БІЛІМ БЕРУ ПРОЦЕСІН ҚАШЫҚТЫҚТАН ОҚЫТУ РЕЖИМІНЕ АУЫСТЫРУ САЛДАРЫ

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

БІЛІМ БЕРУ ПРОЦЕСІН ҚАШЫҚТЫҚТАН ОҚЫТУ

РЕЖИМІНЕ АУЫСТЫРУ САЛДАРЫ

Нұрмағанбет Гүлдарина

Студент, Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Нұр-Сұлтан

Мақалада Сovid-19 пандемиясынан туындаған қоғамдағы процесстердің бірі - білім беру процесін қашықтықтан оқыту режиміне ауыстыру барысында туындаған мәселелер қарастырылады. Бұл жағдай ұлттық білім беру жүйелеріне, орта мектептерде дәстүрлі оқу процесінің тоқтауына байланысты адами капиталға қауіпті болуы әбден мүмкін. Қашықтықтан оқытуға көшуге байланысты мемлекеттердің проблемалары (мысалы, әлеуметтік теңсіздіктің терең болуы, әлеуметтік-экономикалық кеңістіктегі инфрақұрылымның нашарлығы және т. с. с. ) білім беру деңгейінің төмендеуіне алып келді, әсіресе, дамушы және үшінші әлем елдерінде.

Қашықтықтан оқыту - телекоммуникациялық технологиялар мен Интернет желісі ресурстарының көмегімен іске асырылатын, бір-бірінен алшақ орналасқан оқытушы мен оқушылардың білім саласындағы әрекеттеріне негізделген оқыту түрі. Қашықтықтан оқытудың мақсаты - білім алушыларға тікелей тұрғылықты немесе уақытша мекен болатын жері бойынша негізгі және қосымша кәсіптік білім беру бағдарламаларын меңгеру мүмкіндігін беру.

Дамуының қазіргі кезеңінде қашықтықтан оқыту жүйесінің ұсынатын мүмкіндіктерді мен теріс тұстарын қарастырайық.

Мүмкіндіктері:

әлемнің кез келген нүктесінен (компьютер мен Интернет бар жерде) білім алу;
кестеге сілтеме жасамай оқу уақытын азайту немесе көбейту мүмкіндігі;
басқа қызметпен біріктіру және уақытты үнемдеу (және жалпы - жұмыстан қол үзбей оқу мүмкіндігі) ;
білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, жеке көзқарасын қабылдай білу;
оқытудың қолжетімділігі мен ашықтығы;
өзін-өзі тану мүмкіндігі.

Онлайн оқу үшін демалыс алудың қажеті жоқ. Қашықтықтан оқыту форматында жұмысты, хоббиді, жеке өміріңізді және достарыңызбен кездесулерді біріктіре аласыз және тағы бір сөзсіз артыұшылығы - шынымен сұранысқа ие мамандық алу мүмкіндігі мен ең бастысы, ондағы өзекті құзіреттіліктер.

Онлайн оқыту

Коронавирустық Пандемия білім беру саласын қысқа мерзімде толығымен қайта форматтауға мәжбүр етті. Көптеген елдер білім берудің үздіксіздігін қамтамасыз ету үшін пайдаланылатын цифрлық қашықтықтан оқытуға көшуге дайын болмады және үлкен қиындықтарға тап болды. Пандемия салдарынан 191 елдегі мектептер жабылды, бұл бүкіл әлемдегі оқушылардың 90% - дан астамына әсер етті, олардың жартысы үй компьютеріне қосыла алмады, 43% - ында үй интернеті жоқ.

Ең өткір теңсіздік табысы төмен елдерде байқалады: Африка елдерінде оқушылардың 89% - ы компьютерге қол жеткізе алмады, ал 82% - ы интернетке қол жеткізе алмайды. Сол аймақта мобильді желілер қызмет көрсетпейтін орындардың ең көп саны болды.

Ресейде үй шаруашылықтарының 69% - ы компьютерлерге ие, яғни үйдегі оқушылардың үштен бірінде дербес компьютерлер жоқ. Ресейлік мектептерде компьютерлер бар, бірақ олар жеткіліксіз, ал кейбір аймақтарда интернет іс жүзінде жұмыс істемейді.

Қазақстанда 3 млн оқушыдан қашықтықтан білім алуға көшу кезінде 700 мыңға жуық (23%) компьютер қажет, дегенмен эпидемия басталғаннан бері оқушыларға 250 мыңнан астам компьютер уақытша пайдалануға берілді. Техникаға аз қамтылған отбасылардан шыққан, ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар мен төменгі сынып оқушылары мұқтаж.

ЮНИСЕФ-тің Қазақстандағы басшысы Артур ван Дузен Қазақстан цифрлық білім беруге жақсы дайын деп санайды. Оның дәлелдері: халықтың 78% - ы интернетке қол жеткізе алады, мобильді деректерді беру үшін "өте арзан" тарифтер, мектептердің көпшілігінде интернетке қосылудың болуы, елде цифрлық білім беру платформалары бар.

Жергілікті атқарушы органдар мектептерде бар 250 мың компьютер таратты, сондай-ақ оқушылар мен педагогтар арасында бөлінетін 11 мың жаңа компьютер сатып алынды. Сонымен қатар, оқушылар тегін интернетпен қамтамасыз етіледі. 1

Мамандардың айтуынша, қашықтықтан оқыту барлығына бірдей қолайлы емес. Нейропсихология саласындағы көптеген мамандар мектептегі барлық оқушылардың тек 3-5%, әсіресе бастауыш сынып оқушылары, бағдарламаны сәтті пайдалана алатындығын байқаған. Балалардың көпшілігі назарын қалай шоғырландыруды, өзін-өзі ұйымдастыруды және барлық әрекеттерін бақылауды білмейді. Қашықтықтан оқытудың сәтті болуы үшін білімге саналы түрде қарау керек. Компьютердің сенімді пайдаланушысы болу керек, егер оқушы түсінбесе, онда барлық жүктеме мұғалімге және сабақтарды түсіндіруге мәжбүр болған ата-аналарға жүктеледі. Бірақ техникалық проблемалар мен адам факторын алып тастасаңыз да, Қашықтықтан оқытудың басқа да көптеген кемшіліктері бар. Олардың ең бастысы-мотивация. Онлайн форматта өткен төртінші тоқсанда мұғалімдер алдымен балалардың оқу тиімділігінің артқанын атап өтті, бірақ бір айдан кейін бәрі өзгерді: ынта аз уақытқа созылды. Мұның себебі - "оқушы-мұғалім" жеке эмоционалды қарым-қатынасының болмауы.

Өкінішке орай, қашықтықтан барлық дерлік пәндерді игеру мүмкін емес. Бүгінгі таңда көптеген оқушылар мен студенттер практикалық сабақтардың жетіспеушілігін сезінеді. Сіз тарихты немесе әдебиетті қашықтан оқи аласыз, керемет дизайнер немесе бағдарламашы бола аласыз. Бірақ ұшқыш немесе хирург болуды үйрену мүмкін емес. Студенттерге тікелей практикалық жұмысты орындау қажет болатын белгілі бір пәндерде қолданылатын әдістер қашықтықтан оқыту кезінде тиімсіз болып табылады. Бұл форматта химияны, математиканы немесе физиканы зерттеу мүмкін емес, өйткені әр пәннің өзіндік ерекшеліктері бар. Сондай - ақ, қашықтықтан білім беру кезінде оқытудың негізі тек жазбаша болып табылады. Кейбіреулер үшін өз білімдерін ауызша, ауызша түрде жеткізе алмау сүрінуге айналуы мүмкін. Сонымен қатар, онлайн сабақтарда барлық оқушыларды жалпы талқылауға қосу, диалог ұйымдастыру қиын. Әдетте пікірталасқа қатысқандардың 15-20 пайызы қатысады.

Интернеттегі білім берудің тағы бір кемшіліктері

Білікті мамандардың жетіспеушілігі .

Көптеген мұғалімдер бормен бірге тақтада тұруға дағдыланған, сондықтан ақпаратты жарқын, түсінікті және қызықты ету үшін компьютер экраны арқылы жеткізу қиын. Өйткені, қашықтықтан сабақ жүргізу әдістемесі әдеттегіден өзгеше: сіз материалдағы ең маңызды нәрсені таңдап, оны дұрыс ұйымдастырып, ұсынуыңыз керек. Бұл жұмыс толығымен мұғалімдерге жүктелді. Қазір олар тек мұғалім ғана емес -әдіскер, әзірлеуші, теруші және психолог қызметін атқарады. Сондай-ақ, қашықтықтан оқыту тәжірибесінің жеткіліксіздігіне байланысты сабақты техникалық ұйымдастыруға көп уақыт жұмсалады. Бүгінгі таңда материалдың көлемі аз және онлайн-сабақтың сапасы сыныпта өткізілген қарапайым мектеп сабағына қарағанда төмен.

Оқушы денсаулығына зиян

Компьютерде білім алу көптеген денсаулық проблемаларын тудырады. Бұл туралы дәрігерлер бірнеше рет айтқан. Мектепте бала партада 40 минут, содан кейін өзгеріс пен жаңа сабақ өткізеді. Ол тақтаға қарап, дәптерге жазады. Үйде компьютердің алдында отыру, көзге шамадан тыс жүктеме қаупі бар. Пәтерде тәулік бойы дерлік болу қозғалыс жетіспеушілігін тудырады, бұл өсіп келе жатқан баланың денесіне де зиянды. Артық тамақтану мәселесі күрделене түседі-компьютер мониторында болу барлық "тәттілерді" жеуге ықпал етеді, нәтижесінде артық салмақ қана емес, сонымен қатар ас қорыту проблемалары да болуы мүмкін. Сондай-ақ, ұзақ отыру және тіпті бір қалыпта жату сіздің арқаңызға зиян тигізеді. Балаларда қалып нашарлайды, сколиоз пайда болады.

Интернеттегі оқыту психикалық денсаулыққа да әсер етеді. Компьютерде көп уақыт өткізетін адамдар жұмыс күнінің соңында эмоционалды күйзелісті сезінеді. Адам онлайн режимінде жұмыс істеген кезде, ми қатты жүктеледі. Жеке байланыс арқылы ол демалады, өйткені дене тілі, эмоционалдық байланыс, сигналдар бар және толық байланыс бар.

Қашықтықтан оқыту салдары COVID-19-дан қауіптірек

Наурыздың аяғында коронавирустық пандемия бүкіл әлемді жаулап алған кезде, ЮНЕСКО мәліметтері бойынша, барлық дерлік мемлекеттерде Орта және бастауыш мектептер жабылды. Бұл 165 елдегі 1, 5 миллиардтан астам оқушыға әсер етті. Бір жерде оқу жылы мерзімінен бұрын аяқталды, бір жерде оны онлайн-форматта жалғастырды. Бүгінгі таңда білім беру саласындағы көптеген зерттеушілер, психологтар мен үздік жоғары оқу орындарының дәрігерлері "балаларды мектепке қайтару ұлттық басымдыққа айналуы керек"деген ойды растайды.

Бұл тек әлеуметтік-эмоционалды және академиялық даму үшін ғана емес, экономика үшін де маңызды. Әлеуметтанушылар қашықтықтан оқыту қала мен ауыл арасындағы білім сапасының айырмашылығын күшейтеді деп болжайды. Қашықтықтан оқытудың өнімділігіне интернетке қолжетімділік және оның жылдамдығы, сондай-ақ білім беру инфрақұрылымының дамығандығы және оқытушылардың қашықтықтан оқытуды ұйымдастыру дағдылары әсер етеді. Ауылдық жерлерде бұл көрсеткіштердің барлығы төмен, бұл сөзсіз алшақтыққа әкеледі.

Пандемия кезеңінде Қазақстанда білім беруге Инвестициялар төрттен бірге қысқарды

Әлемдік пандемияның қиын кезеңінде ҚР - дағы білім беру саласына инвестициялар көлемі күрт қысқарғаны есте қаларлық жайт: ағымдағы жылдың үш айында секторда күрделі салымдар небәрі 17, 9 млрд теңгені құрады - өткен жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 22, 8% - ға аз (НКИ-барлығы 76, 1%)

2020 жылғы қаңтар-наурызда білім беру саласына негізгі капиталға инвестициялардың елеулі үлесі жергілікті бюджеттер есебінен түсті: 13, 4 млрд теңге. Өз қаражаты есебінен 3, 8 млрд теңге, республикалық бюджет есебінен 735, 6 млн теңге инвестицияланды. 2