Заң және сот психологиясы


Ахметова Жадыра
Заң және сот психологиясы
Жоспар:
1. Заң психологиясы және заң психологиясының негізгі салалары.
2. Сот психологиясы. Сот психологы іс-әрекеті. Қылмыс психологиясы және еңбекпен түзету психологиясы.
3. Заң құзыретінің түрлі салаларындағы психолог іс-әрекетінің ерекшеліктері.
4. Құқық қорғау органдарындағы психолог жұмысының ерекшеліктері. Құқық қорғау органдарындағы қызметкерлермен жұмыс жасау: өзін-өзі реттеу, кәсіби қажу мәселелері бойынша.
5. Пенитенциарлық жүйедегі психологтың іс-әрекеті.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1 . Заң психологиясы және заң психологиясының негізгі салалары
Заң психологиясы - заң нормаларының жолын қабылдауға қатысушы адамдардың күйін, психикалық үрдістері мен құбылыстарды зерттейтін психология ғылымының бір саласы. Заңпсихологиясы құқыққа қатысты мәселелерді реттеу және оларды тәжірибе жүзінде қолданудың психологиялық мәселелерін зерттейді. Бұл сала:
- сот психологиясы,
- қылмыс психологиясы,
- еңбекпен түзету психологиясы (пенотенциарлы) деп аталатын салалардан тұрады.
Сот психологиясы. Сот психологы іс-әрекеті
Сот психологиясы - айыпталушылар, куәлар, сот тергеуін жүргізу, олардан жауап алу тәрізді т. б. жайттардың психологиялық астарларын қарастырады.
Сот психологиясы және куәгерлердің түсініктері
Сот психологиясы - психология және құқықтану салаларын қамтиды. Мюнстерберг қылмыстардың алдын алу, күдіктілерден жауап алған кезде гипнозды пайдалану, кінәлі мен куәгерлердің түсініктеріне сенім білдіру деңгейін анықтау үшін сынақтарды пайдалану сияқты тақырыптарға мақалалар жазды. Әсіресе қылмысты қате түсіну ықтималдығы мен оны дұрыс сипаттау мәселесіне қызығушылық білдірді. Ол қылмысты ұқсатып жасағаннан кейін куәгерлерден бірден жауап алу барысында зерттеу жасады. Еске түсіру қиындық туғызбауына қарамастан, сыналушылардың жауаптарында көрген қылмыстың егжей-тегжей мәліметтеріне қатысты айтарлықтай ауытқулар байқалды. Сол себепті Мюнстерберг: «Егер қылмыс пен істі қарауға бірнеше ай уақыт бөлінсе, сот залында куәгерлердің жауаптары қан-шалықты дұрыс болады?» - деген сұрақ қойды. 1908 жылы оның «Куәгердің жауабы» (On the Witness Stand) деген еңбегі жарық көрді. Ол осы еңбегінде сот шешіміне әсер ететін психологиялық факторларды сипаттайды. Олар: қате түсініктер, куәгерлерді қарама-қарсы жауапқа алу барысындағы болжамдар рөлі, күдіктінің немесе жауапкердің эмоциялық күйіндегі өзгерістерді анықтау үшін физиологиялық өлшемдерді пайдалану (тамырдың соғуы, қан қысымы, терінің тітіркенуі) . 2009 жылы кітап қайта басылып шығып, 2013жылы сатылымға түсті. 1976 жылы Америка Психологтер қауымдастығының жанынан Америка Заңгерлер мен психологтер қоғамы ашылды. Оның мақсаты - сот психологиясын дамытуда іргелі және қолданбалы зерттеулерді пайдалану.
Сот психологы іс-әрекеті
- Американдық психологиялық-заң қоғамының атқарушы кеңесі (AP-LS) ретінде белгілі Америкалық психологиялық қауымдастықтың 41-бөлімшесі сот психологиясын ресми түрде анықтайды:
- «Клиникалық психология, кеңес беру психологиясы, невропсихология және мектеп психологиясы бойынша психологтардың кәсіби тәжірибесі, олар жүйелі түрде кәсіби жүйе арқылы кәсіби психологиялық сараптама жүргізуді көздейтін іс-әрекетте үнемі сарапшы ретінде жұмыс істейді»
- Шындығында, сот психологиясы қылмыстық тергеу және заң саласында психологияны қолдануды қамтиды. Сот психологтары өздерінің психологиялық қағидаларын біледі және оны құқықтық жүйенің әр түрлі аспектілерін түсіну үшін пайдаланады.
- Бұл кейде сот жүйесіндегі адамдарға баға беруді, қылмыс құрбандарының психотерапиясын жүргізуді, куәларды бағалауды және тіпті азаматтық және қылмыстық істерде айғақтар беруді қамтиды.
- Бұл психологияның ең жылдам дамып келе жатқан пәндерінің бірі. Қазіргі таңда AP-LS 3000-нан астам мүшеге ие және жыл сайын өсіп келеді.
- Сот психологиясы - бұл мамандыққа мансап ретінде кіруге қызығушылық танытқан студенттердің ең жиі сұраған пәндерінің бірі.
Сот психологиясын таңдайтындар үшін !!!
Әдетте сот психологтары қанша ақша алады?Сот психологиясының жалақысы жұмыспен қамту секторына байланысты айтарлықтай дәрежеде болуы мүмкін, алайда докторанттар үшін кіріс деңгейінің көпшілігі жыл сайын $ 60, 000-дан $ 70, 000 дейін басталады. Indeed. com 2017 жылы сот психологтарының орташа айлық жалақысы шамамен 79 000 АҚШ долларын құрайтынын болжайды. Payscale. com медиа жалақысы шамамен $ 62, 000, ал шамамен 35, 000 АҚШ доллары және шамамен 124, 000 АҚШ доллары бар. Бакалавр немесе магистр дәрежесі бар адамдар, әдетте психологиялық көмекші атағын алады. Бұл лауазымдарға жалақы деңгейінің басталуы жалпы алғанда $ 35, 000 немесе $ 40, 000 басталады. Консультациялық қызметтерді ұсынатын жеке тәжірибеде әдетте 85000-95000 $ ауқымында көбіне табуға болады. Сот психологиясы саласындағы мансапты шешпес бұрын, ескеру қажет бірнеше фактор бар. Сіз басқалармен жұмыс істегенді ұнатасыз ба? Сот психологтары әдетте клиенттермен немесе қылмыстық құқық бұзушылармен тікелей жұмыс істеуге қосымша басқа мамандардың командасымен жұмыс істейді. Қиындықтардан ләззат аласың ба? Көптеген жағдайларда адамдар оңай немесе жылдам шешілмейтін мәселелерді бастан кешуде. Бұл қасиеттерден басқа, сарапшылар сот психологтарына берік құқықтық білімі болуы керек, психология мен заңның қиылысуы мен өзара әрекеттесуін түсінуі, клиникалық сот психологиясының мамандандырылған тренингтері және сот психологиясындағы этикалық мәселелердің негізі болуы керек. Сот психологтарына шыдамдылық, шығармашылық және адалдық қажет. Сіз заң және психологияны зерттеуге қызығасыз ба? Екі тақырыпты ұнататын студенттерге сот психологиясы - бұл тамаша мансаптық таңдау.
Қылмыс психологиясы және еңбекпен түзету психологиясы
Қылмыстық психология - бұл заң психологиясының кіші бөлігі, заңсыз қызметтің қалыптасуы мен дамуының психологиялық ерекшеліктерін және оның алдын алу мүмкіндігін зерттейді. Заңсыз сананы қалыптастыруға ықпал ететін негізгі факторлар: әлеуметтік ортаға кері әсер ету, педагогикалық қараусыздық, сипаттың ауытқуы.
Түзету психологиясы - заң психологиясының саласы; құқық бұзушыларды көбіне еңбекпен түзеу мен қайта тәрбиелеудің жағдайлары мен ерекшеліктерін (бұл адамдардың зиятттылық және тұлғалық қасиеттерін, олардың түзеу мекемелеріне бейімделу процесін, бостандығынан айырылудан болған психикалық күйін, еңбекке дұрыс көзқараспен қарауға тәрбиелеу әдістерін, түзелуге ден қоюшылықтың қалыптасуын) зерттейді. Т. п. жекелеген құқық бұзушылардың психологиясын, сондай-ақ қамау орындарындағы ресми және бейресми топтардың құрылымын, олардың құралу және қарекет механизмдерін зерделейді. Т. п. бойынша ғылыми зрттеулердің нәтижелері құқық бұзушыларды қайта әлеуметтендіруге, олардың бостандықтағы қалыпты өмірге психологиялық дайындығын қалыптастыруға, сондай-ақ қылмыскерліктің қайталануына жол бермеуге бағытталған практикалық психологиялық- педогогикалық ұсыныстар белгілеуде пайдаланылады.
Заң құзыретінің түрлі салаларындағы психолог іс-әрекетінің ерекшеліктері
- Заң қызметкерлерінің іс-эрекеті психологиясы:Тергеу және жедел іздестіру іс-әрекеті психолгиясы - қылмысты ашумен тергеудің психологиялық аспектілерін зертеп, сонымен қатаркриминалды элементтерге ықпал етудің психотехникалық құралдарынжасайтын заң психологиясының саласы болып табылады. Тергеушілер мен опер қызметкерлер мамандығына тән бастыерекшеліктер «адам-адам» қатынастарына ену, білу, қылмыстық әрекеттердің заңдылықтар менмеханизмдеріне бағдарлану болғандықтан, психологиялық зерттеу әдістерімен ықпал етудің психотехникалық тәсілдерін іске асыру мүмкіндіктеріқүқық қорғау органдарының аталмыш категорияағы іс.
Құқық қорғау органдарындағы психолог жұмысының ерекшеліктері. Құқық қорғау органдарындағы қызметкерлермен жұмыс жасау: өзін-өзі реттеу, кәсіби қажу мәселелері бойыншаәрекетінің нәтижелілігіне айтарлықтай ықпал етеді
- Құндылықтар жүйесінде кез-келген қызметкерінің, құқық қорғау органдары ерекше орын алады проблемалары кәсіби этика. Бұл бірқатар объективті себептері. Біріншіден, қылмысқа қарсы күрес және өзге де құқық бұзушылықтарға - бұл тек қана құқықтық емес, моральдық мәселе, өйткені болмайды қылмыспен күрес жүргізу және оның себептері порождающими, нығайта отырып, моральдық ұстанымдары қоғам, қылмыспен күресті қамтамасыз ету мүмкін емес жан-жақты дамыту және көрінісі моральдық фактордың, оның сындарлы, жасампаз рөлі.
Екіншіден, ішкі істер органдарының қызметкерлеріне тура келеді, әдетте, жақсы қоғамның бір бөлігі, бұл, бір жағынан, өте қолайсыз әсер ететін болғандықтан, олардың моральдық бейнесі мен қабілетті белгілі бір жағдайларда әкелуі моральдық деформация, ал екінші жағынан, қызметтік этика міндеттейді әрбір қызметкердің танытуға такт, шыдамдылық, моральдық әсер етуі ұсталған, қамауға алынған, сотталған. Оның үстіне, тәжірибе көрсеткендей, зерттеу, адамгершілік мәдениеті, ішкі істер органдарының қызметкерлері көрсетеді елеулі дисциплинирующее, тәрбиелік ықпал ету. Жасыратыны жоқ, сондай-ақ, демократияландыру және ізгілендіру, қоғамның кеңейту жариялылық қызметі туралы құқық қорғау органдарының мәні кәсіби мораль олардың қызметкерлерінің айтарлықтай өсуде. Ғылыми мағынада сөздер этика - бұл философиялық ғылым, зерттеу нысаны болып табылады оның мораль, оның барлық көріністері, т. е. бір түрі ретінде, қоғамдық сана, адамгершілік қарым-қатынастар және адамгершілік тәжірибе, іс-әрекет. Алайда, өмір астында этиканы жиі түсінеді өзін моральдық тәжірибені, белгілі бір адамгершілік қасиеттер мен нормалар адамдардың мінез-құлық, моральдық ережелер, кодекстер, қағидалары, салт-дәстүрлері және т. б. бар бір нақты көрінісі. Сондықтан, мұндай ұғымдар ретінде «этика», «этика және тәрбиелеу», «этика және отбасылық өмір», «этика және саяси күрес», «еңбек этикасы», «этика милицейской».
Пенитенциарлық жүйедегі психологтың іс-әрекеті
- Заң психологы қызметінің маңызды бағыты - пенитенциарлық (түзету) психологиясы болып табылады. Бұл салада сәтті жұмыс істеу үшін қылмыстық түзету құқығы, педагогика, еңбек психологиясы, әлеуметтік психология біліміі қажет. Түзету мекемелері алдында қылмыс жасаған тұлғаларды қайта тәрбиелеу, оларды еңбек қызметіне қатыстыру және қалыпты өмір сүруге бейімдеу жөнінде міндеттер тұрады. Бұл процессте психолог маңыздырөлатқарады. Пенитенциарлық психология қамалғандардың жеке басын өзгерту, оған жағымды әсер ететін және оның жеке басын белсеңді өзгертуге мүмкіндік беретін факторларды: режим, еңбек, ұжым, әртүрлі тәрбиелік әсерлерді зерттейді. Жауапқа қабілетті қылмыскерлердің арасында невротиктер мен есалаңдардың біршама саны болады. Кәдімгі шаралармен қатар оларды қайта тәрбиелеу үшін әдістемелік-психологиялық әсерлерді әзірлеу қажет.
Пенитенциарлық психология деп…
- Пенитенциарлық психология жаза тағайындаудың эффективтілігі, сотталғанның динамикалық тұлғасын, ориентациялық және стереотиптік кіші топтардың құнды негіздерінің әрекет-қылығын, түзету және қайта тәрбиелеу заңды түзету проблемаларын зерттейді.
- Пенитенциарлық психология нені оқытады?
(пенитенциария - латын тілінен аударғанда «түзетілетін») Түзету психологиясы - расоциализациялық психология негізін оқытады. Пенитенциарлық - қайта түзету мекемесі, бұл мекемелерге колония түрме, лагерь, т. б. жатады. Қайта түзету мекемелеріндегі сотталғандар еңбекпен айналысады, олардың қолдарынан әр түрлі ағаштан жасалған бұйымдар, қағаздан жасалған әр түрлі карта, дәптер, кітаптар, бәрі келеді.
Қайта түзету мекемелерінде өздерінің шеберханалары бар, олар сол шеберханада тек қана ұсақ-түйек жасаумен айналыспай одан да ірі істермен айналысады. Олар машина жасау, дем алу орны, үйге қажетті, тұрмысқа қажетті нәрселерді сол шеберханада істейді. Сотталғандар үнемі медициналық қараудан өтіп тұрады. Қайта түзету мекемесінде әр түрлі қылмыс жасағандар отырады. Ол қылмыстар ауыр, жеңіл, қасақана, әдейі жасалғанына қарамастан бәрі бірге отырады, бірақ олардың әрбіреуінің өтеу мерзімдері әр түрлі болады. Олар үш жылдан бастап өмір бойы бас бостандығы айырылуы мүмкін. Сотталғандар өздерінің әрекет-қылықтарына байланысты бөлек отырады. Түзету психологиясы сотталғандардың ресоциализацияның тәжірибелік кеңес беруі, түзету құқығымен тығыз байланысты, сонымен қатар құқық бұзушылардың тұлғалық психокоррекциясын қабылдау. Түсіндіріп айтатын болсақ, түзету психологиясы қылмыс жасағандарды зерттеу тиіс. Оларды еңбек ісіне немесе әлеуметтік ортада қалыпты өмір сүру. Түзету психологиясы қайта түзету еңбек құқығымен, еңбек психологиясымен, педагогикамен және әлеуметтік психологиямен тығыз байланысты.
Пенитенциарлық психологияның немесе қайта
түзету мекемелерінің міндеттері:
- қылмыскерлерді жазалау мен түзетудің психологиялық мәселелері,
- бас бостандығынан айырылған сотталушының психологиясы,
- еңбекпен түзету өмір әрекетінің психологиясы,
- қайта әлеуметтендіруші іс- әрекетінің психологиясы,
- қамаудан босаған адамның әлеуметтік ортаға қайта бейімдеуі. .
Сотталғандардың топтары
- Кейбір сотталғандардың топтары аяқтарына нық тұрып түзету жолына түсіп еңбек процесінде және қоғамдық өмірге белсенді қатысады, ең маңыздысы олар басқа сотталғандарды тәртіпке, түзу жолға салуда белсенді қатысады.
- Резерв тобы - бұл сотталғандар толығымен аяқтарын түзелу жолына нық басып, еңбек әрекетіне белсенді қатысып, бірақ өз инициативасы бойынша басқаларына қайта түзелуге көмек көрсетпейді.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz