Теңіз жағалаулық процестері мен рельеф пішіндері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
Л. Н. ГУМИЛЕВ АТЫНДАҒЫ ЕУРАЗИЯ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

№7-СӨЖ
Теңіз жағалаулық процестері мен рельеф пішіндері

Орындаған: ГГ-21 студенті Қахарман Аяулым
Қабылдаған: География ғылымдарының докторы, профессор Сапаров Қуат Табылдинович

Нұр-сұлтан
№7 - өзіндік жұмыс
Тақырыбы: Теңіз жағалаулық процестері мен рельеф пішіндері
Теңіздің қиратушы жұмысы. Теңіз жағалары мен түбінің қирауы түрлі фак-
торлардың əрекетіне байланысты. Бұл факторлардың бастыларына жататындар - жағаға соғылатын толқынның соққылау күші, толқындар тасымалдаған таужыныс сынықтарының соққылауы, теңіз суының жағаны құрайтын таужыныстарға химиялық əрекеті. Аталған факторлар əдетте бірге əрекет етеді. Осыған байланысты теңіздің қиратушы əрекеті де біршама артады. Əлем мұхитының суы атқаратын қирату жұмысының жиынтығы абразия деп аталады.
Жағада абразия ұдайы білінеді. Бұл процесс ақырғы нəтижесінде қия жағаның қирауына əкеледі. Қираған сайын жағаның тікейген қабырғасында (бетінде) ойық, яғни соқпатолқындық қуыс жаралады (6.13-сурет). Қуыстар тереңдеген сайын оның төбесін құрайтын таужыныстар өздерінің салмақ күші əсерінен опырылып түсетін жағдайға жетеді. Қия жаға біртіндеп құрлық жаққа шегініп, қуыстың орнында соқпатолқындық терраса жаралады. Жағаның қираған бөліктері шайылып кеткен əрі тек қана түбірлік таужыныстардан тұратын соқпатолқын террасаның бөлігі абразиялық
терраса деп аталады.

6.13-сурет. Теңіз жағалары қирауының сұлбасы. Қираудың таужыныстар еңістігіне байланысы: а - еңістік континентке қарай; ə - еңістік теңізге қарай; б - жағаның біртіндеп қуыс пен терраса жасап қирауы; 1 - əктас; 2 - саз; 3 - құмтас; I - жағаның бастапқы беті; II - соқпатолқын қуысы; III - соқпатолқын террасасы; су деңгейінің IV - жоғары жəне V - төмен орналасуы; VI - шайылма терраса
Соқпатолқын террасасы абразияның əрекетінен ұдайы ұлғайып, теңіз алабы жағына қарай да, құрлық жағына қарай да кеңейеді. Кейде ол едəуір өлшемдерге - ені 86 50-60 км шамасына дейін жетеді. Теңіздің құрлыққа қарай жылжу жылдамдығы біршама жоғары, 1000 жылда 1-2 км-ге жетеді.
Абразияның үш түрі бар - механикалық, химиялық жəне термиялық абразия.
Механикалық абразия ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.