ҚАНТ ЕРІТІНДІСІНІҢ КОНЦЕНТРАЦИЯСЫН ПОЛЯРИМЕТРДІҢ КӨМЕГІМЕН АНЫҚТАУ

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Бекітемін
Физика кафедрасының меңгерушісі Косов В.Н.
__________________________
_________________ 2022 ж.

№ 4.9 зертханалық жұмыс

ҚАНТ ЕРІТІНДІСІНІҢ КОНЦЕНТРАЦИЯСЫН ПОЛЯРИМЕТРДІҢ КӨМЕГІМЕН АНЫҚТАУ

Алматы, 2022

№ 4.9 зертханалық жұмыс

ҚАНТ ЕРІТІНДІСІНІҢ КОНЦЕНТРАЦИЯСЫН ПОЛЯРИМЕТРДІҢ КӨМЕГІМЕН АНЫҚТАУ

Жұмыстың мақсаты: Поляризация жазыктығының айналу кұбылысымен танысып, осы құбылыс негізінде ерітіндегі қант концентрациясын анықтау.
Керекті құрал-жабдықтар: жарық көзі, жартылай көлеңкелі поляриметр, қанттың концентрациясы белгілі ерітінділері.

Теориядан қысқаша түсінік
Поляризацияланған жарық кейбір кристалдарда олардың оптикалык осіне параллель бағыттарда тарағанда жарықтың поляризация жазықтығына айналады. Бұл құбылыс тек кристалдарда ғана емес, сонымен катар кейбір сұйыктарда (скипидар, мұнай т.б.), көптеген заттардың ерітінділерінде қанттың судағы ерітіндісінде т.б. да байқалады.
Жарықтың поляризация жазықтығын айналдыратын заттар оптикалык белсенді деп аталады.
Ерітінділердегі поляризация жазықтығының айналу бұрышы концентрациясына, ерітіндегі сәулелер жолына тура пропорционал

, (1)

мұндағы айналудың меншікті тұрақтысы деп аталады. Бұл шама оптикалык белсенді заттың табиғатына, температураға және жарық толқынының ұзындығына тәуелді болады.
Поляризация жазықтығын сағат тілінің бағытында айналдыратын заттар оңға бұрушы, ал оған карсы бағытта айналдыратындары солға бұрушылар деп атайды.
Поляризация жазықтығының айналуын Френель оптикалык белсенді заттарда дөнгелек поляризацияланған жарық оң және сол бағытта әртүрлі жылдамдыкпен таралуына байланысты деп жорамалдау арқылы түсіндірген.
Сызықты поляризацияланған жарықты оң және сол бағытта дөңгелек поляризацияланған, жиілігі мен амплитудасы бірдей екі тербелістің қосылу нәтижесі деп карастыруға болады (la-сурет). E1 - жарық векторынын сол құраушысы, E2 - жарық векторының оң құраушысы. PP - қорытқы E - векторынын бағыты. Егер екі толқынның таралу жылдамдығы түрліше болса, онда заттан өткен кезде бір вектордың айналуы, мысалы E1 - векторының E2 - векторынан кем болады (1б - сурет). Яғни онда қорытқы E - векторы, жылдамырақ қозғалатын E2 - векторынын бағытына қарай бұрылып QQ жағдайында орналасады. Бұрылу бұрышы ға тең болады.

1-сурет. Френель бойынша поляризация жазықтығының бұрылуы көрсетілген

Дөңгелек поляризациядағы әр түрлі бағыттағы жарықтың түрліше жылдамдықпен таралуы молекулалардың ассиметриясына немесе кристалдардағы атомдардың ассиметриялы орналасуына байланысты. Оптикалық белсенді заттар негізінен екі түрлі - оң бағытта айналдырушы және сол бағытта айналдырушы болып келеді. Берілген заттың айналдыру тұрақтысының мәні екі түр үшін де бірдей болады. Оң және сол бағытта айналдырушы заттардың молекулалары бір-бірінің айналық бейнесі болып табылады. Мұндай айналық-симметриялы кристалдық пішіндерді энантиоморфты деп атайды.

Қондырғының сипаттамасы
Поляризация жазықтығының бұрылу бұрышын өлшеуге арналған құралдарды поляриметрлер деп аталады. Ерітіндідегі канттың концентрациясын өлшеуге арналған поляриметрлер сахариметрлер деп ататады.
Поляризация жазықтығының бұрылу құбылысын дәлірек өлшеу үшін жартылай көлеңкелі поляриметрлер колданылады. Онда поляризация жазықтығының бұрылу бұрышын 0,05° дейінгі дәлдікпен өлшеуге болады.
Жартылай көлеңкелі поляриметрлердің құрылымы 2-суретте келтірілген.

Сурет 2 - Жартылай көлеңкелі поляриметрлердің құрылымы.
1 - жарық көзі, 2 - жарық сүзгіші, 3 - конденсор, 4 - поляризатор, 5 - хроматты фазалық пластинка, 6 - қорғаушы әйнек, 7 - кюветтің 2 жамылғы әйнегі, 8 - ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.