Кәсіпкерлік мәдениет және этика

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ҚЫЗДАР ПЕДАГОГИКАЛЫҚ

УНИВЕРСИТЕТІ

Тақырып 12.

Кәсіпкерлік мәдениет және этика Талқылауға арналған тапсырмалар мен бақылау сұрақтары

Орындаған:А. Аманбаева

Топ:109

2020

Кәсіпкерлік мәдениеттің мәні мен ұғымы

Кәсіпкер және кәсіпкерлік мәдениет түсініктері егіз ұғым. Себебі, кәсіпкер болатын адам кәсіпкерлік мәдениетті сақтауы тиіс. Яғни, іскерлік қарым-қатынас этикасын дұрыс ұстану керек. Кәсіпкердің шыншыл болуы - оның маңызды моральдық қасиеті болып табылады. Ол екіжүзділікке, өтірік айтуға, ырғақтарды жеке мақсаты, мансабы үшін өзгеше сипатта қарауға, түсінуге қарсы. Сонымен қатар кәсіпкерге өзіне шектен тыс сенімді болу, қызметтестеріне, бағыныштылары мен келушілерге шыдамсыздық көрсету - үлкен қателік. Қоғамдық пікірді есепке ала отырып, өз - өзіне жоғары талап қоя білу кәсіпкердің өзін - өзі ұдайы жетілдіру ғана емес, өзгелерден сондай жетілуді талап ету болып табылады. Талап қоя, сұрай білу де кәсіпкердің кәсіптік имиджінің моральдық кодексінін талаптарының бірі. Талап ету - сенім блдірумен, сыйлаумен сабақтасып жатуы қажет. Кәсіпкерге қажет бір қасиет - тыңдай білу. Тыңдай білу сөйлеушінің сөзін бөлмей мақұлдау ғана емес, оның ойына, сезіміне ортақтасу. Сөйлеп отырған адамға тыңдаушының бет құбылысы: бейтарап отыр ма, жалығып кетті ме, әлде қызығып, көмектесуге дайындалуда ма бәрі әсер етеді. Қызметшінің жеке бас проблемасы әңгімелесушінікіне қарағанда анағұрлым күрделі, қиын мәселе болса да, ол тындаушы ретінде өз проблемасын естен шығара тұруы тиіс. Моральдық сапа қасиеттерінің ішіндегі ең шынайысы - кәсіпкердің өз беделі. Беделдің жиналуы - өз ісін терең білуі мен қажымас еңбек, адалдық пен әділдік, қарапайымдылық пен байсалдылық, өзіне де, өзгелерге де талап қоя білушілік және парыз бен жауапкершіліктің дамыған деңгейі. Кәсіпкердің басты қызметі болып табылатын адамдармен қарым - қатынастағы басшылық - қоғамның басты өндіруші күші - адамдармен адам факторымен жұмыс істей білушілік. Кәсіпкер болу, бұл - адамдармен тең қарым - қатынаста болу, кез келген жағдайдан жол таба білу, өз сезімін басқара білу. Кәсіпкерлік мәдениеттің мәні және мағынасы Кәсіпорын (ұйым) қызметінде кәсіпкерлік мәдениет маңызды рөл атқарады. Ол кәсіпорынның тек жоғары беделін ғана қамтамасыз етіп қоймай, сонымен қатар өндіріс тиімділігінің, өнімдер мен қызметтер сапасының артуына және табыстардың ұлғаюына септігін тигізеді. Кәсіпкерлік мәдениет түсінігінің бірнеше анықтамасы бар. Кәсіпкерлік мәдениет -- бұл құндылықтар туралы түсінік пен нақты сенімді үйлестіре отырып жүзеге асыру жүйесі. Бұл тұрғыда құндылықтар туралы түсінік кәсіпорын үшін не маңызды екендігін, ал сенім - кәсіпорын қалай қызмет ету керек және оны қалай басқару қажет екендігін анықтауға мүмкіндік береді . Кәсіпкерлік мәдениеттің қалыптасуы. Ұйымдық мәдениетке кәсіпорынның өзінше ерекше нысан екенін көрсететін түсініктер, құндылықтар мен ережелер жиынтығы жатқызылды. Сонымен қатар, кәсіпкерлік мәдениетке аясы кең ұғым ретінде төмендегідей де анықтама беріледі. Кәсіпкерлік мәдениет -- белгілі бір уақыт аралығында субъектілерді кәсіпкерлік аяда экономикалық белсенділіктің қандай да бір түрлеріне бағыттайтын, кәсіпкерліктің тұрақты дамуына септігін тигізетін, жинақталған тәжірибені беруді қамтамасыз ететін мінез-құлық үлгілерінің, құндылықтар жүйесінің, әлеуметтік нормалардың, іргелі қағидалар мен қоғамдық институттардың жиынтығы болып табылады. Адамдарға әсер етудің, яғни оларды басқарудың үш түрлі құралы бар, олар:иерархия (ұйым), онда адамға әсер етудің негізгі құралы бағындыру болып табылады нарық, онда көлденең түрде тепе-теңдіктен қарым-қатынастар қалыптасады, мәдениет - жасап шығарылған және қоғаммен танылған құндылықтар, мінез-құлық ерекшеліктері, әлеуметтік нормалар. Мәдениет қызметтің әр түрлі нысандарында және әлеуметтік жүйелердің әр түрлі деңгейлерінде танылады. Мәдениеттің екі жағын бөліп керсетеді :рухани және материалдың. Материалдың мәдениеттің құрамына нысандары мен типтері бойынша алуан түрлі материалдық-өндірістік база, оның ішінде шикізат және энергетикалық ресурстар, еңбек құралдары және материалдық өндірістің басқа да өнімдері, адамдардың материалдық-заттық, тәжірибелік қызметі, өндіру, айырбастау және тұтыну барысындағы материалдық-заттық қатынастар, материалдық құндылықтар жатқызылады. Материалдық мәдениеттің құрамдас бөлігі кәсіпкерлік мәдениет болып табылады. Оған басқару мен ұйымдастыру, айырбастау мен үлестіру, технологиялар, еңбек жағдайларының және т. б. мәдениеті жатады. Яғни, ол кәсіпкерлік қызмет үрдісі барысындағы субъектілер арасындағы қатынастардың ұдайы өндірісімен байланысты

Кәсіпкердің іскерлік және кәсіби этикасы

Этика (моральдық философия) әлеуметтік моралды зерттейді, мораль нормаларымен таныстырады, адамдарды басқа адамдардың мүдделерін қабылдауға және ескеруге және осылайша әлеуметтік стандарттарға сәйкес келуге үйретеді. Шаруашылық қызметінде этика мен жеке қызығушылық, әсіресе моральдық мінез-құлық тиімді болған жағдайда сәйкес келуі мүмкін. Бұл жағдай кәсіпкердің мінез-құлқын шынайы бағалауды қиындатады. Кәсіби қызмет өзінің сипаты бойынша әмбебап Этика құралдарымен шешілуі мүмкін көптеген этикалық мәселелерге әкеледі. Кәсіби этика кәсіби мораль кәсіби қызметтің қандай да бір түрінің ерекшеліктеріне қатысты жалпы адамгершілік қағидаттар мен нормаларды нақтылау ретінде оқытады. Кәсіби мораль әлеуметтік топтарды кәсіби оқшаулауға бастау алған қоғамдық еңбек бөлінісінде пайда болады. Кәсіптік топтардың құрылуымен осы топтардың ішіндегі адамдардың қатынастарын реттеуге әлеуметтік қажеттілік туындайды. Бастапқыда бұл еңбектің одан әрі мамандану процесінде көбірек сараланған кәсіптердің шағын тобы болды, нәтижесінде барлық жаңа мамандықтар пайда болды. Кәсіби қызметте адам өзінің субъективті сезімдерімен, уайымдарымен, ұмтылыстарымен, адамгершілік бағаларымен, өзінің ойлауымен айналысады. Кәсіби қарым-қатынастағы алуан түрлі жағдайлардың арасында мамандықтың салыстырмалы дербестігін, оның моральдық ахуалын сипаттайтын неғұрлым типтік болып бөлінеді. Ал бұл өз кезегінде адамдардың іс-әрекетінің ерекшелігін білдіреді. Олардың мінез-құлық нормаларының ерекшелігі. Осылайша, кәсіби қарым-қатынастар сапалы тұрақтылықты алғаннан кейін, бұл еңбек сипатына сәйкес келетін ерекше адамгершілік ұстанымдарды қалыптастыруға, яғни кәсіби топтың мүшелері арасында да, топ пен қоғамның арасындағы да өзара қарым-қатынастың белгілі бір нысандарының практикалық орындылығын көрсететін бастапқы жасушалық нормамен кәсіби моральдің пайда болуына әкелді. Кәсіби норманың тарихи дамуы нақты абстрактіге байланысты болды. Бастапқыда оның мәні нақты және нақты іс-әрекетпен немесе затпен байланыстырылады. Тек ұзақ даму нәтижесінде оның мағынасы жалпы, моральдық мағынаға ие болады. Кәсіпкерлер әдетте олардың іс - әрекетін анықтайды-ұйым қызметін басқарудың немесе мораль талаптарының ортақ мәні. Алайда, қоршаған орта жағдайының нашарлауы жағдайында менеджерлердің мұндай мінез-құлқы аморальды әрекеттерге әкелуі мүмкін. Осылайша, экологиялық жағдайдың нашарлауы жағдайында пайданы барынша арттыруға ұмтылу табиғи ортаға және халықтың экономикалық әлсіз топтарына залал келтіруі мүмкін. Шаруашылық қызмет әлеуметтік ортада жүзеге асырылады, сондықтан кәсіпкерлер өз іс-әрекетінің пайдалылығын бизнестің дұрыс мәні мен тиімділігі тұрғысынан ғана емес, мораль тұрғысынан да бағалауы тиіс. Моральдық - этикалық мінез-құлықтың мотиві және негіздемесі ретінде ақыл-ой мәнін қарастыруды білдіреді.

Кәсіпкер имиджі

«Имидж» термині бүкіл әлемде кеңінен таралып, барлық тілдік мәдениеттерге айналды. Имидждің этимологиялық түсінігі, суретті, көріністі, суретті білдіреді Француз image шығады . Имидж (ағылш . image) - сурет, яғни бұл тұлғаның визуалды тартымдылығы, өзін-өзі таныстыру, адамның өз бейнесін өзгелер үшін құрастыру . Имидж сияқты мағыналық жүктемеге ие орыс сөзі - сурет әрдайым болды. В. И. Далю бойынша, «сурет-бұл көрініс, сыртқы көрініс, фигура, портрет, жазылған бет… және ол уақытпен байланысты». Психологияда имидж деп «көпшілік санада қалыптасқан және стереотип сипаты бар біреуді немесе бірдеңені эмоционалды боялған бейнені; имиджді қалыптастыру стихиялы болып табылады, бірақ көбінесе ол мамандардың жұмыс нәтижесі болып табылады; имидж белгілі бір топтың әлеуметтік үміттерін көрсетеді» түсінеді. Имиджді адам мінез-құлқын әлеуметтік реттеу және өзін-өзі реттеу нысандарының бірі ретінде түсіндіруге болады : жеке және топтық. Адамның мінез-құлқы тек әлеуметтік ғана емес, биологиялық және психологиялық тетіктермен реттеледі; олардың барлығы өзара әрекеттеседі және бір-біріне енеді. Әлеуметтік реттеу тетіктеріне әлеуметтік нормалар, құндылықтар, институттар, ұйымдар жатады, онда имиджді де осындай тетіктердің біріне жатқызуға болады. Киім-кешек даралықты көрсетеді және ерекшелейді, іскерлік адамды жеке тұлға ретінде сипаттайды. Іскер адамның сыртқы келбеті-табысқа алғашқы қадам, өйткені әлеуетті серіктес үшін костюм сенімділік, құрмет және істердегі табыс деңгейін куәландыратын код болып табылады. Сонымен қатар серіктестерді өз келбетінің байлығымен басуға тырысудың қажеті жоқ: байлықтың имитациясы Батыс бизнесіндегі өте әдепсіз құбылыс болып саналады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.