Криминалистикалық болжау және тергеуді жоспарлау

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 23 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Ғылым және Білім министрлігі
Аль-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
Заң Факультеті

СӨЖ

Тақырыбы: Криминалистикалық болжаулар және тергеуді жоспарлау

Жоспар

Кіріспе
Тергеу болжауының және тергеу жоспарының түсінігі, олардың өзара байланысы
Тергеу жоспарының негізгі қағидалары, элементтері және жоспар жасау техникасы
Тергеушінің жедел-іздестіру, анықтама және басқа да органдармен байланысы
Криминалистикалық қызметті жоспарлы-ұйымдастырушылық қамтамасыз ету
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Криминалистиканың жалпы теориясының құрылысын қарастыратын болсақ жеке Қазақстан Республикасының теориялар жүйесінен, яғни криминалистика пəнінің өзара тығыз байланысқан элементтерінен көрініс табатын ілімдерден тұратынын көре аламыз.
Жеке ілімдер Қазақстан Республикасының жалпы теориясына бағына отырып өз алдына қамтитын пəндік дəрежесіне қарай, қарастыратын құбылыстар мен процестердің топтарына қарай ерекшелінеді. Мысалы, Қазақстан Республикасының криминалистикалық идентификация, қолжазба тану мен трасология үшін ортақ ұғымдар мен заңдылықтарды қарастырады. Яғни зерттеу аясы оларға қарағанда кеңірек болып табылады.
дербес ғылым, білім саласы ретінде қалыптастыру кезеңі ең алғашысында эмперикалық материалдардың қарқынды жинауымен сипатталады. Бұл кезенің ғылыми жұмыстары тек қана сипаттаушы рөлді атқаратын, яғни эмперикалық жолмен алынған фактілерді табу мен бекітуді ғана мақсат етіп қойған. Қылмыстардың жасалу тəсілдері туралы мəліметтерді жинап, ал қылмыстың жасалу тəсілдерінің қалыптасу механизімін, оны негіздейтін факторларын ашпаған. Сондықтан бұл фактілер ғылыми факті бола алмайды. Ғылыми қатарына кіру үшін оларды ғылыми тұрғысынан түсіндіріп, ғылыми білім жүйесінде енгізу қажет. Қазақстан Республикасының даму кезеңінде мұндай білім ретінде жеке теориялар (трасология, қолжазбатану жəне т.б. ), Қарастырылған іздердің пайда болу механизімі туралы ілім, қылмыс ізінің жалпы жəне жеке белгілері туралы жəне өзге де криминалистиканың жеке ілімдер жинаған материалдарды осы теорияда қалыптасқан заңдылықтар негізінде түсіндіре алады. Фактілерді ғылыми тұрғыдан танып білу олардың өзара байланысын ойдан шығарып емес, шынайы бар екендігін анықтайтын іздестіруші сипаттағы жұмыстарын жүргізеді.
Жеке криминалистиканың теориялар шеңберінде фактілерді жалпылау (зерттеу) - криминалистиканың казіргі кезеңінде жеке терминдерді бір тұтасқа біріктіретін жəне барлық пəннің жеке ілімдермен сəйкес құрылымдық жағынан көрсететін жалпы теориясының пайда болуын заңды түрде көрсететеді.
Фактілерді бір-бірінен бөлмей, жиынтығында, өзара заңды байланыс негізінде зерттеп қарастыру арқылы ғана біз олардың мəнін түсіндіре аламыз. Ғылыми білім негізін жекеленген бытыранқы фактілер емес, олардың жүйесі құрайды. Сондықтан жүйелеу фактілерді жалпыламас бұрын орын алып ғылыми теорияны құру басты қадам болып табылады. Бірақ та криминалистиканың жеке теориясы тікелей ғылыми фактілерден пайда болмайды, оларды жай жалпылаудың салдары да емес. Жалпылау мен жеке криминалистиканың теорияны құрудың арасында тағы бір бөлімнің бар екенің білеміз, бұл - бір немесе бір тектес фактілер тобына қатысты жəне жеке теориядан ерекшелінетін жеке теория құрылымды қалыптастыру.
Жорамал - бұл, қылмыс ісіне мəні бар тергеулік жəне сот тəжірибесіндегі жеке мəн- жайға, немесе бірнеше мəн-жайларға қатысты, осы мəнжайлардың, пайда болуы мен олардың өзара байланыстарына түсініктеме беруге негізделген болжамдар жəне олар осы қылмыс ісіне қатысты объективті шындықты анықтауға бағытталған.
А.Н. Васильевтің ойынша, тергеушінің қылмыс оқиғасы жəне оның жекеленген жағдайлары туралы жорамалдары тергеу болжауларының түсінігін береді. Сонымен қатар, ол: "жедел-іздестіру кезінде пайда болған болжаулар іздестірушілік болжаулар ", ал сотта пайда болған болжаулар соттық болып табылады - деп көрсетіп, екеуінің арақатынасы жөнінде ештенəрсе айтпаған.
А.М. Ларин болжауларды қылмыстық-процессуалдық (тергеулік жəне соттық) жəне жедел іздеушілік деп бөледі. Оның ойынша криминалистикалық болжау мен тергеу болжауы үйлесімсіз терминдер, өйткені олар криминалистикада да, қылмыстық процесте де, - тергеу кезіңде жəне сотта қолданылады. А.М. Ларин тергеу болжауы термині ең қолайлы деп тауып, оны тек қана алдын ала тергеуге ғана емес, сонымен қатар сот тергеуіне де қатысты деп көрсеткен.
Кейбір авторлар болжауларды жалпы жинақтап криминалистикалық болжау түсінігі қолданылады. Олар криминалистикалық болжауды бірнеше белгілері бойынша, соның ішінде объектісі болжауды ұсыну субъектісі, болжау бойынша класификациялайды. Бұл көзқарасты дұрыс деп тауып келісеміз. Тергеу болжаулары, яғни тергеушімен немесе тергеуді жүргізуші өзге тұлғамен ұсынылатын болжаулар криминалистикалық болжаулар қатарына жатады. Тергеу болжауларында осы криминалистикалық категорияларға тəн барлық негізгі заңдылықтар өз көрінісін табады, сондықтан мəселені жалпы шешкенде негізінен тек қана тергеу болжауына көңіл бөліп зерттеуге болады. Тергеу эксперттік, соттық, жедел - іздеушілік болжау - жоғарырақ тұрған деңгейге жататын топтық ұғым.
Болжау істі қозғау, алдын ала тексеру, тергеу сатысында да, қылмыстық іс бойынша сотта қарауда да қолданылады. Бұдан болжаулар өзінің криминалистикалық ғылымның тəсілдері мен ұсыныстары тек қана тергеу барысында қолдануға есептелінбеген, сонымен бірге оларды жедел іздестіру жəне сот қызметі аясында қолданылады. Осымен қатар қылмыстық процесс ғылымы дəлелдеумен тығыз байланысты, ал болжау болса дəлелдеме бола алмайтын жорамал ғана. Сондықтан криминалистикалық болжаутермині дəл, орынды айтылған деп табамыз.
Криминалистикалық болжаудың негізгі элементін анықтауда барлық авторлар бір ой-пікірді ұстанады: болжау - бұл жалпы тергелетін оқиғаға немесе оның жекелеген жақтарына қатысты жорамал Сонымен қатар, барлық берілген анықтамалар бойынша болжау негізделінген болып, нақты фактілі мəліметтерге сүйенуі қажет.
И.М. Лузгин: Болжау - дегеніміз қылмыстық оқиғаға, оның жекелеген элементтеріне қатысты немесе дəлелдемелік фактілердің пайда болу мен байланыстары туралы негізделінген жорамал.
Криминалистикалық болжау туралы ілім туралы алғашқы ойларды В.И. Громовтың еңбектерінен көре аламыз. Ол тергеуді жоспарлауда ұсыныстар көрсетіп, дəлелдемелермен жұмыс жүргізу кезіңде ой тұжырымын құру қажеттігін көрсетті.
Кешірек "болжау" термині 1935 жылы шыққан криминалистика оқулығында авторлар атап өткен. Олар болжаудың логикалық табиғатын ашып көрсетпей, тек қана болжау тергеу жоспарының негізін құрады жəне тергеудің екінші кезеңінде, яғни алғашқы тергеу əрекетін жүргізгеннен кейін тергеуші қылмыскердің, жеке басы, болуы мүмкін жерлер туралы қажетті мəліметтерді ала алмаса ғана ұсынылады деп көрсетті. Болжаулардың түрлеріне келетін болсақ А.Н. Васильев тергеу болжауларын қылмыстың құрамы бойынша жалпы жəне жеке деп бөлуді ұсынды. Криминалистикалық жорамалдар əртүрлі негіздер арқылы салаланады. Оның көлеміне қарай оқиғаның мəн-жəйінің аумағын анықтайтын ол көбінесе жалпы жəне жеке жорамалдар болып бөлінеді. Бұл жерде жорамалдың бірінші түрі, дəлелденуі керек жағдайдың негізгі бөліктерін сипаттайтын қылмыс ісіне қатысты оқиға мен оның жеке оқиғаларына жалпылай жасалады. Ал жорамалдың екінші түрі, қылмыс ісінің ерекше жеке жағдайларына қатысты жасалады.

Тергеу болжауының және тергеу жоспарының түсінігі, олардың өзара байланысы

Қылмысты тергеп-тексеру бүкіл қылмыстық процесс сияқты ұйымдастырушылық, жоспарлы бастаумен сипатталады.
Тергеуді жоспарлау тек осы процестің сыртқы көрінісі болып табылатын жоспарды құрумен шектелмейді, жоспарлаудың белгілі бір кезеңін аяқтау және көп жағдайда жазу.
Жоспарлаудың мазмұны анағұрлым кеңірек және тергеуші жұмысының тергеудің басынан бастап оның соңына дейін жалғасатын ұйымдастырушылық және шығармашылық жағын білдіреді.
Ол мыналарды болжайды: а) нұсқаларды құрастыру: б) талдаудан туындайтын нақтыланатын мән-жайлар мен сұрақтардың барлық нұсқаларын анықтау; в) ұсынылған нұсқаларды тергеп-тексеру үшін қажетті тергеу әрекеттерін, жедел-іздестіру және өзге де тексеру және алдын алу шараларын айқындау, олардан туындайтын мәселелерді нақтылау, іс бойынша дәлелдеу нысанасын белгілеу және тергеудің өзге де міндеттерін шешу; ; г) жоспарланған іс-шаралардың нақты орындаушыларын, оларды орындау мерзімдері мен реттілігін анықтау.
Барлық жоспарлау элементтері істі тергеу жоспарында өзінің нақты көрінісін табады.
Тергеуді ұйымдастыру жоспарлауға қарағанда кеңірек ұғым.
Тергеуді ұйымдастыру мынаны білдіреді:
Алдын ала келісілген тергеу жоспарын әзірлеу;
Тергеу процесінде тергеушінің, жедел уәкілдердің, мамандардың, бақылаушы органдардың қызметкерлері мен тергеуге тартылған жұртшылық өкілдерінің арасында тиісті өзара іс-қимыл орнатуға;
Тергеу-жедел тобына білікті басшылықты қамтамасыз ету, егер ол қылмыстық іс бойынша жұмыс істеу үшін құрылса:
Топ мүшелерінің арасындағы жауапкершілікті нақты бөлу:
Тергеп-тексеру нәтижелерін және жақын арада міндеттерін талқылай отырып, жедел-тергеу тобының тұрақты жедел отырыстарын ұйымдастыруға: - тергеу-жедел тобының мүшелері арасында жүйелі ақпарат алмасуды орнатуға;
Тергеушінің бір мезгілде өндірісінде болатын барлық қылмыстық істерді ескере отырып, оның жұмысын жоспарлау, оның жұмысының күнтізбелік жоспарын құру:
Тергеушіні техникалық құрал-жабдықтармен және қажетті еңбек жағдайларымен қамтамасыз етуге;
Істі тергеу барысында қажет болатын қажетті нормативтік материалдарды (тиісті бұйрықтар, нұсқаулар, жарғылар, ережелер және т.б.) таңдау және зерделеу;
Алдын ала тергеу деректері мен жедел-іздестіру қызметінің әдістерін жария етуге жол бермеуге кепілдік беретін шараларды қабылдау:
Іс бойынша табысты жұмыс істеу үшін қажетті басқа да ұйымдастыру шараларын жүзеге асыру.
Қылмыстық іс бойынша ұйымдастыру шараларының кешені қатаң анықталған, нақты, барлық егжей-тегжейлі әзірленген болуы керек.
Тергеуді ұйымдастырудың маңызды элементі тергеушінің жедел іздестіру аппаратымен, криминалистикалық қызметтермен, бақылаушы органдармен және жұртшылықпен дұрыс жолға қойылған өзара іс-қимылы болып табылады.
Тергеу әрекеттерін жедел-іздестіру шараларымен ұштастыру қылмысты тергеу сапасын арттырудың маңызды шарттарының бірі болып табылады.
Бұл тергеуші мен жедел-іздестіру аппаратының жұмысында тығыз іскерлік байланысты қажет етеді.
Мұндай байланыс орнатуға тергеуді Ішкі істер министрлігі мен қарсы барлау қызметінің тергеушілері жүргізетін жағдайларда жеңілдетіледі, өйткені олардың тергеу және жедел-іздестіру бөлімшелері арасында ведомстволық кедергілер жоқ, осы органдардың тергеушілерінің өздері де жақсы біледі. Жедел-iздестiру қызметiнiң негiздерiн бiлдiредi және жедел қызметкерлермен бiрлесiп тергелiп жатқан қылмыстық iс бойынша жедел-iздестiру шараларының жоспарларын егжей-тегжейлi әзiрлей алады.
Тергеуді прокуратураның тергеушілері жүргізетін жағдайларда тергеу және жедел-іздестіру қызметкерлерінің арасындағы бірдей айқын өзара іс-қимыл қамтамасыз етілуге тиіс.
Және бұл жағдайларда осы қылмысты ашу үшін жеке жауапты болатын жедел қызметкер (немесе күрделі қылмыстық істі тергеу мүдделері талап етсе, жұмысшылар тобы) арнайы бөлінуі қажет.
Тергеудің бригадалық әдісімен тергеу тобының құрамына тергеушілермен бірге өз қызметінің нақты әдістерін пайдалана отырып, ортақ мәселелерді табысты шешуге бірлескен келісілген күш-жігерді бағыттайтын жедел қызметкерлердің қажетті санын қосқан жөн.
Тергеуші мен жедел қызметкердің жұмысындағы шынайы іскерлік байланыс, ол қылмысты тергеп-тексеру кезіндегі тергеу әрекеттері мен жедел-іздестіру шараларын сәтті үйлестіруді қамтамасыз етеді, тергеуші мен жедел қызметкердің өкілеттіктерін нақты шектеуді болжайды.
Олардың өзара іс-қимылы әртүрлі нысандарда жүзеге асырылады: қылмыс іздерін анықтау және бекіту, қылмыскерді іздестіру және ұстау бойынша бірлесіп жұмыс істеу үшін тергеуші мен жедел уәкілдің оқиға орнына баруы: тергеу жоспарын әзірлеуге бірлесіп қатысу. Іс және кейбір аса күрделі іс-шаралар мен жедел-іздестіру шараларының жоспарлары; тергелiп жатқан қылмыстың мән-жайы мен оны жасаған адамға қатысты жаңадан алынған деректер туралы жүйелi өзара ақпарат.
Тергеуге қатысу үшін бөлінген жедел-криминалистикалық бөлімшелердің қызметкерлері қылмысты толық және жылдам ашу үшін өздерінің нақты құралдары мен әдістерін белсенді пайдалануға, тергеушінің іздестіру және тергеу әрекеттерін жүргізу туралы бұйрықтары мен нұсқауларын анық және уақтылы орындауға міндетті.
Тергеу міндетті болып табылатын жағдайларда: оқиға болған жерді қорғау, заттай дәлелдемелерді анықтау және жинақтау, қылмыскерді жедел іздестіруде іздеу және басқа да шұғыл тергеу амалдарын жүргізу бойынша шұғыл шаралар қабылдау; іс-әрекеттер мен жедел-іздестіру іс-шаралары: қылмыс іздерін анықтау және анықтауда ғылыми-техникалық көмек көрсету; іс бойынша тергеу әрекеттерін дайындау және жүргізу кезінде пайдалану үшін жаңадан алынған жедел-іздестіру деректері туралы тергеушіге дереу хабарлауға.
Тергеуші, өз кезегінде, тергеу әрекеттері мен жедел-іздестіру шараларының үйлесімін қамтамасыз ете отырып, тиісті жедел қызметкерлерге тергеу жоспарының нәтижелері туралы, тергеп-тексеру барысында жаңадан алынған, табысты жүзеге асыруды ұйымдастыру үшін пайдаланылуы мүмкін деректер туралы хабарлауға міндетті.
Жедел-іздестіру шараларын; жедел және нақты нысанда жедел қызметкерлерге күдіктінің (айыпталушының) жеке басын, оның байланысын, өмір салтын, қызметтік және күнделікті өмірдегі мінез-құлқын анықтау, қылмыстың куәгерлері мен басқа да куәгерлерді анықтау бойынша қажетті шараларды қабылдауға нұсқау беруге; айыпталушыны (сезіктіні) қамауға алуға немесе қамауға алуға, іздеуге және қылмыскердің қарсылық көрсетуіне, оның қашып кетуіне немесе өз-өзіне қол жұмсауына және заттай дәлелдемелерді жою қаупіне байланысты басқа да іс-шараларға қатысу үшін жедел қызметкерлерді шақыру; т.б.: Жедел қызметкерлер істі тергеуді жүзеге асыратын тергеушілер отырыстарына қатысуға, қылмыс жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайларды, тергеп-тексеру материалдарын ескере отырып белгіленген алдын алу шараларын талқылайды.
Жедел іздестіру және жедел-іздестіру шараларын біріктіру алдағы қылмыстардың дер кезінде алдын алуға ықпал етеді.
Тергеушілер мен жедел уәкілдер тергеуде қолданылуы мүмкін деректерді анықтау арқылы бір-біріне үлкен көмек көрсете алады.
Мұндай деректерге алдағы қылмыстар, оларды жасаудың әдістері мен құралдары, қылмыстық қол сұғушылықтың мақсатты объектілері, камуфляж әдістері, қылмыс іздерін жасыру әдістері, жасырыну орындарын ұйымдастыру, заңсыз жиналулардың болжамды орындарын, өзара байланыс әдістері туралы мәліметтер болуы мүмкін. Сыбайластар, моральдық тұрақсыз тұлғаларды сипаттайтын фактілер, қылмыс жасауға бейімділігін көрсететін фактілер және тергелетін қылмыстың құрылымына жатпайтын, бірақ жедел-іздестіру қызметін ұйымдастыруда сәтті пайдаланылуы мүмкін басқа да көптеген мәліметтер.
Тергеуді ұйымдастыру мәселелерін шешуге көзқарас ситуациялық болуы керек.
Типтік тергеу жағдайларын ескере отырып, әртүрлі қылмыс түрлеріне (топтарына) қатысты ұйымдастыру шараларының типтік кешендерін анықтауға болады.
Қажет болған жағдайда (күдіктілердің санын, қылмыстың көп эпизодтылығын және іс бойынша атқарылатын жұмыстардың көлемін ескере отырып) жедел-іздестіру тобы құрылады, ол Жедел іздестірушілер тапсырмаларын орындағаннан кейін жауап беру тобы, істі одан өндіріске алып, алдын ала тергеу жүргізеді.
Жедел әрекет ету тобының және тергеу-жедел тобының құрамында бірнеше жедел қызметтердің өкілдері (тергеушілер, жедел қызметкерлер, мамандар, сарапшылар және т.б.) әрекет ететіндіктен, топ мүшелерінің өзара іс-қимылын ұйымдастыру, әсіресе, топ мүшелерінің өзара әрекеттесуін ұйымдастырудың маңызы зор. Сондай-ақ топ пен аумақтық ішкі істер органдарының және қарсы барлау органдарының жедел-іздестіру бөлімшелерінің, прокуратураның, сараптамалық мекемелердің және бақылаушы органдардың арасында.
Анықтау және алдын ала тергеу органдары өздерінің практикалық қызметінде халықпен тығыз байланыста болуы, қылмысқа қарсы күресте олардың көмегіне ұдайы сүйену керек.
Тергеу тәжірибесінде мемлекеттік көмек негізінен мыналар үшін қолданылады: а) қылмыстарды ашу және жолын кесу; б) қылмыс жасады деген күдікті адамдарды анықтау: в) қылмыскерлерді іздеу және ұстау; г) қылмыс құралын және басқа да заттай дәлелдемелерді іздеу: д) іс бойынша куәларды анықтау; е) жеке тергеу әрекеттерін жасауға дайындық (тексеру, тінту, тергеу эксперименті, анықтауға ұсыну, айғақтарды орнында тексеру); ж) қылмыс жасауға ықпал еткен себептер мен жағдайларды анықтау және жою.
Қылмысты ашуда қоғамдық көмекті пайдалану кезінде белгілі бір шарттарды сақтау қажет: қылмысты ашуға қоғам өкілдерін қатаң ерікті түрде тарту, олардың жеке қауіпсіздігін қамтамасыз ету, оларға тек тергеуші немесе анықтауды жүзеге асыратын адам ғана беретін құқықтарды бермеу. Істің нәтижесіне мүдделі тұлғалардың қызметтерін пайдаланбауға, алдын ала тергеу деректерінің мерзімінен бұрын жариялануына жол бермеуге міндетті.
Анықтау және алдын ала тергеу органдарының функцияларын қоғам өкілдеріне жүктеуге, оларға куәлардан жауап алуды және басқа да тергеу әрекеттерін жүргізуді жүктеуге жол берілмейді.
Тергеушінің тергеп-тексеру барысында (тергеушіні қоспағанда) әртүрлі бақылаушы органдармен өзара іс-қимылының субъектілері және өзара әрекеттесуі мыналардың қызметкерлері болуы мүмкін: 1) қаржы органдарының бақылау-тексеру бөлімдерінің (бөлімдерінің) (негізінен мүлікті ұрлау, шаруашылық және қызметтік қылмыстар және т.б.); 2) Мемлекеттік сауда инспекциясы (есірткі заттарды заңсыз өткізу, тасымалдау немесе жөнелту және т.б. істер бойынша);3) Дайын өнім, ақшалай операциялардың заңдылығы және т.б.; 4) Мемгортехнадзор, Госатомнадзор, Госавианадзор, Мемлекеттік автоинспекция органдары (өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, құрылыс, көлік және т.б. төтенше жағдайлар кезінде); 5) санитариялық, санитариялық-эпидемиологиялық және ветеринариялық инспекциялар, экологиялық және радиациялық бақылау органдары: 6) талдауды қадағалау органдары (алтын мен бағалы металдарды қолдан жасау, ұрлау және т.б. жағдайларда); 7) одақтық, республикалық және жергiлiктi ведомстволық бағынысты басқа да бақылаушы органдар (бактериологиялық, гидрометеорологиялық станциялар және т.б.). Қаржы органдарының бақылау-ревизиялық бөлімдері (бөлімдері) тергеушінің бұйрығымен кәсіпорындар мен мекемелердің қаржы-шаруашылық қызметіне ревизиялар, түгендеу, ревизиялар жүргізе алады, тауарлық-материалдық құндылықтардың, шикізат пен материалдардың есебі мен сақталуының жай-күйін тексеруге құқылы.
Қадағалау органдары тергеушіге сот сараптамасын дайындауда, тәжірибелі сарапшыларды іріктеуде, сондай-ақ сараптамалар мен басқа да тергеу әрекеттерін жүргізуге қатысу үшін мамандарды бөлуде көмектеседі.
Қадағалау органдарының өкілдері тергеуші жүргізген қылмыстар туралы хабарламаларды алдын ала тексеруге қатысады, қылмыстық істер бойынша мамандар және сарапшылар ретінде қатысады, мамандығына қатысты мәселелер бойынша кеңестер береді.
Қылмыстың жасалуына ықпал еткен себептер мен жағдайларды анықтауда, тергеу материалдары бойынша алдын алу шараларын жүргізуде қадағалау органдары өте маңызды рөл атқарады.

Тергеу жоспарының негізгі қағидалары, элементтері және жоспар жасау техникасы

Тергеуді жоспарлау келесі нұсқауларға, принциптерге негізделеді: даралық, динамизм, шындық, нақтылық және ситуациялық.
Тергеуді жоспарлаудың даралығы әрбір қылмыстық істің қайталанбас ерекшелігінің көрінісі болып табылады. Қылмыстардың ерекше ұқсастықтарына, оларды тергеу әдістерінің жалпы ережелерінің болуына, типтік тактиканың және әмбебап ғылыми-техникалық әдістердің болуына қарамастан, әрбір қылмысты тергеу жеке даралығымен, қолданылатын нақты әдістердің бірегейлігімен сипатталады.
Басқаша айтқанда, жасалған қылмыс өзінің жиынтығы бойынша бірегей болғаны сияқты, оның тергеуі де өзінің ерекшелігімен ерекше, сондықтан істі тергеуді жоспарлау да бірегей, жеке.
Тергеу жоспарының жалпы типтік құрылымына қарамастан, қылмыстық іс бойынша нақты жоспар әрқашан жеке болып табылады және жекелік принципін елемеу, белгілі бір үлгіні тергеудің нақты жоспарын ауыстыру әрекеті жағымсыз салдарларға толы болады.
Тергеуді жоспарлаудың динамизмі тергеу нұсқасының даму заңдылығының көрінісі болып табылады.
Тергеу нұсқасы динамикалық ақпараттық модель ретінде өзінің дамуында жоғарыда айтылғандай белгілі кезеңдерден өтеді.
Одан туындайтын зардаптарды тексеру барысында фактілер туралы жаңа деректер пайда болады, қылмыстың тексерілген мән-жайлары туралы жаңа болжамдар туындайды, кейбір нұсқалар жойылады, басқалары туады және бұл тергеу аяқталғанға дейін, шындық анықталғанға дейін болады.
Тергеудің табиғи динамикасы жоспарлаудың динамикасын, жаңадан алынған ақпаратты ескере отырып, тергеу жоспарын үнемі нақтылауды және өзгертуді сөзсіз тудырады.
Осылайша, ең мінсіз, терең, перспективалы тергеу жоспары да үнемі түзетуге жатады.
Бұдан бастапқы тергеу жоспарын жасау кезінде алынған материалдарды жан-жақты және терең талдауға, нұсқаларды егжей-тегжейлі әзірлеуге, жоспарланған іс-шараларға және т.б. талаптарды назардан тыс қалдыруға болатынын күтпейді. Жоспар тұрақты емес және ол бәрібір өзгеріп, толықтырылады.
жоспарлау принципі тергеушіні жаңадан алынған мәліметтерді және тергеу жағдайындағы өзгерістерді ескере отырып, тергеу жоспарына қажетті толықтырулар мен түзетулерді дер кезінде енгізуге міндеттейді. Тергеуді жоспарлаудың ақиқаты, ең алдымен, алға қойылған тергеу нұсқаларының негізділігінде, олардан қисынды түрде шығарылатын салдарлардың шынайылығында көрінеді.
Олай болмаған жағдайда, тергеуді жоспарлау процесі қылмыстық істің нақты мән-жайларынан ажырайды. Мұндай жағдайларда тергеудің бірден-бір дұрыс бағытын анықтаудағы қателіктер, тергеушінің назарын пайдасыз шараларға аудару, қылмыстық істегі жұмыстың оңтайлы қарқынын жоғалту сөзсіз.
Жоспарлаудың ақиқаттығы жоспарланған іс-шаралардың практикалық орындылығында, олардың мерзімдерін орындау мүмкіндігінде де көрінеді.
Нақтыны қалағанымен, бірақ жүзеге асырылмайтынымен алмастыру, оның нысанында мағыналы, показной бірақ іске асыру мүмкін емес жоспар құру тергеуді сәтсіздікке ұшырату дегенді білдіреді.
Тергеуді жоспарлаудың ерекшелігі, біріншіден, тергеудің нақты, айқын мақсаттары мен міндеттерін қоюды білдіреді; екіншіден, алға қойылған нұсқалардың мазмұнын жан-жақты талдау және нақтыланатын нақты сұрақтарды тұжырымдау; ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.