Электр энергиясын өндіру технологиясы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 44 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Курстық жұмыстың өзектілігі. Энергетика және электрмен қамтамасыз ету жүйелерінің дамуынсыз ғылыми-техникалық прогресс мүмкін емес. Адамзат атаулының барлығына энергия қажет және оған деген сұраныс жыл сайын арту үстінде. Қайта жаңғыртылатын энергия көздері дегеніміз - қоршаған ортада периодты түрде пайда болып отыратын, немесе тұрақты түрде бар энергия көздері. Мысалы, Күн энергиясы. Мұндай энергияның ең негізгі ерекшелігі - адам тіршілік әрекетінің қатысуынсыз қоршаған ортада пайда болуында.

Курстық жұмыстың мақсаты. Мақсаты болып, Қазақстанда аса үлкен шамадағы электр энергиясын сапалы және соңғы техникалық жабдықталған аспаптармен өлшеп жоғары дамыған елдердің үлгісін жетік меңгеру.

Қазіргі таңда қолжетімді қайта жаңғыртылатын энергия көздері ретінде күн энергиясы, жел энергиясы және биомасса энергиясы танылады.

Курстық жұмыстың міндеті. Осы жұмыста төменде көрсетілетін мағлұматтарда халықты, айыл-аймақтарды түрлі электр энергия көздерімен қамтып сәйкесінше оларды өлшеу үшін жаңартылып, тексерілген метрологиялық аспаптармен тексеріп, аспаптарға толық тоқталу және жұмысын түсіндіру.

Біздің аймақтың ерекшелігі - халықтың үлкен жер көлемінде шашыранды түрде орналасуы. Үлкен аумаққа шашыранды орналасқан тұтынушыларға электр энергиясын электр тарату желілері арқылы жеткізу оның шығынын көбейтеді. Мұндай жағдайда дәстүрлі энергия көздерінен бас тартып, қайта жаңғыртылатын энергия көздерін пайдалану тиімді болып табылады. Мысалы, күн, жел және биомасса энергиясы. Қайта жаңғыртылатын энергия көздерін пайдаланып, тұрмыста қажетті негізгі энергия түрі - электр энергиясын өндіру барысында біршама қиындықтар туындайды. Мұның негізгі себептері күн және жел энергиясы табиғатта периодты түрде туындап отырады. Энергияның периодты түрде туындауы тұтынушылар үшін қолайсыздықтар туындатады. Осы себепті қайта жаңғыртылатын энергия көздерінің периодтылығынан туындайтын қиындықтарды жою - қазіргі таңның өзекті мәселесі.

Гибридті электр энергия көзін құрастыру технологиясы күн, жел және биогаз энергиясын пайдалануға негізделу қажет.

Қайта жаңғыртылатын энергия көздерінің әлеуетін толық қанды игеру үшін арнайы технологиялық шешімдер қолдану қажет. Егер тұрмыста күн батареялары өндіретін электр энергиясы қолданылатын болса, күн сәулесі жоқ кезде электр энергиясы да болмайды немесе жел энергиясын пайдаланған кезде де, осы сияқты жағдай қайталанады, яғни жел болмаған кезде электр энергиясы өндірілмейді.

Курстық жұмыстың көлемі. Курстық жұмыс кіріспеден, 2 бөлімнен, беттен, 4 кестеден, сызбадан, қорытынды мен қолданылған әдебиеттерден тұрады.

1 Электр энергиясын өндіру технологиясы. Аймақ пен елді-мекендерді электрлендіруді техникалық жабдықтау

1. 1 Аймақ пен елді-мекендерді электрмен қамтамасыз ету

Күн, жел, биогаз энергиясын пайдалануға негізделген төмен қуатты гибридті электр станцияны жобалау дәстүрлі энергия көздерінен алыс қашықтықта орналасқан фермерлік шаруа қожалықтарын электрмен қамтамасыз ететін тиімділігі жоғары, сенімді және экологиялық таза жүйе жасауға мүмкіндік береді.

Гибридті электр станцияны жобалаудан алдын әрбір қайта жаңғыртылатын энергия көзінен жекелеп электр энергия өндіру технологиясын талдап шығайық.

Электр энергиясын пайдалану оңай болғандықтан, күн сәулесін тікелей электр энергиясына түрлендіру жолы едәуір басымдылыққа ие. Күндізгі уақытта күн батареялары өндіретін электр энергиясы аккумулятор батареяларда жинақталады. Жинақталған электр энергия айнымалы 50 Гц 220 В кернеуге түрлендіріліп, тұрмыстық қажеттіліктерге жұмсалады. Жүйе жарық күндері ғана емес, бұлтты уақытта да энергия өндіру мүмкіншілігіне ие.

Күн сәулесі арқылы электр энергияны өндіру және пайдалану принципі 1 суретте көрсетілген.

сурет - 1 Күн сәулесі арқылы электр энергияны өндіру және пайдаланудың жалпы принциптік сұлбасы: 1 - күн батареялары; 2 - заряд реттеуіш; 3 - АКБ; 4 - инвертор; 5 - электр энергия тұтынушылары.

Жел энергиясы - Жер атмосферасының ауа температурасы мен қысымының әр түрлі болуынан пайда болған күн энергиясының жанама түрі. Жер бетіне келетін күн энергиясының шамамен 2%-ы жел энергиясына түрленеді. Жел - өте қуатты қайта жаңғыртылатын энергия көзі. Бұл энергияны Жер бетінің кез келген аймағында пайдалану мүмкіншілігі бар. Жел энергиясы арқылы электр энергиясын өндіру өте тартымды идея болғанымен, техникалық тұрғыдан күрделі мәселе болып табылады. Бұл қиындық жел энергиясының шашыраңқы және тұрақсыз болуымен түсіндіріледі .

Желдің көмегімен электр энергияны өндіру және пайдалану принципі 1. 2 суретте көрсетілген.

сурет - 1. 2 Желдің көмегімен электр энергияны өндіру және пайдаланудың жалпы принциптік сұлбасы: 1 - жел генератор; 2 - заряд реттеуіш; 3 - АКБ; 4 - инвертор; 5 - электр энергия тұтынушылары.

Жел энергетикалық қондырғылардың жұмыс жасау принципі қарапайым: жел генератордың қалақшаларына жел көтергіш күшпен әсер етіп, оны қозғалысқа келтіреді, қалақшалар бекітілген жел доңғалақтың білігі электр генератордың роторын айналдыру арқасында электр энергия туындайды, осылайша, жел энергиясы электр тогына түрленеді.

Ауыл шаруашылығы мен тағам өнеркәсібінің қалдықтары энергия өндіруге мүмкіншілік береді. Мұндай қалдықтарға құс, шошқа, іріқара малдың тезегі, кәріздегі шайынды сулар, қызылша қыспасы, сыра өндірісінің төбі және т. б. жатқызылады.

Биомасса дегеніміз жинақталған күн энергиясы деп есептеуге болады. Биомассаны сұйық газ тәріздес отын ретінде пайдалануға немесе тікелей жағу арқылы энергия өндіруге пайдалануға болады. Биомасса жергілікті энергия көздеріне жатқызылады. Органикалық қалдықтарды шіріту арқылы биогаз өндіруге болады.

Күн, жел биогаз энергиясын бір мезгілде, бір жүйенің құрамына біріктіретін болсақ, оның сенімділігі жоғарылап, күн сәулесі мен желдің уақытша болмай қалуы энергия өндіру үшін кедергі келтірмес еді.

Бір-біріне тәуелсіз үш түрлі қайта жаңғыртылатын энергия көздерін гибридтеу, әрбір энергетикалық жүйенің құрылымдық моделін бір жүйеге біріктіруді талап етеді.

Күн батареясы, жел генераторы, биогазды қондырғы және гибридті электрмен қамтамасыз ету жүйелерінің құрылымдық моделі 1. 4 суретте көрсетілген.

1. 3, а - суретте күн батареясы арқылы электрмен қамтамасыз ету жүйесінің құрылымдық модель блоктары көрсетілген, ә - жел генераторы арқылы электрмен қамтамасыз ету жүйесінің құрылымдық модель блоктары көрсетілген, б - биогазды қондырғы арқылы электрмен қамтамасыз ету жүйесінің құрылымдық модель блоктары көрсетілген, в - электрмен қамтамасыз етудің гибридтік жүйесінің құрылымдық модель блоктары көрсетілген.

сурет - 1. 3 Күн батареясы, жел генераторы, биогазды қондырғы және гибридті электрмен қамтамасыз ету жүйелерінің құрылымдық моделі: 1 - күн батареясы; 2 - жел генераторы; 3 - биореактор; 4 - биогенератор; 5 - заряд реттеуші; 6 - аккумуляторлық батарея; 7 - инвертор; 8 - тұтынушы.

Қайта жаңғыртылатын энергия негізінде жұмыс жасайтын кез-келген электр энергетикалық жүйенің құрамында негізгі болып саналатын күн батареясы, жел генераторы және биогенератормен қоса міндетті болып саналатын жабдықтар болады, олар - заряд реттеуші, аккумулятор батареялар және айнымалы ток тұтынушылары үшін инвертор. Жекелеген қайта жаңғыртылатын энергия көздерін гибридті электр энергия көзіне біріктіру - энергетикалық қондырғының құрылысын жеңілдетеді, яғни гибридті электр станцияда күн батареялары, жел генераторы және биогазды қондырғы бір жүйе құрамында жұмыс жасайды. Олай болса, инвертор, аккумулятор батареялары және заряд реттеушінің параметрлері гибридті электр станция үшін ортақ болып табылады.

Қайта жаңғыртылатын энергия есебінен жұмыс жасайтын гибридті электр станцияның құрылымы модульді болып табылады, сондықтан мұндай жүйені құрастыру үлкен қиындық туындатпайды. Бірақ станция құрамындағы энергия көздері үйлесімді жұмыс жасауы үшін әрбір модульдің қуаттылығын сауатты түрде таңдау қажет. Мысалы, жылдық орташа жел жылдамдығы 2-3 м/с аспайтын аудандарда негізгі жүктемені жел генераторына артқанмен одан пайда болмайды, сол сияқты күн батареясын таңдағанда қателік жасамау қажет, оның себебі бірінші кезекте станция құнының жоғары болуымен түсіндіріледі. Егер күн батареялары немесе жел генераторы табиғи қолайсыз аудандарда орналастырылған болса, энергия өндірмейді, осылайша, жұмсалған қаражатты ақтамайды. Бұл дегеніміз қайта жаңғыртылатын энергия негізіндегі электр станцияларды құрастыру үшін жан-жақты зерттеулер жүргізіп, есептеулер жасау қажет.

«Күн-жел-биогаз» гибридті электр энергия көзінің сұлбасы 1. 4 суретте көрсетілген.

сурет - 1. 4 «Күн-жел-биогаз» гибридті электр энергия көзінің жалпы сұлбасы

Электр станция, электр желілер, қосалқы трансформатор станция, және электр энергия тұтынушылары дәстүрлі электрмен қамтамасыз ету жүйесінің құрамына кіреді.

Энергия шығыны органикалық отынның энергиясы электр станциядағы генераторды айналдырып, электр энергияға түрленуі кезінде басталады. Мысалы, ЖЭС-ның ПӘК-і шамамен 30%, ал ЖЭО-ның ПӘК-і 80%-ға жуық. Өндірілген электр энергия тасымалдану барысында 3-4 қосалқы трансформатор станциядан, мыңдаған км-ге созылып жатқан желілерден өте отырып тағы да шығынға ұшырайды. Сонымен қатар, электр энергияның негізсіз шығындалуы тұтынушыларға да байланысты.

Қайта жаңғыртылатын энергия көздерін қолданған жағдайда энергияны үнемді пайдалану мәселесі бірінші орынға шығады. Бұл жерде тек электр энергиясы емес, жылу энергиясына қатысты үнемділік мәселесі де өзекті болып табылады.

«Күн-жел-биогаз» гибридті электр станция үшін автономды тұтынушы ретінде фермерлік шаруа қожалығын қарастырған жөн. Мұндай жағдайда электр энергия тұтынушылары тұрмыстық электр жабдықтары болып табылады.

Жүйедегі энергияны тиімді пайдалану үшін тұтынушы қолданатын электр жабдықтар тізіміне шолу жасап шығу қажет. Бірінші кезекте жөндеуден өткен жабдықтардың техникалық жағдайы үнемі тексеріліп тұруы қажет. Мысалы, кабель үзіліп, оны жалғау дұрыс жасалынбаса, үзілген орыннан ток ағыны дұрыс жүрмейді. Осы себептен кабель қызып, электр энергия жылу түрінде бөлініп, өрт қаупін тудырады. Электр бұрғы, болгарка т. б. сияқты механикалық буындары бар электр жабдықтарының үйкеліске түсетін жерлерінің майланып тұруы қажет. Олай болмаса, кедергі күшінің әсерінен механикалық буындардың қозғалысы ауырлайды. Бұл, өз кезегінде, жабдықтың электр қозғалтқышына артық жүктеме береді. Осылайша, энергия өз шамасынан көп мөлшерде жұмсалады. Қазіргі кезде бір ай ішінде жұмсалатын электр энергиясының 10-12%-ы жарықтандыруға жұмсалады. Оның себебі тұрмыста қолданылатын қыздыру шамдарын қолдану. Қыздыру шамдарының ПӘК-і 5% шамасында, бұл дегеніміз - жұмсалатын электр энергияның 5%-ы ғана жарық түрінде бөлінеді, ал энергияның негізгі бөлігі пайдаға аспайтын жылу түрінде бөлінеді. Электр жабдықтарды қарастырғанда активті және индуктивті тұтынушы деп жалпы екі топқа бөлуге болады. Активті тұтынушы дегеніміз - жұмсалатын электр энергияны толықтай жұмысқа түрлендіреді. Индуктивті тұтынушылар энергетикалық жүйенің жұмысына біршама қолайсыздықтар тудырады. Индуктивті тұтынушылар - олар негізінен электр қозғалтқышы бар жабдықтар. Электр қозғалтқыш орамасында магнит өрісінің күші роторды қозғалысқа келтіру үшін көп энергия шығындайды. Бұл үрдіс қосылу тогымен сипатталады. Индуктивті тұтынушылардың қосылу кезінде қажет ететін тогы номиналды жағдайда қажет токтың шамасынан 2-9 есе көп болады, бірақ бұл үрдіс көп уақытқа созылмайды.

Тұтынушы тұрмыста қолданатын электр жабдықтардың сипаттамасын және тәулігіне неше уақыт іске қосылатынын біле отырып, «Күн-жел-биогаз» гибридті электр станциясының сипаттамаларын, яғни АКБ электр сыйымдылығын, күн батареялары, жел генераторы, биогенератор, инвертор қуатын және тағы басқа қосалқы жабдықтардың сипаттамасын анықтауға болады.

Жоғарыда келтірілген фактілер негізінде келесідей қорытынды жасауға болады:

- қайта жаңғыртылатын энергия көздерін құрамдастырылған түрде қолдану тұтынушыларды электр энергиямен қамтамасыз етуде сенімділікті жоғарылатады;

- «Күн-жел-биогаз» гибридті қондырғы көмегімен электр энергия өндіру тұтынушыларды табиғи-климаттық жағдайларға тәуелділіктен құтқарады;

- қайта жаңғыртылатын энергия негізіндегі гибридті электр станцияларды пайдалану көлемін ұлғайту - қазіргі таңдағы өзекті мәселе, энергетикалық және экологиялық проблемалардың шешімін табуға қосылатын үлес болады.

1. 2 Электр қуатының түрлері

Қазақстанның энергетика жүйесі - электр энергиясы мен қуатын өндіру және электрмен жабдықтау жүйесі; ұлттық экономиканың өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылымындағы маңызды сала әрі өнеркәсіптің басқа салаларын дамытудың басты базасы. Кеңестік билік дәуіріне дейінгі кезеңде өндіргіш күштердің даму деңгейі төмен болуы себепті оның энергет. базасы Қазақстанда тым кенже қалды. Деректер бойынша, қазақ жерінде барлық электр ст-лардың қуаты 2, 5 мың кВт/сағ-тан аспаған, оларда жылына 1, 3 млн. кВт/сағ электр қуаты өндірілген. Кен кәсіпорындарына қызмет көрсету үшін ұсақ локомобильді немесе екі тактілі мұнай электр ст-лары қолданылған. Успенск сияқты кеніштің барлық электр қуаты 32 кВт болған, ал Спасск зауытында 455 кВт-тан аспаған. Тек 6 қалада ғана қуаты шағын қалалық электр ст. болған. Қарағанды алабындағы таскөмір кенішінен алғаш көмір өндіру 1856 ж. басталғанымен Қазақстанда отын өнеркәсібі де нашар дамыды. 1917 жылға Қазан төңкерісіне дейінгі кезеңде мұнда 1182 мың т көмір өндірілді. Ленгір қоңыр көмір кенішін (1869 жылдан), Екібастұз тас көмір кенішін (1898 жылдан) және басқа кеніштерді қосқанда Қазақстанда төңкеріске дейінгі 67 жылда 1, 6 млн. т көмір өндірілген. 1900 - 18 ж. Ембі мұнай кенішінен 1377 т мұнай, соның ішінде Доссор кенішінде (1911 жылдан) 1332 т мұнай өндірілген.

сурет - 1. 5 "Электр энергия станциясы"

Кеңестік дәуірдің бас кезінде қабылданған ГОЭЛРО жоспарының (1920) елді электрлендірудегі экономика және саяси мәні зор болды. Бұл жоспардың Қазақстанға да тікелей қатысы бар. Онда Сібір т. ж. бойындағы ірі сауда-өнеркәсіп орталықтарының қатарында Петропавлды, Ертіс өз-нің бойындағы Павлодар ауданын бірінші кезекте, ал Дала өлкесін екінші кезекте электрлендіру, Павлодарда қуаты 15 мың кВт электр ст-н салу межеленген. Осы жоспарға сай 1925 ж. Қарсақбай электр станциясының құрылысы басталып, 1928 жылдары мұнда мыс қорыту зауыты іске қосылды.

Осы жылы Жоғарғы Харуиз СЭС-і пайдалануға беріліп, соның негізінде Риддер қорғасын зауыты іске қосылды. 1925 - 26 ж. Доссорда мұнайдың 41, 2%-ы, Мақатта 87, 8%-ы электр қуатын қолдана отырып өндірілді. Осы жылдары мұнай оқпандарын бұрғылау және мұнайды барлау үшін КСРО-да тұңғыш рет электр қуаты қолданылды.

Қазақстандағы отын-энергет. қорларды іздестіру жұмыстарының нәтижесінде көмір мен мұнайдың ірі кеніштері табылды. Қазбалы отын қорлары бойынша Қазақстан Кеңес Одағында екінші орынға шықты. Жалпы электр ст-лары қуатының артуына, электр қуатының өндірілуіне, экономиканы электрлендіру деңгейіне жасалған талдау негізінде кеңестік дәуірдегі Қазақстан электр энергетикасының даму жолын негізгі үш кезеңге бөлуге болады: бірінші кезең 1918 - 45 жылдарды қамтиды, бұл кезеңде сол уақыттың өлшемі бойынша ірі электр ст-лары салынып, алғашқы энергет. тораптар пайда болды. Екінші кезеңде (1946 - 58 ж. ) аймақтық электр ст-ларында электр қуатын бір орталықтан өндіру күрт артты, алғашқы энергет. жүйелер құрылды. Үшінші кезеңде (1959 - 90 ж. ) республиканың энергет. базасы жедел қарқынмен дамып, аймақтық энергет. жүйе қалыптасты. Сөйтіп, Қазақстан өзінің электр қуаты жөніндегі мұқтаждарын толық қамтамасыз ететін әрі оны өзге елдерге шығаратын ахуалға жетті. Бұл кезеңде Алматыда, Қарағандыда, Петропавлда, Жамбылда, Шымкентте, Павлодарда ірі аймақтық су электр ст-лары (АСЭС) салынды. Ертіс өз-нде Өскемен және Бұқтарма су электр ст-лары (СЭС), Іледе Қапшағай СЭС-і жұмыс істеді. Аса ірі Ақсу АСЭС-ы Екібастұз кенішінің арзан көмірін пайдаланды.

Электр энергетикасы секторын реформалау бағдарламасын дәйектілікпен іске асыру нәтижесінде 2000 жылдан бастап оң өзгерістерге қол жеткізілді: екі жақты мерзімдік (форвардтық) келісімшарттар рыногі құрылып, жұмыс істей бастады. Қазақстанның электр энергетикасы секторының бастапқы экспорттық әлеуеті 2001 жылдың басында 500 - 1000 мВт деп бағаланды. Мыс., Екібастұз АЭС компаниясы 2001 жылдан Ресейге (Омбы қ-ның маңына) 300 мВт электр қуатын экспортқа шығара бастады. 2030 ж-ға дейін электр энергетикасын дамыту бағдарламасы шеңберінде Қазақстанның электр энергетикасы жөнінен тәуелсіздігін қамтамасыз етудің 2005 жылға дейінгі жоспары әзірленді.

Нарықтық экономика жағдайында электр энергетикасы секторындағы табиғи монополияның барлық құрылымдары уәкілетті орган (Энергетика және табиғи ресурстар мин. ) тарапынан мемлекеттік бақылауға алынған. Электр қуатын тарату және бөлу жөніндегі тарифтерді Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттігі реттеп отырады. 2000 ж. 1 сәуірде Тарифтер жөніндегі бөлімшеаралық комиссия “КЕGOC” ААҚ-ның аймақаралық деңгейдегі электр тораптары бойынша электр қуатын тарату жөніндегі қызмет көрсетуіне арналған тарифті есептеудің жаңа әдістемесін қолданысқа енгізді.

Электр энергетикасы секторындағы реформаларды тереңдетудің 2000 жылдан басталған кезекті кезеңі Респ. электр қуатының көтерме сауда рыногін жетілдіру тұжырымдамасына негізделді. Бұл тұжырымдамаға сәйкес электр қуаты рыногінің Қазақстандық операторы құрылды, оған электр қуатын өндіру мен тұтыну процестерін нарықтық жолмен басқару міндеті жүктелген.

Қазақстан Республикасының электр энергетикасы секторын қайта құру негізінде электр энергетикасы нысандары түрлі меншік иелерінің қолына көшті: ірі электр ст-лары шет елдік компанияларға тиесілі, кернеуі 220 және одан жоғары кВ электр тораптарын басқару, диспетчерлеу, т. б. мәселелерді шешу міндеттері электр тораптарын басқару жөніндегі Қазақстандық компания - KEGOC-қа жүктелді; кернеуі 110 және одан төмен кВ электр тораптары бұрынғы энергетика жүйесі шеңберінде таратушы электр компанияларының басқаруында; электр қуатын өндірушілерден сатып алу және оны тұтынушыларға сату міндеті Электр қуаты рыногінің Қазақстандық операторына жүктелген.

сурет - 1. 6 "Су электр станциясы"

Қазақстанда қазір энергет. өнімнің 2/3-сіне жуығы ЖЭС-терде, қалған бөлігі энергиясын СЭС-терде өндіріледі. Қазақстанның батыс аймағында энергетикалық шикізат көзі мұнай мен табиғи газ болғандықтан сұйық, газ тәрізді және аралас типті отынмен жұмыс істейтін ст-лар дамытылған. Шығыс және оңт. аймақтарда әзірге су қуатынан басқа меншікті энергет. көздері жоқ. Осыған байланысты оларда ядр. отын, тасымал мұнай, газ, көмір пайдаланылады. Электр қуатын тұтынудың есептік деңгейлеріне жасалған талдау 1990 жылдан бастап он жылдық кезеңде электр тұтыну көлемі жалпы респ. және солт., бат. аймақтар бойынша 2 есе дерлік, ал оңт. аймақ бойынша 3 есе дерлік кемігенін көрсетеді (қ. 1 - 2-кестелер) .

Соңғы 2 - 3 жылда электр энергиясын тұтынудың азаю қарқынының баяулағаны байқалды, ал батыс аймақта ол өсе бастады. 2000 жылдың алғашқы жартысында республикада 27, 4 млрд. кВт/сағ электр қуаты тұтынылған, мұның өзі 1999 жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 7, 2%-ға көп. Электр қуатын өндіру мен тұтыну көлемінің өсуі негізінен Батыс және Солтүстік аймақтарда (Павлодар-Екібастұз өңірінде) байқалды. Қазақстанның Оңтүстік аймағында (Алматы, Оңтүстік Қазақстан, Жамбыл, Қызылорда облыстары) жеткілікті бастапқы энергет. қор жоқ болғандықтан оның электр энергетикасы тасып әкелінетін көмірге, сырттан әкелінетін газ бен мазутке негізделген. Бұл аймақтағы электр қуатының негізгі көздері - Жамбыл МАЭС-і, Шымкент ЖЭО-1, Алматы ЖЭО, Қапшағай СЭС-і. Мұндағы тапшылық Солт. Қазақстанның ОЭС-ы, 220 - 500 кВ электр тораптары бойынша Орта Азия республикаларынан әкелінетін электр қуаты есебінен өтеледі.

сурет - 1. 7 "Жылу электр станциясы"

2000 жылы 15 маусымнан бастап Қазақстанның Бірыңғай энергет. жүйесінің (БЭЖ) Солт. бөлігінде Ресейдің БЭЖ-імен қатарласқан жұмыс қалпына келтірілді, ал 2000 ж. қыркүйектен Қазақстанның БЭЖ-і Ресей мен Орталық Азияның энергетикалық жүйесімен қатарлас жұмысқа көшірілді. Қазір Қазақстанның барлық облыстарында аймақтық электр тораптары компанияларымен қатар көптеген делдалдар (трейдерлер) тұтынушыларды электр қуатымен жабдықтайды. Қазақстанның электр тораптарының қазіргі құрылымында 1150, 500 және 220 кВ-тық кернеулі жоғары класты жүйе құраушы негізгі тораптардың ұзындығы тиісінше 1423 км, 5470 км және 17900 км. Аймақтық және жергілікті тораптардың көрсеткіштері мынадай: 110 кВ - 42000 км, 35 кВ - 61500 км, 6 - 10 кВ - 199400 км және 0, 4 кВ - 115500 км. Республика экономиканың отын-энергет. қорының қажеттігін анықтау кезінде өнеркәсіптің түрлі салалары мен әлеум. аяда қуат үнемдейтін 100-ге жуық технол. мен шаралар ескерілді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.