Кәсіпорын капиталының айналымы қандай

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Тақырыбы:Кәсіпорын капиталының айналымы

Орындаған:Адилбеков Алибек

Группа:МО МА 20. 831, 1 курс

Тексерген: Аубакирова Индира Асылбековна

Кәсіпорындардың іс-әрекетін қамтамасыз етудегі міндетті шарт-айналым капиталының болуы. Айналым қаражаттары дегеніміз өндірістік айналым қорларын құру, пайдалану және үздіксіз процестер мен өнімді өткізуді қамтамасыз ету үшін ақшалай қаражаттар жиынтығы. Айналым капиталының мәні ұдайы өндірістік процестердің қажеттілігін қамтамасыз етудегі экономикалық орнымен анықталады. Кәсіпорын қорларының қаражаттары өндірістік процеске бірнеше рет қатысатын негізгі қорларға қарағандағы айырмашылығы, тек бір ғана өндірістік кезеңге қызмет етеді.

Айналым қаражаттарының құрылысы деп барлық жиынтығындағы олардың басқа бөлшектерінің қатынасын атайды. Кәсіпорындарындағы айналым қаражаттарының құрылымына свот талдау жасау және бұл құрылымды жетік меңгеру маңызды істердің бірі болып табылады. Дебиторлық берешек осы кәсіпорындағы айналымынан оқшауландырған қаражатты және оларды дебиторлық қолдануын, жеке айналымындағы борышкерлерді сиппатайды. Толықтай аяқталмаған өндіріс мөлшерінің артуы, қоймадағы дайын өнімдер айналымындағы кәсіпорын қаражатының оқшауланғанын, сату мөлшерінің, сонымен қатар пайданың төмендегенін көрсетеді. Сондықтан мануфактурдағы айналым қаражатының құрылымын оңтайландыру және олардың прогрессін көтеру.

Кәсіпорындарда айналым қаржаттарының құрылымы тұрақсыз және көптеген себептердің ықпалы мен өзгертіп те отырады. Әрбір нақты айналым қаражатының шамасы, құрамы мен құрылысы, өндіріс сипаты мен ауырлығына, өндіріс кезеңінің ұзақтығына оларды жеткізу жағдайына сияқты байланыста болады. Өндіріс тиімділігін арттырудың елеулі резервтері құрамына шикізат көздері мен материалдар, отын, қосымша жабдықтар, тез тозатын аспаптар және басқада еңбек құралдары кіретін айналым қорларын орынды пайдаланудың есебінен шығымдарды төмендетуге болады.

Өндіріс көрсеткішін арттыру жайындағы шараларды белгілеген кезде кәсіпорындардың өндіріс процесінің маңызды заттық элементі болып табылады.

Айналым қаржылары үнемі броундық қозғалыста болады. Бір өндірістік кезең аралығында олар үш сатыдан тұратын ауыспалы айналым жасайды.

Бірінші баспалдақта кәсіпорын ақша қаражаттарын еңбек заттарын сатып алу үшін шарттарды төлеуге жұмсайды. Бұл кезеңнен айналым қорлары айналым аясынан өндіріс саласына өтеді.

Екінші сатыда алынған айналым қорлары өндіріс процесіне тура өтіп, әуелде өндіріс босалқы қорларына және толық емес фабрикаттарға, кейін аяқталған өндіріс процесі дайын өнімге айналады.

Үшінші сатыда дайын өнім сатылады, соңында айналым қорлары өндіріс саласынан айналыс аясына, қайтадан ақшалай барысына келеді. Бұл финанстар жаңадан еңбек құралдарын алуға жұмсалып, жаңа ауыспалы айналымға шығады.

Ауыспалы айналым қаржатының формуласы:

А-Қ . . . Ө . . . Д-А1

Мұндағы

А-шаруашылық субьектілерін авансылаудағы ақша қаражаттары;

Қ-өндіріс құралы;

Ө-өндіріс;

Д-дайын өнім;

А1-өнімді сатудан түскен яғни пайдадан және өзіне қосылған пайданың ақша қаражаты

Шаруашлықты жүргізудегі нарықтық жүйе болмысындағы мануфактура экономикасын дамытуда оны айналым финанстармен оңтайлы қамтамасыз етудің төтенше маңызы бар.

Айгалым қаражаттарының айналымдылығын сиппайтын бірнеше көрсеткіштер болады. Олардың қарапайымы-айналым қаражатының айналымдылығының коэффициенті. Формуласы:

Қақ=Өқ/Өо

Мұнда, Өқ-белгілі кезеңде өткізілген өнімнің құны

Өо-сол кезеңдегі айналым қаржаттарының орташа қалдығы

Өткізуден алынған түсім бір жылға есептелгенде, онда айналым қаражатының орташа қалдығы да сол жылға алынады.

Айналым қаражатының құрамы мен құрылымы

Маркстің саяси экономикасының маңызды категориясы ретінде капитал мүшесінің бүкіл өндірістік қатынастар жүйесін қамтитын құбылыс ретінде сиппаталады, яғни капиталистер мен жұмысшылардың қосымша құнды өндірумен байланысты қатынасын, оны одан әрмен бөлумен байланысты таптар арасындағы қатынастарды қамтиды. К. Маркс капиталдың формуласын құрастырды. А-Қ-А осыған орай ол капитал мәңгі қозғалыста болады деген тұжырымға келді. Капитал өсуінің көзі капиталистердің ақысыз иемденетін, жалдамалы жұмысшылардың еңбегімен қосымша құн болып табылады. Солай бола тұра Маркс ақша тауар және құрал-жабдықтар жеке алғанда капитал болады дегенді меңземеді, олар белгілі бір өндірістік қатынастар құрамында ғана капитал болып есептеледі деп білді.

Инвестиция деп кәсіпкерлік қызметтің және нәтижесінде пайда құралатын н/е әлеуметтік тиімділікке қол жеткізілетін қызметтің басқа да түрлерінің обьектілеріне жұмсалған мүліктік ж/е интелектілік қасиеттердің барлық түрлері, капиталдың ел ішіндегі және шетелден экономикаға мерзімді жұмсалымын атаймыз. Инвестициялар екіге бөлінеді:нақты және қаржы инвестициялары.

Нақты инвестиция дегеніміз капиталдың өнеркәсіпке, ауыл шаруашылығына жұмсалымы.

Қаржы инвестиция деп мемлекеттен басқа да кәсіпорындардан, акцияларды сатып алуға бағытталған түрлерді атаймыз.

Бірінші жағдайда инвестор, өзінің өндірістік капиталының көлемін-өндірістік негізгі қорлар мен айналым қорларын ұлғайтады. Екінші жағдайда инвестор бағалы қағаздардан дивиденд алу арқылы өзінің қаржы капиталын кеңейтеді.

Кәсіпорын дербес жүйе ретінде қоғамдық өндірістің бас буыны болып саналады. Кәсіпорынның мақсаты-жеке өндіретін өніміне н/е қызмет көрсетуіне дер кезінде тапсырыстар алудағы жобаны нығайту керек.

Қортындылай келе, ең маңыздысы кәсіпорынның барлық функциялар межеленген страгеияны іске асыруға және алдарына қойған мақсаттарына жетуге бағытталған жөн.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.