ƏЛЕУМЕТТІК ҚАМСЫЗДАНДЫРУ ҚҰҚЫҒЫНДАҒЫ ЖƏРДЕМАҚЫЛАР
Тақырыбы:ƏЛЕУМЕТТІК ҚАМСЫЗДАНДЫРУ ҚҰҚЫҒЫНДАҒЫ ЖƏРЛЕМАҚЫЛАР
1. Жəрдемақылардың түсінігі, ерекшеліктері жəне түрлері.
2. Жəрдемақылардың белгілері,түрлері.
3. Жəрдемақылардың белгілері,мөлшері мен төлеу кезеңдері
Əдебиеттер
1. Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 30 тамызда қабылданған (2007 ж өзгертулер мен толықтырулар енгізілген),
2. Жұмағұлов Ғ.Б. Əлеуметтік қамсыздандыру құқығы оқу құралы, А,2006
3. Мемлекеттік қызмет тіралы ҚР заңы А., 1999ж 23 шілде
4. Қазақстан Республикасы азаматтарын зейнетақымен қамсыздандыру жəне əлеуметтік қорғау туралы заңы 1997 ж20 маусым
5. Қазақстан Республикасының Еңбек туралы заңын 1999 ж 10 желтоқсан
6. Мемлекеттік атаулы əлеуметтік көмек туралы 2001 17 шілде
Азаматтардың еңбекке қабілетін жоғалтпай-ақ жəне өмір сүруі шектелместен де, тіпті одан əрі еңбек ету мүмкіндігін иелене оты-рып та, яғни жалақысын жоғалтпастан да материалдык көмекті қажет ететін кездері болады. Мысалы, ауырған кезде, бала туган кезде жəне т.б. Мұндай жағдайларда мемлекет өз азаматтарына жəрдемақы түрінде көмек береді.
Жəрдемақылар зандарда көзделген жағдайларда беріледі. Олар, əдетте, əлеуметтік тұрғыдан қорғалмаған тұлғаларға негізінен бюджеттік қаражат есебінен немесе жұмыс берушілердің қаражаты есебінен бері-леді.
Əлеуметтік қамсыздандырудағы жəрдемақылар - бұл заңдарда көзделген жағдайларда берілетін, азаматтарға мемлекеттік көмек көрсе-ту сипатына ие мерзімдік акшалай əлеуметтік төлемдер.
Жəрдемакылар, əлеуметтік көмек сияқгы, əлеуметтік камсызданды-ру жүйесінде маңызды орынды иеленген. Біздің мемлекетіміздің тари-хында жəрдемақылардың кейбір отбасылардың өмір сүруінің жалғыз көзі болып табылған кездері болған. Бұл 90-жылдарда əлеуметтік күйзеліс пен жұмыссыздық белең алған кезде, əсіресе, көпбалалы жас отбасылар үшін аса қажет болды.
Жəрдемақылар ақшалай нысанда беріледі, олар көмекке мұкгаж отба-сылар мен азаматтардың табыстарын реттеуге бағытталған. Жəрдемақы-лардың негізгі мақсаты отбасылар мен азаматтар зандарда көзделген ке-зеңдерде, мұктаждықка ұшыраған кезде мемлекетгің оларға материалдык көмек көрсетуінен тұрады.
Жəрдемақылардың белгілері
Жəрдемақылар біркатар айрықша белгілерге ие, бұл белгілер олар-ды зейнетакылардан, өтемакылардан, материалдык көмектен ерекше-лендіреді. Мүндай белгілерге мыналар жатады:
1)жəрдемақы алуға құкылы тұлғалар шеңбері. Егер зейнетақы алу қүқығын негізінен жұмыс істемейтін азаматтар иеленсе, жəрдемақылар барлық түлғаларға бағытталған; 2)жəрдемақылардың максатты бағъптыл ығы. Жəрдемакылар уақытша жоғалтыл ған жалақыны толығымен, не ішінара орнын толтыру немесе заңдарда көзделген жағдайларда отбасының қосымша шығындарының орнын толтыру мақсатында төленеді; 3)жəрдемакыларды төлеу мерзімдері. Жəрдемақылар, жоғарыда атап өткеніміздей, уақытша жоғалтылған жалакының немесе қосымша шығындардың орнын толтыру үшін тұракты түрде емес, уақытша төле-неді. Ал зейнетақы, мысалы, тұракты түрде төленеді.
Жəрдемақылардың түрлері
Жəрдемакылардың түрлерінің көптігі оларды белгілі бір белгілері, мақсаттары жəне міндеттері бойынша түрлерге бөлу, топтастыру қажетгігін туғызады.
Біздің көзқарасымызша, жəрдемақыларды топтастырудың басты белгісі болып, жəрдемакыларды берудің əлеуметтік-қүқыктык негіздері жəне мақсатты бағыттылығы табылады. Бұл белгі жəрдемақылардың максатты бағыттылығын ғана емес. сонымен қатар оны алуға құқылы тұлғалардың кұрамын жəне оны төлеудің ұзақтығын анықтайтындық- тан да, біз оны (белгіні) басты деп атап отырмыз. Осы саладағы заң-дарға талдау жасау, жəрдемакылардың келесі түрлерін анықтауға мүмкіндік береді.
1) Жəрдемақылардың бірінші тобының негізіне еңбекке уақытша жарамсыздық жатқызылған. Оларға мыналар жатады: ауырған жағдай-дағы, отбасының науқстанған мүшесін күту қажеттігімен байланысты, туберкулезбен немесе кəсіптік аурумен наукастануға байланысты, басқа жұмысқа ауысумен байланысты, протездік-ортопедтік стационарға жаткыза отырып, протездеумен байланысты жəрдемақылар. Жəрдемақы- лардың бұл түрлерінің барлығы құжаттық куəландыру кезінде беріледі, жəрдемақың өзі де осыған орай төленеді. Əдепте, бұл жəрдемақылардын, мөлшері жалакының мөлшеріне байланысты болады жəне оларды төлеу жалақыдан айырылған бүкіл кезең бойы жүзеге асырылады;
2) Жəрдемақылардың екінші тобына бала туумен жəне кəмелетке толмаған балалармен байланысты жəрдемақылар жатады. Бала туу, балалар мен аналарға материалдық қолдау көрсету кажеттігін туғызады. Мұндай жағдайға катысты жəрдемақылар алуан түрлі болып келеді: жүктілігіне жəне бала тууға байланысты жəрдемақылар, бала туу кезіндегі бір жолғы жəрдемақылар жəне т.б.;
3) Жəрдемақылардың үшінші тобына жалакыдан айырылған кездегі кезеңге өмір сүру көзін камтамасыз етуі тиіс жəрдемақылар жатады. Олардың негізі болып, азаматтарға тəуелсіз жағдайлардан орын алған жұмыссыздық табылады. Бұл топтың жəрдемақылары Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 17 шілдедегі Мемлекеттік атаулы əлеуметтік көмек туралы заңына сəйкес төленеді. Бұл жəрдемақының мөлшері жəрдемакыны алушы накты тұлғаларға қарай əртүрлі болуы мүмкін;
4) Жəрдемакылардың төртінші тобына ерекше жағдайларда - отбасы мүшесі ... жалғасы
1. Жəрдемақылардың түсінігі, ерекшеліктері жəне түрлері.
2. Жəрдемақылардың белгілері,түрлері.
3. Жəрдемақылардың белгілері,мөлшері мен төлеу кезеңдері
Əдебиеттер
1. Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 30 тамызда қабылданған (2007 ж өзгертулер мен толықтырулар енгізілген),
2. Жұмағұлов Ғ.Б. Əлеуметтік қамсыздандыру құқығы оқу құралы, А,2006
3. Мемлекеттік қызмет тіралы ҚР заңы А., 1999ж 23 шілде
4. Қазақстан Республикасы азаматтарын зейнетақымен қамсыздандыру жəне əлеуметтік қорғау туралы заңы 1997 ж20 маусым
5. Қазақстан Республикасының Еңбек туралы заңын 1999 ж 10 желтоқсан
6. Мемлекеттік атаулы əлеуметтік көмек туралы 2001 17 шілде
Азаматтардың еңбекке қабілетін жоғалтпай-ақ жəне өмір сүруі шектелместен де, тіпті одан əрі еңбек ету мүмкіндігін иелене оты-рып та, яғни жалақысын жоғалтпастан да материалдык көмекті қажет ететін кездері болады. Мысалы, ауырған кезде, бала туган кезде жəне т.б. Мұндай жағдайларда мемлекет өз азаматтарына жəрдемақы түрінде көмек береді.
Жəрдемақылар зандарда көзделген жағдайларда беріледі. Олар, əдетте, əлеуметтік тұрғыдан қорғалмаған тұлғаларға негізінен бюджеттік қаражат есебінен немесе жұмыс берушілердің қаражаты есебінен бері-леді.
Əлеуметтік қамсыздандырудағы жəрдемақылар - бұл заңдарда көзделген жағдайларда берілетін, азаматтарға мемлекеттік көмек көрсе-ту сипатына ие мерзімдік акшалай əлеуметтік төлемдер.
Жəрдемакылар, əлеуметтік көмек сияқгы, əлеуметтік камсызданды-ру жүйесінде маңызды орынды иеленген. Біздің мемлекетіміздің тари-хында жəрдемақылардың кейбір отбасылардың өмір сүруінің жалғыз көзі болып табылған кездері болған. Бұл 90-жылдарда əлеуметтік күйзеліс пен жұмыссыздық белең алған кезде, əсіресе, көпбалалы жас отбасылар үшін аса қажет болды.
Жəрдемақылар ақшалай нысанда беріледі, олар көмекке мұкгаж отба-сылар мен азаматтардың табыстарын реттеуге бағытталған. Жəрдемақы-лардың негізгі мақсаты отбасылар мен азаматтар зандарда көзделген ке-зеңдерде, мұктаждықка ұшыраған кезде мемлекетгің оларға материалдык көмек көрсетуінен тұрады.
Жəрдемақылардың белгілері
Жəрдемақылар біркатар айрықша белгілерге ие, бұл белгілер олар-ды зейнетакылардан, өтемакылардан, материалдык көмектен ерекше-лендіреді. Мүндай белгілерге мыналар жатады:
1)жəрдемақы алуға құкылы тұлғалар шеңбері. Егер зейнетақы алу қүқығын негізінен жұмыс істемейтін азаматтар иеленсе, жəрдемақылар барлық түлғаларға бағытталған; 2)жəрдемақылардың максатты бағъптыл ығы. Жəрдемакылар уақытша жоғалтыл ған жалақыны толығымен, не ішінара орнын толтыру немесе заңдарда көзделген жағдайларда отбасының қосымша шығындарының орнын толтыру мақсатында төленеді; 3)жəрдемакыларды төлеу мерзімдері. Жəрдемақылар, жоғарыда атап өткеніміздей, уақытша жоғалтылған жалакының немесе қосымша шығындардың орнын толтыру үшін тұракты түрде емес, уақытша төле-неді. Ал зейнетақы, мысалы, тұракты түрде төленеді.
Жəрдемақылардың түрлері
Жəрдемакылардың түрлерінің көптігі оларды белгілі бір белгілері, мақсаттары жəне міндеттері бойынша түрлерге бөлу, топтастыру қажетгігін туғызады.
Біздің көзқарасымызша, жəрдемақыларды топтастырудың басты белгісі болып, жəрдемакыларды берудің əлеуметтік-қүқыктык негіздері жəне мақсатты бағыттылығы табылады. Бұл белгі жəрдемақылардың максатты бағыттылығын ғана емес. сонымен қатар оны алуға құқылы тұлғалардың кұрамын жəне оны төлеудің ұзақтығын анықтайтындық- тан да, біз оны (белгіні) басты деп атап отырмыз. Осы саладағы заң-дарға талдау жасау, жəрдемакылардың келесі түрлерін анықтауға мүмкіндік береді.
1) Жəрдемақылардың бірінші тобының негізіне еңбекке уақытша жарамсыздық жатқызылған. Оларға мыналар жатады: ауырған жағдай-дағы, отбасының науқстанған мүшесін күту қажеттігімен байланысты, туберкулезбен немесе кəсіптік аурумен наукастануға байланысты, басқа жұмысқа ауысумен байланысты, протездік-ортопедтік стационарға жаткыза отырып, протездеумен байланысты жəрдемақылар. Жəрдемақы- лардың бұл түрлерінің барлығы құжаттық куəландыру кезінде беріледі, жəрдемақың өзі де осыған орай төленеді. Əдепте, бұл жəрдемақылардын, мөлшері жалакының мөлшеріне байланысты болады жəне оларды төлеу жалақыдан айырылған бүкіл кезең бойы жүзеге асырылады;
2) Жəрдемақылардың екінші тобына бала туумен жəне кəмелетке толмаған балалармен байланысты жəрдемақылар жатады. Бала туу, балалар мен аналарға материалдық қолдау көрсету кажеттігін туғызады. Мұндай жағдайға катысты жəрдемақылар алуан түрлі болып келеді: жүктілігіне жəне бала тууға байланысты жəрдемақылар, бала туу кезіндегі бір жолғы жəрдемақылар жəне т.б.;
3) Жəрдемақылардың үшінші тобына жалакыдан айырылған кездегі кезеңге өмір сүру көзін камтамасыз етуі тиіс жəрдемақылар жатады. Олардың негізі болып, азаматтарға тəуелсіз жағдайлардан орын алған жұмыссыздық табылады. Бұл топтың жəрдемақылары Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 17 шілдедегі Мемлекеттік атаулы əлеуметтік көмек туралы заңына сəйкес төленеді. Бұл жəрдемақының мөлшері жəрдемакыны алушы накты тұлғаларға қарай əртүрлі болуы мүмкін;
4) Жəрдемакылардың төртінші тобына ерекше жағдайларда - отбасы мүшесі ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz