Хронологиялық деректер тізбесі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 27 бет
Таңдаулыға:

Алғы сөз

С. Сейфуллин атындағы Алматы облыстық әмбебап кітапханасының ақпараттық-библиографиялық бөлімі 2022 жылы аталып өтілетін мерейтойлық және еске алынатын күндерге арналған күнтізбені құрастырды. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасында ұлттық, мемлекеттiк, және халықаралық, кәсіби мерекелер және басқа да атаулы күндер қамтылған.

Мерейтой иелерінің еңбектерін насихаттауда және облысымыздағы көрнекті оқиғаларды хабарлауда бұл көрсеткіштің алатын орны ерекше.

Нақты күні мен айы белгілі және белгісіз даталар хронологиялық тәртіппен жеке топтастырылған.

Күнтізбе мәдени мекемелерге, бұқаралық ақпарат құралдары қызметкерлеріне, мұғалімдерге, мектеп оқушыларына, кітапхана қызметкерлеріне және жалпы оқырман қауымға арналаған.

2022 жылдың басты оқиғалары мен атаулы күндері

Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздеріне 30 жыл (1992) ;
Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінің құрылғанына 30 жыл (1992) ;
2022 жылдың Дүниежүзілік кітап астанасы болып Гвадалахара қаласы (Мехсика) ЮНЕСКО шешімімен жарияланды;
Қазақ ақыны, әдебиет зерттеуші ғалым, түркітанушы, публицист, педагог, аудармашы, қоғам қайраткері Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 150 жыл.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҰЛТТЫҚ МЕРЕКЕСІ

16 -17 желтоқсан

Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күні

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК МЕРЕКЕЛЕРІ

1-2қаңтар

Жаңажыл

1-2қаңтар: 7 қаңтар

Жаңажыл: Рождество Христово мерекесі

1-2қаңтар: 8наурыз

Жаңажыл:

1-2қаңтар: 21-23 наурыз

Жаңажыл: Наурызмейрамы

1-2қаңтар: 1 мамыр

Жаңажыл:

1-2қаңтар: 7 мамыр

Жаңажыл: Отан қорғаушылар күні

1-2қаңтар: 9 мамыр

Жаңажыл: Жеңіскүні

1-2қаңтар: 6 шілде

Жаңажыл: Астана күні

1-2қаңтар: 30 тамыз

Жаңажыл:

1-2қаңтар: 1 желтоқсан

Жаңажыл:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ КӘСІПТІК ЖӘНЕ ӨЗГЕ ДЕ МЕРЕКЕЛЕР

10 қаңтар

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні

10 қаңтар: 15 ақпан

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Ауғаныстаннан Кеңес әскерлерінің шығарылған күні

10 қаңтар: 1 наурыз

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Алғыс айту күні

10 қаңтар: 3 сәуір

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Геологтар күні (сәуірдің бірінші жексенбісі)

10 қаңтар: 12 сәуір

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Ғылымқызметкерлерінің күні

10 қаңтар: 21 сәуір

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Қазақстан Республикасының Мемлекеттік күзет қызметі күні

10 қаңтар: 17 сәуір

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Байланыс және ақпараттандыру қызметкерлері күні

10 қаңтар: 21 мамыр

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні:

10 қаңтар: 29 мамыр

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Еуразиялық интеграция күні

10 қаңтар: 29 мамыр

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні:

()

10 қаңтар: 31 мамыр

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Саясиқуғын-

10 қаңтар: 4 маусым

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері күні

10 қаңтар: 5маусым

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Эколог күні

10 қаңтар: 6 маусым

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Қаржыполициясыкүні

10 қаңтар: 9 маусым

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Мемлекеттік органдардың арнайы мақсаттағы бөлімшелері әскери қызметшісінің, қызметкерінің күні

10 қаңтар: 7 маусым

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Монополияға қарсы орган қызметкерлері күні

10 қаңтар: 12 маусым

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні:

Жеңіл өнеркәсіп қызметкерлерінің күні

(маусымның екінші жексенбісі)

10 қаңтар: 19 маусым

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні:

Медицина қызметкерлерініңкүні

(маусымның үшінші жексенбісі)

10 қаңтар: 23 маусым

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Мемлекеттік қызметшілеркүні

10 қаңтар: 23 маусым

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Полиция күні

10 қаңтар: 28 маусым

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні:

10 қаңтар: 2 шілде

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні:

10 қаңтар: 3 шілде

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Ұлттық домбыра күні (шілденің бірінші жексенбісі)

10 қаңтар: 9 шілде

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Су шаруашылығы қызметкерлері күні

10 қаңтар: 10 шілде

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні:

Балық шаруашылығы қызметкерлері күні

(шілденің екінші жексенбісі)

10 қаңтар: 13 шілде

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні:

10 қаңтар: 17 шілде

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Металлургтеркүні ()

10 қаңтар: 7 тамыз

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Көлік қызметкерлері күні (тамыздың бірінші жексенбі)

10 қаңтар: 14 тамыз

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Құрылысшы күні (тамыздың екінші жексенбісі)

10 қаңтар: 10 тамыз

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Абай күні

10 қаңтар: 21 тамыз

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Спорт күні (тамыздың үшінші жексенбісі)

10 қаңтар: 18 тамыз

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Шекарашыларкүні

10 қаңтар: 28 тамыз

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Шахтер күні (тамыздың соңғы жексенбісі)

10 қаңтар: 1 қыркүйек

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Білімкүні

10 қаңтар: 4 қыркүйек

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Мұнай-газ кешені қызметкерлерінің күні (қыркүйектің бірінші жексенбісі)

10 қаңтар: 5 қыркүйек

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні:

10 қаңтар: 11 қыркүйек

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Отбасы күні (қыркүйектің екінші жексенбісі)

10 қаңтар: 25 қыркүйек

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Еңбек күні (қыркүйектің соңғы жексенбісі)

10 қаңтар: 25 қыркүйек

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні:

Машина жасаушылар күні

(қыркүйектің соңғы жексенбі)

10 қаңтар: 28 қыркүйек

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Атом саласының қызметкерлерініңкүні

10 қаңтар: 30 қыркүйек

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Әділет органы қызметкерлерініңкүні

10 қаңтар: 2 қазан

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Мұғалімдер күні (қазанның алғашқы жексенбісі)

10 қаңтар: 19 қазан

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Құтқарушыкүні

10 қаңтар: 30 қазан

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: ()

10 қаңтар: 8 қараша

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Статистика күні

10 қаңтар: 15 қараша

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Ұлттық валюта - теңге күні, Қазақстан Республикасының қаржы саласы қызметкерлерінің кәсіптік мерекесі

10 қаңтар: 20 қараша

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Ауыл- ()

10 қаңтар: 6 желтоқсан

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Прокуратура күні

10 қаңтар: 12 желтоқсан

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні:

10 қаңтар: 18 желтоқсан

Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы күні: Энергетиккүні ()

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЖӘНЕ БҮКІЛӘЛЕМДІК МЕРЕКЕЛЕР

27қаңтар

Бүкіләлемдіккеденкүні

27қаңтар: 4 ақпан

Бүкіләлемдіккеденкүні: Дүниежүзілік қатерлі ісікке қарсы күрес күні

27қаңтар: 15ақпан

Бүкіләлемдіккеденкүні: Интернационалист

27қаңтар: 21ақпан

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралық ана тілі күні

27қаңтар: 1 наурыз

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 3 наурыз

Бүкіләлемдіккеденкүні: Дүниежүзілік жазушылар күні

27қаңтар: 15 наурыз

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 21 наурыз

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 22 наурыз

Бүкіләлемдіккеденкүні: Бүкіләлемдік суды қорғаукүні

27қаңтар: 24 наурыз

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралық

27қаңтар: 27 наурыз

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралық театр күні

27қаңтар: 30 наурыз

Бүкіләлемдіккеденкүні: Жердіқорғаукүні

27қаңтар: 1 сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралыққұстаркүні

27қаңтар: 2 сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 2 сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні:

Бүкіл әлемдік аутизм мәселесі туралы ақпарат тарату күні

27қаңтар: 6 сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралық спорт күні

27қаңтар: 7 сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 11сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралық фашистік концлагерь

27қаңтар: 12 сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні: Бүкіләлемдік авиация мен Ғарышкерлер күні

27қаңтар: 15 сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 18 сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні: мен тарихиорындаркүні

27қаңтар: 22 сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралық Жеркүні.

27қаңтар: 23 сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралық кітап және авторлық құқық күні

27қаңтар: 24 сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралықжастар ытымақтастығыкүні

27қаңтар: 26 сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні: Нашақорлық пен есірткібизнесінеқарсы халықаралық күрескүні

27қаңтар: 29 сәуір

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралық би күні

27қаңтар: 3 мамыр

Бүкіләлемдіккеденкүні: Бүкіләлемдікбаспакүні

27қаңтар: 5 мамыр

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 8 мамыр

Бүкіләлемдіккеденкүні: Дүниежүзілік Қызыл Крест пен Қызыл Жарты ай күні

27қаңтар: 15 мамыр

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 18 мамыр

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 1 маусым

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 5 маусым

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 23 маусым

Бүкіләлемдіккеденкүні: Бүкіләлемдік Олимпиада күні

27қаңтар: 26 маусым

Бүкіләлемдіккеденкүні:

Халықаралық нашақорлыққа және есірткінің

заңсыз айналымғашығуына қарсы күрес күні

27қаңтар: 3 шілде

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 11 шілде

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 6 тамыз

Бүкіләлемдіккеденкүні: Ядролық қаруға тыйым салудың бүкіләлемдік күні

27қаңтар: 9 тамыз

Бүкіләлемдіккеденкүні: халықаралық күні

27қаңтар: 12 тамыз

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралықжастаркүні

27қаңтар: 8 қыркүйек

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралық сауаттандырукүні.

27қаңтар: 8 қыркүйек

Бүкіләлемдіккеденкүні: ынтымақтастығы күні

27қаңтар: 9 қыркүйек

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 9 қыркүйек

Бүкіләлемдіккеденкүні: Бүкіләлемдік фашизм

27қаңтар: 27 қыркүйек

Бүкіләлемдіккеденкүні: Бүкіләлемдік туризм күні

27қаңтар: 30 қыркүйек

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 30 ыркүйек

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 1 қазан

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 1қазан

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралық музыка күні

27қаңтар: 1 қазан

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 3 қазан

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 3 қазан

Бүкіләлемдіккеденкүні: .

27қаңтар: 4 қазан

Бүкіләлемдіккеденкүні: Бүкіләлемдік жануарлардықорғаукүні

27қаңтар: 13 қазан

Бүкіләлемдіккеденкүні: азайтукүні

27қаңтар: 17 қазан

Бүкіләлемдіккеденкүні: Дүниежүзілік кедейшілікті жою үшін күрескүні

27қаңтар: 18 қазан

Бүкіләлемдіккеденкүні: Руханикелісімкүні

27қаңтар: 24 қазан

Бүкіләлемдіккеденкүні: күні

27қаңтар: 29 қазан

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 10 қараша

Бүкіләлемдіккеденкүні: Дүниежүзілік жастаркүні

27қаңтар: 13 қараша

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 14 қараша

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 16 қараша

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралық толеранттықкүні

27қаңтар: 17 қараша

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралық студенттеркүні

27қаңтар: 18 қараша

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралықтемекі шегуден бас тартукүні (қарашаның үшінші бейсенбісі)

27қаңтар: 21 қараша

Бүкіләлемдіккеденкүні: Дүниежүзілік теледидаркүні

27қаңтар: 25 қараша

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 26 қараша

Бүкіләлемдіккеденкүні: Дүниежүзілік ақпараткүні

27қаңтар: 1 желтоқсан

Бүкіләлемдіккеденкүні: Дүниежүзілік СПИД-кеқарсыкүрескүні

27қаңтар: 3 желтоқсан

Бүкіләлемдіккеденкүні:

27қаңтар: 9 желтоқсан

Бүкіләлемдіккеденкүні: Халықаралық сыбайлас

Қазақстан Республикасының

$C:\Documents and Settings\User\Рабочий стол\рәміздер.jpg$ Мемлекеттік рәміздеріне 30 жыл (1992)

Мемлекеттік рәміздер - бұл кез келген мемлекеттің егемендігі мен біртұтастығын бейнелейтін, оның ажырағысыз атрибуттарының бірі. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері ресми түрде 1992 жылы қабылданды. Қазақстан Республикасында Мемлекеттік ту, Мемлекеттік елтаңба және Мемлекеттік гимн мемлекеттік рәміздер болып табылады.

Қазақстан Республикасы Мемлекеттік туының авторы - Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері Шәкен Ниязбеков.

Қазақстан Республикасы Мемлекеттік елтаңбасының авторлары - белгілі сәулетшілер Жандарбек Мәлібеков пен Шот-Аман Уәлиханов.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік гимнінің әнінің авторы Шәмші Қалдаяқов, сөзін жазғандар: Жұмекен Нәжімеденов, Нұрсұлтан Назарбаев.

«Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері туралы» Конституциялық Заң 2007 жылы 4 маусымда қабылданды. Осы Заңға сәйкес жыл сайын 4 маусым Қазақстан Республикасында Мемлекеттік рәміздер күні ретінде мерекеленеді.

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінің құрылғанына 30 жыл (1992)

$C:\Documents and Settings\User\Рабочий стол\қк.jpg$

1992 жылы 7 мамырда Қазақстан Президенті, Қазақстан Республикасының Жоғарғы Бас қолбасшысы Н. Ә. Назарбаев «Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қорғаныс комитетін Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі етіп қайта құру туралы», «Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерін құру туралы» және алғашқы қорғаныс министрі етіп генерал полковник С. Қ. Нұрмағамбетовты тағайындау туралы жарлықтарға қол қойды. Бұл күн Қазақстанның дербес Қарулы Күштерінің құрылған күні болып қалды.

2022 жылы Дүниежүзілік кітап астанасы

- Гвадалахара қаласы (Мексика)

$C:\Documents and Settings\User\Рабочий стол\книги.jpg$

ЮНЕСКО-ның шешімімен Гвадалахара қаласы (Мексика) -

«2022 жылғы әлемдік кітап астанасы» болып таңдалды.

1996 жылы алғаш рет Дүниежүзілік кітап және авторлық құқық күні аталып өтті, осы күн аясында өткізілген іс -шаралар әлемнің көптеген елдерінде кең қолдау мен дамуды тапты. Кейіннен оқуға, кітапқа, білімге деген қызығушылықты арттыру үшін «Дүниежүзілік кітап астанасы» жобасының идеясы пайда болды. Бұл ЮНЕСКО жобасының мақсаты - қоғамдағы өзгерістерді ынталандыру, зорлық-зомбылықпен күресу және кітап оқу мәдениеті арқылы бейбітшілікті нығайту.

2001 жылдан бастап жыл сайын «Әлемдік кітап астанасы»атағы беріліп келеді. 2001 жылы бұл титулдың бірінші иегері Мадрид болды.

Бұл номинация (атау) қаржылық марапаттауды қарастырмайды. Кітап оқу мен кітапты насихаттаудың ең жақсы бағдарламаларын ұсынған үміткер - жеңімпаз (осы атақтың иегері) . Дүниежүзілік кітап астанасын белгілеу жөніндегі консультативтік комитет ЮНЕСКО, Халықаралық баспагерлер қауымдастығы мен Халықаралық кітапханалық қауымдастықтар мен мекемелер федерациясының өкілдерінен тұрады.

Айы, күні белгісіз аталып өтілетін мерейтойлар

552-603

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет

552-603: 1692-1770

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Қаракерей Қабанбай - батыр, қолбасшы, туғанына 330 жыл ( Алакөл ауданы )

552-603: 1692-1780

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Ескелді би - шешен, қолбасшы, туғанына 330 жыл ( Қаратал ауданы )

552-603: 1692-1776

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Тауасарұлы Қазыбек бек - батыр, саяхатшы, шежіреші, туғанына 330 жыл

552-603: 1782-1867

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Әлібекұлы Сыпатай - Қоқан басшыларына қарсы күресте аты шыққан батыр, туғанына 240 жыл

552-603: 1802-1847

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Қасымұлы Кенесары - хан, туғанына 220 жыл

552-603: 1802- 1874

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Бабатайұлы Дулат - көрнекті ақын, туғанына 220 жыл

552-603: 1807-1888

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Көтібарұлы Есет - батыр, туғанына 215 жыл

552-603: 1807-1885

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Дөсетұлы Тәнеке -белгілі би, батыр, туғанына 215 жыл

552-603: 1837-1899

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет:

Саурықұлы Сыпатай - Қоқан басшыларына қарсы күресте аты шыққан батыр, туғанына 185 жыл

( Жамбыл ауданы )

552-603: 1842-1911

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Оңдасұлы Базар жырау - жырау, туғанына 180 жыл

552-603: 1842-1902

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Жолбарысұлы Бақтыбай - айтыс ақыны, туғанына 180 жыл ( Ескелді ауданы)

552-603: 1857-1930

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Байсақұлы Молықбай - қобызшы, бақсы, туғанына 165 жыл ( Ақсу ауданы )

552-603: 1867-1923

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Найманбайұлы Әсет - әнші, ақын, туғанына 155 жыл

552-603: 1872-1929

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Сералин Мұхамеджан -журналист, жазушы, туғанына 150 жыл

552-603: 1882-1961

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Әлиұлы Сүгір - күйші-композитор, туғанына 140 жыл

552-603: 1882-1937

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Қалқаұлы Түркеш - халық композиторы, туғанына 140 жыл

552-603: 1912-1961

Түрік қағанаты - Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда басқарған Азиядағы ірі мемлекет: Жұмағали Саин - ақын, туғанына 110 жыл

$C:\Documents and Settings\User\Рабочий стол\1.jpg$ Қаракерей Қабанбай, Дарабоз - батыр, талантты қолбасшы

ҚабанбайҚожағұлұлы, Қаракерей Қабанбай, Дарабоз - батыр, талантты қолбасшы. Азан шақырып қойылған есімі - Ерасыл.

Ол 1692 ж. қазіргі Шығыс Қазақстан облысының Үржар ауданындағы Барлық тауында өмірге келіп, 1770 ж. сонда дүние салған.

Жеті жасында әкесі Қожақұл, он алты жасында ағасы Есенбай жоңғарлар қолынан қаза табады. Он алты жасар бала жау арасына жасырын барып, ағасын өлтірген жоңғар батырын өлтіріп, кек алған. Осыдан кейін Зайсандағы Керей ішіне кетіп, жездесі Бердәулеттің қолында болды. Осында жүріп жылқыға шапқан жабайы қабандарды жайратып, “Қабан батыр” атанды.

1717ж. Аягөз шайқасына, 1723 ж. Түркістанқорғанысына, 1726ж. Бұланты шайқасына, 1730ж. Аңырақай шайқасына, кейіннен Шыңғыстау Ертіс бойындағы шайқастарға қатысып, Абылай ханның бас батырларының біріне айналды. 1741 ж. Шыңғыстаудағы Шаған шайқасында ақбоз атпен топ жарып, жауға шапқаны үшін Дарабоз атанды.

1751ж. олСырбойы, Шымкент, Сайрам, Ташкент

қалаларынжоңғарлардан тазартып, Төле бидің билікке келуіне көмектесті.

1756 ж. жоңғар билеушісі Әмірсананы қуып келген әскерінің бетін қайтаруға атсалысты, Шонжы, Нарынқол, Кеген өңірлерін қырғыздардан қайтарып алуға қатысты. 500 адамдық қолмен келген қырғыз батыры Қарабекке ауырып жатқанына қарамастан қарсы шығып, жекпе-жекте Қарабекті өлтірген. Сол сәтте өзі де ат үстінен құлап түсіп, қазаға ұшырайды.

Ескелді би - шешен, қолбасшы

$C:\Documents and Settings\User\Рабочий стол\Ескелді.jpg$ Ескелді би (шамамен 1692-1770 жж. ) Әмбе жалайыр әулие атанған Ескелді би - күллі қазақ халқына қауіп төнген ХVIIIғасырда ел қорғаған ерлердің бірі. Ескелді би Ұлы жүздегі он екі ата Жалайырдың бір тармағы Сиыршыруынанөрбіген, алты Алашқа мәлімТөле бидің жиен немересі.

Ескелдінің жастайынан зерек, тапқырболып өсуіне қоршаған ортасы игі ықпал еткен. Ескелді асқан тапқырлықпен, шешендікпен, ақынша ұйқас сөздер тауып, сөйлей білген. Төле би ең ұлы үш батасының бірін Ескелдіге берген екен. Күллі Ұлы жүзді аузына қаратқан Төле биден бата алған соң Ескелдінің абыройы көтеріліп, барша Жалайырдың билігіне араласа бастайды. Өзінен екі жас кіші Балпық би де осы тұста ел басқаруға жарап қалған еді. Екеуі тізе қосып, Орақ батырды қолбасшы етіп, елді үгіттеуге, мәміле жүргізуге от ауызды, орақ тілді Қабылиса (Қабан) ақынды бас етіп, Сыр бойындағы елді Жетісу өлкесіне қарай көшіреді.

Талдықорғанның маңайындағы Үштөбе деген жерде Абылай бастаған қол қалмақтармен бетпе-бет кездесіп, Долонхор деген қалмақ батырымен Ескелді айқасып, ұзақ арпалыстан кейін аттан аударып, басын кесіп әкелген екен. "Ер Ескелді аталатын" тұсы сол. Осы оқиғадан кейін Ескелді бір топ жасаққа қолбасшы болып тағайындалады.

Ескелді бастаған қол Іле, Қаратал, Көксу бойында қалмақ жасақтарына қырғидай тиіп, бекіністерін талқандап, үнемі жеңіске жетіп отырған. Ол бастаған қолдың Іле, Бақанас жақтағы ерліктері осы күнге дейін ел аузында. Ол Қапалда Қабанбай тобына қосылып, жаралы жауды шекарадан асыра қууда да айрықша көзге түскен.

Бақтыбай Жолбарысұлы - айтыс ақыны

$C:\Documents and Settings\User\Рабочий стол\-Бақтыбай-Жолбарысұлы.jpg$ Айтыс ақыны - Бақтыбай Жолбарысұлы 1842 жылы Алматы облысы Текелі жерінде дүниеге келген.

Жалайыр тайпасының Сиыршы руынан шыққан. Жеті жасында жетім қалып, бірнеше жыл Балқаш, Сексеуіл, Шұрық жақтағы нағашыларының қолында болады. Кейін еліне қайтып келіп, бай ағайындарының малын бағады. Жиын-тойларда өлең құрастырып, ақындығын танытады. Ақыры өнері жалшылықтан құтқарып, өлеңнің соңына біржола түседі. Әсіресе, атақты Тезек төремен айтысы (1861) Бақтыбайдың ақындық даңқын бүкіл Жетісу өңіріне әйгілі етеді. Төренің айбынынан ықпай, оның әлсізге жасаған зорлық-зомбылығын бетіне басады. Бақтыбайдың жекелеген толғау, сықақ, жоқтау өлеңдері көп болғанымен, айтыс өнері оны биікке көтерді. Мәйке қызбен, Арыстан, Жүсіпбек, Әсет, Бәйімбет т. б., ақындармен айтысы суырып-салма шеберліктің, тапқырлық пен батылдықтың айқын үлгісі.

Ақынның “Едіге - Нұран” көлемді дастаны да сақталған. Бақтыбайдың шығармалары 1987 жылы “Жел қобыз” деген атпен жеке кітап болып шықты.

Бақтыбай Жолбарысұлы 1902 жылы Ескелді ауданы, Өтенай ауылы, Балдырған жайлауында дүниеден өтті.

Молықбай Байсақұлы- қобызшы, бақсы

$C:\Documents and Settings\User\Рабочий стол\Молықбай.jpg$ Молықбай Байсақұлы 1857 жылы Қосағаш ауылында дүниеге келген. Шыққан тегі Орта жүз құрамындағы Найман

тайпасының Матай руының Кенже

аталығының Мешітбай әулетінен шыққан, Құлтай батырдың шөбересі. Абзал халқына киелі қара қобызы және шипагерлік қасиеті арқылы қамқор болғандықтан «қобызшы Молықбай» деп атанған. Өнерпаздық, емшілік қасиеттері әкесінен дарыған.

Молықбай бақсылық ем-домды кім көрінгенге жасамаған. Өзінің ішкі сезімімен сезіп, ем-домы қонатынына көзі жетсе ғана ол адамды емдеуге келіскен. Ақы сұрамаған, елдің бергенін ризық тұтып жүре берген.

Қазақтың атақты қобызшысы Ықылас Дүкенұлы өмірден өткен кезде, кеңес заманына жеткен жалғыз қобызшы Молықбай Байсақұлы болатын. Қобызшының тұсында Ақсу өңірінде атақты Толғанбай ақын өмір сүрді. Қобызшы осылармен араласты. Әсет Найманбаевтың өзі Молықбайдың қобызындағы күйлерді тыңдаған. Қапал мен Лепсі уезінің ояздары Молықбайдың өнерін жоғары бағалап, Шұбарағаш-Ойжайлауда үш жылда бір өтетін съезге өнерін көрсетуге Молықбайды арнайы алдыртып отырады. Халық «тоқсан күй қобызында Молықбайдың» деп оның өнерін пір тұтады. Қорқыт күйлерін елге жеткізуші, ірі талант иесі.

Қобызшы, бақсы, кеңестік саясиқуғын-сүргін құрбаны. Молықбай - жыр дүлдүлі I. Жансүгіровтің кіндік әкесі, ақынның «Күйші» поэмасының басты кейіпкері. 1930 ж. "халық жауы" деген жаламен тұтқындалып, Алматы түрмесінде қайтыс болған.

Сыпатай Саурықұлы - батыр

Сыпатай Саурықұлы (1837, қазіргі Алматы облысы, Жамбыл ауданы- 1899, сонда) - Қоқан хандығы басқыншыларына қарсы күрескен батыр. Ұлы жүз шапырашты руының Есқожа тармағынан.

1857 жылы Ш. Уәлихановтың Жетісуға сапарында оны Іле өткелінде Диқанбай батырмен бірге қарсы алып, жергілікті халықтың кәсібі, әдет-ғұрпы жөнінде көптеген мәліметтер берген. Сыпатай 1860 жылы Қоқан әскеріне қарсы Ұзынағаш шайқасына қатысқан. Сыпатай батырдың ерлігі, елін корғаудағы жауынгерлік жорықтары Жамбыл мен Құланаян Құлмамбет, Жамбыл мен Сарыбастың айтыстарында, Сүйінбайдың жырында айтылған.

2022 жылы аталып өтілетін және еске алынатын күндердің тізбегі

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.