Мемлекет механизмі туралы
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
МИРАС КОЛЛЕДЖІ МЕКЕМЕСІ
Қорғауға жіберілсін
ПЦК төрайымы
_________Битанатова Н.А.
___ _______ 2022 ж.
Мамандығы: 0201000 Құқықтану
Оқу пәні: Мемлекет және құқық теориясының негіздері
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Мемлекет механизмі
Орындаған:Тастан Ернұр
Тобы: Қ-201
Білім алушының қолы ________
Жұмысты тапсыру күні __ __2022ж.
Жетекшісі:______Таубаева А.М.
Бағасы: _______________
___ _________ 2022ж.
Шымкент 2022ж
МИРАС КОЛЛЕДЖІ МЕКЕМЕСІ
БЕКІТЕМІН
ПЦК төрайымы
________Н.А.Битанатова
____ _________2021ж.
Курстық жұмысқа тапсырма
Оқу пәні: Мемлекет механизмі
Білім алушы:Тастан Ернұр
Мамандығы: 0201000 Құқықтану
Тобы:Қ-201
Тақырыбы: Мемлекет механизмі
Кіріспе: Мемлекет және құқық теориясы - күрделі заң ғылымы, ол мемлекет мен құқық теориясы деп аталатын бөліктен тұрады. Мемлекет теориясы мемлекет туралы жалпы ғылым, ол мемлекет типтерін, нысандарын, қызметтерін зерттейді.
Теориялық бөлім ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ __
Тәжірибелік бөлім______________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ __
Қорытынды__________________________ ___________________________________ ___________________________________ ______________________________
Қосымшылалар _________ бетте
Қолданылған әдебиеттер тізімі
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ _______________________________
Курстық жұмыстың жетекшісі: ________________ Таубаева А.М.
(қолы)
Тапсырманың берілген күні: ____ __________________2021ж.
Курстық жұмысты тапсыру күні: ____ _______________ 2022ж
МИРАС КОЛЛЕДЖІ МЕКЕМЕСІ
курстық жұмысқа
СЫН - ПІКІР
Білім алушы: Тастан Ернұр
(аты - жөні)
Курс: ІІ
Тобы: Қ-201
Курстық жұмыс тақырыбы: Мемлекет механизмі
Теориялық бөлімі _________ бет.
Тәжірибелік бөлім _________ бет.
Пікір ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ _____________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ _____________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ _____________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________
Жетекшісі: Таубаева А.М. _________
(қолы)
_____ _________ 2022ж.
КІРІСПЕ
Мемлекетті сан қилы қызметін атқаратын механизмі болады. Мемлекеттің механизмі - белгілі түрде ұйымдастырылған, ішкі тұтастығымен және өзара байланыстылығымен сиппатлатын мемлекет органдарының жүйесі. Әр мемлекеттің механизмі оның тарихи, әлеуметтік, ұлттық, экономикалық, географиялық, т.б. ерекшеліктеріне байланысты құрылады. Дегенмен, барлық мемлекеттерге бірдей тән органдар болады.
Негізінен, олар - құқықтық тәртіпті сақтайтын, мемлекеттің ішкі қауіпсіздігін, сыртқы тәуелсіздігін қорғайтын органдар. Мұндай органдар әр дәрежеде, әр көлемде барлық мемлекеттерде болады. Мемлекет механизміне тән заңдылық - оның органдары тек мемлекет қызметін атқаруға қажет болғанда ғана құрылады. Екінші заңдылығы - бірінің қызметін бірі қайталайтын органдардың болмауы. Мемлекет механизмінің құрылымы мемлекеттік органдардан, мемлекеттік мекемелер мен кәсіпорындардан және мемлекетттік қызметкерлердің, ұйымдық қаржылардан, сондай-ақ мемлекеттік қызметтерді қамтамассыз етуге қажет ықтиярсыз көндіру күштерінен тұрады.
Мемлекетттік органдар өкіметтік қызметтерін жүзеге асырудың барысында өзара тығыз байланысты болатындығын атап көрсеткен жөн.
Мемлекеттік мекемелер мен кәсіпорындардың биліктік өкілеттіліктері болмайды. Олар экономика, білім беру, денсаулық сақтау, мәдениет, ғылым, спорт, және т.б. салаларда жалпы әлеуметтік қызметтерді атқарады.
Мемлекеттік қызметкерлер - бұлар басқару ісімен арнайы түрде айналысатын айрықша топ құрайтын санаттағы адамдар болып табылады. Мемлекеттік қызметкерлердің құқықтық жағдайы арнайы заң арқылы реттелінеді, онда мемлекеттік қызметкерлердің түрлері және міндеттері мен құқықтары айқындалып көрсетіледі.
Мемлекеттердің механизмі
мынандай
органдардан тұрады:
1. Өкiлдiк органдар.
Қазақстан Республикасында
өкiлдiк органдар екіге
бөлінеді:
1) Жоғары өкілдік орган -
Парламент. Парламент -
бірден-бір заң
шығаратын орган.
2) Жергiлiктi өкiлдiк
органдар - оюлыстық, аудандық, қалалық
мәслихаттар.
2. Мемлекет басшысы
Қазақстанда мемлекет
басшысы -
Президент.президент мемлекеттік биліктің
барлық тармағының келісіп
жұмыс істеуін және укімет органдарының халық
алдындағы жауапкершілігін қамтамассыз етеді.
3. Аткарушы орган.
Қазақстанда жооғары
атқарушы орган - Үкімет.
Жергілікті атқарушы органдар - әкімшіліктер.
4. Орталық басқару
органдары. Қазақстанда оларга: министрліктер.
мемлекеттік комитеттер,
агенттіктер, ведомствола,
жатады.
5. Сот органдары.
Қазақстанда оларға: Жоғары
Сот, жергілікті соттар,
әскери соттар жатады.
6. Прокуратура. Ол заңдардың біркелкі
орындалуын қадағалайтын
орган. 7. Әскер. Оған мемлекеттің
әр саладағы қарулы күштері
жатады.
8. Барлау, қарсы барлау
органдары.
9. Абақты, бас
бостандығынан айырылған
адамдарды ұстап тұратын
орындар.
2.1 Мемлекет механизмiнiң
құрылымы мен аппаратты
ұйымдастыру, қызмет
қағидалары
Мемлекеттік механизмінің
негiзгi құрылымдық бөлімі -
мемлекеттік
орган. Мемлекеттік орган
дегенiмiз - билік
өкілеттіктерге ие, мемлекет
кызметтерін жүзеге
асырушы ұйым.
Мемлекеттік орган
мемлекеттік
қызметкерлерден тұрады,
бұлардың айрықша түрі -
лауазымды тұлғалар болып
табылады. Мемлекетік
қызметкерлерді
материалдық игіліктерімен
қамтамассыз
ету - коғамның міндеті.
Мемлекеттік органның
биліктік өкілеттері болады.
Олар:
- атқарылуы мiндеттi болып
келетін нормативтік
құқытық актілерді
қабылдау үшін берiлген
мумкiндiктер;
- мемлекетік органдар
кабылдаған актiлердi
басшылыққа алып, алуан
турлi
әдістерді қолдана отырып
мемлекет бағдарламаларын
жузеге асыру,
оларды орындауды
қамтамассыз ету болып
табылады.
Алғашқы қауымдық
когамнын экономикалық,
әлеуметтік, құрылымдық,
басқарушылық
салаларындағы объективтік
даму процестерi бiр-бiрiмен
тығыз
байланыста өзгеріп,
жаңарып отырады. Бұл
объективтік даму процестiн
курделі
сатысы әлеуметтік
революциялык тенкерiс б.з.д. 10-15 мың жылдықтарда
болған. Ол төңкерiс кезiнде
малшылық пен егiншiлiк
қалыптасты, ажарланған
тастан жасалған қарулар
өмірге келді, адамның
тәжірибесі өсіп, молайды.
Қоғамдық еңбек терт
күрделі тарауға белінді:
малшылық, жер игеру,
өндiрiстiк және саудагерлер
тобы, Бұның бәрі еңбектің
енiмдiлiгiн арттырды,
қоғамның шығысынан
кiрiсiн асырды.
Қоғамдық байлық
калыптаса бастады,оны
иемденетін топтар, таптар
пайда
болды. Экономикалық
өзгерістер әлеуметтік
қайшылықтарды өмірге
әкелдi. 5-4
мың жылдықтарда сол
қайшылықтарды реттеп,
қоғамды басқару ушiн
құқық пен
мемлекет пайда болды.
Мемлекет және құқық
тарихы туынды - қоғамның
антагонистік тапка
белiнуiнiң нәтижесі болып
табылады.2.1 Мемлекет механизмiнiң
құрылымы мен аппаратты
ұйымдастыру, қызмет
қағидалары
Мемлекеттік механизмінің
негiзгi құрылымдық бөлімі -
мемлекеттік
орган. Мемлекеттік орган
дегенiмiз - билік
өкілеттіктерге ие, мемлекет
кызметтерін жүзеге
асырушы ұйым.
Мемлекеттік орган
мемлекеттік
қызметкерлерден тұрады,
бұлардың айрықша түрі -
лауазымды тұлғалар болып
табылады. Мемлекетік
қызметкерлерді
материалдық игіліктерімен
қамтамассыз
ету - коғамның міндеті.
Мемлекеттік органның
биліктік өкілеттері болады.
Олар:
- атқарылуы мiндеттi болып
келетін нормативтік
құқытық актілерді
қабылдау үшін берiлген
мумкiндiктер;
- мемлекетік органдар
кабылдаған актiлердi
басшылыққа алып, алуан
турлi
әдістерді қолдана отырып
мемлекет бағдарламаларын
жузеге асыру,
оларды орындауды
қамтамассыз ету болып
табылады.
Алғашқы қауымдық
когамнын экономикалық,
әлеуметтік, құрылымдық,
басқарушылық
салаларындағы объективтік
даму процестерi бiр-бiрiмен
тығыз
байланыста өзгеріп,
жаңарып отырады. Бұл
объективтік даму процестiн
курделі
сатысы әлеуметтік
революциялык тенкерiс б.з.д. 10-15 мың жылдықтарда
болған. Ол төңкерiс кезiнде
малшылық пен егiншiлiк
қалыптасты, ажарланған
тастан жасалған қарулар
өмірге келді, адамның
тәжірибесі өсіп, молайды.
Қоғамдық еңбек терт
күрделі тарауға белінді:
малшылық, жер игеру,
өндiрiстiк және саудагерлер
тобы, Бұның бәрі еңбектің
енiмдiлiгiн арттырды,
қоғамның шығысынан
кiрiсiн асырды.
Қоғамдық байлық
калыптаса бастады,оны
иемденетін топтар, таптар
пайда
болды. Экономикалық
өзгерістер әлеуметтік
қайшылықтарды өмірге
әкелдi. 5-4
мың жылдықтарда сол
қайшылықтарды реттеп,
қоғамды басқару ушiн
құқық пен
мемлекет пайда болды.
Мемлекет және құқық
тарихы туынды - қоғамның
антагонистік тапка
белiнуiнiң нәтижесі болып
табылады.
Ұлттық теңқұқылық. Әр мемлекетте ұлттық мәселенің өзектілігі әртүрлі. Бұл жағдайда жергілікті ұлт пен шетел ұлттарының уәкілдерінің мемлекеттік органдарда лауазм игеру туралы мәселе қарастырылады. ҚР Конституциясында мына пункт маңызды болып бектілген: Ешкім шыққан қоғамына, тегіне, қызметіне, меншіктік жағдайына, жынысына, ұлтына, нәсіліне, тіліне, дініне, тұру орнына байланысты кез келген дискриминацияға ұшырамауы тиіс Республика азаматтары мемлекеттік қызметке тең дәрежеде құқығы бар [15,33 б].
Этика және кәсіпқорлық (профессионализм). Әртүрлі мемлекеттік аппараттардың құрылымы мен қызметінің ең маңызды принциптерінің ішінде үлкен маңызға ие болады. Олар мемлекеттік қызметкерлер лауазмдар арасында жоғарғы кәсіпқойлықты және оларға қатысты этикалық нормаларды орындауға байланысты.
Мемлекеттік аппара құрылымында талғау мен тағайындау келесідей әдіс-тәсілдерді талап етеді: сауалдамалау, әңгімелесі, белгілі бір тесттер мен емтихандардың тапсырылуы, билеп тұрған режимге орай қатыстылығы, әртүрлі керекті анықтамалр мен талаптардың бар болуы - критерийлер, соларға орай мемлекеттік қызметке қыбылданушылардың сай болуына қатысыты азаматтарды қабылдау.
Легитимділік (латынша шындық дегенді білдіреді) дегеніміз халықтың үстемдік етіп отырған саяси билікті мойындауы, оның заңдылығы мен шешімдерін растауы. Мемлекеттік биліктің заңдылығы оның легитимділігінен білінеді. Демократия жағдайында мемлекеттік билік легитимді болу үшін мынандай екі шарт қажет:
1. билік халықтың қалауы бойынша қалыптасуы және көпшіліктің еркіне қарай орындалуы керек, яғни, мемлекеттік биліктің иесін тура немесе жанама түрде белгілі бір мезгілге халық сайлауы керек және оның жұмысын бақылап отыруға мүмкіндік болуы тиіс;
2. мемлекеттік билік конституциялық қағидаларға сәйкес жүзеге асырылуы керек.
Немістің көрнекті ғалымы Макс Вебер билік басына келудегі легитимділіктің абсолютты түрлері ретінде 3 үлгісін көрсетті:
1. Әдет-ғұрыптық легитимділік ерте заманнан бастап халықтың санасына сіңген, әбден бой үйреніп, дұрыс деп тапқан салт-дәстүрлерге сүйенді. Билік әкеден балаға мирас болып қалып келді, оны жұрт ата-салтымыз деп мойындап отырды (хан, патша, шах);
2. Харизматикалық легитимділік жағдайында өзінің ерекше батырлығымен, адалдығымен немесе басқа үлгілі қабілет-қасиеттерімен көзге түскен адамды басшы етіп жарияланып, халық соған ереді. Халық тек сол көсемге беріліп, соған ғана сенеді (Ганди). Ол адамдар жеке басқа табыну дәрежесіне жетті. Харизма деген сөздің өзі көсемге, мемлекеттік басшының жеке басына табыну деген мағынаны білдіреді.
3. Ақыл-парасатты, құқықтық легитимділік саяси билік салт-дәстүрге немесе тарихи тұлғаға байланысты емес, қазіргі саяси құрылым орнатқан құқықтық ережелерге, тәртіптің ақыл-ойға сыйымдылығына негізделеді. Мұндай легитимділік саяси биліктің пайда болуы және өмір сүруі демократиялық талаптарға сай келе ме, жоқ па, сонымен анықталады. Мемлекеттік құқықтық тәртіп легитимділігінің ең биік дәрежесіне конституция жатады.
Сонымен қатар қазіргі кездегі рационалды (демократиялық) легитимділік тек жалғыз, көпжақты, көпжобалы бола қоймайды. Қазіргі заманда ғалымдар легитимділіктің 3 түрін атап өтеді:
1.Тоталитарлы легитимділік - ол мемлекеттің қоғам өмірінің барлық салаларына толықтай бақылау жасауы. Тоталитаризм терминін ең бірінші саяси лексиконға еңгізген итальяндық фашистер лидері Б. Муссолини. Ол 1925 жылы өз режиміне сипаттама бергенде осы терминді пайдаланған болатын. Осындай режим сондай-ақ Германияда, Испанияда, СССР-да және Руминияда т.б. елдерде болған. Әр елде өзіндік ерекшеліктерімен көрінсе де оның жалпы белгілері, мәні және мазмұны бар.
2. Авторитаризмдік легитимділік, бұнда бір түрдің немесе топтың өз басшысымен билікке ұмтылысы. Авторитаризм қоғамдық құрылысы ауысып жатқан елдерде, тағы да ұзақ дағдарыста болып жатқан қоғамда пайда болады. Берілген шарттар, авторитарлық саяси режимнің орнату факторы болады.
Өз сипаттаумен ол тоталитаризммен демократияның арасында орналасады. Тоталитаризммен оның автократиялық заң мен шектелмейтін билік сипаттамасы демократиямен - автономия бар болуы, мемлекет пен басқарылмайтын ... жалғасы
МИРАС КОЛЛЕДЖІ МЕКЕМЕСІ
Қорғауға жіберілсін
ПЦК төрайымы
_________Битанатова Н.А.
___ _______ 2022 ж.
Мамандығы: 0201000 Құқықтану
Оқу пәні: Мемлекет және құқық теориясының негіздері
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Мемлекет механизмі
Орындаған:Тастан Ернұр
Тобы: Қ-201
Білім алушының қолы ________
Жұмысты тапсыру күні __ __2022ж.
Жетекшісі:______Таубаева А.М.
Бағасы: _______________
___ _________ 2022ж.
Шымкент 2022ж
МИРАС КОЛЛЕДЖІ МЕКЕМЕСІ
БЕКІТЕМІН
ПЦК төрайымы
________Н.А.Битанатова
____ _________2021ж.
Курстық жұмысқа тапсырма
Оқу пәні: Мемлекет механизмі
Білім алушы:Тастан Ернұр
Мамандығы: 0201000 Құқықтану
Тобы:Қ-201
Тақырыбы: Мемлекет механизмі
Кіріспе: Мемлекет және құқық теориясы - күрделі заң ғылымы, ол мемлекет мен құқық теориясы деп аталатын бөліктен тұрады. Мемлекет теориясы мемлекет туралы жалпы ғылым, ол мемлекет типтерін, нысандарын, қызметтерін зерттейді.
Теориялық бөлім ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ __
Тәжірибелік бөлім______________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ __
Қорытынды__________________________ ___________________________________ ___________________________________ ______________________________
Қосымшылалар _________ бетте
Қолданылған әдебиеттер тізімі
___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ _______________________________
Курстық жұмыстың жетекшісі: ________________ Таубаева А.М.
(қолы)
Тапсырманың берілген күні: ____ __________________2021ж.
Курстық жұмысты тапсыру күні: ____ _______________ 2022ж
МИРАС КОЛЛЕДЖІ МЕКЕМЕСІ
курстық жұмысқа
СЫН - ПІКІР
Білім алушы: Тастан Ернұр
(аты - жөні)
Курс: ІІ
Тобы: Қ-201
Курстық жұмыс тақырыбы: Мемлекет механизмі
Теориялық бөлімі _________ бет.
Тәжірибелік бөлім _________ бет.
Пікір ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ _____________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ _____________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ _____________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________
Жетекшісі: Таубаева А.М. _________
(қолы)
_____ _________ 2022ж.
КІРІСПЕ
Мемлекетті сан қилы қызметін атқаратын механизмі болады. Мемлекеттің механизмі - белгілі түрде ұйымдастырылған, ішкі тұтастығымен және өзара байланыстылығымен сиппатлатын мемлекет органдарының жүйесі. Әр мемлекеттің механизмі оның тарихи, әлеуметтік, ұлттық, экономикалық, географиялық, т.б. ерекшеліктеріне байланысты құрылады. Дегенмен, барлық мемлекеттерге бірдей тән органдар болады.
Негізінен, олар - құқықтық тәртіпті сақтайтын, мемлекеттің ішкі қауіпсіздігін, сыртқы тәуелсіздігін қорғайтын органдар. Мұндай органдар әр дәрежеде, әр көлемде барлық мемлекеттерде болады. Мемлекет механизміне тән заңдылық - оның органдары тек мемлекет қызметін атқаруға қажет болғанда ғана құрылады. Екінші заңдылығы - бірінің қызметін бірі қайталайтын органдардың болмауы. Мемлекет механизмінің құрылымы мемлекеттік органдардан, мемлекеттік мекемелер мен кәсіпорындардан және мемлекетттік қызметкерлердің, ұйымдық қаржылардан, сондай-ақ мемлекеттік қызметтерді қамтамассыз етуге қажет ықтиярсыз көндіру күштерінен тұрады.
Мемлекетттік органдар өкіметтік қызметтерін жүзеге асырудың барысында өзара тығыз байланысты болатындығын атап көрсеткен жөн.
Мемлекеттік мекемелер мен кәсіпорындардың биліктік өкілеттіліктері болмайды. Олар экономика, білім беру, денсаулық сақтау, мәдениет, ғылым, спорт, және т.б. салаларда жалпы әлеуметтік қызметтерді атқарады.
Мемлекеттік қызметкерлер - бұлар басқару ісімен арнайы түрде айналысатын айрықша топ құрайтын санаттағы адамдар болып табылады. Мемлекеттік қызметкерлердің құқықтық жағдайы арнайы заң арқылы реттелінеді, онда мемлекеттік қызметкерлердің түрлері және міндеттері мен құқықтары айқындалып көрсетіледі.
Мемлекеттердің механизмі
мынандай
органдардан тұрады:
1. Өкiлдiк органдар.
Қазақстан Республикасында
өкiлдiк органдар екіге
бөлінеді:
1) Жоғары өкілдік орган -
Парламент. Парламент -
бірден-бір заң
шығаратын орган.
2) Жергiлiктi өкiлдiк
органдар - оюлыстық, аудандық, қалалық
мәслихаттар.
2. Мемлекет басшысы
Қазақстанда мемлекет
басшысы -
Президент.президент мемлекеттік биліктің
барлық тармағының келісіп
жұмыс істеуін және укімет органдарының халық
алдындағы жауапкершілігін қамтамассыз етеді.
3. Аткарушы орган.
Қазақстанда жооғары
атқарушы орган - Үкімет.
Жергілікті атқарушы органдар - әкімшіліктер.
4. Орталық басқару
органдары. Қазақстанда оларга: министрліктер.
мемлекеттік комитеттер,
агенттіктер, ведомствола,
жатады.
5. Сот органдары.
Қазақстанда оларға: Жоғары
Сот, жергілікті соттар,
әскери соттар жатады.
6. Прокуратура. Ол заңдардың біркелкі
орындалуын қадағалайтын
орган. 7. Әскер. Оған мемлекеттің
әр саладағы қарулы күштері
жатады.
8. Барлау, қарсы барлау
органдары.
9. Абақты, бас
бостандығынан айырылған
адамдарды ұстап тұратын
орындар.
2.1 Мемлекет механизмiнiң
құрылымы мен аппаратты
ұйымдастыру, қызмет
қағидалары
Мемлекеттік механизмінің
негiзгi құрылымдық бөлімі -
мемлекеттік
орган. Мемлекеттік орган
дегенiмiз - билік
өкілеттіктерге ие, мемлекет
кызметтерін жүзеге
асырушы ұйым.
Мемлекеттік орган
мемлекеттік
қызметкерлерден тұрады,
бұлардың айрықша түрі -
лауазымды тұлғалар болып
табылады. Мемлекетік
қызметкерлерді
материалдық игіліктерімен
қамтамассыз
ету - коғамның міндеті.
Мемлекеттік органның
биліктік өкілеттері болады.
Олар:
- атқарылуы мiндеттi болып
келетін нормативтік
құқытық актілерді
қабылдау үшін берiлген
мумкiндiктер;
- мемлекетік органдар
кабылдаған актiлердi
басшылыққа алып, алуан
турлi
әдістерді қолдана отырып
мемлекет бағдарламаларын
жузеге асыру,
оларды орындауды
қамтамассыз ету болып
табылады.
Алғашқы қауымдық
когамнын экономикалық,
әлеуметтік, құрылымдық,
басқарушылық
салаларындағы объективтік
даму процестерi бiр-бiрiмен
тығыз
байланыста өзгеріп,
жаңарып отырады. Бұл
объективтік даму процестiн
курделі
сатысы әлеуметтік
революциялык тенкерiс б.з.д. 10-15 мың жылдықтарда
болған. Ол төңкерiс кезiнде
малшылық пен егiншiлiк
қалыптасты, ажарланған
тастан жасалған қарулар
өмірге келді, адамның
тәжірибесі өсіп, молайды.
Қоғамдық еңбек терт
күрделі тарауға белінді:
малшылық, жер игеру,
өндiрiстiк және саудагерлер
тобы, Бұның бәрі еңбектің
енiмдiлiгiн арттырды,
қоғамның шығысынан
кiрiсiн асырды.
Қоғамдық байлық
калыптаса бастады,оны
иемденетін топтар, таптар
пайда
болды. Экономикалық
өзгерістер әлеуметтік
қайшылықтарды өмірге
әкелдi. 5-4
мың жылдықтарда сол
қайшылықтарды реттеп,
қоғамды басқару ушiн
құқық пен
мемлекет пайда болды.
Мемлекет және құқық
тарихы туынды - қоғамның
антагонистік тапка
белiнуiнiң нәтижесі болып
табылады.2.1 Мемлекет механизмiнiң
құрылымы мен аппаратты
ұйымдастыру, қызмет
қағидалары
Мемлекеттік механизмінің
негiзгi құрылымдық бөлімі -
мемлекеттік
орган. Мемлекеттік орган
дегенiмiз - билік
өкілеттіктерге ие, мемлекет
кызметтерін жүзеге
асырушы ұйым.
Мемлекеттік орган
мемлекеттік
қызметкерлерден тұрады,
бұлардың айрықша түрі -
лауазымды тұлғалар болып
табылады. Мемлекетік
қызметкерлерді
материалдық игіліктерімен
қамтамассыз
ету - коғамның міндеті.
Мемлекеттік органның
биліктік өкілеттері болады.
Олар:
- атқарылуы мiндеттi болып
келетін нормативтік
құқытық актілерді
қабылдау үшін берiлген
мумкiндiктер;
- мемлекетік органдар
кабылдаған актiлердi
басшылыққа алып, алуан
турлi
әдістерді қолдана отырып
мемлекет бағдарламаларын
жузеге асыру,
оларды орындауды
қамтамассыз ету болып
табылады.
Алғашқы қауымдық
когамнын экономикалық,
әлеуметтік, құрылымдық,
басқарушылық
салаларындағы объективтік
даму процестерi бiр-бiрiмен
тығыз
байланыста өзгеріп,
жаңарып отырады. Бұл
объективтік даму процестiн
курделі
сатысы әлеуметтік
революциялык тенкерiс б.з.д. 10-15 мың жылдықтарда
болған. Ол төңкерiс кезiнде
малшылық пен егiншiлiк
қалыптасты, ажарланған
тастан жасалған қарулар
өмірге келді, адамның
тәжірибесі өсіп, молайды.
Қоғамдық еңбек терт
күрделі тарауға белінді:
малшылық, жер игеру,
өндiрiстiк және саудагерлер
тобы, Бұның бәрі еңбектің
енiмдiлiгiн арттырды,
қоғамның шығысынан
кiрiсiн асырды.
Қоғамдық байлық
калыптаса бастады,оны
иемденетін топтар, таптар
пайда
болды. Экономикалық
өзгерістер әлеуметтік
қайшылықтарды өмірге
әкелдi. 5-4
мың жылдықтарда сол
қайшылықтарды реттеп,
қоғамды басқару ушiн
құқық пен
мемлекет пайда болды.
Мемлекет және құқық
тарихы туынды - қоғамның
антагонистік тапка
белiнуiнiң нәтижесі болып
табылады.
Ұлттық теңқұқылық. Әр мемлекетте ұлттық мәселенің өзектілігі әртүрлі. Бұл жағдайда жергілікті ұлт пен шетел ұлттарының уәкілдерінің мемлекеттік органдарда лауазм игеру туралы мәселе қарастырылады. ҚР Конституциясында мына пункт маңызды болып бектілген: Ешкім шыққан қоғамына, тегіне, қызметіне, меншіктік жағдайына, жынысына, ұлтына, нәсіліне, тіліне, дініне, тұру орнына байланысты кез келген дискриминацияға ұшырамауы тиіс Республика азаматтары мемлекеттік қызметке тең дәрежеде құқығы бар [15,33 б].
Этика және кәсіпқорлық (профессионализм). Әртүрлі мемлекеттік аппараттардың құрылымы мен қызметінің ең маңызды принциптерінің ішінде үлкен маңызға ие болады. Олар мемлекеттік қызметкерлер лауазмдар арасында жоғарғы кәсіпқойлықты және оларға қатысты этикалық нормаларды орындауға байланысты.
Мемлекеттік аппара құрылымында талғау мен тағайындау келесідей әдіс-тәсілдерді талап етеді: сауалдамалау, әңгімелесі, белгілі бір тесттер мен емтихандардың тапсырылуы, билеп тұрған режимге орай қатыстылығы, әртүрлі керекті анықтамалр мен талаптардың бар болуы - критерийлер, соларға орай мемлекеттік қызметке қыбылданушылардың сай болуына қатысыты азаматтарды қабылдау.
Легитимділік (латынша шындық дегенді білдіреді) дегеніміз халықтың үстемдік етіп отырған саяси билікті мойындауы, оның заңдылығы мен шешімдерін растауы. Мемлекеттік биліктің заңдылығы оның легитимділігінен білінеді. Демократия жағдайында мемлекеттік билік легитимді болу үшін мынандай екі шарт қажет:
1. билік халықтың қалауы бойынша қалыптасуы және көпшіліктің еркіне қарай орындалуы керек, яғни, мемлекеттік биліктің иесін тура немесе жанама түрде белгілі бір мезгілге халық сайлауы керек және оның жұмысын бақылап отыруға мүмкіндік болуы тиіс;
2. мемлекеттік билік конституциялық қағидаларға сәйкес жүзеге асырылуы керек.
Немістің көрнекті ғалымы Макс Вебер билік басына келудегі легитимділіктің абсолютты түрлері ретінде 3 үлгісін көрсетті:
1. Әдет-ғұрыптық легитимділік ерте заманнан бастап халықтың санасына сіңген, әбден бой үйреніп, дұрыс деп тапқан салт-дәстүрлерге сүйенді. Билік әкеден балаға мирас болып қалып келді, оны жұрт ата-салтымыз деп мойындап отырды (хан, патша, шах);
2. Харизматикалық легитимділік жағдайында өзінің ерекше батырлығымен, адалдығымен немесе басқа үлгілі қабілет-қасиеттерімен көзге түскен адамды басшы етіп жарияланып, халық соған ереді. Халық тек сол көсемге беріліп, соған ғана сенеді (Ганди). Ол адамдар жеке басқа табыну дәрежесіне жетті. Харизма деген сөздің өзі көсемге, мемлекеттік басшының жеке басына табыну деген мағынаны білдіреді.
3. Ақыл-парасатты, құқықтық легитимділік саяси билік салт-дәстүрге немесе тарихи тұлғаға байланысты емес, қазіргі саяси құрылым орнатқан құқықтық ережелерге, тәртіптің ақыл-ойға сыйымдылығына негізделеді. Мұндай легитимділік саяси биліктің пайда болуы және өмір сүруі демократиялық талаптарға сай келе ме, жоқ па, сонымен анықталады. Мемлекеттік құқықтық тәртіп легитимділігінің ең биік дәрежесіне конституция жатады.
Сонымен қатар қазіргі кездегі рационалды (демократиялық) легитимділік тек жалғыз, көпжақты, көпжобалы бола қоймайды. Қазіргі заманда ғалымдар легитимділіктің 3 түрін атап өтеді:
1.Тоталитарлы легитимділік - ол мемлекеттің қоғам өмірінің барлық салаларына толықтай бақылау жасауы. Тоталитаризм терминін ең бірінші саяси лексиконға еңгізген итальяндық фашистер лидері Б. Муссолини. Ол 1925 жылы өз режиміне сипаттама бергенде осы терминді пайдаланған болатын. Осындай режим сондай-ақ Германияда, Испанияда, СССР-да және Руминияда т.б. елдерде болған. Әр елде өзіндік ерекшеліктерімен көрінсе де оның жалпы белгілері, мәні және мазмұны бар.
2. Авторитаризмдік легитимділік, бұнда бір түрдің немесе топтың өз басшысымен билікке ұмтылысы. Авторитаризм қоғамдық құрылысы ауысып жатқан елдерде, тағы да ұзақ дағдарыста болып жатқан қоғамда пайда болады. Берілген шарттар, авторитарлық саяси режимнің орнату факторы болады.
Өз сипаттаумен ол тоталитаризммен демократияның арасында орналасады. Тоталитаризммен оның автократиялық заң мен шектелмейтін билік сипаттамасы демократиямен - автономия бар болуы, мемлекет пен басқарылмайтын ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz