XX ғасыр басындағы қоғамдық өзгерістердің ұлттық әдебиетке тигізген ықпалы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Абдуалиева Камила
Кя 181
1 СӨЖ

XX ғасыр басындағы қоғамдық өзгерістердің ұлттық әдебиетке тигізген ықпалы.

Қазақ даласының Россияға қосылыуы ХІХ ғасырдың орта кезіде аяқталды. XX ғасырдың басы - қазақ халқының әдейі тұмшаланған ой-сананың ояну қоғамдық сананың көрсеткіші баспасөздің бұл кезеңде күрт алға басуы - табиғи жалғасы іспетті Шәкәрім мен дүниеге шығармашылығы өзінің кемел шагына Бернияз, т.б. тәрізді алыптар әдебиет XIX ғ-ң екінші жартысындағы қазақ ғасырдың бас кезінде біршама нәтижесін беріп, алдыңғы қатардағы қазақ тарихында бүкіл қоғамдық ой-пікірдің өрлеуіне м.мкіндік туып, ресей патшалығы дәуіріне жол ашқан кезең. Ендеше ұлттық сананың ең өнімді саласы - әдебиеттің, заңдылық. Бұл тұста Абайдың нақты абайдан кейін келсе де, еңбегі ерте жарық көрген Мәшһүр Жүсіп Көпеев жетіп, шырқау бигіне көтерілсе, Ахмет, Міржақып, Сұлтанмахмұт, Мағжан,айдынында бой көрсетіп, биікке көркемдік сипаттағы дүниелерін жариялай бастады.xx ғасырдағы қазақ ағартушылары мен ақын жазушылары аңсаған ілім-білімді үйренуге үндеу.xx ғасырдың бас кезіндегі нәтижесін беріп алдыңғы қатардағы азаматтарын елді ояту, азаттыққа қол жеткізу мақсатына метеледі. Оқыған зиялылар арсынан ел бағытын айқындар сара жолды жаңылмай нұсқап, адастырмас даңғылға алып шығуы ұмтылған жаңа тұлғалар шоғыры таныла бастады. Сол кеш бастаушылардың алдыңғы қатарында қазақ ақын-жазушылары да болғаны талассыз шындық,
Патшалық Ресейдің отарлық езгісінде қиын да күрделі өмір сүрген қазақ халқының әлеуметтік тұрмысы ХХ ғасыр басында тіптен қиындап кетті. Ұланғайыр өлкені сүлікше сорған Ресей билеушілері обыр құлқынның камы үшін тізгінді неғұрлым қыса устап, тежеп отыруды оңтайлы көріп, саяси-әкімшілік қысымды күшейтк түсті. Бірақ қашанда әрбір нәрсенің екі жағы болатыны секілді емір өз зандылығымен алға дамып, Россияға бодан болудың да екі жақты әсері болды. Оны ешқашан жоққа шығара алмаймыз. Бірі зорлық-зомбылық, езіп қанау болса, екінші жағы Қазақстанға көз алартушылар сиреді, мардымсыз болса да өндіріс орындары ашылды. Қазақ жұртына батыстық ілімнің жарығы шашырып, ағарту ісі жандана бастады. Тарихи дамудың сол бір кезеңінде замана ағысын аңдаған, жеткілікті дәрежеде білімі бар азамайиар ел арасында көптеп кездесетін. Бұл тұстағы, яғни XX ғасырдың шығып, ел арасына кеңінен тарауы мен баспасөздің дамуы, әдеби бағыттар әдебиеттегі азатшылдық ұран, Алашорда бағыттары Діни-ағартушылық бағыт мен шығармашылығы. Хал ахуал, жанрындағы еңбегі. Көсемсез саласында бас кезіндегі мәдени-әлеуметтік дамудың бір көрінісін қазақша кітаптардың көптеп аңғартса керек. ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиетінің жай-күйі, тарихи жағдай, баспа туралы жалпы түсінік. Қазақ әдебиетінің қоғам өзгеріне тигізген ықпалы мен әсері, әдебиетінің тәуелсіздік үшін жүргізген күресі. ХХғ.б. қазақ әдебиетінің даму екілдері. Ағартушы демократтық бағыт өкілдері. Мәшһүр Жүсіп Көпейұлының емірі Сарыарқаның кімдікі екендігі, т.б. Мақыш Қалтайұлы Діни білімдарлыгы. Мысал заман тақырыбына жазған мақалалары; Шәді Жәңгірұлы, Шығармашылық өмірбаяны, Шығармасындағы халықты ояту, білім беру, имандылық, ағартушылық, т.б. мәселелер. Еңбек ету такырыбына Нұржан Наушабайұлы 1859 1919. Шығармашылық өмірбаяны. Жастарға бағыт-бағдар беру, ғибрат айту ыңғайындағы ойлары. Тұрмағамбет шығармашылығы. Шығармаларында сауатсыздық, әлеуметтік теңсіздік мен аудармасы Шахнама. Мұсабек азаматтық ун, ағартушылық ой-пікірлер жазған өлеңдері. Шәкәрім Құдайбердіұлы Поэма жанрында Абай дәстүрін жазылған шығармалары. Атымтай Жомарт. Шығармаларының басты тақырыбы.Ізтілеуұлы 1882-1939. Өмірі мен тақырыбын арқау етіп, еңбек, достық, адамгершілікті насихаттауы. Рубаяттары Байзақұлы 1849-1932. Өмірі мен шығарма шылығы. Өлеңдеріндегі заман суреттері,Адам түгіл алдайды періштені, Ғылымсыз болып қартайсаң, т.б. Мысал жанрында 1858-1931. Шығармашылық өмірбаяны. Шәкәрімнің лирика жанрындағы еңбегі.жалғастыруы. Проза жанрындағы еңбектері. Аударма саласындағы еңбегі. Шәкәрім тарихшы, философ.Сұлтанмахмұт Торайғыров. Адасқан өмір, Кедей, Қайғы, Айтыс үлесі Сұлтанмахмұт мұрасының зерттелуі. Мухамеджан Сералыұлы 1871-1929. алғашқы журналисі, мақалалар тақырыбының әр алуандығы Публицистикаға қосқан үлесі. дастанындағы махаббат такырыбы. Ахмет Көсемсөз шебері ретіндегі еңбегі. Қазақтың Шығармашылық өмірбаяны. Лирикасы. Камар сұлу романы. Кім жазықты романында үш ұрпақ өкілдерінің суреттелуі,поэмалары. Көсемсөз саласына кокан Шығармашылық өмірбаяны. Қазактың Аудармалары Ақындығы. Гүлкәшима Байтұрсынұлы 1873-1937. Шығармашылық өмірбаяны Ақындығы. Аудармалары. әдебиетіәдебиеті мен тілін зерттеудегі ғалымдық еңбегі. Міржақып Дулатұлы (1885 - 1935). Шығармашылық өмірбаяны, ақындық Жамал романы. Драмалық шығармалары, Балқия пьесасы. Қалың мал романының проза е дамытуға қосқан үлесі. Образдар жүйесі. Орындалған арман ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.