Қышқылды дәрілер

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ ЗЕРТТЕУ УНИВЕРСИТЕТІ
КОММЕРЦИЯЛЫҚ ЕМЕС АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫ

ВЕТЕРИНАРИЯ ФАКУЛЬТЕТІ

КЛИНИКАЛЫҚ ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ МЕДИЦИНА КАФЕДРАСЫ

Тақырыбы: Қышқылдар мен сілтілер

Дайындаған: Сабыр .А
Топ: ВС-315
Тексерген:Тұржігітова.Ш

Алматы 2021

Жоспар

I. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
II. Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4-13
2.1. Қышқылды дәрілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4-5
2.2.Қышқыл түрлеріне сипаттама ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5-9
2.3.Сілтілер және оларға сипаттама ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... .10-13
III. Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...14
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15

I. Кіріспе

Дәрі-дәрмек адам баласына ертеден белгілі. Біздің жыл санауымыздан 4-5 ғ. бұрын грек дәрігері Гиппократ еңбегі жұртшылыққа кеңінен тараған. Бұдан кейінгі медиуиналық еңбектер Рим дәрігері Галеннің есімімен тығыз байланысты. Оның пікірінше, табиғатта дайын тұрған Дәрі-дәрмек жоқ, бірақ өсімдік пен жануар организмінде сол Дәрі-дәрмектерді жасауға өте қажетті заттар бар. Гален сол шипалы заттарды бөліп ала бастады. Сөйтіп Дәрі-дәрмек жасау технологиялық әдісі күрделене берді. Атақты азиялық ғалым-дәрігер Ибн Синаның ғылыми мұра еңбегінде Дәрі-дәрмек мәселелеріне зор мән берілген. 19 ғ-дың ортасында Фармокология ғылымы дамыды. Осыған байланысты аспирин, фенацитин, кокаин, ұйықтататын, сезімсіздендіретін Дәрі-дәрмектер т.б. шыға бастады. Дәрілік заттарды көптеген критерилері бойынша жіктеуге болады.

Дәрі-дәрмектін алынуна байланысты:
-химиялық синтез өнімі
-тірі организмнен алынатын (антибиотиктер, кейбір витаминдер)
-дәрілік өсімдіктерден
-жануарлардан (гормональді, ферментті препараттар)
-мұнай, минералды тұздар, тас көмір т.б. жасалатын.

II. Негізгі бөлім
2.1. Қышқылды дәрілер(acidum)
Қышқылдар-дәрілік заттар ретінде қазіргі медицинада үлкен маңызға ие. Негізгі топтар - анестезия, ұйықтау таблеткалары, антиконвульсанттар, анальгетикалық құстырғыш және құсуға қарсы препараттар, антигистаминдер ретінде қолданылатын дәрілік заттар. Ми қан айналымын жақсартатын препараттар. Қышқылдар ағзаға жергілікті және жалпы әсер ету үшін қолданылады. Жүйелі әсер ететін қышқылдары бар фармацевтикалық препараттар қанға еніп, ішкі органдарда болатын патологиялық процестерге әсер етеді.
Жалпы қабылданған классификацияға сәйкес қышқылдар бейорганикалық қышқылдар( бор , сутегі хлориді) және органикалық қышқылдар (карбон, гидроокси қышқылдары, амин қышқылдары) болып бөлінеді. Қышқылдардың дәрілік заттарын ерітінділер немесе таблеткалар түрінде қолдану олардың жоғары фармакологиялық тиімділігін қамтамасыз етеді.
Дәрілік түр ретінде қышқылдардың дәрілік заттарының артықшылықтарының бірі фармакологиялық спектр тұрғысынан да, олардың физика-химиялық құрылымы жағынан да әртүрлі агенттерді біріктіру мүмкіндігін атап өткен жөн.
Физикалық-химиялық қасиеттері ДЗ( Acidum) белсенділігі мен фармакологиялық әсері молекуланың құрылымына байланысты. Дәрілік қышқылды заттар Бейорганикалық сипатта (хлорсутек қышқылы, бор қышқылы) және органикалық сипатта (никотин, салицил, аскорбин қышқылдары) болуы мүмкін.
Қышқылдарды (Acidum) талдау кезінде дәрілік заттар ретінде химиялық әдістер қолданылады (титрлеу, комплексометрия, Сулы емес титрлеу, қышқыл негізді титрлеу ).
Препараттың түпнұсқалығын сынау кезінде фармацевтикалық препараттар жасалған және Мемлекеттік Фармакопеяның жеке баптарында сипатталған химиялық заттардың функционалдық топтарына сапалы реакциялар қолданылады.
Қышқылдардың атауларында қышқыл термині екінші болып жазылады. Мысалы:
* ацетилсолицил қышқылы,
* аскорбин қышқылы,
* аминокапрон қышқылы,
* хлорсутек қышқылы,
* Бор қышқылы,
* Никотин қышқылы,
* Салицил қышқылы.
Қаныққан хлорсутек тізбегін ашыпжазу арқылы СН2 тобы валенттік штрихтармен бөлінеді. Тізбе буындары төрт және оданда көп метилен топтары ашылып көрсетіледі.
Эмпирикалық формулада алдымен көміртегі, екінші кезекте сутегі жазылады. Ал келесі элементтер металдарда қоса отырып альфавиттік реттілікте орналасады.
2.2.Қышқыл түрлеріне сипаттама
а) Бор қышқылының(Boric acid)(1-сурет) H3BO3 химиялық формуласы бар.
Иіссіз таразы түріндегі түссіз кристалды зат, қышқыл молекулалары сутегі байланыстарымен жалпақ қабаттарға, қабаттар молекулааралық байланыстармен өзара байланысқан қабатты триклин торына ие.

1-сурет:Бор қышқылы
Бор қышқылын қолдануға арналған нұсқаулық:
Препарат тек ересектерге және тек сыртқы қолдануға арналған. Су ерітіндісі Офтальмология мен дерматологияда қолданылады. Конъюнктивитпен көзді жуу үшін 2% ерітінді қолданылады, ал дымқыл экзема мен дерматитті емдеу үшін - 3% ерітіндісі бар лосьондар.
Препараттың алкоголь ерітіндісі отит үшін қолданылады. Дәрігердің тағайындауына байланысты бор қышқылын құлаққа тамшылар түрінде енгізуге немесе құлақ каналына салынған дәке тампондарына қолдануға болады. Бор спирті пиодерма, экзема және жөргектің бөртпелерінде де қолданылады.
Препараттың ұнтақ формасы ортаңғы құлаққа операция жасағаннан кейін тікелей құлақ каналына енгізіледі. Бор қышқылын құлаққа енгізу инсуфляция деп аталады. Бор қышқылының жақпа майы бас терісіне педикулезбен қолданылады, жарты сағаттан кейін ол сумен жуылады.
Препарат көптеген жағымсыз жанама әсерлерге ие болғандықтан, оны қолдану дәрігердің ұсынысы бойынша ғана мүмкін болады.
Медицинада бор қышқылын қолдану.
Бұл құрал теріге және нәзік шырышты қабыққа бірдей тиімді әсер етеді. Бор қышқылының үлкен артықшылығы-оны ересектер де, балалар да жас кезінен бастап қолдануға болады. Ең бастысы-дозаны қатаң сақтау. Бор қышқылы тіндерде жиналып, денеден өте баяу шығарылады.
Бор қышқылын қолданудың негізгі көрсеткіштері:
* отит (құлақтың қабынуы);
* әр түрлі шыққан дерматиттер;
* конъюнктивит (көздің қабыну аурулары).
Отит бор қышқылымен емдеу - бұл өнімді қолданудың ең көп таралған әдістерінің бірі. Басқа дәрі-дәрмектер сияқты, қышқыл бактерияларды жояды және асқынулардың алдын алып, құлақтың қабынуын тез емдеуге мүмкіндік береді.
Отит кезінде бор қышқылын ұнтақта да, ерітінді түрінде де қолдануға болады. Емдеудің ең танымал екі әдісі бар:
б) Ацетилсалицил қышқылы(Acid acetylsalicylic)

Құрылымдық формула

Заттың латынша атауы ацетилсалицил қышқылы
Acidum acetylsalicylicum (тұқым. Acidi acetylsalicylici)
Химиялық атауы
2 - (Ацетилокси)бензой қышқылы
Жалпы формула
C9H8O4
Заттың фармакологиялық тобы ацетилсалицил қышқылы
Нозологиялық жіктеу (АХЖ-10)
CAS коды
50-78-2
Заттың сипаттамасы ацетилсалицил қышқылы
Ақ кішкентай ине кристалдары немесе иіссіз немесе әлсіз иісі бар, сәл қышқыл дәмі бар жеңіл кристалды ұнтақ. Бөлме температурасында суда аздап ериді, ыстық суда ериді, этанолда, каустикалық және көмірқышқыл сілтілерінің ерітінділерінде оңай ериді.
Фармакологиялық әсері - қабынуға қарсы, агрегатқа қарсы, анальгезиялық.
Циклооксигеназаны (ЦОГ-1 және ЦОГ-2) тежейді және арахидон қышқылы метаболизмінің циклооксигеназа жолын қайтымсыз тежейді, ПГ (ПГА2, ПГD2, Пгf2aльф, ПГЕ1, ПГЕ2 және т.б.) және тромбоксан синтезін бөгейді. Гиперемияны, экссудацияны, капиллярлардың өткізгіштігін, гиалуронидазаның белсенділігін азайтады, АТФ өндірісін тежеу арқылы қабыну процесін энергиямен қамтамасыз етуді шектейді. Терморегуляция мен ауырсынудың субкортикалық орталықтарына әсер етеді. Терморегуляция орталығында PG (негізінен PGE1) мөлшерінің төмендеуі тері тамырларының кеңеюіне және терлеудің жоғарылауына байланысты дене температурасының төмендеуіне әкеледі. Анальгетикалық әсер ауырсыну сезімталдық орталықтарына, сондай-ақ перифериялық қабынуға қарсы әсерге және салицилаттардың брадикининнің альгогендік әсерін төмендету қабілетіне байланысты. Тромбоциттердегі тромбоксан А2 мөлшерінің төмендеуі агрегацияның қайтымсыз басылуына әкеледі, қан тамырларын біршама кеңейтеді. Антиагрегантты әсер бір рет қабылдағаннан кейін 7 тәулік бойы сақталады. Бірқатар клиникалық зерттеулер барысында қан пластиналарының желімделуін Елеулі тежеуге 30 мг дейінгі дозаларда қол жеткізілетіні көрсетілген, плазманың фибринолитикалық белсенділігін арттырады және ұюдың k-тәуелді факторларының (II, VII, IX, X) витаминінің концентрациясын төмендетеді. Несеп қышқылының шығарылуын ынталандырады, өйткені оның бүйрек түтіктеріндегі реабсорбциясы бұзылады.
Ішке қабылдағаннан кейін ол толығымен сіңеді. Ішекте еритін қабық болған кезде (асқазан сөлінің әсеріне төзімді және асқазанда ацетилсалицил қышқылының сіңуіне жол бермейді) аш ішектің жоғарғы бөлігінде сіңіріледі. Сіңірілу кезінде ішек қабырғасы мен бауырда (деацетилденеді) пресстемалық элиминацияға ұшырайды. Сіңірілген бөлік арнайы эстеразалармен өте тез гидролизденеді, сондықтан ацетилсалицил қышқылының T12 15-20 минуттан аспайды. Организмде айналады (альбуминге байланысты 75-90%) және тіндерде салицил қышқылы анионы түрінде таралады. Cmax қан плазмасының ақуыздарымен ацетилсалицил қышқылы іс жүзінде байланыспайды. Биотрансформация кезінде бауырда көптеген ұлпалар мен зәрде кездесетін метаболиттер пайда болады. Салицилаттардың шығарылуы негізінен бүйрек түтікшелерінде белсенді секреция арқылы өзгермеген түрде және метаболиттер түрінде жүзеге асырылады. Өзгермеген зат пен метаболиттердің шығарылуы несептің рН-на байланысты (несепті сілтілеу кезінде салицилаттардың иондалуы артады, олардың реабсорбциясы нашарлайды және экскреция едәуір артады).
в)Аскорбин қышқылы(Ascorbic acid) (С витамині) - адам мен жануарлар организмдеріндегі тотығу-тотықсыздану процестерін реттеп, организмнің түрлі ауруларға қарсы түру ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.