Жергілікті желі желілерін құру технологиялары
Мекемедегі локалдық желілердің сұлбасын жобалау
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
НЕГІЗГІ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1
ЛОКАЛДЫҚ ЖЕЛІЛЕР ТУРАЛЫ МӘЛІМЕТ ... ... ... ... ... ..
1.1
Жергілікті желілерге шолу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2
Жергілікті желідегі жұмыс технологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.3
Жергілікті желілердің даму тарихы.Ethernet тарихы ... ... ... ... ...
1.4
Сөзсіз ұмытылған ARCNET ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ..
1.5
Жергілікті желі желілерін құру технологиялары ... ... ... ... ... . ...
2
МЕКЕМЕДЕГІ ЛОКАЛДЫҚ ЖЕЛІЛЕРДІҢ СҰЛБАСЫН ЖОБАЛАУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.1
Жобалауға тапсырма ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.2
Желіні жобалау процесінің функционалды моделі ... ... ... ... ... ..
2.3
Желіні әзірлеудің техникалық-экономикалық негіздемесі ... ... ..
2.4
Желіні пайдаланушылар функцияларының тізбесі ... ... ... ... ... ..
2.5
Желі конфигурациясын жасау ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ..
2.6
Желілік компоненттерді таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...
ЕҢБЕК ҚОРҒАУ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ...
КІРІСПЕ
Бүгінгі таңда компьютерлік желілер қазіргі өмірге берік кірді. Компьютер тек дербес есептеу құрылғысы-компьютер деп түсінілген уақыттар өтті. Компьютерлер мен басқа да Сандық құрылғылар әрдайым дерлік желіге қосылады, бұл ақпарат алмасуға, сандық ресурстарға қол жеткізуге, Перифериялық құрылғыларды бөлісуге және т.б. мүмкіндік береді.
Компьютерлерді желіге біріктіру идеясы көптеген мәселелерді шешуді талап етті-желілік ресурстарды, желілік стандарттар мен хаттамаларды, деректерді қорғау технологияларын және т.б. бірлесіп пайдалану принциптерін әзірлеу. Компьютерлік желілерді практикалық іске асыру үшін әртүрлі аппараттық құралдар, желілік операциялық жүйелер, сонымен қатар серверлерде де, желінің жұмыс станцияларында да қолданылатын көптеген желілік қосымшалар жасалды.
Қазіргі уақытта жеке компьютерлерді пайдаланбайтын компанияны табу қиын. Компьютерлік технологиялар мен перифериялық жабдықтардың шағын паркі бар компаниялар үшін де жоғары жұмыс тиімділігін, деректер қауіпсіздігінің лайықты деңгейін және тұрақты үздіксіз жұмысын қамтамасыз ете алатын жергілікті есептеу желісі өте маңызды.
Жергілікті есептеу желісі-бұл шағын аумақты қамтитын және осы аумаққа бағытталған құралдар мен деректерді беру әдістерін қолданатын есептеу желісі. Сауатты жобаланған жергілікті-есептеу желісі (ЖЕЖ) компания қызметкерлерінің бірлескен жұмысын жеңілдетеді және жалпы жұмыс тиімділігін арттырады.
Ақпаратты өңдеуге арналған компьютерлердің үлкен мүмкіндіктері оларды білім беру саласында әр түрлі қолдануға жарамды етеді. Олар материалды барлық деңгейлерде - оқуды меңгеретін мектеп жасына дейінгі балалардан бастап жоғары сынып оқушылары мен жоғары оқу орындарына дейін оқып, үйретуді жеңілдетеді.
Қазіргі уақытта жоба тақырыбы өте өзекті, өйткені LAN - бұл тәрбиешілерге білім беру және білім беру процесінің негізі болып табылатын ақпаратты жинауға, талдауға, ұйымдастыруға және таратуға мүмкіндік беретін ресурс.
ЛОКАЛДЫҚ ЖЕЛІЛЕР ТУРАЛЫ МӘЛІМЕТ
Локалдық желілерге шолу
Жергілікті желі (ағылш. Local Area Network, LAN) -- салыстырмалы түрде шектеулі кеңістіктің (мысалы ғимараттың) шегінде компьютерлер, басып шығарғыштар мен басқа да құрылғылар тобын біріктіретін коммуникациялық желі. Жергілікті желі бір біріне қосылған құрылғылардың өзара әрекеттесуіне мүмкіндік береді.
Желі - мәліметтерді компьютерлер арасында жеткізу құралдарымен біріктірілген компьютерлердің жиынтығы. Есептеу желісі - бір-бірімен байланысқан желі элементтері арасында мәліметтер жеткізуге арналған программалық және аппараттық құрауыштардың күрделі жүйесі. Аппараттық жабдықтар ішінде әртүрлі типті және класты компьютерлермен қатынастық жабдықтарды атауға болады. Программалық құрауыш операциялық жүйе мен желілік қолданбалардан тұрады. Желінің тиімді жұмыс істеуі үшін ОЖ-дің арнайы түрлері - желілік ОЖ қолданылады. Желілік ОЖ - есептеу желісін бір орталықтан басқаруға арналған программалар кешені (Windows NT, Novell NetWare, т.б.). Желілік қолданбалар - желілік ОЖ-нің мүмкіндіктерін кеңейтетін қолданбалы программалық кешендер (пошталық программалар, желілік мәліметтер қорлары, т.с.с.). Желіге қосылатын барлық құрылғыларды үш функционалдық топқа бөледі, олар:
- жұмыс станциялары;
- желі серверлері;
- қатынастық тораптар.
Жұмыс станциясы (ЖС) (workstation) - желіге қосылған дербес компьютер және ол арқылы пайдаланушы өз жұмысын атқарады және желінің ресурстарына қатынауды жүзеге асырады. Ол өзіндік операциялық жүйемен жабдықталған (MS DOS, Windows және т. б.) және пайдаланушыға қолданбалы есептерді шығаруда барлық қажет құралдармен қамтамассыз етілген. Жұмыс станцияларының үш типін ерекшелеуге болады, олар - жергілікті дискілі жұмыс станциясы, дискісіз жұмыс станциясы, қашықтағы жұмыс станциясы. Жергілікті дискілі жұмыс станциясында ОЖ осы дискіден, ал дискісіз жұмыс станциясында ОЖ файлдық серверден жүктеледі. Қашықтағы жұмыс станциясы - желіге телеқатынастық байланыс арнасы (мысалы, телефон желісі) арқылы қосылған станция.
Сервер (server) - желіге қосылған және оның пайдаланушыларына белгілі қызмет көрсетуді қамтамассыз ететін компьютер. Серверлер желіні пайдаланушылардың қажеттілігінен туындайтын мәліметтерді сақтауды, мәліметтер қорына сұраныстарды өңдеуді, жойылған тапсырмаларды өңдеуді, тапсырмаларды басып шығаруды және басқа да іс-әрекеттерді жүзеге асырады. Сервер - желі ресурстарының қайнар көзі. Атқаратын функцияларына байланысты серверлердің келесі типтерін анықтайды.
Ерекше көңілді сервер типтерінің ішіндегі - файлдық серверге (file server) (көбінесе файл-сервер атауы қолданылады) аудару қажет. Файл-сервер - желідегі пайдаланушылардың мәліметтерін сақтайды және осы мәліметтерге қатынауды қамтамассыз етеді. Бұл - үлкен сыйымдылықты оперативтік жады, қатты дискісі және магниттік таспадағы қосалқы жинағыштары (стример) бар компьютер. Файл-сервер өзінде орналасқан мәліметтерге желі пайдаланушыларының бір мезгілді қатынауын қамтамассыз ететін ерекше операциялық жүйенің басқаруымен жұмыс істейді. Файл-сервер келесі функцияларды орындайды: мәліметтерді сақтау, мәліметтерді архивтеу, әртүрлі пайдаланушыларменорындалатын мәліметтер өзгертулерін үйлестіру, мәліметтерді жіберу. Көптеген есептер үшін бір файл-серверді қолдану қажетсіз болып табылады, онда желіге бірнеше серверлерді қосу мүмкін. Файл -сервер ретінде мини - ЭЕМ қолданылуы мүмкін.
Мәліметтер қоры сервері (database server) - мәліметтер қоры файлдарын сақтау, өңдеу және басқару функцияларын жүзеге асыратын компьютер. Мәліметтер қоры сервері
- мәліметтер қорын сақтау, олардың тұтастығын, толықтығын, өзектілігін қолдау;
- мәліметтер қорына сұраныстарды қабылдау және өңдеу, өңдеу нәтижелерін жұмыс станциясына қайтару;
- мәліметтер қорына авторланған қатынауды қамтамассыз ету, пайдаланушыларды есепке алу және сүйемелдеу жүйесін қолдау, пайдаланушылардың қатынас құру мүмкіндіктерін шектеу;
- үлестірілген мәліметтер қорын қолдау, басқа жерлерде орналасқан мәліметтер қоры серверлерімен әрекеттесу функцияларын атқарады.
Қолданбалы программалар сервері (application server) - пайдаланушылардың қолданбалы программаларын орындауға қолданылатын компьютер.
Қатынастық сервер (communications server) - жергілікті желі пайдаланушыларының өз тізбектік енгізушығару порттарына айқын қатынас мүмкіндігін беретін құрылғы немесе компьютер.
Қатынау сервері (access server) - тапсырмаларды қашықтан өңдеуді орындауға бөлінген компьютер. Қашықтағы жұмыс станциясынан ынталандырылған программалар осы серверде орындалады. Қашықтағы жұмыс станциясынан пайдаланушының пернетақтадан енгізілген командалары қабылданады, оған орындалған тапсырма нәтижелері қайтарылады.
Факс-сервер (fax server) - жергілікті желінің пайдаланушылары үшін факсимильдік хабарларды қабылдау және таратуды орындайтын құрылғы немесе компьютер.
Мәліметтерді резервті көшірмелеу сервері (back up server)- файл-сервер және жұмыс станцияларында орналасқан мәліметтердің көшірмелерін құру, сақтау және қайта қалпына келтіру міндеттерін шешетін құрылғы немесе компьютер. Мұндай сервер ретінде желідегі файлдық серверлердің бірі болуы мүмкін.
Желінің қатынастық жабдықтарына (тораптарына) келесі құрылғылар жатады:
- қайталауыш;
- коммутаторлар (көпірлер);
- маршруттауыштар;
- көмейлер (шлюздер).
Желінің ұзындығы, станциялар арақашықтықтары ең алдымен беру ортасының (коаксиальды кабельдің, есулі қос өткізгіштің, т.б.) физикалық мінездемелерімен анықталады. Мәліметтерді кез келген ортада жіберуде сигналдың бәсеңсуі пайда болады, бұл арақашықтықтарды шектеуге әкеледі. Осы шектеулерді жеңіп, желіні кеңейту үшін арнайы құрылғылар - қайталауыштар, коммутаторлар мен көпірлер орнатылады. Мұндай кеңейту құрылғылары енбеген желі бөліктері желі сегменттері деп аталады.
Қайталауыш (repeater) - келген сигналды күшейткіш және қайта өндіретін құрылғы. Барлық қайталаушпен байланыстырылған сегменттерде әрбір уақыт мезетінде тек екі станция арасында мәліметтер алмасуы жүзеге асырылады.
Коммутатор (switch) немесе көпір (bridge) - бірнеше сегменттерді біріктіруге арналған құрылғы. Бұл жағдайда әртүрлі сегменттердің әрбір станция жұптары үшін біруақытта бірнеше мәліметтер алмасу үрдістерін қолдайды.
Маршруттауыш (router) - бір немесе әртүрлі типті желілерді бір мәліметтер алмасу хаттамалары бойынша біріктіретін құрылғы. Маршруттауыш берілу адресін талдап жане мәліметтерді тиімді таңдалған маршрутпен бағыттайды.
Көмей (gateway) (шлюз) -- әртүрлі мәліметтер алмасу хаттамаларын қолданатын әртүрлі желі объектілері арасында мәліметтер алмасын ұйымдастыруға мүмкіндік беретін құрылғы.
Қазіргі уақыттағы есептеу желілеріне қойылатын негізгі талаптар. Есептеу желілері кез келген желі пайдаланушысы үшін желінің кез келген ресурсына қатынауды қамтамассыз ету мақсатында құрылады. Желінің өмір сүруінің аумақты мінездемесі ретінде ресурсқа қатынау сапасы желінің алдына қойылған міндеттерге байланысты әртүрлі көрсеткіштермен сипатталуы мүмкін. Мұндай көрсеткіштердің негізгілері:
- өнімділік;
- сенімділік;
- басқарылымдық;
- кеңейтілімдік;
- айқындық;
- жинақталымдық.
Есептеу желілерінің жіктелулері. Есептеу желілерін бірнеше белгілер бойынша жіктеуге болады. Аумақтық белгілеріне байланысты есептеу желілерінің түрлері:
- жергілікті желілер (LAN - Local Area Network) ;
- ауқымды желілер (WAN - Wide Area Network).
Желінің масштабына байланысты түрлері:
- жұмыс топтарының жергілікті желілері (бір ОЖ басқаруымен жұмы істейтін компьютерлердің кішігірім санын біріктіреді);
- бөлімдердің жергілікті желілері (бір бөлімнің компьютерлерін біріктіреді);
- кампустардың жергілікті желілері (бірнеше кіші желілерді біріктіреді);
- бірлескен (корпоративті) желілер (бір мекеме немесе корпорация көлеміндегі компьютерлер мен желілерді біріктіреді ).
OSI эталондық моделі. Желілік программалық жабдықтарды құруды реттеу мақсатында және кез келген есептеу жүйелерінің әрекеттесу мүмкіндіктерін қамтамассыз ету үшін Стандарттаудың Халықаралық Ұйымы (International Standart Organisation -- ISO) ашық жүйелер әрекеттестігі эталондық моделін (Open System Interconnection -OSI) құрды. Бұл есептеу желілері жұмысының жеті деңгейлі логикалық үлгісі, ол деңгейлер:
1) физикалық деңгей;
2) арналық деңгей;
3) желілік деңгей;
4) көліктік деңгей;
5) сеанстық деңгей;
6) көрсетімдік деңгей;
7) қолданбалы деңгей .
Бұлардың алғашқы үшеуі (физикалық, арналық, желілік) мәліметтер жеткізу мен бағдарлауға, көліктік деңгей алғашқы үшеуі мен жоғарғы деңгейлер арасындағы байланысты жасақтауға, соңғы үш (сеанстық, көрсетімдік, қолданбалы) деңгейлер пайдаланушы қолданбаларына қызмет көрсетуге негізделген. әрбір деңгей салыстырмалы тәуелсіз, әрбір деңгей желілік құрылғылардың қатаң анықталған әрекеттесу функцияларын сипаттайды. Барлық деңгейлер иерархиялық құрылым құрады, мұнда қандай да бір деңгейде жасалған сұраныс орындалуға одан төмен деңгейге беріледі. Сұранысты өңдеу нәтижелері жоғарғы деңгейге қайтарылады. Деңгейлердің программалық және аппараттық әрекеттесуін сипаттау үшін интерфейстер және хаттамалар қолданылады. Екі көршілес деңгейлер арасындағы әрекеттесуді және олардың арасындағы берілетін мәліметтердің пішімін сипаттау үшін интерфейс (мысалы, Х.25) деп аталатын ережелер мен келісімдер орнатылады. Бір деңгейдегі объектілердің әрекеттесуінің, сонымен қатар бір деңгейдегі объектілер арасында берілетін хабарламалардың көрсетім пішімдерін бекітетін ережелер жиынтығы хаттамалар деп аталады.
Ауқымды есептеу желілері - бір-бірінен алыс орналасқан жергілікті желілер мен жеке компьютерлерді байланыстыратын есептеу желісі. Ауқымды есептеу желілері үш құрауыштан тұрады: желінің түйіні ретінде қарастырылатын жергілікті есептеу желілері; жергілікті есептеу желілерін байланыстыратын арналар; байланыс арналарына байланыс құруға мүмкіндік беретін жабдықтар мен программалар. Ең әйгілі ауқымды есептеу желісі - Internet.
Internet - түрлі хаттамалармен жұмыс істейтін, әр түрлі есептеу машиналарын байланыстыратын, мәліметтерді тасығыштардың (телефон сымдары, оптикалық талшық, радиомодемдер, т.б.) барлық түрлерімен тасымалдайтын компьютерлік желілердің бірлестігі. Оның өзінің атауы "желі арасында" мағынасын білдіреді. Желілерді біріктіру үлкен мүмкіндіктерге ие болады. Өз компьютерінен кез келген Internet абоненті басқа қалаға мәліметтерді жібере алады, Вашингтондағы Конгрес кітапханасының каталогын көре алады, Нью - Йорктағы Метрополитен музейінің соңғы көрмесінің суреттерімен таныса алады, IEEE конференциясына және әр түрлі мемлекеттердің желі абоненттерімен ойындарға қатыса алады. Internet - тің аса маңызды ерекшелігі - оның әр түрлі желілерді біріктіре отыра ешқандай иерархияны құрмайтыны, желіге қосылған барлық компьютерлер тең құқықты.
Internet-тің негізін жоғары жылдамдықты кеңарналы желілер құрайды, тәуелсіз желілер кеңарналы желілерге NAP (Network Access Point) желілік қатынау нүктелері арқылы қосылады. Тәуелсіз желілер дербес жүйелер түрінде қарастырылады, себебі олардың өзіндік әкімшілік басқаруы және маршруттау хаттамалары бар. Дербес жүйелер ретінде ірі ұлттық желілер болады, мысалы - европалық EUNet, Ресей университеттерінің RUNet желілері. Кейбір дербес жүйелер Internet желісіне қатынау қызметін көрсетуге мамандандырылған компаниялар құрады, оларды провайдерлер деп атайды (мысалы, АҚШ-та UUNET, Ресейде Relcom).
Internet-те алмасу режімдері, хаттамалары және адресациялау. Internet жүйесіне қосылу әртүрлі әдістермен жүзеге асады, ондай әдістер:
- электрондық пошта (E-mail);
- телеконференция (UseNet);
- қашықтан қатынас құру (TelNet);
- файлдарды іздеу және жеткізу (FTP);
- мәтіндік файлдарды меню жүйесі көмегімен іздеу және жеткізу (Gopher);
- құжаттарды гипемәтіндік сілтемелердің көмегімен іздеу және жеткізу немесе бүкіл әлемдік өрмек (WWW - World Wide Web).
Аумақты желілерде ақпарат алмасудың екі режімі бар - on-line және off-line. On-line - желіге қосылып тұрып бірігіп жұмыс істеу режімі, диалогтық режім. Off-line - желіге қосылмай жұмыс атқару режімі, электрондық пошта арқылы жөнелтетін мәліметтерді даярлау. On-line режімі - телефонмен сөйлесуге ұқсас, off-line режімі - поштамен хат алмасуға ұқсас.
Internet жүйесінде қолданылатын негізгі хаттамалар - TCPIP (Trans-mission Control ProtocolInternet Protocol) хаттамалар жиынтығы. IP - желілік деңгей, TCP - көліктік деңгей хаттамалары. Арналық және физикалық деңгейде мәліметтер жеткізу орталарының бар көптеген стандарттарын қолдайды, мысалы ЖЕЖ үшін - Ethernet және FDDI немесе ауқымды желілер үшін - X.25 және ISDN. Қолданбалы деңгейдегі маңызды хаттамалар - қашықтан басқару хаттамасы telnet, файлдарды жеткізу хаттамасы FTP, гипермәтінді жеткізу хаттамасы HTTP, электрондық пошта хаттамалары SMTP, POP, IMAP, MIME, желілік құрылғыларды басқару хаттамасы SNMP.
Internet жүйесіне қосылған әрбір компьютер өзінің ерекше IP-адресіне ие болады. IP-адрес - ұзындығы 32 бит, әрқайсысы 8 биттік 4 бөліктен тұратын желілік адрес. Ол екі бөліктен - желі адресі және осы желідегі хост адресінен тұрады. Хост (host - қожайын) - желіге тікелей қосылған, өзіндік адресі бар компьютер. Сандық IP-адрестерді адамдар қолдануға ыңғайсыз болғандықтан, IP-адрестерге символдық аттарды сәйкес қоятын механизм қолданылады, оны домендік аттар жүйесі (DNS - domain name system) деп атайды. Мұндай жүйеде пайдаланушы адресі екі бөліктен тұрады:
пайдаланушы идентификаторы@домен аты
Пайдаланушы идентификаторы және домен аты өзара нүктемен ажыратылған бірнеше бөліктерден тұруы мүмкін. Домен атында негізгісі түпкі домен, әры қарай бірінші, екінші, үшінші деңгейлі домендер орналасады. Түпкі доменді InterNic таратады, бірінші деңгей әр мемлекет, келесі деңгей мекемелер типі үшін, т.с.с. тағайындалады, мысалы: kz - Казақстан, ru - Ресей, su - постсовет мемлекеттері үшін, ca - Канада, uk - Ұлыбритания, us - АҚШ, ua - Украина, de - Германия мемлекеттері үшін анықталған ішкі домендер. Мекемелерге сәйкестікті анықтайтын ішкі домендер үш символдан тұрады, мысалы: com - коммерциялық мекемелер, edu - білім беру және ғылыми мекемелер, gov - мемлекеттік мекемелер, mil -- әскери мекемелер, net - желілік мекемелер, org - басқа мекемелер үшін. Екінші деңгейдегі ішкі домен қала, аймақ аттарын белгілейді.
Жергілікті желідегі жұмыс технологиясы.
Жергілікті желілердің негізгі технологиялары немесе желілік технологиялары. Желілік операциялық жүйелер Енді 10 Гигабит Ethernet стандартында және құрылыс технологиясында ендірілген жергілікті желілердің қарқынды дамуы сымсыз желілер IEEE 802.11b a көбірек назар аударады. Ethernet кабельдік желілер үшін іс жүзінде стандартқа айналды. Ethernet технологиясы ұзақ уақыт бойы өзінің классикалық түрінде табылмағанымен, бастапқыда IEEE 802.3 хаттамасында баяндалған идеялар Fast Ethernet технологиясында да, Гигабит Ethernetте де логикалық жалғасын тапты. Тарихи әділеттілік үшін Token Ring, ARCNET, 100VG-AnyLAN, FDDI және Apple Talk сияқты технологиялар назар аударуға лайық екенін атап өтеміз. Жақсы. Тарихи әділеттілікті қалпына келтіріп, өткен технологияларды еске түсірейік.
менің ойымша, сізде соңғы онжылдықта байқалған жартылай өткізгіштер саласындағы қарқынды даму туралы айтудың қажеті жоқ. Желілік жабдықтар бүкіл саланың тағдырына тап болды: өндірістің қар көшкіні сияқты өсуі, жоғары жылдамдықтар және минималды бағалар. 1995 жылы Интернет тарихындағы су алқабы ретінде 50 миллионға жуық Ethernet жаңа порттары сатылды. Келесі бес жыл ішінде басым болған нарықтың үстемдігі үшін жақсы бастама.
Бұл баға деңгейі мамандандырылған телекоммуникациялық жабдық үшін қол жетімді емес. Бұл жағдайда құрылғының күрделілігі ерекше рөл атқармайды - мәселе, көбінесе, саны бойынша. Қазір бұл табиғи болып көрінеді, бірақ он жыл бұрын Ethernet-тің абсолютті үстемдігі айқын көрінбеді (мысалы, өнеркәсіптік желілерде әлі де айқын көшбасшы жоқ).
Алайда, желіні құрудың басқа әдістерімен салыстырғанда қазіргі көшбасшының артықшылықтарын (немесе кемшіліктерін) ғана анықтауға болады.
Қол жеткізудің детерминанттық әдістерімен түйіндер арасында белгілі бір уақыт аралығында түйіндердің берілуіне кепілдік беретін арнайы басқару механизмін қолдану арқылы тарату ортасы бөлінеді.
Қол жетімділіктің ең көп таралған (бірақ жалғыз) әдіс - бұл дауыс беру әдісі және құқық беру әдісі. Дауыс беру әдісі жергілікті желілерде аз пайдаланылады, бірақ ол процесті бақылау үшін өнеркәсіпте кеңінен қолданылады.
Керісінше, құқықтарды беру әдісі компьютерлер арасында деректерді беру үшін ыңғайлы. Жұмыс қағидасы - сервистік хабарламаны - токен - логикалық сақиналық топологиясы бар желі арқылы жіберу.
Токен алу құрылғыға ортақ ресурстарға кіру құқығын береді. Бұл жағдайда жұмыс станциясында таңдау тек екі опциямен шектеледі. Қалай болғанда да, ол токенді келесі құрылғыға кезекпен жіберуі керек. Сонымен қатар, бұл ақпаратты адресатқа жеткізілгеннен кейін (егер бар болса) немесе дереу жүзеге асырылуы мүмкін (егер берілуі қажет ақпарат болмаса). Деректерді беру кезінде маркер желіде жоқ, қалған станцияларда өткізу мүмкіндігі жоқ, ал соқтығысулар мүмкін емес. Мүмкін болатын қателерді жою үшін, маркер жоғалуы мүмкін, оны қалпына келтірудің тетігі бар.
Кездейсоқ қол жеткізу әдістері детерминирленген емес деп аталады. Олар беру құқығы үшін барлық желілік тораптардың бәсекелестігін қамтамасыз етеді. Бірнеше түйіннен бір уақытта берілу әрекеттері мүмкін, нәтижесінде олар соқтығысады.
Бұл типтегі ең көп таралған әдіс - CSMA CD (тасымалдаушының мағынасына сәйкес бірнеше қол жеткізу соқтығысуды анықтау) - тасымалдаушы сезімін соқтығысуын анықтайтын бірнеше қол жеткізу. Деректерді жібермес бұрын, құрылғы оны ешкім пайдаланбайтындығына көз жеткізу үшін тыңдайды. Егер қазіргі уақытта тарату ортасын біреу қолданса, адаптер беруді кешіктіреді, егер жоқ болса, ол деректерді жібере бастайды.
Егер екі адаптер еркін желіні анықтап, беруді бір уақытта бастаса, соқтығысу орын алады. Ол анықталған кезде, екі беріліс де үзіліп, құрылғылар бірнеше уақыт өткеннен кейін берілісті қайталайды (әрине, бұны бұрын арнаға тыңдап алған соң). Ақпарат алу үшін, құрылғы желідегі барлық пакеттерді оның тағайындалған жер екенін анықтауы керек.
Жергілікті желілердің даму тарихы.Ethernet тарихы
егер біз жергілікті технологияларды талқылауды басқа технологиялармен бастасақ, қазіргі уақытта Ethernet-тің нақты мәнін қарастырмаймыз. Қалыптасқан жағдайларға байланысты немесе техникалық артықшылықтарға қарамастан, бүгінде ол нарықтың 95% -ын алатын бәсекелестік жоқ.
Ethernet-тің туған күні - 1973 жылы 22 мамыр. Дәл осы күні Роберт Меткалф пен Дэвид Боггс Xerox зерттеу орталығында салған тәжірибелік желінің сипаттамасын жариялады. Ол қалың коаксиалды кабельге негізделген және деректерді беру жылдамдығын 2,94 Мбит с құрады. Жаңа технология Ethernet (эфирден тыс) деп аталды, Гавайи университетінің ALOHA радио желісінен кейін, бұқаралық ақпарат құралдарын бөлу механизмін қолданды (радио эфирі).
70-жылдардың аяғында Ethernet-те сенімді теориялық негіз болды. 1980 жылы ақпанда Xerox DEC және Intel-мен бірге IEEE әзірлемесін ұсынды, ол үш жылдан кейін 802.3 стандарты ретінде қабылданды.
Ethernet-те деректерді беру ортасына қол жетімділік әдісі детерминирленген емес - бұл соқтығысуды анықтаумен (CSMA CD) тасымалдаушыға бірнеше қол жетімділік. Қарапайым түрде, құрылғылар беріліс қорабын ретсіз, кездейсоқ түрде бөледі. Бұл жағдайда алгоритм ортаға қол жеткізуге арналған станциялар бәсекелестігінің тең шешілуіне әкелуі мүмкін. Бұл өз кезегінде қол жетімділіктің ұзаққа созылуына әкелуі мүмкін, әсіресе кептелу жағдайында. Төтенше жағдайларда аударым ставкасы нөлге дейін түсуі мүмкін.
Бұл тәртіпсіз тәсілдің арқасында Ethernet деректерді жақсы беруді қамтамасыз етпейді деп ұзақ ойланды (және әлі де бар). Алдымен оны Ring, содан кейін банкомат таңбалауышы ауыстырады деп болжалды, бірақ іс жүзінде бәрі басқаша болды.
Бүгінгі күні Ethernet-тің нарықта әлі де үстемдік етуі, оның 20 жылдық өмірінде болған үлкен өзгерістерге байланысты. Толық дуплекстегі гигабит, біз қазір кіру деңгейіндегі желілерде 10Base 5 отбасының атасына ұқсамайды, сонымен бірге 10Base-T енгізілгеннен кейін үйлесімділік құрылғының өзара әрекеттесу деңгейінде де, кабельдік инфрақұрылым деңгейінде де сақталады.
Қарапайымнан күрделіге дейінгі эволюция, пайдаланушының қажеттіліктерімен бірге өсу технологияның керемет жетістігінің кепілі болып табылады. Өзіңіз үшін судья:
* 1981 ж. Наурыз - 3Com Ethernet таратқышын енгізді;
* 1982 ж. Қыркүйек - дербес компьютерге арналған алғашқы желілік адаптер жасалды;
* 1983 ж. - IEEE 802.3 сипаттамасы пайда болды, 10Base 5 (қалың Ethernet) және 10Base 2 (жұқа Ethernet) шиналар желісінің топологиялары анықталды. Берілу жылдамдығы - 10 Мбит с. Бір кесінді нүктелері арасындағы шекті қашықтық - 2,5 км;
* 1985 ж. - пакеттік тақырып құрылымында шамалы өзгерістер болған IEEE 802.3 (Ethernet II) сипаттамасының екінші нұсқасы шығарылды. Ethernet құрылғыларының қатты сәйкестендірілуі (MAC мекен-жайы) құрылды. Мекенжайлардың тізімі жасалды, онда кез-келген өндіруші ерекше диапазонды тіркей алады (қазір ол тек $ 1250 тұрады);
* 1990 ж. Қыркүйек - IEEE 10Base-T (бұралған жұп) технологиясын жұлдыздардың физикалық топологиясы мен хабтарымен бекітті. CSMA CD логикалық топологиясы өзгерген жоқ. Стандарт LattisNet жалпы атауымен SynOptics Communications-тің дамуына негізделген;
* 1990 ж. - Калпана (кейінірек оны болашақ Cisco жасаған CPW16 коммутаторымен тез сатып алды) сегменттің барлық түйіндері арасында ортақ байланыс желілерін пайдаланудан бас тартуға негізделген коммутациялық технологияны ұсынады;
* 1992 ж. - қосқыштарды қолдану басталды (свич). Пакеттегі (MAC-адрес) мекен-жайы туралы ақпаратты қолдана отырып, коммутатор жұп түйіндер арасында тәуелсіз виртуалды тізбектерді ұйымдастырады. Пайдаланушыға көрінбейтін күйге ауысу анықталмайтын Ethernet моделін (өткізу қабілетіне байланысты) адресаттық жүйеге айналдырады;
* 1993 ж. - IEEE 802.3x сипаттамасы, 10Base-T үшін толық дуплексті және қосылуды басқару пайда болды, IEEE 802.1p сипаттамасы көп деңгейлі және 8 деңгейлі басымдылық жүйесін қосады. Жылдам Ethernet ұсынылады;
* 1995 жылғы маусымда IEEE 802.3u (100Base-T) стандартындағы Fast Ethernet енгізілді.
Бұл қысқаша тарихты аяқтауға болады: Ethernet өте заманауи құрылымдарды қабылдады, бірақ технологияның дамуы, әрине, тоқтаған жоқ - бұл туралы кейінірек сөйлесеміз.
Сөзсіз ұмытылған ARCNET
оқытылған ресурстарды есептеу жүйесі (ARCNET) - 70-жылдардың ортасында Datapoint жасаған желілік архитектура. IEEE ARCNET стандартты ретінде қабылданбаған, бірақ ішінара IEEE 802.4 сәйкес токендік желі (логикалық сақина) ретінде сәйкес келеді. Деректер пакеті 1-ден 507 байтқа дейін кез келген көлемде болуы мүмкін.
ARCNET барлық жергілікті желілердің ең кең топологиялық мүмкіндіктеріне ие. Сақина, қарапайым автобус, жұлдыз, ағаш бір желіде қолданыла алады. Сонымен қатар, өте ұзын сегменттерді (бірнеше километрге дейін) пайдалануға болады. Берілу ортасына бірдей кең мүмкіндіктер қолданылады - коаксиалды да, талшықты-оптикалық кабельдер де, бұралған жұп та қолайлы.
Бұл арзан стандарттың өнімділігі төмен - тек 2,5 Мбит с жылдамдығымен нарықта үстемдік етудің алдын алды. 1990-шы жылдардың басында Datapoint ARCNET PLUS-ты 20 Мбит с дейінгі жылдамдықпен жасаған кезде уақыт жоғалды. Fast Ethernet ARCNET-ті кеңінен қолдануға мүмкіндік бермейді.
Осыған қарамастан, осы технологияның үлкен (бірақ ешқашан іске асырылмаған) әлеуетінің пайдасына кейбір салаларда (әдетте технологиялық бақылау жүйелері) бұл желілер әлі де өмір сүреді деп айта аламыз. Детерминистік қол жетімділік, авто-конфигурация мүмкіндіктері, нақты өндірістің қиын жағдайларында 120 Кбит с-тен 10 Мбит с-қа дейінгі айырбастау бағамын келісу ARCNET-ті алмастырылмайтын етеді.
Сонымен қатар, ARCNET басқару жүйелеріне қарапайым формуланы қолдана отырып, кез-келген жүктеме кезінде желідегі кез-келген құрылғыға қол жетімділіктің максималды уақытын дәл анықтауға мүмкіндік береді: T \u003d (TDP + TOBЅNb) ЅND, мұндағы TDP және TOB - деректер пакетін және сәйкесінше бір байтты беру уақыты, таңдалған берілу жылдамдығына байланысты, Nb - деректер байттарының саны, ND - желідегі құрылғылар санына байланысты.
Токен сақинасы - классикалық токенді беру мысалы
oken Ring - 70-ші жылдары пайда болған тағы бір технология. IEEE 802.5 стандартының негізі болып табылатын көгілдір алпауыттың мұндай дамуы көптеген басқа жергілікті желілерге қарағанда жақсы жетістікке ие болды. Token Ring - бұл токендердің классикалық жүйесі. Логикалық топология (және желінің алғашқы нұсқаларында физикалық) - сақина. Соңғы модификациялар жұлдыздар топологиясындағы бұралған жұп кабельдерге негізделген, ал кейбір ескертулермен Ethernet үйлесімді.
IEEE 802.5-де сипатталған жіберу жылдамдығы 4 Мбит с құрады, бірақ кейінірек 16 Мбит с жылдамдықта жүзеге асырылады. Ортаға қол жеткізудің әлдеқайда жүйелі (детерминистік) әдісінің арқасында, Token Ring алғашқы сатысында Ethernet-ке жақсы ауыстыру ретінде жиі алға тартылды.
Артықшылықты қол жетімділік схемасының болуына қарамастан (ол әр станцияға бөлек берілген) өте қарапайым себеппен тұрақты бит жылдамдығын (тұрақты бит коэффициенті, CBR) қамтамасыз ету мүмкін болмады: осы схемалардың артықшылығы болатын қолданбалар болған жоқ. Ал қазір олардың саны көп емес.
Осы жағдайды ескере отырып, желідегі барлық станциялардың өнімділігі бірдей төмендейтініне кепілдік беруге болады. Бірақ бұл бәсекені жеңу үшін жеткіліксіз болды, ал қазір нақты жұмыс істейтін Token Ring желісін табу мүмкін емес.
FDDI - бірінші талшықты-оптикалық LAN
fiber Distribution Data Interface (FDDI) технологиясын ANSI комитеті 1980 жылы жасаған. Бұл тарату құралы ретінде тек талшықты-оптикалық кабельді қолданған алғашқы компьютерлік желі болды. Өндірушілерді FDDI құруға итермелеген себептер сол кездегі жергілікті желілердің жеткіліксіз жылдамдығы (10 Мбит с-тан аспайтын) және сенімділігі (резервтік схемалардың болмауы) болды. Сонымен қатар, бұл SDH-пен бәсекелес бола отырып, деректерді беру желілерін көлік деңгейіне жеткізудің алғашқы (және онша сәтті емес) әрекеті болды.
FDDI стандарты сенімді (резервтелген) және жылдам каналды қамтамасыз ететін 100 Мбит с жылдамдықпен оптикалық-оптикалық кабельдің қос сақинасы арқылы деректерді беруді қарастырады. Қашықтық айтарлықтай маңызды - периметр бойынша 100 км-ге дейін. Логикалық тұрғыдан алғанда, желі токендердің берілуіне негізделген.
Сонымен қатар, трафиктің басымдықтарын құру схемасы қарастырылған. Алдымен жұмыс станциялары екі түрге бөлінді: синхронды (тұрақты өткізу қабілеті бар) және асинхронды. Соңғысы, өз кезегінде, тарату ортасын сегіз деңгейлі басымдылық жүйесін пайдалана отырып бөлді.
SDH желілерімен сәйкес келмеуі ТШИ-ді көлік желілері саласындағы маңызды орын алуға жол бермеді. Бүгінгі күні бұл технологияны банкомат іс жүзінде ауыстырды. FDDI-дің қымбат болуы жергілікті ұя үшін Ethernet-пен күресте ешқандай мүмкіндік қалдырмады. Арзан мыс кабеліне ауысу әрекеті стандартқа да көмектеспеді. CDDI технологиясы FDDI принциптеріне негізделген, бірақ бұрандалы жұпты таратушы құрал ретінде пайдалану танымал болмады және тек оқулықтарда сақталды.
AT&T және HP жасаған - 100VG-AnyLAN
бұл технологияны FDDI сияқты жергілікті желілердің екінші буынына жатқызуға болады. Ол 90-шы жылдардың басында Fast Ethernet технологиясына балама ретінде AT&T және HP бірлескен күшімен құрылды. 1995 жылдың жазында ол IEEE 802.12 стандартты мәртебесін бәсекелесімен бір уақытта дерлік алды. 100VG-AnyLAN-дің көп деңгейлілігі, детерминизмі және Ethernet-тің қолданыстағы кабельдік желілермен үйлесімділігі арқасында жақсы жеңіске жету мүмкіндігі болды (бұралған жұп 3-санат).
Квартетті кодтау схемасы артық 5V 6V кодты қолдана отырып, қазіргі 5-ші санатқа қарағанда кең таралған 3-санаттағы 4-жұп бұралған жұп кабельді қолдануға мүмкіндік берді. Өтпелі кезең іс жүзінде Ресейге әсер еткен жоқ, өйткені байланыс жүйелерін салудың кеш басталуына байланысты 5-ші категорияны қолдана отырып, барлық жерде желілер салынды.
Ескі сымды қолданумен қатар, әрбір 100VG-AnyLAN концентраторын 802.3 (Ethernet) немесе 802.5 (Token Ring) жақтауына конфигурациялауға болады. Қоршаған ортаға сұраныс басымдық әдісі қарапайым екі деңгейлі басымдылық жүйесін анықтайды - мультимедиялық қосымшалар үшін жоғары және басқалар үшін төмен.
Айта кету керек, бұл сәттілік үшін өте маңызды талап болды. Технологияның үшінші тарап өндірушілерінің репликациясынан жақын болуына байланысты үлкен құны бойынша қорытынды жасалды. Бұған Token Ring-тен бұрыннан белгілі жүйенің артықшылығын пайдаланатын нақты қосымшалардың жетіспеуі себеп болды. Нәтижесінде 100Base-T біртіндеп, бұл салада көшбасшылықты алды.
Біраз уақыттан кейін инновациялық техникалық идеялар алдымен 100Base-T2 (IEEE 802.3u), содан кейін гигабит Ethernet 1000Base-T-де қолданыла бастады.
Apple Talk, жергілікті әңгіме
Apple Talk - бұл Apple компаниясы 80-жылдардың басында енгізген протокол бумасы. Бастапқыда Apple Talk хаттамалары жергілікті Talk деп аталатын желілік жабдықпен (Apple компьютерлеріне енгізілген адаптерлер) жұмыс жасау үшін қолданылды.
Желілік топология қарапайым автобус немесе ағаш түрінде жасалды, оның максималды ұзындығы 300 м, беру жылдамдығы - 230,4 кбит с. Трансмиссиясы орташа экрандалған бұралған жұп. Жергілікті Talk сегменті 32 түйінге дейін қосыла алады.
Төмен өткізу қабілеті жылдамдығы жоғары желілік орта үшін адаптерлердің дамуын қажет етті: Ether Talk, Token Talk және Ethernet үшін FDDI Talk, сәйкесінше Token Ring және FDDI желілері. Осылайша, Apple Talk деректерді беру қабатында әмбебаптық жолын алды және кез-келген физикалық желіні қолдануға бейімделе алады.
Көптеген Apple өнімдері сияқты, бұл желілер алма әлемінде өмір сүреді және дерлік ДК-мен қиылыспайды.
UltraNet - суперкомпьютерлерге арналған желі
Ресейде іс жүзінде белгісіз желілердің тағы бір түрі - UltraNet. Ол суперкомпьютер кластарының және негізгі кадрлардың есептеу жүйелерімен жұмыс істеуге белсенді қолданылды, бірақ қазір оны белсенді гигабит Ethernet ауыстырады.
UltraNet жұлдыздар топологиясын пайдаланады және құрылғылар арасында 1 Гбит с дейінгі мәліметтер алмасу жылдамдығын қамтамасыз етеді. Бұл желі өте күрделі физикалық іске асырумен және суперкомпьютерлерге сәйкес келетін өте жоғары бағамен ерекшеленеді. UltraNet басқару үшін орталық хабқа қосылған компьютерлер қолданылады. Сонымен қатар, желі Ethernet немесе Token Ring технологияларын қолдана отырып салынған желілерге қосылуға арналған көпірлер мен маршрутизаторларды қамтуы мүмкін.
Трансмиссия құралы ретінде коаксиалды кабельді және талшықты-оптикалық (30 км қашықтық үшін) пайдалануға болады.
Өнеркәсіптік және мамандандырылған желілер
Айта кету керек, деректер желілері тек компьютерлер арасындағы байланыс үшін ғана емес, телефония үшін де қолданылады. Сондай-ақ, өнеркәсіптік және мамандандырылған құрылғылардың үлкен орны бар. Мысалы, CANBUS технологиясы өте танымал, автомобильдердегі қалың және қымбат сымдарды бір қарапайым автобусқа ауыстыру үшін жасалған. Бұл желіде физикалық қосылыстардың үлкен таңдауы жоқ, сегменттің ұзындығы шектеулі, ал тарату жылдамдығы төмен (1 Мбит с дейін). Алайда, CANBUS - бұл шағын және орта автоматтандыру үшін қажетті сапа индикаторларының сәтті үйлесімі және енгізулердің төмен деңгейі. Бұл жүйелерге ModBus, PROFIBUS, FieldBus кіруі мүмкін.
Бүгінгі таңда CAN контроллерін жасаушылардың мүдделері біртіндеп үйді автоматтандыруға көшуде.
Банкомат деректерді берудің әмбебап технологиясы ретінде
Банкомат стандартының сипаттамасы мақаланың соңында бекер айтылмаған. Бұл, мүмкін, өз алаңында Ethernet-пен күресудің соңғы, бірақ сәтсіз әрекеттерінің бірі. Бұл технологиялар жаратылыс тарихы, іске асырылу барысы және идеология тұрғысынан бір-біріне мүлдем қарама-қайшы келеді. Ethernet төменнен жоғарыға, жеке меншіктен жалпыға көтеріліп, пайдаланушылардың қажеттіліктеріне қарай жылдамдық пен сапаның жоғарылауымен банкоматтар мүлдем басқаша дамыды.
1980 жылдардың ортасында Американдық стандарттар институты (ANSI) және телефония және телеграф бойынша халықаралық консультативтік комитет (CCITT, CCITT) B-ISDN (кең жолақты интеграцияланған) үшін ұсынымдар жиынтығы ретінде банкомат стандарттарын (Асинхронды беріліс режимі) әзірлеуге кірісті. Сандық желі қызметтері). 1991 жылы ғана академиялық ғылымның күш-жігері технологияның дамуын анықтайтын АТМ форумын құрумен басталды. 1994 жылы осы технологияны қолдана отырып жасалған ең алғашқы ірі жоба бұрын T3 арнасын қолданған әйгілі NSFNET желісінің негізі болды.
Банкоматтың мәні өте қарапайым: сіз трафиктің барлық түрлерін (дауыстық, видео, деректер) араластырып, бір байланыс арнасы арқылы таратып, таратуыңыз керек. Жоғарыда айтылғандай, бұған ешқандай техникалық жетістіктер арқылы қол жеткізілмейді, керісінше көптеген ымыралар арқылы қол жеткізіледі. Бұл дифференциалдық теңдеулерді шешудің тәсіліне ұқсас. Үздіксіз деректер аз ғана интервалдарға бөлінеді және олармен коммутацияны жүргізуге болады.
Әрине, мұндай тәсіл нақты жабдықты жасаушылар мен өндірушілердің алдындағы қиын міндеттерді қиындатты және нарық үшін қолайсыз мерзімдерді орындау мерзімдерін кешіктірді.
Мәліметтердің минималды бөлігінің мөлшеріне бірнеше фактор әсер етеді (ұяшықтар - банкомат терминологиясында). Бір жағынан, мөлшерін ұлғайту ұялы коммутациялық процессордың жылдамдық талаптарын азайтады және арнаны пайдалануды жақсартады. Екінші жағынан, жасуша неғұрлым аз болса, соғұрлым тезірек берілуі мүмкін.
Шынында да, бір жасуша беріліп жатқанда, екіншісі күтеді. Күшті математика, кезек пен басымдылық механизм әсерді біршама тегістей алады, бірақ оның себебін жоймайды. Ұзақ уақытқа созылған тәжірибелерден кейін, 1989 жылы ұяшықтың мөлшері 53 байт (қызмет көрсету 5 байт және 48 байт деректер) деп анықталды. Әлбетте, әр түрлі жылдамдықтар үшін бұл өлшем әр түрлі болуы мүмкін. Егер 25-тен 155 Мбит с-қа дейінгі жылдамдық үшін 53 байт өлшемі қолайлы болса, онда 500 гигабит үшін нашар болмайды, ал 5000 байт 10 гигабит үшін жарамды. Бірақ бұл жағдайда үйлесімділік мәселесі шешілмейтін болады. Мұның себебі академиялық сипатта болмайды - бұл коммутация жылдамдығының шектелуі болды, бұл банкоматтардың жылдамдығын 622 Мбит-тен асырудың техникалық лимитін орнатты және төменгі жылдамдықтардағы құнын күрт арттырды.
Екінші банкомат саудасы - бұл байланысқа бағытталған технология. Деректерді беру қабатында тарату сеансының алдында жіберуші-қабылдағыш виртуалды арна құрылады, оны басқа станциялар қолдана алмайды, ал дәстүрлі статистикалық мультиплекстеу технологияларында байланыс орнатылмаған, ал көрсетілген адрес пакеттері тарату ортасына орналастырылған. Ол үшін коммутациялық кестеге порттың нөмірі және әр ұяшықтың тақырыбында орналасқан қосылу идентификаторы енгізіледі. Кейіннен, коммутатор кіріс ұяшықтарын тақырыптардағы байланыс идентификаторлары негізінде өңдейді. Осы механизм негізінде әрбір қосылым үшін өткізу қабілеттілігін, кідірісті және максималды жоғалтуды реттеуге болады, яғни белгілі бір қызмет сапасын қамтамасыз етуге болады.
Осы қасиеттердің барлығы, сонымен қатар SDH иерархиясымен жақсы үйлесімділік, банкоматқа жылдам деректерді беру желілері үшін стандартқа айналуға мүмкіндік берді. Бірақ технологияның барлық мүмкіндіктерін толық іске асырған кезде үлкен мәселелер туындады. Бірнеше рет болғандықтан, жергілікті желілер мен клиенттердің қосымшалары банкомат функцияларын қолдамайды, және онсыз үлкен әлеуеті бар қуатты технология IP (негізінен Ethernet) және SDH әлемдері арасында қосымша өзгеріс болып шықты. Бұл өте жағымсыз жағдай болды, банкомат қауымдастығы оны түзетуге тырысты. Өкінішке орай, кейбір стратегиялық қателіктер болды. Мыс кабельдеріне қарағанда талшықтың барлық артықшылықтарына қарамастан, интерфейс карталары мен коммутациялық порттардың қымбаттығы нарықтың осы сегментінде пайдалану үшін 155 Мбит с банкоматты өте қымбат етті.
Төмен жылдамдықтағы жұмыс үстелінің шешімдерін анықтауға тырысып, АТМ форумы жылдамдық пен қосылу түрін қайсысы бағыттауы керек екені туралы қатты пікірталасты. Өндірушілер екі лагерьге бөлінеді: 25,6 Мбит с жылдамдықтағы мыс кабелін және 51,82 Мбит с жылдамдықтағы оптикалық кабельді қолдаушылар. Бірнеше жоғары деңгейлі қақтығыстардан кейін (бастапқыда 51,82 Мбит с таңдалды), ATM форумы стандарт ретінде 25 Мбит с жариялады. Бірақ қымбат уақыт мәңгілікке жоғалды. Технологиялар нарығында бұдан былай классикалық Ethernet-пен ортақ трансмиссиялық ортасы бар, бірақ Fast Ethernet-пен және 10Base-T коммутациясымен (100Base-T-дің жақында пайда болуына үмітпен) кездестіру қажет болмады. Жоғары баға, өндірушілердің аздығы, білікті қызметке деген қажеттілік, жүргізушілерге қатысты мәселелер және т.б. жағдайды нашарлатты. Корпоративтік желі сегментіне енуге үміттер үзіліп, біраз уақытқа банкоматтың әлсіз аралық позициясы бекітілді. Бүгінгі таңда оның саладағы орны осындай.
Жергілікті желі желілерін құру технологиялары
Жергілікті желілерде, әдетте, деректерді таратудың ортақ құралы (моноарна) пайдаланылады және негізгі рөл физикалық және арналық деңгейлердің хаттамаларына беріледі, өйткені бұл деңгейлер жергілікті желілердің ерекшелігін барынша көрсетеді.
Желілік технология - бұл стандартты хаттамалардың және оларды іске асыратын бағдарламалық жасақтаманың және компьютерлік желіні құруға жеткілікті жүйенің жиынтығы. Желілік технологиялар негізгі технологиялар немесе желілік архитектуралар деп аталады.
Желінің архитектурасы деректерді беру ортасына, кабельдік жүйеге немесе деректерді тарату құралына қол жеткізудің топологиясы мен әдісін, желілік кадрлардың форматын, сигналдарды кодтау түрін және тарату жылдамдығын анықтайды. Қазіргі компьютерлік желілерде Ethernet, Token-Ring, ArcNet, FDDI сияқты технологиялар немесе желілік архитектуралар кеңінен қолданылады.
IEEE802.3 Ethernet желілік технологиясы
Қазіргі уақытта бұл сәулет әлемдегі ең танымал болып табылады. Танымалдық қарапайым, сенімді және арзан технологиялармен қамтамасыз етіледі. Ethernet классикалық желісі екі типті (қалың және жұқа) стандартты коаксиалды кабельді пайдаланады.
Алайда, беріліс құралы ретінде бұралған жұптарды қолданатын Ethernet нұсқасы кеңінен таралды, өйткені оларды орнату және техникалық қызмет көрсету әлдеқайда оңай. Ethernet желілері шина және пассивті жұлдыз топологияларын пайдаланады, ал қол жетімділік әдісі - CSMA CD.
IEEE802.3 стандарты, деректерді беру ортасына байланысты, модификацияларға ие:
:: 10BASE5 (қалың коаксиалды кабель) - деректерді беру жылдамдығы 10 Мбит с және сегмент ұзындығы 500 м дейін ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
НЕГІЗГІ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1
ЛОКАЛДЫҚ ЖЕЛІЛЕР ТУРАЛЫ МӘЛІМЕТ ... ... ... ... ... ..
1.1
Жергілікті желілерге шолу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2
Жергілікті желідегі жұмыс технологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.3
Жергілікті желілердің даму тарихы.Ethernet тарихы ... ... ... ... ...
1.4
Сөзсіз ұмытылған ARCNET ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ..
1.5
Жергілікті желі желілерін құру технологиялары ... ... ... ... ... . ...
2
МЕКЕМЕДЕГІ ЛОКАЛДЫҚ ЖЕЛІЛЕРДІҢ СҰЛБАСЫН ЖОБАЛАУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.1
Жобалауға тапсырма ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.2
Желіні жобалау процесінің функционалды моделі ... ... ... ... ... ..
2.3
Желіні әзірлеудің техникалық-экономикалық негіздемесі ... ... ..
2.4
Желіні пайдаланушылар функцияларының тізбесі ... ... ... ... ... ..
2.5
Желі конфигурациясын жасау ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ..
2.6
Желілік компоненттерді таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...
ЕҢБЕК ҚОРҒАУ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ...
КІРІСПЕ
Бүгінгі таңда компьютерлік желілер қазіргі өмірге берік кірді. Компьютер тек дербес есептеу құрылғысы-компьютер деп түсінілген уақыттар өтті. Компьютерлер мен басқа да Сандық құрылғылар әрдайым дерлік желіге қосылады, бұл ақпарат алмасуға, сандық ресурстарға қол жеткізуге, Перифериялық құрылғыларды бөлісуге және т.б. мүмкіндік береді.
Компьютерлерді желіге біріктіру идеясы көптеген мәселелерді шешуді талап етті-желілік ресурстарды, желілік стандарттар мен хаттамаларды, деректерді қорғау технологияларын және т.б. бірлесіп пайдалану принциптерін әзірлеу. Компьютерлік желілерді практикалық іске асыру үшін әртүрлі аппараттық құралдар, желілік операциялық жүйелер, сонымен қатар серверлерде де, желінің жұмыс станцияларында да қолданылатын көптеген желілік қосымшалар жасалды.
Қазіргі уақытта жеке компьютерлерді пайдаланбайтын компанияны табу қиын. Компьютерлік технологиялар мен перифериялық жабдықтардың шағын паркі бар компаниялар үшін де жоғары жұмыс тиімділігін, деректер қауіпсіздігінің лайықты деңгейін және тұрақты үздіксіз жұмысын қамтамасыз ете алатын жергілікті есептеу желісі өте маңызды.
Жергілікті есептеу желісі-бұл шағын аумақты қамтитын және осы аумаққа бағытталған құралдар мен деректерді беру әдістерін қолданатын есептеу желісі. Сауатты жобаланған жергілікті-есептеу желісі (ЖЕЖ) компания қызметкерлерінің бірлескен жұмысын жеңілдетеді және жалпы жұмыс тиімділігін арттырады.
Ақпаратты өңдеуге арналған компьютерлердің үлкен мүмкіндіктері оларды білім беру саласында әр түрлі қолдануға жарамды етеді. Олар материалды барлық деңгейлерде - оқуды меңгеретін мектеп жасына дейінгі балалардан бастап жоғары сынып оқушылары мен жоғары оқу орындарына дейін оқып, үйретуді жеңілдетеді.
Қазіргі уақытта жоба тақырыбы өте өзекті, өйткені LAN - бұл тәрбиешілерге білім беру және білім беру процесінің негізі болып табылатын ақпаратты жинауға, талдауға, ұйымдастыруға және таратуға мүмкіндік беретін ресурс.
ЛОКАЛДЫҚ ЖЕЛІЛЕР ТУРАЛЫ МӘЛІМЕТ
Локалдық желілерге шолу
Жергілікті желі (ағылш. Local Area Network, LAN) -- салыстырмалы түрде шектеулі кеңістіктің (мысалы ғимараттың) шегінде компьютерлер, басып шығарғыштар мен басқа да құрылғылар тобын біріктіретін коммуникациялық желі. Жергілікті желі бір біріне қосылған құрылғылардың өзара әрекеттесуіне мүмкіндік береді.
Желі - мәліметтерді компьютерлер арасында жеткізу құралдарымен біріктірілген компьютерлердің жиынтығы. Есептеу желісі - бір-бірімен байланысқан желі элементтері арасында мәліметтер жеткізуге арналған программалық және аппараттық құрауыштардың күрделі жүйесі. Аппараттық жабдықтар ішінде әртүрлі типті және класты компьютерлермен қатынастық жабдықтарды атауға болады. Программалық құрауыш операциялық жүйе мен желілік қолданбалардан тұрады. Желінің тиімді жұмыс істеуі үшін ОЖ-дің арнайы түрлері - желілік ОЖ қолданылады. Желілік ОЖ - есептеу желісін бір орталықтан басқаруға арналған программалар кешені (Windows NT, Novell NetWare, т.б.). Желілік қолданбалар - желілік ОЖ-нің мүмкіндіктерін кеңейтетін қолданбалы программалық кешендер (пошталық программалар, желілік мәліметтер қорлары, т.с.с.). Желіге қосылатын барлық құрылғыларды үш функционалдық топқа бөледі, олар:
- жұмыс станциялары;
- желі серверлері;
- қатынастық тораптар.
Жұмыс станциясы (ЖС) (workstation) - желіге қосылған дербес компьютер және ол арқылы пайдаланушы өз жұмысын атқарады және желінің ресурстарына қатынауды жүзеге асырады. Ол өзіндік операциялық жүйемен жабдықталған (MS DOS, Windows және т. б.) және пайдаланушыға қолданбалы есептерді шығаруда барлық қажет құралдармен қамтамассыз етілген. Жұмыс станцияларының үш типін ерекшелеуге болады, олар - жергілікті дискілі жұмыс станциясы, дискісіз жұмыс станциясы, қашықтағы жұмыс станциясы. Жергілікті дискілі жұмыс станциясында ОЖ осы дискіден, ал дискісіз жұмыс станциясында ОЖ файлдық серверден жүктеледі. Қашықтағы жұмыс станциясы - желіге телеқатынастық байланыс арнасы (мысалы, телефон желісі) арқылы қосылған станция.
Сервер (server) - желіге қосылған және оның пайдаланушыларына белгілі қызмет көрсетуді қамтамассыз ететін компьютер. Серверлер желіні пайдаланушылардың қажеттілігінен туындайтын мәліметтерді сақтауды, мәліметтер қорына сұраныстарды өңдеуді, жойылған тапсырмаларды өңдеуді, тапсырмаларды басып шығаруды және басқа да іс-әрекеттерді жүзеге асырады. Сервер - желі ресурстарының қайнар көзі. Атқаратын функцияларына байланысты серверлердің келесі типтерін анықтайды.
Ерекше көңілді сервер типтерінің ішіндегі - файлдық серверге (file server) (көбінесе файл-сервер атауы қолданылады) аудару қажет. Файл-сервер - желідегі пайдаланушылардың мәліметтерін сақтайды және осы мәліметтерге қатынауды қамтамассыз етеді. Бұл - үлкен сыйымдылықты оперативтік жады, қатты дискісі және магниттік таспадағы қосалқы жинағыштары (стример) бар компьютер. Файл-сервер өзінде орналасқан мәліметтерге желі пайдаланушыларының бір мезгілді қатынауын қамтамассыз ететін ерекше операциялық жүйенің басқаруымен жұмыс істейді. Файл-сервер келесі функцияларды орындайды: мәліметтерді сақтау, мәліметтерді архивтеу, әртүрлі пайдаланушыларменорындалатын мәліметтер өзгертулерін үйлестіру, мәліметтерді жіберу. Көптеген есептер үшін бір файл-серверді қолдану қажетсіз болып табылады, онда желіге бірнеше серверлерді қосу мүмкін. Файл -сервер ретінде мини - ЭЕМ қолданылуы мүмкін.
Мәліметтер қоры сервері (database server) - мәліметтер қоры файлдарын сақтау, өңдеу және басқару функцияларын жүзеге асыратын компьютер. Мәліметтер қоры сервері
- мәліметтер қорын сақтау, олардың тұтастығын, толықтығын, өзектілігін қолдау;
- мәліметтер қорына сұраныстарды қабылдау және өңдеу, өңдеу нәтижелерін жұмыс станциясына қайтару;
- мәліметтер қорына авторланған қатынауды қамтамассыз ету, пайдаланушыларды есепке алу және сүйемелдеу жүйесін қолдау, пайдаланушылардың қатынас құру мүмкіндіктерін шектеу;
- үлестірілген мәліметтер қорын қолдау, басқа жерлерде орналасқан мәліметтер қоры серверлерімен әрекеттесу функцияларын атқарады.
Қолданбалы программалар сервері (application server) - пайдаланушылардың қолданбалы программаларын орындауға қолданылатын компьютер.
Қатынастық сервер (communications server) - жергілікті желі пайдаланушыларының өз тізбектік енгізушығару порттарына айқын қатынас мүмкіндігін беретін құрылғы немесе компьютер.
Қатынау сервері (access server) - тапсырмаларды қашықтан өңдеуді орындауға бөлінген компьютер. Қашықтағы жұмыс станциясынан ынталандырылған программалар осы серверде орындалады. Қашықтағы жұмыс станциясынан пайдаланушының пернетақтадан енгізілген командалары қабылданады, оған орындалған тапсырма нәтижелері қайтарылады.
Факс-сервер (fax server) - жергілікті желінің пайдаланушылары үшін факсимильдік хабарларды қабылдау және таратуды орындайтын құрылғы немесе компьютер.
Мәліметтерді резервті көшірмелеу сервері (back up server)- файл-сервер және жұмыс станцияларында орналасқан мәліметтердің көшірмелерін құру, сақтау және қайта қалпына келтіру міндеттерін шешетін құрылғы немесе компьютер. Мұндай сервер ретінде желідегі файлдық серверлердің бірі болуы мүмкін.
Желінің қатынастық жабдықтарына (тораптарына) келесі құрылғылар жатады:
- қайталауыш;
- коммутаторлар (көпірлер);
- маршруттауыштар;
- көмейлер (шлюздер).
Желінің ұзындығы, станциялар арақашықтықтары ең алдымен беру ортасының (коаксиальды кабельдің, есулі қос өткізгіштің, т.б.) физикалық мінездемелерімен анықталады. Мәліметтерді кез келген ортада жіберуде сигналдың бәсеңсуі пайда болады, бұл арақашықтықтарды шектеуге әкеледі. Осы шектеулерді жеңіп, желіні кеңейту үшін арнайы құрылғылар - қайталауыштар, коммутаторлар мен көпірлер орнатылады. Мұндай кеңейту құрылғылары енбеген желі бөліктері желі сегменттері деп аталады.
Қайталауыш (repeater) - келген сигналды күшейткіш және қайта өндіретін құрылғы. Барлық қайталаушпен байланыстырылған сегменттерде әрбір уақыт мезетінде тек екі станция арасында мәліметтер алмасуы жүзеге асырылады.
Коммутатор (switch) немесе көпір (bridge) - бірнеше сегменттерді біріктіруге арналған құрылғы. Бұл жағдайда әртүрлі сегменттердің әрбір станция жұптары үшін біруақытта бірнеше мәліметтер алмасу үрдістерін қолдайды.
Маршруттауыш (router) - бір немесе әртүрлі типті желілерді бір мәліметтер алмасу хаттамалары бойынша біріктіретін құрылғы. Маршруттауыш берілу адресін талдап жане мәліметтерді тиімді таңдалған маршрутпен бағыттайды.
Көмей (gateway) (шлюз) -- әртүрлі мәліметтер алмасу хаттамаларын қолданатын әртүрлі желі объектілері арасында мәліметтер алмасын ұйымдастыруға мүмкіндік беретін құрылғы.
Қазіргі уақыттағы есептеу желілеріне қойылатын негізгі талаптар. Есептеу желілері кез келген желі пайдаланушысы үшін желінің кез келген ресурсына қатынауды қамтамассыз ету мақсатында құрылады. Желінің өмір сүруінің аумақты мінездемесі ретінде ресурсқа қатынау сапасы желінің алдына қойылған міндеттерге байланысты әртүрлі көрсеткіштермен сипатталуы мүмкін. Мұндай көрсеткіштердің негізгілері:
- өнімділік;
- сенімділік;
- басқарылымдық;
- кеңейтілімдік;
- айқындық;
- жинақталымдық.
Есептеу желілерінің жіктелулері. Есептеу желілерін бірнеше белгілер бойынша жіктеуге болады. Аумақтық белгілеріне байланысты есептеу желілерінің түрлері:
- жергілікті желілер (LAN - Local Area Network) ;
- ауқымды желілер (WAN - Wide Area Network).
Желінің масштабына байланысты түрлері:
- жұмыс топтарының жергілікті желілері (бір ОЖ басқаруымен жұмы істейтін компьютерлердің кішігірім санын біріктіреді);
- бөлімдердің жергілікті желілері (бір бөлімнің компьютерлерін біріктіреді);
- кампустардың жергілікті желілері (бірнеше кіші желілерді біріктіреді);
- бірлескен (корпоративті) желілер (бір мекеме немесе корпорация көлеміндегі компьютерлер мен желілерді біріктіреді ).
OSI эталондық моделі. Желілік программалық жабдықтарды құруды реттеу мақсатында және кез келген есептеу жүйелерінің әрекеттесу мүмкіндіктерін қамтамассыз ету үшін Стандарттаудың Халықаралық Ұйымы (International Standart Organisation -- ISO) ашық жүйелер әрекеттестігі эталондық моделін (Open System Interconnection -OSI) құрды. Бұл есептеу желілері жұмысының жеті деңгейлі логикалық үлгісі, ол деңгейлер:
1) физикалық деңгей;
2) арналық деңгей;
3) желілік деңгей;
4) көліктік деңгей;
5) сеанстық деңгей;
6) көрсетімдік деңгей;
7) қолданбалы деңгей .
Бұлардың алғашқы үшеуі (физикалық, арналық, желілік) мәліметтер жеткізу мен бағдарлауға, көліктік деңгей алғашқы үшеуі мен жоғарғы деңгейлер арасындағы байланысты жасақтауға, соңғы үш (сеанстық, көрсетімдік, қолданбалы) деңгейлер пайдаланушы қолданбаларына қызмет көрсетуге негізделген. әрбір деңгей салыстырмалы тәуелсіз, әрбір деңгей желілік құрылғылардың қатаң анықталған әрекеттесу функцияларын сипаттайды. Барлық деңгейлер иерархиялық құрылым құрады, мұнда қандай да бір деңгейде жасалған сұраныс орындалуға одан төмен деңгейге беріледі. Сұранысты өңдеу нәтижелері жоғарғы деңгейге қайтарылады. Деңгейлердің программалық және аппараттық әрекеттесуін сипаттау үшін интерфейстер және хаттамалар қолданылады. Екі көршілес деңгейлер арасындағы әрекеттесуді және олардың арасындағы берілетін мәліметтердің пішімін сипаттау үшін интерфейс (мысалы, Х.25) деп аталатын ережелер мен келісімдер орнатылады. Бір деңгейдегі объектілердің әрекеттесуінің, сонымен қатар бір деңгейдегі объектілер арасында берілетін хабарламалардың көрсетім пішімдерін бекітетін ережелер жиынтығы хаттамалар деп аталады.
Ауқымды есептеу желілері - бір-бірінен алыс орналасқан жергілікті желілер мен жеке компьютерлерді байланыстыратын есептеу желісі. Ауқымды есептеу желілері үш құрауыштан тұрады: желінің түйіні ретінде қарастырылатын жергілікті есептеу желілері; жергілікті есептеу желілерін байланыстыратын арналар; байланыс арналарына байланыс құруға мүмкіндік беретін жабдықтар мен программалар. Ең әйгілі ауқымды есептеу желісі - Internet.
Internet - түрлі хаттамалармен жұмыс істейтін, әр түрлі есептеу машиналарын байланыстыратын, мәліметтерді тасығыштардың (телефон сымдары, оптикалық талшық, радиомодемдер, т.б.) барлық түрлерімен тасымалдайтын компьютерлік желілердің бірлестігі. Оның өзінің атауы "желі арасында" мағынасын білдіреді. Желілерді біріктіру үлкен мүмкіндіктерге ие болады. Өз компьютерінен кез келген Internet абоненті басқа қалаға мәліметтерді жібере алады, Вашингтондағы Конгрес кітапханасының каталогын көре алады, Нью - Йорктағы Метрополитен музейінің соңғы көрмесінің суреттерімен таныса алады, IEEE конференциясына және әр түрлі мемлекеттердің желі абоненттерімен ойындарға қатыса алады. Internet - тің аса маңызды ерекшелігі - оның әр түрлі желілерді біріктіре отыра ешқандай иерархияны құрмайтыны, желіге қосылған барлық компьютерлер тең құқықты.
Internet-тің негізін жоғары жылдамдықты кеңарналы желілер құрайды, тәуелсіз желілер кеңарналы желілерге NAP (Network Access Point) желілік қатынау нүктелері арқылы қосылады. Тәуелсіз желілер дербес жүйелер түрінде қарастырылады, себебі олардың өзіндік әкімшілік басқаруы және маршруттау хаттамалары бар. Дербес жүйелер ретінде ірі ұлттық желілер болады, мысалы - европалық EUNet, Ресей университеттерінің RUNet желілері. Кейбір дербес жүйелер Internet желісіне қатынау қызметін көрсетуге мамандандырылған компаниялар құрады, оларды провайдерлер деп атайды (мысалы, АҚШ-та UUNET, Ресейде Relcom).
Internet-те алмасу режімдері, хаттамалары және адресациялау. Internet жүйесіне қосылу әртүрлі әдістермен жүзеге асады, ондай әдістер:
- электрондық пошта (E-mail);
- телеконференция (UseNet);
- қашықтан қатынас құру (TelNet);
- файлдарды іздеу және жеткізу (FTP);
- мәтіндік файлдарды меню жүйесі көмегімен іздеу және жеткізу (Gopher);
- құжаттарды гипемәтіндік сілтемелердің көмегімен іздеу және жеткізу немесе бүкіл әлемдік өрмек (WWW - World Wide Web).
Аумақты желілерде ақпарат алмасудың екі режімі бар - on-line және off-line. On-line - желіге қосылып тұрып бірігіп жұмыс істеу режімі, диалогтық режім. Off-line - желіге қосылмай жұмыс атқару режімі, электрондық пошта арқылы жөнелтетін мәліметтерді даярлау. On-line режімі - телефонмен сөйлесуге ұқсас, off-line режімі - поштамен хат алмасуға ұқсас.
Internet жүйесінде қолданылатын негізгі хаттамалар - TCPIP (Trans-mission Control ProtocolInternet Protocol) хаттамалар жиынтығы. IP - желілік деңгей, TCP - көліктік деңгей хаттамалары. Арналық және физикалық деңгейде мәліметтер жеткізу орталарының бар көптеген стандарттарын қолдайды, мысалы ЖЕЖ үшін - Ethernet және FDDI немесе ауқымды желілер үшін - X.25 және ISDN. Қолданбалы деңгейдегі маңызды хаттамалар - қашықтан басқару хаттамасы telnet, файлдарды жеткізу хаттамасы FTP, гипермәтінді жеткізу хаттамасы HTTP, электрондық пошта хаттамалары SMTP, POP, IMAP, MIME, желілік құрылғыларды басқару хаттамасы SNMP.
Internet жүйесіне қосылған әрбір компьютер өзінің ерекше IP-адресіне ие болады. IP-адрес - ұзындығы 32 бит, әрқайсысы 8 биттік 4 бөліктен тұратын желілік адрес. Ол екі бөліктен - желі адресі және осы желідегі хост адресінен тұрады. Хост (host - қожайын) - желіге тікелей қосылған, өзіндік адресі бар компьютер. Сандық IP-адрестерді адамдар қолдануға ыңғайсыз болғандықтан, IP-адрестерге символдық аттарды сәйкес қоятын механизм қолданылады, оны домендік аттар жүйесі (DNS - domain name system) деп атайды. Мұндай жүйеде пайдаланушы адресі екі бөліктен тұрады:
пайдаланушы идентификаторы@домен аты
Пайдаланушы идентификаторы және домен аты өзара нүктемен ажыратылған бірнеше бөліктерден тұруы мүмкін. Домен атында негізгісі түпкі домен, әры қарай бірінші, екінші, үшінші деңгейлі домендер орналасады. Түпкі доменді InterNic таратады, бірінші деңгей әр мемлекет, келесі деңгей мекемелер типі үшін, т.с.с. тағайындалады, мысалы: kz - Казақстан, ru - Ресей, su - постсовет мемлекеттері үшін, ca - Канада, uk - Ұлыбритания, us - АҚШ, ua - Украина, de - Германия мемлекеттері үшін анықталған ішкі домендер. Мекемелерге сәйкестікті анықтайтын ішкі домендер үш символдан тұрады, мысалы: com - коммерциялық мекемелер, edu - білім беру және ғылыми мекемелер, gov - мемлекеттік мекемелер, mil -- әскери мекемелер, net - желілік мекемелер, org - басқа мекемелер үшін. Екінші деңгейдегі ішкі домен қала, аймақ аттарын белгілейді.
Жергілікті желідегі жұмыс технологиясы.
Жергілікті желілердің негізгі технологиялары немесе желілік технологиялары. Желілік операциялық жүйелер Енді 10 Гигабит Ethernet стандартында және құрылыс технологиясында ендірілген жергілікті желілердің қарқынды дамуы сымсыз желілер IEEE 802.11b a көбірек назар аударады. Ethernet кабельдік желілер үшін іс жүзінде стандартқа айналды. Ethernet технологиясы ұзақ уақыт бойы өзінің классикалық түрінде табылмағанымен, бастапқыда IEEE 802.3 хаттамасында баяндалған идеялар Fast Ethernet технологиясында да, Гигабит Ethernetте де логикалық жалғасын тапты. Тарихи әділеттілік үшін Token Ring, ARCNET, 100VG-AnyLAN, FDDI және Apple Talk сияқты технологиялар назар аударуға лайық екенін атап өтеміз. Жақсы. Тарихи әділеттілікті қалпына келтіріп, өткен технологияларды еске түсірейік.
менің ойымша, сізде соңғы онжылдықта байқалған жартылай өткізгіштер саласындағы қарқынды даму туралы айтудың қажеті жоқ. Желілік жабдықтар бүкіл саланың тағдырына тап болды: өндірістің қар көшкіні сияқты өсуі, жоғары жылдамдықтар және минималды бағалар. 1995 жылы Интернет тарихындағы су алқабы ретінде 50 миллионға жуық Ethernet жаңа порттары сатылды. Келесі бес жыл ішінде басым болған нарықтың үстемдігі үшін жақсы бастама.
Бұл баға деңгейі мамандандырылған телекоммуникациялық жабдық үшін қол жетімді емес. Бұл жағдайда құрылғының күрделілігі ерекше рөл атқармайды - мәселе, көбінесе, саны бойынша. Қазір бұл табиғи болып көрінеді, бірақ он жыл бұрын Ethernet-тің абсолютті үстемдігі айқын көрінбеді (мысалы, өнеркәсіптік желілерде әлі де айқын көшбасшы жоқ).
Алайда, желіні құрудың басқа әдістерімен салыстырғанда қазіргі көшбасшының артықшылықтарын (немесе кемшіліктерін) ғана анықтауға болады.
Қол жеткізудің детерминанттық әдістерімен түйіндер арасында белгілі бір уақыт аралығында түйіндердің берілуіне кепілдік беретін арнайы басқару механизмін қолдану арқылы тарату ортасы бөлінеді.
Қол жетімділіктің ең көп таралған (бірақ жалғыз) әдіс - бұл дауыс беру әдісі және құқық беру әдісі. Дауыс беру әдісі жергілікті желілерде аз пайдаланылады, бірақ ол процесті бақылау үшін өнеркәсіпте кеңінен қолданылады.
Керісінше, құқықтарды беру әдісі компьютерлер арасында деректерді беру үшін ыңғайлы. Жұмыс қағидасы - сервистік хабарламаны - токен - логикалық сақиналық топологиясы бар желі арқылы жіберу.
Токен алу құрылғыға ортақ ресурстарға кіру құқығын береді. Бұл жағдайда жұмыс станциясында таңдау тек екі опциямен шектеледі. Қалай болғанда да, ол токенді келесі құрылғыға кезекпен жіберуі керек. Сонымен қатар, бұл ақпаратты адресатқа жеткізілгеннен кейін (егер бар болса) немесе дереу жүзеге асырылуы мүмкін (егер берілуі қажет ақпарат болмаса). Деректерді беру кезінде маркер желіде жоқ, қалған станцияларда өткізу мүмкіндігі жоқ, ал соқтығысулар мүмкін емес. Мүмкін болатын қателерді жою үшін, маркер жоғалуы мүмкін, оны қалпына келтірудің тетігі бар.
Кездейсоқ қол жеткізу әдістері детерминирленген емес деп аталады. Олар беру құқығы үшін барлық желілік тораптардың бәсекелестігін қамтамасыз етеді. Бірнеше түйіннен бір уақытта берілу әрекеттері мүмкін, нәтижесінде олар соқтығысады.
Бұл типтегі ең көп таралған әдіс - CSMA CD (тасымалдаушының мағынасына сәйкес бірнеше қол жеткізу соқтығысуды анықтау) - тасымалдаушы сезімін соқтығысуын анықтайтын бірнеше қол жеткізу. Деректерді жібермес бұрын, құрылғы оны ешкім пайдаланбайтындығына көз жеткізу үшін тыңдайды. Егер қазіргі уақытта тарату ортасын біреу қолданса, адаптер беруді кешіктіреді, егер жоқ болса, ол деректерді жібере бастайды.
Егер екі адаптер еркін желіні анықтап, беруді бір уақытта бастаса, соқтығысу орын алады. Ол анықталған кезде, екі беріліс де үзіліп, құрылғылар бірнеше уақыт өткеннен кейін берілісті қайталайды (әрине, бұны бұрын арнаға тыңдап алған соң). Ақпарат алу үшін, құрылғы желідегі барлық пакеттерді оның тағайындалған жер екенін анықтауы керек.
Жергілікті желілердің даму тарихы.Ethernet тарихы
егер біз жергілікті технологияларды талқылауды басқа технологиялармен бастасақ, қазіргі уақытта Ethernet-тің нақты мәнін қарастырмаймыз. Қалыптасқан жағдайларға байланысты немесе техникалық артықшылықтарға қарамастан, бүгінде ол нарықтың 95% -ын алатын бәсекелестік жоқ.
Ethernet-тің туған күні - 1973 жылы 22 мамыр. Дәл осы күні Роберт Меткалф пен Дэвид Боггс Xerox зерттеу орталығында салған тәжірибелік желінің сипаттамасын жариялады. Ол қалың коаксиалды кабельге негізделген және деректерді беру жылдамдығын 2,94 Мбит с құрады. Жаңа технология Ethernet (эфирден тыс) деп аталды, Гавайи университетінің ALOHA радио желісінен кейін, бұқаралық ақпарат құралдарын бөлу механизмін қолданды (радио эфирі).
70-жылдардың аяғында Ethernet-те сенімді теориялық негіз болды. 1980 жылы ақпанда Xerox DEC және Intel-мен бірге IEEE әзірлемесін ұсынды, ол үш жылдан кейін 802.3 стандарты ретінде қабылданды.
Ethernet-те деректерді беру ортасына қол жетімділік әдісі детерминирленген емес - бұл соқтығысуды анықтаумен (CSMA CD) тасымалдаушыға бірнеше қол жетімділік. Қарапайым түрде, құрылғылар беріліс қорабын ретсіз, кездейсоқ түрде бөледі. Бұл жағдайда алгоритм ортаға қол жеткізуге арналған станциялар бәсекелестігінің тең шешілуіне әкелуі мүмкін. Бұл өз кезегінде қол жетімділіктің ұзаққа созылуына әкелуі мүмкін, әсіресе кептелу жағдайында. Төтенше жағдайларда аударым ставкасы нөлге дейін түсуі мүмкін.
Бұл тәртіпсіз тәсілдің арқасында Ethernet деректерді жақсы беруді қамтамасыз етпейді деп ұзақ ойланды (және әлі де бар). Алдымен оны Ring, содан кейін банкомат таңбалауышы ауыстырады деп болжалды, бірақ іс жүзінде бәрі басқаша болды.
Бүгінгі күні Ethernet-тің нарықта әлі де үстемдік етуі, оның 20 жылдық өмірінде болған үлкен өзгерістерге байланысты. Толық дуплекстегі гигабит, біз қазір кіру деңгейіндегі желілерде 10Base 5 отбасының атасына ұқсамайды, сонымен бірге 10Base-T енгізілгеннен кейін үйлесімділік құрылғының өзара әрекеттесу деңгейінде де, кабельдік инфрақұрылым деңгейінде де сақталады.
Қарапайымнан күрделіге дейінгі эволюция, пайдаланушының қажеттіліктерімен бірге өсу технологияның керемет жетістігінің кепілі болып табылады. Өзіңіз үшін судья:
* 1981 ж. Наурыз - 3Com Ethernet таратқышын енгізді;
* 1982 ж. Қыркүйек - дербес компьютерге арналған алғашқы желілік адаптер жасалды;
* 1983 ж. - IEEE 802.3 сипаттамасы пайда болды, 10Base 5 (қалың Ethernet) және 10Base 2 (жұқа Ethernet) шиналар желісінің топологиялары анықталды. Берілу жылдамдығы - 10 Мбит с. Бір кесінді нүктелері арасындағы шекті қашықтық - 2,5 км;
* 1985 ж. - пакеттік тақырып құрылымында шамалы өзгерістер болған IEEE 802.3 (Ethernet II) сипаттамасының екінші нұсқасы шығарылды. Ethernet құрылғыларының қатты сәйкестендірілуі (MAC мекен-жайы) құрылды. Мекенжайлардың тізімі жасалды, онда кез-келген өндіруші ерекше диапазонды тіркей алады (қазір ол тек $ 1250 тұрады);
* 1990 ж. Қыркүйек - IEEE 10Base-T (бұралған жұп) технологиясын жұлдыздардың физикалық топологиясы мен хабтарымен бекітті. CSMA CD логикалық топологиясы өзгерген жоқ. Стандарт LattisNet жалпы атауымен SynOptics Communications-тің дамуына негізделген;
* 1990 ж. - Калпана (кейінірек оны болашақ Cisco жасаған CPW16 коммутаторымен тез сатып алды) сегменттің барлық түйіндері арасында ортақ байланыс желілерін пайдаланудан бас тартуға негізделген коммутациялық технологияны ұсынады;
* 1992 ж. - қосқыштарды қолдану басталды (свич). Пакеттегі (MAC-адрес) мекен-жайы туралы ақпаратты қолдана отырып, коммутатор жұп түйіндер арасында тәуелсіз виртуалды тізбектерді ұйымдастырады. Пайдаланушыға көрінбейтін күйге ауысу анықталмайтын Ethernet моделін (өткізу қабілетіне байланысты) адресаттық жүйеге айналдырады;
* 1993 ж. - IEEE 802.3x сипаттамасы, 10Base-T үшін толық дуплексті және қосылуды басқару пайда болды, IEEE 802.1p сипаттамасы көп деңгейлі және 8 деңгейлі басымдылық жүйесін қосады. Жылдам Ethernet ұсынылады;
* 1995 жылғы маусымда IEEE 802.3u (100Base-T) стандартындағы Fast Ethernet енгізілді.
Бұл қысқаша тарихты аяқтауға болады: Ethernet өте заманауи құрылымдарды қабылдады, бірақ технологияның дамуы, әрине, тоқтаған жоқ - бұл туралы кейінірек сөйлесеміз.
Сөзсіз ұмытылған ARCNET
оқытылған ресурстарды есептеу жүйесі (ARCNET) - 70-жылдардың ортасында Datapoint жасаған желілік архитектура. IEEE ARCNET стандартты ретінде қабылданбаған, бірақ ішінара IEEE 802.4 сәйкес токендік желі (логикалық сақина) ретінде сәйкес келеді. Деректер пакеті 1-ден 507 байтқа дейін кез келген көлемде болуы мүмкін.
ARCNET барлық жергілікті желілердің ең кең топологиялық мүмкіндіктеріне ие. Сақина, қарапайым автобус, жұлдыз, ағаш бір желіде қолданыла алады. Сонымен қатар, өте ұзын сегменттерді (бірнеше километрге дейін) пайдалануға болады. Берілу ортасына бірдей кең мүмкіндіктер қолданылады - коаксиалды да, талшықты-оптикалық кабельдер де, бұралған жұп та қолайлы.
Бұл арзан стандарттың өнімділігі төмен - тек 2,5 Мбит с жылдамдығымен нарықта үстемдік етудің алдын алды. 1990-шы жылдардың басында Datapoint ARCNET PLUS-ты 20 Мбит с дейінгі жылдамдықпен жасаған кезде уақыт жоғалды. Fast Ethernet ARCNET-ті кеңінен қолдануға мүмкіндік бермейді.
Осыған қарамастан, осы технологияның үлкен (бірақ ешқашан іске асырылмаған) әлеуетінің пайдасына кейбір салаларда (әдетте технологиялық бақылау жүйелері) бұл желілер әлі де өмір сүреді деп айта аламыз. Детерминистік қол жетімділік, авто-конфигурация мүмкіндіктері, нақты өндірістің қиын жағдайларында 120 Кбит с-тен 10 Мбит с-қа дейінгі айырбастау бағамын келісу ARCNET-ті алмастырылмайтын етеді.
Сонымен қатар, ARCNET басқару жүйелеріне қарапайым формуланы қолдана отырып, кез-келген жүктеме кезінде желідегі кез-келген құрылғыға қол жетімділіктің максималды уақытын дәл анықтауға мүмкіндік береді: T \u003d (TDP + TOBЅNb) ЅND, мұндағы TDP және TOB - деректер пакетін және сәйкесінше бір байтты беру уақыты, таңдалған берілу жылдамдығына байланысты, Nb - деректер байттарының саны, ND - желідегі құрылғылар санына байланысты.
Токен сақинасы - классикалық токенді беру мысалы
oken Ring - 70-ші жылдары пайда болған тағы бір технология. IEEE 802.5 стандартының негізі болып табылатын көгілдір алпауыттың мұндай дамуы көптеген басқа жергілікті желілерге қарағанда жақсы жетістікке ие болды. Token Ring - бұл токендердің классикалық жүйесі. Логикалық топология (және желінің алғашқы нұсқаларында физикалық) - сақина. Соңғы модификациялар жұлдыздар топологиясындағы бұралған жұп кабельдерге негізделген, ал кейбір ескертулермен Ethernet үйлесімді.
IEEE 802.5-де сипатталған жіберу жылдамдығы 4 Мбит с құрады, бірақ кейінірек 16 Мбит с жылдамдықта жүзеге асырылады. Ортаға қол жеткізудің әлдеқайда жүйелі (детерминистік) әдісінің арқасында, Token Ring алғашқы сатысында Ethernet-ке жақсы ауыстыру ретінде жиі алға тартылды.
Артықшылықты қол жетімділік схемасының болуына қарамастан (ол әр станцияға бөлек берілген) өте қарапайым себеппен тұрақты бит жылдамдығын (тұрақты бит коэффициенті, CBR) қамтамасыз ету мүмкін болмады: осы схемалардың артықшылығы болатын қолданбалар болған жоқ. Ал қазір олардың саны көп емес.
Осы жағдайды ескере отырып, желідегі барлық станциялардың өнімділігі бірдей төмендейтініне кепілдік беруге болады. Бірақ бұл бәсекені жеңу үшін жеткіліксіз болды, ал қазір нақты жұмыс істейтін Token Ring желісін табу мүмкін емес.
FDDI - бірінші талшықты-оптикалық LAN
fiber Distribution Data Interface (FDDI) технологиясын ANSI комитеті 1980 жылы жасаған. Бұл тарату құралы ретінде тек талшықты-оптикалық кабельді қолданған алғашқы компьютерлік желі болды. Өндірушілерді FDDI құруға итермелеген себептер сол кездегі жергілікті желілердің жеткіліксіз жылдамдығы (10 Мбит с-тан аспайтын) және сенімділігі (резервтік схемалардың болмауы) болды. Сонымен қатар, бұл SDH-пен бәсекелес бола отырып, деректерді беру желілерін көлік деңгейіне жеткізудің алғашқы (және онша сәтті емес) әрекеті болды.
FDDI стандарты сенімді (резервтелген) және жылдам каналды қамтамасыз ететін 100 Мбит с жылдамдықпен оптикалық-оптикалық кабельдің қос сақинасы арқылы деректерді беруді қарастырады. Қашықтық айтарлықтай маңызды - периметр бойынша 100 км-ге дейін. Логикалық тұрғыдан алғанда, желі токендердің берілуіне негізделген.
Сонымен қатар, трафиктің басымдықтарын құру схемасы қарастырылған. Алдымен жұмыс станциялары екі түрге бөлінді: синхронды (тұрақты өткізу қабілеті бар) және асинхронды. Соңғысы, өз кезегінде, тарату ортасын сегіз деңгейлі басымдылық жүйесін пайдалана отырып бөлді.
SDH желілерімен сәйкес келмеуі ТШИ-ді көлік желілері саласындағы маңызды орын алуға жол бермеді. Бүгінгі күні бұл технологияны банкомат іс жүзінде ауыстырды. FDDI-дің қымбат болуы жергілікті ұя үшін Ethernet-пен күресте ешқандай мүмкіндік қалдырмады. Арзан мыс кабеліне ауысу әрекеті стандартқа да көмектеспеді. CDDI технологиясы FDDI принциптеріне негізделген, бірақ бұрандалы жұпты таратушы құрал ретінде пайдалану танымал болмады және тек оқулықтарда сақталды.
AT&T және HP жасаған - 100VG-AnyLAN
бұл технологияны FDDI сияқты жергілікті желілердің екінші буынына жатқызуға болады. Ол 90-шы жылдардың басында Fast Ethernet технологиясына балама ретінде AT&T және HP бірлескен күшімен құрылды. 1995 жылдың жазында ол IEEE 802.12 стандартты мәртебесін бәсекелесімен бір уақытта дерлік алды. 100VG-AnyLAN-дің көп деңгейлілігі, детерминизмі және Ethernet-тің қолданыстағы кабельдік желілермен үйлесімділігі арқасында жақсы жеңіске жету мүмкіндігі болды (бұралған жұп 3-санат).
Квартетті кодтау схемасы артық 5V 6V кодты қолдана отырып, қазіргі 5-ші санатқа қарағанда кең таралған 3-санаттағы 4-жұп бұралған жұп кабельді қолдануға мүмкіндік берді. Өтпелі кезең іс жүзінде Ресейге әсер еткен жоқ, өйткені байланыс жүйелерін салудың кеш басталуына байланысты 5-ші категорияны қолдана отырып, барлық жерде желілер салынды.
Ескі сымды қолданумен қатар, әрбір 100VG-AnyLAN концентраторын 802.3 (Ethernet) немесе 802.5 (Token Ring) жақтауына конфигурациялауға болады. Қоршаған ортаға сұраныс басымдық әдісі қарапайым екі деңгейлі басымдылық жүйесін анықтайды - мультимедиялық қосымшалар үшін жоғары және басқалар үшін төмен.
Айта кету керек, бұл сәттілік үшін өте маңызды талап болды. Технологияның үшінші тарап өндірушілерінің репликациясынан жақын болуына байланысты үлкен құны бойынша қорытынды жасалды. Бұған Token Ring-тен бұрыннан белгілі жүйенің артықшылығын пайдаланатын нақты қосымшалардың жетіспеуі себеп болды. Нәтижесінде 100Base-T біртіндеп, бұл салада көшбасшылықты алды.
Біраз уақыттан кейін инновациялық техникалық идеялар алдымен 100Base-T2 (IEEE 802.3u), содан кейін гигабит Ethernet 1000Base-T-де қолданыла бастады.
Apple Talk, жергілікті әңгіме
Apple Talk - бұл Apple компаниясы 80-жылдардың басында енгізген протокол бумасы. Бастапқыда Apple Talk хаттамалары жергілікті Talk деп аталатын желілік жабдықпен (Apple компьютерлеріне енгізілген адаптерлер) жұмыс жасау үшін қолданылды.
Желілік топология қарапайым автобус немесе ағаш түрінде жасалды, оның максималды ұзындығы 300 м, беру жылдамдығы - 230,4 кбит с. Трансмиссиясы орташа экрандалған бұралған жұп. Жергілікті Talk сегменті 32 түйінге дейін қосыла алады.
Төмен өткізу қабілеті жылдамдығы жоғары желілік орта үшін адаптерлердің дамуын қажет етті: Ether Talk, Token Talk және Ethernet үшін FDDI Talk, сәйкесінше Token Ring және FDDI желілері. Осылайша, Apple Talk деректерді беру қабатында әмбебаптық жолын алды және кез-келген физикалық желіні қолдануға бейімделе алады.
Көптеген Apple өнімдері сияқты, бұл желілер алма әлемінде өмір сүреді және дерлік ДК-мен қиылыспайды.
UltraNet - суперкомпьютерлерге арналған желі
Ресейде іс жүзінде белгісіз желілердің тағы бір түрі - UltraNet. Ол суперкомпьютер кластарының және негізгі кадрлардың есептеу жүйелерімен жұмыс істеуге белсенді қолданылды, бірақ қазір оны белсенді гигабит Ethernet ауыстырады.
UltraNet жұлдыздар топологиясын пайдаланады және құрылғылар арасында 1 Гбит с дейінгі мәліметтер алмасу жылдамдығын қамтамасыз етеді. Бұл желі өте күрделі физикалық іске асырумен және суперкомпьютерлерге сәйкес келетін өте жоғары бағамен ерекшеленеді. UltraNet басқару үшін орталық хабқа қосылған компьютерлер қолданылады. Сонымен қатар, желі Ethernet немесе Token Ring технологияларын қолдана отырып салынған желілерге қосылуға арналған көпірлер мен маршрутизаторларды қамтуы мүмкін.
Трансмиссия құралы ретінде коаксиалды кабельді және талшықты-оптикалық (30 км қашықтық үшін) пайдалануға болады.
Өнеркәсіптік және мамандандырылған желілер
Айта кету керек, деректер желілері тек компьютерлер арасындағы байланыс үшін ғана емес, телефония үшін де қолданылады. Сондай-ақ, өнеркәсіптік және мамандандырылған құрылғылардың үлкен орны бар. Мысалы, CANBUS технологиясы өте танымал, автомобильдердегі қалың және қымбат сымдарды бір қарапайым автобусқа ауыстыру үшін жасалған. Бұл желіде физикалық қосылыстардың үлкен таңдауы жоқ, сегменттің ұзындығы шектеулі, ал тарату жылдамдығы төмен (1 Мбит с дейін). Алайда, CANBUS - бұл шағын және орта автоматтандыру үшін қажетті сапа индикаторларының сәтті үйлесімі және енгізулердің төмен деңгейі. Бұл жүйелерге ModBus, PROFIBUS, FieldBus кіруі мүмкін.
Бүгінгі таңда CAN контроллерін жасаушылардың мүдделері біртіндеп үйді автоматтандыруға көшуде.
Банкомат деректерді берудің әмбебап технологиясы ретінде
Банкомат стандартының сипаттамасы мақаланың соңында бекер айтылмаған. Бұл, мүмкін, өз алаңында Ethernet-пен күресудің соңғы, бірақ сәтсіз әрекеттерінің бірі. Бұл технологиялар жаратылыс тарихы, іске асырылу барысы және идеология тұрғысынан бір-біріне мүлдем қарама-қайшы келеді. Ethernet төменнен жоғарыға, жеке меншіктен жалпыға көтеріліп, пайдаланушылардың қажеттіліктеріне қарай жылдамдық пен сапаның жоғарылауымен банкоматтар мүлдем басқаша дамыды.
1980 жылдардың ортасында Американдық стандарттар институты (ANSI) және телефония және телеграф бойынша халықаралық консультативтік комитет (CCITT, CCITT) B-ISDN (кең жолақты интеграцияланған) үшін ұсынымдар жиынтығы ретінде банкомат стандарттарын (Асинхронды беріліс режимі) әзірлеуге кірісті. Сандық желі қызметтері). 1991 жылы ғана академиялық ғылымның күш-жігері технологияның дамуын анықтайтын АТМ форумын құрумен басталды. 1994 жылы осы технологияны қолдана отырып жасалған ең алғашқы ірі жоба бұрын T3 арнасын қолданған әйгілі NSFNET желісінің негізі болды.
Банкоматтың мәні өте қарапайым: сіз трафиктің барлық түрлерін (дауыстық, видео, деректер) араластырып, бір байланыс арнасы арқылы таратып, таратуыңыз керек. Жоғарыда айтылғандай, бұған ешқандай техникалық жетістіктер арқылы қол жеткізілмейді, керісінше көптеген ымыралар арқылы қол жеткізіледі. Бұл дифференциалдық теңдеулерді шешудің тәсіліне ұқсас. Үздіксіз деректер аз ғана интервалдарға бөлінеді және олармен коммутацияны жүргізуге болады.
Әрине, мұндай тәсіл нақты жабдықты жасаушылар мен өндірушілердің алдындағы қиын міндеттерді қиындатты және нарық үшін қолайсыз мерзімдерді орындау мерзімдерін кешіктірді.
Мәліметтердің минималды бөлігінің мөлшеріне бірнеше фактор әсер етеді (ұяшықтар - банкомат терминологиясында). Бір жағынан, мөлшерін ұлғайту ұялы коммутациялық процессордың жылдамдық талаптарын азайтады және арнаны пайдалануды жақсартады. Екінші жағынан, жасуша неғұрлым аз болса, соғұрлым тезірек берілуі мүмкін.
Шынында да, бір жасуша беріліп жатқанда, екіншісі күтеді. Күшті математика, кезек пен басымдылық механизм әсерді біршама тегістей алады, бірақ оның себебін жоймайды. Ұзақ уақытқа созылған тәжірибелерден кейін, 1989 жылы ұяшықтың мөлшері 53 байт (қызмет көрсету 5 байт және 48 байт деректер) деп анықталды. Әлбетте, әр түрлі жылдамдықтар үшін бұл өлшем әр түрлі болуы мүмкін. Егер 25-тен 155 Мбит с-қа дейінгі жылдамдық үшін 53 байт өлшемі қолайлы болса, онда 500 гигабит үшін нашар болмайды, ал 5000 байт 10 гигабит үшін жарамды. Бірақ бұл жағдайда үйлесімділік мәселесі шешілмейтін болады. Мұның себебі академиялық сипатта болмайды - бұл коммутация жылдамдығының шектелуі болды, бұл банкоматтардың жылдамдығын 622 Мбит-тен асырудың техникалық лимитін орнатты және төменгі жылдамдықтардағы құнын күрт арттырды.
Екінші банкомат саудасы - бұл байланысқа бағытталған технология. Деректерді беру қабатында тарату сеансының алдында жіберуші-қабылдағыш виртуалды арна құрылады, оны басқа станциялар қолдана алмайды, ал дәстүрлі статистикалық мультиплекстеу технологияларында байланыс орнатылмаған, ал көрсетілген адрес пакеттері тарату ортасына орналастырылған. Ол үшін коммутациялық кестеге порттың нөмірі және әр ұяшықтың тақырыбында орналасқан қосылу идентификаторы енгізіледі. Кейіннен, коммутатор кіріс ұяшықтарын тақырыптардағы байланыс идентификаторлары негізінде өңдейді. Осы механизм негізінде әрбір қосылым үшін өткізу қабілеттілігін, кідірісті және максималды жоғалтуды реттеуге болады, яғни белгілі бір қызмет сапасын қамтамасыз етуге болады.
Осы қасиеттердің барлығы, сонымен қатар SDH иерархиясымен жақсы үйлесімділік, банкоматқа жылдам деректерді беру желілері үшін стандартқа айналуға мүмкіндік берді. Бірақ технологияның барлық мүмкіндіктерін толық іске асырған кезде үлкен мәселелер туындады. Бірнеше рет болғандықтан, жергілікті желілер мен клиенттердің қосымшалары банкомат функцияларын қолдамайды, және онсыз үлкен әлеуеті бар қуатты технология IP (негізінен Ethernet) және SDH әлемдері арасында қосымша өзгеріс болып шықты. Бұл өте жағымсыз жағдай болды, банкомат қауымдастығы оны түзетуге тырысты. Өкінішке орай, кейбір стратегиялық қателіктер болды. Мыс кабельдеріне қарағанда талшықтың барлық артықшылықтарына қарамастан, интерфейс карталары мен коммутациялық порттардың қымбаттығы нарықтың осы сегментінде пайдалану үшін 155 Мбит с банкоматты өте қымбат етті.
Төмен жылдамдықтағы жұмыс үстелінің шешімдерін анықтауға тырысып, АТМ форумы жылдамдық пен қосылу түрін қайсысы бағыттауы керек екені туралы қатты пікірталасты. Өндірушілер екі лагерьге бөлінеді: 25,6 Мбит с жылдамдықтағы мыс кабелін және 51,82 Мбит с жылдамдықтағы оптикалық кабельді қолдаушылар. Бірнеше жоғары деңгейлі қақтығыстардан кейін (бастапқыда 51,82 Мбит с таңдалды), ATM форумы стандарт ретінде 25 Мбит с жариялады. Бірақ қымбат уақыт мәңгілікке жоғалды. Технологиялар нарығында бұдан былай классикалық Ethernet-пен ортақ трансмиссиялық ортасы бар, бірақ Fast Ethernet-пен және 10Base-T коммутациясымен (100Base-T-дің жақында пайда болуына үмітпен) кездестіру қажет болмады. Жоғары баға, өндірушілердің аздығы, білікті қызметке деген қажеттілік, жүргізушілерге қатысты мәселелер және т.б. жағдайды нашарлатты. Корпоративтік желі сегментіне енуге үміттер үзіліп, біраз уақытқа банкоматтың әлсіз аралық позициясы бекітілді. Бүгінгі таңда оның саладағы орны осындай.
Жергілікті желі желілерін құру технологиялары
Жергілікті желілерде, әдетте, деректерді таратудың ортақ құралы (моноарна) пайдаланылады және негізгі рөл физикалық және арналық деңгейлердің хаттамаларына беріледі, өйткені бұл деңгейлер жергілікті желілердің ерекшелігін барынша көрсетеді.
Желілік технология - бұл стандартты хаттамалардың және оларды іске асыратын бағдарламалық жасақтаманың және компьютерлік желіні құруға жеткілікті жүйенің жиынтығы. Желілік технологиялар негізгі технологиялар немесе желілік архитектуралар деп аталады.
Желінің архитектурасы деректерді беру ортасына, кабельдік жүйеге немесе деректерді тарату құралына қол жеткізудің топологиясы мен әдісін, желілік кадрлардың форматын, сигналдарды кодтау түрін және тарату жылдамдығын анықтайды. Қазіргі компьютерлік желілерде Ethernet, Token-Ring, ArcNet, FDDI сияқты технологиялар немесе желілік архитектуралар кеңінен қолданылады.
IEEE802.3 Ethernet желілік технологиясы
Қазіргі уақытта бұл сәулет әлемдегі ең танымал болып табылады. Танымалдық қарапайым, сенімді және арзан технологиялармен қамтамасыз етіледі. Ethernet классикалық желісі екі типті (қалың және жұқа) стандартты коаксиалды кабельді пайдаланады.
Алайда, беріліс құралы ретінде бұралған жұптарды қолданатын Ethernet нұсқасы кеңінен таралды, өйткені оларды орнату және техникалық қызмет көрсету әлдеқайда оңай. Ethernet желілері шина және пассивті жұлдыз топологияларын пайдаланады, ал қол жетімділік әдісі - CSMA CD.
IEEE802.3 стандарты, деректерді беру ортасына байланысты, модификацияларға ие:
:: 10BASE5 (қалың коаксиалды кабель) - деректерді беру жылдамдығы 10 Мбит с және сегмент ұзындығы 500 м дейін ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz