ЕСТУ ҚАБІЛЕТІ ЗАҚЫМДАЛҒАН БАЛАЛАРДЫ МАТЕМАТИКАНЫ ОҚУҒА ДАЙЫНДЫҒЫН ДАМЫТУ МӘСЕЛЕСІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ТЕОРИЯЛЫҚ ТАЛДАУ
УДК 376-056.263
Бутабаева Л.А.1, Аязбекова А.С.1
1Педагогика және психология институты
Арнайы білім беру кафедрасы, Абай атындағы ҚазҰПУ
ЕСТУ ҚАБІЛЕТІ ЗАҚЫМДАЛҒАН БАЛАЛАРДЫ МАТЕМАТИКАНЫ ОҚУҒА ДАЙЫНДЫҒЫН ДАМЫТУ МӘСЕЛЕСІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ТЕОРИЯЛЫҚ ТАЛДАУ.
Аңдатпа
Бұл мақалада есту қабілеті зақымдалған балалардың қарапайым математикалық оқуға дайындығын дамыту мәселелеріне қысқаша теориялық талдау жүргізілген. Қазіргі таңдағы еліміздегі, сонымен қатар әлемдегі маңызды мәселелердің бірі мүмкіндігі шектеулі балалардың білімдерін жетілдіру, әлеуметтендіру, жеке тұлға ретінде қалыптасуына мүмкіндік жасау болып табылады. Соның ішінде есту қабілеті зақымдалған балалардың қарапайым матемтикалық түсініктерін қалыптастыру да маңызды мәселелердің бірі деп білемін. Себебі қазіргі таңда есту қабілеті зақымдалған балалардың математикалық ұғымдарды түсінуінде біршама қиындықтар орын алуда. Осы қиындықтардың орнын басу ретінде бірнеше ыңғайлі, әрі жеңіл, қызықты әдістемелерді қолдануымыз қажет. Біз балаларда қарапайым математикалық ұғымдарды қалыптастыру арқылы тек білімдерін ғана емес, сонымен қатар бірнеше танымдық процесстерін дамытып, қоғамға қосылуына өз үлесімізді қоса аламыз. Математика ғылымы қызық әрі қиын, күрделі ғылымдардың бірі. Дегенмен математикалық ұғымдар бізге күнделікті өмірде де қажет. Сол себепті есту қабілеті зақымдалған балаларды қарапайым математикалық ұғымдарды түсіндіру арқылы үлкен өмірге қадам жасауына көмек бере аламыз. Ал одан бұрын бізге балаларда математикалық ұғымдарды қалыптастыру үшін бірнеше теориялық мәселелерге талдау жасауымыз қажет.
Түйін сөздер: Қарапайым математикалық ұғымдар, уақыт ұғымдары, сан, кеңістіктікті бағдарлау, пішін, өлшемдік ұғымдар, азайту, қосу, тура санау, кері санау.
Бутабаева Л.А.1, Аязбекова А.С.1
1Институт педагогики и психологии, кафедра специального образования,
КазНПУ имени Абая
ТЕОРЕТИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ, СВЯЗАННЫЙ С ПРОБЛЕМОЙ РАЗВИТИЯ ГОТОВНОСТИ ДЕТЕЙ С НАРУШЕНИЯМИ СЛУХА К ИЗУЧЕНИЮ МАТЕМАТИКИ.
Аннотация
В данной статье проведен краткий теоретический анализ проблем развития готовности детей с нарушениями слуха к элементарному математическому чтению. Одной из важнейших проблем, как в современной стране, так и в мире, является совершенствование знаний, социализация детей с ограниченными возможностями, создание возможностей для становления личности. В том числе формирование элементарных математических представлений у детей с нарушениями слуха. Потому что в настоящее время у детей с нарушениями слуха возникают некоторые трудности в понимании математических понятий. В качестве замены этим трудностям необходимо использовать несколько удобных и легких, интересных методик. Мы можем внести свой вклад в приобщение к обществу, развивая у детей не только знания, но и несколько познавательных процессов, формируя элементарные математические понятия. Математическая наука-Одна из самых интересных и сложных наук. Хотя математические понятия нам нужны и в повседневной жизни. Поэтому мы можем помочь детям с нарушениями слуха сделать шаг в большую жизнь, объяснив простые математические концепции. А перед этим нам необходимо проанализировать несколько теоретических вопросов, чтобы сформировать у детей математические понятия.
Ключевые слова: простые математические понятия, понятия времени, числа, пространственная ориентация, формы, размерные понятия, вычитание, сложение, прямой счет, обратный отсчет.
L.A.Butabaeva 1, A.S.Ayazbekova1
1Institute of Pedagogy and Psychology, Department of Special Education,
Abay Kazаkh National Pedagogical University
THEORETICAL ANALYSIS RELATED TO THE PROBLEM OF DEVELOPING THE READINESS OF CHILDREN WITH HEARING IMPAIRMENTS TO STUDY MATHEMATICS.
Abstract
This article presents a brief theoretical analysis of the problems of developing the readiness of children with hearing impairments for elementary mathematical reading. One of the most important problems, both in the modern country and in the world, is the improvement of knowledge, the socialization of children with disabilities, the creation of opportunities for personal development. Including the formation of elementary mathematical representations in children with hearing disorders. Because at present, children with hearing impairments have some difficulties in understanding mathematical concepts. as a substitute for these difficulties, it is necessary to use several convenient and easy, interesting techniques. we can contribute to social inclusion by developing not only knowledge in children, but also several cognitive processes, forming elementary mathematical concepts. mathematical science is one of the most interesting and complex sciences. although we need mathematical concepts in everyday life. therefore, we can help children with hearing impairments take a step into the big life by explaining simple mathematical concepts. Before that, we need to analyze a few theoretical questions to form mathematical concepts in children.
Есту қабілетінің зақымдалуы салдарынан балалардың тек танымдық процестерінің дамуы ғана емес, сонымен қатар қарапайым математикалық ұғымдарды қабылдауы да тежеледі. Біз тәжірибелік жұмыс уақытында А.И.Никольская атап өткендей, есту қабілеті зақымдалған балалардың қарапайым математикалық тапсырмаларды орындауда қызығушылықтарының төмендігін, іс-әрекеттерінің мақсатсыздығын, өз қызметінің нәтижелеріне сыни тұрғыдан жеткіліксіз қарайтындығын, тапсырмалардың мазмұнына аз көңіл бөлетіндігін байқаймыз. Ресей зерттеушісі Н.В.Яшкованың зерттеулерінің қорытындылары бойынша естімейтін және нашар еститін балалар өздерінің даму деңгейлері бойынша еститін балалардан сәби және ерте жаста қалып қояды екен. Бұл артта қалушылық мектепке дейінгі жаста одан бетер күшейеді, егер ерте оқытуды бастамаса және сөйлеу мен ойлаудың дамуына қолайлы жағдай жасалмаса, ол артта қалушылық одан бетер күшейеді және керісінше тәрбиелеу мен сөйлеуге ерте үйретудің арнайы алдымен отбасында кейін балабақшада болса, нашар еститін балада еститін балалармен арадағы айырмашылықты азайту мүмкіндігі күшейеді. [7]
Интеллектуальды, сонымен қатар есту қабілеті зақымдалған баланың математикалық мүмкіндіктері сол немесе басқа танымдық міндеттерді шешуде әрбір нақты жағдайда қажетті ойлау түрінен біршама басқаша болуы мүмкін. мысалы, бір жағдайда тапсырманы шешуде заттық әрекет, тәжірибелік талдау мен жинақтау, көрнекі-әрекеттік ойлау қажет, басқасында - бейнелермен әрекет ету, оларды ойша салыстыру, яғни, көрнекі-бейнелік ойлау, үшіншіде - тапсырманы түсінікті ойлаусыз шешу мүмкін емес. Т.В.Розанова атап кеткендей, сөйлеу тілін ойлау әрекетінің құралы ретінде кеш меңгеру естімейтіндердің ақыл-ой қабілеттерін дамуында ойлау құралы ретінде заттық әрекет, шынайы жесттер, ал содан кейін шартты мимика-жесттік сөйлеу тілінің құралы ерекше мәнге ие болады. Сонымен қатар, осы құралдар тез жалпылау мүмкінліктеріне, жабық ойлау әрекетіне өту қатынасында ақыл-ой қабілеттерін қажетті деңгейде қалыптастыруды қамтамасыз етпейді. .. Ақыл-ой қабілеттерінің көрсетілген сапасы естімейтін балаларда үлкен қиындықпен және тек ойлау әрекетінің жасанды құралы ретінде сөйлеу тілін меңгеру шегіне қарай қалыптасады.
Мектепке дейінгі балалардың математикалық түсініктерін қалыптастыру бойынша жұмыс - олардың мектепке жалпы дайындығының маңызды бөлігі. Математикалық түсініктерін қалыптастыру деп, әдетте, қарапайым математикалық түсініктерді және олармен байланысты логикалық ойлау қабілеттерін қалыптастыру нәтижесінде болатын баланың танымдық белсенділік формаларындағы сапалы өзгерістерді атаймыз. [6]
Мектепке дейінгі жастағы балаларда мынадай қарапайым математикалық ұғымдарды қалыптастыруымыз қажет:
-сандар туралы ұғым;
-заттардың пішіні;
- уақыт ұғымдары;
-өлшемдік ұғымдар;
-кеңістікті бағдарлау секілді түсінктерін қалыптастырып, қызығушылықтарын арттыру қажет. Қарапайым математикалық көріністер балаларда ерте қалыптасады, себебі күнделікті өмірде айтатын сөздеріміздің кейбірі математикалық ұғымдармен түсіндіріледі, мысалы: шеңбер, шар, шаршы, бұрыш, түзу, қисық және т.б. 4 жастағы мектепке дейінгі балаларда кейбір қарапайым математикалық түсініктері сөздік қорында бар, оны жалпылау және жүйелеу қажет болады. Математикалық қабілеттерді дамыту ұғымы есту қабілеті бұзылған баланың жеке басын қалыптастыру үшін қажетті кеңістік, пішіні, өлшемі, уақыты, саны, қасиеттері мен қатынастары туралы өзара байланысты және өзара шарттас түсініктерді қамтиды.
Л.Б.Баряева, Н.Г.Морозова, Н.Ф.Кузьмина-Сыромятникова, Н. И. Непомнящая, М.Н.Перова есту қабілеті бұзылған мектеп жасына дейінгі балаларда сандық түсініктер мен арифметикалық есептерді шешудің бірнеше қиындықтары бар екенін атап өткен. Оларға мыналарды жатқызуға болады:
- 5 санына дейінгі сандар аралығындағы кері санаудың қалыптаспауы;
- қорытынды шыққан санды атай алмауы;
- жиынтықтар арасындағы бір-біріне сәйкес орнатудағы үлкен қиындықтардың болуы;
- жиындармен жұмыс ... жалғасы
Бутабаева Л.А.1, Аязбекова А.С.1
1Педагогика және психология институты
Арнайы білім беру кафедрасы, Абай атындағы ҚазҰПУ
ЕСТУ ҚАБІЛЕТІ ЗАҚЫМДАЛҒАН БАЛАЛАРДЫ МАТЕМАТИКАНЫ ОҚУҒА ДАЙЫНДЫҒЫН ДАМЫТУ МӘСЕЛЕСІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ТЕОРИЯЛЫҚ ТАЛДАУ.
Аңдатпа
Бұл мақалада есту қабілеті зақымдалған балалардың қарапайым математикалық оқуға дайындығын дамыту мәселелеріне қысқаша теориялық талдау жүргізілген. Қазіргі таңдағы еліміздегі, сонымен қатар әлемдегі маңызды мәселелердің бірі мүмкіндігі шектеулі балалардың білімдерін жетілдіру, әлеуметтендіру, жеке тұлға ретінде қалыптасуына мүмкіндік жасау болып табылады. Соның ішінде есту қабілеті зақымдалған балалардың қарапайым матемтикалық түсініктерін қалыптастыру да маңызды мәселелердің бірі деп білемін. Себебі қазіргі таңда есту қабілеті зақымдалған балалардың математикалық ұғымдарды түсінуінде біршама қиындықтар орын алуда. Осы қиындықтардың орнын басу ретінде бірнеше ыңғайлі, әрі жеңіл, қызықты әдістемелерді қолдануымыз қажет. Біз балаларда қарапайым математикалық ұғымдарды қалыптастыру арқылы тек білімдерін ғана емес, сонымен қатар бірнеше танымдық процесстерін дамытып, қоғамға қосылуына өз үлесімізді қоса аламыз. Математика ғылымы қызық әрі қиын, күрделі ғылымдардың бірі. Дегенмен математикалық ұғымдар бізге күнделікті өмірде де қажет. Сол себепті есту қабілеті зақымдалған балаларды қарапайым математикалық ұғымдарды түсіндіру арқылы үлкен өмірге қадам жасауына көмек бере аламыз. Ал одан бұрын бізге балаларда математикалық ұғымдарды қалыптастыру үшін бірнеше теориялық мәселелерге талдау жасауымыз қажет.
Түйін сөздер: Қарапайым математикалық ұғымдар, уақыт ұғымдары, сан, кеңістіктікті бағдарлау, пішін, өлшемдік ұғымдар, азайту, қосу, тура санау, кері санау.
Бутабаева Л.А.1, Аязбекова А.С.1
1Институт педагогики и психологии, кафедра специального образования,
КазНПУ имени Абая
ТЕОРЕТИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ, СВЯЗАННЫЙ С ПРОБЛЕМОЙ РАЗВИТИЯ ГОТОВНОСТИ ДЕТЕЙ С НАРУШЕНИЯМИ СЛУХА К ИЗУЧЕНИЮ МАТЕМАТИКИ.
Аннотация
В данной статье проведен краткий теоретический анализ проблем развития готовности детей с нарушениями слуха к элементарному математическому чтению. Одной из важнейших проблем, как в современной стране, так и в мире, является совершенствование знаний, социализация детей с ограниченными возможностями, создание возможностей для становления личности. В том числе формирование элементарных математических представлений у детей с нарушениями слуха. Потому что в настоящее время у детей с нарушениями слуха возникают некоторые трудности в понимании математических понятий. В качестве замены этим трудностям необходимо использовать несколько удобных и легких, интересных методик. Мы можем внести свой вклад в приобщение к обществу, развивая у детей не только знания, но и несколько познавательных процессов, формируя элементарные математические понятия. Математическая наука-Одна из самых интересных и сложных наук. Хотя математические понятия нам нужны и в повседневной жизни. Поэтому мы можем помочь детям с нарушениями слуха сделать шаг в большую жизнь, объяснив простые математические концепции. А перед этим нам необходимо проанализировать несколько теоретических вопросов, чтобы сформировать у детей математические понятия.
Ключевые слова: простые математические понятия, понятия времени, числа, пространственная ориентация, формы, размерные понятия, вычитание, сложение, прямой счет, обратный отсчет.
L.A.Butabaeva 1, A.S.Ayazbekova1
1Institute of Pedagogy and Psychology, Department of Special Education,
Abay Kazаkh National Pedagogical University
THEORETICAL ANALYSIS RELATED TO THE PROBLEM OF DEVELOPING THE READINESS OF CHILDREN WITH HEARING IMPAIRMENTS TO STUDY MATHEMATICS.
Abstract
This article presents a brief theoretical analysis of the problems of developing the readiness of children with hearing impairments for elementary mathematical reading. One of the most important problems, both in the modern country and in the world, is the improvement of knowledge, the socialization of children with disabilities, the creation of opportunities for personal development. Including the formation of elementary mathematical representations in children with hearing disorders. Because at present, children with hearing impairments have some difficulties in understanding mathematical concepts. as a substitute for these difficulties, it is necessary to use several convenient and easy, interesting techniques. we can contribute to social inclusion by developing not only knowledge in children, but also several cognitive processes, forming elementary mathematical concepts. mathematical science is one of the most interesting and complex sciences. although we need mathematical concepts in everyday life. therefore, we can help children with hearing impairments take a step into the big life by explaining simple mathematical concepts. Before that, we need to analyze a few theoretical questions to form mathematical concepts in children.
Есту қабілетінің зақымдалуы салдарынан балалардың тек танымдық процестерінің дамуы ғана емес, сонымен қатар қарапайым математикалық ұғымдарды қабылдауы да тежеледі. Біз тәжірибелік жұмыс уақытында А.И.Никольская атап өткендей, есту қабілеті зақымдалған балалардың қарапайым математикалық тапсырмаларды орындауда қызығушылықтарының төмендігін, іс-әрекеттерінің мақсатсыздығын, өз қызметінің нәтижелеріне сыни тұрғыдан жеткіліксіз қарайтындығын, тапсырмалардың мазмұнына аз көңіл бөлетіндігін байқаймыз. Ресей зерттеушісі Н.В.Яшкованың зерттеулерінің қорытындылары бойынша естімейтін және нашар еститін балалар өздерінің даму деңгейлері бойынша еститін балалардан сәби және ерте жаста қалып қояды екен. Бұл артта қалушылық мектепке дейінгі жаста одан бетер күшейеді, егер ерте оқытуды бастамаса және сөйлеу мен ойлаудың дамуына қолайлы жағдай жасалмаса, ол артта қалушылық одан бетер күшейеді және керісінше тәрбиелеу мен сөйлеуге ерте үйретудің арнайы алдымен отбасында кейін балабақшада болса, нашар еститін балада еститін балалармен арадағы айырмашылықты азайту мүмкіндігі күшейеді. [7]
Интеллектуальды, сонымен қатар есту қабілеті зақымдалған баланың математикалық мүмкіндіктері сол немесе басқа танымдық міндеттерді шешуде әрбір нақты жағдайда қажетті ойлау түрінен біршама басқаша болуы мүмкін. мысалы, бір жағдайда тапсырманы шешуде заттық әрекет, тәжірибелік талдау мен жинақтау, көрнекі-әрекеттік ойлау қажет, басқасында - бейнелермен әрекет ету, оларды ойша салыстыру, яғни, көрнекі-бейнелік ойлау, үшіншіде - тапсырманы түсінікті ойлаусыз шешу мүмкін емес. Т.В.Розанова атап кеткендей, сөйлеу тілін ойлау әрекетінің құралы ретінде кеш меңгеру естімейтіндердің ақыл-ой қабілеттерін дамуында ойлау құралы ретінде заттық әрекет, шынайы жесттер, ал содан кейін шартты мимика-жесттік сөйлеу тілінің құралы ерекше мәнге ие болады. Сонымен қатар, осы құралдар тез жалпылау мүмкінліктеріне, жабық ойлау әрекетіне өту қатынасында ақыл-ой қабілеттерін қажетті деңгейде қалыптастыруды қамтамасыз етпейді. .. Ақыл-ой қабілеттерінің көрсетілген сапасы естімейтін балаларда үлкен қиындықпен және тек ойлау әрекетінің жасанды құралы ретінде сөйлеу тілін меңгеру шегіне қарай қалыптасады.
Мектепке дейінгі балалардың математикалық түсініктерін қалыптастыру бойынша жұмыс - олардың мектепке жалпы дайындығының маңызды бөлігі. Математикалық түсініктерін қалыптастыру деп, әдетте, қарапайым математикалық түсініктерді және олармен байланысты логикалық ойлау қабілеттерін қалыптастыру нәтижесінде болатын баланың танымдық белсенділік формаларындағы сапалы өзгерістерді атаймыз. [6]
Мектепке дейінгі жастағы балаларда мынадай қарапайым математикалық ұғымдарды қалыптастыруымыз қажет:
-сандар туралы ұғым;
-заттардың пішіні;
- уақыт ұғымдары;
-өлшемдік ұғымдар;
-кеңістікті бағдарлау секілді түсінктерін қалыптастырып, қызығушылықтарын арттыру қажет. Қарапайым математикалық көріністер балаларда ерте қалыптасады, себебі күнделікті өмірде айтатын сөздеріміздің кейбірі математикалық ұғымдармен түсіндіріледі, мысалы: шеңбер, шар, шаршы, бұрыш, түзу, қисық және т.б. 4 жастағы мектепке дейінгі балаларда кейбір қарапайым математикалық түсініктері сөздік қорында бар, оны жалпылау және жүйелеу қажет болады. Математикалық қабілеттерді дамыту ұғымы есту қабілеті бұзылған баланың жеке басын қалыптастыру үшін қажетті кеңістік, пішіні, өлшемі, уақыты, саны, қасиеттері мен қатынастары туралы өзара байланысты және өзара шарттас түсініктерді қамтиды.
Л.Б.Баряева, Н.Г.Морозова, Н.Ф.Кузьмина-Сыромятникова, Н. И. Непомнящая, М.Н.Перова есту қабілеті бұзылған мектеп жасына дейінгі балаларда сандық түсініктер мен арифметикалық есептерді шешудің бірнеше қиындықтары бар екенін атап өткен. Оларға мыналарды жатқызуға болады:
- 5 санына дейінгі сандар аралығындағы кері санаудың қалыптаспауы;
- қорытынды шыққан санды атай алмауы;
- жиынтықтар арасындағы бір-біріне сәйкес орнатудағы үлкен қиындықтардың болуы;
- жиындармен жұмыс ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz