Тасқын кезеңіндегі ағынды судың шығынын есептеу

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Тақырыбы: Жазықтық өзендерде су тасу мезгіліндегі ағынды
болжамының әдістемесін жасау

Жазықтық өзендерде су тасу мезгіліндегі ағынды
болжамының әдістемесін жасау
Су тасқыны элементтерін болжау әдістемесін әзірлеу осы нақты физикалық-географиялық аймақтағы көктемгі ағынның қалыптасу жағдайлары мен заңдылықтарын кешенді зерттеу негізінде жүзеге асырылады.
Су тасқыны кезеңінде ағынды суларды болжау әдістемесін әзірлеу келесі мәселелерді шешуді қамтиды:
1. Тасқын кезіндегі жалпы және жер үсті ағындарын анықтау. Оның басталу және аяқталу күндері.
2. Қар мен мұз қабығындағы бассейндегі су қорын, қардың еру кезеңіндегі жауын-шашынның және қардың еруінің соңынан су тасқынының соңына дейінгі жауын-шашынның мөлшерін анықтау.
3. Бассейндегі топырақтың ылғалдану дәрежесінің жанама сипаттамаларын белгілеу.
4. Мұздатудың орташа тереңдігін анықтау.
5. Тасқын кезеңіндегі ағынды судың шығынын есептеу.
6. Тасқын кезіндегі ағынның оны анықтайтын факторларға тәуелділігін кескіндеу.

Жоғары су кезіндегі ағынның қар мен көктемгі жауын-шашындағы су қорының қосындысына тәуелділігі шамамен теңдеулермен көрсетілуі мүмкін
(5.1)
немесе
, (5.2)

мұнда x=xc+xл.к.+x1 (xc - қар жамылғысындағы су қоры, x1 - қардың еруі кезеңіндегі жауын-шашын), Pmax - мүмкін болатын шығын қабаты, chl.k - мұз қабығындағы су қоры.
Осы теңдеулерді қолданған кезде болжау проблемасы Pmax мәнін анықтауға дейін азаяды. Бұл параметр қазіргі уақытта топырақтың ылғалының жанама сипаттамаларына (U), оның қату тереңдігіне (L) және т.б. байланысты шамамен бағаланады.
Pmax параметрі бойынша бастапқы мәліметтерді (5.1), (5.2) теңдеулеріне сәйкес кері есептеулер арқылы қардағы су ағындары мен су қорларының байқалған мәндерін қолдану арқылы алуға болады. Содан кейін (5.1), (5.2) әрбір теңдеу үшін Pmax параметрінің оның факторларына немесе олардың индекстеріне тәуелділігін құрамыз

. (5.3)

Ең кіші қате беретін қатынас есептелген ретінде қабылданады. Бұл жұмыста уақытты үнемдеу үшін (5.1) немесе (5.2) (міндетті емес) теңдеулердің біріне сәйкес есептеу керек.
U және L мәндеріне болжам жасаған кезде қосылу графигінен Pmax мәндерін алып тастаймыз. Формула немесе номограмма көмегімен Pmax және x мәндерін пайдаланып, біз балқыманың ағынды қабатын есептейміз.
Болжалды тәуелділікті графикалық түрде Y = f (X, U) түрінде де көрсетуге болады.
Көктемгі ағынды болжау әдетте ықтималдық түрінде жасалады

, (5.4)

мұнда y - күтілетін мәннің орташа мәні, көрсетілген қауіпсіздіктің қателігі
Болжам жасамас бұрын, алдымен errors қателіктерінің кездейсоқтық дәрежесін зерттеу керек, ол үшін байланыс графигін құру керек. Егер болжамдағы қателіктер есептелген айнымалыдан (у ) тәуелді болса және онда қалыпты заңға бағынады

, (5.5)

мұндағы Kp - берілген ережеге сәйкес келетін нормаланған ауытқу, 11 кестеге сәйкес анықталады; - бұл болжамның орташа квадраттық қателігі. Егер үлестіру асимметриялы болса, онда эмпирикалық болжамдық қателіктер қисық сызығына сәйкес мән орнатылады. Егер δ мен y арасында байланыс болса, берілген ереженің қателігі біршама басқаша есептеледі, яғни. , мұндағы графиктен алынған қателік шамасы - кездейсоқ шаманың стандартты ауытқуы
.

Су тасқыны кезеңінде ойпат өзендерінің ағындарын болжау әдістемесін жасау мысалы.

Берілген:
1. Өзеннің тасқын кезеңіндегі ағынның мәндері. Сергиопольское ауылының жанындағы Нұра.
2. Қар жамылғысындағы су қоры.
3. Қардың еруі кезеңіндегі жауын-шашын.
4. Күздегі топырақтағы ылғал қорының көрсеткіші.

Қажетті:
1. Графикалық-аналитикалық және графикалық әдістерді қолдана отырып, көктемгі ағынды болжауға тәуелділікті құрыңыз.
2. Болжамның сапасын бағалау.
3. Қабылданған тәуелділіктің негізінде болжамды түрде болжам жасаңыз:
а) берілген жылға болжамның орташа квадраттық қателігін анықтау;
б) болжанған қателік пен болжамды ағын арасындағы байланыс графигін құру;
в) қауіпсіздіктің 5, 10, 25, 50, 75, 90, 95% болжамдарын жасау.

Тапсырманы орындау нәтижесінде келесілер ұсынылды:
1. Қысқаша түсіндірме жазба.
2. Pmax = f (U, L) немесе ,.
3. Ұпайлар кестесі, S және тест болжамдары.
4. Берілген бағалы қағаздардың су тұтыну кестесі.

Су тасқыны ағынының болжамын (5.4) және (5.5) қатынастарына сәйкес ықтимал түрде жасау үшін, берілген жылға болжамның орташа квадраттық қателігін анықтау қажет. Бұл болжамды тәуелділіктің дәлдігіне, аргументтің нормадан ауытқуына және n қатарының мүшелерінің санына байланысты. Осылайша

, (5.6)

мұнда f(Δσx, n) - функциясы, кесте арқылы анықталады. 5.1; Δ - бұл болжам шығарылатын негізгі тәуелсіз айнымалының нормасынан ауытқу (Δ = x-), ал бастысы болжамды құбылысқа басқаларға қарағанда қатты әсер ететін тәуелсіз айнымалы болып саналады; - х мәнінің стандартты ауытқуы; S - тестілік болжамдардың барлық жиынтығының орташа квадраттық қателігі

Кесте 5.1. f(Δσx, n) Функцияның мәні

n
Δσx

0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
10
1,05
1,06
1,10
1,15
1,22
1,31
1,41
15
1,04
1,04
1,06
1,11
1,15
1,22
1,29
20
1,03
1,03
1,05
1,08
1,12
1,17
1,22
25
1,02
1,025
1,04
1,06
1,10
1,14
1,18
30
1,015
1,020
1,03
1,05
1,08
1,11
1,15
340
1,012
1,015
1,025
1,04
1,06
1,09
1,12
50
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.