Мұғалімның кәсіптік қызметіндегі педагогтік қатынастар

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Утегенова Арайлым
Семинар №10
Мұғалімның кәсіптік қызметіндегі педагогтік қатынастар.
Тәжірибелік тапсырма:
1. Педагогикалық қарым-қатынастар ерекшелігі неде?
2. Әзіл-сықақ педагогке қажет пе?
3. Педагогикалық ортақтасу. Мұғалімнің үш тобы: Белсенді, Көңілшек, Әсіре белсенді.
1. Педагогикалық қарым-қатынастар ерекшелігі неде?
Педагогикалық қарым-қатынас -- белгілі бір педагогикалық қызмет атқаратын, жәйлі психологиялық климат құруға және оқу іс-әрекетін, педагог пен оқушы арасындағы, оқушылар ұжымы ішіндегі қатынастарды психологиялық тиімді етуге бағытталған оқытушы мен оқушының сабақтағы және сабақтан тыс уақыттағы кәсіптік қарым-қатынасы. Қарым - қатынас сан алуан сипатта; оның көптеген формалары, түрлері бар. Педагогикалық қарым - қатынас адамдар қарым - қатынасының жекеше түрі. Оған осы өзара әрекет формаларының жалпы қасиеттері де, білім беру процесіне тән қасиеттері де лайық.
Педагогикалық қарым ‒ қатынас кезеңдері
Қарым-қатынас - адамдар арасында бірлескен іс-әрекет қажеттілігін туғызып, байланыс орнататын күрделі процесс екі немесе одан да көп адамдардың арасындағы танымдық немесе эмоционалды ақпарат, тәжірибе, білімдер, біліктер, дағдылар алмасу. Қарым-қатынас тұлғалар мен топтар дамуының және қалыптасуының қажетті шарты болып табылады.
Педагогикалық қарым-қатынас бір адам екінші адаммен тәжірибе (білім, икем, дағды, жалпы адамзаттық мәдениет, ұлттық құндылықтар т.б.) алмасқанда болады; ол әрбір профессионалды қарым-қатынаста болады, сондықтан да педагогикалық стильдерді кейде бізбен сипаттаған басшылық стильдеріне ұқсатады.
Педагогикалық стильдердің артық көруі мен адамдардың Мен-концепциясының арасындағы байланыс табылды: автократиялық стиль көбінесе өзін білмейтін және қабылдамайтын адамдарға сай, сынға жабықтығымен, ренжігіштігімен, эмоционалды регидтілігімен мінезделеді. Және, керісінше, демократиялық стильді ұстанатын педагогтарда әдетте позитивті Мен-концепциясы болады, ашық және мейрімді, сынға төзе алады, өзіндік ирониясы болады және өзіндік өзгеруге дайын.
Педагогикалық қарым-қатынастың мақсаттары туралы айта отырып, отандық зерттеуші А.Б.Орлов мұғалімнің тұлғалық центрациясы деген терминді қолданды, оның ойынша ол педагог іс-әрекетінің жүйе құраушы мінездемесі болып табылады, оның көптеген көрінулерін анықтайды: педагогикалық стиль, қатынас, әлеуметтік перцепция (14). Сөйтіп, педагогикалық іс-әрекет мұнда сонымен қатар рухани-дүниетанымдық компоненттен бастап сипатталады. Орлов әрбіреуі педагогикалық іс-әрекетте басыңқы бола алатын негізгі жеті центрацияны бөліп көрсетеді: эгоистік (өзінің "Мен" қызығушылығында), бюракратиялық (администрацияның, басшылықтың), конфликтік (әріптестерінің қызығушылығында), авторитетті (ата-ананың, қатысушылардың), танымдық (оқыту және тәрбиелеу талаптарында), альтруистік (қатысушылардың қажеттіліктерінде), гуманистік (өзіндік мән мен басқа адамдардың-администратордың, әріптестердің, ата-аналардың, қатысушылардың мәндерінің көрінулерінде).Орлов бойынша центрация тәлімділік іс-әрекетінің әдісі мен сәттілігін анықтайды.
Басқа отандық зерттеушілер, бағдарлардың маңыздылығын мойындай отырып, көбінесе сабақ беруде қолданылатын тәсілдерге шоғырланады (11). Н.К.Марков пен А.Я.Никонованың ойынша педагогикалық стильдің негізінде мазмұнды сипаттамалар (педагогтың өз еңбегінің процесі мен нәтижелігіне бағдары, өзінің еңбегіндегі бағдарлық және бақылаушы-бағалаушы кезенін ашу, әдістемелілігі мен импровизациондылығы), динамикалық сипаттамалар (икемділік, тұрақтылық, бір нәрседен келесі нірсеге көңіл ауысымдылығы) және нәтижелілік (оқып жатқандардың білімдерінің деңгейі мен оқытудың дағдысы) жатыр. Авторлардың зерттеулері көрсеткендей педагогтың индивидуалды стилінің қалыптасу процесінде стильдің мазмұнды сипаттамалары өзгеруі мүмкін, ал динамикалық сипаттамалардың өзгеруі, яғни эмоционалдылық пен саналылықтың өзара өтуі анықталған жоқ.
Қарым-қатынас жасаудың алуан түрлі барлық функцияларын информация беруге, қарым-қатынас пен өзара түсінісу процесінде басқа адамның жеке басьш тани білуге арналған міндеттерге жатқызуға болады.
Қарым-қатынасты оқытудың оқу функциясын жүзеге асыру былайша қамтамасыз етіледі:
* мұғалімнің оқушылармен нағыз психологиялық байланысы;
* мұғалімпің оқушылармен оқыту процесін оқу әрекетіне айналдыру;
* оқытудың қолайлы жағдайларын қалыптастыру;
* коллективтік танымдық ізденіс пен бірлесіп ойластырудың психологиялық жағдайының пайда болуы;
* жеке адамның тұтастай танымдық бағытталушылығын қалыптастыру;
* оқу әрекеті процесінде (танымдык, жас ерекшелік, эмоциялық, дидактикалық т. б.) психологиялық кедергілерді жеңу;
* оқушыларға тұтастай комплексті тәрбие ықпалын жүзеге асырудыд мүмкіндігі;
* окушылар коллективіндегі өзара қарым-қатынасты ойдағыдай қальштастыру.

2. Әзіл-сықақ педагогке қажет пе?
Мұғалімге әзіл керек. Сонымен қатар, бүгінде көптеген мамандар әзіл сезімін мұғалімнің басқа қажетті кәсіби құзыреттерімен қатар қояды. Бірақ бұл көбірек сұрақтарға кедергі келтіреді. Білім беру процесінде әзіл не үшін қажет? Қалай әзілдеп, оқушылардың бағыныштылығы мен құрметін сақтау керек? Қандай жағдайларда әзілдер орынды емес? Егер әзіл сәтсіз болса?..
Неліктен мұғалімнің жұмысында күлкі қажет?
Біріншіден, күлудің маңызды аспектісі бар. Бұл әзіл қате түсініктерді, иллюзияларды, қателіктерді және көзқарастардың инерциясын анықтауға көмектеседі дегенді білдіреді. Әзіл сезімі бар адам шындықтардың жауап беретінін жақсы түсінеді, ол ойлардың сәйкес келмеуіне тап болмайды. Бұл жағдайда барлық абсолютті және түпкілікті сынғыштыққа назар аударуға көмектеседі. Әзіл сезімі бар мұғалім-өзі үшін және қателіктің басқа да құқықтарын мойындайтын жеткілікті адам. Өзін-өзі сынау және өзін-өзі қорлау, әдетте, оқытушылық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.