Дене тәрбиесіндегі дәрігерлік бақылауды ұйымдастыру

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1.Дене тәрбиесіндегі дәрігерлік бақылауды ұйымдастыру
1.1. Дене тәрбиесіндегі дәрігерлік бақылаудың мақсаты, міндеттері ... ... .5
1.2.Жаттығулар мен жарыстардың медициналық қамтамасыз етілуі ... ..8
2. Дене тәрбиесіндегі педагогикалық бақылау
2.1.Педагогикалық бақылау сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
2.2. Педагогикалық бақылау көрсеткіштері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 27
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 29

(Дене тәрбиесіндегі дәрігерлік және педагогикалық бақылау)

Кіріспе
Дене шынықтырудың әлеуметтік маңызды сауықтыру және тәрбиелік
функциялары сабақтардың ұтымды жүйесі мен гигиеналық режим, оқушылардың
денсаулығын үнемі бақылау және ғылыми медициналық қолдауды тиімді
ұйымдастыру жағдайында ғана қамтамасыз етілуі мүмкін. Дәрігердің спортпен
байланысты дене өзгерістерінің заңдылықтарын білуі оқушының денсаулығы мен
функционалды жағдайын дұрыс диагностикалау үшін қажет, әсіресе ұтымсыз
жаттығулармен, оқу процесінің режимін бұзумен жағымсыз әсерлер, жеке және
патологиялық жағдайлардың дамуы мүмкін. Мұндай жағдайларды уақтылы анықтау
және алдын-алу, оларды оқытылған ағзаның табиғи бейімделгіш өзгерістерінен
ажырату мүмкіндігі өте маңызды және әрдайым оңай емес. Дене шынықтыру
тәрбиесінің жүйесі оқушылардың жалпы дамуының негізгі шарты болып табылады.
Әсіресе арнаулы медициналық топқа жатқызылатын, денсаулық жағдайында
ақаулары бар оқушылармен жұмыс жасаудың маңызы өте зор. Дене тәрбиесі пәні
бойынша мектептерде оқушылардың денсаулығының төмендеуі, сабаққа қатысатын
оқушылардың көптеген бөлігінің денсаулығына орай анықтама тапсыруы жиеленіп
отыр. Оның себебі жүріс – қимылдарының, дене күштерінің аз дамуы, салауатты
өмір салтын сақтамауы, гигиеналық факторлардың ықпалы. Дене тәрбиесін, жаңа
технология мен озат тәжірибені ұлттық және жалпыадамзаттық құндылық
қағидаларымен сабақтастыра зерттеу – бүгінгі күн талабынан туындап отырған
педагогика ғылымының міндеттерінің бірі. Дене тәрбиесінің мәнін бүгінгі
жаңа заман талабына сәйкес қарастыру – бұл адамды өзі өмір сүрген ортаның
жемісі ғана емес, сол ортадағы дене мәдениеті, адамгершілік қарым-қатынасы
әрекетімен көрінетін субъект деп танылуымен айқындалады. Қоғамның елеулі
өзгерістерге түсуі, адамның мақсат-мұраттарына, тұрмыс-тіршілігі мен мінез-
құлқына, сондай-ақ өзінің жеке басына да субъект ретінде өзгеріс енгізуде.
Оның үстіне қоғамдағы салауаттылық, дене мәдениеті мен рухани
құндылықтардың табиғаты, мәні, шығу тегі және атқаратын қызметтері туралы
жан-жақты зерттеу, оқушылардың дене тәрбиесін салауаттылық дене мәдениеті
мәселесімен байланыста қарастыру қажеттігі біздің тақырыбымыздың
өзектілігін айқындай түседі.
Зерттеу жұмысының әдістері: жүйелеу,талдау, салыстыру, жүйелеу,
математикалық статистикалық әдістер, зерттеу жұмысы.
Зерттеу жұмысының құрылымы: кіріспе, 2 бөлімнен , қорытынды және
әдебиеттер тізімі.

1.Дене тәрбиесіндегі дәрігерлік бақылауды ұйымдастыру
1.1. Дене тәрбиесіндегі дәрігерлік бақылаудың мақсаты, міндеттері
Медициналық бақылау бұл дене шынықтырумен айналысатындардың физикалық
дамуы мен функционалды дайындығын кешенді медициналық тексеру. Медициналық
бақылаудың мақсаты-денсаулық жағдайын және физикалық белсенділіктің ағзаға
әсерін зерттеу.Дене шынықтыру бойынша жүргізілетін барлық жарыстар барлық
қатысушылардың жарыстың басталуына 2-3 күн қалғанда қосымша дәрігерлік
тексеруден өтуі тиіс. ЖОО ішінде өткізілетін бұқаралық дене шынықтыру-
спорттық іс-шаралардың қатысушылары, сондай-ақ ату, шахмат, дойбы және т.б.
бойынша жарыстардың қатысушылары жарысқа дейін бастапқы немесе қайта қарау
нәтижелері негізінде жіберілуі мүмкін, алайда бұл өз бастамасы бойынша
қосымша тексеруден өту мүмкіндігін жоққа шығармайды. Жүйелі дене
жаттығуларының нәтижесінде ағзаның физиологиялық жүйелерінің, сондай-ақ
ағзаның жеке жүйелерінің морфофункционалды өзгерістері пайда болады, яғни
физикалық дамудың сандық және сапалық өзгерістері пайда болады. Физикалық
жаттығулардың баламалылық дәрежесін антропометриялық зерттеулер мен
функционалдық сынамалардың (дозаланған физикалық жүктемелер) көмегімен
анықтауға болады. Дене дамуының негізгі белгілері-дене салмағы, тығыздығы
және пішіні, антропометриялық көрсеткіштер. Дене дамуының өлшемдеріне дене
бітімінің ерекшеліктері және адамның конституциясы немесе дене бітімінің
түрі жатады. Антропометриялық зерттеулер физикалық дамудың объективті
көрсеткіші болып табылады.
Антропометриялық белгілердің айқындылық дәрежесі бойынша бөлінеді:
1.Соматометриялық-дененің ұзындығы мен салмағы, кеуде қуысының шеңбері,
сан, сирақ, білек және т. б.
2.Соматоскопиялық-тірек-қимыл аппаратының жағдайы (омыртқаның, кеуде
қуысының, аяқтың формасы, арқа жағдайы, бұлшық еттердің дамуы), май ыдырау
және жыныстық жетілу дәрежесі.
3.Физиометриялық-қолдың бұлшық ет күші, күш, және т. б.
Дене шынықтырумен және спортпен жүйелі түрде шұғылданғанда дене
жаттығуларының ағзаға әсерін бағалау қажеттілігі туындайды. Бұл жағдайда
диагностиканың негізгі түрлері дәрігерлік бақылау, диспансерлеу, дәрігерлік-
педагогикалық бақылау және өзін-өзі бақылау болып табылады. Дәрігерлік
бақылау деп - спортшының дене дамуы мен функционалдық даярлығын медициналық
тексеру кешені түсініледі. Дәрігерлік бақылау алдында алғашқы дәрігерлік
бақылау жүргізіледі, ол дене шынықтыру және спортпен айналысуға рұқсат беру
шарты болып табылады. Кейіннен дәрігерлік бақылаудың кезеңділігі спортшының
біліктілігіне, сондай-ақ спорт түріне байланысты.Қайталама дәрігерлік
тексерулер – бұл шұғылданушының денсаулығына дене жүктемесінің көлемі мен
қарқындылығының қаншалықты сәйкес келетінін анықтауға мүмкіндік береді,
сондай-ақ оқу-жаттығу процесін түзетуге мүмкіндік береді. Спортшы ауырған
аурудан немесе жарақаттан кейін қосымша дәрігерлік тексеру жүргізіледі, ол
спортшының жаттығу сабақтарын қалпына келтіру мүмкіндігін шешеді.
Спортшылар жылына 2 рет, ал білім алушылар оқу жылының басында бір рет
дәрігерлік бақылаудан өтеді. Білім алушылар медициналық тексерудің негізгі
мақсаты-денсаулық жағдайын анықтау және оларды негізгі немесе дайындық,
арнайы оқу топтарына бөлу мәселесін шешу. Білім алушылардың бір бөлігі
емдік дене шынықтыруға (ЕДШ) бағытталуы немесе практикалық сабақтардан
біраз уақытқа босатылуы мүмкін. Топ бойынша бөлу мамандардың (хирург,
невропатолог, стоматолог, окулист, гинеколог, уролог) тексеруінен кейін
жүргізіледі. Содан кейін терапевт сабақ тобын анықтайды. Төзімділіктің
басым көріністері бар спорт түрлері үшін кардиореспираторлық жүйенің
жағдайын, аэробтық өнімділікті, ағзаның ішкі ортасын тереңдете зерделеу
қажет; күрделі-координациялық жылдамдық-күштік спорт түрлері үшін және
орталық жүйке жүйесін, қозғалыс саласын, талдағыштарды зерттеу қажет. Жұмыс
қабілеттілігі тең дәрежеде тіршілік ету саласына (спорттық ойындар, жекпе-
жек, көпсайыс және т.б.) байланысты спорт түрлері үшін зерттеудің басқа да
әдістері бірдей маңызды. Спорттық қызметті медициналық қамтамасыз ету дене
шынықтыру және спортпен айналысатын адамдарды медициналық бақылаудың
әртүрлі түрлері мен нысандарын пайдалануды көздейді, олардың бірі
зертханалық
жағдайда, ал басқалары далалық жағдайда, яғни оқу-жаттығу сабақтары
процесінде орындалады.
Дәрігерлік бақылаудың зертханалық нысандары:
- алғашқы медициналық тексерулер;
- жыл сайынғы тереңдетілген медициналық тексерулер;
- қосымша медициналық тексерулер.
Алғашқы және жыл сайынғы тереңдетілген медициналық тексерулердің
негізгі мақсаты денсаулық жағдайын, физикалық даму деңгейін, жыныстық
жетілуді (балалар мен жасөспірімдер туралы сөз болғанда), сондай-ақ ағзаның
жетекші жүйелерінің функционалдық мүмкіндіктерін бағалау болып табылады.
Қосымша медициналық тексерулер науқастанғаннан және жарақаттан,
жаттығуларда ұзақ үзілістен кейін, жаттықтырушының немесе спортшының
өтініші бойынша тағайындалады. Олардың негізгі мақсаты-тексеру сәтіндегі
денсаулық жағдайын бағалау (егер тексеру осы мәселе бойынша жүргізілсе,
ауырған аурулардан кейінгі ықтимал асқынуларды ескере отырып) және таңдап
алынған спорт түрі үшін ағза жүйелерінің функционалдық мүмкіндіктерін
бағалау. Дәрігерлік тексеру және балалардың денсаулық жағдайына, денесінің
дамуына, функциялық мүмкіндіктеріне баға беру – мектепке дейінгі мекемелер
дәрігерінің әр жылдағы тыңғылықты дәрігерлік тексеруімен жүзеге асады.
Керекті жағдайларда балалар емхананың дәрігер-мамандарымен қосымша
тексеріледі.

1.2.Жаттығулар мен жарыстардың медициналық қамтамасыз етілуі
Жылдық дайындық жоспарына алдымен аптаның реттік қатар санынан
(номерінен) және айдың атынан тұратын күнтізбелік кестені (сетканы)
ендіреді. Келесі операция бұл сеткаға басты жарыстарды түсіру, ал содан
кейін басты жарыстардың қажетті мерзімінде спорттық бапқа келу жағдайына
жетуді қамтамасыз ететін негізгі сатылары (мезоциклдары) мен кезеңдерінің
жылдық жоспарының кезеңдеріне кіретін макроциклдардың шекарасын анықтау
болып табылады. Осыдан кейін барып, жарыстың жеке күнтізбесі түсіріледі, ал
спорт ойындарының командалары үшін-түгелдей ойын күнтізбесі, содан соң
жаттығу процесінің жалпы көрсеткіштерін макроциклдың әр аптасына немесе
айына бөлген дұрыс. Одан әрі осылай жаттығу жүктемелерінің жалпы көлемі,
барынша қарқынды және спецификалық құралдарының жеке көлемдері (5-9
көрсеткішке дейін) бөлінеді: бақылау тестінің мерзімі, спорттық нәтижелер
динамикасы, жаттығу жиындарының мерзімі, қалпына келтіру шараларының
негізгі бағыттары. Үлкен параққа жазылып басылған жоспарлары
жаттықтырушының күнделікті практикалық жұмысына бұл құжатты көрнекі және
өте қонымды пайдалануына қолайлы болады. Арнайы дене дайындығы құралдарын
жоспарлау кезінде арнайы төзімділіктен қозғалыс, қозғалыс шапшаңдығы мен
қарқынының жылдамдығын арттыруға (бұлшық ет жұмысында тез күштену және тез
босаңсыту) жылдам қозғалысты бақылауға дейін (максимальды жылдамдыққа жету
үшін қадамның қарқыны мен ұзындығын үйлестіру); елеулі күштенумен үлкен
қозғалыс амплитудасымен басты бұлшық ет топтарын зерттеуден жұмыс
амплитудасы кезіндегі күш жиынтығы мен қозғалыс траекториясындағы қозғалыс
қуаттылығын арттыруға дейін (жарыстық қызметтің параметрлеріне сәйкес);
таңдап алған спорт түрінің арнайы және негізгі жаттығуларында (секіру,
лақтыру, комбинациялар және т.б.) жеңілдетілген жағдайдан күрделіленгенге,
жекелеген қозғалыс элементтерінде, комбинацияларында және бүтіндей жарыстық
және жарыстықтан басымыраққа дейін. Басты әдістемелік жағдайлардың бірі
барлық компоненттері бойынша жаттығу жүктемесінің вариативтілігін жоспарлау
болып табылады, яғни қайталаудың саны және қарқыны, қозғалыс еркіндігі мен
амплитудасы, жаттығуды орындау ұзақтығы мен өнімділігін, ауырлық және
кедергі мөлшері, сабақ өтілетін орынның ауысуы (зал, манеж, стадион, орман
немесе су алабы, демалыс орындары аймағы, арнайы жүгіруге арналған
трассалар, жағалау және т.б.), уақыт (таң ертеңгі асқа дейін, күндіз,
кешке), сабақтыңсозылу ұзақтығы мен саны, музыкалық, жорықпен, шумен және
т.б. сабақтың сүйемелденуі, сонымен бірге спортшының ағза жүйесіне қажетті
бейімделуге жету үшін аса маңызды дайындықты маңызды сезім күйіне келтіру
үшін оларды өткізуді ұйымдастырудың әртүрлілігі.
Ежелгі Грекияда Гиппократжаттығуларды олардың сауықтыру және
қалыпқа келтіру маңызын атап көрсете отырып физиологиялық
процестерді жеделдетудің қүралы деп есептеді. Римдік
дәрігер Гален семіргенде, жалпы әлсіздікте, буындардың қозғалысы бүзылғанда
спорттың белгілі бір түрлерімен шұғылдануды және гимнастиканы ұсынды.
"Дәрігерлік ғылымның қағидаларында" Ибн Сина денсаулықты сақтау үшін дене
жаттығуларымен шүғылданудың маңыздылығын атап көрсетті. Меркурали өзінің
"Гимнастикалық өнер" ғақлиясында (1959) емдеу гимнастикасы саласындағы
ежелгі жэне орта гасырлық авторлардың зерттеулерін талдап, жинақтады. ТИССО
"Медициналық және хирургиялық гимнастика" деген кітабында (1780) дене
жаттыгуларына үлкен маңыз беріп, "Қозгалыс әр-түрлі дәрмектің орнын жиі
алмастыра алады, бірақ бірде-бір дәрі қозғалысты алмастыра алмайды" деген
қағиданы ұсынды. Түрліше аурулар мен жарақаттарда ЕДШ-ның әдістерін
қолданудың тиімділігі, ол адамның физиологиясы үшін табиғи және ең қолайлы
болатындығымен түсіндіріледі. ЕДШ әдістерінің ма- ңызды ерекшелігі -
науқастың өзінің емдеу-қалыпқа келтіру процесінө белсенді түрде қатысуы
сондықтанда ЕДШ құралдарын белгілегенде дәрігер оның дене белсенділігінің
дәрежесін дәл анықтауы тиіс. ЕДШ-да ағзаның негізгі биологиялық қызметі
қимыл-қозғалыс кең қолданылады, дене жаттығулары қимылдың ұйымдастырылған
түрі есебінде пайдаланылады. Науқастарды емдеуді ұйымдастыруда қимыл-
қозғалыспен тыныштық жағдайда болу бір-біріне қарама-қайшы келмей, бір-
бірін толықтырып отырады.
ЕДШ-на тән әдіс - науқасты дене жаттығуларының көмегімен жаттықтыру,
ол жалпы жэне арнайы жаттығу деп бөлінеді. ЕДШ-ның негізгі қүралдары - дене
жаттығулары, олар гимнастикалық, спорттық-қолданбалы (жүру, жүгіру, жузу,
есу, шаңғымен жүру жэне т.б.), қозғалыс және спорттық ойындарға бөлінеді.
Сондай-ақ ЕДШ-да еңбек ету сипатындағы жаттығуларда пайдаланылады. Дене
жаттығуларымен шұғылданғанда күн, ауа, су секілді табиғи факторларды
пайдалану олардың тиімділігін арттырады және шынығуға жәрдемдеседі. ЕДШ-ды
қолданудың түрлері емдік гимнастика, таңертеңгілік гимнастика, мөлшерленген
жүріс пен серуендеу, терренкур, қатал мөлшерленген түрдегі спорт
жаттығуларымен шұғылдану, ойындар. ЕДШ-тың әрқайсысында жоғарыда
көрсетілген қағидалар - жалпы жэне арнайы жаттығуды үйлестіру керек. Емдік
гимнастика ЕДШ-ның негізгі түрі. Емдеу гимнастикасының жаттығулары сүйек
бұлшық еттер және тыныс алу жүйесі үшін деп екі топқа бөлінеді. ЕДШ-да
кинозогифтератия деп аталатын судағы дене жаттығулары ерекше орын алады.
Мөлшерленген серуендер, таза ауада жүру науқастың жүйке психикалық аясына
ерекше жағымды әсер етеді.

2. Дене тәрбиесіндегі педагогикалық бақылау
2.1.Педагогикалық бақылау сипаттамасы
Педагогикалық бақылау, өзін-өзі бақылау дәрігерлік бақылаумен қатар білім
алушылардың дене тәрбиесі жүйесінің қажетті құрамдас бөлігі болып табылады.
Педагогикалық бақылау дене тәрбиесінің мазмұнды және процедуралық
қамтамасыз етілуін оңтайландыру мақсатын көздейді.
Педагогикалық бақылау-бұл физикалық жаттығулармен оқушылардың физикалық
жағдайы туралы ақпарат алудың жүйелі процесі. Толық бақылау мұғалімнен
оқушылардың іс-әрекеттерін дұрыс бақылауды, талдауды және бағалауды, өз іс-
әрекеттеріндегі кемшіліктерді анықтауды, нақты жағдайлар мен оқу
жағдайларында жұмыс құралдарының, әдістері мен ұйымдастырушылық
нысандарының жарамдылығы мен тиімділігін анықтауды қамтамасыз ететін арнайы
білім мен дағдыларды талап етеді. Осы негізде байқалған кемшіліктерді жоюға
немесе оларды келесі сабақтарда болдырмауға болады.
Педагогикалық бақылау мазмұны:
- сабаққа қатысуды бақылау;
- жаттығу жүктемелерін бақылау;
- шұғылданушылардың жағдайын бақылау;
- жаттығу техникасын бақылау;
- спорттық нәтижелерді есепке алу;
- жарыс кезіндегі мінез-құлықты бақылау.
Оқушылармен тәрбие жұмысында дене тәрбиесі құралдарын пайдалану жөніндегі
операциялық білімдерінің, икемділіктері мен дағдыларының қажетті деңгейінің
болуы мен қалыптасуы. Берілген бағдарламаның жүзеге асырылуы, біздің
ойымызша, оқушылардың дене тәрбиесі мұғалімінің кәсібіне бағдар ұстануын
жақсартуға, жоғары оқу орындарына дарынды жастардың келіп түсуін қамтамасыз
етуге, Дене тәрбиесі және спорт мамандығы бойынша үздіксіз педагогикалық
білім идеясын жүзеге асыру үшін алғышарттар құруға мүмкіндік береді.
Физикалық өзін-өзі тәрбиелеудің маңызды буыны есебінде, тұлғаның ішкі
сенімі мен саналы еркі басым түсіп жататын бағыттылығын ескерген дұрыс.
Міне, сондықтан да болашақ мамандардың жүйелі дене шынықтыру жаттығуларын
қажетсінуі физикалық өзін-өзі тәрбиелеудің негізгі іргетасы болып табылады,
оны түрліше: ішкі сол сияқты, сыртқы да факторлармен айқындайды. Бұлардың
ішінде дәлелдер, мүдделер, құндылық бағыттары, студенттердің дене
тәрбиесінің деңгейі мен даярлығы, сондай-ақ ұжымның қоғамдық пікірі, оқушы
тұлғасы, оқыту мазмұны, сабақ беру әдістемесі және тағы басқалары бар. Өзін-
өзі жетілдіру процесі дұрыс басшылықты қажет етеді, себебі анатомия,
физиология, психология және әдістемелік тұрғысынан жеткілікті білімі жоқ
адамның өз бетімен жаттығуы, денсаулығы мен мінез-құлқына теріс әсерін
тигізуі мүмкін. Сондықтан да жеткілікті түрде белсенді ұйымдық-әдістемелік
тәсілдердің іздестірілуі мен пайдаланылуы қажет, бұлар студенттердің өз
бетімен жетілуін, дербес жаттығуларға тұрақты дағдысын тәрбиелеуін
қамтамасыз етеді. Сонымен қатар сабақтарды жеке және шағын топтық
әдістермен өткізуге көбірек мән берілді, өйткені сыныптың дене даярлығы
түрліше 5-10 адамнан толған кезінде, жекелеген оқушылар немесе 2-3 адамдық
топтар үшін, қатар орындалатын, үйлесімділік күрделігі мен салмақ көлемі
жөнінен ерекшеленетін бірнеше бағдарламаны іріктеу қажеттілігі туындайды.
Сондай-ақ, оқушыларды олардың тек орындай алатын ғана емес, сонымен қоса,
ұқсас варианттарын орындай отырып, ойдан құрастыратын және өз күшін тиімді
жұмсай алатындай бұлардың жаттығулар багажын (гимнастикалық, жеңіл
атлетикалық ойын) қалыптастыру жолымен берілген өз беттерімен орындау
бейімділіктеріне үйретудің дидактикалық шеберлігі де қажет. Мысалы,
секірген кезде секіргішті қолданып секіру икемділігі қалыптасады. Мектеп
тәрбие жүйесінің маңызды міндеті баланың тұлғалық қасиеттерінің қалыптасуы
болып табылады. Сондықтан шығармашылықпен ойлайтын тұлғаны тәрбиелеудің
негізгі мәселелерінің бірі қозғалыс белсенділігінің қалыптасуы болып
табылады, өйткені оның жоқтығы тек ақыл-ой дамуын ғана кідіртіп қоймайды,
балалардың қозғалыс белсенділігін де төмендетеді. Ал бұл өз кезегінде
баланың өзінің дағдылары мен икемділіктерін практикалық қызметінде
пайдалану қажеттілігін болдырмайды, қозғалыс кестесінің бұзылуына апарып
соқтырады. Алайда, практика көрсеткендей, педагогикалық практикада
студенттердің басым бөлігі (96%), дене тәрбиесі-сауықтыру шараларын күн
тәртібінде әдістемелік жағынан сауатты ұйымдастыра алмайды. Бұл студент-
практиканттың белсенділігін ынталандыруға бағытталған педагогикалық
міндеттер мен жағдайларды, қалыптан тыс, тың жолмен шешуінде қиналады.
Қимыл белсенділігінің, сондай-ақ қозғалыс міндеттерін шешуге
шығармашылықпен келудің қалыптасуында, тұтастай педагогикалық процестің
негізгі құрамдастарының бірі әрі баланың қоғаммен және өмірмен
байланыстырушы буыны болып табылатын дене тәрбиесі ерекше орын алады.
Өзін-өзі бақылау-бұл дене шынықтырумен және спортпен шұғылданудың
әсерінен өз денсаулығы мен дене дамуының жай-күйін және олардың
өзгерістерін үнемі бақылау. Өзін-өзі бақылау дәрігерлік бақылауды алмастыра
алмайды, тек оған қосымша бола алмайды. Дене жүктемелерінің ағзаға әсерін
бағалау үшін жүйелі түрде өзін-өзі бақылау жүргізу қажет, бұл жаттығу
сабақтарын дұрыс жоспарлауға және өткізуге және переренденттілік жағдайын
болдырмауға мүмкіндік береді. Өзін-өзі бақылау қарапайым жалпыға қол
жетімді бақылауларды, субъективті көрсеткіштерді есепке алуды (ұйқы,
тәбетит, көңіл-күй, тершеңдік, жаттықтыру ниеті және т. б.) және объективті
зерттеулердің деректерін (ТЖС, дене салмағы, жж, қылқалам және стой
динамометрия) және т.б. қамтиды. Өзін-өзі бақылауды жүргізу кезінде
күнделік жүргізу қажет, онда жаттығу жүктемесінің көлемін (километр,
килограмм, ұзақтығы және т.б.) жазуға болады.
Өзін-өзі бақылау күнделігі көрсеткіштерінің сипаттамасы.
Субъективті көрсеткіштер:
1.Көңіл-күй бүкіл ағзаның жағдайы мен қызметін көрсетеді. Көңіл-күй мен
көңіл-күй жақсы, қанағаттанарлық және жаман деп бағаланады.
2. Жұмыс қабілеттілігі жоғары, әдеттегі және төмен деп бағаланады.
3.Ұйқы-маңызды көрсеткіш. Ұйқы кезінде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.