1921-1922 жж. Қазақстандағы ашаршылық

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

1921-1922 жж. Қазақстандағы ашаршылық.
Жаңа заман тарихына көз жүгіртетін болсақ, ХХ ғасырдың бірінші жартысы халқымыздың демографиясына аса ауыр зардап тигізді. Оның басты себебі екі алапат ашаршылық. Олардың ең алғашқысы 1921-1922 жылдары болған ашаршылық. Аталған тақырыпты зерттеп келген тарихшылар ашаршылықтың бірнеше себебін келтіреді. Олардың ең басты себептері: азамат соғысы, 1921 жылдың шілде-тамыз айларындағы қатты құрғақшылық, адамдардың мал және егін шаруашылығы жерлерінен айырылуы.
Аштыққа қатты ұшыраған губерниялардың арасында Орал мен Бөкей губерниялары да болды. Орал, Бөкей губернияларында себілген астық қатты құрғақшылықтан шықпай қалды, шыққандары жазғы ыстықта қурап калды. Мал өсірумен айналысатын көшпелі және жартылай көшпелі аудандардағы жайылымдар мен шабындықтар толықтай күйіп кетті. Сонымен қатар жергілікті өлкеден Самара мен Саратов секілді губернияларға бір миллион пұт астық жөнелтілді. 1921 жылғы тамыз айынан бастап Орал және Бөкей губерниялары аштықтан зардап шеккен аймақтардың тізіміне ресми түрде енгізілді.
Ашаршылықпен қатар, еске алып зерттеуді қажет ететін тақырыптардың бірі, ол ХХ ғасырдың 20-30 ж.ж бүкіл Кеңес одағы құрамындағы мемлекеттерде болып өткен репрессиялар. 1997 жылы еліміздің тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев 31 мамыр - саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні ретінде ресми бекіткен болатын. Еліміз үшін бұл күн ерекше мәнге ие, себебі 103 мыңнан астам адам қуғын-сүргінге ұшырап, 25 мыңнан астам адам ату жазасына кесілді. Солардың ішінде халқымыздың ақын-жазушылары, ғалымдары, саяси қайраткерлері, партия жұмысшылары да болды. Бұл күні репрессияға ұшырағандар мен қатар ашаршылық құрбандарын да еске алу күні ретінде аталып өтіледі.
1921-22 жылдардағы ашаршылық қазақ тарихына қаралы да, жаралы жыл болып енді. Алайда бұл жылдардағы ашаршылық мәселесі тарихымызда толықтай ашылып айтылған емес. Кеңес басшылары халық басынан өткен ашаршылық зардаптарын жасырып қалды.
1921-22 жылдардағы ашаршылықтан Қазақстан экономикасы біршама тоқырауға ұшырады. Әсіресе, Орталық, Батыс облыстар, атап айтқанда, Орынбор, Ақтөбе, Орал, Қостанай, Бөкей губерниялары, Адай уезі ашаршылық тырнағына ілініп, осының салдарынан мыңдаған адамдар аш-жалаңаш қалды.
1921 жылғы аптап ыстық және қара шегірткенің қаптауы егістік пен шөпті толықтай жойды. Қызыл Қазақстан журналында бұл жөнінде: Астықтың жоқтығынан малдың көбі пышаққа ілініп, біразы жұтқа ұшырап, құруға айналды. Астық тұқымы тағы да жоқ. Егіннің шықпай қалуы да, мал өсіруші шаруаға көп зиянын келтіріп отыр, - деп жазды.
Ашаршылықтың шығу себебі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.