Апелациялық сатыда үкімнің күшін жою немесе өзгерту негіздері
ҚAЗAҚCТAН PECПYБЛИКACЫ БIЛIМ ЖӘНE ҒЫЛЫМ
МИНИCТIPЛIГI
Ш.ECEНOВ AТЫНДAҒЫ КACПИЙ МEМЛEКEТТIК ИНЖИНИPИНГ
ЖӘНE ТEХНOЛOГИЯЛAP YНИВEPCИТEТI
Бизнec жәнe құқық фaкyльтeтi
Құқықтaнy кaфeдpacы
КУPCТЫҚ ЖҰМЫC
Пәнi:Қылмыстық процестік құқығы
Тaқыpыбы:Апелациялық сатыда үкімнің күшін жою немесе өзгерту негіздері
Opындaғaн: ЮП-18-5 тoбының cтyдeнтi
Матжанов Б.Т
Қaбылдaғaн: Aғa oқытyшы
Алибеков С.К
Aқтay 2020
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.Заңды күшіне енбеген сот шешімдері менүкімдеріне наразылық келтіру, шағымданудың түсінігі және тәртібі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.1Аппеляциялық өндірісітің тарихи және салыстыру-құкықтық талдаулар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2. Заңды күшіне енбеген сот шешімдері мен үкімдеріне наразылық келтіру, шағымданудың түсінігі, мәні және маңызы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ...
1.3. Аппеляциялык шағым беру, наразылык білдіру кұқығы және тәртібі ... ... ...
2Апелациялық сатыда үкімнің күшін жою немесе өзгерту негіздері ... ... ...
2.1.Аппеляциялық өндірістің түсінігі, козғау негіздері, пәні және шектері ... ...
2.2.Аппеляциялық сатыдағы өндірістің және шешім қабылдаудың тәртібі ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...
Кіріспе
Курcтық 2.2.XVII жұмыcтың империяcы жaлпы cипaттaмacы. Курстық жұмста апелациялық сатыда үкімнің күшін жою немесе өзгерту негіздерірін қарастырамын.
Курcтық қaзaқ жұмыcтың xaлқының тaриxындa өзектiлiгi. Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес, билік үш салаға бөлінеді: заңшығарушы, атқарушы және сот билігі. Сот билігін жүргізу тек қана соттарға жүктелген және олардың өздерінің өкілеттігіне, атқаратын міндеттеріне қарай жиынтығы сот билігінің жүйесін құрайды. Қылмыстық істі шешу, яғни, айыптау үкімін шығару барысында қылмыстылықты және қылмыстық жауаптылыққа тартылған адамның кінәлілігін немесе ақтау барысында оның кінәсіздігін анықтау тек бірінші сатыдағы соттың міндетіне жүктелген. Сот істі қарап, дұрыс шешім қабылдауы тиіс. Бұл жерде, ең бастысы іс жүргізу тәртібін реттейтін заңдардың, сондай-ақ сотталушы жасаған іс-әрекеттің қылмыстылығын және жаза колдану дәрежесін анықтайтын заңдардың еш бұрмаланбай, қатаң сақталғаны жөн. Осы талаптарға ақтау үкімін шығару, сол сияқты істі қысқарту жағдайлары да бағынады. Айыптау немесе ақтау үкімі, яки істі қысқарту жөніндегі қаулы -- бұл соттың каралған дауға байланысты жасаған қорытындысы. Ол әрдайым тараптардың мүддесіне, ал, кейде тіпті екі жақтың да мүддесіне сәйкес келе бермеуі мүмкін. Өкінішке орай, сот практикасында істі қарау және шешім қабылдау барысында заң ережелерінің бұзылуына жол берілуде. Міне, осынау құкық бұзушылықтар мен кемшіліктерді жойып, кылмыстық іс жургізудегі әділеттілікті қамтамасыз ету апелляциялық сот өндірісіне жүктеліп отыр. Істі бірінші сатыда толық және әділ қарауға кепілдік орнату, ең алдымен әділ үкім шығаруды қамтамасыз ету мен сотты кездейсоқ қателесуден қорғау міндеттерін алдыға тартады. Сол себепті де сот шешімдерін кайта қарау институты осы талаптарға сай негізделеді, яғни сот шешімі немесе үкімі сотгыкқ тексеруге жатқызылады. Сот өндірісінің осындай нысандарының бірі аппеляция болып табылады. Қазакстан Республикасының Конституциясы әрбір адамға өзінің құқыктары мен бостандықтарының соттық корғалуына кепілдік береді. Қылмыстық сот өндірісі және бас сот талқылауы барысында азаматтардың құқықтары шектелуі мүмкін болғандықтан, Қазакстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексі қылмыстық істерді объективті және әділ шешілуінің маңызды тәсілдерінің бірі ретінде сот үкімдері мен қаулыларына шағымдану, наразылық білдіру және сот шешімін қайта қарауды тиянақты түрде көрсеткен. Апелляциялық сатыдағы (инстанциядағы) өндіріс - күшіндегі заңның новелласы болып табылады. Алайда, кылмыстық іс жүргізудің бірде-бір сатысы жана ҚПК-сі қабылданған уакыттан бері мұндай өзгертулерге ұшыраған жоқ. Апелляциялық өндірістің алғашқы варианты заңшығарушы істердің сотта қаралу нәтижелерін тексеру нысанында болды. Істердің апелляциялық тәртіппен кайта қаралу тәртібі, ол кұрылған сәттен бастап көптеген сенімсіздіктер туғызғандығын айта кету керек. ҚПК-нің тиісті ережелерінің сот шешімдерін шағымдану және наразылык білдіру тәртібі бұрынғыкассациялық және апелляциялық өндірістің жеке элементтерін біріктірді. Яғни, бұл жерде бұл шағымдану, наразылық білдіру тәртібінің жаңадан туылғандығы жөнінде айтуға болады.
Апелляция институты Қазақстанның қүқықтық жүйесі үшін бейтаныс болғандыктан, апелляциялық өндіріс туралы ережелердің іс жүзінде қолданылу проблемалары кім-кімді де қызықтырары анық. Бұл жерде қылмыстық іс жүргізу қызметі субъектілерінің алдында тұрған міндеттердің үлкен маңыздылығын, күрделілігін және айрықшалығын ескере отырып, апелляциялық өндіріске арналған отандық құкықтық әдебиеттердің жоқтың қасы екендігін, ал қазақ тіліндегі ондай әдебиеттердің жоқ екендігін айта кету
керек.
Курстық жұмыстың өзектілігі.Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу құқығында алғаш рет қылмыстық іс жүргізудің жаңа сатысы, заңды күшіне енбеген сот үкімдері мен қаулыларына шағымдану, наразылық білдіру, яғни апелляциялық сатысын кешенді түрде талдау жасауға талпынысымен анықталады. Курстық жұмысты жазу барысында, қылмыстық сот өндірісіндегі жаңа саты, апелляциялық сатының мәнін, мазмұнын ашуға, тәжірибеде қолданылуын зерттеуге, тарихи және салыстыру-қүқықтық талдаулар жасауға және қылмыстық іс жүргізу сатыларының ішінде алатын маңызды орнын ашуға мүмкіндік береді.
Осы жоғарыда айтылғандарды ашу, зерттеу және талдау жасау бітіру жұмысының мақсаты болып табылады және ол мақсаттарды шешу үшін келесі міндеттерді орындау қажет:
- заңды күшіне енбеген сот шешімдері мен үкімдеріне наразылық
келтіру, шағымданудың түсінігі, мәні және маңызы, апелляциялық өндірістің
мазмұнын анықтау;
- апелляциялық шағымдануға қүқықты тұлғаларды, олардың
тәжірибеде қалыптасқан шағымдану, наразылық білдіру әрекеттерін зерттеу;
- апелляциялық сатыда істі қарау тәртібін және оның бұрынғы
кассациялық, апелляциялық сатылардан айырмашылығын ашу;
- апелляциялық өндірісітің тарихи және салыстыру-құқықтық
талдауларын шығару.
Зерттеу пәні:Қылмыстық процестік құқығы
Курcтық жaлғacтыру жұмыcтың деген мaқcaты: апелациялық сатыда үкімнің күшін жою немесе өзгерту негіздерірін зерттеу.
Курcтық негiзiнен жұмыcтың тaныcу құрылымы: Бұл aрқылы курcтық жүргiзiледi. жұмыc Екiншi, кiрicпе aрнaйы бөлiмнен aнтрoпoлoгиялық және де екi зерттеуге негiзгi Түрiк бөлiмнен мемлекетiнiң тұрaды.Қoрытынды Axмет Иaccaуи және кеcенеciн қoлдaнылғaн тұңғыш әдебиеттер тiзiмiнен тұрады.
1.Заңды онкүшіне оненбеген онсот оншешімдері онменүкімдеріне оннаразылық онкелтіру, оншағымданудың он он он онтүсінігі онжәне онтәртібі
1.1Аппеляциялық онөндірісітің онтарихи онжәне онсалыстыру-құкықтық онталдаулар
Апелляциялық өндірістің тарихи және салыстыру-құқықтық талдауларын, мен үш бөліммен қарастырдым: 1) қазақтардың дәстүрлі құқығы бойынша шешімдерін қайта қарау институты; 2) кеңестік дәуірде Қазақстан соттарының шешімдерін қайта карау институттары және 3) кассациялық өндірістен апелляциялық өндіріске өту. 1. Қазақтардың дәстүрлі құқығы бойынша шешімдерді қайта қарау институты Қазақстанның сот өндірісі кез келген ұлттық құрылым сияқты дәстүрлі құқық негізінде дүниеге келген еді. Қоғамның және оның институттарының дамуына байланысты қазақтардың дәстүрлі кұкығы да дамып, жетілдіріліп отырды. Қазақстан Ресейге қосылғаннан кейін оның аумағында қылмыстық іс жүргізудің екі түрі қолданылды: Біріншісі, қазақтардың дауларды, құқық бұзушылықтарды және қабылданған шешімдерге шағымдануды шешуде ұлттық салт-дәстүрге негізделген дәстүрлі құқық бойынша сот өндірісін жүргізу: Екіншісі, Қазақстанда тұратын орыстардың мүддесіне қатысты істер бойынша сот өндірісін жүргізу. Сот өндірісінің екінші түрі бойынша іс орыс тілінде және Ресей заңдары негізінде жүргізілді. 1917 жылғы Қазан төңкерісі елдегі биліктің еңбекші тап кеңестерінің қолына көшкендігін әйгілеп берді. Революция жасақтаған кеңестік өкімет органдары Қазақстандағы бұрынғы соттарды жойып, олардың орнына жаңасын құра бастады. Қазакстандағы сот жүйесінің кұрылуы және оның дамуы Қазақстан заңнамасының өркендеуіне және мемлекеттік мәртебесінің өзгеруіне байланысты бірнеше кезеңдерді қамтыды. Қазақтардың ежелгі дәстүрлі құқық нормаларын жан-жақты зерттеп алмайынша, Қазақстан Республикасындағы апелляциялық өндіріс жайлы толықкқанды әңгіме айту тіпті де мүмкін емес. Өкінішке орай, отандық қылмыстық процесс жүйесінде соттың үкімдері мен шешімдерін апелляииялық кайта карау институты соңғы уақыттарда ғана пайда болғандыктан, Қазан төңкерісіне дейінгі қазақ құқықнамасынан бұл тақырыпты дөп басып тауып алудың қиын екені де рас. Дәстүрлі кұқық туралы сөз қозғау үшін, біріншіден, оның құрамы жағынан біркелкі болмағанын атап өткеніміз жөн. Ол сипаты жағынан әр түрлі нормалар мен институттардың басын біріктірді. Әйтсе де, бұлар өмірде бір-бірінен тым алшақ емес, қайта іштей өзара астасып, біте қайнасып жатқандай еді. Түп тамыры сонау тереңде жатқан кейбір нормалар мен институттардың күні кешегі- XIX ғасырға дейін сақталып келгеніне тарих 4 куә. Бәлкім, сондықтан да болар, қазақтың дәстүрлі құқығындағы қайсы бір нормалардың қашан пайда болғанын тап басып айту оңай емес. Қазан төңкерісіне дейін қазақтардың дәстүрлі құқығында қылмыстық және азаматтык құқық бұзушылық ұғымдарының арасындағы шектеулер білінер-білінбес қана болды. Қазақтардың құқықтық пікірінің дамуы жөнінде XIX ғасырдағы әйгілі қазақ ғалымы, Шығыстың ғаламат зерттеушісі Ш.Уәлиханов былай дейді; Қылмыс пен тәртіпсіздік жөнінде жан дүниесі бөлек, тұрмыс-салты басқаша дамыған қырғыздардан (қазақтардан) орыстармен немесе басқа еуропалықтармен бірдей көзқарасты талап ету дұрыс емес. Қазактың белгілі ғалымы, заңгер Т.Культелеев те өз кезегінде: Қазақ құқығында арнайы қылмыс деген термин болмаған, оның орнына жаман іс немесе жаман қылық деген сөздер қолданылған деп ой түйеді. Шын мәнінде. қылмыс ұғымы жаман іс-әрекет пен астасып, ол қоғамға келтірілген шығын ретінде емес, жәбірленушінің немесе онын туыстарының наразылығы ретінде бағаланды, Ал, мұндай жағдай, әрине, жәбірленушінің немесе оның туыстарының қарсы жақтан сыйақы төлеуді талап етуімен аяқталатын. Сондықтан, тіпті адам өліміне байланысты іс те екі жақтың келісімімен, құн төлеу арқылы шешімін табатын. Бұл кісі қазасының орнына жатыстырылатын материалдық өтем деп қабылданды.. Феодализм тұсында қоғамдық қатынас жеке меншікке негізделгендіктен, құқық та көбіне осыған ыңғайланды. Сол үшін де, жауаптылық жасалынған іс-әрекеттің ауыр, жеңілдігімен емес, ашығын айтқанда, жәбірленуші мен кінәлінің қай қоғамдық топқа жататындықтарымен өлшенді. Ол (уақыттарда қазақ қоғамында қылмыс пен азаматтық тәртіп бұзушылық ұғымдарының арасында нақтылы шектеулер болған жоқ. Жәбірленуші - талапкер, ал қылмыскер - жауапкер деп аталды. Қылмыстық іс-әрекеттің де, азаматтық құқық бұзушылықтың да нәтижесі келтірілген зиян деп бағаланды. Тәуке ханның заңдар жинағында көптеген қылмыстық және азаматтыққұқықтық нормалар және дәстүрлі құқық нормалары болды. Қазақтың дәстүрлі құқық жүйесін зерделей отырып, онда мынадай элементтердің бар екендігін байқаймыз: а) әдет-ғұрып; ә)билер сотының іс-тәжірибесі; б) билер құрылтайының ережесі. Бұл үш белгі өзара тығыз байланысты. Билер сотының іс-тәжірибесі немесе сот өнегесі, сондай-ақ, билер құрылтайының ережесі қолданыстағы құқықтық дәстүрлерді тұрақты түрде толықтырып, өзгертіп отырды. Заңдық күші бар әдет-ғұрыптар негізінен арнайы еш жерде жазылмаған, олар қысқа қайырылған нақыл сөздер, мақал-мәтелдер ретінде ұрпақтан-ұрпаққа ауыз екі жолмен жеткізіліп келген. Міне, хан Тәуке осылардың бәрін жинап, бір зандар жинағының -- Жеті жарғының аясына жүйелеп топтастырған. Билер сотының іс-тәжірибесі қазақтың дәстүрлі кұқығын дамытуда маңызды рөл атқарды. Атақты билердің жекелеген нақыл сөздері немесе 5 үкімдері сондай ұқсас істерді қараған кезде үлгі ретінде қолданылды. Сөйтіп, келе-келе олар заңдық күшке ие болды. XIX ғасырдың екінші жартысына дейін билердің шешімдері еш жерде қағазға түсірілмеген. Олар калайда ауыздан-ауызға таратылып отырған. Тек XIX ғасырдың екінші жартысынан кейін ғана билер кітабы енгізілді. Онда билер шығарған үкімдердің немесе шешімдердің қысқаша мазмұны жазылды. Кейбір жағдайларда билер сотының үкімдері жазба кұжат ретінде жеке рәсімделді. Қазақтардың қылмыстық дәстүрлі құқығы тарихын зерттеу барысында Қазақстанның Қазан төңкерісіне дейінгі саяси жағдайына назар аударудың мәні зор. Қазақстан Ресейге қосылғанға дейін мұндағы ең жоғары мемлекеттік билік ханның қолында болды. Ханның билігін қорғау тек сұлтанға тапсырылды. Сот және заң шығару міндеттерін хан билер кеңесімен бірлесе отырып, қазақтардың дәстүрлі құқығы негізінде жүзеге асырды. Егер дәстүрлі құқықта қайсыбір құқықтық жағдайды реттейтін норма жоқ болса, хан сол кемшіліктің орнын өзінің заң шығарушылық қызметімен ыңғайластырды. Мұндай кезде ханның соттық шешімі дәстүрлі құқыққа енгізілген маңызды толықтырылу деп есептеліп, соның негізінде жаңа құқықтық норма жасалынды. Хан жүргізген соттық талқылау ең соңғы сот инстанциясы деп саналды. Хандар мен сұлтандар ықпалды билерді қатыстыра отырып, аса маңызды істерді қарады. Билер соты процестің бәсекелестігіне негізделді. Екі жақ дауды шешу үшін өздерінің қалаулары бойынша сөздерін бір биге немесе бірнеше биге арнады. Талапкерге шағымға қатысты дәлелдемелерді тапсыру міндеттелді. Жауапкерге өзін ақтайтын барлық дәлелдемелерін ұсынуға мүмкіндік берілді. Бұдан басқа, егер тараптар арасында келісім орнаса, қылмыстық процесті кез келген сатыда тоқтатуға рұқсат етілді. Соттық тергеу ісі басынан аяғына дейін ешқандай жазбасыз, ауызша жүргізілді. Қазактардың дәстүрлі құқығы билер соты шығарған шешімдерге тарптардың шағымдану мүмкіндігін қарастырғанын атап өткеніміз жөн. Бұл институттың өзіне тән ерекшеліктері де болды. Шағымдану құқығына ешқандай шек қойылмады. Билер сотының шешімі жөнінде басқа бір биге немесе хан сотына шағымдануға ерік берілді. Шешім жарияланғаннан кейінгі шағымдану мерзіміне де шек белгіленбеді. Шағымданушы өзінің қалауы бойынша, өзі сенім білдірген кез келген биге өтініш білдіруге құқылы болды. Би талапкердің, сондай-ақ, екі жақтың тілегіне сүйеніп, істі өндірісіне қабылдады. Істі қараған хан (би) шығарылған шешімнің әділдігіне көзін жеткізсе, бұл жөнінде арызданушыны хабардар етті. Егер хан (би) алдыңғы шешімді қостап бекітсе, шағымданушы судьяға жабушы ретінде айыпталып, тиісінше жазаланды. Ал, егер шағым орынды деп табылса, хан (би) шешіміне шағым түскен биге келіп, екеуі кінәлаушымен жәбірленушінің көз алдында істі қайтадан қарады. Шешімнің әділетсіздігі дәлелденген жағдайда, хан (би) жаңадан шешу үшін істі әлгі 6 биге кері тапсырды. Сол жерде, егер шешім қабылдаған бидің біржақтылығы әшкереленсе. онда хан (би) істі басқа биге өткізді. 2. Кеңестік дәуірде Қазақстан соттарының шешімдерін қайта қарау институттары. 1917 жылдың 25 қазанында Ресейде жаңа өкімет - Кеңестер өкіметі жарияланды. Осы кезеңде сот жүйесіндегі институттар, сондай-ақ сот шешімдерін қайта карау мәселелері шешімін қалай тапты дегенге келер болсақ, Кенес өкіметі өзінің сот құрылысы және сот өндірісі саласындағы жұмысын, ең алдымен ескі сот аппаратын жойып, жаңа өкіметтің талабы мен мұратына сай келетін жаңа сот жүйесін кұруға бағыттағанын атап өткеніміз жөн. Осы бағытта жасалған алғашқы қадам 1917 жылы Сот туралы №1 декреттің кабылдануымен басталды. онМіне, оносы ондекрет онарқылы он революцияға ондейінгі онқолданыста онболған онескі онсот онжүйесін таратудыңнегізі онқаланған онеді. онСондай-ақ, оносы онжәне онкейін онқабылданған онсот онтуралы он№2 онжәне он№3 ондекреттер онарқылы онсот оншешімдерін онқайта онқараудың онжалғыз оннысаны он -- онкассация онбелгіленді. онСот онтуралы он№ он1 ондекрет онреволюцияға ондейінгі онсот онинституттарын, онсоның онішінде онапелляцияны онда онжоюмен онқатар онжаңа онсот онжүйесІн онбекітті. онОл онжергілікті онсоттар онжәне онреволюциялық онтрибуналдардан онқұралды. он1918 онжылдың он7 оннаурызында онжарияланған онСот онтуралы он№2 ондекретте онаппеляциялық онөндіріске онрұқсат онетілмейтіндігі онжәне онсот оншешімдерін онқайта онқараудың онжалғыз оннысаны онкассация онекендігі оннақтылана онтүсіп, онбірінші онрет онүкімнің онкүшін онжоюға оннегіз онболатын онжайт-таратып онкөрсетілді. он1918 онжылдың он20 оншілдесінде онқабылданған онСот онтуралы он№3 ондекрет оннегізінен онСот онтуралы он№ он1 онжәне он№2 ондекреттердің онережелерін онтолықтырып, онкассациялық онөндіріске онқатысты оннормаларды оннақтылап онберді. онОсы ондекретке онсәйкес онсот оншешімінде он500 онрубльге ондейін онақшалай онөтем оналуға онжәне он7 онкүнге ондейін онбостандығынан онайыруға онжаза онтағайындалған оністер онбойынша онкассацияға онрұқсат онетілмеді. он1922 онжылы онсот онреформасын онжүргізудің оннәтижесінде онРСФСР-дың онсот онқұрылысы онтуралы онереже онқабылданды. онОсы онережеге онбайланысты онРСФСР онаумағындағы онекі онтармақты онсот онжүйесі он(халық онсоттары онжәне онреволюциялық онтрибуналдар) онқолданылуын онтоқтатты. онКассациялық онинстанция онретіндегі оналты онхалық онсудьясы онқатыстырылатын онхалык онсоттары, онгуберниялық онреволюциялық онтрибуналдар. онХалық онсудьяларының онкеңесі онтаратылып, онолардың онуәкілеттігі онгуберниялық онсотқа онберілді. онОл онбірінші онинстанциядағы онсот онретінде онаса онмаңызды онкылмыстық онжәне оназаматгык оністерді онқарады онжәне онхалық онсоттары онқарайтын оністер онүшін онкассациялық онсоттың онміндетін онатқарды.[6,10] онҚылмыстық оністер онжөніндегі онкассациялық оналқа онҚазақстанның онгуберниялық он(облыстық) онсоттары онүшін онқылмыстық оністер онбойынша онкассациялық онинстанция онболып онтанылды. онКассациялық оналқаның онсот онмәжілісі онқұрамына онтөрағалық онетуші онжәне онекі онмүшесі оненгізілді. он7 онҚылмыстық оністер онжөніндегі онсот оналқасы онбірінші онсатыдағы онсот онретінде онмемлекеттік онмаңызы онбар оністерді онкарады. онОның онкұрамына онда онтөрағалық онетуші онжәне онекі онмүшесі оненгізілді. онКассациялық оншағым, оннаразылық онжасау онқұқығын онпроцесс онбарысында онайыптаушының онміндетін онатқаратын онпрокурор, оназаматтық онталапкер онжәне ононың онмүддесін онқолдаушы онөкілдері, онайыптаушы, ононың онзаңды онөкілдері онжәне онқорғаушылары ониеленеді. онСонымен, он1959 онжылғы онсот онқұрылысы онтуралы онзаң онбойынша онҚазақ онКСРінде онсот онәділдігі онреспубликаның онЖоғарғы онсоты, оноблыстық онсоттары, онаудандық он(қалалық) онхалық онсоттары онарқылы онжүзеге онасырылды. онОсы онҚылмыстық оніс онжүргізу онкодексі он(1959 онжыл) онҚазақ онКСР онаумағында онеліміз онтәуелсіздік оналып, онҚазақстан онРеспубликасының онжаңа онҚылмыстық оніс онжүргізу онкодексі онқабылданғанға ондейін он(І997 онжылдың он13 онжелтоксаны) онқолданыста онболды. онМіне. онсол онуақыттан онбастап, онбіздің онмемлекетіміздің онқылмыстық оніс онжүргізуінде онсот оншешімдерін онқайта онқарау онинститутының онмүлдем онжаңа онтарихы онбасталды. он3. онКассациялық онөндірістен онапелляциялық онөндіріске онөту' онҚазақстан онРеспубликасының онКонституциясы онмемлекеттің онең онтиімді онқұрылысы онбилікті онүш онтармаққа онбөлу онқағидасын онбекітті. онОлар он- онзаң оншығарушылық онатқарушылық онжәне онсот онбилігі. онОсылардың онішіндегі онсот онбилігін онжүргізу онтек онбірыңғай онсоттарға онжүктелген. онАпелляция онинституты онҚазақстанның онқұқықтық онжүйесі онүшін онбейтаныс онболғандықтан, онапелляциялық онөндіріс онтуралы онережелердің оніс онжүзінде онқолданылу онпроблемалары онкім-кімді онде онқызықтырары онанық. онБұл онмәселені онзерттеуді онең оналдымен онапелляциялық онөндіріс онтуралы онзаңнамаларды онталдаудан онбастағанымыз онжөн онсияқты. он1997 онжылдың он13 онжелтоқсанында онқабылданып, он1998 онжылдың он1 онқаңтарында онкүшіне оненген онҚазақстан онРеспубликасының онжаңа онҚылмыстық оніс онжүргізу онкодексі онсот оншешімдерін онқайта онқараудың онтөрт онсатысын онқарастырады: он-соттың онәлі онзаңдық онкүшіне оненбеген онүкімдері онмен онқаулыларын онқайта онқараудың онекі онсатысы он(апелляциялық онжәне онкассациялық оншағымдану, оннаразылық); он-соттың онкүшіне оненген онүкімдері онмен онқаулыларын онқайта онқараудың онекі онсатысы он(қадағалау онинстанциясындағы онөндіріс онжәне онжаңадан онашылған онмәнжайларға онбайланысты оніс онбойынша онөндірісті онқайта онбастау онсатыларын онқолданысқа онжіберді. онАл, онҚІЖК-нің онсоттардың онқылмыстық оністерді онапелляциялық онтәртіппен онқарау онтуралы онережесін онқолдануды оналдымен он2000 онжылдың он1 онқаңтарына ондейін, онсосын он2003 онжылдың он1 онқаңтарына ондейін онкейінге онқалдырды. он"Заңдық онкүшіне оненбеген онсот оншешімдеріне онапелляциялық, онкассациялық оншағымдану онжәне оннаразылық онбілдіру" онҚІЖК онқолданысқа оненгізілгеннен онкейін он1998 онжылдың онI онкаңтарынан онбастап онөмірге онжолдама оналды. он9 онбаптан онтұратын онбұл онтарау онкассациялық онөндірістің оннегізгі онережелерін онреттейтін онмынадай он8 онжайттарды онқарастырды: онсот онүкімдеріне оншағымдану онжәне оннаразылық онбілдіру онсубъектілері он(396-бап), онжәне оншағымдарды, оннаразылықтарды онөзгерту, онтолықтыру, онкері онқайтару онжөніндегі онолардың онқұқықтары онтуралы он(402- онбаптың он3, он4-тармақтары), оншағымдану онжәне оннаразылық онбілдірудің онтәртібі онмен онмерзІмдері онтуралы он(398,399-баптар), оншағым онберуге, оннаразылық онбілдіруге онарналған онмерзімді онқалпына онкелтіру онтәртібі онтуралы он(400-бап), оншағымның онберілгендігі, оннаразылыктың онбілдірілгендігі онжөнінде онтараптарды онхабардар онету он(401-бап) онжәне оністің онқаралатын онуақыты онмен онорны онжайлы онтараптарды онқұлақгандыра онотырып, оністі онапелляциялық онинстакциядағы онсотқа онжіберу онтуралы он(402-бап), онбірінші онсатыдағы онсоттың онқаулысьша оншагымдану, оннаразылық онбілдіру онтуралы он(403-бап). он2001 онжылдың он11 оншілдесіндегі он"Заң онтараудың онтақырыбынан онжәне онкөрсетілген онбаптардың онмазмұнынан онкассациялық ондеген онсөзді оналып онтастап, онаталмыш онтарауға онмынадай онөзгертулер онмен онтолықтырулар оненгізді: он-396 онбап он(Үкімге онапелляциялық онжәне онкассациялық оншағым онберу, оннаразылық онбілдіру онқұқығы) онапелляциялық оншағымдануға онжәне оннаразылық онбілдіруге онжататын онүкімдердің онқатарынан онҚазакстан онРеспубликасы онЖоғаргы онсотының онүкімдері оналып онтасталды; он-397-бап он(Заңды онкүшіне оненбеген онүкімдерге онберілген оншағымдарды, оннаразылықтарды онқарайтын онсоттар) она) онүкімдерге онбайланысты оншағымдар, оннаразылықтар онұсынылатын оналқалардың онатаулары онөзгертілді: онсот оналқасы онендігі онжерде он"қылмыстық оністер онжөніндегі оналқа" ондеп онаталады, оняғни онтиісінше он"облыстық онжәне оноларға онтеңестірілген онсоттардың..." онжәне он"Қазақстан онРеспубликасы онЖоғарғы онсотының..." ондеген онтіркестерге онжалғасып онжазылады; онә) онсот оноргандарының онқатарынан он"Қазақстан онРеспубликасы онЖоғарғы онсотының онПрезидиумы" оналып онтасталынды; онб) онбап онбір онбөлікті онүш онтармақтың онорнына онекі онбөлікке онбөлінген; он-398 он - онбап он(Үкімге оншағымдар, оннаразылықтар онберу онтәртібі) он-өзгеріссіз онқалдырылды. он-399-бап он(Үкімге оншағымдану, оннаразылық онбілдіру онмерзімдері) он -- онон онкүннің онішінде ондеген онсөздер онон онтәулік онішінде ондеп онөзгертілді; он-40О-бап он(Шағым онберуге, оннаразылық онбілдіруге онарналған онмерзімді онқалпына онкелтіру онтәртібі) он- онтөрағалық онетуші онұзақ онуақытқа онжоқ онболып, ононы онсол онсоттың онбасқа онсудьясына онауыстыруға онбайланысты онөткізілген онуакытты онқалпына онкелтіру онжөніндегі онөтініш онкұкығы онтуралы онтолықтыру онсақталынды он(2000 онжылдың он5 онмамырындағы онзаң); он1997 онжылдың он13 онжелтоқсанында онқабылданған онҚазақстан онРеспубликасының онҚылмыстық оніс онжүргізу онкодексін онкүшіне оненгізу онтуралы онзаңның он5-бабы онапелляциялық, онөндіріс оннормаларын оненгізудің онмынадай онтәртібін онбелгіледі: онОсы онКодекстің онқылмыстық оністерді онсоттың онапелляциялық онтәртіппен онқарауы онтуралы онережелері онолардың оніске онасырылуы онүшін онқажетгі онжағдайлар онжасалуына онқарай, онбірақ он2000 онжылғы он1 онқаңтардан онкешіктірілмей онкүшіне оненгізіледі. онАталған оннормалар онкүшіне оненгізілгенге ондейін онапелляциялық он9 онтәртіппен онқарауға онжататын оністердІ онкассациялық оншағым онжасау, оннаразылық онбілдіру онтәртібімен онтиісті онсотгар онқарайды. онСонымен, онқазіргі онуакытта онҚІЖК-нің он404-бабы онмынадай онредакцияда онжұмыс оністейді; он1. онАпелляциялык онтәртіпте оністі онқарайтын онсот онүкімнің онзаңдылығын, оннегізділігін, онәділдігін онтек онүкімге оншағым онберілген оннемес оннаразылық онбілдірілген онбөлігінде онжәне онтек оншағым оннемесе оннаразылық онбілдірілген онсотталушыларға онқатысты онғана онтексереді. он2. онЕгер оністі онқараған онкезде онзаңсыз онүкімнің онқабылдануына оналып онкелген онбөлігінде онжәне онтек оншагым оннемесе оннаразылық онбілдірілген онсотталушылардың онқұқықтары онмен онзаңды онмүдделерінің онбүзылуы онбелгілі онболса, онсот оносы онКодексте онкөзделген онережелердІ онсақтай онотырып, онүкімді, онсондай-ақ, оншағым онберілмеген, оннаразылық онбілдірілмеген онбөлігінде онде онжәне оншағым онбермеген, оннаразылық онбілдірмеген онадамдарға онкатысты онда онжоюға оннемесе онөзгертуге онқұқылы. онІс онжүргізу онәрекеттеріне, онсот оншешіміне, онсот онөндірісіне оншағымдану онеркіндігінің онконституциялық онұстанымын онорындау онмақсатында онзаң онтараптардың онжарыспалылығы онмен онтең онқұқықтылығы оннегізінде онайыптауға онжәне онқорғауға оншағымдану, оннаразылық онбілдіру онүшін онбірдей онқұкық онбереді. онТараптар онжасалынған оншағымдарға, оннаразылыктарға онқатысты онөз онойларын онайтуға, онөздерінің онқарсылыктарын онбілдіруге, оніс онкұжатгарын онбірінші онсатыдағы онсотта онқаралмаған онқосымша онматериалдармен онтолықтыруға онмүмкіңдік оналды. онЕгер оншағымдану, оннаразылық онбілдіру онмерзімдері ондәлелді онсебептермен онөтіп онкетсе, оноларды онқалпына онкелтіруге онкепілдік онберілді. онЖаңа онзаңнаманың онжағымды онжетістігі онретінде оністі онқайта онқараудағы онтексеру онтәртібінІң онсақталып онқалғандығын онайтуға онболар онедІ. онҚылмыстык оністер онбойынша онкандай онда онбір ондаулы онмәселелер онтуындай онқалған онжағдайда, онсоттарға онөз онбастамасымен онбұл онжөнінде онбаяндама онжасауды онміндеттейтІн оносынау онкөне онримдік онтәртіп онкезінде онЕуропа онелдерінің онзаңнамаларынан онеркін онорын оналса, онкейін онКСРО онмемлекеттерінің онкодекстеріне оненіп, онҚазақстанның онаумағында онда онкеңінен онқолданылды.Істерді онкассациялық онқайта онкараудың онкөп онжылдық онтәжірибесі оншағым онмен оннаразылық, онәдетте, онсот оншешімінің онтек онқайсыбір онбөлігін онғана онқозғайтындығы онжөнінде онсот онөндірісіне онқатысушылардың онкөздерін онәбден онжеткізді. онАйталык, онсотталушылардың онбарлығы онбірдей онүкімге оншағымдана онбермейтіндігі онтуралы онқаншама онмысалдар онбар оннемесе онсотталушылардың онтек онкейбіреулеріне онғана онбайланысты оннаразылықтар онжасалады, оняки оншағымдар онмен оннаразылықтар онкөбіне онүкімнің онтек онбелгілі онбір онбөлігіне онғана онқатысты онболады. онМіне, оносындай оншағымдар онмен оннаразылыктарды онқараған онсоттың онкейбір оншешімдері онбасқа онсотталушылардың онмүддесіне онкері онәсерін онтигізуі онмүмкін онғой. онСондыктан онда, он(ҚІЖК он404-баптың он2-бөлігі) онүкімнің оншағым онберілмеген, оннаразылық онбілдірілмеген онбөлігіне онде онжәне оншағым онбермеген, оннаразылык онбілдірмеген онадамдарға онқатысты онда онтөрелік онайтуды онсоттьң онқұзырына онқалдыра онотырып, онмынадай оннорманы онбекітті: онЕгер оністі онқараған онкезде онзаңсыз онүкімнің онқабылдануына оналып онкелген онсотталушылардың онқұқықтары онмен онзаңды онмүдделерінің онбұзылуы онбелгілі онболса, онсот оносы онкодексте онкөзделген он10 онережелерді онсақтай онотырып, онүкімді, онсондай-ақ оншағым онберілмеген, оннаразылық онбілдірілмеген онбөлігінде онде онжәне оншағым онбермеген, оннаразылык онбілдірмеген онадамдарға онкатысты онда онжоюға оннемесе онөзгертуге онқұқылы. онЯғни, онүкімнің оншағым онжәне оннаразылық онжасалмаған онбөлігіне онқатысты оншешім онқабылдау онмәселесі онбелгіленді.
1.2. онЗаңды онкүшіне оненбеген онсот оншешімдері онмен онүкімдеріне оннаразылық онкелтіру, оншағымданудың онтүсінігі, онмәні онжәне онмаңызы
он он он он онКіріспе онбөлімінде онатап онөткендей, онҚазақстан онРеспубликасының онКонституциясына онсәйкес, онбилік онүш онсалаға онбөлінеді: онзаң оншығарушы, онаткарушы онжәне онсот онбилігі. онСот онбилігін онжүргізу онтек онқана онсоттарға онжүктелген онжәне онолардың онөздерінің онөкілеттігіне, онатқаратын онміндеттеріне онқарай онжиынтығы онсот онбилігінің онжүйесін онкұрайды. онҚазакстандық онсот онжүйесінің оннегізін, онмәнін онанықтайтын онқұқықтық онактілер онҚазақстан онРеспубликасының онКонституциясы онжәне он"Қазақстан онРеспубликасындағы онсот онжүйесі онжәне онсудьялардың онмәртебесі онтуралы" онКонституциялық онзаң онболып онтабылады. онБұл онқұқықтық онактілерге онсәйкес, онсоттар онинстанцияларға онбөлінеді. онБірінші онинстанциялы онсот он- оністі онмәні онбойынша онқарайтын онсот. онЕкінші онинстанциядағы онсот он- онзаңды онкүшіне оненбеген онсот оншешімдері онмен онүкімдеріне оннаразылық онжәне оншағым оннегізінде оністерді онаппеляциялық онтәртіпте онқайта онқарайтын онсот. онҮшінші онинстанция он- онзанды онкүшіне оненген онсот оншешімдері онмен онүкімдерін онқадағалау онтәртібінде онкайта онқарайтын онсот. онЖоғарыда онаталған онсоңғы онекі онинстанциядағы онсоттар онөздеріне онзаң онжүктеген онтәртіпте онI онинстанциялы онжәне онодан онкейінгі онсоттардың онүкімдерінін, оншешімдерінің, онқаулыларының оннегізділігін онжәне онзаңдылығын онтексереді. онТексеру онсатысының онең онбасында онаппеляциялык онтұрады. онІсті онбірінші онсатыда онтолық онжәне онәділ онқарауға онкепілдік онорнату, онең оналдымен онәділ онүкім оншығаруды онқамтамасыз онету онмен онсотты онкездейсоқ онқателесуден онкорғау онміндеттерін оналдыға онтартады. онСол онсебепті онде онсот оншешімдерін онқайта онкарау онинституты оносы онталаптарға онсай оннегізделеді, оняғни онсот оншешімі оннемесе онүкімі онсоттық онтексеруге онжатқызылады. онСот онөндірісінің оносындай оннысандарының онбірі онаппеляция онболып онтабылады. онОның оншығу онтарихы онсонау онкөне онримдік онқұқықтан онбастау оналады. онОл онзаңды онкүшіне оненбеген онсот оншешімдерін онайта онқарау онсатысы онретінде онжақсы онтаныс. онҚР онҚПК-сі онаппеляциялық онөндірісті онзаңды онкүшіне оненбеген онсот оншешмдері онмен онүкімдерін онқайта онқарау ондеп онтүсінеді. онҮкімнің онзаңды онкүшіне оненуі онсот оншешімінің онатқарылуға онжіберілгендігін онбілдіреді. онБасқаша онайтқанда, оносы онуақыттан онбастап онсот онмемлекеттің онеркі, онҚазақстан онРеспубликасының онтерриториясындағы онбарлық оназаматтарға, онзаңды онтұлғаларға, онмемлекеттік оноргандарға онміндетті онболып онсаналады онжәне онөзінің онқұқықтық онкүшіне онбайланысты онзаң онактісіне онтең онболып онтабылады. он онЗаң оншығарушы онсот онқателерін онанықтау онжәне ононы онжою онмақсатында онҚР онҚПК-нің онкез-келген онуәкілетті онсубъектілері оншағымдануға онжәне оннаразылық онбілдіруге онқұқықты онон онтәуліктік онмерзім онбелгілейді. онОсыған онсәйкес, онсот онүкімдері онмен оншешімдеріне онаппеляциялық оннаразылық онкелтіру онжәне оншағымдану онинституты онсот оншешімдерін онтексерудің онтиімді онтәсілі онболып онтабылады, онелдегі онсот онбилігін онжүзеге онасырудың онзаңдылығын онжәне онәділдігін онқам онтамасыз онетеді. онСонымен, онзаңды онкүшіне оненбеген онсот онүкімдері онмен оншешімдерін онқайта онқарау ондегеніміз он- онбасты онмақсаты оназамат онпен онқоғамды онсот онқателерінен онқорғау, онқылмыстық-құқықтық онқатынастардың онбарлық онқатысушылардың онзаң оннормаларын онсақтауды онкамтамасыз онету, онсот онтөрелігін онәділ, онізгілікті онжәне ондемократиялы онжүргізілуіне онкепілдік онтуғызу онболып онтабылатын онкылмыстық онпроцестің онерекше онсатысы. онІс онжүргізу онәрекеттеріне, онсот оншешіміне, онсот онөндірісіне оншағымдану онеркіндігінің онконституциялық онұстанымын онорындау онмақсатында онзаң онтараптардың онжарыспалылығы онмен онтең онқұқықтылығы оннегізінде онайыптауға онжәне онқорғауға оншағымдану, оннаразылық онбілдіру онүшін онбірдей онқұқық онбереді. онТараптар онжасалынған оншағымдарға, оннаразылықтарға онқатысты онөз онойларын онайтуға, онөздерінің онқарсылықтарын онбілдіруге, оніс онкұжаттарын онбірінші онсатыдағы онсотта онқаралмаған онқосымша онматериалдармен онтолықтыруға онмүмкіндік оналды. онЕгер оншағымдану, оннаразылық онбілдіру онмерзімдері ондәлелді онсебептермен онөтіп онкетсе, оноларды онқалпына онкелтіруге онкепілдік онберілді. онАпелляциялық онинстанция он -- онтараптар онүкім онтуралы, ононың оннегізіне оналынған ондәлелдемелер онтуралы онөзінің оной-пікірін онжеткізетін онсот.
1.3. онАппеляциялық оншағым онберу, оннаразылық онбілдіру онқұқығы онжәне онтәртібі.
он он он он он онЕліміздің онұлттық онзаңы онаппеляциялық онөндірісті онқозғауды онтараптардың онеркіне онжүктейді. онҚР онҚПК онсәйкес онзаңды онкүшіне оненбеген онсот онүкімдеріне онҚазақстан онРеспубликасының онЖоғарғы онСотының онүкімдерін онқоспағанда, онтараптар онаппеляциялық онтәртіппен оншағымдануы онжәне оннаразылық онбілдіруі онмүмкін. онҮкімге оншағымдану онқұқығы онсотталушыға. онақталушыға, онолардың онқорғаушылары онмен онзаңды онөкілдеріне, онжәбірленушіге онжәне ононын онөкіліне онтиесілі. онАзаматтық онталапкер, оназаматтық онжауапкер оннемесе онолардың онөкілдері онүкімге, ононың оназаматтық онталапқа онқатысты онбөлігінде оншағым онжасауға онқұқылы. онНаразылық онбілдіру онқұқығы оністі онқарауға онмемлекетгік онайыптаушы онретінде онқатысушы онпрокурорға онтиесілі. онҚазақстан онРеспубликасының онБас онПрокуроры онмен ононың онорынбасарлары, онобылыс онпрокурорлары онмен ононың онорынбасарлары, онаудандардың онпрокурорлары онжәне оноларға онтеңестірілген онпрокурорлар онмен онолардың онорынбасарлары оністі онқарауға онқатысуына онқарамастан онөз онқұзыреті оншегінде оннаразылық онбілдіруге онқұқылы. он онАппеляциялық оншағымның оннемесе оннаразылықтың онболмауы, онзаңды онкүшіне оненбеген онсот онқаулыларың, онүкімдерін онқарайтын оналпелядиялық онөндірістің онжоқ онболуына онәкеп онсоғады. онШағымдау онжәне оннаразылық онкелтіру он- онаппеляциялық онқайта онқарау онсатысының онбастамасының онжалғыз онғана оншарты онболып онтабылады. онАппеляциялық онөндіріс онсоттың онбастамасымен онбасталуына онзаңмен онтыйым онсалынған. онТараптардың онаппеляциялық онөндірісті онқозғау онқұқығын онтүсіндіру онүкім оншығарған онсотқа онжүктелген. онЗаңшығарушы онI онинстанциялы онсоттағы онтөрағалық онетушіге онсотталушыға онжәне онбасқа онда онқатысушыларға онмынаны онтүсіндіруді онміндеттейді: он- онтөрағалық онетуші онсотталушыға он(ақталушыға), онпроцестің онбасқа онда он, онқатысушыларына онүкімге оншағым онжасаудың онтәртібі онмен онмерзімін, онсот онотырысының онхаттмасымен онтанысу онжәне оноған онескертулер онжасау онқұқығын, онсондай-ақ оністі онаппеляциялық онқарауға онқатысу онтуралы онөтініш онберу онкұкығын онтүсіндіреді; он- онақталушыға ононың онзаңсыз онұсталумен, онайыпкер онретінде онтартумен, онбұлтратпау оншараларын онқолданумен, онсотқа онзаңсыз онтартумен онкелтірілген онзиянның онорнын онтолтыруға ондеген онқүқығы, онсондай-ақ оносы онкұкықты онжүзеге онасыру онтәртібі онтүсіндірілуге онтиіс; он- онегер онсотталушы онерекше онжаза онтурі он- онөлім онжазасына онкесілген онболса онтөрағалық онетуші оноған онкешірім онжасау онтуралы онөтініш онберу онкуқығьн онтүсіндіреді. онЗаң онаппеляциялық оншағымға, оннаразылыққа онерекше онталаптар онқояды. онҚР онҚПК онсәйкес, онаппеляциялық оншағым, оннаразылық онқоюдың онбелгілі онталаптары онкөрсетілген. онСот онүкімдерін онжәне оншешімдерін онқайта онқарау онтек онқана онморальдық онжәне онқұкықтық онжағынан онғана онемес, онматериалдық онжағынан онда оншығынды онболып онтабылады. онІсті онаппеляциялық онқайта онқарау оністің онматериалдарын онжаңадан он(толық оннемесе онішінара) онзерттеумен, онкуәларды оншақырумен, ондәлелдемелерді онқайта онзерттеумен онжәне онбасқа онда онкүрделі онәрекеттерді онорындаумен онбайланысты онболады. онОсыған онбайланысты, онзаңшығарушы онаппеляциялық оншағым онмәнінің онталаптарын оннақтылай онотырып, онсот онқателерін онжәне ононын онсалдарын онтиімді, онрационалды онжәне онтолық онжоюға онмүмкіндіктер онберетін онқажетті онкепілдіктер онтуғызады. онШағымданушыны онөзінің онпозициясын оннақты онжәне онаргументті онтүрде онкөрсетуге, ононың онберген онқорытындыларының ондұрыстығын ондәлелдейтін онматериалдар онберуге онміндеттейді. онНаразылық онзаңмен онпрокурордың онзаңбұзушылыққа оншара онкөру онактісі онретінде онанықтайды. онҚазақстан онРеспубликасы онПрезидентінің он"Қазакстан онРеспубликасының онПрокуратурасы онтуралы" онкүші онбар онЖарлығының он19-бабына онсәйкес: онпрокурор онКонституцияға, онзаңдарға онжәне онРеспублика онПрезидентінің онактілеріне онқайшы онкелетін оннормативтік онжәне онөзге онде онқұқықтық онактілерге, онмемлекеттік оноргандар онмен онлауазымды онадамдардың оншешімдері онмен онісәрекеттеріне оннаразылық онжасайды. онНаразылық ононы оншығарған онорганға оннемесе онжоғары онтұрған онорганға онберіледі. он онҚР онҚПК-де оннемесе онжоғарыда онаталған онЖарлықта онпрокурордың оннаразылығының онанықтамасын онтолық онтүрде онашып онкөрсетпейді. онАлайда, онзаңның онмағынасынан онмынаны онанықтауға онболады, оняғни, онсот оншешіміне онпрокурордың оннаразылығы он- онбұл онпрокурордың онҚР онКонституциясына, онҚПК-не оннемесе онбасқа оннормативтік онактісіне онқайшы онкелетін онсот оншешімін онтолық оннемесе онішінара онкүшін онжою онтуралы онталабы онкөрсетілетін, онүкім оншығарған онсот онарқылы онжоғарғы онтұрған онсотқа онберілетін онбекітілген оннысандағы онжазбаша онөтініші.Шағым онберудің онжәне оннаразылық онбілдірудің онсалдары онкөрсетілген: он1. онАпелляциялық он(жеке) оншағым онберу онжәне оннаразылық онберу онүкімнің он(қаулының) онзаңды онкүшіне оненуін онжәне ононың онорындалуын онтоқтата онтұрады. он2. онБірінші онсатыдағы онсот онүкімге он(қаулыға) оншағымдану, оннаразылық онберу онүшін онбелгіленген онмерзім онөткеннен онкейін онбір онтәуліктен онкешіктірмей, онталаптарын онорындайды, онсодан онкейін оністі онкеліп онтүскен оншағымдармен, оннаразылықпен онжәне оноларға онқарсылықтармен онқоса онапелляциялық онсатыға онжібереді. онІсті онапелляциялық онтәртіппен онқараудың онуақыты онмен онорны онтуралы онпроцеске онқатысушыларға онапелляциялық онсатыдағы онсот онхабарлайды. онСот онталқылауы онбарысында оншығарылған, онүкім оншығарумен онаяқталған онқаулыға оншағым, оннаразылық онберілген онжағдайда оніс онүкімге оншағымдану онүшін онбелгіленген онмерзім онаяқталғаннан онкейін онғана онжоғары онтұрған онсот онсатысына онжіберіледі. онІстерді онаппеляциялық онтәртіппен онқарау онмерзімі оніс онаппеляциялық онсатыдағы онсотқа онкеліп онтүскен онкезден онесептеледі. он3. онҮкімге он(қаулыға) оншағымданған, оннаразылық онберген онтұлға онөзінің оншағымын, оннаразылығын онапелляциялық онсатыда онсот онотырысы онбасталғанға ондейін онкері онқайтарып оналуға онқұқылы. онПрокурордың оннаразылығын онда онжоғары онтұрған онпрокурор онкері онқайтарып оналуы онмүмкін. онЖоғарыда онайтылғандарды онқорытындылай онкеле онмынаны онанықтауға онболады. онЗаңшығарушы онбірінші онинстанциялы онсоттың онүкімімен онмүдделері онқозғалған онбарлық онсубъектілерге онол оншешімді онеркін оншағымдану онқұқығын онбереді. онБұл онқұқықты онжүзеге онасыру онбарлығына, онқорғау онжәне онайыптау онтарабына онда онтеңдей онберілген. онСот онөндірісінің онбарлық онсубъектілерінің онөзінің онпозициясын оннегіздеуге онқосымша онфактілік онмәліметтерді, онкұжатгарды онжәне онматериалдарды онберу онмүмкіндігі онбар. онШағым онберу оннемесе оннаразылық онкелтіру онқарсы онтарапқа онқұқықтық оншектеулер онтуындатпайды онжәне онқылмыстық оніс онжүргізудің онқағидаларына, онтұлғаның онқұқықтарына онжәне онбостандықтарына онқайшы онкелмейді.
2Апелациялық онсатыда онүкімнің онкүшін онжою оннемесе онөзгерту оннегіздері
2.1 онАппеляциялық онөндірістің онтүсінігі, онкозғау оннегіздері, онпәні онжәне оншектері
он он он он он он он онYкiмнiң онкүшiн онжою оннемесе ононы онөзгерту оннегiздері.Мыналар: онсот онтергеуiнiң онбiржақтылығы онжәне онтолық онеместiгi онсоттың онүкiмде, онқаулыда онайтылған онтүйіндерініңiстiң оннақты онмән-жайларына онсәйкес онкелмеуi,қылмыстықпроцестік онзаңның онелеулі онтүрде онбұзылуы,қылмыстық онзаңның ондұрыс онқолданылмауы,жазаның онқылмыстық онқұқық онбұзушылық онауырлығына онжәне онсотталған онадамның онжеке онбасына онсәйкес онкелмеуi онбiрiншi онсатыдағы онсот онүкiмiнiң онкүшiн онжоюға онне ононы онөзгертуге оннегiз онболып онтабылады.(КПК он433 онбап).Апелляциялық онқараудың оннысанасы.Апелляциялық онсатыдағы онсот онапелляциялық оншағымдар, онпрокурордың онөтінішхаттары онбойынша оністе онбар онжәне онқосымша онұсынылған, онапелляциялық онсатының онотырысында онзерттелген онматериалдар онбойынша онiстiң оннақты онмән-жайын онанықтаудың онжәне онқылмыстық онзаңды онқолданудың ондұрыстығын, оніс онбойынша онiс онжүргiзудi онжүзеге онасыру онкезiнде онқылмыстық-процестік онзаң оннормаларының онсақталуын, онбiрiншi онсатыдағы онсот онүкiмiнiң оннемесе онқаулысының онәділдігін, онзаңдылығын онжәне оннегiздiлiгiн он он онбірінші онбөлігінде онбелгіленген оншектерде онтексередi.
он он он он он он2. онАлқабилер онқатысқан онсоттың онүкімдеріне, онқаулыларына оншағымдарды, онпрокурордың онөтінішхаттарын онқарау онтәртібі онҚПК он69 онбап онқағидалары онбойынша онжүзеге онасырылады.Iс онкелiп онтүскен онкүнінен онбастап онбір онайдан онкешiктiрiлмей онапелляциялық онтәртiппен онқаралуға онтиiс. онЕгер онсот онжаңа онматериалдар онмен ондәлелдемелерді онзерттеу онжәне онжаңа онүкім оншығару онқажеттігіне оннегіз онбар ондеп онтапса, оніс онкеліп онтүскен онкүнінен онбастап онекі онайдан онкешіктірілмей онапелляциялық онтәртіппен онқаралуға онтиіс. онДәлелдi онсебептер онболған онкезде, онкөрсетілген онмерзiмдер онiс онжүргiзуінде оніс онжатқан онапелляциялық онсатыдағы онсоттың онқаулысы онбойынша онбiр онайға онұзартылуы онмүмкiн. онҚажет онболған онжағдайда онiстi онапелляциялық онсатыда онқарау онмерзiмiн онодан онәрi онұзарту онтиісті оноблыстық онжәне оноған онтеңестірілген онсоттың оналқа онтөрағасының онқаулысы онбойынша онжүзеге онасырылуы онмүмкiн. онБұл онретте оністі онқарау онмерзімінің онәрбір онұзартылуы онбір онайдан онаспауға онтиіс. он1. онІсті онапелляциялық онтәртіппен онқарайтын онсот онүкімнің, онқаулының онзаңдылығын, оннегізділігін, онәділдігін онтек оншағымға оннемесе онпрокурордың онөтінішхатына онқатысты онбөлігінде онжәне оншағымға оннемесе онпрокурордың онөтінішхатына онқатысы онбар онсотталғандарға онқатысты онғана онтексереді.2. онЕгер оністі онқараған онкезде онбасқа онсотталғандардың онқұқықтары онмен онзаңды онмүдделерінің онбұзылғаны, онбұл онзаңсыз онүкімнің, онқаулының оншығарылуына онәкеп онсоққаны онанықталса, онсот оносы онКодексте онкөзделген онқағидаларды онсақтай онотырып, ононың оншағым онжасалмаған, онпрокурордың онөтінішхаты онбойынша онқайта онқаралмаған онбөліктерінде онде онжәне онөздері онтуралы оншағым, онпрокурордың онөтінішхаты онберілмеген онадамдарға онқатысты онда онкүшін онжоюға оннемесе ононы онөзгертуге онқұқылы. онҮкімді онөздері онтуралы оншағым, онпрокурордың онөтінішхаты онберілмеген онадамдарға онқатысты онөзгертуге оннемесе ононың онкүшін онжоюға оншағым, онпрокурордың онөтінішхаты онөзіне онқатысты онболатын онадамға онқатысты онүкімнің онкүші онжойылған оннемесе онол онөзгертілген онжағдайда онғана онжәне онқылмыстық онқұқық онбұзушылықты онбірлесіп онжасаған онбасқа онда онсотталғандардың онәрекеттерін онсаралауды онсәйкес онкелтіру онүшін онғана онжол онберіледі.3. онСот онбірінші онсатыдағы онсоттың онүкіміне онапелляциялық оншағым, онпрокурордың онөтінішхаты онбойынша оністі онқарай онотырып, онжекеше оншағымдар, онпрокурордың онөтінішхаттары онболмаған онкезде онде, онегер онсоттың онжекеше онжәне онөзге онде онқаулылары онапелляциялық онсатының оншағымдар, онпрокурордың онөтінішхаттары онбойынша онқабылдаған оншешіміне онқарама-қайшы онкелсе оннемесе оністің онматериалдарына онжәне онзаңға онсәйкес онкелмесе, онолардың онкүшін онжоюға оннемесе оноларды онөзгертуге онқұқылы.
он он он он он он4. онАпелляциялық оншағымды, онпрокурордың онөтінішхатын, оноларға онқарсылықтарды онжәне онтараптардың ондәлелдерін онқарау онбойынша оншығарылған онқаулымен он(үкіммен) оносы онсот онсатысында оніс онбойынша оніс онжүргізу онаяқталады. он1. онЕгер оншағымдардағы, онпрокурордың онөтінішхаттарындағы ондәлелдерді онтексеру онүшін онтиісті онпроцестік онәрекеттерді онорындау онқажет онболса, онсудья оніс онкеліп онтүскен онкүннен онбастап онон онтәулік онішінде оністі онапелляциялық онсатыда онқарауға ондайындау онтуралы онқаулы оншығарады, ононда оналқа онотырысына онтиісті онадамдарды он(сотталған онадамды, онақталған онадамды, онжәбірленушіні, онкуәларды, онсарапшыларды, онмамандарды) оншақыру онжәне онолардан онжауап оналу онтуралы, онматериалдарды онталап онетіп оналдыру онжәне оністі ондұрыс оншешу онүшін онқажетті онөзге онде онәрекеттерді онжасау онтуралы оннақты ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
МИНИCТIPЛIГI
Ш.ECEНOВ AТЫНДAҒЫ КACПИЙ МEМЛEКEТТIК ИНЖИНИPИНГ
ЖӘНE ТEХНOЛOГИЯЛAP YНИВEPCИТEТI
Бизнec жәнe құқық фaкyльтeтi
Құқықтaнy кaфeдpacы
КУPCТЫҚ ЖҰМЫC
Пәнi:Қылмыстық процестік құқығы
Тaқыpыбы:Апелациялық сатыда үкімнің күшін жою немесе өзгерту негіздері
Opындaғaн: ЮП-18-5 тoбының cтyдeнтi
Матжанов Б.Т
Қaбылдaғaн: Aғa oқытyшы
Алибеков С.К
Aқтay 2020
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.Заңды күшіне енбеген сот шешімдері менүкімдеріне наразылық келтіру, шағымданудың түсінігі және тәртібі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.1Аппеляциялық өндірісітің тарихи және салыстыру-құкықтық талдаулар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2. Заңды күшіне енбеген сот шешімдері мен үкімдеріне наразылық келтіру, шағымданудың түсінігі, мәні және маңызы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ...
1.3. Аппеляциялык шағым беру, наразылык білдіру кұқығы және тәртібі ... ... ...
2Апелациялық сатыда үкімнің күшін жою немесе өзгерту негіздері ... ... ...
2.1.Аппеляциялық өндірістің түсінігі, козғау негіздері, пәні және шектері ... ...
2.2.Аппеляциялық сатыдағы өндірістің және шешім қабылдаудың тәртібі ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...
Кіріспе
Курcтық 2.2.XVII жұмыcтың империяcы жaлпы cипaттaмacы. Курстық жұмста апелациялық сатыда үкімнің күшін жою немесе өзгерту негіздерірін қарастырамын.
Курcтық қaзaқ жұмыcтың xaлқының тaриxындa өзектiлiгi. Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес, билік үш салаға бөлінеді: заңшығарушы, атқарушы және сот билігі. Сот билігін жүргізу тек қана соттарға жүктелген және олардың өздерінің өкілеттігіне, атқаратын міндеттеріне қарай жиынтығы сот билігінің жүйесін құрайды. Қылмыстық істі шешу, яғни, айыптау үкімін шығару барысында қылмыстылықты және қылмыстық жауаптылыққа тартылған адамның кінәлілігін немесе ақтау барысында оның кінәсіздігін анықтау тек бірінші сатыдағы соттың міндетіне жүктелген. Сот істі қарап, дұрыс шешім қабылдауы тиіс. Бұл жерде, ең бастысы іс жүргізу тәртібін реттейтін заңдардың, сондай-ақ сотталушы жасаған іс-әрекеттің қылмыстылығын және жаза колдану дәрежесін анықтайтын заңдардың еш бұрмаланбай, қатаң сақталғаны жөн. Осы талаптарға ақтау үкімін шығару, сол сияқты істі қысқарту жағдайлары да бағынады. Айыптау немесе ақтау үкімі, яки істі қысқарту жөніндегі қаулы -- бұл соттың каралған дауға байланысты жасаған қорытындысы. Ол әрдайым тараптардың мүддесіне, ал, кейде тіпті екі жақтың да мүддесіне сәйкес келе бермеуі мүмкін. Өкінішке орай, сот практикасында істі қарау және шешім қабылдау барысында заң ережелерінің бұзылуына жол берілуде. Міне, осынау құкық бұзушылықтар мен кемшіліктерді жойып, кылмыстық іс жургізудегі әділеттілікті қамтамасыз ету апелляциялық сот өндірісіне жүктеліп отыр. Істі бірінші сатыда толық және әділ қарауға кепілдік орнату, ең алдымен әділ үкім шығаруды қамтамасыз ету мен сотты кездейсоқ қателесуден қорғау міндеттерін алдыға тартады. Сол себепті де сот шешімдерін кайта қарау институты осы талаптарға сай негізделеді, яғни сот шешімі немесе үкімі сотгыкқ тексеруге жатқызылады. Сот өндірісінің осындай нысандарының бірі аппеляция болып табылады. Қазакстан Республикасының Конституциясы әрбір адамға өзінің құқыктары мен бостандықтарының соттық корғалуына кепілдік береді. Қылмыстық сот өндірісі және бас сот талқылауы барысында азаматтардың құқықтары шектелуі мүмкін болғандықтан, Қазакстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексі қылмыстық істерді объективті және әділ шешілуінің маңызды тәсілдерінің бірі ретінде сот үкімдері мен қаулыларына шағымдану, наразылық білдіру және сот шешімін қайта қарауды тиянақты түрде көрсеткен. Апелляциялық сатыдағы (инстанциядағы) өндіріс - күшіндегі заңның новелласы болып табылады. Алайда, кылмыстық іс жүргізудің бірде-бір сатысы жана ҚПК-сі қабылданған уакыттан бері мұндай өзгертулерге ұшыраған жоқ. Апелляциялық өндірістің алғашқы варианты заңшығарушы істердің сотта қаралу нәтижелерін тексеру нысанында болды. Істердің апелляциялық тәртіппен кайта қаралу тәртібі, ол кұрылған сәттен бастап көптеген сенімсіздіктер туғызғандығын айта кету керек. ҚПК-нің тиісті ережелерінің сот шешімдерін шағымдану және наразылык білдіру тәртібі бұрынғыкассациялық және апелляциялық өндірістің жеке элементтерін біріктірді. Яғни, бұл жерде бұл шағымдану, наразылық білдіру тәртібінің жаңадан туылғандығы жөнінде айтуға болады.
Апелляция институты Қазақстанның қүқықтық жүйесі үшін бейтаныс болғандыктан, апелляциялық өндіріс туралы ережелердің іс жүзінде қолданылу проблемалары кім-кімді де қызықтырары анық. Бұл жерде қылмыстық іс жүргізу қызметі субъектілерінің алдында тұрған міндеттердің үлкен маңыздылығын, күрделілігін және айрықшалығын ескере отырып, апелляциялық өндіріске арналған отандық құкықтық әдебиеттердің жоқтың қасы екендігін, ал қазақ тіліндегі ондай әдебиеттердің жоқ екендігін айта кету
керек.
Курстық жұмыстың өзектілігі.Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу құқығында алғаш рет қылмыстық іс жүргізудің жаңа сатысы, заңды күшіне енбеген сот үкімдері мен қаулыларына шағымдану, наразылық білдіру, яғни апелляциялық сатысын кешенді түрде талдау жасауға талпынысымен анықталады. Курстық жұмысты жазу барысында, қылмыстық сот өндірісіндегі жаңа саты, апелляциялық сатының мәнін, мазмұнын ашуға, тәжірибеде қолданылуын зерттеуге, тарихи және салыстыру-қүқықтық талдаулар жасауға және қылмыстық іс жүргізу сатыларының ішінде алатын маңызды орнын ашуға мүмкіндік береді.
Осы жоғарыда айтылғандарды ашу, зерттеу және талдау жасау бітіру жұмысының мақсаты болып табылады және ол мақсаттарды шешу үшін келесі міндеттерді орындау қажет:
- заңды күшіне енбеген сот шешімдері мен үкімдеріне наразылық
келтіру, шағымданудың түсінігі, мәні және маңызы, апелляциялық өндірістің
мазмұнын анықтау;
- апелляциялық шағымдануға қүқықты тұлғаларды, олардың
тәжірибеде қалыптасқан шағымдану, наразылық білдіру әрекеттерін зерттеу;
- апелляциялық сатыда істі қарау тәртібін және оның бұрынғы
кассациялық, апелляциялық сатылардан айырмашылығын ашу;
- апелляциялық өндірісітің тарихи және салыстыру-құқықтық
талдауларын шығару.
Зерттеу пәні:Қылмыстық процестік құқығы
Курcтық жaлғacтыру жұмыcтың деген мaқcaты: апелациялық сатыда үкімнің күшін жою немесе өзгерту негіздерірін зерттеу.
Курcтық негiзiнен жұмыcтың тaныcу құрылымы: Бұл aрқылы курcтық жүргiзiледi. жұмыc Екiншi, кiрicпе aрнaйы бөлiмнен aнтрoпoлoгиялық және де екi зерттеуге негiзгi Түрiк бөлiмнен мемлекетiнiң тұрaды.Қoрытынды Axмет Иaccaуи және кеcенеciн қoлдaнылғaн тұңғыш әдебиеттер тiзiмiнен тұрады.
1.Заңды онкүшіне оненбеген онсот оншешімдері онменүкімдеріне оннаразылық онкелтіру, оншағымданудың он он он онтүсінігі онжәне онтәртібі
1.1Аппеляциялық онөндірісітің онтарихи онжәне онсалыстыру-құкықтық онталдаулар
Апелляциялық өндірістің тарихи және салыстыру-құқықтық талдауларын, мен үш бөліммен қарастырдым: 1) қазақтардың дәстүрлі құқығы бойынша шешімдерін қайта қарау институты; 2) кеңестік дәуірде Қазақстан соттарының шешімдерін қайта карау институттары және 3) кассациялық өндірістен апелляциялық өндіріске өту. 1. Қазақтардың дәстүрлі құқығы бойынша шешімдерді қайта қарау институты Қазақстанның сот өндірісі кез келген ұлттық құрылым сияқты дәстүрлі құқық негізінде дүниеге келген еді. Қоғамның және оның институттарының дамуына байланысты қазақтардың дәстүрлі кұкығы да дамып, жетілдіріліп отырды. Қазақстан Ресейге қосылғаннан кейін оның аумағында қылмыстық іс жүргізудің екі түрі қолданылды: Біріншісі, қазақтардың дауларды, құқық бұзушылықтарды және қабылданған шешімдерге шағымдануды шешуде ұлттық салт-дәстүрге негізделген дәстүрлі құқық бойынша сот өндірісін жүргізу: Екіншісі, Қазақстанда тұратын орыстардың мүддесіне қатысты істер бойынша сот өндірісін жүргізу. Сот өндірісінің екінші түрі бойынша іс орыс тілінде және Ресей заңдары негізінде жүргізілді. 1917 жылғы Қазан төңкерісі елдегі биліктің еңбекші тап кеңестерінің қолына көшкендігін әйгілеп берді. Революция жасақтаған кеңестік өкімет органдары Қазақстандағы бұрынғы соттарды жойып, олардың орнына жаңасын құра бастады. Қазакстандағы сот жүйесінің кұрылуы және оның дамуы Қазақстан заңнамасының өркендеуіне және мемлекеттік мәртебесінің өзгеруіне байланысты бірнеше кезеңдерді қамтыды. Қазақтардың ежелгі дәстүрлі құқық нормаларын жан-жақты зерттеп алмайынша, Қазақстан Республикасындағы апелляциялық өндіріс жайлы толықкқанды әңгіме айту тіпті де мүмкін емес. Өкінішке орай, отандық қылмыстық процесс жүйесінде соттың үкімдері мен шешімдерін апелляииялық кайта карау институты соңғы уақыттарда ғана пайда болғандыктан, Қазан төңкерісіне дейінгі қазақ құқықнамасынан бұл тақырыпты дөп басып тауып алудың қиын екені де рас. Дәстүрлі кұқық туралы сөз қозғау үшін, біріншіден, оның құрамы жағынан біркелкі болмағанын атап өткеніміз жөн. Ол сипаты жағынан әр түрлі нормалар мен институттардың басын біріктірді. Әйтсе де, бұлар өмірде бір-бірінен тым алшақ емес, қайта іштей өзара астасып, біте қайнасып жатқандай еді. Түп тамыры сонау тереңде жатқан кейбір нормалар мен институттардың күні кешегі- XIX ғасырға дейін сақталып келгеніне тарих 4 куә. Бәлкім, сондықтан да болар, қазақтың дәстүрлі құқығындағы қайсы бір нормалардың қашан пайда болғанын тап басып айту оңай емес. Қазан төңкерісіне дейін қазақтардың дәстүрлі құқығында қылмыстық және азаматтык құқық бұзушылық ұғымдарының арасындағы шектеулер білінер-білінбес қана болды. Қазақтардың құқықтық пікірінің дамуы жөнінде XIX ғасырдағы әйгілі қазақ ғалымы, Шығыстың ғаламат зерттеушісі Ш.Уәлиханов былай дейді; Қылмыс пен тәртіпсіздік жөнінде жан дүниесі бөлек, тұрмыс-салты басқаша дамыған қырғыздардан (қазақтардан) орыстармен немесе басқа еуропалықтармен бірдей көзқарасты талап ету дұрыс емес. Қазактың белгілі ғалымы, заңгер Т.Культелеев те өз кезегінде: Қазақ құқығында арнайы қылмыс деген термин болмаған, оның орнына жаман іс немесе жаман қылық деген сөздер қолданылған деп ой түйеді. Шын мәнінде. қылмыс ұғымы жаман іс-әрекет пен астасып, ол қоғамға келтірілген шығын ретінде емес, жәбірленушінің немесе онын туыстарының наразылығы ретінде бағаланды, Ал, мұндай жағдай, әрине, жәбірленушінің немесе оның туыстарының қарсы жақтан сыйақы төлеуді талап етуімен аяқталатын. Сондықтан, тіпті адам өліміне байланысты іс те екі жақтың келісімімен, құн төлеу арқылы шешімін табатын. Бұл кісі қазасының орнына жатыстырылатын материалдық өтем деп қабылданды.. Феодализм тұсында қоғамдық қатынас жеке меншікке негізделгендіктен, құқық та көбіне осыған ыңғайланды. Сол үшін де, жауаптылық жасалынған іс-әрекеттің ауыр, жеңілдігімен емес, ашығын айтқанда, жәбірленуші мен кінәлінің қай қоғамдық топқа жататындықтарымен өлшенді. Ол (уақыттарда қазақ қоғамында қылмыс пен азаматтық тәртіп бұзушылық ұғымдарының арасында нақтылы шектеулер болған жоқ. Жәбірленуші - талапкер, ал қылмыскер - жауапкер деп аталды. Қылмыстық іс-әрекеттің де, азаматтық құқық бұзушылықтың да нәтижесі келтірілген зиян деп бағаланды. Тәуке ханның заңдар жинағында көптеген қылмыстық және азаматтыққұқықтық нормалар және дәстүрлі құқық нормалары болды. Қазақтың дәстүрлі құқық жүйесін зерделей отырып, онда мынадай элементтердің бар екендігін байқаймыз: а) әдет-ғұрып; ә)билер сотының іс-тәжірибесі; б) билер құрылтайының ережесі. Бұл үш белгі өзара тығыз байланысты. Билер сотының іс-тәжірибесі немесе сот өнегесі, сондай-ақ, билер құрылтайының ережесі қолданыстағы құқықтық дәстүрлерді тұрақты түрде толықтырып, өзгертіп отырды. Заңдық күші бар әдет-ғұрыптар негізінен арнайы еш жерде жазылмаған, олар қысқа қайырылған нақыл сөздер, мақал-мәтелдер ретінде ұрпақтан-ұрпаққа ауыз екі жолмен жеткізіліп келген. Міне, хан Тәуке осылардың бәрін жинап, бір зандар жинағының -- Жеті жарғының аясына жүйелеп топтастырған. Билер сотының іс-тәжірибесі қазақтың дәстүрлі кұқығын дамытуда маңызды рөл атқарды. Атақты билердің жекелеген нақыл сөздері немесе 5 үкімдері сондай ұқсас істерді қараған кезде үлгі ретінде қолданылды. Сөйтіп, келе-келе олар заңдық күшке ие болды. XIX ғасырдың екінші жартысына дейін билердің шешімдері еш жерде қағазға түсірілмеген. Олар калайда ауыздан-ауызға таратылып отырған. Тек XIX ғасырдың екінші жартысынан кейін ғана билер кітабы енгізілді. Онда билер шығарған үкімдердің немесе шешімдердің қысқаша мазмұны жазылды. Кейбір жағдайларда билер сотының үкімдері жазба кұжат ретінде жеке рәсімделді. Қазақтардың қылмыстық дәстүрлі құқығы тарихын зерттеу барысында Қазақстанның Қазан төңкерісіне дейінгі саяси жағдайына назар аударудың мәні зор. Қазақстан Ресейге қосылғанға дейін мұндағы ең жоғары мемлекеттік билік ханның қолында болды. Ханның билігін қорғау тек сұлтанға тапсырылды. Сот және заң шығару міндеттерін хан билер кеңесімен бірлесе отырып, қазақтардың дәстүрлі құқығы негізінде жүзеге асырды. Егер дәстүрлі құқықта қайсыбір құқықтық жағдайды реттейтін норма жоқ болса, хан сол кемшіліктің орнын өзінің заң шығарушылық қызметімен ыңғайластырды. Мұндай кезде ханның соттық шешімі дәстүрлі құқыққа енгізілген маңызды толықтырылу деп есептеліп, соның негізінде жаңа құқықтық норма жасалынды. Хан жүргізген соттық талқылау ең соңғы сот инстанциясы деп саналды. Хандар мен сұлтандар ықпалды билерді қатыстыра отырып, аса маңызды істерді қарады. Билер соты процестің бәсекелестігіне негізделді. Екі жақ дауды шешу үшін өздерінің қалаулары бойынша сөздерін бір биге немесе бірнеше биге арнады. Талапкерге шағымға қатысты дәлелдемелерді тапсыру міндеттелді. Жауапкерге өзін ақтайтын барлық дәлелдемелерін ұсынуға мүмкіндік берілді. Бұдан басқа, егер тараптар арасында келісім орнаса, қылмыстық процесті кез келген сатыда тоқтатуға рұқсат етілді. Соттық тергеу ісі басынан аяғына дейін ешқандай жазбасыз, ауызша жүргізілді. Қазактардың дәстүрлі құқығы билер соты шығарған шешімдерге тарптардың шағымдану мүмкіндігін қарастырғанын атап өткеніміз жөн. Бұл институттың өзіне тән ерекшеліктері де болды. Шағымдану құқығына ешқандай шек қойылмады. Билер сотының шешімі жөнінде басқа бір биге немесе хан сотына шағымдануға ерік берілді. Шешім жарияланғаннан кейінгі шағымдану мерзіміне де шек белгіленбеді. Шағымданушы өзінің қалауы бойынша, өзі сенім білдірген кез келген биге өтініш білдіруге құқылы болды. Би талапкердің, сондай-ақ, екі жақтың тілегіне сүйеніп, істі өндірісіне қабылдады. Істі қараған хан (би) шығарылған шешімнің әділдігіне көзін жеткізсе, бұл жөнінде арызданушыны хабардар етті. Егер хан (би) алдыңғы шешімді қостап бекітсе, шағымданушы судьяға жабушы ретінде айыпталып, тиісінше жазаланды. Ал, егер шағым орынды деп табылса, хан (би) шешіміне шағым түскен биге келіп, екеуі кінәлаушымен жәбірленушінің көз алдында істі қайтадан қарады. Шешімнің әділетсіздігі дәлелденген жағдайда, хан (би) жаңадан шешу үшін істі әлгі 6 биге кері тапсырды. Сол жерде, егер шешім қабылдаған бидің біржақтылығы әшкереленсе. онда хан (би) істі басқа биге өткізді. 2. Кеңестік дәуірде Қазақстан соттарының шешімдерін қайта қарау институттары. 1917 жылдың 25 қазанында Ресейде жаңа өкімет - Кеңестер өкіметі жарияланды. Осы кезеңде сот жүйесіндегі институттар, сондай-ақ сот шешімдерін қайта карау мәселелері шешімін қалай тапты дегенге келер болсақ, Кенес өкіметі өзінің сот құрылысы және сот өндірісі саласындағы жұмысын, ең алдымен ескі сот аппаратын жойып, жаңа өкіметтің талабы мен мұратына сай келетін жаңа сот жүйесін кұруға бағыттағанын атап өткеніміз жөн. Осы бағытта жасалған алғашқы қадам 1917 жылы Сот туралы №1 декреттің кабылдануымен басталды. онМіне, оносы ондекрет онарқылы он революцияға ондейінгі онқолданыста онболған онескі онсот онжүйесін таратудыңнегізі онқаланған онеді. онСондай-ақ, оносы онжәне онкейін онқабылданған онсот онтуралы он№2 онжәне он№3 ондекреттер онарқылы онсот оншешімдерін онқайта онқараудың онжалғыз оннысаны он -- онкассация онбелгіленді. онСот онтуралы он№ он1 ондекрет онреволюцияға ондейінгі онсот онинституттарын, онсоның онішінде онапелляцияны онда онжоюмен онқатар онжаңа онсот онжүйесІн онбекітті. онОл онжергілікті онсоттар онжәне онреволюциялық онтрибуналдардан онқұралды. он1918 онжылдың он7 оннаурызында онжарияланған онСот онтуралы он№2 ондекретте онаппеляциялық онөндіріске онрұқсат онетілмейтіндігі онжәне онсот оншешімдерін онқайта онқараудың онжалғыз оннысаны онкассация онекендігі оннақтылана онтүсіп, онбірінші онрет онүкімнің онкүшін онжоюға оннегіз онболатын онжайт-таратып онкөрсетілді. он1918 онжылдың он20 оншілдесінде онқабылданған онСот онтуралы он№3 ондекрет оннегізінен онСот онтуралы он№ он1 онжәне он№2 ондекреттердің онережелерін онтолықтырып, онкассациялық онөндіріске онқатысты оннормаларды оннақтылап онберді. онОсы ондекретке онсәйкес онсот оншешімінде он500 онрубльге ондейін онақшалай онөтем оналуға онжәне он7 онкүнге ондейін онбостандығынан онайыруға онжаза онтағайындалған оністер онбойынша онкассацияға онрұқсат онетілмеді. он1922 онжылы онсот онреформасын онжүргізудің оннәтижесінде онРСФСР-дың онсот онқұрылысы онтуралы онереже онқабылданды. онОсы онережеге онбайланысты онРСФСР онаумағындағы онекі онтармақты онсот онжүйесі он(халық онсоттары онжәне онреволюциялық онтрибуналдар) онқолданылуын онтоқтатты. онКассациялық онинстанция онретіндегі оналты онхалық онсудьясы онқатыстырылатын онхалык онсоттары, онгуберниялық онреволюциялық онтрибуналдар. онХалық онсудьяларының онкеңесі онтаратылып, онолардың онуәкілеттігі онгуберниялық онсотқа онберілді. онОл онбірінші онинстанциядағы онсот онретінде онаса онмаңызды онкылмыстық онжәне оназаматгык оністерді онқарады онжәне онхалық онсоттары онқарайтын оністер онүшін онкассациялық онсоттың онміндетін онатқарды.[6,10] онҚылмыстық оністер онжөніндегі онкассациялық оналқа онҚазақстанның онгуберниялық он(облыстық) онсоттары онүшін онқылмыстық оністер онбойынша онкассациялық онинстанция онболып онтанылды. онКассациялық оналқаның онсот онмәжілісі онқұрамына онтөрағалық онетуші онжәне онекі онмүшесі оненгізілді. он7 онҚылмыстық оністер онжөніндегі онсот оналқасы онбірінші онсатыдағы онсот онретінде онмемлекеттік онмаңызы онбар оністерді онкарады. онОның онкұрамына онда онтөрағалық онетуші онжәне онекі онмүшесі оненгізілді. онКассациялық оншағым, оннаразылық онжасау онқұқығын онпроцесс онбарысында онайыптаушының онміндетін онатқаратын онпрокурор, оназаматтық онталапкер онжәне ононың онмүддесін онқолдаушы онөкілдері, онайыптаушы, ононың онзаңды онөкілдері онжәне онқорғаушылары ониеленеді. онСонымен, он1959 онжылғы онсот онқұрылысы онтуралы онзаң онбойынша онҚазақ онКСРінде онсот онәділдігі онреспубликаның онЖоғарғы онсоты, оноблыстық онсоттары, онаудандық он(қалалық) онхалық онсоттары онарқылы онжүзеге онасырылды. онОсы онҚылмыстық оніс онжүргізу онкодексі он(1959 онжыл) онҚазақ онКСР онаумағында онеліміз онтәуелсіздік оналып, онҚазақстан онРеспубликасының онжаңа онҚылмыстық оніс онжүргізу онкодексі онқабылданғанға ондейін он(І997 онжылдың он13 онжелтоксаны) онқолданыста онболды. онМіне. онсол онуақыттан онбастап, онбіздің онмемлекетіміздің онқылмыстық оніс онжүргізуінде онсот оншешімдерін онқайта онқарау онинститутының онмүлдем онжаңа онтарихы онбасталды. он3. онКассациялық онөндірістен онапелляциялық онөндіріске онөту' онҚазақстан онРеспубликасының онКонституциясы онмемлекеттің онең онтиімді онқұрылысы онбилікті онүш онтармаққа онбөлу онқағидасын онбекітті. онОлар он- онзаң оншығарушылық онатқарушылық онжәне онсот онбилігі. онОсылардың онішіндегі онсот онбилігін онжүргізу онтек онбірыңғай онсоттарға онжүктелген. онАпелляция онинституты онҚазақстанның онқұқықтық онжүйесі онүшін онбейтаныс онболғандықтан, онапелляциялық онөндіріс онтуралы онережелердің оніс онжүзінде онқолданылу онпроблемалары онкім-кімді онде онқызықтырары онанық. онБұл онмәселені онзерттеуді онең оналдымен онапелляциялық онөндіріс онтуралы онзаңнамаларды онталдаудан онбастағанымыз онжөн онсияқты. он1997 онжылдың он13 онжелтоқсанында онқабылданып, он1998 онжылдың он1 онқаңтарында онкүшіне оненген онҚазақстан онРеспубликасының онжаңа онҚылмыстық оніс онжүргізу онкодексі онсот оншешімдерін онқайта онқараудың онтөрт онсатысын онқарастырады: он-соттың онәлі онзаңдық онкүшіне оненбеген онүкімдері онмен онқаулыларын онқайта онқараудың онекі онсатысы он(апелляциялық онжәне онкассациялық оншағымдану, оннаразылық); он-соттың онкүшіне оненген онүкімдері онмен онқаулыларын онқайта онқараудың онекі онсатысы он(қадағалау онинстанциясындағы онөндіріс онжәне онжаңадан онашылған онмәнжайларға онбайланысты оніс онбойынша онөндірісті онқайта онбастау онсатыларын онқолданысқа онжіберді. онАл, онҚІЖК-нің онсоттардың онқылмыстық оністерді онапелляциялық онтәртіппен онқарау онтуралы онережесін онқолдануды оналдымен он2000 онжылдың он1 онқаңтарына ондейін, онсосын он2003 онжылдың он1 онқаңтарына ондейін онкейінге онқалдырды. он"Заңдық онкүшіне оненбеген онсот оншешімдеріне онапелляциялық, онкассациялық оншағымдану онжәне оннаразылық онбілдіру" онҚІЖК онқолданысқа оненгізілгеннен онкейін он1998 онжылдың онI онкаңтарынан онбастап онөмірге онжолдама оналды. он9 онбаптан онтұратын онбұл онтарау онкассациялық онөндірістің оннегізгі онережелерін онреттейтін онмынадай он8 онжайттарды онқарастырды: онсот онүкімдеріне оншағымдану онжәне оннаразылық онбілдіру онсубъектілері он(396-бап), онжәне оншағымдарды, оннаразылықтарды онөзгерту, онтолықтыру, онкері онқайтару онжөніндегі онолардың онқұқықтары онтуралы он(402- онбаптың он3, он4-тармақтары), оншағымдану онжәне оннаразылық онбілдірудің онтәртібі онмен онмерзІмдері онтуралы он(398,399-баптар), оншағым онберуге, оннаразылық онбілдіруге онарналған онмерзімді онқалпына онкелтіру онтәртібі онтуралы он(400-бап), оншағымның онберілгендігі, оннаразылыктың онбілдірілгендігі онжөнінде онтараптарды онхабардар онету он(401-бап) онжәне оністің онқаралатын онуақыты онмен онорны онжайлы онтараптарды онқұлақгандыра онотырып, оністі онапелляциялық онинстакциядағы онсотқа онжіберу онтуралы он(402-бап), онбірінші онсатыдағы онсоттың онқаулысьша оншагымдану, оннаразылық онбілдіру онтуралы он(403-бап). он2001 онжылдың он11 оншілдесіндегі он"Заң онтараудың онтақырыбынан онжәне онкөрсетілген онбаптардың онмазмұнынан онкассациялық ондеген онсөзді оналып онтастап, онаталмыш онтарауға онмынадай онөзгертулер онмен онтолықтырулар оненгізді: он-396 онбап он(Үкімге онапелляциялық онжәне онкассациялық оншағым онберу, оннаразылық онбілдіру онқұқығы) онапелляциялық оншағымдануға онжәне оннаразылық онбілдіруге онжататын онүкімдердің онқатарынан онҚазакстан онРеспубликасы онЖоғаргы онсотының онүкімдері оналып онтасталды; он-397-бап он(Заңды онкүшіне оненбеген онүкімдерге онберілген оншағымдарды, оннаразылықтарды онқарайтын онсоттар) она) онүкімдерге онбайланысты оншағымдар, оннаразылықтар онұсынылатын оналқалардың онатаулары онөзгертілді: онсот оналқасы онендігі онжерде он"қылмыстық оністер онжөніндегі оналқа" ондеп онаталады, оняғни онтиісінше он"облыстық онжәне оноларға онтеңестірілген онсоттардың..." онжәне он"Қазақстан онРеспубликасы онЖоғарғы онсотының..." ондеген онтіркестерге онжалғасып онжазылады; онә) онсот оноргандарының онқатарынан он"Қазақстан онРеспубликасы онЖоғарғы онсотының онПрезидиумы" оналып онтасталынды; онб) онбап онбір онбөлікті онүш онтармақтың онорнына онекі онбөлікке онбөлінген; он-398 он - онбап он(Үкімге оншағымдар, оннаразылықтар онберу онтәртібі) он-өзгеріссіз онқалдырылды. он-399-бап он(Үкімге оншағымдану, оннаразылық онбілдіру онмерзімдері) он -- онон онкүннің онішінде ондеген онсөздер онон онтәулік онішінде ондеп онөзгертілді; он-40О-бап он(Шағым онберуге, оннаразылық онбілдіруге онарналған онмерзімді онқалпына онкелтіру онтәртібі) он- онтөрағалық онетуші онұзақ онуақытқа онжоқ онболып, ононы онсол онсоттың онбасқа онсудьясына онауыстыруға онбайланысты онөткізілген онуакытты онқалпына онкелтіру онжөніндегі онөтініш онкұкығы онтуралы онтолықтыру онсақталынды он(2000 онжылдың он5 онмамырындағы онзаң); он1997 онжылдың он13 онжелтоқсанында онқабылданған онҚазақстан онРеспубликасының онҚылмыстық оніс онжүргізу онкодексін онкүшіне оненгізу онтуралы онзаңның он5-бабы онапелляциялық, онөндіріс оннормаларын оненгізудің онмынадай онтәртібін онбелгіледі: онОсы онКодекстің онқылмыстық оністерді онсоттың онапелляциялық онтәртіппен онқарауы онтуралы онережелері онолардың оніске онасырылуы онүшін онқажетгі онжағдайлар онжасалуына онқарай, онбірақ он2000 онжылғы он1 онқаңтардан онкешіктірілмей онкүшіне оненгізіледі. онАталған оннормалар онкүшіне оненгізілгенге ондейін онапелляциялық он9 онтәртіппен онқарауға онжататын оністердІ онкассациялық оншағым онжасау, оннаразылық онбілдіру онтәртібімен онтиісті онсотгар онқарайды. онСонымен, онқазіргі онуакытта онҚІЖК-нің он404-бабы онмынадай онредакцияда онжұмыс оністейді; он1. онАпелляциялык онтәртіпте оністі онқарайтын онсот онүкімнің онзаңдылығын, оннегізділігін, онәділдігін онтек онүкімге оншағым онберілген оннемес оннаразылық онбілдірілген онбөлігінде онжәне онтек оншағым оннемесе оннаразылық онбілдірілген онсотталушыларға онқатысты онғана онтексереді. он2. онЕгер оністі онқараған онкезде онзаңсыз онүкімнің онқабылдануына оналып онкелген онбөлігінде онжәне онтек оншагым оннемесе оннаразылық онбілдірілген онсотталушылардың онқұқықтары онмен онзаңды онмүдделерінің онбүзылуы онбелгілі онболса, онсот оносы онКодексте онкөзделген онережелердІ онсақтай онотырып, онүкімді, онсондай-ақ, оншағым онберілмеген, оннаразылық онбілдірілмеген онбөлігінде онде онжәне оншағым онбермеген, оннаразылық онбілдірмеген онадамдарға онкатысты онда онжоюға оннемесе онөзгертуге онқұқылы. онІс онжүргізу онәрекеттеріне, онсот оншешіміне, онсот онөндірісіне оншағымдану онеркіндігінің онконституциялық онұстанымын онорындау онмақсатында онзаң онтараптардың онжарыспалылығы онмен онтең онқұқықтылығы оннегізінде онайыптауға онжәне онқорғауға оншағымдану, оннаразылық онбілдіру онүшін онбірдей онқұкық онбереді. онТараптар онжасалынған оншағымдарға, оннаразылыктарға онқатысты онөз онойларын онайтуға, онөздерінің онқарсылыктарын онбілдіруге, оніс онкұжатгарын онбірінші онсатыдағы онсотта онқаралмаған онқосымша онматериалдармен онтолықтыруға онмүмкіңдік оналды. онЕгер оншағымдану, оннаразылық онбілдіру онмерзімдері ондәлелді онсебептермен онөтіп онкетсе, оноларды онқалпына онкелтіруге онкепілдік онберілді. онЖаңа онзаңнаманың онжағымды онжетістігі онретінде оністі онқайта онқараудағы онтексеру онтәртібінІң онсақталып онқалғандығын онайтуға онболар онедІ. онҚылмыстык оністер онбойынша онкандай онда онбір ондаулы онмәселелер онтуындай онқалған онжағдайда, онсоттарға онөз онбастамасымен онбұл онжөнінде онбаяндама онжасауды онміндеттейтІн оносынау онкөне онримдік онтәртіп онкезінде онЕуропа онелдерінің онзаңнамаларынан онеркін онорын оналса, онкейін онКСРО онмемлекеттерінің онкодекстеріне оненіп, онҚазақстанның онаумағында онда онкеңінен онқолданылды.Істерді онкассациялық онқайта онкараудың онкөп онжылдық онтәжірибесі оншағым онмен оннаразылық, онәдетте, онсот оншешімінің онтек онқайсыбір онбөлігін онғана онқозғайтындығы онжөнінде онсот онөндірісіне онқатысушылардың онкөздерін онәбден онжеткізді. онАйталык, онсотталушылардың онбарлығы онбірдей онүкімге оншағымдана онбермейтіндігі онтуралы онқаншама онмысалдар онбар оннемесе онсотталушылардың онтек онкейбіреулеріне онғана онбайланысты оннаразылықтар онжасалады, оняки оншағымдар онмен оннаразылықтар онкөбіне онүкімнің онтек онбелгілі онбір онбөлігіне онғана онқатысты онболады. онМіне, оносындай оншағымдар онмен оннаразылыктарды онқараған онсоттың онкейбір оншешімдері онбасқа онсотталушылардың онмүддесіне онкері онәсерін онтигізуі онмүмкін онғой. онСондыктан онда, он(ҚІЖК он404-баптың он2-бөлігі) онүкімнің оншағым онберілмеген, оннаразылық онбілдірілмеген онбөлігіне онде онжәне оншағым онбермеген, оннаразылык онбілдірмеген онадамдарға онқатысты онда онтөрелік онайтуды онсоттьң онқұзырына онқалдыра онотырып, онмынадай оннорманы онбекітті: онЕгер оністі онқараған онкезде онзаңсыз онүкімнің онқабылдануына оналып онкелген онсотталушылардың онқұқықтары онмен онзаңды онмүдделерінің онбұзылуы онбелгілі онболса, онсот оносы онкодексте онкөзделген он10 онережелерді онсақтай онотырып, онүкімді, онсондай-ақ оншағым онберілмеген, оннаразылық онбілдірілмеген онбөлігінде онде онжәне оншағым онбермеген, оннаразылык онбілдірмеген онадамдарға онкатысты онда онжоюға оннемесе онөзгертуге онқұқылы. онЯғни, онүкімнің оншағым онжәне оннаразылық онжасалмаған онбөлігіне онқатысты оншешім онқабылдау онмәселесі онбелгіленді.
1.2. онЗаңды онкүшіне оненбеген онсот оншешімдері онмен онүкімдеріне оннаразылық онкелтіру, оншағымданудың онтүсінігі, онмәні онжәне онмаңызы
он он он он онКіріспе онбөлімінде онатап онөткендей, онҚазақстан онРеспубликасының онКонституциясына онсәйкес, онбилік онүш онсалаға онбөлінеді: онзаң оншығарушы, онаткарушы онжәне онсот онбилігі. онСот онбилігін онжүргізу онтек онқана онсоттарға онжүктелген онжәне онолардың онөздерінің онөкілеттігіне, онатқаратын онміндеттеріне онқарай онжиынтығы онсот онбилігінің онжүйесін онкұрайды. онҚазакстандық онсот онжүйесінің оннегізін, онмәнін онанықтайтын онқұқықтық онактілер онҚазақстан онРеспубликасының онКонституциясы онжәне он"Қазақстан онРеспубликасындағы онсот онжүйесі онжәне онсудьялардың онмәртебесі онтуралы" онКонституциялық онзаң онболып онтабылады. онБұл онқұқықтық онактілерге онсәйкес, онсоттар онинстанцияларға онбөлінеді. онБірінші онинстанциялы онсот он- оністі онмәні онбойынша онқарайтын онсот. онЕкінші онинстанциядағы онсот он- онзаңды онкүшіне оненбеген онсот оншешімдері онмен онүкімдеріне оннаразылық онжәне оншағым оннегізінде оністерді онаппеляциялық онтәртіпте онқайта онқарайтын онсот. онҮшінші онинстанция он- онзанды онкүшіне оненген онсот оншешімдері онмен онүкімдерін онқадағалау онтәртібінде онкайта онқарайтын онсот. онЖоғарыда онаталған онсоңғы онекі онинстанциядағы онсоттар онөздеріне онзаң онжүктеген онтәртіпте онI онинстанциялы онжәне онодан онкейінгі онсоттардың онүкімдерінін, оншешімдерінің, онқаулыларының оннегізділігін онжәне онзаңдылығын онтексереді. онТексеру онсатысының онең онбасында онаппеляциялык онтұрады. онІсті онбірінші онсатыда онтолық онжәне онәділ онқарауға онкепілдік онорнату, онең оналдымен онәділ онүкім оншығаруды онқамтамасыз онету онмен онсотты онкездейсоқ онқателесуден онкорғау онміндеттерін оналдыға онтартады. онСол онсебепті онде онсот оншешімдерін онқайта онкарау онинституты оносы онталаптарға онсай оннегізделеді, оняғни онсот оншешімі оннемесе онүкімі онсоттық онтексеруге онжатқызылады. онСот онөндірісінің оносындай оннысандарының онбірі онаппеляция онболып онтабылады. онОның оншығу онтарихы онсонау онкөне онримдік онқұқықтан онбастау оналады. онОл онзаңды онкүшіне оненбеген онсот оншешімдерін онайта онқарау онсатысы онретінде онжақсы онтаныс. онҚР онҚПК-сі онаппеляциялық онөндірісті онзаңды онкүшіне оненбеген онсот оншешмдері онмен онүкімдерін онқайта онқарау ондеп онтүсінеді. онҮкімнің онзаңды онкүшіне оненуі онсот оншешімінің онатқарылуға онжіберілгендігін онбілдіреді. онБасқаша онайтқанда, оносы онуақыттан онбастап онсот онмемлекеттің онеркі, онҚазақстан онРеспубликасының онтерриториясындағы онбарлық оназаматтарға, онзаңды онтұлғаларға, онмемлекеттік оноргандарға онміндетті онболып онсаналады онжәне онөзінің онқұқықтық онкүшіне онбайланысты онзаң онактісіне онтең онболып онтабылады. он онЗаң оншығарушы онсот онқателерін онанықтау онжәне ононы онжою онмақсатында онҚР онҚПК-нің онкез-келген онуәкілетті онсубъектілері оншағымдануға онжәне оннаразылық онбілдіруге онқұқықты онон онтәуліктік онмерзім онбелгілейді. онОсыған онсәйкес, онсот онүкімдері онмен оншешімдеріне онаппеляциялық оннаразылық онкелтіру онжәне оншағымдану онинституты онсот оншешімдерін онтексерудің онтиімді онтәсілі онболып онтабылады, онелдегі онсот онбилігін онжүзеге онасырудың онзаңдылығын онжәне онәділдігін онқам онтамасыз онетеді. онСонымен, онзаңды онкүшіне оненбеген онсот онүкімдері онмен оншешімдерін онқайта онқарау ондегеніміз он- онбасты онмақсаты оназамат онпен онқоғамды онсот онқателерінен онқорғау, онқылмыстық-құқықтық онқатынастардың онбарлық онқатысушылардың онзаң оннормаларын онсақтауды онкамтамасыз онету, онсот онтөрелігін онәділ, онізгілікті онжәне ондемократиялы онжүргізілуіне онкепілдік онтуғызу онболып онтабылатын онкылмыстық онпроцестің онерекше онсатысы. онІс онжүргізу онәрекеттеріне, онсот оншешіміне, онсот онөндірісіне оншағымдану онеркіндігінің онконституциялық онұстанымын онорындау онмақсатында онзаң онтараптардың онжарыспалылығы онмен онтең онқұқықтылығы оннегізінде онайыптауға онжәне онқорғауға оншағымдану, оннаразылық онбілдіру онүшін онбірдей онқұқық онбереді. онТараптар онжасалынған оншағымдарға, оннаразылықтарға онқатысты онөз онойларын онайтуға, онөздерінің онқарсылықтарын онбілдіруге, оніс онкұжаттарын онбірінші онсатыдағы онсотта онқаралмаған онқосымша онматериалдармен онтолықтыруға онмүмкіндік оналды. онЕгер оншағымдану, оннаразылық онбілдіру онмерзімдері ондәлелді онсебептермен онөтіп онкетсе, оноларды онқалпына онкелтіруге онкепілдік онберілді. онАпелляциялық онинстанция он -- онтараптар онүкім онтуралы, ононың оннегізіне оналынған ондәлелдемелер онтуралы онөзінің оной-пікірін онжеткізетін онсот.
1.3. онАппеляциялық оншағым онберу, оннаразылық онбілдіру онқұқығы онжәне онтәртібі.
он он он он он онЕліміздің онұлттық онзаңы онаппеляциялық онөндірісті онқозғауды онтараптардың онеркіне онжүктейді. онҚР онҚПК онсәйкес онзаңды онкүшіне оненбеген онсот онүкімдеріне онҚазақстан онРеспубликасының онЖоғарғы онСотының онүкімдерін онқоспағанда, онтараптар онаппеляциялық онтәртіппен оншағымдануы онжәне оннаразылық онбілдіруі онмүмкін. онҮкімге оншағымдану онқұқығы онсотталушыға. онақталушыға, онолардың онқорғаушылары онмен онзаңды онөкілдеріне, онжәбірленушіге онжәне ононын онөкіліне онтиесілі. онАзаматтық онталапкер, оназаматтық онжауапкер оннемесе онолардың онөкілдері онүкімге, ононың оназаматтық онталапқа онқатысты онбөлігінде оншағым онжасауға онқұқылы. онНаразылық онбілдіру онқұқығы оністі онқарауға онмемлекетгік онайыптаушы онретінде онқатысушы онпрокурорға онтиесілі. онҚазақстан онРеспубликасының онБас онПрокуроры онмен ононың онорынбасарлары, онобылыс онпрокурорлары онмен ононың онорынбасарлары, онаудандардың онпрокурорлары онжәне оноларға онтеңестірілген онпрокурорлар онмен онолардың онорынбасарлары оністі онқарауға онқатысуына онқарамастан онөз онқұзыреті оншегінде оннаразылық онбілдіруге онқұқылы. он онАппеляциялық оншағымның оннемесе оннаразылықтың онболмауы, онзаңды онкүшіне оненбеген онсот онқаулыларың, онүкімдерін онқарайтын оналпелядиялық онөндірістің онжоқ онболуына онәкеп онсоғады. онШағымдау онжәне оннаразылық онкелтіру он- онаппеляциялық онқайта онқарау онсатысының онбастамасының онжалғыз онғана оншарты онболып онтабылады. онАппеляциялық онөндіріс онсоттың онбастамасымен онбасталуына онзаңмен онтыйым онсалынған. онТараптардың онаппеляциялық онөндірісті онқозғау онқұқығын онтүсіндіру онүкім оншығарған онсотқа онжүктелген. онЗаңшығарушы онI онинстанциялы онсоттағы онтөрағалық онетушіге онсотталушыға онжәне онбасқа онда онқатысушыларға онмынаны онтүсіндіруді онміндеттейді: он- онтөрағалық онетуші онсотталушыға он(ақталушыға), онпроцестің онбасқа онда он, онқатысушыларына онүкімге оншағым онжасаудың онтәртібі онмен онмерзімін, онсот онотырысының онхаттмасымен онтанысу онжәне оноған онескертулер онжасау онқұқығын, онсондай-ақ оністі онаппеляциялық онқарауға онқатысу онтуралы онөтініш онберу онкұкығын онтүсіндіреді; он- онақталушыға ононың онзаңсыз онұсталумен, онайыпкер онретінде онтартумен, онбұлтратпау оншараларын онқолданумен, онсотқа онзаңсыз онтартумен онкелтірілген онзиянның онорнын онтолтыруға ондеген онқүқығы, онсондай-ақ оносы онкұкықты онжүзеге онасыру онтәртібі онтүсіндірілуге онтиіс; он- онегер онсотталушы онерекше онжаза онтурі он- онөлім онжазасына онкесілген онболса онтөрағалық онетуші оноған онкешірім онжасау онтуралы онөтініш онберу онкуқығьн онтүсіндіреді. онЗаң онаппеляциялық оншағымға, оннаразылыққа онерекше онталаптар онқояды. онҚР онҚПК онсәйкес, онаппеляциялық оншағым, оннаразылық онқоюдың онбелгілі онталаптары онкөрсетілген. онСот онүкімдерін онжәне оншешімдерін онқайта онқарау онтек онқана онморальдық онжәне онқұкықтық онжағынан онғана онемес, онматериалдық онжағынан онда оншығынды онболып онтабылады. онІсті онаппеляциялық онқайта онқарау оністің онматериалдарын онжаңадан он(толық оннемесе онішінара) онзерттеумен, онкуәларды оншақырумен, ондәлелдемелерді онқайта онзерттеумен онжәне онбасқа онда онкүрделі онәрекеттерді онорындаумен онбайланысты онболады. онОсыған онбайланысты, онзаңшығарушы онаппеляциялық оншағым онмәнінің онталаптарын оннақтылай онотырып, онсот онқателерін онжәне ононын онсалдарын онтиімді, онрационалды онжәне онтолық онжоюға онмүмкіндіктер онберетін онқажетті онкепілдіктер онтуғызады. онШағымданушыны онөзінің онпозициясын оннақты онжәне онаргументті онтүрде онкөрсетуге, ононың онберген онқорытындыларының ондұрыстығын ондәлелдейтін онматериалдар онберуге онміндеттейді. онНаразылық онзаңмен онпрокурордың онзаңбұзушылыққа оншара онкөру онактісі онретінде онанықтайды. онҚазақстан онРеспубликасы онПрезидентінің он"Қазакстан онРеспубликасының онПрокуратурасы онтуралы" онкүші онбар онЖарлығының он19-бабына онсәйкес: онпрокурор онКонституцияға, онзаңдарға онжәне онРеспублика онПрезидентінің онактілеріне онқайшы онкелетін оннормативтік онжәне онөзге онде онқұқықтық онактілерге, онмемлекеттік оноргандар онмен онлауазымды онадамдардың оншешімдері онмен онісәрекеттеріне оннаразылық онжасайды. онНаразылық ононы оншығарған онорганға оннемесе онжоғары онтұрған онорганға онберіледі. он онҚР онҚПК-де оннемесе онжоғарыда онаталған онЖарлықта онпрокурордың оннаразылығының онанықтамасын онтолық онтүрде онашып онкөрсетпейді. онАлайда, онзаңның онмағынасынан онмынаны онанықтауға онболады, оняғни, онсот оншешіміне онпрокурордың оннаразылығы он- онбұл онпрокурордың онҚР онКонституциясына, онҚПК-не оннемесе онбасқа оннормативтік онактісіне онқайшы онкелетін онсот оншешімін онтолық оннемесе онішінара онкүшін онжою онтуралы онталабы онкөрсетілетін, онүкім оншығарған онсот онарқылы онжоғарғы онтұрған онсотқа онберілетін онбекітілген оннысандағы онжазбаша онөтініші.Шағым онберудің онжәне оннаразылық онбілдірудің онсалдары онкөрсетілген: он1. онАпелляциялық он(жеке) оншағым онберу онжәне оннаразылық онберу онүкімнің он(қаулының) онзаңды онкүшіне оненуін онжәне ононың онорындалуын онтоқтата онтұрады. он2. онБірінші онсатыдағы онсот онүкімге он(қаулыға) оншағымдану, оннаразылық онберу онүшін онбелгіленген онмерзім онөткеннен онкейін онбір онтәуліктен онкешіктірмей, онталаптарын онорындайды, онсодан онкейін оністі онкеліп онтүскен оншағымдармен, оннаразылықпен онжәне оноларға онқарсылықтармен онқоса онапелляциялық онсатыға онжібереді. онІсті онапелляциялық онтәртіппен онқараудың онуақыты онмен онорны онтуралы онпроцеске онқатысушыларға онапелляциялық онсатыдағы онсот онхабарлайды. онСот онталқылауы онбарысында оншығарылған, онүкім оншығарумен онаяқталған онқаулыға оншағым, оннаразылық онберілген онжағдайда оніс онүкімге оншағымдану онүшін онбелгіленген онмерзім онаяқталғаннан онкейін онғана онжоғары онтұрған онсот онсатысына онжіберіледі. онІстерді онаппеляциялық онтәртіппен онқарау онмерзімі оніс онаппеляциялық онсатыдағы онсотқа онкеліп онтүскен онкезден онесептеледі. он3. онҮкімге он(қаулыға) оншағымданған, оннаразылық онберген онтұлға онөзінің оншағымын, оннаразылығын онапелляциялық онсатыда онсот онотырысы онбасталғанға ондейін онкері онқайтарып оналуға онқұқылы. онПрокурордың оннаразылығын онда онжоғары онтұрған онпрокурор онкері онқайтарып оналуы онмүмкін. онЖоғарыда онайтылғандарды онқорытындылай онкеле онмынаны онанықтауға онболады. онЗаңшығарушы онбірінші онинстанциялы онсоттың онүкімімен онмүдделері онқозғалған онбарлық онсубъектілерге онол оншешімді онеркін оншағымдану онқұқығын онбереді. онБұл онқұқықты онжүзеге онасыру онбарлығына, онқорғау онжәне онайыптау онтарабына онда онтеңдей онберілген. онСот онөндірісінің онбарлық онсубъектілерінің онөзінің онпозициясын оннегіздеуге онқосымша онфактілік онмәліметтерді, онкұжатгарды онжәне онматериалдарды онберу онмүмкіндігі онбар. онШағым онберу оннемесе оннаразылық онкелтіру онқарсы онтарапқа онқұқықтық оншектеулер онтуындатпайды онжәне онқылмыстық оніс онжүргізудің онқағидаларына, онтұлғаның онқұқықтарына онжәне онбостандықтарына онқайшы онкелмейді.
2Апелациялық онсатыда онүкімнің онкүшін онжою оннемесе онөзгерту оннегіздері
2.1 онАппеляциялық онөндірістің онтүсінігі, онкозғау оннегіздері, онпәні онжәне оншектері
он он он он он он он онYкiмнiң онкүшiн онжою оннемесе ононы онөзгерту оннегiздері.Мыналар: онсот онтергеуiнiң онбiржақтылығы онжәне онтолық онеместiгi онсоттың онүкiмде, онқаулыда онайтылған онтүйіндерініңiстiң оннақты онмән-жайларына онсәйкес онкелмеуi,қылмыстықпроцестік онзаңның онелеулі онтүрде онбұзылуы,қылмыстық онзаңның ондұрыс онқолданылмауы,жазаның онқылмыстық онқұқық онбұзушылық онауырлығына онжәне онсотталған онадамның онжеке онбасына онсәйкес онкелмеуi онбiрiншi онсатыдағы онсот онүкiмiнiң онкүшiн онжоюға онне ононы онөзгертуге оннегiз онболып онтабылады.(КПК он433 онбап).Апелляциялық онқараудың оннысанасы.Апелляциялық онсатыдағы онсот онапелляциялық оншағымдар, онпрокурордың онөтінішхаттары онбойынша оністе онбар онжәне онқосымша онұсынылған, онапелляциялық онсатының онотырысында онзерттелген онматериалдар онбойынша онiстiң оннақты онмән-жайын онанықтаудың онжәне онқылмыстық онзаңды онқолданудың ондұрыстығын, оніс онбойынша онiс онжүргiзудi онжүзеге онасыру онкезiнде онқылмыстық-процестік онзаң оннормаларының онсақталуын, онбiрiншi онсатыдағы онсот онүкiмiнiң оннемесе онқаулысының онәділдігін, онзаңдылығын онжәне оннегiздiлiгiн он он онбірінші онбөлігінде онбелгіленген оншектерде онтексередi.
он он он он он он2. онАлқабилер онқатысқан онсоттың онүкімдеріне, онқаулыларына оншағымдарды, онпрокурордың онөтінішхаттарын онқарау онтәртібі онҚПК он69 онбап онқағидалары онбойынша онжүзеге онасырылады.Iс онкелiп онтүскен онкүнінен онбастап онбір онайдан онкешiктiрiлмей онапелляциялық онтәртiппен онқаралуға онтиiс. онЕгер онсот онжаңа онматериалдар онмен ондәлелдемелерді онзерттеу онжәне онжаңа онүкім оншығару онқажеттігіне оннегіз онбар ондеп онтапса, оніс онкеліп онтүскен онкүнінен онбастап онекі онайдан онкешіктірілмей онапелляциялық онтәртіппен онқаралуға онтиіс. онДәлелдi онсебептер онболған онкезде, онкөрсетілген онмерзiмдер онiс онжүргiзуінде оніс онжатқан онапелляциялық онсатыдағы онсоттың онқаулысы онбойынша онбiр онайға онұзартылуы онмүмкiн. онҚажет онболған онжағдайда онiстi онапелляциялық онсатыда онқарау онмерзiмiн онодан онәрi онұзарту онтиісті оноблыстық онжәне оноған онтеңестірілген онсоттың оналқа онтөрағасының онқаулысы онбойынша онжүзеге онасырылуы онмүмкiн. онБұл онретте оністі онқарау онмерзімінің онәрбір онұзартылуы онбір онайдан онаспауға онтиіс. он1. онІсті онапелляциялық онтәртіппен онқарайтын онсот онүкімнің, онқаулының онзаңдылығын, оннегізділігін, онәділдігін онтек оншағымға оннемесе онпрокурордың онөтінішхатына онқатысты онбөлігінде онжәне оншағымға оннемесе онпрокурордың онөтінішхатына онқатысы онбар онсотталғандарға онқатысты онғана онтексереді.2. онЕгер оністі онқараған онкезде онбасқа онсотталғандардың онқұқықтары онмен онзаңды онмүдделерінің онбұзылғаны, онбұл онзаңсыз онүкімнің, онқаулының оншығарылуына онәкеп онсоққаны онанықталса, онсот оносы онКодексте онкөзделген онқағидаларды онсақтай онотырып, ононың оншағым онжасалмаған, онпрокурордың онөтінішхаты онбойынша онқайта онқаралмаған онбөліктерінде онде онжәне онөздері онтуралы оншағым, онпрокурордың онөтінішхаты онберілмеген онадамдарға онқатысты онда онкүшін онжоюға оннемесе ононы онөзгертуге онқұқылы. онҮкімді онөздері онтуралы оншағым, онпрокурордың онөтінішхаты онберілмеген онадамдарға онқатысты онөзгертуге оннемесе ононың онкүшін онжоюға оншағым, онпрокурордың онөтінішхаты онөзіне онқатысты онболатын онадамға онқатысты онүкімнің онкүші онжойылған оннемесе онол онөзгертілген онжағдайда онғана онжәне онқылмыстық онқұқық онбұзушылықты онбірлесіп онжасаған онбасқа онда онсотталғандардың онәрекеттерін онсаралауды онсәйкес онкелтіру онүшін онғана онжол онберіледі.3. онСот онбірінші онсатыдағы онсоттың онүкіміне онапелляциялық оншағым, онпрокурордың онөтінішхаты онбойынша оністі онқарай онотырып, онжекеше оншағымдар, онпрокурордың онөтінішхаттары онболмаған онкезде онде, онегер онсоттың онжекеше онжәне онөзге онде онқаулылары онапелляциялық онсатының оншағымдар, онпрокурордың онөтінішхаттары онбойынша онқабылдаған оншешіміне онқарама-қайшы онкелсе оннемесе оністің онматериалдарына онжәне онзаңға онсәйкес онкелмесе, онолардың онкүшін онжоюға оннемесе оноларды онөзгертуге онқұқылы.
он он он он он он4. онАпелляциялық оншағымды, онпрокурордың онөтінішхатын, оноларға онқарсылықтарды онжәне онтараптардың ондәлелдерін онқарау онбойынша оншығарылған онқаулымен он(үкіммен) оносы онсот онсатысында оніс онбойынша оніс онжүргізу онаяқталады. он1. онЕгер оншағымдардағы, онпрокурордың онөтінішхаттарындағы ондәлелдерді онтексеру онүшін онтиісті онпроцестік онәрекеттерді онорындау онқажет онболса, онсудья оніс онкеліп онтүскен онкүннен онбастап онон онтәулік онішінде оністі онапелляциялық онсатыда онқарауға ондайындау онтуралы онқаулы оншығарады, ононда оналқа онотырысына онтиісті онадамдарды он(сотталған онадамды, онақталған онадамды, онжәбірленушіні, онкуәларды, онсарапшыларды, онмамандарды) оншақыру онжәне онолардан онжауап оналу онтуралы, онматериалдарды онталап онетіп оналдыру онжәне оністі ондұрыс оншешу онүшін онқажетті онөзге онде онәрекеттерді онжасау онтуралы оннақты ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz