Ақиқат пен аңыз

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Ақиқат пен аңыз

Ақиқат пен аңыз - Әзілхан Нұршайықовтың қаһармандық рухтағы шығармаларының бірі. Роман-диалог 1978, 1980, 2009 жылдары жеке кітап болып жарыққа шықты.

Бауыржан - Кеңес одағының батыры, жазушы, Екінші дүниежүзілік соғыстың даңқты жауынгері, әскери қолбасшы, стратег және тактик. Шығармада Бауыржан өзі айтқанынан қайтпайтын, тәкаппар, өр мінезді кісі болғанын көрсетеді. Жас кезінен бастап әкесінің сөздерін жадында сақтап өскен адам. Өлсе де өтірік айтпайтын, жамандық ойламайтын ақ жүректі кісі болған.

Батыр - қайсар, ерен күш иесі. Адамның батырлығы сан қилы жағдайлар

кезінде танылады. Әзілхан Нұршайықовтың «Ақиқат пен аңыз» романын ерекше рухтанбай, әсер алмай оқып шығу мүмкін емес екен. Шығармада Бауыржан Момышұлының ерлігі мен өрлігі суреттеледі. Оны қан майдандағы батыр ретінде ғана емес, адам құндылықтары тұрғысынан да таныта білген. Роман-диалогте Б. Момышұлы ұлтжандық қасиетке тән мінезімен көрінеді. Оны автордың: «Отаншылдық - әр адамға керекті ең ұлы қасиет. Ал Отанды сүю өз үйіңнен басталады. Ата-анаңды сыйлаудан басталады», - деген ойларынан аңғарамыз. Меніңше, азғантай сөзбен ұрпаққа қандай үлкен ой айтқанын көреміз. Батырдың елі үшін қасық қаны қалғанша күрескендігін көре отырып, оның Отан алдындағы жауапкершілік қасиетін байқаймыз.

Жазушы шығармасында батырдың тек белді қолбасшы ғана емес, өз жауынгерлеріне әкедей зейіл, әділ, қамқоршы екенін тамаша мысалмен суреттеген. Оны жазушы: «Бауыржанға «батялап» кіріп келе жатқан адамның артынан бүкіл полкы жамырай еріп келе жатқандай көрінді». Осы үзіндіден-ақ батырдың қаһарлы да қатал жүректі саналатын қолбасшы ғана емес, ақ жүректігі, бауырмалдығы айқын сезіледі деп ойлаймын. Соынмен бірге, адам бойындағы жақсы қасиеттердің бәрі батырға да тән. Сондай қасиеттердің бірі ретінде автор туындыда Б. Момышұлының кемеңгерлігімен таныстырады. Автордың « . . . не бары жаудың екі-ақ танкін жойдым» деген сөзіне: «Сен сияқты солдаттың әрқайсысы 2 танктен қирата берсе, ол осал іс пе екен!?» - деген сөзі арқылы жазушы батырдың ақылдылығын, кішіпейілділігіе, кеңпейілділігін көрсетті.

Өр рухты қазақ халқының өріндей өткір ұрпағы қаншама! «Дос

болғанға құшағы ашық туыспыз, Қас болғанға қиып түсер қылышпыз», -деген

Абылай бабамыздың бұндай сөздерінен ұлтымызға тəн ұлылықты

ұғынамыз. Отаны үшін жан аямай күрескен Абылай ханның ізін

жалғастырған қаһармандар аз болмады. Сол батыр ұрпақ тізімінің көш

басында Бауыржан Момышұлы тұр десек, артық айтқанымыз болмас.

Елінің ертеңі үшін жауынан тайсалмай соғысқан ерлерді жырламау

үрпаққа сын. Сондай асқан ерлік пен ендіктің жыршысы - Əзілхан

Құршайықовтың асқан шеберлігінен туған «Ақиқат пен аңыз» роман диалогі.

Əзілхан Құршайықов аталмыш туындысында Бауыржан Момышұлы

бейнесін өте жоғары дəрежеде аша алды деп септеймін. Неге

десеңіз, шығарманың кереметтігі соншалық, кітаптан алғашқы беттерінен-ақ

Бауыржан атамызға тəнті болып, батырды жаңа қырынан таныта түседі.

Сұхбат мақсатымен басталған бұл диалогтің халық жүрегінен ерекше

орын тепкен романға айналарын кім білген? Батыр атамыздың Отанына

соншалықты берілгені, тəртіп пен тəрбиені өмірлік ұстанымы еткені мəні

тəнті етті. Оны өрісің мынадай сөзжерінен аңғаруға болады:

«Тəрбиелі - тəртіңтің құлы,

Тəртіпті - сөздің құлы».

Роман - диалогті оқи отырып, батыр Бауыржанның сергелдеуге

түспейтін салқынқанды екенін, қандай да бір оқыс оқиға, төтенше жағдай

орын алса да дегбірсізденбей, байыппын шешетінін оңай аңғара

аламыз. Батырдың сұсты қабағы мен рухты сөздері əрбір жауынгердің

жүрегіне от жақты, жасытпады. Отанына, оның ұлағатын ұландырына риясыз

берілген батыр барша қатарластарына, қол асты сарбаздарына үлгі

болды. Тіпті, өмірдегі əкесі тұтқан, ұлылар санатына қосқан командирі

генерал-майор Покатиловтің қазасын да үнсіз жабығып, қайғысы қабатқа

жасырған бауыржанды асқан сабырлы, екерше болыпты деп есептемеске

болмас.

Қорытындылай келгенде, жазушы Əзілхан Құршайықов батыр бейнесін

өз дəрежесінде аша білді. Кем - кемігі, асыра сілтеуі жоқ бүл шығарма біз

үшін ұлағатты қаһарман атамыз Бауыржанмен танысу рөлін

атқарды. Батырдың əрбір сөзімен жəгер алып, өзіңе үлгі ететін. Батыр болса

дəл біздің Бауыржандай болсын, шіркін!

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

Ұқсас жұмыстар

Қорқыт туралы ақиқат және аңыз

Естелік жайлы шығармалардың табиғаты мен ерекшеліктері

Ә.Нұршайықовтың «Ақиқат пен аңыз» роман-сұхбатындағы характер жасау тәсілдері

Жазушының кейіпкер характерін бейнелеу жүйесі

Ахмет Иассауи

Бекет атаның ұрпақтары

Зеңгі баба туралы аңыз

Көркем әдебиеттегі аңыз және мифтің мәні

Бауыржан Момышұлы шығармаларындағы ерлік пен елдік

Қорқыт ата кітабы шығармасының зерттелуі

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz