Заң немесе басқа құқықтық акт азаматтық - құқықтық салдардың басталуын байланыстыратын оқиғаның салдарынан

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

РЕФЕРАТ
Жер даулары, оның мазмұны және негіздері

2-ші курс студенті

Алматы - 2020

Кіріспе
Елімізде Жер кодексінің енгізілуімен елді мекендер жерімен қатар, ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерге де меншік құқығы танылды. Құры - лыс салу үшін мемлекет жер иелері мен жер пайдаланушылардан жер учаскесін нарықтық бағамен сатып алуға мәжбүр болып отыр. Алайда, мем - лекет қажеттері үшін жер учаскелерін сатып алу көп жағдайда жер иелері мен жер пайдаланушылардың құқықтарының бұзылуына негіз болуда. Қазіргі кезде қоғамда орын алып отырған жер дауларының басым бөлігі қолданыстағы заңдардың орындалмауынан емес, сол жер заңдарында қарастырылған мәселелердің дұрыс шешімін таппауында болып отыр.
Жер даулардың туындауының негізгі себебі меншіктілік құқын және жер пайдалану құқын алға тарту немесе тыю кезінде жер заңдамасының нормаларын бұзу, әкімдердің шешімдерінің және әкімдіктердің азаматтарға жер телімдеріне құқықтарды алға тарту, олардың шекараларын анықтау туралық аулыларының заңсыздығы, жер қатынастары төңірегінде уәкілетті ұлыстық органдардың әрекеттерінің құқыққа қайшылығы не болмаса іс әрекетсіздігі болып отырғанын атап өтеміз.
Қазіргі заманғы құқықтық ғылымның соңғы үрдістерінің бірі Қазақстан Республикасында жер дауларын шешу проблемаларын зерделеу болып табылады. Соңғы жылдардағы сот статистикасы жер учаскесіне меншік құқығына немесе жер пайдалану құқығына байланысты даулардың үлес салмағы қысқармайтындығын көрсетеді.
Жер учаскесіне қатысты дауларға байланысты сот істерін талдау олардың негізгі үлесі жергілікті атқарушы органның актісі не азаматтық-құқықтық мәмілелер негізінде туындаған жер учаскесіне тиісті құқықты даулауға тура келетінін куәландырады.
Мұндай жағдай көбінесе қоғамда терең саяси, экономикалық және құқықтық қайта өзгерістер жүргізудің көрсеткіші болып табылатын Қазақстан Республикасында жер қатынастарының сапалық жағынан құқықтық жағдайымен түсіндіріледі.
Жер азаматтық айналымның баламалы объектісі ретінде әрекет етеді, өндіріс құралы ретінде қызмет етеді және жоғары экономикалық құндылыққа ие болады. Жер учаскелерінің құқық иеленушілері арасындағы қатынастар басқа тұлғалардың құқықтарына және заңмен қорғалатын мүдделеріне нұқсан келтірмейтін және қоршаған табиғи ортаға залал келтірмейтін шамада тең құқықтық және өздерінің субъективті құқықтарын жүзеге асыру бостандығы негізінде құрылады.
Сонымен қатар, қазіргі жағдайда құқықты сот арқылы қорғау және даулы құқықтарды қорғаудың ең қолайлы және тиімді нысаны сот нысаны болып табылады, өйткені сот органдары заң шығарушы және атқарушы билікке қатысты тәуелсіздікпен ерекшеленеді.

Жер дауларының түсінігі және ерекшеліктері

Жер даулары тек жер иелері, жер пайдаланушылар, жалға алушылар, жер иелері арасында ғана емес, бір жағынан олардың арасында, екінші жағынан мемлекеттік органдар арасында да туындауы мүмкін.
Негізінен, жер даулары жерді пайдаланушылар құқықтарының пайда болуына, өзгеруіне және тоқтатылуына байланысты. Даулар жерді пайдаланушылар арасында да, олардың арасында да, жер қатынастарын мемлекеттік реттеу органдары арасында да болуы мүмкін.
Жер дауын шешу - бұл жер, азаматтық, азаматтық іс жүргізу және төрелік іс жүргізу құқығының нормаларымен реттелетін құқықтық қатынас.
Қазіргі уақытта заңнама меншік иелерінің, жер иелерінің, жер пайдаланушылардың және жер учаскелерін жалға алушылардың даулы немесе бұзылған құқықтарын қорғаудың белгілі бір кепілдіктерін белгілейді және оларды жүзеге асыру тетіктерін белгілейді. Жер даулары жер қатынастарына қатысушылардың, сондай-ақ мемлекеттік органдардың іс-әрекеттері немесе олардың негізсіз әрекетсіздігі (мысалы, міндеттерді орындаудан жалтару) біреудің құқықтары мен мүдделерін бұзған жағдайларда туындайды.
Жер құқығы қатынастарын реттейтін негізгі нормативтік құқықтық актілер Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының Жер кодексі, Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі (бұдан әрі-АК), "Мемлекеттік мүлік туралы" Қазақстан Республикасының заңдары болып табылады.
Жер құқығы қатынастарынан туындайтын талаптарға (арыздарға), атап айтқанда: жер учаскелерін беру және оларды алып қою туралы (Жер кодексінің 2, 3, 4, 5, 9-тараулары); жер учаскелерін алып қоюға байланысты шығындарды өтеу туралы (Жер кодексінің 2 және 20-тараулары ); меншік құқығы және жер пайдалануды даулау туралы (Жер кодексінің 3 және 4-тараулары); Әкімдердің жер учаскелерін беру тәртібіне шағымдану туралы (Жер кодексінің 43-тен бастап 47-ні қоса алғандағы баптары); кепіл шартына шағымдану туралы (Жер кодексінің 8-тарауы ); Жер кодексінің 92, 93, 94-баптарына сәйкес, жер учаскелерін алып қою туралы; сервитут белгілеу немесе тоқтату туралы (Жер кодексінің 7-тарауы ); жер учаскесіне меншік құқығын немесе жер пайдалануын куәландыратын мемлекеттік актілерді тіркеуден және беруден бас тарту және тағы басқалары туралы талаптар жатқызылады.
Қазіргі уақытта қазіргі ғалымдар жер дауы ұғымын әртүрлі тұрғыдан қарастыруда. Кейде жер даулары ұғымымен қатар жер қатынастарымен байланысты даулар ұғымы қолданылады, бірақ олардың арасындағы айырмашылық нақты жүргізілмейді.
Егер осы мәселе бойынша ғылыми тәсілдерді жинақтайтын болсақ, онда жер даулары - жерге құқықтарды жүзеге асырумен, оның ішінде жер қатынастарына қатысушылардың мүліктік құқықтары мен мүдделерін қорғаумен байланысты жерге құқықтардың пайда болуына, өзгеруіне және тоқтатылуына байланысты реттелмеген жанжалдар.
Жер реформасын жүргізу Қазақстан Республикасының жер заңнамасын жетілдіру қажеттігін көрнекі көрсетті. Осыған байланысты жер-құқықтық қатынастар мен жер дауларын дұрыс саралау қажеттілігі ерекше мәнге ие болады. Сот билігі өзіне тән функцияларды орындайтын, жер иелері мен жер пайдаланушылардың, жер қатынастары саласындағы мемлекеттердің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауды қамтамасыз ететін тәуелсіз билік саласы ретінде танылды.
Жер құқығы қатынастары деп жер ресурстарын басқаруға, жер учаскелерін жекелеген субъектілерге бекітіп беруге, жерге меншік құқығын және өзге де құқықтарды жүзеге асыруға байланысты жерді пайдалану мен қорғау жөніндегі қатынастар деп түсіну керек.
Жерді пайдалану кезінде экономикалық қатынастарға қатысушылардың әрекеттері немесе әрекетсіздігі біреудің құқықтары мен мүдделерін бұзуы мүмкін жағдайлар туындауы мүмкін. Мысалы, жерді өз бетінше басып алу, жалдау шарттарын бұзу, учаскені тиісті күйге келтіру.
Жер дауларының айрықша ерекшелігі жер заңнамасымен реттелетін қоғамдық қатынастардың ерекшелігімен тығыз байланысты даудың нысаны мен негізінде жасалған олардың мазмұны болып табылады.
Қазіргі уақытта заңнама меншік иелерінің, жер иелерінің, жер пайдаланушылардың және жер учаскелерін жалға алушылардың даулы немесе бұзылған құқықтарын қорғаудың белгілі бір кепілдіктерін белгілейді және оларды жүзеге асыру тетіктерін белгілейді. Жер даулары жер қатынастарына қатысушылардың, сондай-ақ мемлекеттік органдардың іс-әрекеттері немесе олардың негізсіз әрекетсіздігі (мысалы, міндеттерді орындаудан жалтару) біреудің құқықтары мен мүдделерін бұзған жағдайларда туындайды.
Жер дауларын қарау тәртібіне қарай:
- Жергілікті әкімшіліктің жер учаскесін беруден, оның ішінде шаруа қожалығын құру, өзіндік қосалқы шаруашылық жүргізу, жеке бағбандық және бақшашылық үшін бас тартуын құқыққа сыйымсыз деп тану туралы талаптар.
- Жерге құқықты куәландыратын мемлекеттік куәліктерді тіркеуден және беруден бас тартуға, сондай-ақ жасалған жерді жалдау шартын тіркеуден бас тартуға шағымдар.
- Жергілікті әкімшіліктің жер құқығын заңсыз тоқтатуды тану туралы талаптар.
- Шаруа (фермер) қожалығының басшысы қайтыс болғаннан кейін жер учаскесін мұраға алудың басым құқығын тану туралы, сондай-ақ бағбандық және мал шаруашылығы үшін жер учаскесін мұраға алудың басым құқығы және жалға алу құқығын мұраға алу туралы талаптар.
- Жер учаскелерін алып қоюдан немесе уақытша иеленуден келтірілген залалдарды өтеу туралы талаптар.
- Жергілікті әкімшіліктің басқа тұлғаларға жер учаскесін беру туралы шешімдеріне шағымдар.
Жер қатынастарын нормативтік реттеудің үлкен көлемін, сондай-ақ дау объектісінің ерекше құқықтық табиғаты мен құндылығын -- материалдық әлемнің объектісі ретінде қосарлы сипатқа ие жерді ескеру қажет: бір жағынан, ол табиғаттың бір бөлігін құрайтын табиғи ресурс ретінде әрекет етеді, ал екініші жағынан - азаматтық құқықтардың, мүліктің бір объектісі ретінде азаматтық айналымға қатысатын белгілі бір алып қоюларға, меншік құқығының немесе басқа мүліктік құқықтардың объектісі ретінде қарастырылады.
Жер дауларын шешу ұғымын субъективті жер құқықтары мен мүдделерін іске асыруға кедергі келтіретін дауласушы субъектілер арасындағы келіспеушіліктерді жоюға, сондай-ақ бұзылған құқықтарды айқындауға, қалпына келтіруге не дау тараптарының құқықтары мен міндеттерін түсінуге бағытталған жер, азаматтық, азаматтық-процестік және төрелік-процестік құқық нормаларымен реттелген жалпы юрисдикция соттарының, төрелік және аралық соттардың қызметі ретінде айқындау ұсынылады.
Егер Қазақстан Республикасының жер, экология, орман, су заңнамасында, жер қойнауы, өсiмдiктер мен жануарлар дүниесi, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы заңнамасында өзгеше қарастырылмаса, жер учаскелерiн иелену, пайдалану және оларға билiк ету, сондай-ақ олармен мәмiле жасасу бойынша мүлiктiк қатынастар ҚР азаматтық заңнамасымен реттеледi.
Біздің ойымызша, Қазақстан Республикасының Жер кодексінде олармен мәмілелерді жүзеге асыру кезінде ауыл шаруашылығы жерлерін нысаналы пайдалануды қамтамасыз етуге бағытталған жеткілікті түрде жолға қойылған тетіктер жоқ. Жер даулары тек жер иелері, жер пайдаланушылар, жалға алушылар, жер иелері арасында ғана емес, бір жағынан олардың арасында, екінші жағынан мемлекеттік органдар арасында да туындауы мүмкін.
Меншік құқығы заң негізінде жерді және басқа да мүліктік құқықтарды иеленуге, нақты иеленуге, пайдалануға мүмкіндік береді. Осы құқық негізінде жер учаскесінің меншік иесі жерді кез келген заңсыз иеленуден және пайдаланудан қайтаруды талап ете алады.
Пайдалану құқығы жерден оның пайдалы қасиеттері мен қасиеттерін алуға мүмкіндік береді. Меншік иесі жерді пайдалана алады, өйткені ол жер учаскесінің мақсатты аясында қажет деп санайды.
Билік ету құқығы-меншік иесі өз қалауы бойынша жер учаскесін сата алады, сыйға тарта алады, кепілге бере алады және т.б. оның тағдырын заңда көзделген негізде және тәртіппен анықтай алады.
Жерге меншік құқығының субъектілері: мемлекет, жеке және заңды тұлғалар.
Сонымен қатар Жер кодексінде былай деп көрсетілген: Меншік иесі өзінің жер учаскесіне қатысты оның нысаналы мақсатын өзгертпей, ҚР заң актілермен тыйым салынбаған кез келген мәмілелерді жасасуға құқылы. Жер учаскесінің меншік иесі оларды сатуға, сыйға тартуға, кепілге, жарғылық қорға, жалға және жедел пайдалануға беруге, рента шартын жасасуға немесе жерден өз еркімен бас тартуға құқығы бар. Жер иеленуішілері мен жер пайдаланушылары жер мемлекеттік меншікте болғандықтан, жергілікті өзін өзі басқару органының келісімімен өз учаскелерін басқа учаскелерге алмастыруға, оларды жалға немесе жедел пайдалану беруге, жекешелендіруге, өз еркімен бас тартуға құқылы. Жерді жалға алушылар мен жедел пайдаланушылар (жалға алу шарты мен жедел пайдалану шартында рұқсат етілген болса) өз жер учаскелерін ауыстыруға, жекешелендіруге, өз еркімен бас тартуға құқылы. Бұл жағдайларда егер Қазақстан Республикасының Жер кодексі мен өзге заң актілерінде өзгеше көзделмесе, жер учаскесінің меншік иесі мемлекеттік органдардың қандай да бір рұқсатын алмай, жер учаскесін өз қалауынша иелену, пайдалану және оған билік ету құқығын жүзеге асыра алады.
Жер учаскесін сатып алу-сату шартын жазбаша түрде бір құжат толтыру арқылы жүреді және бұл екі жақтың да өз еріктерін айқын түсінуіне, сонымен қатар тіркеу ұйымдарына да екі жақтың шартқа отыру жөнінде өз еріктілерін айқындауға мүмкіндік береді.
Жер учаскесін сатып алу шартын жасау мемлекеттік тіркеу жүргізуді талап етпейді, бірақ жер учаскесіне меншік құқығының бірінен-біріне өткенін сатып алушы тіркеуге міндетті. Аталған тіркеу жағдайы міндетті түрде жер учаскесін берумен қатар жүруі міндетті емес. Жер учаскесін сатушы- сатып алушы тіркеуге дейін де тапсыра алады, алайда, жоғарыда атап өткендей, меншік құқығы мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін ғана пайда болады.
Жерге меншік құқығының субъектісі-заң, нормативтік-құқықтық актілер және кейбір азаматтық-құқықтық мәмілелер негізінде жер учаскесін пайдалану мен иелік етуді жүзеге асыратын тұлға. Барлық субъектілердің құқықтары меншік құқығы тең, бірдей қорғалған және заңмен реттеледі. Жер учаскесіне меншік құқығының субъектілеріне осы құқықты алуға байланысты қатынастарға түсетін тұлғалар жатады.
Жерге жеке меншік құқығының объектісі жер учаскесі болып табылады. Жеке меншік объектісі ретінде жер учаскесі жылжымайтын мүлік ретінде жер құқығы және азаматтық құқық объектісі үшін белгіленген белгілерге сәйкес келеді. Сонымен қатар, жеке құқық объектісі болу үшін жер учаскесі жеке және заңды тұлғаларға жер берудің заңнамалық шектеулерінен босатылуы керек.
Жерге жеке меншік құқығы мынадай негіздер бойынша туындайды:
1. Заңнамада көзделген шарттар мен өзге де мәмілелерден.
2. Жерге жеке меншік құқығының пайда болу негізі ретінде заңда көзделген мемлекеттік органдар мен жергілікті өзін-өзі басқару органдарының актілерінен.
3. Жерге жеке меншік құқығын белгілеген сот шешімінен.
4. Мүлікті заңмен рұқсат етілген негіздер бойынша сатып алу нәтижесінде.
5. Заң немесе басқа құқықтық акт азаматтық-құқықтық салдардың басталуын байланыстыратын оқиғаның салдарынан.
Жерге жеке меншік құқығының пайда болуына негіздер жиынтығының мүмкіндігі де жатқызылуы керек.
Жер учаскесіне меншік құқығының тоқтатылуы жер учаскесі заңдарға сәйкес иеліктен шығарылған не меншік иесі қайтыс болған немесе заңды тұлға тоқтатылған жағдайда жүргізіледі. Бір адамның жерге меншік құқығы тоқтатылғаннан кейін сол жерге деген осы құқық басқа адамда пайда болады. Меншік иесі жер учаскесіне меншік құқығынан бас тарта алады, бірақ меншік құқығынан бас тарту меншік иесінің жер учаскесіне қатысты құқықтары мен міндеттерін оған басқа тұлға меншік құқығын алғанға дейін тоқтатуға әкеп соқпайды. Бұдан басқа, жер учаскесіне меншік құқығы оған меншік иесінің міндеттемелері бойынша өндіріп алу өтінішіне байланысты тоқтатылады.
Жерге меншік құқығы бар адамға меншік құқығының мазмұнын құрайтын жер иесінің құқықтарының толық көлемі беріледі. Меншік құқығының мазмұны меншік иесінің өкілеттіктерінен тұрады: ақылға тиесілі жерді иелену, пайдалану және билік ету құқығы. Жер учаскесін пайдалана отырып, меншік иесі бір жағынан жердің мемлекеттік және экологиялық маңыздылығымен байланысты заңнама талаптарын, екінші жағынан - жерді өзге пайдаланушылардың құқықтары мен міндеттерін бұзбау туралы заңнама талаптарын орындауға міндетті.
1. Меншік иесі заң талаптарын сақтауға, жер ресурстарын ұтымды және тиімді пайдалануға міндетті. Жерді нысаналы мақсатына сәйкес, ал уақытша жер пайдалану кезінде - жер учаскесін беру актісіне немесе жалға алу шартына сәйкес пайдалануға құқылы. Ол өзінің құнарлылығын арттыруға, табиғат қорғау технологияларын қолдануға, өзінің шаруашылық қызметі нәтижесінде аумақтағы экологиялық жағдайдың нашарлауына жол бермеуге міндетті.
2. Меншік иесі қолданыстағы жерге орналастыру, сәулет-қала құрылысы, өртке қарсы және санитарлық нормалар мен ережелерді басшылыққа ала отырып, құрылыс жүргізуге міндетті.
3. Меншік иесі өзіне тиесілі құқықтардың ешқайсысын көрші жер учаскелерін пайдаланатын өзге тұлғалардың сол құқықтарды іске асыруына кедергі келтіретін тәсілдермен өткізуге құқылы емес.
4. Меншік иесі жер салығын, жалдау ақысын және заңдарда және шартта көзделген басқа да төлемдерді уақтылы төлеуге міндетті.
5. Орман, су және басқа да табиғи ресурстарды пайдалану тәртібін сақтау, тарих, сәулет ескерткіштерін және жер учаскесінде орналасқан мемлекет қорғайтын басқа да объектілерді қорғауды қамтамасыз етуге міндетті.
6. Мемлекеттік органдарға жер заңнамасында белгіленген жердің жай-күйі мен пайдаланылуы туралы мәліметтерді уақтылы ұсынады.
Жерге мемлекеттік меншік құқығының субъектісі ретінде мемлекеттің өзі жерді шаруашылық пайдалануды жүзеге асырмайды. Мемлекет жерді тұрақты немесе уақытша жер пайдалануға береді. Меншік иесінде жерді жалға алу, жер салығы және заңда көзделген басқа да тәсілдер арқылы оны алу арқылы жер рентасына құқығы сақталады.
Жер учаскесін пайдалану жерді шаруашылық және өзге де пайдаланудың заңмен рұқсат етілген мүмкіндігін және одан белгілі бір пайда алуды білдіреді. Жер учаскелерінің меншік иелері құқылы:
1.Жер учаскесін оның мақсатынан туындайтын мақсатта пайдалана отырып, өз бетінше шаруашылық жүргізуге құқылы.
2.Белгіленген тәртіппен өз шаруашылығының мұқтажы үшін жер учаскесіндегі құмды, сазды, қиыршық тасты және басқа да кең таралған пайдалы қазбаларды, шымтезекті, орман алқаптарын, жер үсті және жер асты суларын пайдалануға, сондай-ақ жердің өзге де қасиеттерін пайдалануға.
3.Белгіленген сәулет-жоспарлау, құрылыс және өзге де арнайы талаптарды, нормаларды, қағидаларды сақтай отырып, меншік (шаруашылық жүргізу, жедел басқару) құқығымен жер учаскесінің нысаналы мақсатына қайшы келмейтін тұрғын үйлер, өндірістік, тұрмыстық және өзге де құрылыстар мен ғимараттар тұрғызу.
4.Белгіленген құрылыс, экологиялық, санитарлық-гигиеналық және өзге де арнайы талаптарға сәйкес суару, құрғату және өзге де мелиорациялық жұмыстар жүргізу, тоғандар мен өзге де су айдындарын салу.
5. Өз жер учаскесіне қатысты заң актілерінде тыйым салынбаған кез келген мәмілелерді жасауға құқылы.
6. Жер учаскесін уақытша пайдалану туралы шарт негізінде жер учаскесін уақытша пайдалануға беру.
Жер учаскесінің ерекшеліктері нақты жер учаскелерінің нысаналы мақсатын, құқықтық режимін айқындау кезінде, сондай-ақ жер учаскесімен азаматтық-құқықтық мәмілелерді жүзеге асыру кезінде заңды мәнге ие.
Қазақстан Республикасының Жер Кодексі жер учаскесіне құқықтар мен онда орналасқан жылжымайтын мүлік объектілерінің арақатынасын реттеуге бірқатар нормаларды бекітеді. Құқықтық реттеудің мақсаты жерге бірыңғай мүліктік кешенмен байланысты жылжымайтын мүлік объектілерінің мүліктік айналымын ретке келтіруді қамтамасыз ету болып табылады. Онсыз заттық құқық объектісі ретінде жер учаскесінің құқықтық режимін қарау толық емес. Жер учаскесі жылжымайтын мүлік объектілеріне жатады. ҚР Азаматтық кодексінің 117-бабында Жылжымайтын мүліктің тізбесін бекітілген, жер участкелері жылжымайтын мүлікке жатады.
Жерге жеке меншік құқығы мынадай негіздер бойынша туындайды:
1. Заңнамада көзделген шарттар мен өзге де мәмілелерден.
1. Жерге жеке меншік құқығының пайда болу негізі ретінде заңда көзделген мемлекеттік органдар мен жергілікті өзін-өзі басқару органдарының актілерінен.
2. Жерге жеке меншік құқығын белгілеген сот шешімінен.
3. Мүлікті заңмен рұқсат етілген негіздер бойынша сатып алу нәтижесінде.
4. Заң немесе басқа құқықтық акт азаматтық-құқықтық салдардың басталуын байланыстыратын оқиғаның салдарынан.
Жерге жеке меншік құқығының туындауына мынадай мәмілелер: сатып алу-сату, айырбастау, сыйға тарту, сондай-ақ өзге де мәмілелер негіз болып табылады. Жер заңнамасы нотариустарға жерге меншік құқығын, жер пайдалану және жер иелену құқығын сатып алуға, иеліктен шығаруға байланысты мәмілелерді куәландыруды жүктеді, осылайша нотариусқа жер қатынастарын қайта құру және реформалау процесінде маңызды рөл атқарды. Осыған байланысты нотариустар мәміле жасағаны үшін жеке жауап береді және олар өз міндеттерін қолданыстағы заңнама негізінде ғана жүзеге асырады, меншік иелері мен мемлекеттің мүдделерін қорғайды.
Сатып алу-сату туралы жалпы ережелер ҚР Азаматтық кодексінің 25 тарауымен реттеледі. Алайда, осы объектінің ерекшелігіне байланысты жермен жасалған мәмілелерге қатысты барлық мақалалар бірдей бола бермейді. Бірақ мақалалардың бір бөлігі жер қатынастарына да қатысты. Шарт жазбаша нысанда ғана жасалады. Сатып алу-сату шарты бойынша бір тарап жер учаскесін екінші Тараптың (сатып алушының) меншігіне беруге міндеттенеді, ал Сатып алушы жер учаскесін қабылдауға және ол үшін белгілі бір ақша сомасын (бағасын) төлеуге міндеттенеді. Бұл шарттың негізгі мазмұнын құрайды. Заңда жер және басқа да табиғи ресурстар жер және басқа да табиғи ресурстар туралы заңдарда олардың айналымына жол берілетін шамада иеліктен шығарылуы немесе бір адамнан екінші адамға өзге тәсілдермен ауысуы мүмкін екендігі туралы ескертпе жасалады.
Заңнамада сатушының сатып алушыға сатып алу-сату шартында көзделген тауарды, сондай-ақ тауардың керек-жарақтары мен оған қатысты құжаттарды беруге міндетті екендігі көзделеді (ҚР Азаматтық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.