Мемлекеттік құрлыста кеңестік үлгінің жүзеге асуы. Қазақстан Екінші дүниежүзілік соғыс жылдарында (1939-1945 жж. )

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Студент: Жакупова Назым

Группа: ПР 16 Қазақстанның қазіргі тарихы

Тақырып: Мемлекеттік құрлыста кеңестік үлгінің жүзеге асуы. Қазақстан Екінші дүниежүзілік соғыс жылдарында (1939-1945 жж. )

1. Қазақстанды индустрияландыру идеясы және оның отарлық мазмұны.

Қазақстанда индустрияландыру 1928-1932 жылдарында өткен болатын. Бұл халықтың шарушылығының дамытуының алғашқы бесжылдығы болды. Бұған дейін санаулы өнеркәсіп орыны болды. Осыдан кейін теміржол, ауыр металлургия, машина жасау, кен орындарын дамыту керек болды. Индустрияландыруды жүзеге асыру жолында әкімшіл әміршіл саясат қатты бұрмаланды. 1925-1933 жылдарында Қазақстан ком. партиясының бірінші хатшысы Голощекин болды. Ол Кіші қазан идеясын ұсынды. Идеяға қарсы болған қазақ зиялыларын әміршіл әкімшіл жүйесіне арқа сүйеп, қазақ зиялыларына жала жауып қанын төкті, қамады. Қазақстанды шикізат көзі ретінде көрді. Меніңше оның жағымсыз жақтары көп. Бір жағынан ұсақ өнеркәсіп дамиды, екінші жағынан қазақ елі көшпелі өмірге үйренгендіктен қарқынды түрде индустрияландыру ұлттық болмысты кетіреді.

Қорытындысай келе менің түсінгенім Қазақстанның байлығы кең көлемде зерттелді және табылды. Қазақстанда өнім өндіретін арнайы кәсіп орын болмағандықтан оны шет елге жіберді. Кейін біздің елге дайын өнім түрінде жеткізілді. Ал бұл елге өте тиімсіз деп ойлаймын.

2. Ауыл шаруашылығын жаппай ұжымдастыру, әдістері, дәстүрлі шаруашылық жүйесінің күйреуі. Ұлт-азаттық қозғалыстар. Аштықтың демографиялық салдарлары.

Коммунистік партияның ХҮ съезінде ауыл шаруашылығын ұжымдастыру жарияланды. Бірақ та ұжымдастыру алдын ала дайындықсыз, көбінесе әкімдік күштеумен жеделдете жүргізілді. Мал шаоуашылығын ұжымдастыру, сонымен бірге отыршылықтандыру ауылдың ғасырлар бойы қалыптасқан дәстүрін күйретті. Осының әсерінен аштық етек алды. Жаппай аштықтың кесірінен адамдар басқа жаққа қоныс аударуына тура келді. 2. 1 млн адам қырылды. 1930-1932 жылдар қазақ тарихында аса қасіретті жылдардың бірі болды. Ауыл шаруашылығын ұжымдастыруға қарсылық туа бастады. 1929-1931 жылдары Қазақстанда қарулы толқындар қимылы болып өтті.

Қорытындылай келе менің түсінгенім ұжымдастыру көшпелі өркениет ерекшелігі ескерілмей күштеу әдісімен жүзеге асырғандықтан, ауыр қантөгіс, дүрбелең болып өтті.

3. Сталиндік «үлкен» қуғын-сүргін, оның ауқымы мен ауыр салдарлары.

Үлкен қуғын сүргін 1937- 38 жылдары өзінің шарықтау шегіне жеткен болатын. Бұл кезең қазіргі кезде ұлы зұлмат зорбалаң жылдары деп аталады. Осы қуғын сүргін Совет үкіметіндегі барлық елді, барша ұлт пен ұлысты қамтыған болатын. Сталиндік режим барлық ұлттың көзі ашық, оқыған азаматтарына қатысты болды. Осындай зорбалаң кезде қазақтың небір айтулы азаматтары, қоғам қайраткері, қуғынға ұшырап, жазықсыз жала жабылды, алысқа жер аударды, ауыр жаза қолданды. Оларға шпиондық жасап жүрсің деген айып тағылды. Соның бірі мысалы Алаштың 44 азаматын кеңес үкіметін құлату мақсатын көздеген деген айыппен сотталды. Қазақ саяси элитасын тез арада жою үшін алдымен билікте жүрген Сұлтанбек Қожанов, Смағұл Сәдуақасов және тағы басқа көптеген ұлт қайраткерлерінен бастады. Осы репрессияның әдебиетімізге, ғылымымызға, өнерімізге тиген зардабы көп. Оған мысал Ахмет Байтұрсынов пен Құдайберген Жұбанов бірінен соң бірі атылғаннан кейін қазақ тілі жетім қалды десе де болады.

Жаппай қуғын сүргін халыққа қорқыныш ұялатты, ешкім өзін қауіпсіз сезінбеді. Осы үлкен қуғын сүргін қазақ даласын атақты да адал азаматтарынан айырды.

4. Мәдениет пен ағарту саласындағы қайшылықтар, келеңсіздіктер.

КСРО ның басқа да аймақтарындай Қазақстанда да сауатты, зиялы адамдар аз болатын. Халықтың басым көбінде бастауыш білімде болмады. Соған байланысты Қазақстанда мәдени артта қалушылықты жою керек болды, білім беру, ғылыми және мәдени мекемелерді қалыптастыру керек болды. Осылайша 1920-30 жылдар жаңа кеңестік сананы қалыптастыру ісіне бағытталды. Біртұтас социалистік мәдениет қалыптастыру үшін халықтың мәдени деңгейін көтеруді ұсынды. Бірақ көпұлтты мемлектетті рухани жағынан бірейгейлендіру ондағы қарама қайшылықтардың шиеленісуіне алып келді.

5. Фашистік басқыншылыққа қарсы күрестегі қазақстандықтардың ерлігі мен қасіреті.

1937 жылы фашисттік мемлекеттердің Жапониямен әскери саяси одақ құруы екінші дүниежүзілік соғыстың негізі болды. 30- жылдары әлемдік билікке талпынған елдер болды. Осының ең қауіптісі Германияда орнаған фашистік тәртіп еді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.