Инклюзивті білім беру жағдайында жұмыс істейтін психологтың 3 маңызды құзыреттілігі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

Солтүстік Қазақстан Мемлекеттік Университеті

Педагогикалық факультеті

Эссе

Тақырыбы :Инклюзивті білім беру жағдайында жұмыс істейтін психологтың 3маңызды құзыреттілігі қандай?

Орындаған:Шарифқызы Мадина

Тобы:Ппс-18к

Қабылдаған:Алпысбаева М. Б

Петропавл қаласы, 2021жыл

Адамнын ойлығының қажетті құраушысы кәсіби кузыреттiлiк болып табылады. Кәстои құзыреттiлiк зерттеушілермен маманды даярлау сапасынын сипаттамасы және еңбек әрекетiнiң нәтижелiлiгiнiң элеуеті ретінде қарастырылады. Ал педагогтын кәсiби кузыреттiлiгi пәндiк салада, сонымен катар педагогика және психология саласында гылыми-теориялык бiлiмдер жүйесi кіретін маман тулгасынын сапалык сипаттамасын көрсетеді. Педагогтын касiби кұзыреттілігі бұл мұғалімнің теориялық білімдер жүйесі мен оларды белгiлi педагогикалык жағдайларда колдану, педагогтын кундылыктары, ОНЫҢ мәдениетінің интегративті көрсеткіцттерiнен (сөйлеуі, сөйлесу мәнері, өзiне және ынасы т. б. тұратын көпфакторлы кұбылыс. Касiбилiктi жумысына қарым-қатынасы маманнын жәндуілгің әр түрлі аспектілерімен сәйкестендіре отырып Маркова кәсiби ку ар А. К. құзыреттіліктің төрт түрiн көрсетедi: арнайы, əлеуметтік, тұлғалық және жеке: 1. Ари месе әрекеттік кәсіби кұзыреттілік әрекеттi жогаргы кәсiби деңгейде менгерудi сипаттайды. Ол тек арнайы білім ғана емес, сонымен бiрге оны тәжірибеде қолдана алуды білдіреді. 2. Әлеуметтік кәсіби құзыреттілік кәсіби когамдастықта кабылданған кәсiби карым-катынас тәсілдері мен бiрiгiсiби өзара әрекеттестікті қолдану жолдарын меңгеруді сипаттайды. 3. Тұлғалық кәсіби құзыреттілік өзін озі дамыту мен оз ойын білдіру әдістерін, кәсіби деформацияга карсыласу кұралдарын менгерудi сипаттайды Бунда маманнын өзі кәсіби әрекетін жоспарлау, өздігінен шешімдер кабылдау, проблеманы кере алу кабілеті де кiредi. 4. Жеке кәсiби құзыреттілік өзін өзі реттеу, кәсіби өсуге дайындық. косiби картаюға карсы тұру, гуракты кәсiби уәждемесiнiн тасiлдерiн менгеруді сипаттайды. Маркова А. К. кәсіби құзыреттіліктің маңызды құраушыларының бірі өси ана білім мен біліктерді игеру және тәжірибеде колдану регiнде кабiлетiн тан Ресейлік зерттеушi Коточитова Е. В. әрбiр блок келесi компоненттердiн «есу платформасы>> болатын, алдынгы блокка сүйеніп құрылатын педагогикалык құзыреттіліктін иерархиялык моделін усынады. Модельдiн құраушылары педагогикалык кузыреттiлiктiн атты түрінен тұратын блоктар болып келедi:

-бiлiмдiлiк; -әрекеттік;

-коммуникативтi; -эмоционалды: -тұлғалық;

-шығармашылы

Авторо дагогты окыту барысында қалыптасатын кузыреттілікке тiкелей қатысты болатын рiздiлiк қағидасынын ерекше маңыздылығын атап көрсетеді. Контекстен жулып алынған жеке блок педагогтын кажеттi кәсiби бiлiктiлiгiн камтамасыз етпейді. Ресей зерттеушісі Дружилов С. А. педагогтын касiби біліктіліктің келесі компоненттерін боледі мотивациялыкерісті қызметік коммуникативті және рефлексивті. Мотивациялык-аріктік компонент құрамына түрткілер, максаттар, кажеттіліктер, кундылық ұстанымдарыкiредi, тулганын мамандықтағы шыгармашылык көрiнiстерiн ынталандырады, кәсіби әрекетке қызығушылықты қарастырады. Қызметтік (лат. тiлiнен functio компонент жолғанда белгілі бір педагогикалык технологияны жобалау жән жүзеге асыру үшін мұғалімге қажеттi педагогикалык екет тәсiлдерi тура білім ретінде керілоді. Коммуникативті (лат. тiлiнен communico - байланысамы сойлесемiн ыреттiлiк компонентiне өз ойын анык, дəл жеткізу, сендіру, Stud. kz далелдеу, талдау, пайымдаулар жасау, рационалды және эмоционалды акпарат беру. тулга аралық байланыстар орнату. өз әрекеттерін әріптестердің әрекеттерімен келісіп жасау, әр түрлi iскерлiк жағдайларда сайлесудің тиімді мәнерiн тандау, диалогты ұйымдастыру және колдау Рефлексивті (кейiнгi лат. тiлiнен reflexio -кайп иналу) компонентке йін жеке жетіс әрекетінің нәтижелерi мен өзiнiн даму денгейiн бакылау iскерлiгi: креативтілік, іскерліктері жатады. жетiстiктерiн саналы түрде бастамашылдык. ынтымақтастыкка, шығармашылыкка бағыттылық, өзін өзі талдауға бейiмдiлiк сиякты касиеттерi мен қабілеттеріш капы пен скандығы жатады. Рефлексивті компонент тұлғалық жетістікте ушiсi, адамдармен карым-катынаста, өзiн өзi басқаруда жеке тұлғалық малыыыт іздеу, сондай-ақ өзін өзі тануға, кәсіби өсуге, шеберлікті жетілдіруге, шығармашылық маңызды әрекетке және жұмыстын жеке стилін калыптастыруга түрткі болып табылады. Сонымен коса, зерттеушi аталган педагогтын кәсiби кузыреттiлiгiнiн сипаттамалары интегративті, жалпы касiби даярлыктын өнімі болғандықтан, оны болмайтындығын айтады. және

Қазақстандык зерттеуші Оралканова И. А. «мұғалімнің педагогикалық әрекетке даярлығы>> түсiнiгiн инклюзивті білім берудi жүзеге асыратын шетелдiк мугалiм-практиктер зерттеулерiнiн нәтижелерiн ескере отырып, психологиялык және кәсіби дайындык тұрғысынан мәнді талдау негiзiнде педагогтардың тұлғалық, геодық және тәжірибелік даярлығының бiртұтастығын көрсететін езара бай психологиялық және кәсiби сапалардын кешенi түрiндегi даярлык кымын анықтады. Аталган түсінікті талдау нәтижесiнде, автор «мугалiмдер н инклюзивті білім беру жагдайында жумыска даярлыгы» инклюзивті білім беру талаптарын есепке ала отырып оку- тәрбие үдерісін ұйымдастыруда кәсіби әрекетті жоғары мотивациялык- құндылықты к денгейде орындауға мүмкіндік беретін үйлесiмдi өзара әрекеттесуші, зара толықтырушы психологиялык және касiби сапалардын кешенi ретiнде айкындайды. Сондай-ақ, казакстандык зерттеушiнiн аныктамасы бойынша, психологиялык даярлық бұл мұғалімнің белгілі бір тұлғалық касиеттерінің кешені, ал кәсiби дидактикалык білім мен әдістемелiк iскерлiктер блогы болып табылады. Мотивациоялык құндылыктык компонент, ролканова И. А. пiкiрiнше, инклюзивтi бiлiм берудiн құндылығы санытус нумен сипатталады. Бұл компоненттiн көрсеткіштері: 1) инклюзив " бору идеясын кундылык ретiнде кабылдау; 2) даму мумкiндiгi шектеулі балаларын тен кұкыктыгын мойындау және балаларды кундылык ретiнде кабылдау; 3) юзивті білім беру жағдайында жумыс iстеу үшiн өзiн өзi дамытуга және окуга дайындығы. Оралканова И. А. мугалiмдердiн инклюзивті
білім беруге енгiзедi:

психологиялык даярлыгынын келесi бiлiмдердi

-тулганын кұндылыктык бағдары; тулганын уәждемесi:

толеранттылы
эмпатия

- педагогика

огнмизм.

Оралкано 1. А. пiкiрiнше, мазмунды компоненттiн негiзгi көрсеткіштерi: - инклюзивтi бiлiм беру негiздерiн бiлуi; - даму мүмкіндігі шектеулі балалардың дене кол жетімділігіне қойылатын талаптарды бiлуi: мұғалімнің акпараттылығын қамтамасыз ететін, даму мумкіндігі шектеулі балалардын кукыктарына катысты сауаттылыкты арттыратын жалпы білім беретін мекемелердiн оку-тарбие үдерiсiне даму мүмкіндігі шектеулі балаларды косу туралы нормативті-құқықтық негіздерді білуі; мужние конт
Беру жағдайнида оку және тәрбиелеу үдерiсiн ұйымдастыру инклюзивті білім беру ерекшеліктерін шектеулі

Ол бастауыш сынып мұғалімдерінің даму мумкiндiгi

денесiне ынгайлы жағдайды қамтамасыз 11 етудi, оку

бағдарлама йiмдеудi, оку материалынын мазмұнын дифференциациялау

және жекел арудi менгеруде керiнедi:

инклюзивті білім беру субьектiлерiмен коммуникативті байланысты орнату негiздерiн бiлуге мугалiмнiң инклюзивті білім беру жағдайында «Мен гана білемін>> позициясынан «Бiз бiргеміз>> және тығыз қарым-катынаста даму мумкіндігі шектеулі балалар мен баскаларга ынгайлы жағдай жасай аламыз деген позицияга ауысу жатады. Келесi компонент, Оралканова Н. А. пікірінше, операционалды- əрекеттiк инклюзивті білім беру жағдайында педагогикалык жумыста педагогтын практикалық дағдыларын корсетеді. Зерттеушінің ойынша,

операционалды-әрекеттік компоненттің көрсеткiштерi келесi iскерлiктер мен дағдылардан уриш: (ul даму чыкіндігі шектеулі балалармен және олардын ата-аналарымен коммуникат тиан. Сайланысты жүзеге асыру iскерлiгi мен дағдылары;

- мүмкіндіктері әр түрлі балаларды бiрге окыту жағдайында оку-тәрбие үдерiсiн

құрастыру іскерлігі; ордветих скерлітырған мұғалімнің инклюзивті білім безу, а дайында -топта жұмыс

жумыска даярлыгын калыптастыру ерекшелiктерi педагогтын гулгалык бiлiктiлiгi инклюзивті білім беру жағдайында бастауыш сынып мұғалімдерінің кәсіби әрекетінің іргелi негiзi болып табылатынын растайды. Даму мүмкіндігі шектеулі балалармен жұмыс істейтін педагогтың базалық касиеттері Эмпатия, педагогикалык оптимизм, гумандылық, балаларға сүйіспеншілік, шыдамдылық, даму мүмкіндігі шектеулі баламен баскалармен карым-қатынаста жане Длiгi екендiгi аныкталды. Жоғарыда айтылғандарды Оралканова И. А. инклюзивті мектеп мұғалімі келесi педагогты корытынды шарттарға сан нәтижелі жұмыс істей алады, егер: - ол иiлгiш бола- оган киындыктар кызык болып, əр турлi ыңгайды жеке ерекшеліктердi сыйлайтын болса; арби найды қолдануға, дайын болса; - ол - ол топтын баска мушелерiнiн ұсыныстарын тындап, колдана алатын болса - ол сыныпта баска ересек адам болса да өзiн сенiмдi ұстаса; ол баска мамандармен бiр топта жұмыс істеуге келісетін болса.

Сонымен қатар, атақты казакстандық ғалым Мовкебаева З. А. Қазақстан Республикасында даму мүмкіндігі шектеулі балалардын сапалы білімге құқығын (калыпты балалармен бірге) камтамасыз ету бойынша саясатынын енгiзiлуi мен белсенді таратылуына қарамастан, инклюзивті білім беру жағдайында кәсiби әрекетін жүзеге асыратын педагогтарды даярлау дәстүрлі түрде жүргізіліп жаткандыгын өкінішпен айтуда. Бұл өз кезегінде, жалпы білім беретін көптеген педагогтардың даму мумкiндiгi шектеулі балалармен жұмыска дайын болмауына септiгiн тигiзедi. Ол келесiлерден 12 керiнiс табады:

- даму мүмкіндігі шектеулі балаларга катысты олар «түзетілмейді