Асханалық жүзім сорттары, сипаттамасы, қолданылуы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

Қазақ Ұлттық Аграрлық Зерттеу университеті коммерциялық емес акционерлік қоғамы
Технология және биоресурстар факультеті
Тағам өнімдерінің технологиясы және қауіпсіздігі кафедрасы

СӨЖ

Тақырыбы: Асханалық жүзім сорттары,сипаттамасы,қолданылуы

Орындаған: Райхан А.Б.
Тобы: ТПРП-316К
Тексерген: Рустемова А. Ж.

Алматы 2022
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
2.1 Асханалық жүзім сорттары: сипаттамасы және сипаттамалары ... ... ... ... ...4
2.2 Асханалык жүзімінің ең жақсы сорттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
2.3 Асханалық жүзім сорттарының қолданылуы ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... .9
2.4 Асханалық жүзім сорттарының түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...15
Пайдалынылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16

Кіріспе
Жүзім шаруашылығы - жүзімнің биологиясын, экологиясын және агротехникасын зерттейді; жеке Жүзім шаруашылығы - әртүрлі өндірістік бағыттағы жүзімдіктер үшін әртүрлі топырақтық-климаттық жағдайларға арнап жүзім агротехникасын, сондай-ақ жылыжайда өсірілетін жүзім агротехникасын жасайды; ампелография жүзімнің түрлері мен сұрыптарын зерттейді; жүзім селекциясы жүзімнің жаңа сұрыптарын шығарумен айналысады. Жүзім шаруашылығы бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын Қазақ жеміс-жидек және жүзім шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты жүргізеді. Институтта Р.Т. Технеряднованың жетекшілігімен Қазақстандағы жүзім генефондының негізін құратын жүзімнің 340 сұрпының үлгілері бар ампелографиялық коллекция жасалып, 30-ға жуық жүзімнің жаңа сұрыптары шығарылды (В.П. Понамарчук, Р.Т. Технеряднова, Л.И. Бекетаева, т.б.). Елімізде жүзімнің 28 сұрпы аудандастырылған (оның ішінде 12 сұрпы - асханалық, 2 сұрпы - әмбебап, 14 сұрпы - техникалық). Жалпы жүзімдіктер көлемінің 75%-ын тех. сұрыптар құрайды. Ең көп тараған сұрыптар: ркацители жүзімі, саперави жүзімі, рислинг жүзімі, т.б.
Жүзімнің қазіргі қолданылып жүрген, аудандастырылған сорттары ұсынылады.
Алматы облысы үшін. Тағамдық сорттары: Мускат Венгерский, Кульджинский, Шасла белая, Шасла розовая, Кишмиш черный, Чарас, Хусайне, Нимранг, Мадлен Анжевин, Чуаш, тағы басқа сорттардың шамалы проценті. Шараптық сорттар: Пино (фран, гри), Рислинг, Кульджинский, Серексия, Алиготе, Каберне, Саперави, Ркацители, Сильванер.
Талдықорған облысы үшін. Тағамдық сорттар: Мускат Венгерский, Кульджинский, Шасла белая, Шасла розовая, Мадлен Анжевин, Чиляки және басқа сорттардың шамалы проценті. Шараптық сорттар: Пино (фран, гри), Рислинг, Кульджинский, Алиготе, Каберне, Саперави, Ркацители, Мускат розовый, Рундвейс, Мускат венгерский.
Жамбыл облысы үшін. Тағамдық сорттар: Мускат венгерский, Шасла белая, Шасла розовая, Нимранг, Мадлен Анжевин, Мускат Александрийский, Катта-Курган, Хусайне; шараптық сорттар; Рислинг, Алиготе, Каберне, Саперави, Ркацители, Марастель, Алеатико, Матраса.
Шымкент облысы үшін. Тағамдық сорттар: Мускат Венгерский, Шасла белая, Шасла розовая, Кишмиш черный, Нимранг, Мадлен Анжевии, Мускат александрийский, Катта-Курган, Хусайне, Паркентский, Султани; шараптық сорттар: Пино (фран, гри), Рислинг, Серексия, Алиготе, Каберне, Саперави, Рундвейс, Мускат венгерский, Морастель, Алеатико.
Қызылорда және Гурьев облыстары үшін. Тағамдық сорттар: Шасла белая, Шасла розовая, Мускат венгерский, Мадлен Анжевин, Чиляки, Жемчуг Саба, Астраханский скороспелый және Астраханьский толостокорый.

Негізгі бөлім
2.1 Асханалық жүзім сорттары: сипаттамасы және сипаттамалары
Асханалық жүзім 110-125 күндік пісетін кезеңмен өзгереді. Борпылдақ құрылымды щетканың салмағы 1,5 кг құрайды, бірақ кейбір үлгілері 2,8 кг-ға дейін жетеді.
Күшті тамыр жүйесі мен жүзім бұтақтары бар биік бұта. Жидектер ірі жемісті, созылған сопақ қызғылт түсті.
Жеміс шырыны қанттың жеткілікті мөлшерін жинайды, бірақ жидектерді жегенде тәттілігі аздап қышқыл болғандықтан сезілмейді. Өнімділік - бір бұтаға шамамен 20 кг.
Ең жақсы асханалық жүзім ешбір өңдеусіз тұтынуға арналған.
Әдетте, олар кішкене тағамдар үшін басқа жемістермен бірге беріледі.
Асхана өзінің сыртқы түрімен ерекшеленеді: үлкен шоқтар мен жидектер (Нимранг жүзімінің бір шоғы 3 кг-ға жетеді!) Жағымды түсті. Сонымен қатар, олар өте тәтті және шарапқа қарағанда әлдеқайда дәмді.
Пісу жылдамдығына қарай олар мыналарға бөлінеді:
ерте пісетін;
орта маусым;
кеш пісетн.
Ерте піскен
Ереже бойынша, ерте пісетін сорттар шілденің аяғында піседі. Осы санаттағы ең жақсы жүзім сорттары:
Томайский. Молдавиялық жидектердің ең танымал түрлерінің бірі. Ол дөңгелек және күлгін түсті. Ол ауруларға төзімді және жақсы жеміс береді (бір щетка - шамамен 600 г);
Джованни жүзімі. Оның үлкен күлгін жидектер бар. Тәтті, аздап мускат жаңғағы хош иісі бар. Өте өнімді. Бір гектардан 15 тоннаға дейін өнім алынады;
Гордей жүзімі. Ол жақында Украинада шығарылды. Ол бүкіл Ресей мен Қара теңіз жағалауына тарай алды. Сопақша пішінді үлкен шоғырлары (1,2 кг-ға дейін) бар, соңында ұшы бар;
Chasselas жүзімдері. Көптеген сорттары бар. Ең көп таралғандары - ақ, қызғылт, солтүстік және мускат. Бұл ең көнелердің бірі - оны Ежелгі Египетте жеген;
Сенека жүзімі. -25 ° C дейін аяздан және патогендік бактериялардан қорықпайды. Америкада ол ақ шарап ретінде пайдаланылады. Қылқаламның салмағы - 250 г;
Қарлығаш. Жидектер қара-күлгін (қара дерлік) түсті, сопақша пішінді. Қылқалам 0,8 кг-ға жетеді. Орташа аязға және ауруға төзімділік. Үстел және шарап ретінде пайдаланылады;
Надежда Аксайская. Василий Капелушный өсіру. Топтаманың салмағы 2 кг-ға дейін жетуі мүмкін. Ол жақсы аязға төзімді (бірақ оны жабуға тұрарлық). Жидектер сары, дөңгелек, үлкен (шамамен 5 тиын);
Ягуар. Оның өте үлкен қызыл жидектері бар (олар күн сәулесінде күлгін түске айналады). Бұтаның салмағы 1,2 кг-ға жетеді. Өте тәтті;
Лиепаяс Дзинтарс. Ең ерте. Жемістер сары, ұсақ, түйіршіктелген. Мускат жаңғағы хош иісі бар;
Естер. Оның көптеген сорттары бар (ол ақ және қара болуы мүмкін). Жемістер кішкентай, салмағы 300 г. Өте тәтті;
Краса Никополь жүзімі. Қатты, күлгін, сопақ, өте тәтті. Күтім жасау оңай;
кәріптас мускат жүзімі. Қылқаламдар салыстырмалы түрде кішкентай (бар болғаны 340 г). Жидектер мускат жаңғағы дәмі бар тәтті. Ол тек шикі түрде тұтынылады. Термиялық өңдеу кезінде өзінің қасиеттерін жоғалтады;
Элизабет жүзімі. Қарапайым, бірақ аяздан қорқады, сондықтан оны қыста жабу ұсынылады. Егін үлкен - байлам 2 кг-ға дейін жетеді. Жемістер жасыл, күн сәулесінде сары реңк пайда болады
Джостен жүзімі. Отырғызудан кейінгі үшінші жылы өнім береді. Жемістер сопақ, ақ, тәтті, мускат жаңғағы хош иісі бар. Қолдың салмағы 1,2 кг-ға жетеді. Оны аралар жемейді, аурудан қорықпайды;
Алиса. Басқа қараңғы түрлерден айырмашылығы, Алиса өте тез жетіледі (90 күн). Жемістер сәл гүлденген қызыл-қоңыр түсті. Аяздан қорықпайды және сирек ауырады;
жүзім Кишмиш қызыл. Ешқашан дерлік ауырмайды, -25 ° C дейін аяздан қорықпайды. Мускат жаңғағы дәмі бар. Жемістер қызғылт-кларет. Орташа тығыздықтағы байлам, 600 г дейін;
Орыс коринкасы. Аяздан қорықпайды, қыста жабуға болмайды. Егін шілде айының соңында жиналады. Жемістер көлемі кішкентай, дөңгелек, ақ түсті (кейде лимон толып кеткен), өте тәтті, түйіршіктелген;
Сұлулық. Түсі қызыл-қызғылт толып, сары-жасыл (күнде толығымен сары). Шоқтардың салмағы 0,6-0,8 кг. -24 ° C дейін аяздан қорықпайды, бірақ ауруларға төзімді емес. Жеңіл мускат жаңғағы хош иісі бар;
Рута. Жидектер қызғылт-сары, сопақ пішінді. Рутаның қылқаламы салыстырмалы түрде кішкентай (500 грамм). Рута Запорожье облысында өсірілді (мұнда ол 1 тамызда піседі). Ол жақсы тасымалданады және сақталады;
Ерте пісетіні керемет тәтті және шырынды. Қалыпты суару және күн шуақты ауа-райында олар береді үлкен егін... Олар жақсы тасымалдау мүмкіндігімен ерекшеленеді, сондықтан олар жиі сату үшін қолданылады.
Маусымның ортасы
Орташа пісетін сорттар 130-140 күнде пісетін сорттар. Бұл топтың өкілдері:
Орташа пісетін әдетте күтім жасау оңай. Оларды өз үйіңізде оңай өсіруге болады. Олар сізді керемет егінмен қуантады.
Кеш пісетін
Кеш пісетін сорттарға пісетін 140 немесе одан да көп күн қажет сорттар жатады. Оларға мыналар жатады:
Кеш пісетіндер нәзік хош иіспен қанық дәмге ие. Жақсы сақталған. Олар көбінесе асхана ретінде ғана емес, сонымен қатар шарап бөлмелері ретінде де қолданылады. Олар басқаларға қарағанда компот пен консервілерді жиі жасайды

2.2 Асханалык жүзімінің ең жақсы сорттары
Асханалық жүзімді тек оңтүстікте ғана емес, сонымен қатар қалыпты және суық климатта да өсіруге болады. Кейбір сорттар дәмі мен ауруға төзімділігі үшін көптеген шарап өсірушілердің көзайымына айналды.
Барлық жүзім сорттары екі класқа бөлінеді: шарап және асханалық жүзім. Шарап сорттары, аты айтып тұрғандай, шарап пен басқа да алкогольдік сусындарды дайындау үшін қолданылады.
Шарап сорттарының жемістерінің сыртқы түрі мен дәмі үстелдің әріптестерінен әлдеқайда нашар.
Асханалық жүзімнің тартымды сыртқы түрі және әртүрлі хош иістен тұратын букеті бар.
Жүзім анемияға көмектеседі деп саналады, сондықтан дәрігерлер оны табиғи ем ретінде ұсынады. Біз теңдестірілген құрамы бар ең жақсы сорттарды таңдадық қоректік заттарұзақ және табанды іріктеу нәтижесінде алынған.
Аркадия
Молдавия және Кардинал сорттарын кесіп өту нәтижесінде алынған сорт. Пайдалы қасиеттердің қосындысы бойынша алғашқы ондыққа кіреді ең жақсы сорттаржүзімдер.
Ол жүзім дақылдарын таңдаудағы ең жақсы жетістіктерді көрсетті: керемет тәтті дәм, зақымдануға төзімділік және жоғары сапалы жемістер. Жидектер үлкен, жүрек тәрізді, ашық жасыл түсті, қатты және қалың қабығы бар.
Піскен жемістер мускат жаңғағының дәмі бар өте шырынды. Сорт жоғары өнімділігімен, жақсы тасымалдануымен, ерте жеміс беруімен, көгеруге төзімділігімен, суыққа төзімділігімен және көптеген тамыр сабақтарымен үйлесімділігімен ерекшеленеді.
Аркадия үнемі назар мен күтімді қажет етеді, сондықтан сіз үстіңгі таңғышты уақтылы қолданып, топырақты қосымша ылғалдандыруыңыз керек.

Болгария
Бұл сорттың биік бұталары тұрақты егін алу үшін ғана емес, сонымен қатар қолданылады сәндік мақсаттар... Жидектер үлкен, ақ түсті, аздап гүлдейді. Целлюлоза шырынды, етті, терісі жұқа және нәзік, қатты емес.
Сорт орташа өнімділік береді, кейде ол шамадан тыс жүктелуі мүмкін, бұл әлсіз және дамымаған қашу пайда болуымен көрінеді. Сондықтан бұтаны қалыпқа келтіру және кесу керек.
Болгариядағы ауруларға және қатты аязға төзімділік төмен, бірақ жемістер ұзақ мерзімді тасымалдауға төтеп бере алады.

Қуаныш ақ
Бағбандар жоғары тұтынушылық қасиеттері мен ерте пісетініне байланысты жақсы көретін сорт. Сорттың өнімділігі орташа, дегенмен жақсы күтіммен жоғары көрсеткіштерге қол жеткізуге болады.
Жидектер сопақ, жасыл түсті, алтын реңктері бар. Олардың еті етті, қытырлақ және тәтті. Ол тығыз, бірақ сонымен бірге нәзік терімен қорғалған.
Жүзім қатты аязда да зақымданбайды, піскен жидектер 1,5 айға дейін бұзылмай тұрып қалады.
Тек филлоксера және ауылшаруашылық ережелерін бұзу сіздің рахаттануыңызды сәтті жүзім өсіруден сақтайды, өйткені сорт осы екі факторға өте сезімтал.

Керемет
Ерте пісетін қарапайым әуесқойлық әртүрлілік. Бұталар дамыған тамыр жүйесі, ол үлкен тереңдікке енеді, сондықтан олар тез өседі. Жидектер де әдемі көрініс үшін піседі - сәл ұзартылған, ұшы сүйір.
Олар күлгін мұрын дақтары бар қою қызғылт түсті. Үйлесімді мускат жаңғағы хош иісі бар жағымды дәмі бар жүзім. Көрнекті қасиет- тұқымдардың толық дерлік болмауы.
Жидектер өздерінің презентациясын ұзақ уақыт сақтайды, бірақ тұтастай алғанда өсімдік ауруларға өте төзімді емес.

Молдова
Ең танымал және жоғары өнімді сорттардың бірі. Піскен кезде сопақ жидектер қанық қара күлгін түске және әлсіз балауыз жабынына ие болады. Олардың терісі тығыз, қалың.
Целлюлоза шырынды, қытырлақ және етті, жағымды дәмі бар. Бұталар ерте жеміс береді, кез келген дерлік ауруға және жүзімнің негізгі жауы - филлоксераға төзімді.
Жүзім аязға төзімді болғандықтан, жемістерді бұталарда ұзақ уақыт сақтауға болады.
Бұл биік әртүрлілік шынымен бос орынға мұқтаж: қалыңдауды болдырмау үшін бұтаны кесу арқылы мұқият пішіндеу керек.

Түпнұсқа
Үлкен бұталар мен үлкен жидектермен үлкен және күшті өсу. Өнімділік орташадан сәл жоғары, жеміс өркендері жалпы санның шамамен 75% құрайды. Жидектер тартымды қызғылт немесе ақ-қызғылт түсті, ұзартылған, өткір ұштары мен тығыз терісі бар.
Түпнұсқа тек жемістермен ғана емес, сонымен қатар бұталардың ұқыпты көрінісімен де қуантады: олар сәндіктерге өте ұқсас. Сорт сұр зеңге, көгеруге және кәдімгі ұнтақты көгеруге төзімді.
Жүзім аязға өте жақсы төзбейді және жидектердің байламға әлсіз бекітілуіне байланысты тасымалдауға іс жүзінде жарамайды.

Күзгі қара
Күздің соңына қарай жидектермен қуанатын орта кеш сорт. Бұталар күшті, таралады. Жеміс беру екінші жылы басталады. Жидектер ұзынша, қара, кейде айтарлықтай үлкен. Еті етті, қабығы жұқа, тығыз.
Сорттың аязға төзімділігі ауаның ылғалдылығына байланысты: егер ол кішкентай болса, бұта баспанасыз ұзақ уақыт тұруы мүмкін. Барлық түрдегі ұнтақты көгеру егіннің жоғалуына әкелуі мүмкін сұр зеңге қарағанда, күзгі қара бұталарды сирек жұқтырады.
Айтпақшы, оның пайда болуының алғышарттары ылғалдылықтың бірдей тамшылары болып табылады.

Тұмар
Кейде бұл жоғары өнімді сортты басқамен шатастырады, оған өте ұқсас және Кеша-1 деп аталады. Тұмар өте белсенді өседі және дамиды, жеміс қашу саны жалпы санының 85% -на дейін.
Бұтаның биіктігі мен ені бойынша көп орын қажет болатынын дайындаңыз. Жидектер үлкен, ашық жасыл түсті, мускат жаңғағының тән дәмімен піседі.
Шоқтар өздерінің тартымдылығын және презентациясын жоғалтпай ұзақ уақыт бойы бұтаға ілінуі мүмкін. Сорт ұнтақты көгеруге және оның мамық сортына төзімділігімен танымал.

Тимур
Бұл әртүрлілік, коньяк сияқты, жылдар өткен сайын жақсарады. Жасы ұлғайған сайын жидектер өсіп, өсімдік әртүрлі саңырауқұлақ ауруларына (тіпті қара дақтарға) иммунитетті дамытады.
Жидектер өте үлкен, ұшы сопақша. Ұзақ уақыт бойы жүзім сақталады ақ түс, кейде күнде қоңыр немесе сары түсті пісу дақтары пайда болады.
Целлюлоза қатты, жаңа бадам хош иісі бар қытырлақ. Тері өте жұқа және оңай бұзылады.
Тимур өзін командасыз жақсы сезінеді, оны бәсекелес өсімдіктердің немесе жүзімнің күшті сорттарының жанына отырғызбаған дұрыс. Сорт сұр зеңге және қатты аязға ( - 25 ° C дейін) төзімді.

Үстел жүзімінің сорттары жаңа піскен тұтынуға арналған, кейде олар шырын және тіпті шарап жасау үшін пайдаланылуы мүмкін.
Бұл сорттардың жемістері шарапқа қарағанда тәбетті көрінеді, олардың бай және бай дәмі бар, жидектер оңай тасымалданады және ұзақ уақыт бойы бұзылмайды.

2.3 Асханалық жүзім сорттарының қолданылуы
Жүзім сұрыптарын таза күйінде қолдану үшін асханалық жүзім сұрыптары өсіріледі.
Асханалық жүзім сұрыптары өзінің хош иісі, емдік қасиеттеріне байланысты үлкен сұранысқа ие. Жүзімнің асханалық сұрыптарын өсіру көп елдерде кеңінен тараған. Асханалық жүзім сұрыптар өндірісі климатқа, жер құнарлығына және мекен рельфіне байланысты.
Жалпы алғанда, Vitis тұқымында, қолданыстағы классификацияға сәйкес, үш топқа бөлінген жеті ондаған ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.