Машина бөлшектерінің беріктігі және оны арттырудың технологиялық әдістері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Алматы технологиялық университеті

Тақырыбы: Машина бөлшектерінің беріктігі және оны арттырудың технологиялық әдістері

Орындаған: Жамалбай Байқуат тмо -19-11

Қабылдаған: Ангарбеков Улан

Алматы, 2021ж

Машина бөлшектерінің беріктігі және оны арттырудың технологиялық әдістері

Машина детальдары, яғни тетіктері деп біртұтас жасалған, бұзбайынша ажыратуға келмейтін машина бөлшектерін айтамыз. Қандай машинаны алсақ та, олар әр түрлі детальдардан құралады, ал детальдардың саны машинаның күрделілігіне байланысты. Ал енді әр түрлі машиналарда қолданылатын детальдарды бір-бірімен салыстырсақ, олардың ұқсастығы байқалады. Машиналарда кездесетін сан алуан детальдарды екі түрге жіктеуге болады: Машина бөлшектері Негізгі жағдайлар

Бөлшектер: бір типтес детальдар Яғни барлық машиналарға тән жалпы детальдар. Бір типтес детальдарды әр түрлі машиналардың құрамынан кездестіруге болады, арнаулы детальдар тек қана белгілі бір машиналардан кездестіреміз.

Сонымен, машина детальдары курсы барлық машиналарға тән бір типтес жалпы детальдардың конструкциясын, жобалау жолдарын, қандай материалдан жасауға болатынын және оларды беріктікке, төзімділікке есептеу жолдарын үйрететін ғылым. Бұйымның техникалық құжатында көрсетілген параметрлеріне сәйкес өзіне тән функцияларды орындауын жұмыс істеу қабілеттілігі деп атайды. Машина бөлшектерінде жұмыс істеу қабілеттілігінің сапалық көрсеткіштері ретінде беріктік, қатаңдық, орнықтылық, сонымен қатар тозуға, дірілге және ыстыққа төзімділігі қарастырылады. Беріктік -деп күш түскенде бөлшектердің сынуға немесе пластикалық деформацияға төзімділігін айтады.

Қатаңдық - деп күш түскенде бөлшектің өзінің пішіні мен өлшемін өзгертпей сақтап қалу қасиетін айтады. Мысалы, тісті дөңгелектер орналасқан біліктерге күш түскенде, біліктің шамадан артық иілуінен (жылжуы) тістердің ілінісуі бұзылады және подшипниктер түпкілікті істен шығуы мүмкін. Бөлшектердің қатаңдығы оларды жасағанда қолданылатын материалдардың серпімділік модуліне байланысты анықталады. Жылуға төзімділік - деп бөлшектердің белгіленген уақыт аралығында, белгілі бір төменгі және жоғарғы температура бойынша жұмыс атқару қабілеттілігін айтады. Бөлшектің шамадан тыс жылу бөлуі: Бөлшектердің беріктігінің кемуі Май қабаттарының қорғалуының төмендеуі Қозғалмалы қосылыстарда саңылаудың үлкеюі Үйкеліс коэффициентінің төмендеуі Аталған теріс құбылыстарды болдырмас үшін машина бөлшектерін қызуға есептейді. Қосымша жасанды суыту жұмысын енгізеді.

Дірілге төзімділік - деп бөлшектің немесе жүйенің зиянды тербеліссіз қажетті айналым жиілігінде жұмыс атқару қабілеттілігін айтады. Тозу - деп бөлшек беттерінің тегіс болмағанынан немесе жұмыс атқару барысында пайда болатын шаң-тозаңның себебінен туындайтын үйкелістің әсерінен машина бөлшектері пішіндерінің кішірею мен өзгеруге қарсыласу қабілеттілігін айтады. Тозудың келесідей түрлері қарастырылған: А) Механикалық тозу (беттердің кедір-бұдырлығынан немесе қатты бөгде бөлшектердің сызып кетуінен пайда болады) ; Ә) Молекуляр-механикалық тозу - бөлшектердің бір-бірімен қабысып немесе ұстасып қалуы; Б) Коррозия -механикалық тозу бөлшектердің механикалық тот басуы. Бөлшектердің тозуға төзімділігін арттыру үшін олардың беттерін химия-термиялық өңдеуден өткізеді және үйкелісетін беттерді майлайды, үйкеліске қарсы материалдар қолданылады.

Машина детальдарының конструкциясына қойылатын талаптар: Машина детальдарының конструкциясын ойластырғанда, оларға қойылатын мынадай талаптар ескерілуі қажет: 1. Машина детальдары белгілі бір мөлшерде, қондыру орнына сәйкес етіп жасалынуы қажет және сол машинаның жұмыс істеу қабілетін қамтамасыз етуі керек. 2. Машина детальдары берік, қатаң, тозуға шыдамды, ыстық пен дірілге төзімді болуы және ұзақ уақыт сынбастан сенімді қызмет атқаруы қажет. 3. Машина детальдарын дайындау технологиясы оңай және арзан болуы керек. 4. Машина детальдарының салмағы жеңіл болуы қажет. 5. Машина детальдары күтуге, майлауға және ауыстыруға икемді болуы шарт. 6. Машина детальдарының конструкциясы мен өлшемдері мемлекеттік немесе бүкіл әлемдік стандартқа сәйкес жасалуы қажет. 7. Машина детальдары қауіпсіз жұмыс істеуі қажет.

Механикалық берілістер Берілістер деп қуатты және қозғалысты белгілі бір қашықтыққа беру үшін қолданылатын құрылғыны айтады. Берілістер механикалық гидравликалық пневматикалық

Барлық механикалық берілістерді екі топқа бөлеміз: І - топ ІІ - топ Үйкелістер арқылы жүзеге Іліністер арқылы жүзеге асатын берілістер асатын берілістер белдікті фрикциялық тісті буынтықты шынжырлы винттік Жалпақ, жұмыр, сыналы, көп сыналы Цилиндрлі және конусты Түзу тісті сырттай, қиғаш, шеврон, түзу тісті іштей тісті берілістер Цилиндрлі және имек Жетек, жүк, бір қатарлы Роликті, тартқыш, Жалғастырғыш Шынжырдың жұлдызшамен ілінісі

Механикалық берілістер фрикциялық тісті буынтықты белдікті шынжырлы Винт - гайка

Фрикциялық беріліс өзара түйісетін екі дөңгелектен тұрады. Бірінші дөңгелектің қозғалысы, екінші айналмалы қозғалыстағы дөңгелекпен түйісетін жерінде пайда болатын үйкеліс күшінің көмегімен жүзеге асады. Фрикциялық беріліс Фрикциялық беріліс Цилиндрлі конусты

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.