ПОЛЯРИЗАЦИЯЛАНҒАН ЖАРЫҚ ҚҰБЫЛЫСЫН ОҚЫП - ҮЙРЕНУ ЖӘНЕ ЗЕРТТЕУ

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Бекітемін
Физика кафедрасының меңгерушісі Косов В.Н.
__________________________
_________________ 2022 ж.

№ 4.7 зертханалық жұмыс

ПОЛЯРИЗАЦИЯЛАНҒАН ЖАРЫҚ ҚҰБЫЛЫСЫН
ОҚЫП-ҮЙРЕНУ ЖӘНЕ ЗЕРТТЕУ

Алматы, 2022
№ 4.7 зертханалық жұмыс

ПОЛЯРИЗАЦИЯЛАНҒАН ЖАРЫҚ ҚҰБЫЛЫСЫН
ОҚЫП-ҮЙРЕНУ ЖӘНЕ ЗЕРТТЕУ

Жұмыстың мақсаты: поляризацияланған жарыққа байланысты құбылыстарды және Малюс заңын оқып үйрену.
Керекті құрал-жабдықтар: оптикалық скамья, жарық көзі, екі поляроид, фоторезистор, фоторегистрациялық УКР құрылымы, БЦ-1 жарық көзі.

Қысқаша теориялық кіріспе
Жарықтың поляризациясы теориясына табиғи және поляризацияланған жарық түсініктері енеді. Жарық толқынында жарықтың таралу бағытына перпендикуляр жазықтықта, барлық мүмкін болатын бағдарлар бойынша көлденең толқындар байқалады. Мұндай жарық табиғи жарық деп аталады. Басқа жағынан, сәйкесінше кесілген, кристалл пластиналардың кейбір түрлері, олардың кристалдық остеріне параллель жарық тербелістерін ғана өткізуге қабілетті. Олай болса, егер табиғи жарық сәулесі осындай пластинаға түссе, онда пластинадан өткен сәуледе кристалл осіне параллель жазықтықта жарық тербелістері байқалады. Мұндай жарық жазық-поляризацияланған деп аталады.
1-суретте табиғи (1а-сурет) және жазық-поляризацияланған (1б-сурет) жарықтың тербелістері схема түрінде бейнеленген. Нүкте жарықтың таралу бағыты векторының ізін бейнелейді.

а) б)
1-сурет. Табиғи (а) және жазық-поляризацияланған (б) жарықтың тербелістері

Айталық, екі поляризатор пластинкалар (поляроидтар) бірінен соң бірі орналастырылған делік және олар арқылы жарық сәулесі жіберілсін. Бірінші пластинкаға (І) табиғи жарық түседі де, ал одан ол жазық-поляризацияланған жарық болып шығады. 2-суреттегі осы жазық-поляризацияланған жарықтың тербеліс амплитудасы -ке тең. Жазық-поляризацияланған жарық сонан кейін екінші пластинкаға (ІІ) түседі. Айталық, кристалл өстерінің арасындағы бұрыш болсын. Онда поляризацияланған сәуле амплитудасын екі құраушыға жіктеуге болады:

.

ІІ пластинка өзінен амплитудасы тербелістерді ғана өткізеді, ал амплитудасы тербелістерін өткізбейді, яғни ол тербелістер өшеді.
F
C
B
O
I
II

2-сурет. І - бірінші поляроидтың кристалдық осі,
ІІ - екінші поляроидтың кристалдық осі

Тербеліс процесі кезіндегі энергия амплитуда квадратына пропорционал екені белгілі, яғни . Жарық тербелістерінің энергиясымен анықталатын жарық интенсивтілігі тербеліс амплитудасының квадратына пропорционал деген қорытындыға келеміз, яғни . Сондықтан, екі пластина арқылы өтетін сәуле интенсивтілігін былай жазамыз:
,
осыдан
, (1)

мұндағы бірінші поляроидтан өткен жарық интенсивтілігі. (1) формула екі поляроидтан өткен поляризацияланған жарық интенсивтілігін анықтауға мүмкіндік береді және Малюс заңын өрнектейді: Екі кристалл арқылы өткен сәуле интенсивтілігі кристалдарды кез келген орналасуы кезіндегі олардың осьтері арасындағы бұрыштың косинусының квадратына тура пропорционал.
Бұл теориялық тұжырымдама берілген жұмыста тәжірибе жүзінде тексеріледі.
Өлшеу құралы ретінде беттің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.