ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРЕТІҢ МЕКТЕПТЕ КӘСПТІК БАҒДАР БЕРУ ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРЕТІҢ МЕКТЕПТЕ КӘСПТІК БАҒДАР БЕРУ ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Балабаева Лаура Әміреқызы

Кәсіби бағдар - кәсіп алды дайындық компоненттері сияқты оқушылардың болашақ бағыты мен оқу орындарын тандау мәселесін шешуге көмек бере отырып олардың әлеметтік, кәсіби және мәдени дайындығын арттыру. Сондықтан да жалпы білім беретін мектептерде кәсіптік бағдар беру тек қана жоғары сыныпқа келгенде ғана емес, әрбір пән мұғалімі сабақ өткізу кезіңде оқушылардың қабілетіне қарай кәсіби бағыттап отыруы керек. Кәсіптік оқу пәндері - бұл оқудың нақты бағытындағы мазмұңы мен мамандығын анықтайтын типтік оқу жоспарларыңда көрсетілген жалпы білім пәндері. Білім берудің негізгі мақсаты білімді меңгеріп қана қоймай, білік пен дағды арқылы дербестік, ізденімпаздық, дені сау, өзгермелі жағдайда білімді де білікті жасөспірімдерді жан-жақты жеке тұлға ретінде даярлау. Осы мақсаттарды іске асыруда бүгінгі мектеп оқушыларына қойылып отырған мәселелер күн сайын талаптануда. Өйткені келешек қоғамыздың басты тұлғасы бүгінгі мектеп оқушылары. Сондықтан мектепте берілетін кәсіби бағдар жұмыстарының бүгінгі күні маңызы зор болып табылады.
Кәсіби бағдар беру -- жас ұрпақты өзіне ұнаған тиісті мамандықты саналы тандап алуға дайындауға бағытталған іс-әрекеті. Кәсіби бағдар беру арқылы оқушыларды мамандықтар әлемінде, олардың мазмұны, ерекшеліктері, жеке тұлғаға қоятын талаптарын өз бойындағы қасиеттерімен ұштастырып, өндіріс, шаруашылық салаларының даму міндеттеріне, оның нарықтық экономика жағдайындағы рөліне сай саналы таңдалып алынған мамандыққа мүдделілігін тәрбиелеуді қажет етеді. Кәсіби бағдар берудің негізгі мақсаты жас ұрпақты саналы түрде мамандық таңдауға дайындау, үйрету екендігі белгілі. Ол үшін мына нәрселер қажет:
- оқушылардың бойында ішкі психологиялық -- әлеуметтік мәнділікті реттейтін қызмет түрлерін тәрбиелеу;
- түрлі еңбек қызметтері мен сыйластық қатынастарын тәрбиелеу;
-- кәсіпті өз бетінше, саналы түрде жеке қасиеттерін есепке ала отырып орындау бағытын жетілдіріп, тәрбиелеу.
Болашақта ел тұтқасын ұстайтын азаматтардың болашақ мамандығын анықтауға бағыт-бағдар беру -- бүгінгі күн тәртібінде тұрған маңызды мәселердің бірі. ҚР Президенті Н.Назарбаевтың 2006 жылғы Қазақстан халқына жолдауында ... әр оқушының білімі мен қабілеті деңгейінің тиімділігін бағалаудың біртұтас жүйесін жасау керек деп көрсетілген [1].
Кәсіптік бағыттылықты қалыптастырудың адами алғышарттары жоғары кластарда тқалыптасады, бұл кезеңде оқушыларда танымдық қызығушылық дамиды, жеке мәнді мақсат қоя білу талабы, кәсіби мүдде пайда болады. Алайда, жалпы практика талдауы көрсетіп отырғандай, көптеген мектеп түлектері өзін-өзі және таңдаған мамандығын нашар біледі. Бүгінгі күні жасөспірімдердің өзін-өзі тануы арқылы мамандық таңдауда дұрыс бағыт алуы және оған бейімделу мәселесі туындауда. Жеке тұлғаның барлық қабілеттері мен мүмкіндіктерін ашып, оларды салауатты өмір салтына үйретіп, қарым-қатынас мәдениетін қалыптастыру үшін жоғары сынып оқушыларының психологиялық даму ерекшеліктерін ескере отырып, олардың болашақ мамандығын саналы түрде таңдап алуына психолог мамндар көмек көрсетуі керек [2].
Кәсіби бағдар беру- жастардың қабілеті, қызығушылығы, икеміне байланысты және қоғамдық сұраныстарға сәйкес бағытталған қызмет түрі.
Кәсіби бағдар берудің практикалық жағы- мемлекеттік және қоғамдық ұйымдардың, мекмелер мен өндіріс орындарының қызметінен тұрады.
Кәсіби бағдар беру теориясын осы бағытқа тиімді кәсіби бағдар қызмет етуге арналған көзқарас-идеялар құрайды. Ол- біртұтас заңдылықтар жайлы көзқарас және өзінің қызығушылығына байланысты өзіндік кәсіби анықталуына жол беретін ғылыми білімді ұйымдастыру формасы.
Оқушыларды психологиялық дайындықта еңбекке және саналы түрде кәсіп таңдаудағы басты ролді мектеп атқарады. Мектептің барлық кәсіби бағдар беру жұмысының орталық құрылымдық элементі болып кәсіби ақпарат табылады.
Онымен біз ұйымдастырумен оқу-тәрбие жұмыстарын өткізуге бағытталған әлеуметтік-экономикалық және психофизиологиялық жағдайларда мамандықты дұрыс таңдауды, оқушылардың қажетті білім өрісін игеруді түсінеміз.
Кәсіби ақпарат мектептегі барлық оқу-тәрбиелік жұмыстар жүйесімен тығыз байланысқан. Оның басты мақсаты оқушыларды мамандықты дұрыс таңдауға дайындау, келешекте жан-жақты және гормониялық тұлға ретінде дамуын, өзіндік еңбек қызметіне қадамын қамтамасыз ету.
Қазіргі уақытта мектептерде жүргізіліп жатқан кәсіби ақпарат жұмыстары жақсы нәтиже беріп отыр.онда оқушылар кәсіби қызметтерінің түрлерімен танысады, оларда материалды өндіріске, қызмет көрсетуге және т.б. кәсіптер саласына деген қатынас қалыптасады. Кейбір жағдайларда әлеуметтік беделдігіне байланысты кәсіп таңдау тенденциясы әлсірейді. Бірақ, кәсіби ақпарат жұмысы өзіне жүктелген мүмкіндікті толығымен жүзеге асырмайды.
Кәсіби бағдарды кәсіби кеңес беру, кәсіби тәрбие, кәсіби адаптация, кәсіби ағарту, кәсіби диагностика, кәсіби іріктеу құрайды. Жеке тұлғаның ерекшеліктерін зерттеуші ағымның ғалымы Ф.Гальтон. Лондондағы өткен халықаралық медициналық жабдықтаудың көрмесінде ол 17 түрлі көрсеткіштермен қабылдаған. 1908 жылы қаңтар айында жастарға кәсіби бағдар беру бюросы өз қызметін бастап, мамандық таңдауға көмек көрсетілді.
Оқушылар көбінесе шешім қабылдарда қоғам көзқарасына көбірек бейімделеді, өз ойлары мен шын ниеттерін сыртқа шығара алмайды. Яғни, кәсіби түрде өзін-өзі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.