Рекомбинантты вакциналар. Артықшылықтары мен кемшіліктері
Рекомбинантты вакциналар. Артықшылықтары мен кемшіліктері.
Рекомбинантты вакциналар технологиясы белокты молекуланы немесе оның фрагментің қадағалайтын гендерді алуға, оларды керекті векторға егізуге және сәйкес клеткаларда эксперессиялауға мүмкіндік береді. Бул вакциналардың реактогендігі төмен, ал қорғаныс әсері жоғары. Рекомбинантты вакциналарды бір микробтың генін вируленттігі аз екінші микробқа енгізу жолы арқылы алады. 1990 жылдардын басында В-гепатитінің вирусына қарсы рекомбинантты вакцина дайындалды. В-гепатиті вирусының беткей антигені бар вирусты бөлшектер шешек вакцинасының вирусында синтезделеді. Гендерді клондау әдісімен вакциналарды алу (рекомбинантты вакциналар) өте үлкен потенциалы бар.
Рекомбинантты вакциналардың алыну кезеңдері.
1 Қажетті антигендер синтезін қамтамасыз ететін гендерді клондау
2 Осы гендерді векторға енгізу
3 Векторларды жасуша-продуценттерге енгізу (вирус,бактерия, саңырауқұлақ)
4 Инвитро ортада жасушаны өсіру
5 Антиген бөліп сосын тазалап алу
Соңында вектор бар жасушалар пайызын анықтау керек. Мысалы вирус-векторға қатаң талаптар бар : атеннуация жоғары дәрежеде болу, онкогендік активтіліктің болмауы, кері әсерлер көрсетпеуі керек.
Рекомбинантты штамдар - гендік инженерия технологиясын пайдалана отыра рекомбинантты технология негізінде құрылған және жаңа белгілері бар штаммдар.
ДНҚ вакцина
ДНҚ вакцинасы (гендік вакцина, нуклеин қышқылына негізделген вакцина)-бұл жасушаға енгізілгеннен кейін патогендік ақуыздардың немесе ісік антигендерінің пайда болуын қамтамасыз ететін және иммундық реакцияны тудыратын гендік-инженерлік құрылым. ДНҚ вакциналарын ағзаға енгізу генетикалық иммуннизациялау деп аталады. ДНҚ вакцинациясының әдеттегі вакциналарға қарағанда бірқатар артықшылықтары бар. Атап айтқанда, мұндай вакциналар антиденелер өндірісін (гуморальды иммунитет) ғана емес, сонымен бірге тірі вакциналар арқылы ғана қол жеткізуге болатын нақты цитотоксикалық реакцияны (жасушалық иммунитет) қамтамасыз етеді. Бүгінгі таңда ДНҚ вакциналары адамдағы бірқатар генетикалық ауруларды жеңуге көмектеседі деп болжануда
Рекомбинантты ДНҚ технологиясы аурудың қоздырғышының вирустық ақуыздарын кодтайтын гендердің бағытталған мутациясы арқылы аттенуацияға қол жеткізе отырып, жаңа типтегі тірі әлсіреген вакциналарды жасау үшін де қолданылады. Дәл осындай технология иммуногендік ақуыздарды кодтайтын гендерді адамға енгізілетін тірі патогенді емес вирустарға немесе бактерияларға (векторларға) енгізу арқылы тірі рекомбинантты вакциналар алу үшін қолданылады . ДНҚ вакциналарын жасау үшін грам-теріс бактериялардың плазмидтері (негізінен E. coli), атап айтқанда көп көшірілген pUC19 немесе pBR322 және олардың туындылары қолданылады. ДНҚ вакциналарына арналған арнайы векторлар жасалды-pcDNA3 және pcDNA3.1 (Invitrogen), құрамында цитомегаловирустық (CMV) промотор және бұқаның өсу гормонының генінің полиаденилдену сигналы бар. Сондай-ақ, ДНҚ вакциналары үшін вектор ретінде жиі қолданылатын коммерциялық қол жетімді плазмидтерге мыналар жатады: pVAX1 (Invitrogen), pCI, VR1012 ДНҚ, pJW4303, pVAC1-mcs және pVAC2-mcs (InvivoGen). Соңғы екеуі гуморальды иммундық реакцияны күшейту үшін қолданылады және бұлшықет жасушаларының беткі құрылымына антигендерден тұрады.
Ағылшынша презентацияның түсінігі:
Плазмид ДНҚ фрагментінде бір тұтқыр ("жабысқақ") ұштарын рестритазамен кесіледі, сол рестриктазамен ДНҚ фрагменттеріне кесіледі, олардың бірінде бізді қызықтыратын ген бар. Егер осы фрагменттерді кесілген плазмидпен араластырсаңыз, олар "жабысқақ" (қосымша) ұштардың арқасында плазмидаға жабысып қалуы мүмкін, содан кейін бөтен ДНҚ векторға ДНҚ лигазасымен ковалентті түрде тігіледі. Нәтижесінде алдын-ала жасалған жоспарға сәйкес жасалған рекомбинантты ДНҚ пайда болады.
Мақсатты антиген экспрессиясының жоғары деңгейін қамтамасыз ететін вирустық векторлардың ішінде жиі қолданылатындары олар : 5 (AD5) ... жалғасы
Рекомбинантты вакциналар технологиясы белокты молекуланы немесе оның фрагментің қадағалайтын гендерді алуға, оларды керекті векторға егізуге және сәйкес клеткаларда эксперессиялауға мүмкіндік береді. Бул вакциналардың реактогендігі төмен, ал қорғаныс әсері жоғары. Рекомбинантты вакциналарды бір микробтың генін вируленттігі аз екінші микробқа енгізу жолы арқылы алады. 1990 жылдардын басында В-гепатитінің вирусына қарсы рекомбинантты вакцина дайындалды. В-гепатиті вирусының беткей антигені бар вирусты бөлшектер шешек вакцинасының вирусында синтезделеді. Гендерді клондау әдісімен вакциналарды алу (рекомбинантты вакциналар) өте үлкен потенциалы бар.
Рекомбинантты вакциналардың алыну кезеңдері.
1 Қажетті антигендер синтезін қамтамасыз ететін гендерді клондау
2 Осы гендерді векторға енгізу
3 Векторларды жасуша-продуценттерге енгізу (вирус,бактерия, саңырауқұлақ)
4 Инвитро ортада жасушаны өсіру
5 Антиген бөліп сосын тазалап алу
Соңында вектор бар жасушалар пайызын анықтау керек. Мысалы вирус-векторға қатаң талаптар бар : атеннуация жоғары дәрежеде болу, онкогендік активтіліктің болмауы, кері әсерлер көрсетпеуі керек.
Рекомбинантты штамдар - гендік инженерия технологиясын пайдалана отыра рекомбинантты технология негізінде құрылған және жаңа белгілері бар штаммдар.
ДНҚ вакцина
ДНҚ вакцинасы (гендік вакцина, нуклеин қышқылына негізделген вакцина)-бұл жасушаға енгізілгеннен кейін патогендік ақуыздардың немесе ісік антигендерінің пайда болуын қамтамасыз ететін және иммундық реакцияны тудыратын гендік-инженерлік құрылым. ДНҚ вакциналарын ағзаға енгізу генетикалық иммуннизациялау деп аталады. ДНҚ вакцинациясының әдеттегі вакциналарға қарағанда бірқатар артықшылықтары бар. Атап айтқанда, мұндай вакциналар антиденелер өндірісін (гуморальды иммунитет) ғана емес, сонымен бірге тірі вакциналар арқылы ғана қол жеткізуге болатын нақты цитотоксикалық реакцияны (жасушалық иммунитет) қамтамасыз етеді. Бүгінгі таңда ДНҚ вакциналары адамдағы бірқатар генетикалық ауруларды жеңуге көмектеседі деп болжануда
Рекомбинантты ДНҚ технологиясы аурудың қоздырғышының вирустық ақуыздарын кодтайтын гендердің бағытталған мутациясы арқылы аттенуацияға қол жеткізе отырып, жаңа типтегі тірі әлсіреген вакциналарды жасау үшін де қолданылады. Дәл осындай технология иммуногендік ақуыздарды кодтайтын гендерді адамға енгізілетін тірі патогенді емес вирустарға немесе бактерияларға (векторларға) енгізу арқылы тірі рекомбинантты вакциналар алу үшін қолданылады . ДНҚ вакциналарын жасау үшін грам-теріс бактериялардың плазмидтері (негізінен E. coli), атап айтқанда көп көшірілген pUC19 немесе pBR322 және олардың туындылары қолданылады. ДНҚ вакциналарына арналған арнайы векторлар жасалды-pcDNA3 және pcDNA3.1 (Invitrogen), құрамында цитомегаловирустық (CMV) промотор және бұқаның өсу гормонының генінің полиаденилдену сигналы бар. Сондай-ақ, ДНҚ вакциналары үшін вектор ретінде жиі қолданылатын коммерциялық қол жетімді плазмидтерге мыналар жатады: pVAX1 (Invitrogen), pCI, VR1012 ДНҚ, pJW4303, pVAC1-mcs және pVAC2-mcs (InvivoGen). Соңғы екеуі гуморальды иммундық реакцияны күшейту үшін қолданылады және бұлшықет жасушаларының беткі құрылымына антигендерден тұрады.
Ағылшынша презентацияның түсінігі:
Плазмид ДНҚ фрагментінде бір тұтқыр ("жабысқақ") ұштарын рестритазамен кесіледі, сол рестриктазамен ДНҚ фрагменттеріне кесіледі, олардың бірінде бізді қызықтыратын ген бар. Егер осы фрагменттерді кесілген плазмидпен араластырсаңыз, олар "жабысқақ" (қосымша) ұштардың арқасында плазмидаға жабысып қалуы мүмкін, содан кейін бөтен ДНҚ векторға ДНҚ лигазасымен ковалентті түрде тігіледі. Нәтижесінде алдын-ала жасалған жоспарға сәйкес жасалған рекомбинантты ДНҚ пайда болады.
Мақсатты антиген экспрессиясының жоғары деңгейін қамтамасыз ететін вирустық векторлардың ішінде жиі қолданылатындары олар : 5 (AD5) ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz