Көрме ұйымдастыру арқылы еліміздің туристік әлеуетін жарнамалау
Көрме ұйымдастыру арқылы еліміздің туристік әлеуетін жарнамалау
Мазмұны
Кіріспе
1. Халықаралық туризмді дамытуда көрменің алатын орны
0.1. Көрменің түрлеріне сипаттама
0.2. Көрменің дамуына тарихи шолу
0.3. EXPO Халықаралық көрмесі - жаңа технологиялар дәуірі тұсында
1. Халықаралық деңгейде көрмелерді ұйымдастыру ерекшеліктері
0.1. Оңтүстік Кореяда өткен Халықаралық ЕХРО-2012 көрмесіне сипаттама
0.2. Италия, Милан қаласында өткізілген EXPO - 2015 көрмесін талдау
0.3. EXPO - 2017 халықаралық көрмесі: маңыздылығы,экономикалық тиімділігі және келешекке көзқарас
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
КІРІСПЕ
Тақырыптың көкейтестiлiгi. Қазіргі жаһандану адамзат қоғамының қарқынды дамуына инновациялық технологияларды әртүрлі салаларда кеңінен қолдану ықпал етеді. Әрине, жаһандану дәуіріндегі бұл құбылыстар біздің еліміздің көптеген аймақтарына әсер етуі мүмкін.
Соңғы 25 жыл ішінде бүкіл әлемге таралған технологиялық прогрестің әсері біздің елде де айқын сезіледі. Қазақстан Республикасының түрлі стратегиялары мен даму бағдарламаларында Мемлекет басшысы алға қойған басты мақсаттардың бірі-жалпы қалалық даму процесінде "елімізді дамыған елу елдің біріне" айналдыру мақсатында қоғамның түрлі салаларында жаһандық деңгейде "бәсекелестікке төтеп беретін" инновациялық Ұлттық технологияларды ұсыну болып табылады.
Әлемдік экономиканың серпінді дамуына елеулі үлес қосатын ірі өңдеуші салалармен қатар қоғамның басқа секторларында кеңінен пайдаланылатын қазіргі заманғы және инновациялық технологиялар қолданылады. Бұл құбылыс экономика мен адамзат қоғамының рухани саласының параллель дамуына ықпал ететін олардың бірі болып саналатын дизайн салаларында да қолданылады.
"Қазақстан Республикасының 2050 жылға дейінгі мемлекеттік даму Стратегиясында" елдің серпінді дамуына ықпал ететін негізгі факторлардың бірі нергияның баламалы көздерін іздеу және оны кеңінен қолдану болып табылады. Осы мақсатқа қол жеткізу үшін Астанада әлемдік дамудың алдын алу шараларының бірі ретінде "ЭКСПО-2017" халықаралық көрмесі өтеді. Қазақстан Республикасы ұсынған "Болашақ энергиясы" көрмесінің тақырыбы барша үшін өзекті тақырып екені белгілі.
Осылайша, зерттеу тақырыбының өзектілігі келесі факторларға байланысты:
- біріншіден, бұл халықаралық көрме ел экономикасына озық шетелдік технологияларды және басқа да дамыған елдердің түрлі өндіргіш және рухани салалардағы тәжірибесін енгізуге ықпал етіп, сол арқылы болашақ дамуға серпін береді;
- екіншіден, осы мақсатта елордада ЭКСПО-2017 көрмесін өткізу үшін қажетті инфрақұрылым құрылады;
- үшіншіден, оны жоспарлауға, ұйымдастыруға және іске асыруға жергілікті мамандар қатысады, қосымша жұмыс орындары пайда болады және осы көрме барысында үлкен тәжірибе жинақталады;
- төртіншіден: көптеген құрылыс мамандары мен сәулет және дизайн мамандары көрме өтетін инфрақұрылым құрылысына қатысады;
- бесіншіден, осы көрмені өткізу кезінде түрлі мәдени іс-шаралар өткізілетін болады, олар өз кезегінде рухани дамуға септігін тигізеді;
- алтыншыдан, ел астанасына халықаралық көрмеге қатысу үшін бес миллионға жуық қонақ келеді деп жоспарлануда, ал қала маңында оларды орналастыру және қажетті қызметтер көрсету үшін жаңа қонақ үйлер мен ойын-сауық, сауда және мәдени орталықтар салынады. Халықаралық көрме үшін салынған нысандар Мәдени іс-шаралар үшін пайдаланылуы мүмкін, ал қазіргі заманғы ғимараттар астананың сыртқы келбетін одан әрі көркейте түседі.
Осы іс-шараларды іске асыруға қатысу мүмкіндігі бізге болашақ конструкторлар ретінде мүмкіндік береді. Бұл перспективалы дизайн саласындағы жемісті қызмет үшін қажетті әлемдік деңгейдегі дизайнерлердің үздік практикаларымен танысу мүмкіндігі болады.
Жұмыстың мақсаты: "ЭКСПО-2017" халықаралық көрмесін өткізу орнының алдыңғы елдің экономикасы мен мәдениетін жаңа кезеңге жылжытудағы маңыздылығы осы іс-шараны бүкіл әлемде өткізуге барынша жақсы үлес қосу ниетімен байланысты болды.
Қойылған мақсат келесi мiндеттердi анықтайды:
- EXPO халықаралық көрмелерінің тарихына және олардың даму кезеңдеріне шолу;
- оларды ұйымдастыру мен өткізудің ғылыми және теориялық негіздерін зерттеу ; ;
- көрмені іске асыру оқиғаларының ерекшеліктері және алдыңғы шетелдік тәжірибені саралау;
- Қазақстанда өткізілетін халықаралық іс-шаралармен танысуға бағытталған зерттеу жұмысының қажетті деңгейін және алдағы EXPO көрмесіне дайындық шарттарын, атап айтқанда, осы көрменің таныстыру және коммуникациялық ортасын қалыптастыруды айқындау қажет . Бүгінде бүкіл әлемге әлемдік дамудың қозғаушы күші болып табылатын техникалық прогрестің жетістіктерін ұсынатын Дүниежүзілік EXPO көрмесін ұйымдастыру және өткізу Қазақстан Республикасының елордасы Астана үшін болды. Бұрын елімізде ірі халықаралық іс-шаралар (Азия-2011) өткізілгеніне қарамастан, біздің елімізде осындай ауқымды халықаралық көрмелерді өткізу тәжірибесі жоқ.
Сондықтан, егер осы орасан зор шараны жоғары әлемдік деңгейде өткізу біздің мемлекет үшін сын болып табылса, онда біз болашақ маман ретінде оған ұлес қосуымыз керек.
Жұмыстың ғылыми жаңалығы: Заманауи коммуникативтік ортаны қалыптастыру бойынша зерттеу жұмысының нәтижелері біздің іздестіру жұмысымыздың негізгі проблемасын, оны шешу жолдарын анықтау және іс жүзінде жүзеге асыру жолдарын іздестіру үшін қызмет етті. Мәселені зерттеу үшін қажетті әдебиет көздерін зерттеу, коммуникативті ортаны қалыптастырудың шетелдік және отандық тәжірибесін зерттеу таңдалған іздеу тақырыбын шешудің өзекті мәселесі екендігі көрсетілді.
1 Халықаралық туризмді дамытуда көрменің алатын орны
3.1. Көрменің түрлеріне сипаттама
Көрме-белгілі бір қоғамның немесе жеке адамның материалдық және рухани жетістіктерін дәріптеу құралы. Көрменің бірнеше түрі бар: мақсатқа байланысты: сауда, ғылыми-техникалық, өндірістік, құрылыс көрмелері және т. б.
1.Өткізу кезеңіне байланысты-тұрақты (жыл сайынғы,жылдық, екі жылдық және т.б.) немесе автономды (мерекелерге, Конгреске, Конгреске және т. б. байланысты көрмелер), тұрақты (халық шаруашылығының жетістіктері көрмесі).
Экспонаттардың түріне байланысты экономиканың, ғылымның, техниканың және мәдениеттің барлық салаларын қамтитын көрмелер бар. Көрмелер қатысушылар құрамына байланысты дүниежүзілік, халықаралық, аймақтық көрме ретінде ұйымдастырылады.
Дүниежүзілік көрме (ағылш. World`s fair) немесе Экспо (Expo) - индустрияландырудың нышаны және техникалық, технологиялық табыстарды көрсету үшін ашық алаң болып табылатын халықаралық көрме.
Дүниежүзілік көрмелер екі тип бойынша өткізіледі:
1. Халықаралық Тіркелген көрме (Әмбебап), көрмені өткізу жиілігі - 5 жылда 1 рет; ұзақтығы ең көп дегенде - 6 ай; ауданы - шектелмеген; тақырыбы - барлық қатысушылар үшін ортақ;
2. Халықаралық Танылған көрме (Мамандандырылған), жиілігі - 2 Халықаралық Тіркелген көрменің аралығы; ұзақтығы - ең көп дегенде 3 ай; ауданы - мейлінше көп 25 га; тақырыбы - мамандандырылған.
Әлемдік көрмелер-өзінің ауқымы, әлеуметтік-саяси және экономикалық маңызы жағынан бірегей оқиғалар. "ЭКСПРО" - әлем елдері ғылым, техника, мәдениет және өнер саласындағы өз жетістіктерін көрсететін әлемдік көрмелер.
Халықаралық көрме бюросының ұйымы 1928 жылғы 22 қарашада Парижде қол қойылған халықаралық көрмелерге қатысты конвенциялардың сұраныстарын қамту және бақылау саласы негізінде құрылды. Мүше мемлекеттердің үкіметтері мүше болып саналады. MBV Штаб-пәтері Парижде орналасқан. Бюро құрамына Бас Ассамблея, Төраға, атқарушы комитет және мамандандырылған комитеттер кіреді.
Халықаралық көрмені ұйымдастыруға ниет білдірген ел халықаралық Әлеуметтік қамсыздандыру бюросына өзінің қалауы туралы хабарлауы керек. Хабарламада мыналар көрсетілуі керек:
- Көрменің болжалды тақырыбы;
- Көрменің күтілетін күні;
- Ұзақтығы (3 аптадан кем емес, 3 айдан артық емес).
Бюро мүшелері болып табылатын барлық елдер көрмеге үміткердің бар екендігі туралы, сондай-ақ басқа елдерде өз тілектерін білдіру үшін 6 ай бар екендігі туралы хабардар етіледі.
Алты ай өткеннен кейін Атқарушы комитеттің төрағасы Бас хатшының келісімімен көрмені өткізгісі келетін елдің ұсынысы шынайы және жүзеге асырылатынына көз жеткізуі тиіс.
Қарастырылатын мәселелер:
oo көрменің тақырыбы;
oo көрме өткізу күні мен ұзақтығы;
oo өткізу орны мен өткізу алаңы;
oo күтілетін келушілер саны;
oo қаржылық мүмкіндігі;
oo жауапты органдардың және мүдделі тараптардың қатынасы.
Көрме елін тану туралы өтініш 4 жыл бұрын кеңсеге жіберілуі керек. Өтінішті халықаралық ұйымдармен айналысатын орган беруге тиіс.
Көрме-бұл экономиканың, ғылымның, техниканың, Мәдениеттің, Өнердің және т.б. әлеуметтік салаларындағы жетістіктерді көрсететін демонстрация. Көрмелердің көптеген түрлері бар: жергілікті, ұлттық, халықаралық, әлемдік, жалпы және өнеркәсіптік. Өнеркәсіп салаларына өнер, өнеркәсіп және ауылшаруашылық көрмелері кіреді. Уақытқа байланысты экспозициялар уақытша және тұрақты болып бөлінеді.
Көрмелер барлық елдер мен халықтар үшін жоғары білім мен тиімділіктің көрінісі болып табылады.
Ұзақ тарихы бар EXPO көрмесі техникалық және технологиялық жетістіктерді, сондай-ақ мүше елдердің тарихын, дәстүрлері мен мәдениетін көрсету үшін өткізіледі.
Бұл көрме бүкіл әлемдік қоғамдастық пен миллиондаған келушілердің назарын аударатын маңызды оқиға болып саналады. Бұдан басқа, "ЭКСПО" көрмесі экономикалық, әлеуметтік және мәдени дамудағы жаңа үрдістерді қалыптастыру алаңы болып табылады. Туризм қазір, бір жағынан, жаңа құбылыс, өйткені ол Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін жаппай сипат алды, екінші жағынан, туризм терең тарихи тамырлары бар сала болып табылады, өйткені саяхат ежелгі және ежелгі тарихтың адами заттарымен танымал.
Батыс Еуропадағы туризм саласының даму кезеңдерi В.Б.Сапрунованың еңбектерiнде тыңғылықты қарастырылған. Оның негiзiне келесi белгiлер алынған: техникалық-экономикалық алғышарттар; әлеуметтiк алғышарттар; туризмнiң тарихи даму кезеңдерiндегi мақсатты бағыттары.
Осылайша, сапарларға сұраныстың артуы экономиканың белгілі бір даму кезеңінде туристік қызметтерді жеткізушілердің пайда болуына әкелді. Бұл туризм деп аталатын ерекше өнімнің пайда болуына әкелді. Осылайша, туризм тұтыну нарығында материалдық және материалдық емес нысанда көрсетілген сатып алынған және коммерцияландырылған тауар ретінде пайда болды.
Республиканың әлеуметтік-экономикалық реформасы туризм мен оның құрылымын толық қамтыған жоқ. Туризмнің материалдық базасының нашар дамуына байланысты Қазақстан жыл сайын миллиондаған доллардан айырылады, бұл туризм саласына күрделі қаражат, сондай-ақ отандық және шетелдік инвесторлардың қаражатын тартуды талап етеді.
Ұлттық туристiк өнiмнiң ерекшелiгiн ескерiп, тұрақты туристiк ағынын қамтамасыз етуге қабiлеттi елiмiздiң инфрақұрылымын қамтамасыз ету үшін:
- жалпы пайдалануға және туристiк мұқтаждықтарды қамтамасыз етуге арналған жол-көлiк инфрақұрылымын дамыту;
қосалқы инфрақұрылымды: қолданыстағы және болшақта құрылуы ықтимал туристiк аймақтарды сумен, электрэнергиясымен және телекоммуникация құралдарымен жабдықтау;
туристiк кешендердi, этнографиялық мұражайларды және демалыс аймақтарын құру;
тарихи-мәдени және этнографиялық ескерткiштердi қалпына келтiру және мұражайларға айналдыру;
жыл бойы пайдаланылуын ескере отырып, туристiк объектiлердiң жобаларын, соның iшiнде орташа және шағын демалыс орындарын салу және қызметiн ұйымдастыру.
Туристік инфрақұрылымы толық қалыптаспаған отандық туристік салада туристік саланы дамыту мәселесін көтеруге әлі ерте сияқты. Алайда туризм индустриясын өркениетті нарықтық экономика деңгейіне ұқсас халықаралық деңгейге шығару қажет.
Ғылыми тұрғыдан алғанда, кешенде туризм индустриясын ешкім қарастырған жоқ (негізінен ТМД елдерінде) және бұл құбылысты түсіндіру оңай, өйткені жоспарланған экономикада туризм индустриясы экономиканың дербес саласы ретінде болған жоқ.
Туризм индустриясы өзіне ғана тән ерекшеліктерге ие: ресурстарды туристік кәсіпорындарды ұйымдастыруға бағыттау, өндірістің маусымдық және мерзімді сипаты, Әлеуметтік және өнеркәсіптік салаға айтарлықтай инвестициялар тарту қажеттілігі. Бұл қажеттіліктер мен сипаттамалар әртүрлі саяси, әлеуметтік-экономикалық дағдарыстар кезінде аздап өзгеруі мүмкін, бірақ тұтастай алғанда олар маңыздылығын жоғалтпай керемет болып қала береді.
ДТҰ-ның ұсыныстарын ескере отырып, талдау мен заманауи тәжірибе негізінде Қазақстанның туристік өнімінің екі негізгі компонентін анықтауға болады: Жібек жолы бойынша мәдени туризм (қажылық және дәстүрлі) және онымен тығыз байланысты экологиялық туризм (сафари, рафтинг, орнитологиялық, треккинг, аңшылық және балық аулау). Бұл ретте экотуризм үшін Жібек жолы арқылы өтетін ресурстары бар Алматы, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан, Шығыс Қазақстан және Ақмола облыстарын атап өткен орынды.
Көрсетiлген басымдықтарға сәйкес бiрiншi кезекте игерiлетiн мынадай аудандар мен тiрек орталықтары анықталды:
1. Iле (Алматы қ., тұрген с., Есiк қ., Талғар қ., Қаскелен қ., Ұзынағаш с, Қапшағай қ.).
2. Солтұстiк Тянь-Шань (Кеген с, Нарынкөл с, Жалағаш с, Шонжы с, Көлжат с.).
3. Жаркент - Талдықорған (Жаркент қ., Көктал с, Басши с, Текелi қ., Талдықорған қ., Жаркент-Арасан курорты).
4. Балқаш (Балқаш көлi, Балқаш өңiрi с).
5. Солтұстiк Жоңғар (Достык с, Алакөл көлiнiң маңы, Лепсi с, Лепсi өзенiнiң маңы, Жарбұлақ с, Көктұма с, Сарқант қ., Арасан-Қапал курорты).
6. Жамбыл (Тараз қ., Мерке с, Мойынқұм ауданы).
7. тұркiстан (тұркiстан қ., тұрбат с, Отырар с, Шәуiлдiр с, Баба-ата с, Кентау қ., Шаян с.).
8. Сайрам-Шымкент (Шымкент қ., Сайрам с, Арыс қ., Шардара қ., Сарыағаш қ., Ленгер қ., Ванновка с).
9. Жоғары Бұқтырма (Қатон-Қарағай с, Берiл с, рахманов бұлақтары курорты, Марқакөл көлiнiң маңы).
10. Манғыстау (Фетисово с, Ақтау қ., Ералиев-Құрық а.п.).
Бұдан басқа, басымдықты игеру объектiлерiне жатқызуға болатын қазiргi және құрылу жоспарланған мемлекеттiк ұлттық табиғат парктерi (МҰПТ): Iле Алатауы МҰПТ, Алтын емел МҰПТ (Алматы облысы), Ақсу-Жабағылы МҰПТ (Оңтұстiк Қазақстан облысы), Баянауыл МҰПТ (Павлодар) облысы, Қарқаралы МҰПТ (Қарағанды облысы), Щучье-Бурабай курортты аймағы базасындағы Бурабай және Көкшетау МҰПТ, Қорғалжын мемлекеттiк табиғат паркi (Ақмола облысы) ландшафтарының көрiктiлiгi, қолжеткiзiлуi, аумағының игерiлуi туризмдi ұйымдастыру тұрғысында тартымдылығының жоғары деңгейiмен сипатталады.
Орта Азия өңіріндегі туризмнің ерекшелігін ескеру қажет. Жібек жолы мен оқиғалық туризм сегменттерінде шетелдік туристердің негізгі ағыны барлық көрсетілген өңір: Қазақстан, Шыңжаң-Ұйғыр автономиялық ауданы (ҚХР), Қырғызстан, Өзбекстан және Түрікменстан шегінде тұрақты қозғалысқа бағытталған. Осылайша, Қазақстанның өнімі Орталық Азияның кешенді туристік өнімінің бір бөлігі ретінде ғана тиімді ұсынылуы мүмкін, осыдан мынадай қорытынды шығады:
1. Туристік өнімнің институционалдық элементтері үкіметаралық деңгейде келісілуі тиіс.
2. Қазақстанның туристік өнімі (ең болмағанда бағасапа арақатынасы бойынша) өңір бойынша көршілеріміздің туристік өнімінен кем болмауға тиіс.
Қазақстанның туристік өнімінің айрықша ерекшелігі оның сипатының маусымдылығы болып табылады, ол маусымнан басқа нақты шаралар қабылдауды және халықаралық туризмнің балама түрлерін дамытуды талап етеді.
Жоғарыда аталған сегменттерге сәйкес инфрақұрылым белгілі бір талаптарға ие. Бұл туристік маршруттарда орналасқан, қарапайым, салыстырмалы түрде қымбат және экологиялық таза емес жерлерде клиенттердің бір жерде болуының 2-3 күніне арналған нысандар болуы керек.
Қазақстанның Іскерлік туризм сегментінде белгілі бір перспективалары бар. Бұл, бірінші кезекте, Алматы, Астана, Атырау. Геосаяси жағдай мен шикізаттық Табиғи ресурстар Қазақстанға бизнес және халықаралық конвенцияларға қатысу бойынша келушілердің іскер туристер санын арттыратынын көрсетеді. Жоғарыда аталған орталықтардың инфрақұрылымы негізінен халықаралық стандарттарға сәйкес келеді. Алматы қаласы республика үшін стратегиялық қақпа (әуе, автомобиль, темір жол) болып табылады және негізгі көші-қон осы қала арқылы өтеді. Әр түрлi жиындар өткiзуге қолайлы ғимараттырынан және қонақ ұйлерiнен басқа, қалада ойын-сауық құру үшін барлық жағдай жасалған, сонымен қатар қала маңындағы радиусы 50 км жердегi аумақта тамаша рекреациялық аймақтар орналасқан. Астана қаласы осындай стратегиялық аймақ болып келедi. Бiздiң мемлекетiмiздiң жас ел ордасы ретiнде өзiндiк келбетi мен инфрақұрылымы бар қалаға деген қызығушылықтың кұннен кұнге артуы қалада халықаралық және iшкi туризмдi жылдам дамытуға қызмет ететiн болады.
Туристік өнімнің маңызды құрамының бірі-көлік. Әуе қатынасы Қазақстанға туристерді тартуда басты рөл атқарады. Сондықтан отандық авиакомпанияның нарықтағы жағдайын кеңейту және дамыту маңызды тақырып болып табылады. отандық авиакомпанияларда осындай рейстерді ашу арқылы бәсекеге қабілеттілікті төмендету нәтижелерін бейтараптандыру қажет.
Республика аумағының кеңдігін ескере отырып, нарықтың осы сегменттерінің негізгі бөлігін құрайтын жеке туристердің автобустар мен пойыздарда еркін жүруге, сенімді автобус пен теміржол көлігіне деген ұмтылысының маңызы зор.
Туристтiк жағынан дамыған көпшiлiк елдерде туризмнен тұскен жалпы табыстың 30-дан 50-ге дейiнгi пайызын iшкi туристiк рынок құрайды. Бұл ретте Қазақстанның болашағы зор. Сонымен бiр мезгiлде, қазiргi кезде iшкi туризм негiзiнен бейберекет кұйде екенiн, ұйымдастырылмағандығын атап өткен жөн. Аздаған курорттар, санаторийлер және туристiк базалар ғана жұмыс iстеуде. Туризмнiң осы тұрiн дамытуға тиiстi көңiл бөлiнбей отырғандықтан, мемлекеттiң бюджетi қыруар соманы ала алмайды, инфрақұрылымның бұзылуы жалғасуда, табиғи, мәдени және тарихи ескерткiштердiң экологиялық жай-кұйiне орасан зор нұқсан келтiрiлуде.
Демалу құқығын пайдалануда халықтың аз камтылған бөлiгi ретiнде әлеуметтiк көмек көрсетiлетiн оқушыларға, жастарға, зейнеткерлерге, мұгедектерге, соғыс және еңбек ардагерлерiне және өзге әлеуметтiк көмекке мұқтаж азаматтарға саяхат жасау үшін жағдай жасау мақсатында мемлекет, мемлекеттiк және мемлекеттiк емес қорлардан, басқа да қайырымдылық ұйымдары мен қорлар әлеуметтiк көмек көрсететiн бюджеттен тыс қаржыландыру көздерiнен қаражат бөлу арқылы әлеуметтiк және халықаралық туризмдi дамытудың экономикалық әлеуетi зор.
Бұл ретте, әлемдегi демалыс түрлерi мен туризм өндiрiсiн пайдаланушылардың неғұрлым қарасы көп тобын құрайтын мұгедектер мен қарттардың, сондай-ақ осы бiр кеңейiп келе жатқан туризм индустриясы рыногының бiр бөлiгiне айналған балалы отбасылардың көптеген қонақ ұйлерге, көлiк құралдарына және туристiк көрiктi жерлерге қолы жете бермейдi. Сөйтiп, туристiк ресурстарға қол жеткiзу Қазақстандағы халықаралық туризмдi дамытудағы неғұрлым маңызды фактор болып табылады. Көптеген туроператорлар туристiк ресурстар мен қызмет көрсетулерге қол жеткiзу туристер санын көбейтуге мұмкiндiк беретiнiн бiле отырып, осыған қатысты шаралар қабылдау кажеттiлiгiнiң мәнiн әзiрге түсінген жоқ. Сондықтан, туристiк қорларға, кол жеткiзудiң стратегиясы мен саясатын жете әзiрлеу, туризм өндiрiсi қызметшiлерiнiң арнайы даярлық деңгейiн көтеру, мұгедек туристер талабы мен сұранысы туралы және әлеуметтiк-экономикалық дамытуға халықаралық туризмнiң алатын маңызы жайында жұртшылықтың хабардар болуын арттыру қажет.
Мемлекеттік және жергілікті билік органдары әлеуметтік және халықаралық туризммен айналысатын шағын бизнесті, соның ішінде қолдауды жалғастыруы керек. Әлеуметтік және халықаралық туризмге келетін болсақ, қайырымдылықты, қайырымдылықты және демеушілікті көтермелеу керек.
Әлеуметтік туризмді дамыту білім беру және патриоттық мәнге ие, оның ішінде жергілікті, спорттық, жеке, терапевтік, сауықтыру, мәдени және ақпараттық, экологиялық, отбасылық, қарттар мен мүгедектер, жастар мен жастар үшін. Осы мәселелердің барлығын шешуде туристік өнімді қалыптастырудың институционалды элементтері маңызды рөл атқарады.
Қазақстан деген фирмалық атауы бар турөнiмдi жылжыту, оның барлық компоненттерiн нақты анықтауды және рынок сегментiндегi орналасуын ғана емес, оны өткiзудiң барынша тиiмдi арналарын iздестiру, мақсатты рыноктарды (мысалы, Англия, Германия, Жапония және т.б. нарықтарды) iздестiрудi талап етедi. Осыған байланысты Қазақстан Республикасының елордасы Астанада жылдан жылға Қазақстан жалпыға танымал ірі аймақтық форумдардың орталығына айналып келеді. Осы арқылы өзінің халықаралық беделін нығайтуда. Сондай-ақ, бүгін ол 2017 жылғы мамандандырылған ЕХРО көрмесін Орталық Азия аумағында алғашқы болып өткізуге үміткер. Қазақстанның ЕХРО-2017 көрмесі үшін ұсынған тақырыбы - Болашақ энергиясы.
ЕХРО экспонент елдердің әділ әрі ашық бәсекелесуіне арналған әлемдік ең беделді алаң болып табылады. Көрменің біздің елде өткізулуі Қазақстанға экономиканы диверсификациялауға, өндірістік қуаттар мен ғылыми базаны жаңғыртуға, елімізге жаңа технологиялар мен инвестицияларды тартуға ықпал етеді. Осындай көрмені өткізу әлемдік бірлестікке біздің елдің әлеуметтік жауапкершілігін көрсететін жақсы мүмкіндік болып табылады. Бұл тікелей экскурсиялардың дамуымен тығыз байланысты болып отыр. Сонымен қатар көрмелер мемлекет үшін экономикалық табыс көзі болып табылады. Көрме -- экономика, ғылым, техника, мәдениет, өнер және т.б. қоғамдық салалардағы жетістіктерді жариялап көрсететін демонстрация. Бұл ұғым сол іс-шараны немесе оның өткізілу орнын сипаттайды. Көрменің көптеген түрлері бар: жергілікті, ұлттық, халықаралық, дүниежүзілік, жалпы және салалық. Салалық көрмелерге көркемөнер, өнеркәсіптік, ауыл шаруашылық көрмелері жатады. Уақытына байланысты көрмелер уақытша және тұрақты болып жіктеледі. Халықаралық туристiк нарық бүгiнгi күнi миллиардтаған айналымы және қатаң бәсекелестiкте орасан зор механизмдi бiлдiредi сондықтан, бiрiншi кезекте мiндет Қазақстанға ғана тән ерекшелiгi бар және сұраныс болатын туристiк өнiмдi (бұдан әрi - турөнiм) анықтау болып отыр. Соған байланысты рыноктың қандай сегменттерiнде Қазақстандық турөнiмнiң жарқын болашағы бар екенi көрiнетiн болады.
3.1. Көрменің дамуына тарихи шолу
Алғашқы көрме Еуропада XVI ғасырдың соңында өтті. Келесі ғасырларда, әсіресе 19-20 ғасырларда, өндірістің, сауданың дамуына байланысты көрменің маңызы артты.
Көрменің ең маңызды түрі-өнеркәсіптік көрме, Ресейдің ауылшаруашылық индустриясының ең ірі көрмесі Санкт-Петербургте (1850, 1860), Мәскеуде (1864, 1895), Харьковта (1887), Киевте (1913), Холмогорда (1875) ұйымдастырылды. Кейбір жерлерде, мысалы, Польшада, Тулада, Қазақстанда: Ақмолада, Қазалда, Қарқара, Қызылжар, қоянда, Түркістан, Семей және т. б. жерлерде өткен жәрмеңкелер ерекше көрме болып табылады.
В.И. Лениннің ұсынысы бойынша алғашқы Бүкілодақтық көрме 1923 жылы 19 тамызда Мәскеуде ашылды. Бүкілодақтық тұрақты көрме 1939 жылдан 1941 жылға дейін және 1954 жылдан 1958 жылға дейін жұмыс істеді. КСРО Министрлер Кеңесінің 1958 жылғы 28 мамырдағы қаулысымен бұл көрме ұлттық экономиканың Бүкілодақтық жетістіктері экспозициясының бір бөлігі болды және жаңа туындының маңызды үзінділерінің бірі болды. Жеке болған өндірістік, ауылшаруашылық және құрылыс көрмелері Бүкілодақтық халық шаруашылығы көрмесіне біріктірілді. Ол 1959 жылдың 16 шілдесінде жұмыс істей бастады.Мұның жұмысын КСРО Министрлер Кеңесі төрағасының орынбасары басшылық ететін көрменің бас комитеті басқарды. Көрменің мақсаты - өндіріс, құрылыс, ауыл шаруашылық транспорт, техника, мәдениет, денсаулық сақтау салаларындағы ғылыми жетістіктерді, жаңа технологияларды насихаттау, бұған барлық шаруашылық саласындағы қызметкерлерді үйрету болып саналды.
Ауыл шаруашылық жетістіктері облыс, аудан шаруашылық ішіндегі көрмелерде көрсетіліп, Германияда (1958,1959,1960,1961,1962,1964,1967 , 1969 жылдар), Венгрияда (1962,1964,970 жылдар), Румынияда (1960,1965 жылдар), Югославияда (1965,1967 жылдар), Үндістанда (1960,1961 жылдар) ұйымдастырылған көрмелерге, Чехословакия, Ұлыбритания, Франция, Моңғолия, Бразилия, Үндістан, Бирма, Италия, Жаңа Зеландия, Венгрияда өткізілген сауда-өнеркәсіп көрмелеріне қатысып, Брюсель,Монреаль, Осака тағы басқа жерлерде дүниежүзілік көрмелер өткізген.
Көрмеден озып шыққан шаруашылық ұйым, мекемелерге құрмет дипломы және 1-3 дәрежелі дипломдар, ал жеке кісілерге (ғалым, инженер, конструктор, агроном, жұмысшы, колхозшы және т.б.) алтын, күміс не қола медалдарға қоса ақшалай сыйлықтар беріледі. Жыл сайын өндіріс орындары, кеңшар, ұжымшарларға 4 мыңдай диплом, озаттарға 60 мыңдай медаль беріледі.
Бүкілодақтық халық шаруашылық жетістіктері Көрмесінде 1954 жылы салынған ғылым, техника, экономика және т.б. жетістіктерін көрсететін орталық павильоннан басқа ірі павильондар - Машина құрылысы павильоны (1954) (бұнда 1966 жылдан Космос павильоны ашылды), Мүйізді ірі қара мал (1954), Атом энергиясы (1954), Оқу-ағарту, Денсаулық сақтау (1954), Радио - электроника (1958), Советтік мәдениет (1964), Геология (1964), Халық тұтыну бұйымдары (1967), Химия өндірісі (1967), КСРО-ны электрлендіру (1967), Металлургия (1967), Ауыл шаруашылығын механикаландыру және электрлендіру (1967) павильондары болды.
Бүкілодақтық халық шаруашылық жетістіктері көрмесінде халықаралық көрмелер де өткізіледі. Бұл үлкен көрмені жыл сайын 8 миллиондай адам, оның ішінде 200 мың шетел адамдары көреді. Көрме Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталды. Ауыл шаруашылық өндірісі мен ғылым жетістіктері өндірісі көрмесі облыста, ауданда, шаруашылықтың өзінде де өткізіледі. Көрменің бұл түрлерінің белгілі бір аймақтағы озат әдіс, өнім алу, ғылымның жаңа жетістіктерін насихаттауда үлкен маңызы болды.
Облыстық (өлкелік) көрмелер оқтын-оқтын ұйымдастырылады. Олар ауыл шаруашылығының маңызыд ұйымдастыру-шаруашылық мәселелері мен жеке салаларына арналады. Онда ғалымдар мен өндіріс озаттары лекция оқиды, озат тәжірибе жетістіктері туралы көпшілікке кітап және т.б. плакат шығарылады.
Аудандық көрмелер ұйымдастыру шаруашылық жылының қорытындысын шығару және Бүкілодақтық ауыл ауыл шаруашылық қызметкерлерінің мейрамын тойлау кезінде дәстүрге айналды. Мұндай көрмелер осы жылы ең ірі табысқа жеткен ұжымшарлар мен кеңшарлардың, жеке озаттардың тәжірибе, жетістіктерімен таныстырады. Кейбір ауданда көрмеге тұрақты алаң белгіленіп, қажетті құрылыстар салынады. Көрме кезінде аудандық өнерпаздар байқауы өткізіледі, озат шаруашылықтар пен кәсіпорындарда экскурсия ұйымдастырылады.
Ірі ұжымшарлар мен кеңшарларда белгілі бір оқиғаларға байланысты (мерейтой, мемлекеттік марапат берілгенде, семинар өткізерде және т.б.) ішкі көрмелер өткізіледі.
Бүкіләлемдік көрмелер тарихы 1851 жылы Лондонда өткізілген Барлық халықтардың өндірістік жұмыстарының ұлы көрмесінен басталып, бүгінгі күнге дейін жалғасуда. Бірінші дүниежүзілік көрме Лондондағы Гайд-паркте, Альберт ханзаданың бастамасымен өткізілген. Көрменің бас назар аударарлық ғимараты Джозеф Пакстонның таза шыны мен болаттан тұрғызылған Хрусталь сарайы болды. Бұл ұлы көрме - өндіріске шығарылатын өнімнің бірінші халықаралық көрмесі болатын Виктория ханшайымның күйеуі Альберт ханзаданың идеясы болатын. Ұлы көрме - сол уақыттағы қоғамның өмірін дамытуға зор ықпалын тигізді, дәлірек айтсақ, дизайн және өнеркәсіп саласында, халықаралық сауда мектептері және туризм саласының дамуына үлкен септігін тигізді. Бұл Ұлы көрме бүкіләлемдік жәрмеңкелердің бастамасы болды және қазіргі таңға дейін өткізіліп келе жатқан халықаралық көрмелерінің көзбасшысы болып табылады.
Қазірдің өзінде төменде көрсетілген қалаларда 64 дүниежүзілік көрме өткізілді: 1851 - Лондон, 1855 - Париж, 1862 - Лондон, 1867 - Париж, 1873 - Вена, 1876 - Филодельфия, 1878 - Париж, 1886 - Мельбурн, 1888 - Барселона, 1889 - Париж, 1893 - Чикаго, 1897 - Брюссель, 1900 - Париж, 1904 - Сент-Луис, 1905 - Льеж, 1906 - Милан, 1909 - Сиэтл, 1910 - Брюссель, 1913 - Гент, 1915 - Сан-Франциско, 1925 - Париж, 1929 - Барселона, 1933- Чикаго, 1935 - Брюссель, 1937 - Париж, 1939 - Нью- Йорк, 1967 - Монреаль, 1968 - Сан-Антонио, 1970 - Осака, 1974 - Спокан, 1975 - Окинава, 1982 - Ноксвиль, 1984 - Жаңа Орлеан, 1985 - Цукуба, 1986 - Ванкувер, 1988 - Брисбен, 1992 - Севилья, 1992 - Генуя, 1993 - Тэджон, 1998 - Лиссабон, 2000 - Ганновер, 2005 - Нагакуте, 2008 - Сарагоса, 2010 - Шанхай, 2012 - Йосу, 2015 - Милан.
Париж қаласында өткен ЕХРО-1855 көрмесі туралы дерек. Өнеркәсіп, ауыл шаруашылығының өнімдері мен көркем өнер туындыларының көрмесі (фр. Exposition Universelle des produits de l`Agriculture de l`Industrie et des Beaux) Парижде өткізілген бірінші көрме, ал есеп бойынша екінші бүкіләлемдік көрме болып табылады.
Париж көрмесі 1855 жылы 15 мамыр мен 15 қараша аралығында ханзада Наполеонның бұйрығымен Елисей даласында өтті және лондондық көрмеден асып түсу үшін әрекет жасады.
34 елдің павильондары 16 га аумаққа созылды. Лондондық Хрусталь сарайына жауап ретінде Парижде Гран-пале деп аталатын индустрия сарайын тұрғызды. Өнеркәсіп және аграрлық тақырыппен қатар Делакруа мен Энгр сияқты шеберлер бастаған суретшілер жарысы өтті.
Шамамен көрмені 5 миллионнан артық адам тамашалады, алайда бұл ұйымдастырушыларға пайда әкелген жоқ.
Париж қаласында өткен ЕХРО-1878 көрмесінің сипаттамасы. Бүкіләлемдік көрме (Exposition Universelle) Париж қаласында 1878 жылы арнайы осы көрме үшін салынған Трокадеро сарайында өтті. Бұл көрме Францияның француздардың пруссиялықтармен соғыста төмендеп кеткен мәртебесін қалпына келтіру мақсатында өткізілген болатын. Германия бұл көрмеге қатысудан бас тартады.
Көрме дайындығының ұзап кетуіне - Франциядағы саяси жағдайлардың қиындауы себеп болады, дегенмен ұйымдастырушылардың ашылу салтанатының алдында айлар бойы жасаған жұмыстарының арқасында алдыңғы көрмелердің бәрінен асып түсіп, келушілердің саны 13 миллионға дейін жетеді. Шамамен экспонаттардың қалған бөлігін Британдық империя таныстырды. Көрмедегі өнертабыстардың ішіндегі Александр Беллдің телефоны, Дю Тапмпльдің алюминийден жасалған монопланы және Яблочковтың шамы бар. Ал Томас Эдисон Парижде өзінің жаңа әзірлеулерін паш етті - мегафон және фонограф. Сол кезде халық алғаш рет Бостандық мүсінінің басын көреді. Көрмемен қатар авторлық құқық туралы нормалар бойынша конференция өтті. Оған Виктор Гюго төрағалық етті. Сонымен қатар соқырлардың жағдайын жеңілдету мақсатында да науқан жасалды. Бұл Брайль Карптың ойлап тапқан қаріптерінің таралуына әкелді.
Парижде өткен ЕХРО-1900 көрмесінің сипаттамасы. ЕХРО-1900 Бүкіләлемдік көрмесі (фр. Exposition Universelle) Париж қаласында 1900 жылы 15 сәуірден 12 қараша аралығында өтті.
Көрменің символы жаңа ХХ ғасырдың соңы болды. Көрме модерн стилінде басым болды. Жеті ай ішінде көрмеге 50 миллионнан астам адам келді-бұл бүгінгі күнге дейін рекордтық көрсеткіш. 35 ел көрменің 18 тақырыптық бөлімінде өз көрмелерін ұсынды.
Көрмеге 50 миллионнан астам адам қатысып, француз қазынасына 7 миллион франк көлемінде табыс әкелді. Көрмеге 76 мыңнан астам адам қатысып,экспозиция алаңы 1,12 км құрады.
Көрмеге арнайы көптеген объектілер салынды: Лион вокзалы, орсе вокзалы (қазіргі кезде Орсе мұражайы), Александ ІІІ көпірі, Үлкен және Кіші сарайы және т.б. Париж метросының бірінші сызығы 1900 жылдың 19 шілдесінен бастап жұмыс істей бастады. Бұл кезде троллейбус желісі де жұмыс істеді.
Мамырдан қазанға дейін өткен екінші Олимпиада көрменің бір бөлігі болды. Бұл әйелдермен алғашқы Олимпиада болды. Бұл жарыстарда алғаш рет 30 спорт түрінің 20 - сы өткізілді.
Егер Ресей алдыңғы әлемдік көрмелерде нашар ұсынылса, онда бұл көрмеде ол өзінің техникалық беріктігін толық көрсетеді. Ресейдің Франциямен ерекше достық қарым-қатынасының арқасында Франция Ресей филиалына 24000 метрлік үлкен көрме алаңын берді. Ресей көрмеге қатысуға 5 226895 рубль жұмсады.
Арнайы комитет Густав Эйфельдің басшылығымен Красноярск теміржол көпіріндегі инженер лавр Проскуряковқа алтын медаль табыстады. Көрме кезінде суретші Пясецкий жасаған Транссібір темір жолының панорамасы үлкен әсер қалдырды. Гран-при Транссібір темір жолының панорамасында және рельстен шыққан мерзалов алақанында жеңіске жетті. Ал Минусинск өлкетану мұражайы күміс медаль алды.
1925 жылғы заманауи сәндік-өнеркәсіптік өнердің халықаралық көрмесі. Қазіргі сәндік-өнеркәсіптік өнер көрмесі (фр. Exposition Internationale des Arts Decoratifs et Industriels Modernes) - Парижде 1925 жылдың сәуірінен қазан айына дейін өтті.
Көрмеде көптеген елдердің қазіргі заманғы сән өнері мен архитектура және дизайн саласындағы жетістіктері таныстырылды. ХХ ғасырдың бірінші жартысында осы көрме сән өнерінде ар-деко (Arts Decoratifs сөзінің қысқартылуы нәтижесінде) ағысының пайда болуына септігін тигізді.
Чикагода өткен ЕХРО-1933 көрмесінің сипаттамасы. 1933 жылы 27 мамырда Чикаго американ ұлтының қабілетін көрсету мақсатында бүкіләлемдік көрме ұйымдастырды. Бұл көрмені халық үдерістің ғасыры деп атап кетті.
Әрине, көрменің басты "иелерінің" бірі автокөлік болды. Осы жылдары жаңа "дизайн"сөзі жиі қолданыла бастады. Реформалар стилисттер деп аталатын жас дизайнерлердің жұмысына жол ашты және адамдар оларға "сол кездегі АҚШ-тағы жағдайды өзгертетініне"сенім білдірді.
Барлығы бірдей қолданылмаса да, екі жылға созылған Дүниежүзілік көрме әлемге американдық автомобиль декорының жаңа дизайнын көрсетті.
Көрме Мичиган көлінің жағасындағы Барнхэм саябағында өтті. Үлкен аумақта ең жақсы техникалық Авангард және алғашқы американдық құрылымдар аралас болды. Барлық келушілер көрмені "процестің айнасы"ретінде қабылдаған жоқ.Чикаго қаласында өмір сүрген белгілі американдық архитектор Фрэнк Ллойд Райт 1925 жылдың өзінде: Жақында автокөліктер қалаларды қиратады, Мичиган көшелері жасыл жасыл желекжолдан жарыс трассасына айналады, Чикагода өмір сүру төзімсіз болып, адамдар көшеге шығар-шықпастан көліктен шығатын газдардан тұншығады - деп, болжап кеткен болатын.
Алайда бұл болжамға ешкім сенбеді. Мыңдаған келушілер жанданған Американың керемет туындыларын тамашалады. General Motors және Chrysler-дің футуристік шешімдерімен (цилиндрлік, сфералық, текше пішінді) проблемалары көрме павильондарын басып алды. Нэш өзінің автомобильдерінің бірнеше Urus - ін әйнек мұнарасының ішінде, ал Packard 12 бронды бағандары бар Transportsaray ғимаратында көрсетеді. сәулетші Альберт Кан Ford үшін әйнек Ротунда ойлап тапты, бірақ ол 1934 жылдың мамырына дейін шығарылмайды. Осылайша, жаңа модельдердің тұсаукесері бір жылдан кейін ұйымдастырылады және келушілерге ерекше әсер қалдырмайды.
Көрменің ашылуы ресми Гала-ұсыныспен 1933 жылы 27 мамврда өтеді. Көрмеде сол кездегі белгілі Пирс-Эрроу компаниясының Күміс жебе деп аталған көлігі әлеуметті өзіне қаратып, жаулап алды. Ол көрмедегі ең әдемі үлгілердің бірі деп есептелді.
Брюссельдегі EXPRO-1935 көрмесінің сипаттамасы. 1935 жылы Брюссельде өткен халықаралық көрме неоклассицизм мен эклектизм бағыттары арасындағы күрес алаңына айналды, қазіргі конструктивизмнің орталық ойлауын толып жатқан павильондардың дәстүрлі көрінісінен жасырды.
Сәулет өнеріндегі жаңа бағыттардың жолы қиын болса да, сирек кездесетін қоғамдық ғимараттардың құрылысы жалғасты. Солардың бірі-сәулетші жан Ван Пек жасаған ғасырдың Үлкен Сарайы. Оның үлкен залының батыл еден құрылымы (параболалық эскиздегі темірбетон аркалар) ғимараттың сыртқы бетінде көрінбейді. Ғимараттың қасбеті сатылы композициямен неоклассикалық стильде орындалған. Алайда, осы көрмеде заманауи ғимараттың келбетін жасау кезінде жаңа материалдар мен құрылымдар (шыны, темірбетон) батыл қолданылды.
1937 жылы Парижде өткен көрме сипаттамасы. Өнер мен техникаға арналған Бүкіләлемдік көрме 1937 жылы (фр. Arts et Techniques dans la Vie modernе) Париж қаласында, екінші дүниежүзілік соғыстың қарсаңында адам баласының жетістіктерін тамашалаумен өткен көрме ретінде тарихан орын алды. Осы көрменің өтуіне орай адам мұражайы ашылды.
Жүлдеге күрес көрмедегі ең ірі павильондардың иелері КССРО мен Германия елдері арасында өтті. Көрмеде екі елдің өнердегі жетістіктері айқын таныстырылды.
Кеңес павильоны ұзындығы 150 мертге созылған галерея жасады. Б.М.Иофан жасаған ғимарат самаркант мәрмәрімен қапталып, атақты В.И.Мухинаның 24 метрлі жұмысшы мен колхозшы әйел мүсінін шығарды. Ғимараттың кіре берісін мүсінші И.М.Чайков жасаған КССРО елтаңбасы мен 11 одақ мемлекеттердің барельефімен әшекейленді. Сонымен қатар, КССРО құнды металдар мен тастардан елдің картасын жасап, таныстырды деген нұсқа бар.
Неміс павильоны - архитектор А.Шпеердің нұсқауы бойынша, римдік ІІІ санының пішінінде жасалған. Павильон мұнарасының табанында Й.Торактың мүсіншілер тобымен жасалған Серіктестік және Жанұя, ал төбесіне бүркіттің бейнесі бар үшінші рейхтың елтаңбасы орнатылды.
Көптеген көрмелердің ішінде испан павильоны ерекше болды. Көрме Азаматтық соғыс кезінде Испанияда өтті. Екінші Испания Республикасының павильонын безендіру Пабло Пикассоның қатысуымен жасалды. Қоғамның назарында соғысты бейнелейтін оның "Герника" болды.
Жеңісті кеңес және неміс павильондары бөлісті. Күмістен ойылған Пушкин Евстафий Шильниковскийдің шығармалар жинағы үлкен күміс медальға ие болды.
Көрермендер 1937 жылы Парижде өткен дүниежүзілік көрмені жоғары бағалады.
1939 жылы Нью-Йорктегі көрме тұжырымдамасы. Нью-Йорк Дүниежүзілік көрмесі (New York World ' s Fair) 1939 жылдың 30 сәуірінен 1940 жылдың 27 қазанына дейін жалғасты. Көрменің алғашқы күнінде 200 мың адам болды. 1937 жылы Парижде өткен дүниежүзілік көрмеден айырмашылығы, бұл көрме екі жазғы маусымда жоспарланған болатын.
Көрме аймағы 4,9 км.кв. құрады, бұл көрме аумағы бойынша әзірше рекорд болып отыр. Көрмені тамашалауға 44 миллион адам келді. Көрме әртүрлі тақырыптар бойынша аймақтарға бөлінді (тасымалдау, байланыс, азық-түлік, басқару т.б.).
Әлем болашағы деген ұранмен өткен көрменің нышаны - биіктігі 210 метр, диаметрі 56 метрді құраған үш қырлы Трилон және Перисфера атты ескерткіштері болды. Олар әлемдегі ең ұзын эскалатормен жалғанды, ал шардың ішінде Демократия деп аталатын диора орналасты. Онда келушілер нұр сәулелі, жайлы және демократиялық болашақтың белгісі болған ғимаратты тамашалады.
Тағы бір ұмытылмас экспонат Кеңес Одағының асыл тастармен көмкерілген алып картасы болды. Бұл карта 1937 жылы Парижде өткен көрмеде де шығарылды, бірақ бұл көрмеде ол картаға 1000-ға жуық түрлі нысандарды қосып, оларды үлкенірек етіп ауыстырды.
Павильондар байқауында кеңестік дизайнерлер Б.Иофан мен К. Алабянның жобасы жеңіске жетті. Кеңес павильонының ішіндегі суретші.Пименовтың басшылығымен салынған "жаңа Мәскеу" панелі.
Сан-Франциско қаласында 1939 жылы өткен Голден Гейт көрмесінің сипаттамасы. Сан-Францискодағы Голден Гейт Халықаралық көрмесі Golden Gate International Exhibition (ағылш. Golden Gate атауының мағынасы - Алтын қамалдар дегенді білдіреді, яғни Тынық мұхит пен Сан-Франциско түбегін жалғастыратын бұғаздың атауы) 1939 жылы 18 ақпан мен 29 қазан аралығында өтті.
Көрме ерекшелігі оның шығыс-азиялық стильде жасалуында еді. Ф.Дикерсон психологиялық тұрғыда жарықтың рөлін анықтады, оның ашқан жаңалығы сирек кездесетін жетістік болды. Алғаш рет жарық пішінді бейнелерді жасау үшін пайдаланылды. Ол үшін арнайы Башня Солнца, Двор Луны и звезд деп аталатын ғимараттар салынды. Жарық спектакльдерінде ультра күлгін шамдарының жарығында синтилляторлар мен люминесцентті кескіндемелер пайдаланылды.
Германияның Брюссель қаласында өткен ЕХРО-1958 көрмесінің сипаттамасы. ЕХРО-1958 көрмесі 1958 жылы 17 сәуірден 19 қазанға дейін Брюссельдегі бүкіләлемдік көрме деген атпен өтті. Бұл адам баласы жетістіктерінің және екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі бүкіләлемдік көрмелер өткізілуіне 18 жыл үзілістен кейінгі ең ірі әлемдік форум болды.
Көрменің басты символы А.Ватеркейн мен инженер А. Падуара мүсіні болды, онда 162 миллиард есе үлкейтілген "атом" деп аталатын темір молекуласы бейнеленген. Көрменің ұраны "адам" және "процесс"деп аталды. 90 метр биіктікте 9 Атом шарынан тұратын Атом Брюссельдің архитектуралық доминанттарының бірі болып табылады.
Сондай-ақ, экспонаттардың ішінде Филлипс Ле Корбусье жасаған "Электронды поэма" жобасы Ксенакис Э.Варезе ең жақсы деп танылды.
Ал 80 метр биіктіктегі (инженер А.Падюар, архитектор Ж.Ван Дорселар жасаған) Темір-бетонды жебе павильоны темірбетонның конструктивтік мүмкіндіктерін көрсетті.
1962 жылы АҚШ-тың Сиэтл қаласында өткен көрме сипаттамасы. 1962 жылы Бүкіләлемдік көрме шарасы Seattle Center көрме кешенінде өтті. Оның аумағында осы іс-шараға арнайы Ғарыш инесі деп аталатын алып мұнара салынды. Көрме кезінде мұнараға күніне шамамен 20 мың адам көтерілді. Көрмеге барлығы 2,3 миллион адам қатысты. Қазіргі таңда мұнара жеке иелікте.
Ғарыш инесі - АҚШ-тың солтүстік-батысындағы Тынық мұхит жиегінде орналасқан ең танымал ғимарат және Вашингтон штаты, Сиэтл қаласының нышаны. Мұнара биіктігі - 184 метр, ал ені - 42 метр. Бұл ғимарат 320 кмсағатқа дейін жылдамдықпен соғатын жел, дауылды, 9,1 ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Мазмұны
Кіріспе
1. Халықаралық туризмді дамытуда көрменің алатын орны
0.1. Көрменің түрлеріне сипаттама
0.2. Көрменің дамуына тарихи шолу
0.3. EXPO Халықаралық көрмесі - жаңа технологиялар дәуірі тұсында
1. Халықаралық деңгейде көрмелерді ұйымдастыру ерекшеліктері
0.1. Оңтүстік Кореяда өткен Халықаралық ЕХРО-2012 көрмесіне сипаттама
0.2. Италия, Милан қаласында өткізілген EXPO - 2015 көрмесін талдау
0.3. EXPO - 2017 халықаралық көрмесі: маңыздылығы,экономикалық тиімділігі және келешекке көзқарас
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
КІРІСПЕ
Тақырыптың көкейтестiлiгi. Қазіргі жаһандану адамзат қоғамының қарқынды дамуына инновациялық технологияларды әртүрлі салаларда кеңінен қолдану ықпал етеді. Әрине, жаһандану дәуіріндегі бұл құбылыстар біздің еліміздің көптеген аймақтарына әсер етуі мүмкін.
Соңғы 25 жыл ішінде бүкіл әлемге таралған технологиялық прогрестің әсері біздің елде де айқын сезіледі. Қазақстан Республикасының түрлі стратегиялары мен даму бағдарламаларында Мемлекет басшысы алға қойған басты мақсаттардың бірі-жалпы қалалық даму процесінде "елімізді дамыған елу елдің біріне" айналдыру мақсатында қоғамның түрлі салаларында жаһандық деңгейде "бәсекелестікке төтеп беретін" инновациялық Ұлттық технологияларды ұсыну болып табылады.
Әлемдік экономиканың серпінді дамуына елеулі үлес қосатын ірі өңдеуші салалармен қатар қоғамның басқа секторларында кеңінен пайдаланылатын қазіргі заманғы және инновациялық технологиялар қолданылады. Бұл құбылыс экономика мен адамзат қоғамының рухани саласының параллель дамуына ықпал ететін олардың бірі болып саналатын дизайн салаларында да қолданылады.
"Қазақстан Республикасының 2050 жылға дейінгі мемлекеттік даму Стратегиясында" елдің серпінді дамуына ықпал ететін негізгі факторлардың бірі нергияның баламалы көздерін іздеу және оны кеңінен қолдану болып табылады. Осы мақсатқа қол жеткізу үшін Астанада әлемдік дамудың алдын алу шараларының бірі ретінде "ЭКСПО-2017" халықаралық көрмесі өтеді. Қазақстан Республикасы ұсынған "Болашақ энергиясы" көрмесінің тақырыбы барша үшін өзекті тақырып екені белгілі.
Осылайша, зерттеу тақырыбының өзектілігі келесі факторларға байланысты:
- біріншіден, бұл халықаралық көрме ел экономикасына озық шетелдік технологияларды және басқа да дамыған елдердің түрлі өндіргіш және рухани салалардағы тәжірибесін енгізуге ықпал етіп, сол арқылы болашақ дамуға серпін береді;
- екіншіден, осы мақсатта елордада ЭКСПО-2017 көрмесін өткізу үшін қажетті инфрақұрылым құрылады;
- үшіншіден, оны жоспарлауға, ұйымдастыруға және іске асыруға жергілікті мамандар қатысады, қосымша жұмыс орындары пайда болады және осы көрме барысында үлкен тәжірибе жинақталады;
- төртіншіден: көптеген құрылыс мамандары мен сәулет және дизайн мамандары көрме өтетін инфрақұрылым құрылысына қатысады;
- бесіншіден, осы көрмені өткізу кезінде түрлі мәдени іс-шаралар өткізілетін болады, олар өз кезегінде рухани дамуға септігін тигізеді;
- алтыншыдан, ел астанасына халықаралық көрмеге қатысу үшін бес миллионға жуық қонақ келеді деп жоспарлануда, ал қала маңында оларды орналастыру және қажетті қызметтер көрсету үшін жаңа қонақ үйлер мен ойын-сауық, сауда және мәдени орталықтар салынады. Халықаралық көрме үшін салынған нысандар Мәдени іс-шаралар үшін пайдаланылуы мүмкін, ал қазіргі заманғы ғимараттар астананың сыртқы келбетін одан әрі көркейте түседі.
Осы іс-шараларды іске асыруға қатысу мүмкіндігі бізге болашақ конструкторлар ретінде мүмкіндік береді. Бұл перспективалы дизайн саласындағы жемісті қызмет үшін қажетті әлемдік деңгейдегі дизайнерлердің үздік практикаларымен танысу мүмкіндігі болады.
Жұмыстың мақсаты: "ЭКСПО-2017" халықаралық көрмесін өткізу орнының алдыңғы елдің экономикасы мен мәдениетін жаңа кезеңге жылжытудағы маңыздылығы осы іс-шараны бүкіл әлемде өткізуге барынша жақсы үлес қосу ниетімен байланысты болды.
Қойылған мақсат келесi мiндеттердi анықтайды:
- EXPO халықаралық көрмелерінің тарихына және олардың даму кезеңдеріне шолу;
- оларды ұйымдастыру мен өткізудің ғылыми және теориялық негіздерін зерттеу ; ;
- көрмені іске асыру оқиғаларының ерекшеліктері және алдыңғы шетелдік тәжірибені саралау;
- Қазақстанда өткізілетін халықаралық іс-шаралармен танысуға бағытталған зерттеу жұмысының қажетті деңгейін және алдағы EXPO көрмесіне дайындық шарттарын, атап айтқанда, осы көрменің таныстыру және коммуникациялық ортасын қалыптастыруды айқындау қажет . Бүгінде бүкіл әлемге әлемдік дамудың қозғаушы күші болып табылатын техникалық прогрестің жетістіктерін ұсынатын Дүниежүзілік EXPO көрмесін ұйымдастыру және өткізу Қазақстан Республикасының елордасы Астана үшін болды. Бұрын елімізде ірі халықаралық іс-шаралар (Азия-2011) өткізілгеніне қарамастан, біздің елімізде осындай ауқымды халықаралық көрмелерді өткізу тәжірибесі жоқ.
Сондықтан, егер осы орасан зор шараны жоғары әлемдік деңгейде өткізу біздің мемлекет үшін сын болып табылса, онда біз болашақ маман ретінде оған ұлес қосуымыз керек.
Жұмыстың ғылыми жаңалығы: Заманауи коммуникативтік ортаны қалыптастыру бойынша зерттеу жұмысының нәтижелері біздің іздестіру жұмысымыздың негізгі проблемасын, оны шешу жолдарын анықтау және іс жүзінде жүзеге асыру жолдарын іздестіру үшін қызмет етті. Мәселені зерттеу үшін қажетті әдебиет көздерін зерттеу, коммуникативті ортаны қалыптастырудың шетелдік және отандық тәжірибесін зерттеу таңдалған іздеу тақырыбын шешудің өзекті мәселесі екендігі көрсетілді.
1 Халықаралық туризмді дамытуда көрменің алатын орны
3.1. Көрменің түрлеріне сипаттама
Көрме-белгілі бір қоғамның немесе жеке адамның материалдық және рухани жетістіктерін дәріптеу құралы. Көрменің бірнеше түрі бар: мақсатқа байланысты: сауда, ғылыми-техникалық, өндірістік, құрылыс көрмелері және т. б.
1.Өткізу кезеңіне байланысты-тұрақты (жыл сайынғы,жылдық, екі жылдық және т.б.) немесе автономды (мерекелерге, Конгреске, Конгреске және т. б. байланысты көрмелер), тұрақты (халық шаруашылығының жетістіктері көрмесі).
Экспонаттардың түріне байланысты экономиканың, ғылымның, техниканың және мәдениеттің барлық салаларын қамтитын көрмелер бар. Көрмелер қатысушылар құрамына байланысты дүниежүзілік, халықаралық, аймақтық көрме ретінде ұйымдастырылады.
Дүниежүзілік көрме (ағылш. World`s fair) немесе Экспо (Expo) - индустрияландырудың нышаны және техникалық, технологиялық табыстарды көрсету үшін ашық алаң болып табылатын халықаралық көрме.
Дүниежүзілік көрмелер екі тип бойынша өткізіледі:
1. Халықаралық Тіркелген көрме (Әмбебап), көрмені өткізу жиілігі - 5 жылда 1 рет; ұзақтығы ең көп дегенде - 6 ай; ауданы - шектелмеген; тақырыбы - барлық қатысушылар үшін ортақ;
2. Халықаралық Танылған көрме (Мамандандырылған), жиілігі - 2 Халықаралық Тіркелген көрменің аралығы; ұзақтығы - ең көп дегенде 3 ай; ауданы - мейлінше көп 25 га; тақырыбы - мамандандырылған.
Әлемдік көрмелер-өзінің ауқымы, әлеуметтік-саяси және экономикалық маңызы жағынан бірегей оқиғалар. "ЭКСПРО" - әлем елдері ғылым, техника, мәдениет және өнер саласындағы өз жетістіктерін көрсететін әлемдік көрмелер.
Халықаралық көрме бюросының ұйымы 1928 жылғы 22 қарашада Парижде қол қойылған халықаралық көрмелерге қатысты конвенциялардың сұраныстарын қамту және бақылау саласы негізінде құрылды. Мүше мемлекеттердің үкіметтері мүше болып саналады. MBV Штаб-пәтері Парижде орналасқан. Бюро құрамына Бас Ассамблея, Төраға, атқарушы комитет және мамандандырылған комитеттер кіреді.
Халықаралық көрмені ұйымдастыруға ниет білдірген ел халықаралық Әлеуметтік қамсыздандыру бюросына өзінің қалауы туралы хабарлауы керек. Хабарламада мыналар көрсетілуі керек:
- Көрменің болжалды тақырыбы;
- Көрменің күтілетін күні;
- Ұзақтығы (3 аптадан кем емес, 3 айдан артық емес).
Бюро мүшелері болып табылатын барлық елдер көрмеге үміткердің бар екендігі туралы, сондай-ақ басқа елдерде өз тілектерін білдіру үшін 6 ай бар екендігі туралы хабардар етіледі.
Алты ай өткеннен кейін Атқарушы комитеттің төрағасы Бас хатшының келісімімен көрмені өткізгісі келетін елдің ұсынысы шынайы және жүзеге асырылатынына көз жеткізуі тиіс.
Қарастырылатын мәселелер:
oo көрменің тақырыбы;
oo көрме өткізу күні мен ұзақтығы;
oo өткізу орны мен өткізу алаңы;
oo күтілетін келушілер саны;
oo қаржылық мүмкіндігі;
oo жауапты органдардың және мүдделі тараптардың қатынасы.
Көрме елін тану туралы өтініш 4 жыл бұрын кеңсеге жіберілуі керек. Өтінішті халықаралық ұйымдармен айналысатын орган беруге тиіс.
Көрме-бұл экономиканың, ғылымның, техниканың, Мәдениеттің, Өнердің және т.б. әлеуметтік салаларындағы жетістіктерді көрсететін демонстрация. Көрмелердің көптеген түрлері бар: жергілікті, ұлттық, халықаралық, әлемдік, жалпы және өнеркәсіптік. Өнеркәсіп салаларына өнер, өнеркәсіп және ауылшаруашылық көрмелері кіреді. Уақытқа байланысты экспозициялар уақытша және тұрақты болып бөлінеді.
Көрмелер барлық елдер мен халықтар үшін жоғары білім мен тиімділіктің көрінісі болып табылады.
Ұзақ тарихы бар EXPO көрмесі техникалық және технологиялық жетістіктерді, сондай-ақ мүше елдердің тарихын, дәстүрлері мен мәдениетін көрсету үшін өткізіледі.
Бұл көрме бүкіл әлемдік қоғамдастық пен миллиондаған келушілердің назарын аударатын маңызды оқиға болып саналады. Бұдан басқа, "ЭКСПО" көрмесі экономикалық, әлеуметтік және мәдени дамудағы жаңа үрдістерді қалыптастыру алаңы болып табылады. Туризм қазір, бір жағынан, жаңа құбылыс, өйткені ол Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін жаппай сипат алды, екінші жағынан, туризм терең тарихи тамырлары бар сала болып табылады, өйткені саяхат ежелгі және ежелгі тарихтың адами заттарымен танымал.
Батыс Еуропадағы туризм саласының даму кезеңдерi В.Б.Сапрунованың еңбектерiнде тыңғылықты қарастырылған. Оның негiзiне келесi белгiлер алынған: техникалық-экономикалық алғышарттар; әлеуметтiк алғышарттар; туризмнiң тарихи даму кезеңдерiндегi мақсатты бағыттары.
Осылайша, сапарларға сұраныстың артуы экономиканың белгілі бір даму кезеңінде туристік қызметтерді жеткізушілердің пайда болуына әкелді. Бұл туризм деп аталатын ерекше өнімнің пайда болуына әкелді. Осылайша, туризм тұтыну нарығында материалдық және материалдық емес нысанда көрсетілген сатып алынған және коммерцияландырылған тауар ретінде пайда болды.
Республиканың әлеуметтік-экономикалық реформасы туризм мен оның құрылымын толық қамтыған жоқ. Туризмнің материалдық базасының нашар дамуына байланысты Қазақстан жыл сайын миллиондаған доллардан айырылады, бұл туризм саласына күрделі қаражат, сондай-ақ отандық және шетелдік инвесторлардың қаражатын тартуды талап етеді.
Ұлттық туристiк өнiмнiң ерекшелiгiн ескерiп, тұрақты туристiк ағынын қамтамасыз етуге қабiлеттi елiмiздiң инфрақұрылымын қамтамасыз ету үшін:
- жалпы пайдалануға және туристiк мұқтаждықтарды қамтамасыз етуге арналған жол-көлiк инфрақұрылымын дамыту;
қосалқы инфрақұрылымды: қолданыстағы және болшақта құрылуы ықтимал туристiк аймақтарды сумен, электрэнергиясымен және телекоммуникация құралдарымен жабдықтау;
туристiк кешендердi, этнографиялық мұражайларды және демалыс аймақтарын құру;
тарихи-мәдени және этнографиялық ескерткiштердi қалпына келтiру және мұражайларға айналдыру;
жыл бойы пайдаланылуын ескере отырып, туристiк объектiлердiң жобаларын, соның iшiнде орташа және шағын демалыс орындарын салу және қызметiн ұйымдастыру.
Туристік инфрақұрылымы толық қалыптаспаған отандық туристік салада туристік саланы дамыту мәселесін көтеруге әлі ерте сияқты. Алайда туризм индустриясын өркениетті нарықтық экономика деңгейіне ұқсас халықаралық деңгейге шығару қажет.
Ғылыми тұрғыдан алғанда, кешенде туризм индустриясын ешкім қарастырған жоқ (негізінен ТМД елдерінде) және бұл құбылысты түсіндіру оңай, өйткені жоспарланған экономикада туризм индустриясы экономиканың дербес саласы ретінде болған жоқ.
Туризм индустриясы өзіне ғана тән ерекшеліктерге ие: ресурстарды туристік кәсіпорындарды ұйымдастыруға бағыттау, өндірістің маусымдық және мерзімді сипаты, Әлеуметтік және өнеркәсіптік салаға айтарлықтай инвестициялар тарту қажеттілігі. Бұл қажеттіліктер мен сипаттамалар әртүрлі саяси, әлеуметтік-экономикалық дағдарыстар кезінде аздап өзгеруі мүмкін, бірақ тұтастай алғанда олар маңыздылығын жоғалтпай керемет болып қала береді.
ДТҰ-ның ұсыныстарын ескере отырып, талдау мен заманауи тәжірибе негізінде Қазақстанның туристік өнімінің екі негізгі компонентін анықтауға болады: Жібек жолы бойынша мәдени туризм (қажылық және дәстүрлі) және онымен тығыз байланысты экологиялық туризм (сафари, рафтинг, орнитологиялық, треккинг, аңшылық және балық аулау). Бұл ретте экотуризм үшін Жібек жолы арқылы өтетін ресурстары бар Алматы, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан, Шығыс Қазақстан және Ақмола облыстарын атап өткен орынды.
Көрсетiлген басымдықтарға сәйкес бiрiншi кезекте игерiлетiн мынадай аудандар мен тiрек орталықтары анықталды:
1. Iле (Алматы қ., тұрген с., Есiк қ., Талғар қ., Қаскелен қ., Ұзынағаш с, Қапшағай қ.).
2. Солтұстiк Тянь-Шань (Кеген с, Нарынкөл с, Жалағаш с, Шонжы с, Көлжат с.).
3. Жаркент - Талдықорған (Жаркент қ., Көктал с, Басши с, Текелi қ., Талдықорған қ., Жаркент-Арасан курорты).
4. Балқаш (Балқаш көлi, Балқаш өңiрi с).
5. Солтұстiк Жоңғар (Достык с, Алакөл көлiнiң маңы, Лепсi с, Лепсi өзенiнiң маңы, Жарбұлақ с, Көктұма с, Сарқант қ., Арасан-Қапал курорты).
6. Жамбыл (Тараз қ., Мерке с, Мойынқұм ауданы).
7. тұркiстан (тұркiстан қ., тұрбат с, Отырар с, Шәуiлдiр с, Баба-ата с, Кентау қ., Шаян с.).
8. Сайрам-Шымкент (Шымкент қ., Сайрам с, Арыс қ., Шардара қ., Сарыағаш қ., Ленгер қ., Ванновка с).
9. Жоғары Бұқтырма (Қатон-Қарағай с, Берiл с, рахманов бұлақтары курорты, Марқакөл көлiнiң маңы).
10. Манғыстау (Фетисово с, Ақтау қ., Ералиев-Құрық а.п.).
Бұдан басқа, басымдықты игеру объектiлерiне жатқызуға болатын қазiргi және құрылу жоспарланған мемлекеттiк ұлттық табиғат парктерi (МҰПТ): Iле Алатауы МҰПТ, Алтын емел МҰПТ (Алматы облысы), Ақсу-Жабағылы МҰПТ (Оңтұстiк Қазақстан облысы), Баянауыл МҰПТ (Павлодар) облысы, Қарқаралы МҰПТ (Қарағанды облысы), Щучье-Бурабай курортты аймағы базасындағы Бурабай және Көкшетау МҰПТ, Қорғалжын мемлекеттiк табиғат паркi (Ақмола облысы) ландшафтарының көрiктiлiгi, қолжеткiзiлуi, аумағының игерiлуi туризмдi ұйымдастыру тұрғысында тартымдылығының жоғары деңгейiмен сипатталады.
Орта Азия өңіріндегі туризмнің ерекшелігін ескеру қажет. Жібек жолы мен оқиғалық туризм сегменттерінде шетелдік туристердің негізгі ағыны барлық көрсетілген өңір: Қазақстан, Шыңжаң-Ұйғыр автономиялық ауданы (ҚХР), Қырғызстан, Өзбекстан және Түрікменстан шегінде тұрақты қозғалысқа бағытталған. Осылайша, Қазақстанның өнімі Орталық Азияның кешенді туристік өнімінің бір бөлігі ретінде ғана тиімді ұсынылуы мүмкін, осыдан мынадай қорытынды шығады:
1. Туристік өнімнің институционалдық элементтері үкіметаралық деңгейде келісілуі тиіс.
2. Қазақстанның туристік өнімі (ең болмағанда бағасапа арақатынасы бойынша) өңір бойынша көршілеріміздің туристік өнімінен кем болмауға тиіс.
Қазақстанның туристік өнімінің айрықша ерекшелігі оның сипатының маусымдылығы болып табылады, ол маусымнан басқа нақты шаралар қабылдауды және халықаралық туризмнің балама түрлерін дамытуды талап етеді.
Жоғарыда аталған сегменттерге сәйкес инфрақұрылым белгілі бір талаптарға ие. Бұл туристік маршруттарда орналасқан, қарапайым, салыстырмалы түрде қымбат және экологиялық таза емес жерлерде клиенттердің бір жерде болуының 2-3 күніне арналған нысандар болуы керек.
Қазақстанның Іскерлік туризм сегментінде белгілі бір перспективалары бар. Бұл, бірінші кезекте, Алматы, Астана, Атырау. Геосаяси жағдай мен шикізаттық Табиғи ресурстар Қазақстанға бизнес және халықаралық конвенцияларға қатысу бойынша келушілердің іскер туристер санын арттыратынын көрсетеді. Жоғарыда аталған орталықтардың инфрақұрылымы негізінен халықаралық стандарттарға сәйкес келеді. Алматы қаласы республика үшін стратегиялық қақпа (әуе, автомобиль, темір жол) болып табылады және негізгі көші-қон осы қала арқылы өтеді. Әр түрлi жиындар өткiзуге қолайлы ғимараттырынан және қонақ ұйлерiнен басқа, қалада ойын-сауық құру үшін барлық жағдай жасалған, сонымен қатар қала маңындағы радиусы 50 км жердегi аумақта тамаша рекреациялық аймақтар орналасқан. Астана қаласы осындай стратегиялық аймақ болып келедi. Бiздiң мемлекетiмiздiң жас ел ордасы ретiнде өзiндiк келбетi мен инфрақұрылымы бар қалаға деген қызығушылықтың кұннен кұнге артуы қалада халықаралық және iшкi туризмдi жылдам дамытуға қызмет ететiн болады.
Туристік өнімнің маңызды құрамының бірі-көлік. Әуе қатынасы Қазақстанға туристерді тартуда басты рөл атқарады. Сондықтан отандық авиакомпанияның нарықтағы жағдайын кеңейту және дамыту маңызды тақырып болып табылады. отандық авиакомпанияларда осындай рейстерді ашу арқылы бәсекеге қабілеттілікті төмендету нәтижелерін бейтараптандыру қажет.
Республика аумағының кеңдігін ескере отырып, нарықтың осы сегменттерінің негізгі бөлігін құрайтын жеке туристердің автобустар мен пойыздарда еркін жүруге, сенімді автобус пен теміржол көлігіне деген ұмтылысының маңызы зор.
Туристтiк жағынан дамыған көпшiлiк елдерде туризмнен тұскен жалпы табыстың 30-дан 50-ге дейiнгi пайызын iшкi туристiк рынок құрайды. Бұл ретте Қазақстанның болашағы зор. Сонымен бiр мезгiлде, қазiргi кезде iшкi туризм негiзiнен бейберекет кұйде екенiн, ұйымдастырылмағандығын атап өткен жөн. Аздаған курорттар, санаторийлер және туристiк базалар ғана жұмыс iстеуде. Туризмнiң осы тұрiн дамытуға тиiстi көңiл бөлiнбей отырғандықтан, мемлекеттiң бюджетi қыруар соманы ала алмайды, инфрақұрылымның бұзылуы жалғасуда, табиғи, мәдени және тарихи ескерткiштердiң экологиялық жай-кұйiне орасан зор нұқсан келтiрiлуде.
Демалу құқығын пайдалануда халықтың аз камтылған бөлiгi ретiнде әлеуметтiк көмек көрсетiлетiн оқушыларға, жастарға, зейнеткерлерге, мұгедектерге, соғыс және еңбек ардагерлерiне және өзге әлеуметтiк көмекке мұқтаж азаматтарға саяхат жасау үшін жағдай жасау мақсатында мемлекет, мемлекеттiк және мемлекеттiк емес қорлардан, басқа да қайырымдылық ұйымдары мен қорлар әлеуметтiк көмек көрсететiн бюджеттен тыс қаржыландыру көздерiнен қаражат бөлу арқылы әлеуметтiк және халықаралық туризмдi дамытудың экономикалық әлеуетi зор.
Бұл ретте, әлемдегi демалыс түрлерi мен туризм өндiрiсiн пайдаланушылардың неғұрлым қарасы көп тобын құрайтын мұгедектер мен қарттардың, сондай-ақ осы бiр кеңейiп келе жатқан туризм индустриясы рыногының бiр бөлiгiне айналған балалы отбасылардың көптеген қонақ ұйлерге, көлiк құралдарына және туристiк көрiктi жерлерге қолы жете бермейдi. Сөйтiп, туристiк ресурстарға қол жеткiзу Қазақстандағы халықаралық туризмдi дамытудағы неғұрлым маңызды фактор болып табылады. Көптеген туроператорлар туристiк ресурстар мен қызмет көрсетулерге қол жеткiзу туристер санын көбейтуге мұмкiндiк беретiнiн бiле отырып, осыған қатысты шаралар қабылдау кажеттiлiгiнiң мәнiн әзiрге түсінген жоқ. Сондықтан, туристiк қорларға, кол жеткiзудiң стратегиясы мен саясатын жете әзiрлеу, туризм өндiрiсi қызметшiлерiнiң арнайы даярлық деңгейiн көтеру, мұгедек туристер талабы мен сұранысы туралы және әлеуметтiк-экономикалық дамытуға халықаралық туризмнiң алатын маңызы жайында жұртшылықтың хабардар болуын арттыру қажет.
Мемлекеттік және жергілікті билік органдары әлеуметтік және халықаралық туризммен айналысатын шағын бизнесті, соның ішінде қолдауды жалғастыруы керек. Әлеуметтік және халықаралық туризмге келетін болсақ, қайырымдылықты, қайырымдылықты және демеушілікті көтермелеу керек.
Әлеуметтік туризмді дамыту білім беру және патриоттық мәнге ие, оның ішінде жергілікті, спорттық, жеке, терапевтік, сауықтыру, мәдени және ақпараттық, экологиялық, отбасылық, қарттар мен мүгедектер, жастар мен жастар үшін. Осы мәселелердің барлығын шешуде туристік өнімді қалыптастырудың институционалды элементтері маңызды рөл атқарады.
Қазақстан деген фирмалық атауы бар турөнiмдi жылжыту, оның барлық компоненттерiн нақты анықтауды және рынок сегментiндегi орналасуын ғана емес, оны өткiзудiң барынша тиiмдi арналарын iздестiру, мақсатты рыноктарды (мысалы, Англия, Германия, Жапония және т.б. нарықтарды) iздестiрудi талап етедi. Осыған байланысты Қазақстан Республикасының елордасы Астанада жылдан жылға Қазақстан жалпыға танымал ірі аймақтық форумдардың орталығына айналып келеді. Осы арқылы өзінің халықаралық беделін нығайтуда. Сондай-ақ, бүгін ол 2017 жылғы мамандандырылған ЕХРО көрмесін Орталық Азия аумағында алғашқы болып өткізуге үміткер. Қазақстанның ЕХРО-2017 көрмесі үшін ұсынған тақырыбы - Болашақ энергиясы.
ЕХРО экспонент елдердің әділ әрі ашық бәсекелесуіне арналған әлемдік ең беделді алаң болып табылады. Көрменің біздің елде өткізулуі Қазақстанға экономиканы диверсификациялауға, өндірістік қуаттар мен ғылыми базаны жаңғыртуға, елімізге жаңа технологиялар мен инвестицияларды тартуға ықпал етеді. Осындай көрмені өткізу әлемдік бірлестікке біздің елдің әлеуметтік жауапкершілігін көрсететін жақсы мүмкіндік болып табылады. Бұл тікелей экскурсиялардың дамуымен тығыз байланысты болып отыр. Сонымен қатар көрмелер мемлекет үшін экономикалық табыс көзі болып табылады. Көрме -- экономика, ғылым, техника, мәдениет, өнер және т.б. қоғамдық салалардағы жетістіктерді жариялап көрсететін демонстрация. Бұл ұғым сол іс-шараны немесе оның өткізілу орнын сипаттайды. Көрменің көптеген түрлері бар: жергілікті, ұлттық, халықаралық, дүниежүзілік, жалпы және салалық. Салалық көрмелерге көркемөнер, өнеркәсіптік, ауыл шаруашылық көрмелері жатады. Уақытына байланысты көрмелер уақытша және тұрақты болып жіктеледі. Халықаралық туристiк нарық бүгiнгi күнi миллиардтаған айналымы және қатаң бәсекелестiкте орасан зор механизмдi бiлдiредi сондықтан, бiрiншi кезекте мiндет Қазақстанға ғана тән ерекшелiгi бар және сұраныс болатын туристiк өнiмдi (бұдан әрi - турөнiм) анықтау болып отыр. Соған байланысты рыноктың қандай сегменттерiнде Қазақстандық турөнiмнiң жарқын болашағы бар екенi көрiнетiн болады.
3.1. Көрменің дамуына тарихи шолу
Алғашқы көрме Еуропада XVI ғасырдың соңында өтті. Келесі ғасырларда, әсіресе 19-20 ғасырларда, өндірістің, сауданың дамуына байланысты көрменің маңызы артты.
Көрменің ең маңызды түрі-өнеркәсіптік көрме, Ресейдің ауылшаруашылық индустриясының ең ірі көрмесі Санкт-Петербургте (1850, 1860), Мәскеуде (1864, 1895), Харьковта (1887), Киевте (1913), Холмогорда (1875) ұйымдастырылды. Кейбір жерлерде, мысалы, Польшада, Тулада, Қазақстанда: Ақмолада, Қазалда, Қарқара, Қызылжар, қоянда, Түркістан, Семей және т. б. жерлерде өткен жәрмеңкелер ерекше көрме болып табылады.
В.И. Лениннің ұсынысы бойынша алғашқы Бүкілодақтық көрме 1923 жылы 19 тамызда Мәскеуде ашылды. Бүкілодақтық тұрақты көрме 1939 жылдан 1941 жылға дейін және 1954 жылдан 1958 жылға дейін жұмыс істеді. КСРО Министрлер Кеңесінің 1958 жылғы 28 мамырдағы қаулысымен бұл көрме ұлттық экономиканың Бүкілодақтық жетістіктері экспозициясының бір бөлігі болды және жаңа туындының маңызды үзінділерінің бірі болды. Жеке болған өндірістік, ауылшаруашылық және құрылыс көрмелері Бүкілодақтық халық шаруашылығы көрмесіне біріктірілді. Ол 1959 жылдың 16 шілдесінде жұмыс істей бастады.Мұның жұмысын КСРО Министрлер Кеңесі төрағасының орынбасары басшылық ететін көрменің бас комитеті басқарды. Көрменің мақсаты - өндіріс, құрылыс, ауыл шаруашылық транспорт, техника, мәдениет, денсаулық сақтау салаларындағы ғылыми жетістіктерді, жаңа технологияларды насихаттау, бұған барлық шаруашылық саласындағы қызметкерлерді үйрету болып саналды.
Ауыл шаруашылық жетістіктері облыс, аудан шаруашылық ішіндегі көрмелерде көрсетіліп, Германияда (1958,1959,1960,1961,1962,1964,1967 , 1969 жылдар), Венгрияда (1962,1964,970 жылдар), Румынияда (1960,1965 жылдар), Югославияда (1965,1967 жылдар), Үндістанда (1960,1961 жылдар) ұйымдастырылған көрмелерге, Чехословакия, Ұлыбритания, Франция, Моңғолия, Бразилия, Үндістан, Бирма, Италия, Жаңа Зеландия, Венгрияда өткізілген сауда-өнеркәсіп көрмелеріне қатысып, Брюсель,Монреаль, Осака тағы басқа жерлерде дүниежүзілік көрмелер өткізген.
Көрмеден озып шыққан шаруашылық ұйым, мекемелерге құрмет дипломы және 1-3 дәрежелі дипломдар, ал жеке кісілерге (ғалым, инженер, конструктор, агроном, жұмысшы, колхозшы және т.б.) алтын, күміс не қола медалдарға қоса ақшалай сыйлықтар беріледі. Жыл сайын өндіріс орындары, кеңшар, ұжымшарларға 4 мыңдай диплом, озаттарға 60 мыңдай медаль беріледі.
Бүкілодақтық халық шаруашылық жетістіктері Көрмесінде 1954 жылы салынған ғылым, техника, экономика және т.б. жетістіктерін көрсететін орталық павильоннан басқа ірі павильондар - Машина құрылысы павильоны (1954) (бұнда 1966 жылдан Космос павильоны ашылды), Мүйізді ірі қара мал (1954), Атом энергиясы (1954), Оқу-ағарту, Денсаулық сақтау (1954), Радио - электроника (1958), Советтік мәдениет (1964), Геология (1964), Халық тұтыну бұйымдары (1967), Химия өндірісі (1967), КСРО-ны электрлендіру (1967), Металлургия (1967), Ауыл шаруашылығын механикаландыру және электрлендіру (1967) павильондары болды.
Бүкілодақтық халық шаруашылық жетістіктері көрмесінде халықаралық көрмелер де өткізіледі. Бұл үлкен көрмені жыл сайын 8 миллиондай адам, оның ішінде 200 мың шетел адамдары көреді. Көрме Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталды. Ауыл шаруашылық өндірісі мен ғылым жетістіктері өндірісі көрмесі облыста, ауданда, шаруашылықтың өзінде де өткізіледі. Көрменің бұл түрлерінің белгілі бір аймақтағы озат әдіс, өнім алу, ғылымның жаңа жетістіктерін насихаттауда үлкен маңызы болды.
Облыстық (өлкелік) көрмелер оқтын-оқтын ұйымдастырылады. Олар ауыл шаруашылығының маңызыд ұйымдастыру-шаруашылық мәселелері мен жеке салаларына арналады. Онда ғалымдар мен өндіріс озаттары лекция оқиды, озат тәжірибе жетістіктері туралы көпшілікке кітап және т.б. плакат шығарылады.
Аудандық көрмелер ұйымдастыру шаруашылық жылының қорытындысын шығару және Бүкілодақтық ауыл ауыл шаруашылық қызметкерлерінің мейрамын тойлау кезінде дәстүрге айналды. Мұндай көрмелер осы жылы ең ірі табысқа жеткен ұжымшарлар мен кеңшарлардың, жеке озаттардың тәжірибе, жетістіктерімен таныстырады. Кейбір ауданда көрмеге тұрақты алаң белгіленіп, қажетті құрылыстар салынады. Көрме кезінде аудандық өнерпаздар байқауы өткізіледі, озат шаруашылықтар пен кәсіпорындарда экскурсия ұйымдастырылады.
Ірі ұжымшарлар мен кеңшарларда белгілі бір оқиғаларға байланысты (мерейтой, мемлекеттік марапат берілгенде, семинар өткізерде және т.б.) ішкі көрмелер өткізіледі.
Бүкіләлемдік көрмелер тарихы 1851 жылы Лондонда өткізілген Барлық халықтардың өндірістік жұмыстарының ұлы көрмесінен басталып, бүгінгі күнге дейін жалғасуда. Бірінші дүниежүзілік көрме Лондондағы Гайд-паркте, Альберт ханзаданың бастамасымен өткізілген. Көрменің бас назар аударарлық ғимараты Джозеф Пакстонның таза шыны мен болаттан тұрғызылған Хрусталь сарайы болды. Бұл ұлы көрме - өндіріске шығарылатын өнімнің бірінші халықаралық көрмесі болатын Виктория ханшайымның күйеуі Альберт ханзаданың идеясы болатын. Ұлы көрме - сол уақыттағы қоғамның өмірін дамытуға зор ықпалын тигізді, дәлірек айтсақ, дизайн және өнеркәсіп саласында, халықаралық сауда мектептері және туризм саласының дамуына үлкен септігін тигізді. Бұл Ұлы көрме бүкіләлемдік жәрмеңкелердің бастамасы болды және қазіргі таңға дейін өткізіліп келе жатқан халықаралық көрмелерінің көзбасшысы болып табылады.
Қазірдің өзінде төменде көрсетілген қалаларда 64 дүниежүзілік көрме өткізілді: 1851 - Лондон, 1855 - Париж, 1862 - Лондон, 1867 - Париж, 1873 - Вена, 1876 - Филодельфия, 1878 - Париж, 1886 - Мельбурн, 1888 - Барселона, 1889 - Париж, 1893 - Чикаго, 1897 - Брюссель, 1900 - Париж, 1904 - Сент-Луис, 1905 - Льеж, 1906 - Милан, 1909 - Сиэтл, 1910 - Брюссель, 1913 - Гент, 1915 - Сан-Франциско, 1925 - Париж, 1929 - Барселона, 1933- Чикаго, 1935 - Брюссель, 1937 - Париж, 1939 - Нью- Йорк, 1967 - Монреаль, 1968 - Сан-Антонио, 1970 - Осака, 1974 - Спокан, 1975 - Окинава, 1982 - Ноксвиль, 1984 - Жаңа Орлеан, 1985 - Цукуба, 1986 - Ванкувер, 1988 - Брисбен, 1992 - Севилья, 1992 - Генуя, 1993 - Тэджон, 1998 - Лиссабон, 2000 - Ганновер, 2005 - Нагакуте, 2008 - Сарагоса, 2010 - Шанхай, 2012 - Йосу, 2015 - Милан.
Париж қаласында өткен ЕХРО-1855 көрмесі туралы дерек. Өнеркәсіп, ауыл шаруашылығының өнімдері мен көркем өнер туындыларының көрмесі (фр. Exposition Universelle des produits de l`Agriculture de l`Industrie et des Beaux) Парижде өткізілген бірінші көрме, ал есеп бойынша екінші бүкіләлемдік көрме болып табылады.
Париж көрмесі 1855 жылы 15 мамыр мен 15 қараша аралығында ханзада Наполеонның бұйрығымен Елисей даласында өтті және лондондық көрмеден асып түсу үшін әрекет жасады.
34 елдің павильондары 16 га аумаққа созылды. Лондондық Хрусталь сарайына жауап ретінде Парижде Гран-пале деп аталатын индустрия сарайын тұрғызды. Өнеркәсіп және аграрлық тақырыппен қатар Делакруа мен Энгр сияқты шеберлер бастаған суретшілер жарысы өтті.
Шамамен көрмені 5 миллионнан артық адам тамашалады, алайда бұл ұйымдастырушыларға пайда әкелген жоқ.
Париж қаласында өткен ЕХРО-1878 көрмесінің сипаттамасы. Бүкіләлемдік көрме (Exposition Universelle) Париж қаласында 1878 жылы арнайы осы көрме үшін салынған Трокадеро сарайында өтті. Бұл көрме Францияның француздардың пруссиялықтармен соғыста төмендеп кеткен мәртебесін қалпына келтіру мақсатында өткізілген болатын. Германия бұл көрмеге қатысудан бас тартады.
Көрме дайындығының ұзап кетуіне - Франциядағы саяси жағдайлардың қиындауы себеп болады, дегенмен ұйымдастырушылардың ашылу салтанатының алдында айлар бойы жасаған жұмыстарының арқасында алдыңғы көрмелердің бәрінен асып түсіп, келушілердің саны 13 миллионға дейін жетеді. Шамамен экспонаттардың қалған бөлігін Британдық империя таныстырды. Көрмедегі өнертабыстардың ішіндегі Александр Беллдің телефоны, Дю Тапмпльдің алюминийден жасалған монопланы және Яблочковтың шамы бар. Ал Томас Эдисон Парижде өзінің жаңа әзірлеулерін паш етті - мегафон және фонограф. Сол кезде халық алғаш рет Бостандық мүсінінің басын көреді. Көрмемен қатар авторлық құқық туралы нормалар бойынша конференция өтті. Оған Виктор Гюго төрағалық етті. Сонымен қатар соқырлардың жағдайын жеңілдету мақсатында да науқан жасалды. Бұл Брайль Карптың ойлап тапқан қаріптерінің таралуына әкелді.
Парижде өткен ЕХРО-1900 көрмесінің сипаттамасы. ЕХРО-1900 Бүкіләлемдік көрмесі (фр. Exposition Universelle) Париж қаласында 1900 жылы 15 сәуірден 12 қараша аралығында өтті.
Көрменің символы жаңа ХХ ғасырдың соңы болды. Көрме модерн стилінде басым болды. Жеті ай ішінде көрмеге 50 миллионнан астам адам келді-бұл бүгінгі күнге дейін рекордтық көрсеткіш. 35 ел көрменің 18 тақырыптық бөлімінде өз көрмелерін ұсынды.
Көрмеге 50 миллионнан астам адам қатысып, француз қазынасына 7 миллион франк көлемінде табыс әкелді. Көрмеге 76 мыңнан астам адам қатысып,экспозиция алаңы 1,12 км құрады.
Көрмеге арнайы көптеген объектілер салынды: Лион вокзалы, орсе вокзалы (қазіргі кезде Орсе мұражайы), Александ ІІІ көпірі, Үлкен және Кіші сарайы және т.б. Париж метросының бірінші сызығы 1900 жылдың 19 шілдесінен бастап жұмыс істей бастады. Бұл кезде троллейбус желісі де жұмыс істеді.
Мамырдан қазанға дейін өткен екінші Олимпиада көрменің бір бөлігі болды. Бұл әйелдермен алғашқы Олимпиада болды. Бұл жарыстарда алғаш рет 30 спорт түрінің 20 - сы өткізілді.
Егер Ресей алдыңғы әлемдік көрмелерде нашар ұсынылса, онда бұл көрмеде ол өзінің техникалық беріктігін толық көрсетеді. Ресейдің Франциямен ерекше достық қарым-қатынасының арқасында Франция Ресей филиалына 24000 метрлік үлкен көрме алаңын берді. Ресей көрмеге қатысуға 5 226895 рубль жұмсады.
Арнайы комитет Густав Эйфельдің басшылығымен Красноярск теміржол көпіріндегі инженер лавр Проскуряковқа алтын медаль табыстады. Көрме кезінде суретші Пясецкий жасаған Транссібір темір жолының панорамасы үлкен әсер қалдырды. Гран-при Транссібір темір жолының панорамасында және рельстен шыққан мерзалов алақанында жеңіске жетті. Ал Минусинск өлкетану мұражайы күміс медаль алды.
1925 жылғы заманауи сәндік-өнеркәсіптік өнердің халықаралық көрмесі. Қазіргі сәндік-өнеркәсіптік өнер көрмесі (фр. Exposition Internationale des Arts Decoratifs et Industriels Modernes) - Парижде 1925 жылдың сәуірінен қазан айына дейін өтті.
Көрмеде көптеген елдердің қазіргі заманғы сән өнері мен архитектура және дизайн саласындағы жетістіктері таныстырылды. ХХ ғасырдың бірінші жартысында осы көрме сән өнерінде ар-деко (Arts Decoratifs сөзінің қысқартылуы нәтижесінде) ағысының пайда болуына септігін тигізді.
Чикагода өткен ЕХРО-1933 көрмесінің сипаттамасы. 1933 жылы 27 мамырда Чикаго американ ұлтының қабілетін көрсету мақсатында бүкіләлемдік көрме ұйымдастырды. Бұл көрмені халық үдерістің ғасыры деп атап кетті.
Әрине, көрменің басты "иелерінің" бірі автокөлік болды. Осы жылдары жаңа "дизайн"сөзі жиі қолданыла бастады. Реформалар стилисттер деп аталатын жас дизайнерлердің жұмысына жол ашты және адамдар оларға "сол кездегі АҚШ-тағы жағдайды өзгертетініне"сенім білдірді.
Барлығы бірдей қолданылмаса да, екі жылға созылған Дүниежүзілік көрме әлемге американдық автомобиль декорының жаңа дизайнын көрсетті.
Көрме Мичиган көлінің жағасындағы Барнхэм саябағында өтті. Үлкен аумақта ең жақсы техникалық Авангард және алғашқы американдық құрылымдар аралас болды. Барлық келушілер көрмені "процестің айнасы"ретінде қабылдаған жоқ.Чикаго қаласында өмір сүрген белгілі американдық архитектор Фрэнк Ллойд Райт 1925 жылдың өзінде: Жақында автокөліктер қалаларды қиратады, Мичиган көшелері жасыл жасыл желекжолдан жарыс трассасына айналады, Чикагода өмір сүру төзімсіз болып, адамдар көшеге шығар-шықпастан көліктен шығатын газдардан тұншығады - деп, болжап кеткен болатын.
Алайда бұл болжамға ешкім сенбеді. Мыңдаған келушілер жанданған Американың керемет туындыларын тамашалады. General Motors және Chrysler-дің футуристік шешімдерімен (цилиндрлік, сфералық, текше пішінді) проблемалары көрме павильондарын басып алды. Нэш өзінің автомобильдерінің бірнеше Urus - ін әйнек мұнарасының ішінде, ал Packard 12 бронды бағандары бар Transportsaray ғимаратында көрсетеді. сәулетші Альберт Кан Ford үшін әйнек Ротунда ойлап тапты, бірақ ол 1934 жылдың мамырына дейін шығарылмайды. Осылайша, жаңа модельдердің тұсаукесері бір жылдан кейін ұйымдастырылады және келушілерге ерекше әсер қалдырмайды.
Көрменің ашылуы ресми Гала-ұсыныспен 1933 жылы 27 мамврда өтеді. Көрмеде сол кездегі белгілі Пирс-Эрроу компаниясының Күміс жебе деп аталған көлігі әлеуметті өзіне қаратып, жаулап алды. Ол көрмедегі ең әдемі үлгілердің бірі деп есептелді.
Брюссельдегі EXPRO-1935 көрмесінің сипаттамасы. 1935 жылы Брюссельде өткен халықаралық көрме неоклассицизм мен эклектизм бағыттары арасындағы күрес алаңына айналды, қазіргі конструктивизмнің орталық ойлауын толып жатқан павильондардың дәстүрлі көрінісінен жасырды.
Сәулет өнеріндегі жаңа бағыттардың жолы қиын болса да, сирек кездесетін қоғамдық ғимараттардың құрылысы жалғасты. Солардың бірі-сәулетші жан Ван Пек жасаған ғасырдың Үлкен Сарайы. Оның үлкен залының батыл еден құрылымы (параболалық эскиздегі темірбетон аркалар) ғимараттың сыртқы бетінде көрінбейді. Ғимараттың қасбеті сатылы композициямен неоклассикалық стильде орындалған. Алайда, осы көрмеде заманауи ғимараттың келбетін жасау кезінде жаңа материалдар мен құрылымдар (шыны, темірбетон) батыл қолданылды.
1937 жылы Парижде өткен көрме сипаттамасы. Өнер мен техникаға арналған Бүкіләлемдік көрме 1937 жылы (фр. Arts et Techniques dans la Vie modernе) Париж қаласында, екінші дүниежүзілік соғыстың қарсаңында адам баласының жетістіктерін тамашалаумен өткен көрме ретінде тарихан орын алды. Осы көрменің өтуіне орай адам мұражайы ашылды.
Жүлдеге күрес көрмедегі ең ірі павильондардың иелері КССРО мен Германия елдері арасында өтті. Көрмеде екі елдің өнердегі жетістіктері айқын таныстырылды.
Кеңес павильоны ұзындығы 150 мертге созылған галерея жасады. Б.М.Иофан жасаған ғимарат самаркант мәрмәрімен қапталып, атақты В.И.Мухинаның 24 метрлі жұмысшы мен колхозшы әйел мүсінін шығарды. Ғимараттың кіре берісін мүсінші И.М.Чайков жасаған КССРО елтаңбасы мен 11 одақ мемлекеттердің барельефімен әшекейленді. Сонымен қатар, КССРО құнды металдар мен тастардан елдің картасын жасап, таныстырды деген нұсқа бар.
Неміс павильоны - архитектор А.Шпеердің нұсқауы бойынша, римдік ІІІ санының пішінінде жасалған. Павильон мұнарасының табанында Й.Торактың мүсіншілер тобымен жасалған Серіктестік және Жанұя, ал төбесіне бүркіттің бейнесі бар үшінші рейхтың елтаңбасы орнатылды.
Көптеген көрмелердің ішінде испан павильоны ерекше болды. Көрме Азаматтық соғыс кезінде Испанияда өтті. Екінші Испания Республикасының павильонын безендіру Пабло Пикассоның қатысуымен жасалды. Қоғамның назарында соғысты бейнелейтін оның "Герника" болды.
Жеңісті кеңес және неміс павильондары бөлісті. Күмістен ойылған Пушкин Евстафий Шильниковскийдің шығармалар жинағы үлкен күміс медальға ие болды.
Көрермендер 1937 жылы Парижде өткен дүниежүзілік көрмені жоғары бағалады.
1939 жылы Нью-Йорктегі көрме тұжырымдамасы. Нью-Йорк Дүниежүзілік көрмесі (New York World ' s Fair) 1939 жылдың 30 сәуірінен 1940 жылдың 27 қазанына дейін жалғасты. Көрменің алғашқы күнінде 200 мың адам болды. 1937 жылы Парижде өткен дүниежүзілік көрмеден айырмашылығы, бұл көрме екі жазғы маусымда жоспарланған болатын.
Көрме аймағы 4,9 км.кв. құрады, бұл көрме аумағы бойынша әзірше рекорд болып отыр. Көрмені тамашалауға 44 миллион адам келді. Көрме әртүрлі тақырыптар бойынша аймақтарға бөлінді (тасымалдау, байланыс, азық-түлік, басқару т.б.).
Әлем болашағы деген ұранмен өткен көрменің нышаны - биіктігі 210 метр, диаметрі 56 метрді құраған үш қырлы Трилон және Перисфера атты ескерткіштері болды. Олар әлемдегі ең ұзын эскалатормен жалғанды, ал шардың ішінде Демократия деп аталатын диора орналасты. Онда келушілер нұр сәулелі, жайлы және демократиялық болашақтың белгісі болған ғимаратты тамашалады.
Тағы бір ұмытылмас экспонат Кеңес Одағының асыл тастармен көмкерілген алып картасы болды. Бұл карта 1937 жылы Парижде өткен көрмеде де шығарылды, бірақ бұл көрмеде ол картаға 1000-ға жуық түрлі нысандарды қосып, оларды үлкенірек етіп ауыстырды.
Павильондар байқауында кеңестік дизайнерлер Б.Иофан мен К. Алабянның жобасы жеңіске жетті. Кеңес павильонының ішіндегі суретші.Пименовтың басшылығымен салынған "жаңа Мәскеу" панелі.
Сан-Франциско қаласында 1939 жылы өткен Голден Гейт көрмесінің сипаттамасы. Сан-Францискодағы Голден Гейт Халықаралық көрмесі Golden Gate International Exhibition (ағылш. Golden Gate атауының мағынасы - Алтын қамалдар дегенді білдіреді, яғни Тынық мұхит пен Сан-Франциско түбегін жалғастыратын бұғаздың атауы) 1939 жылы 18 ақпан мен 29 қазан аралығында өтті.
Көрме ерекшелігі оның шығыс-азиялық стильде жасалуында еді. Ф.Дикерсон психологиялық тұрғыда жарықтың рөлін анықтады, оның ашқан жаңалығы сирек кездесетін жетістік болды. Алғаш рет жарық пішінді бейнелерді жасау үшін пайдаланылды. Ол үшін арнайы Башня Солнца, Двор Луны и звезд деп аталатын ғимараттар салынды. Жарық спектакльдерінде ультра күлгін шамдарының жарығында синтилляторлар мен люминесцентті кескіндемелер пайдаланылды.
Германияның Брюссель қаласында өткен ЕХРО-1958 көрмесінің сипаттамасы. ЕХРО-1958 көрмесі 1958 жылы 17 сәуірден 19 қазанға дейін Брюссельдегі бүкіләлемдік көрме деген атпен өтті. Бұл адам баласы жетістіктерінің және екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі бүкіләлемдік көрмелер өткізілуіне 18 жыл үзілістен кейінгі ең ірі әлемдік форум болды.
Көрменің басты символы А.Ватеркейн мен инженер А. Падуара мүсіні болды, онда 162 миллиард есе үлкейтілген "атом" деп аталатын темір молекуласы бейнеленген. Көрменің ұраны "адам" және "процесс"деп аталды. 90 метр биіктікте 9 Атом шарынан тұратын Атом Брюссельдің архитектуралық доминанттарының бірі болып табылады.
Сондай-ақ, экспонаттардың ішінде Филлипс Ле Корбусье жасаған "Электронды поэма" жобасы Ксенакис Э.Варезе ең жақсы деп танылды.
Ал 80 метр биіктіктегі (инженер А.Падюар, архитектор Ж.Ван Дорселар жасаған) Темір-бетонды жебе павильоны темірбетонның конструктивтік мүмкіндіктерін көрсетті.
1962 жылы АҚШ-тың Сиэтл қаласында өткен көрме сипаттамасы. 1962 жылы Бүкіләлемдік көрме шарасы Seattle Center көрме кешенінде өтті. Оның аумағында осы іс-шараға арнайы Ғарыш инесі деп аталатын алып мұнара салынды. Көрме кезінде мұнараға күніне шамамен 20 мың адам көтерілді. Көрмеге барлығы 2,3 миллион адам қатысты. Қазіргі таңда мұнара жеке иелікте.
Ғарыш инесі - АҚШ-тың солтүстік-батысындағы Тынық мұхит жиегінде орналасқан ең танымал ғимарат және Вашингтон штаты, Сиэтл қаласының нышаны. Мұнара биіктігі - 184 метр, ал ені - 42 метр. Бұл ғимарат 320 кмсағатқа дейін жылдамдықпен соғатын жел, дауылды, 9,1 ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz