Карфагеннің сыртқы саясаты

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

Карфагеннің сыртқы саясаты.

Жоспар

Кіріспе

Негізі бөлім
Карфагеннің сыртқы саясатының алғышарттары

1 Карфагеннің құрылуы
2 Экономикалық әлеуметтік жағдайы

Карфагеннің Риммен соғыстары

2 Бірінші Пуни соғысы жане оның нәтижесі
1 Екінші Пуни соғысы жане оның нәтижесі
2 . 2 Үшінші Пуни соғысы жане оның нәтижесі

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Ғылми жоба өзектілі

Карфагеннің сыртқы саясаты тұралы түсінік.

Мемлекттің қалыптасуы барысындағы ерекшеліктерді түсіндірү жане ішкі жағдайы тұралы ақпарат беру.

Ғылми жоба мақсаты

Карфагеннің сыртқы саясаттағы жүргізген соғыстарына сипаттама беру.

Римге қарсы бағытталған Карфагеннің натижелі жүргізген соғыстарын ашып көрсетіп беру.

Ғылми жоба міндеттері.

Карфагеннің құрылуы барысындағы маңызды оқиғаларды талдай отырып Карфагеннің экономикалық тұрғыдан рөлін анықтау.
Карфагенді әскери тұрғыдан зерттеп көрсету.
Риммен болған соғыс әректтеріне жан жақты талдау жаса

І Карфагеннің сыртқы саясатының алғышарттары

Карфагеннің құрылуы
Карфагеннің қалыптасуы тұралы аңыздар сақталған.Аңыз бойынша ханшайым Элисса және оның ағасы Пмгмалион Тир қаламының корольі ІІ Белланың қызы және ұлы болып табылады. ІІ Белланың өлімінен кейін тақ мұрагері ретінде Пигмалион Тир қаласының корольі болады. Қарындасы Элисса өзінің нағашысы Ацербке (Сихей) тұрмысқа шығады. Ацерб абыз Мелькарт, билік пен байлыққа ие адам еді оның билігі патшалықпен тең болды. Бұл діни элита мен монархия арасындағы бәсекелестіктің күшеюіне әкелді.Бұл жағдай Пигмалионның билікті тартып алуына алып келді.Ацербті қасақана өлтіріп өз билігін кеңейте түсті. Бұл жағдайды қарындасы Элиссадан жасырып келеді.Бұл жағдайды естігеннен кейін Элисса казіргі Ливан жерінде Жарқын қала Карфагеннің негізін қалайды. Яғни Карфагеннің құрылуында басты рөл атқарған финикиялықтар болып есептеледі. Осылайша б.з.д. 814 жылы Карфагенді Финикиядан келген қоныстанушылар құрады. Тир қаласы тұралы айтатын болсақ, Финикияның Жерорта теңіз жағалауындағы сауда-экономикалық байланыстары үшін өте қолайлы қала болып табылады. Жалпы Карфаген орналасқан географиялық аймақ өте қолайлы орындардың бірі болып есептеледі. Қазіргі Африканың Солтүстігінде, яғни қазіргі Ливан аймағы болып табылады. Бұл аймақ Карфаген Еуропа елдерімен сауда байланыста болуы үшін тиімді еді. Финикиялықтардың ұрпақтарын Жерорта теңізі, Эгей теңізінің жағалаулары ежелгі риммен сауда байланыс жасауға мүмкіндік берді. Бұл аймақта тек Риммен ғана емес теңіз арқылы сауда жасайтын Аппенин түбегі халықтарыменде байланыста болды.Кейіннен б.з.б 8-7ғасырларда Финикияның әлсірегенін пайдаланып Жерорта теңіз жағалауында аздаған үстемдікее ие болды сондай -ақ осы уақытта Пиреней түбегінеде үстемдік етті. Алғашқы құрылған аймағынан кеңейгеннен кейін Жерорта теңіз жағалауындағы беделіде артты. Сицилия аймағы үшін Грек қоныстарымен күресте финикийлер этрустармен одақтасты. Сицилия үшін гректермен болған соғыс 300 жылға созылып, біздің заманымыздан бұрын 4 ғасырдың аяғында Карфагеннің пайдасына шешілді.

2 Экономикалық әлеуметтік жағдайы
Карфагеннің орналасқан аймағына байланысты экономикалық әлеуметтік жағдайдың негізін құраған сауда болып табылады. Деректерге сүйенсек Карфаген халқы бүкіл тарихында ашаршылық немесе әлеуметтік тұрғыдан мүлдем қиыншылық көрмеген. Карфаген саудагерлері Жерорта теңізінде, Атлант мұхитынан Канар аралдарына дейін және құрлықта Сахара арқылы сауда жасаған.Карфаген сауда жасау барысында Тартессос және Иберий түбегі қалаларына қатты тәүелді болды. Бұл аймақтар кен, шахта, күміске өте бай аймақтар еді. Карфаген бұл аймақтан күміс, қола және т.б. өнімдерді тасымалдады. Осы сауда арқылы Жерорта теңізінде ең үлкен күміс тасымалдаушы мемлекетке айналды. Рудалық және шахталық өнімдерді әкеліп өңдеді. мемлекет экономикасында ауыл шаруашылығы маңызды рөл атқарды.Өңдеу өнеркәсібіне қосымша, Карфаген суаруды, егіс айналымын, ұнтақтау машиналарын, қол диірмендерді пайдалана отырып, жоғары дамыған ауыл шаруашылығық өнімдерін өндіре алды. Баградтың құнарлы жазығында бекініс түрінде жерлері болды. Бұл жерде құлдар және жергілікті Ливиялықтар қызмет көрсетті. Кішігірім жер иелегушілер аса маңызды рөл атқармады.Осылайша ауыл шаруашылығыда жақсы дамыған еді. Бұған дәлел Карфагендік Магонның ауыл шаруашылығы туралы кітаптағы еңбегі кейіннен Рим Сенатының бұйрығы бойынша латын тіліне аударылды. Бұл жағдай Карфагеннің ауыл шаруашылығының дәрежесін көрсетеді.
Карфаген көпестері үнемі жаңа рынок көзін іздеді. Б. з. д. шамамен 480 жылы теңіз жүзуші Гимилькон қынаға бай Корнуолл түбегінің жағасына келді.. Гибралтар бұғаздары арқылы және одан әрі оңтүстікке қарай Африканың батыс жағалауының бойымен Ганнон Гвинея шығанағына және тіпті қазіргі Камерун жағасына дейін жетті.
Б.з. б. III ғасырдың басында технологиялар, флоттар және сауда арқасында қала алдыңғы орынға шықты. Грек тарихшысы Аппиан карфагендіктер туралы былай деп жазды: "олардың әскери тұрғыдан күші эллиндіктерге тең болды,байлық бойынша парсы елінен кейін екінші орында болды". Жалпы Карфагеннің орналасуы, экономикасында аса маңызды фактор болды.Мемлекттің сақталмағанынада осы жағдай әсер еткен болар. Себебі мұндай жерге қызығушылық қалыпты жағдай болатын. Мұндай жерге үстемдік орнатысы келген Римдіктер болатын. Ал Карфагеннің құлауында да шешүші рөл атқарған Рим болып есептеледі.Риммен болған соғыс үш кезеңнен тұрды және бұл соғыс тарихта Пуни соғыстары деп аталды.
Карфагеннің Риммен соғыстары
Бірінші Пуни соғыстары және оның нәтижелері
Карфагеннің сыртқы саясаты өте жақсы дамыды. Әлеуметтік экономикалық жағдайы жоғары деңгейде болды. Карфагеннің әскері бастысы жалдамалы болды. Негізін испандық, африкандық, гректік, галлиялық жалдамалылар болды. Жалдамалы атты әскер нумидийліктерден құралған. Иберийліктер жақсы әскер болып саналды -- (caetrati). Кельтиберлер тайпалары галлдықтардың қаруларын пайдаланды -- ұзын және екі жүзді қылыштар. Пілдер де маңызды рөл атқарды. Олардың шамамен 300 болған. Әскерді катапульталар, баллисталар және т.б техникалық жағынан да жақсы қамтамасыз етті. Құрылымы жағынан пунийліктер әскері эллинисттік мемлекеттердің әскерлеріне ұқсас болды. Әскер басында қолбасшы тұрды, ол барлық әскерлерді басқарумен айналысты. Әскері саясаты жағынан қарсыластарына қарағанда әлсіз деуге болатын еді. Бұл тұрғыдан ең басты қарсыласы Жерорта теңізіне бақталас Рим болатын. Риммен салыстырғанда әскери жағынан әлсіз болды. Соғыс Римнің Карфаген иелігіне қол сұғудан басталды.Рим әскері сиракуздықтардың қаныстарына кенеттен шабуыл жасады. Қолбасшы Гиерон бұл жағдайға дайын болмады. Ол ннгізінен Карфаген әскеріне үміт артатын еді. Алғашында Гиерон әскерлері сәтті әрекет жасады. Алайда Консулдың жаяу әскері Гиерон әсерін талқандап, шегінуге мәжбүр қылды. Римдіктер 264 жылы Мессана қаласына келеді.Мамерталықтар (Мессана қаласының халқы) Консулды жақсы қарсы алды. Сиракуз қаласына дейінгі бекіністерді басып алынады.Осындай әрекеттерден кейін Сиракуз қаласына жол ашылады.Карфагеннің шекарасына дейін жетеді. Ал бұл уақытта есе Консулға соғыс үшін берілген өкілеттлік мерзімі аяқталады.Консул Регий (Оңтүстік Италия) аймағына қайта оралады. Римнің алғашқы соғыс жылы осымен аяқталады.Б.з.д 263 жылы соғыс жалғасады. Римнің бұл кезде күшінің негізін Сицилияға бағыттайды. Бұл уақытта бұрын соңды болмаған соғысқа екі бірдей консул-Марк Валерий Максим және Мана Отацилий Кра басшылық жасады. Сицилияның көптеген қалалары Карфаген және Сиракуз ықпалында болған болатын, сы соғыстардың нәтижесінде Сицилияның біраз бөлігі Римдіктердің құрамына кіреді. Тарихшы Евтропий Рим сол кезде 50-ден астам сицилиялық қалаларды өз қамқорлығына алды, -деп атап көрсетеді.Римдіктер жаңа одақтастардың әскери күштерін шебер қолданды және оларды Сицилияның орталық ауданарына жұмылдыра алды. Римдіктердің Сиракуз қаласына жорығы сәтті жүзеге асты. Б.з.б 263 жылы қаланың басшысы Гиерон одақ құруға мәжбүр болды. Гиерон жасақан шарт 15 жылды құрады. Ал Гиеронның өзі Римдіктерге кепілдікке берілді. Салық ретінде 100 күміс ақша төледі.Сиракуз иелігіндегі барлық жер Римге қарады. Тек солтүстік-шығыстағы Тавромений аймағынан бөлек. Рим көптеген Карфаген қалаларын жаулап алды,нәтижесінде Сицилиядағы Карфагеннің жағдайы күрт нашрлады.
Карфаген Африкада жалдамалы әскер құра бастады, оны Римдіктерге қарсы Сицилияға жіберуге тура келді. Тарихшы Филиннің айтуы бойынша әскер құрамы 50 000 жаяу әскерден, 6000 кавалерист және 60 пілден тұрды. Армия сапыны құраушылар жартылай лигурийлер, кельттер және иберийлер . Карфаген Сицилия аралындағы өткен соғыстарда бүкіл аралдағы кейбір бекітілген тірек пункттеріне сүйене отырып жеңіске жетті және олардың жоспары құрлықтағы соғысты осылай жүргізу болды.
Б.з.б 262 Аригент қаласы үшін маңызды шайқас бодды. Римдік екі консул Аригент қаласына шабуыл жасаауды ойластырады. Алайда Аригент қаласы көмек шақырып үлгереді. Гоннон бастаған Карагендіктер Эрбестегі Римнің әскери базасын жойды. Сиракуз қаласынан көмек келіп Римдіктер соғысты жалғастырды .Нәтижесінде Карфаген әскерінің жеңілуімен аяқталды.Қаланы Рммдіктер тонады.Карфаген әскерінің ұтымды жағы теңізде үстемдікке ие бола алатын еді. Б.з.б 260жылы Плибийдің айтуынша Милаев теңізінің оңтүстік бөлігінде Рим жане Карфаген әскерінің арасында шайқас болды. Ганнибал Гиско бастаған Карфаген кемелерінің саны 130 ға жеткен болса, Римдіктерде 120 кеме болды.Римдіктер Липар өзенінің бойында 13 кемесінен айырылады. Осыған қарамастан одақтастарың арқасында соғысты тоқтатпайды.Бұл шайқаста Гай Дуилий бастаған Римдіктер жеңіске жетеді.Алайда соғысты әрі қарай жалғастырмайды, себебі Ганнибал Гискодағы 80 кеме әлі де болса қауіп төндіре алатын еді. Римдіктер б. з. д. 260 жылы Мацелла қаласыны босату үшін Артгент қпласы арқылы батысқа қарай жылжыды.Бұл жағадай карфагендіктердің қарымта шабуыл жасауына тиімді болды.Гамилькар бастаған карфагндіктер Рим әскерін талқандалды. 259 жылы Гамилькар оңтүстікке,Камерун, Сиракуз қалаларына жол тартты.Консул Луций Корнелий Сципион б.з.б 259 жылы Сардиния жерінде Карфаген әскеріні талқандайды. Ганнибал Гиско Сулчи жеріне шегінүге мәжбүр болады.Римдіктер б.з.д 252 жылы солтүстіктегі Терма қаласын басып алады. Содан кейін Панорм қаласына шабуыл жасайды. Алайда қаланы б.з.д 251 Кафелдон қаласыны басып алғаннан кейін басып алды. Бұл қалалар Сицилияның батысы болып табылады. Панорманы басып алумен Сицилия Римның құрамына өтті. Б.з.д 241 жылы консул Гай Лутация Катула карфаген әскерін талқандады. Бірінші ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.