Әкімшілік жауаптылық туралы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

Әл-Фараби Атындағы Қазақ Ұлттық университеті

Кафедра: Құқықтану

Пән: Әкімшілік құқық

Описание: https://ms-f7-sites-01-cdn.azureedge.net/docs/stories/al-farabi-kazakh-national-university-powerbi-office365-russian-kazakhstan/resources/59d56160-e3aa-4ad1-bca5-8fd00c3c1331/1097285963848838878

Тақырыбы: Әкімшілік жауаптылық

Орындаған: Сайлаубекұлы М.

Тексерген: Ондашұлы Е.

Алматы 2020ж

Заңды жауапкершілік, соның қатарында әкімшілік жауапкершілік те мемлекеттің құқықбұзушылыққа қарсы жауабы болып, оның маңызы құқықбұзушы көпке танымалы азаптарға дұшар болу міндеттілігіннен тұрады .

Әкімшілік құқықбұзушылық жасау айыпкерлерге осыған қабілетті мемлекеттік органдармен қолданылатын мемлекеттік мәжбүрлеу шарасына әкеп соғады .

Әкімшілік жауапкершілік түрлері Президентпен, Парламентпен және Үкіметпен белгіленеді .

Әкімішілік жауапкершілікті ретке келтіруші нормативтік -құқықтық акті деп ҚР-сы әкімшілік құқықбұзушылық туралы Кодекс танылған. Кодекстің жалпы бөлімінде әкімшілік жауапкершілік институтының негізгі ережелері жазылып, арнайы болімінде - әкімшілік құқықбұзушылықтардың бөлінуі мен оларды істегендер ұшін әкімішілік жазалардың нақты түрлері белгіленген.

Жауапкершілікті жоятын немесе жеңілдік беретін актілер кері күшке ие. Демек, бұндай актілер шығар алдыннан да істелген . Жауапкершілікті аурлататын актілер кері күшке ие болмайды.

Солай етіп, әкімшілік жауапкершілік бұл әкімшілік құқықбұзушылық жасаған тұлғаларға қолданылатын әкімшілік жазалар болады. Сонымен бірдей, заңды жауапкершіліктің басқа түрлерінен айырмашылығында әкімшілік жауапкершілік өзіндік белгшілеріне ие : мысал, қылмыстық жауапкершіліктен оның айырмашылығы келесіде - ол тек сот пен ғана емес, бәлкім мемлекеттің басқа да өкілетті органдарымен қолданылуы мүмкін ; ол сотталғандыққа әкеп соқпайды ; оның ескіру мерзімінде және іс жүргізу ережелерінде де айырмашылықтары бар .

Әкімшілік жауаптылық - әкімішлік құқықтық санкцияларды жүзеге асыру, уәкілетті органның немесе лауазымды адамның құқық бұзушылық жасаған азаматтар мен заңды тұлғаларға әкімішілк жазалар қолдануы.

Әкімшілік жауаптылықтың беліглері:

-мемлекеттік мәжбүрлеу болып табылады, өйткені биліктік өкілеттітер мемлекеттік билік органы арқылы жүзеге асырылады

-құқықтық мәжбүрлеу

-құқық бұзушылар үшін құқықтық норманың санкциясында қаралған жағының салдардың туындауына әкеп соқтырады

-әкімшілік жауаптылықтың шараларында әрекет пен бұзушыға мелекет атынан берілетін қорытында құқықтық баға болады.

-заңдық жауаптылық әрқашанда құқық бұзушылықтың нәтижесі ретінде қаралуы.

Әкімшілік жауаптылыққа тарту мен әкімшілік жаза қолдану бұзушыны сотталғанға әкеп соқтырмайды және оны жұмыстан шығаруға негіз болып табылмайды.

Әкімшілік жауаптылықтың шараларын көптеген уәкілетті органдар мен лауазымды адамдар қолданады. Олардың барлығы өздерінің өкілеттіктерін атқара отырып, құқық бұзушыға әкімшілік жазалар қолданады.

Әкімшілік құқық бұзушылық туралы ҚР-ың кодексінің 25-бабына сәйкес Әкімішлік құқық бұзушылық деп жеке тұлғаның құқыққа қарсы, кінәлі (қасақана немесе абайсызда жасаған) әрекеті не әрекетсіздігі немесе заңды тұлғаның құқыққа қарсы әрекеті не әрекетсіздігі танылады.

Әкімшілік құқық бұзушылықтың ұғымын сипаттайтын белгілері:

бұл іс-әрекет немесе әрекетсіздік
қоғамдық қауіпті әрекет
құқыққа қарсы әрекет
кінәлі әрекет
жазаланатын әрекет

Әкімшілік құқық бұзушылықтың құрамы -әкімшілік құқық бұзушылық ретінде нақты қоғамдық қауіпті әрекет ретінде сипаттайтын әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекспен белігленген объективтік және субъективтік белгілердің біртұтастығы.

Әкімшілік құқық бұзушылықтың құрамы 4 элементтен тұрады:

Объекті - әкімшілік құқықпен реттелетін және қорғалатын қоғамдық қатынастар (жек адамның құықтары мен бостандықтары, қоғамдық қауіпсіздік, меншік, мемлекеттік және қоғамдық тәртіп, қоғамдық өнеге, ар-намыс, адамның тыныштығы)

Объективтік жағы - бұл құқыққа қарсы іс-әрекетті немесе әрекетсіздігі қол сұғудың нәтижесінғ әркетпен және туындаған салдардың арасындағы себепті байланысын, жасалынған әкімішлік құқық бұзушылықтың орнын, уақытын, жағдайын, тәсілін, қаруы мен құралын сипаттайтын сыртқы белгілері.

Әкімшілік құқық бұзушылықтың субъектілері - жеке және заңды тұлғалар. Арнайы субъектілер - лауазымды адамдар, әскери қызметшілер, шетел азаматтары. Әкімшілік құқық бұзушылық жасаған кезде ақыл есі дұрыс, 16 жасқа толған адам әкімішлік жауаптылықта болады.

Әкімшілік құқық бұзушылықтың субъективтік жағы - бұл адамның жасалынған әрекетке психикалық жағынан қарауын сипаттайтын беліглердің жиынтығы. Оның түйіні кінә болып табылады. Ол қасақана немесе абайсыздық нысанында болады.

Әкімшілік құқықбұзушылық абайсыздықпен істелді деп тұлға істелетін іс-әрекеттің зиянды салдарының болу мумкін екенін алдын ала білседе менмендікпен ондай салдар болмас деп сеніп, немесе салдары болуы мумкін екенін болжап білмесе де, бірақ, оларды болжауға тиісті немесе болжай алатын болғанда танылады .

Қасақаналық кінәнің мазмұны әкімшілік құқық бұзушылықтың сипатымен анықталады, ол оның құрамы формальды немесе материалдық болады.

Қасақаналық формальды құрамы - құқық бұзушылық жасаудың нәтижесінде қандай да бір қоғамдық қауіпті, залалды салдардың болуын көздемейді. \

Материалдық құрамы - құқыққа қарсы әрекет немесе әрекетсіздіктен басқа олардың жасағанның нәтижесінде қоғамдық қауіпті салдардың міндетті түрде туындауы қамтиды.

Кінәнің абайсыздығы 2 нысанда көрініс табады:

Ұшқары ойлау - құқық бұзушылық жасаған адам құқықа қарсы зиянды салдар туындау мүмкіндігін алдын ала біледі, бірақ оны болдырамйын деп өз күшін негізсіз тым артық бағалайды.

Немқұрайлық (салақтық) құқыққа қарсы салдардың мүмкін болатынын алдын ала білмеу, бірақ тиісті назар аударған және ескерген жағдайда адам олардың алдын алуға тиіс те және мүмкін де болатындығынан тұрады.

Әкімшілік жазалар - әкімшілік мәжбүрлеу шараларының бір түрі. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекстің 40 бабына сәйкес Әкімшілік жаза дегенініміз - осыған заңмен уәкілеттік берілген судья, органдар (лауазымды адамдар) әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін қолданатын мемлекеттік мәжбүрлеу шарасы.

Әкімшілік жаза қолданудың мақсаты - әлеуметтік әділеттілікті қалпына келтіру және құқық бұзушылықты жааған адамды заңдар талаптарын сақтау және құқық тәртібін құрметтеу рухында тәрбиелеу, сондай-ақ құқық бұзушылық өзінің де, сол сияқты басқа адамның да жаңа құқық бұзушылық жасауының алдын алу.

Әкімшілік жазаның мазмұны олар қолданатын тұлғаның субъективтік құқықтары мен игіліктерін шектеуден, жоюдан тұрады (әкімшілік қамауға алу қысқа мерзімге еркінен айыруға әкеп соғады) .

Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекс бойынша әкімшілік жаза мынадай ерекшелікпен сипатталады, оларды мемлекеттік органдар мен лауазымды адамның үлкен тобы- судьялар және атқарушы билік органдарының лауазымды адамнан жеке дара тәртіппен қолданады.

Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекстің 66-бабына сәйкес әкімшілік жазаға ұшыраған болып жаза қолдану туралы қаулының орындалуы аяқталған күннен бастап 1 жыл бойы есептеледі және ол өткен соң автоматты түрде, яғни қандай да мемлекеттік органның немесе лауазымды адамның арнайы шешімінсіз немесе санкциясыз жойылады. Бұл мерзім өткеннен кейін тұлға әкімшілік жазаға тартылмаған болып есептеледі.

Әкімшілік жаза түрлері әкімшілік құқық бұзушылық туралы Қазақстан Республикасының кодексінің 6 таруының 41 бабы бойынша белгіленген:

Ескерту жасау
Әкімшілік айыппұл сал
Әкімшілік құқық бұзушылықты жасау құралы не нысанасы болған затты, сол сияқты әкімшілік құқық бұзушылық жасау салдарынан алынған мүлікті тәркілеу
Арнаулы құқықтан айыру
Рұқсаттан айыру немесе оның қолданылуын тоқтата тұру, сондай-ақ тізілімнен алып тастау
Қызметті тоқата тұру немесе оған тыйым салу
Заңсыз тұрғызылып жатқан немесе тұрғызылған құрылысты мәжбүрлеп бұзу
Әкімшілік қамауға алу
Шетелдікті немесе азаматтығы жоқ адамды Қазақстан Республикасының шегінен әкімшілік жолмен шығарып жіберу.

Әкімішлік жаза әділ, құқық бұзушылықтың сипатына, оның жасалу мән-жайларына құқық бұзушылық жеке басына сай келетін болуға тиіс.

Жеке адамға әкімшілік жаза қолдану кезінде жасалған әкімішілік құқық бұзушылықты ңсипаты, кінәлінің жеке басы, соның ішінде оның құқық бұзушылық жасағанға дейінгі мінез-құлқы, мүлікті жағдай, жауаптылықты жеңілдететін және ауырлататын мән-жайлар ескеріледі.

Заңды тұлғаға әкімішілк жаза қолданғана кезде әкімішілк құқықы бұзушылықтың сиапты, мүліктік жағдайы, жауаптылықты жеңілдететін және ауырлататын мән-жайлар ескеріледі.

ҚР ӘҚБК сәйкес 42 бабында - 1. Еескерту жасау, әкiмшiлiк айыппұл, әкімшілік қамаққа алу негiзгi әкiмшiлiк жазалар ретiнде ғана қолданылуы мүмкiн:

Арнайы құқықтан айыру, рұқсаттан айыру не оның қолданылуын тоқтата тұру, сондай-ақ тізілімнен алып тастау, қызметтi немесе оның жекелеген түрлерiн тоқтата тұру немесе оған тыйым салу, сондай-ақ шетелдіктерді немесе азаматтығы жоқ адамдарды Қазақстан Республикасының шегінен әкiмшiлiк жолмен шығарып жіберу негiзгi, сол сияқты қосымша әкiмшiлiк жазалар ретiнде қолданылуы мүмкiн.

Тәркілеу, заңсыз тұрғызылып жатқан немесе тұрғызылған құрылысты мәжбүрлеп бұзу қосымша әкімшілік жаза ретінде ғана қолданылуы мүмкін.

Әкімшілік құыққы бұзушылық үшін жауаптылықты жеңілдететін мән жайлар:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.