М. Әуезовтың Абай жолы романындағы Құнанбай бейнесі
М. Әуезовтың Абай жолы романындағы Құнанбай бейнесі.
Абай жолы романындағы Құнанбай бейнесін ашпас бұрын үнді халқының ғалымы Жавахарлар Нерудің Отарлы елдің тарихын, отарлаушы ел жазады деген астарлы сөзіне емеурін білдіру арқылы сөзімді бастасам деп едім.
Мұхтар Әуезовтің Абай жолы роман-эпопеясы 20 ғасырдағы қазақ және әлем әдебиетіндегі ерекше көркем құбылыс. Суреткер өзінің роман-эпопеясында қазақ халқының рухын, ұлттық болмыс-бітімін жан-жақты ашып көрсеткен. Қазақтың дана ұлы Абайдың мәңгілік тұлғасын сөз өнерінде өзгеше даралық таныммен сомдаған. ''Абай жолы'' эпопеясын суреткер шебер композицияға, сюжетке құра білді. Жазушы романда қажы бейнесін сан-алуан оқиға үстінде әр түрлі мінез-қылығымен көрсеткен, тұңғиық сыры терең, қалтарысы, бұрылысы, сұмдығы мен жауыздығы, қайраты мен қажыры, шешендік алғырлығы мен ақыл-айласы бойына тұтаса біткен жан бейнесінде өрнектелген. Оның сырт пішінінен ішін тану қиын. Қатпары көп ішкі жан дүниесінде бұғып жатқан сырлар сыртқа бірден теппейді, бергісін көрсетіп, әріде, тереңде, қалтарыста жатқанын ішінде бүгіп қалады.
Абай жолы романының бірінші-ақ бөлімінен Құнанбайдың қатігез тұсын көрсетеді. Романның бірінші томында Қодар мен Қамқа трагедиясы көтеріледі. Ел аузы: Қамқа мен Қодар зинақорлыққа барған деседі. Қамқа - келіні, Қодар - атасы. Барлау өткізген Құнанбай атасы мен келінін шариғат жолымен жазалауды жөн көріп, дарға асады. Аталмыш кейіпкерлерді кеңестік кезең бейшара, әділетсіздіктің бейкүнә құрбандары етіп бейнелеген. Құнанбайды қатыгез, шариғат үкімдерін жамылып алып, жазықсыз жандардың жанын қиған зұлым етіп көрсеткен. Ал бұл оқиға романда Абай қаладан Шыңғысқа қайтып келген уақытта 13 жасар бала кейпінде куә болады. Түптеп келгенде бұл оқиға Абайдан ілгерірек заманда болған екен, шамамен 1834-1840 жылдары. Романды оқып отырсақ, бұл деректердің тарихи шындықпен жанаспайтындығын көреміз. Сондай-ақ романдағы Әмір мен Үмітей атты екі жастың махаббаты да баса назарда айтылады. Эпопеядағы бұл оқиғаның түбіне үңіліп қарар болсақ, жүрек жарасының қанын судай сорғалатар махаббат. Біржан сал Абай ауылында қонақ болған тұста осы екі кейіпкер бір-біріне ынтық болып, жүректеріне махаббат ұшқынын ұялатқан сезім ұшқыны Әмір мен Үмітей арасында пайда болады. Осы жағдайды естіген Құнанбайды романда қалай бейнелеген? Ызаның ырқына жіпсіз байланған буындарын ашу байлап, қатыгездіктің апанына еніп барып, қос қолын құбылаға бұрып теріс батасын береді. Құнанбай - даланың сұмы, қу әміршісі соншалықты қатыгез, мейірімсіз, парақор біреу екеніне тарихи айғақ керек. Тек тарихи шындық қана ақиқатты ажыратып, көркем тұжырым ... жалғасы
Абай жолы романындағы Құнанбай бейнесін ашпас бұрын үнді халқының ғалымы Жавахарлар Нерудің Отарлы елдің тарихын, отарлаушы ел жазады деген астарлы сөзіне емеурін білдіру арқылы сөзімді бастасам деп едім.
Мұхтар Әуезовтің Абай жолы роман-эпопеясы 20 ғасырдағы қазақ және әлем әдебиетіндегі ерекше көркем құбылыс. Суреткер өзінің роман-эпопеясында қазақ халқының рухын, ұлттық болмыс-бітімін жан-жақты ашып көрсеткен. Қазақтың дана ұлы Абайдың мәңгілік тұлғасын сөз өнерінде өзгеше даралық таныммен сомдаған. ''Абай жолы'' эпопеясын суреткер шебер композицияға, сюжетке құра білді. Жазушы романда қажы бейнесін сан-алуан оқиға үстінде әр түрлі мінез-қылығымен көрсеткен, тұңғиық сыры терең, қалтарысы, бұрылысы, сұмдығы мен жауыздығы, қайраты мен қажыры, шешендік алғырлығы мен ақыл-айласы бойына тұтаса біткен жан бейнесінде өрнектелген. Оның сырт пішінінен ішін тану қиын. Қатпары көп ішкі жан дүниесінде бұғып жатқан сырлар сыртқа бірден теппейді, бергісін көрсетіп, әріде, тереңде, қалтарыста жатқанын ішінде бүгіп қалады.
Абай жолы романының бірінші-ақ бөлімінен Құнанбайдың қатігез тұсын көрсетеді. Романның бірінші томында Қодар мен Қамқа трагедиясы көтеріледі. Ел аузы: Қамқа мен Қодар зинақорлыққа барған деседі. Қамқа - келіні, Қодар - атасы. Барлау өткізген Құнанбай атасы мен келінін шариғат жолымен жазалауды жөн көріп, дарға асады. Аталмыш кейіпкерлерді кеңестік кезең бейшара, әділетсіздіктің бейкүнә құрбандары етіп бейнелеген. Құнанбайды қатыгез, шариғат үкімдерін жамылып алып, жазықсыз жандардың жанын қиған зұлым етіп көрсеткен. Ал бұл оқиға романда Абай қаладан Шыңғысқа қайтып келген уақытта 13 жасар бала кейпінде куә болады. Түптеп келгенде бұл оқиға Абайдан ілгерірек заманда болған екен, шамамен 1834-1840 жылдары. Романды оқып отырсақ, бұл деректердің тарихи шындықпен жанаспайтындығын көреміз. Сондай-ақ романдағы Әмір мен Үмітей атты екі жастың махаббаты да баса назарда айтылады. Эпопеядағы бұл оқиғаның түбіне үңіліп қарар болсақ, жүрек жарасының қанын судай сорғалатар махаббат. Біржан сал Абай ауылында қонақ болған тұста осы екі кейіпкер бір-біріне ынтық болып, жүректеріне махаббат ұшқынын ұялатқан сезім ұшқыны Әмір мен Үмітей арасында пайда болады. Осы жағдайды естіген Құнанбайды романда қалай бейнелеген? Ызаның ырқына жіпсіз байланған буындарын ашу байлап, қатыгездіктің апанына еніп барып, қос қолын құбылаға бұрып теріс батасын береді. Құнанбай - даланың сұмы, қу әміршісі соншалықты қатыгез, мейірімсіз, парақор біреу екеніне тарихи айғақ керек. Тек тарихи шындық қана ақиқатты ажыратып, көркем тұжырым ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz