Қазақстандағы ерекше қорғалатын табиғи аумақтар: анықтамасы, жіктелуі және даму стратегиясы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Қазақстанның ерекше қорғалатын табиғи аумақтары-ерекше табиғат қорғау, ғылыми, мәдени, эстетикалық, рекреациялық және сауықтыру маңызы бар табиғи кешендер мен объектілер орналасқан, мемлекеттік билік органдарының шешімдерімен шаруашылықта пайдаланудан толық немесе ішінара алынған және олар үшін ерекше қорғау режимі белгіленген жер, су беті және олардың үстіндегі әуе кеңістігі учаскелері. Ол ландшафтық кешендердің ерекше жиынтығына ие: шөлдерден тауларға және ішкі теңіздердің экожүйелеріне дейін. Елдің экономикалық даму қарқынының өсуі және табиғи ресурстарды пайдаланудың күшеюі жағдайында табиғатты аумақтық қорғау жүйесін одан әрі жетілдіру мәселесі өзекті болып отыр. Дәл осындай жағдайлар мемлекеттің биологиялық әртүрлілігін сақтаудың пәрменді жүйесі ретінде Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын табиғи аумақтарын (бұдан әрі - ЕҚТА) одан әрі дамыту қажеттілігін айқындайды.

Қазіргі кезде дүние жүзінде Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың саны 13 мыңнан асты, бұл Жер бетінің 8, 5 %-ына тең. Халықар. жіктеу бойынша Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар 10 топқа бөлінеді: 1. Қатаң түрде қорғалатын табиғи-ғылыми резерваттар; 2. Ұлттық саябақтар; 3. Табиғат ескерткіштері мен табиғаттың ерекше көрікті нысандары; 4. Табиғат қорғауға арналған резерваттар; 5. Қорғалатын ландшафтылар; 6. Табиғат ресурстарын сақтауға арналған резерваттар; 7. Антропол. резерваттар (адамның іс-әрекеттерімен жасалған нысандарды қорғау) ; 8. Жергілікті жердің өзіне тән табиғаты қорғалатын және түрлі мақсатта пайдаланатын аумақтар; 9. Биосфералық резерваттар; 10. Бүкіләлемдік маңызы бар тарихи және табиғи орындар. Қазақстан Республикасы 2006 ж. 7 шілдесінде қабылданған «Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы» Заңының 4-тарауының 4-бабында респ. маңызы бар Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы түрлері: мемлекеттік табиғи қорықтар; мемлекеттік ұлттық табиғи саябақтар; мемл. табиғи резерваттар; мемлекеттік зоология саябақтар; мемлекеттік ботаникалық саябақтар; мемлекеттік дендрол. саябақтар; мемлекеттік табиғат ескерткіштері; мемлекеттік табиғи қорықшалар; мемлекеттік қорықтық аймақтар. Қазақстан бойынша Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарға: 10 мемлекеттік қорықтар, 10 мемлекеттік ұлттық саябақтар; 3 табиғи резерваттар; 49 табиғи қорықшалар, 127 геологиялық табиғи-қорықтық қор, 5 қорықтық аймақ, 6 ботаникалық және 3 зоологиялық бақтар, 26 мемлекеттік табиғат ескерткіштері, 2 ірі резерват (Семей, Ертіс орманы) бар. Бұлардың жалпы аум. 2 млн. га-дан астам. Бұл көрсеткіш республиканың жалпы жер аум-ның 8%-ына тең. Халықар. стандарт бойынша әрбір мемлекеттің жалпы жер аумағының 10 - 12%-ы Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарға бөлінуі тиіс. Мыс., мұндай көрсеткіш Германияда 31, 5%, АҚШ-та 15, 8%, Жапонияда 14%, т. б. 2008 ж. Дүниежүзілік мұралар комитетінің 32-сессиясының шешімімен ЮНЕСКО-ның бүкіләлемдік табиғи мұралар тізіміне, Орт. Азия мен Қазақстан бойынша алғаш рет Қорғалжын қорығы мен Наурызым қорығы енгізілді. Биосферадағы экожүйелердің бастапқы қалпын сақтап калу және корғау тірі организмдердің сан алуан түрлілігін сақтау мәселелерімен тығыз байланысты

Ерекше қорғалатын аумақтарды құру КСРО Министрлер Кеңесінің "елді экологиялық сауықтырудың шұғыл шаралары туралы "КСРО Жоғарғы Кеңесінің қаулысын орындауды қамтамасыз ету туралы" 1990 жылғы 14 ақпандағы N 189 қаулысына және Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің 1990 жылғы 16 сәуірдегі N 150 қаулысына сәйкес басталды, оған сәйкес курорттық аймақтар мен рекреация аймақтарын қоса алғанда, ерекше қорғалатын аумақтар құру жөнінде ұсыныстар әзірлеу тапсырылды

Қазақстан биологиялық әртүрлілікті сақтау жөніндегі Конвенцияның (Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің 1994 жылғы 19 тамыздағы N 918 қаулысы) тарабы ретінде биологиялық әртүрлілікті сақтау жөніндегі өз міндеттемелеріне ие. ЕҚТА саласындағы заңнама Қазақстан Республикасының Конституциясына, "ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2000 жылғы 10 қарашадағы N 1692 қаулысымен бекітілген Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды дамытудың және орналастырудың 2030 жылға дейінгі тұжырымдамасына негізделеді.

Қорық ісін дамыту үшін 2004 жылғы наурызда "мемлекеттік табиғи-қорық қорын дамытудың проблемалары мен перспективалары" атты парламенттік тыңдаулар өткізудің зор маңызы бар, онда Қазақстандағы табиғатты аумақтық қорғау жүйесін дамыту проблемалары талқыланып, оларды шешу жолдары айқындалды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.