МЕКТЕП ХИМИЯ КУРСЫНДА БЕЙІНДІК ОҚЫТУДЫ ҚОЛДАНУ

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 84 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . .

КІРІСПЕ. . .: 1 ОРТА МЕКТЕП ХИМИЯ КУРСЫН ОҚЫТУДА ЭЛЕКТИВТІ КУРСТЫҢ МАҢЫЗЫ . . .

3: 6

КІРІСПЕ. . .: 1. 1 12 жылдық білім беру жүйесінің негізі - бейіндік оқыту . . .

3: 6

КІРІСПЕ. . .: 1. 2 Бейіндік мектепте химиядан элективті курстарды жүргізу әдістемесі . . .

3: 19

КІРІСПЕ. . .: 2 МЕКТЕП ХИМИЯ КУРСЫНДА БЕЙІНДІК ОҚЫТУДЫ ҚОЛДАНУ . . .

3: 33

КІРІСПЕ. . .: 2. 1 Химиядан 11 - сынып оқушыларына арналған «Тұрмыстағы химия» элективті курсының бағдарламасы . . .

3: 33

КІРІСПЕ. . .: 2. 2 «Тұрмыстағы химия» элективті курсының дәрістері мен лабораториялық жұмыстарының жиынтығы . . .

3: 37

КІРІСПЕ. . .: 2. 3 Алынған нәтижелерді сараптау

3: 77

КІРІСПЕ. . .: ҚОРЫТЫНДЫ . . .

3: 81

КІРІСПЕ. . .: ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕРДІҢ ТІЗІМІ . . .

3: 83

КІРІСПЕ

Тақырыптың өзектілігі. Қазақстандағы білім берудің негізгі мақсаты - мемлекеттегі әлеуметтік-экономикалық жағдайының қазіргі заман талаптары мен оның дамуының негізгі бағыттарына сай келетін жаңа сапаға жету болып табылады. Ал экономика мен қоғамдық өмірдегі өзгерістердің дамуы білім беру жүйесінің мәнісі мен негізі болатын тұлғаға жаңа талаптар қояды. Сол талаптардың ішінде негізгілері мыналар: талапкерлік, жауапкершілік, өзгеріп жатқан жағдайларға бейімделушілік, болашақ мамандықты түсінушілікпен таңдау қабілетінің болуы және оған дайын болу.

Қазақстанда жүргізіліп отырған білім беру жүйесін реформалау білім берудің барлық деңгейлерін қамтиды, дегенмен жалпы білім беру мектебінің жоғарғы сатысын ауқымды өзгерістер күтіп отыр. Жалпы орта білім беру құрылымын жаңарту еңбек рыногының сұраныстарын ескере отырып, 12 жылдық мектептің жоғарғы сатысындағы оқушыларды әлеуметтендіруді көздейтін бейіндік оқытуды жүзеге асыруға, мектептің кәсіби білім беру ұйымдарымен икемді байланысын шыңдауға бағытталған.

Еліміздің Президенті Н. Ә. Назарбаевтың Л. Н. Гумилев атындағы Еуразиялық ұлттық университетте 2006 жылғы 27 мамырда оқыған «Инновация және білім арқылы экономиканы білу» атты дәрісінде: «Әлемнің бәсекеге анағұрлым қабілетті 50 елінің қатарына Қазақстанның кіру міндеті тек мына жағдайда ғана шешілуі мүмкін, егер оны өмірге нарықтық экономикаға бейімделе алатын, басқару тәжірибелері бар, ғылыми технологиялар білімін игерген жоғары білікті мамандар өндіретін болса», - деп атап өтті [1] .

Тақырыптың зерттеліну деңгейі . Бейінді оқыту және бейіналды дайындық мәселесімен отандық педагог-ғалымдарымыз, М. Ж. Жадрина, Е. А. Ушуров, Р. С. Омарова, К. У. Қонақова, С. Д. Мұқанова, М. Р. Көпжасарова С. А. Тәжібаева және т. б. айналысуда.

Оқыту үрдісіне элективті курстарды ендіру мәселелерінде А. А. Кузнецов, Е. Я. Аршанский, О. С. Габриелян, А. Г. Каспржак, В. А. Орлов Д. С. Ермаков, Г. Д. Петрова, К. А. Сарманова, Д. М. Қазақбаева С. Д. Муканова, А. Е. Касенова, А. С. Звягин және т. б. еңбектерінің маңызы зор.

Аталған авторлардың еңбектерінің және негізгі мектеп химиясы бойынша ұйымдастыру ерекшеліктеріне арналған бірқатар зерттеулерді талдау нәтижесінде, бейіналды дайындық мәселесінің кең аспектілі және көп жоспарлы екендігі байқалды. Бірақ, вариативті компоненттің оқу курстары қазіргі заман ғылыми зерттеулер өрісінен тыс қалып отыр, сонымен қатар негізгі пәндермен салыстырғанда олардың арнайы бағыттылығы ескерілмеген. Бұл сұрақтың теориялық тұрғыдан жеткіліксіз жасақталуы мектептің білім беру практикасында элективті курстарының оқушыларға бағдар беру нәтижелерінің жеткіліксіздігіне әкеп соғады. Соның салдарынан оқу жоспарына элективті курстарды ендіріп, оның мазмұны мен құрылымын химия пәнімен тығыз байланысты қарастыру мәселесі туындап отыр.

Адамзат қоғамы бұдан мыңдаған жылдар бұрын химияны қолданып, кейбір табиғи шикізаттарды мұқтажына сай өңдеп, қажетіне пайдалана білген. Бірақ ол кезде химияның сырлары әлі құпия болатын, ол өз алдына ғылым болып қалыптаспаған.

Бүгінде химия халық шаруашылығының барлық салаларында, күнделікті тұрмысымызға кеңінен қолданылып отыр. Соңғы кезде жедел қарқынмен дами бастаған өндіріс салаларының бірі - тұрмыс химиясы. Қазіргі кезде дүние жүзі бойынша 40 млн. тоннадан астам тұрмыс химиясының өнімдері шығарылады, ал үстіміздегі ғасырдың соңғы жылдары ол көрсеткіш 3-4 есеге дейін өсуі ықтимал.

Осыған қарамастан, мектептің химия курсында тұрмыстық химия тақырыбының төңірегінде ешқандай сабақтар немесе курстар өтілмейді. Осы тұрғыдан алғанда жоғарғы орта жалпы білім беретін мектеп оқушыларына тұрмыстық химиялық заттар, олардың маңызы, қолданылуы туралы бағыт беруді күшейту керектігі айқын мәселенің бірі. Зерттеуімізді осы мәселеге бағыттау барысында бірнеше қайшылықтарды байқадық:

Орта мектептің жоғары сатысындағы оқу бейінін таңдау қажеттігі мен оқушыларды бағдар алуға жеткілікті түрде дайындықтың ғылыми негіздегі элективті курстың жасалмауы арасында қайшылық туып отыр.
Негізгі мектепте химиядан бейінді оқытуды іске асыру қажеттігі мен қазіргі кезде орындауда ғылыми әдістемелік нұсқаудың болмауының арасындағы қарама-қайшылық.
Қазақстанның отандық тұрмыстық химиялық товарларды арзан бағада шығаратын өндіріс орындарын салуы болашақ жастарды оған баулу керек екендігі мен бұның төңірегіндегі элективті курстың болмауы да дипломдық жұмысты жазуға әсер етті.

Жоғарыда көрсетілген қарама-қайшылықтарды шешудің тиімді жолдары мен әдістерін іздестіру мақсатымен дипломдық жұмыс тақырыбын «Бейіндік мектептерде химия пәнін оқытуда элективті курстың маңызы» деп таңдадық.

Дипломдық жұмыстың мақсаты: Орта мектепте химия курсын оқытуда элективті курстың маңыздылығын анықтау.

Дипломдық жұмыстың міндеттері:

элективті курстар арқылы химияны тереңдете оқыту негізінде оқушылардың бейіндік бағдарын қалыптастыру жолдарын көрсету;
химияның бейінді элективті курстарына қойылатын талаптарды, бағдарламалық мазмұнын және жүйесін анықтау;
«Тұрмыстық химия» элективті курсының бағдарламасын, күнтізбелік-тақырыптық жоспарын және осы пәнді жүргізуге арналған дәрістер мен лабораториялық жұмыстардың әдістемелік нұсқауын даярлау;
элективті курстың әдістемесін педагогикалық эксперимент арқылы тексеру.

Зерттеу объектісі . Негізгі мектепте химияны оқыту үрдісі.

Зерттеу пәні . Негізгі мектеп химиясын элективті курстар арқылы жетілді-ре отыру үрдісі.
Дипломдық жұмысты жүргізудің практикалық базасы

Жетісай қаласындағы №2 Ш. Уалиханов атындағы орта мектептің, 11сыныбында жүргізілді.

Жұмыстың ғылыми және практикалық маңызы. Негізі мектеп химиясы бойынша элективті курстардың мазмұнын жасау шарттары анықталып, ғылыми тұрғыдан негізделді.

Зерттеудің ғылыми әдістері. Педагогикалық эксперимент жүргізу, арнайы бақылау, мұғалімдермен және оқушылармен сұхбаттасу, сауалнама жүргізу, педагогикалық эксперимент нәтижелерін сұрыптау.

Диплом жұмысының құрылымы кіріспеден, екі бөлімнен, қорытынды және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 ОРТА МЕКТЕП ХИМИЯ КУРСЫН ОҚЫТУДА ЭЛЕКТИВТІ КУРСТЫҢ МАҢЫЗЫ

1. 1 12 жылдық білім беру жүйесінің негізі - бейіндеп оқыту

Жаңа мың жылдықтың басында мектепте білім беруді тағы да бір жылға ұзарту жөніндегі сұрақтар талқылана бастады. Дамыған елдердің, АҚШ, Канада, Жапония, Германия, Франция, Ұлыбритания, Қытай елдерінің білім беру жүйелері модельдерін алып қарайтын болсақ, бұл елдерде негізінен 5 немесе 6 жылдық бастауыш білім, 3 немесе 4 жылдық орта білім және 3 жылдық бағдарлы немесе кәсіптік білім беру моделі қабылданған. Орта білім берудің осындай модельдерінде 6 жастан мектепке баратын балалардың психологиялық-физиологиялық өсу ерекшеліктері ескерілген. Сондай-ақ, 9 жылда жалпы орта білім беруді аяқтауға болатындығы ойластырылып және соңғы 3 жылда заман талабына сай жақсы кәсіптік-техникалық білім беріп, 18 жасқа толған жастардың еңбекке еркін араласуларына, яғни олардың қалаған кәсіптерін толық игеріп, өз беттерінше еңбек ету мүмкіндіктеріне ие болуларына жағдай жасау қажеттілігі негізінде қабылданған. Сонымен бірге, жастардың келешекте өз білімдерін жалғастыруларына мүмкіндіктерінің болуы да ойластырылған. Ал тек терең университеттік білім алғысы келетін жастарға, сол ғылым бағыты бойынша соңғы 3 жылда жақсы бағдарлы білім берілуі керектігі ескеріліп, жүзеге асырылған.

12 жылдық білім беру жүйесі оқушыны бейіндеп оқыту арқылы өзіндік талабын қанағаттандыруды, оның жеке тұлға ретінде дербес қалыптасуына мүмкіндік береді. Ол мынадай міндеттерді жүзеге асыруды көздейді: оқушыларға бейінді оқытудың белгілі бір бағытын таңдауына мүмкіндік туғызу; оқушылардың әлеуметтік және жеке кәсіби жағынан өзін-өзі анықтауына, өзгермелі қоршаған ортаға бейімделе білуіне септігін тигізетін өзіндік білім алуын ұйымдастыру. Нәтижесінде оқушының болашақ мамандығына саналы таңдау жасауына жағдай туады, өзіндік іс-әрекетін бағалай білуге дағдыландыратын түпкілікті құзіреттерге қол жеткізіледі, сөйтіп оқушының одан әрі білім алуын жалғастыруына игі ықпал етеді. Оқытуды даралау мен саралауға бағдарланған оқытуды енгізу арқылы жоғары сынып оқушыларының қажеттілігі, қызығушылығы мен қалауына сәйкес тұлғалық және өмірлік өзін-өзі анықтауына әсерін тигізетін бейіндік оқытуды жүзеге асыруға жағдай жасау.

Қазақстан Республикасында 2005-2010 жылдар аралығында білім беруді дамытудың Мемлекеттік бағдарламасында және отандық 12 жылдық білім беру тұжырымдамасында бейінді оқытудың үш бағыты анықталған: оның біріншісі, жаратылыстану-математикалық, екіншісі, әлеуметтік-гуманитарлық, үшіншісі, технологиялық. Бұл бағыттардың мазмұны арнаулы бейіндік курстар жиынтығынан тұрады. Демек, кез келген мектеп оқушысының өз білім жолын таңдауына, жергілікті мектеп желісінің ерекшеліктеріне және кадрлық құрамына қарай білімін жан-жақты тереңдетуіне мүмкіндігі бар [2] .

12 жылдық білім беру жүйесіндегі басты артықшылық - баланың тек қана білім алып ғана қоймай, бейіні мен икемділігіне, таңдайтын мамандығына қарай алғашқы кәсіби бағдар алып шығуында жатыр. Яғни, 11-12 сыныптардағы білім мазмұны оқушының жоғары оқу орнының алғашқы курстарында алатын білім мазмұнымен кіріктіріледі. Оқушы мен оқытушы арасындағы өзара түсіністік пен ықпалдастыққа негізделген оқыту процесі оқушының ойлау жүйесінің дамуына, құндылық бағдарының айқындалуына, қарым-қатынас жасай білу дағдысының қалыптасуына игі ықпал етеді. Нәтижесінде оқушының танымдық қабілетінің деңгейін өсіріп, ойлау қабілетін арттырып, ақпаратты қабылдап қана қоймай, оны талдап, өзіндік тұжырым жасай алатын дәрежеге қол жеткізеді. Бұл үрдіс 12 жылдық білім беру жүйесінде білім мазмұнын түбегейлі жаңартумен қатар, оқытудың тың әдістемесін дүниеге әкеледі. Әрине, бұл құнды идеялардан туындайтын жаңа оқыту технологияларын енгізуді талап етері сөзсіз. Дегенмен әлемдік қолданыста оң нәтижесін көрсетіп келе жатқан кредиттік технология сияқты, бұл да өз шешімін береді деген үміт үлкен.

12 жылдық мектептің 11-12 сыныптарында бағдарлы және кәсіптік білім беру қарастырылған. Бірақ бұл жан-жақты ойластырылмаған, өте күрделі мәселе.

12 жылдық мектептің мазмұны бойынша білім берудің басқа барлық сатыларының, тіпті жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру мазмұны да міндетті түрде өзгеріске ұшырайды. Бұл жұмысты атқару үшін ғылыми және білім беру мекемелері, оқытушылар мен әдіскерлер жұмылдырылады.

Жалпы 12-жылдық білім беру жүйесіне көшудің бірқатар себептері болды.

Оқушылардың денсаулығын сақтау. XX ғ. соңғы онжылдығында оқу уақытының ұзақтығы қатысушылардың денсаулығына біршама ауырлықтар әкелді. Содан оқу материалының бұрынғы көлемін сақтап, пән бойынша оқу сағатының санын азайту, үйге берілетін тапсырмалардың көбейіп, оқушылардың тез шаршауына әкеліп соқтырды.

Концепция авторларының пікірінше міндетті 10-жылдық және толық 12-жылдық орта мектепке көшу, резервті пайда болған уақытты рационалды қолдану, оқу материалының көлемін қысқарту, сонымен қатар денсаулықты сақтау технологиясын қолдану жолымен күнделікті оқу ауырлығының төмендеуіне шарт жасайды.

Жалпы білім сапасын жоғарылату.
Жалпы білім беруді жалғастырудың халықаралық стандарты. Халықаралық практикада мектепте 12-жылдық білім беруге қол жеткізеді. Көптеген дамыған елдерде жалпы орта білім 12-14 жылда қамтылады. 12-жылдық жалпы білім беру жүйесі барлық Орталық және Батыс Еуропа елдерінде, сонымен қатар Балтық, Молдовия, Украина, Белоруссия, Өзбекстан елдерінде жүргізілген.
Демографиялық және әлеуметтік-экономикалық факторлар. 2001 жылы 10 жылдан кейін қатысушылар санының 21 млн-нан 13-14 млн-ға күрт төмендеуі әлеуметтік-экономикалық құлдырауға әкеп соқтыруы мүмкін, әсіресе, біріншіден білім сферасында. 12-жылдық мектепке көшу демографиялық құлдыраудың алдын алады.

Мектептегі білім беру түрін үш деңгейлі етіп қалдыру ұсынылды.

Бірінші баспалдақ - бастауыш білім (міндетті), 1-4-ші сыныптар.

Екінші баспалдақ - негізгі жалпы білім (міндетті), 5-10-шы сыныптар. Дәл осы баспалдақта ұйымдастырушылардың ойынша толықтыратын оқу жылы енгізіледі.

Он жылдық негізгі мектеп білім алуда базалық болып табылатын орта (толық) білім беретін немесе арнайы кәсіптік мектепке қатысты толық аяқталған білім болып саналады, оқушылардың белгілі бір бейін түріне бағытталуына жағдай жасайды.

Үшінші баспалдақ - орта (толық) жалпы білім, 11-12-ші сыныптар.

Мектептің үшінші баспалдағында (жоғарғы) білім беруді бейінді жіктеу негізінде құру жоспарланды (мысалы, келесі бейін түрлері бойынша: жараты-лыстану-ғылыми, гуманитарлық, физика-математикалық, көркем-эстетикалық және т. б. ) .

Осындай жолмен, 12-жылдық орта мектептің педогогикалық қызметі қазіргі модельдерден толыққандылығымен, вариациялық, деңгейлі, бейінді жік-темесімен, аймақтық, индивидуализациялық бағыттылығымен ерекшеленер еді.

12-жылдық мектепте орта (толық) білім берудің құрылысы мен мазмұны концепциясымен бірге он екі жылдық білім берудің пәндік концепциялары да жарық көрді.

Концепцияда 12-жылдық мектепте химияны оқытудың үш сатысы белгіленген: пропедевтикалық, негізгі және бейіндік.

Пропедевтикалық сатыда концепция авторларының пайымдауынша, химиялық білім он жылдық негізгі мектептің 1-ші және 7-ші сыныптары аралығында беріледі. Бұл сатыда қатысушылар химия төңірегінен алғашқы білімді «Табиғаттану», «Қоршаған орта», «Жаратылыстану» сияқты интеграциялық курстарды және биологиядан, химиядан, физикадан жүйелі курстарды оқу барысында алады.

Негізгі сатыда химияны он жылдық мектептің 8-10 сыныптарында өтеді. Осы сатыдағы химиялық білім барлық құқықтық-ұйымдық форманың барлығындағы мемлекеттік жалпы білім беру мекемелеріне міндетті болып табылатын химия курсын оқу барысында нақтыланады. Негізгі мектепте мектептің жоғарғы сатысында пәнді бейінді оқуды жалғастыру үшін негіз қалыптастыру қажет. Он жылдық негізгі мектепте химияны меңгеруге аптасына 2 сағаттан үш жыл бөлінеді.

Бейіндік сатыда химияны меңгеру мектептің жоғарғы сатысында 11-12-ші сыныптарда жүргізіледі.

Пәнді оқыту дифференциалды түрде екі вариантта жүргізіледі - базалық және бейіндік деңгейде [3] .

Бейінді оқыту - оқу үрдісін жеке тұлғаға бағдарлаудың тиімді жолы

Қазіргі таңдағы оқушыларды бейіндеп оқытудың жағдайын талдай отырып, олардың негізгі ерекшеліктері анықталды: жеке білім беретін пәндерді тереңдетіп оқыту; саралай оқыту, оқушылардың өз қабілеттері, икемдері мен қажеттіліктеріне сәйкес жеке білім траекториясын таңдап алуы; білімі әртүрлі дәрежедегі оқушылардың қабілеттеріне, жеке икемдері мен қажеттіліктеріне сәйкес деңгейлеп оқыту; оқушыларды әлеуметтендіру, оларды кәсіби тұрғыдан өзіндік орын анықтай білуге дайындау; жалпы және кәсіби білім беру арасындағы байланыстың болуын, мектеп бітірушілерді жоғары кәсіби оқу орындарының бағдарламаларын игеруге дайындау; төрт курс түрлері бойынша: базалық жалпы білім беруші курстар, бейінді курстар, қолданбалы курстар және таңдау бойынша курстарынан (элективтер) әртүрлі комбинациялар жасау мүмкіндігі; негізгі мектеп оқу жоспарына міндетті таңдау курстары мен оқушылардың келешек оқу бағдарын таңдауына әсер ететін кәсіби сынақтарды енгізу арқылы бейіналды дайындықты іске асыру.

Қазіргі таңда білім беру кеңістігіндегі инновациялық үрдістердің бағыттарының бірі - мектептің жоғары сатысын бейінді оқытуға көшіру болып табылады. Ол өз алдына оқушылардың қызығушылықтарын, икемдері мен қабілеттерін толығырақ ескеретін білім беру үрдісінің құрылымы, мазмұны және ұйымдастырудағы өзгерістері негізінде саралай және даралай оқытуды қарастырады. Бейінді оқытудың негізгі идеясы - оқушыларға таңдау мүмкіндігін беру болып табылады. Негізгі мектеп бітірушісі жоғары сыныптардағы бейінді оқыту жағдайында оқу бағытын таңдауға мүмкіндік алады. Бұл таңдауды оқушылар өздігінен және саналы түрде жасаған кезде ғана бейінді оқыту өз мақсаттарына жетеді. Оқушы өзінің іс-әрекетінің бейінін таңдауға дайын болу қажет, бұл жағдайда негізгі мектептегі бейіналды дайындықтың маңызы зор. 12 жылдық мектепке бейіндік білім беруді енгізудің басты мақсаты - оқытылушылардың кәсіби бағыт алуын және өз жолын табуын қамтамасыз ету, оқушылардың кәсіптік таңдауды, саналы түрде жүзеге асыруы үшін оларға қажетті ресурстарды қалыптастыру мүмкіншілігін беру [4] .

Бейіндік білім беруге көшу кезінде келесі міндеттер іске асырылуы қажет:

- түлектердің еңбек және білім рыноктарына кіру процестеріне мектептің назарын күшейту арқылы жалпы орта білім берудің әлеуметтік-экономикалық тиімділігін қамтамасыз ету;

- оқушылардың жекелеген пәндерді таңдап алу бейімі бойынша жалпы орта білім беру көлемінде тереңдеп оқу мүмкіншілігін қамтамасыз ету;

- мектептегі білім беру процесінің вариативтілігін және жеке адамға бағыт алуын қамтамасыз ету, оқушылардың білім алу әрекетінің ынталық деңгейін арттыру;

- оқушыларға бейіндік оқу шеңберіндегі курстарды таңдауға және икемді жеке білім бағдарламаларын құруға мүмкіндік беру;

- білім мазмұнын жетілдіру негізінде білім беру процесін іс жүзінде бағыттауды және оның әрекеттік құраушысын (жобалау- зерттеу және коммуникативтік қабілеттерді игеру) күшейтуді іске асыру;

оқушыларды әлеуметтендіру мүмкіншіліктерін кеңейту, жалпы және кәсіби білім беру арасындағы сабақтастықты қамтамасыз ету, мектеп түлектерін кәсіби жоғары білім бағдарламаларын игеруге анағұрлым тиімді дайындау.

Бейіндік оқытудың моделі: кез келген модель өзінің құрамына инвариантты құраушы - бейіналды даярлықты қамтиды (Сурет 1) . Бейіналды оқыту - бір-бірімен тығыз байланысты екі құрылыммен сипатталады: химиядан негізгі жалпы білім беру (I концентр, 8-10-шы сыныптар) және элективті курс пәндері бойынша бейналды даярлық (10-шы сынып) . Бірінші концентрдің білім беру бағытының мақсаты: негізгі мектептегі білім алушылардың өзін-өзі анықтауына жағдай жасау.

Бейінді оқытудың моделі өзіне химиядан бейіналды даярлықты (8-10-шы сыныптар) және сонымен қатар жалпы орта білім (11-12-ші сыныптар, II концентр) мен элективті бейіндік курстарды (11-12 сыныптардың бейіндік дайындығы) қамтиды.

II Бейіндік оқыту

(11-12 сыныптар)

I Бейіналды даярлық

(8-10 сыныптар)

Сурет 1. Бейіндік оқытудың моделі

Бейіналды даярлықтың мақсаты «Оқушыларды бейіналды даярлау және жоғары сыныптағыларды бейіндік оқыту тұжырымдамасында» көрсетілген. « Окушыға өзін-өзі анықтай алуына жағдай жасау, жалпы білім беру мектебінің сыныптарында, кәсіби мамандандырылған мекемелерде де бейіндік оқуды таңдауларын қамтамасыз ету» мәселесі де тұжырымдамада айтылады. Соған сәйкес оқушының бейіналды даярлығына келесі талаптар қойылады: түрлі бейіндік оқуды таңдаудағы өзінің қабілетін объективті түрде бағалай алуы; қызығушылығы мен қабілеттілігіне сәйкес бейіндік оқуды таңдай алуы; таңдаған бейін бойынша оқу мотивациясының жоғарғы деңгейінің қалыптасуы. Жоғарыда айтылған мәселелерді шешу үшін бейіналды дайындықты іске асыру моделі жасалды (Сызбанұсқа 1) . Бейіналды дайындықты іске асыру үшін келесі міндеттер қойылады: бейіналды дайындықты психологиялық-педагогикалық; теориялық-әдіснамалық; ғылыми-әдістемелік; құқықтық-нормативтік тұрғыдан қамтамасыз ету.

1-сызбаның жалғасы

Сызбанұсқа 1. Бейіналды дайындықты іске асырудың моделі

Бірінші ұстаным бойынша бейіналды дайындықты психологиялық-педагогикалық тұрғыдан қамтамасыз ету үшін, психологтың оқушымен ғана жұмыс істеуімен тынбай, оқу-тәрбиелеу үрдісіне мұғалімдер мен ата-аналарды қатыстыра отырып, жұмысты ұйымдастыру талабы туындайды.

Екінші ұстанымда бейіналды оқытудың теориялық-әдіснамалық негіздеріне сүйенудің қажеттігі көрсетіледі. Бұл мәселеге орай, бүгінгі күні оқушыларды бейіналды даярлау және жоғарғы сыныптағыларды бейіндеп оқыту тұжырымдамасы жасалып отыр. Үшінші ұстанымда бейіналды дайындықты ғылыми-әдістемелік тұрғыдан қамтамасыз ету көзделеді. Оған мұғалімнің әдістемелік даярлығын жетілдіру (тақырыптық семинарларға қатысу, тәжірибе алмасу), өзіндік білім алуы; бейіналды даярлықты тиімді іске асыру үшін оқушылардың танымдық қызығушылықтарына негізделген элективті курстарды іріктеп алу немесе оларды оқушылардың жеке қабілеттерін, қызығушылықтары мен икемдерін, аймақ ерекшеліктерін ескере отырып, модификациялау; өздігінен курс бағдарламаларын жасау кіреді. Төртінші ұстаным бойынша бейіналды дайындықтың құқықтық-нормативтік жағынан қамтамасыз етілуі бірқатар құжаттармен белгіленеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.