БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ САБАҒЫНДАҒЫ АРТ - ТЕРАПИЯ ӘДІСТЕРІ

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ САБАҒЫНДАҒЫ АРТ-ТЕРАПИЯ ӘДІСТЕРІ

Бұл статьяда жалпы білім беру орталықтарында тәрбиелеу, диагностикалық және реабилитациялық әдістерді қолдану арқылы бейнелеу өнері сабағында арт-терапия әдісін дамыту және қолдану ерекшеліктері қарастырылады. Автор бұл әдістің оқу үрдісіне еңгізуде қаншалықты жаңашылдықтың дұрыстығын сарамалдап, талқылайды.

The article dwells upon issues related to the study of peculiarities of art-therapy methods application at Art lessons in secondary school as a preventive, developing, diagnostic and rehabilitation techniques. Expediency of innovations in educational process are analyzed with specific attention paid to such kind of fine arts as thematic drawing.

Қазіргі замандағы жағдайды ескере отырғанда әлеуметтік-мәдени кеңістікте болатын жағымды және жағымсыз үрдістер өсіп келе жатқан ұрпаққа білім берілу жағын қарастырса толығымен отбасы және мектепке келіп тірелетінін байқауға болады. Екіойлылық, тұрақсыздық, қорғансыздық секілді қалыптарға мұғалім де оқушы да бірдей ұшырайды. Мінез-құлықтарында ақаулықтары бар, агрессивті және эмоционалды тұрақсыз балалардың саны қазіргі таңда артуда. мектеп мұғалімдеріне өзекті мәселе болып олардың жалпы нормадан тыс кеткендермен қалай күресуге болатындығы жатады. Ол тізімнен аса дарынды балаларды алып тастауға болады - олар ерекше амал-тәсілдерді қажет етеді. Дегенмен оларға ерекше амал-тәсілді қолданатын инновациялық технология мен әдісті қамтитын педагогикалық көмек керек. Осылайша арт-терапевтік әдісті жалпы білім беру орталықтарының бейнелеу өнері сабағында қолдану уақытылы және нәтижелі енгізілім болып табылады. Алайда осы уақытқа дейін арт-терапия әдісін бейнелеу өнері сабағында 5-8 сыныптар аралығында қолдану аясы жайлы көркем өнер педагогикасы аумағында толыққанды зерттелмеген.

"Арт-терапия" термині ағылшын тілінен аударғанда көркем және бейнелеу өнеріне сүйене отырып емделу дегенді білдіреді. Бұл терминді (Art-therapy) алғаш рет суретші Адриан Хилл (1938) ұсынған деп есептеледі. Оның пайымдауынша бейнелеу өнерімен адам айналыса отырып өзін аурушаңдық қалпынан өзін босата алады.

Қазіргі таңда арт-терапия айтарлықтай теоретикалық базасы бар мультидисциплинарлық тәсілдер мен әр түрлі теоретикалық әсерлерді интеграцияларға бейімді аумақ десе болады.

ХХ ғасырдың соңында арт-терапия тек психиатрияның бір бағыты ретінде ғана емес, сонымен қатар жеке бағдарлама ретінде дами бастады. Қазіргі таңда арт-терапия бірнеше жеке бағыттарды: медициналық, психологиялық, әлеуметтік және педагогикалық аймақтарды қамтиды.

Арт-терапия әдісін толыққанды зерттеп, бірнеше айтарлықтай ауқымды еңбектер жазған педагогикалық ғылымдардың авторы Л. Д. Лебедева жалпы білім беру оратылқтарында арт-терапия әдісін қолдану жайлы мәселені өз еңбектерінде баяндайды. Л. Д. Лебедеваның пікірінше арт-терапия сөз тіркесі жеке тұлғаның, топтың, коллективтің эмоционалды жағдайы мен психологиялық денсаулығын көркем-өнер негізінде қамын ойлау болып табылады.

Натурадан қарап салу, декоративті сурет салу, бейнелеу өнері жайлы әңгіме қозғау сиақты әрекеттермен қатар сабақ үстінде қандайда бір тақырыпқа иллюстрацияны қолдана отырып сурет салу айтарлықтай рөл ойнады. Әдебиет шығармаларына, оның ішінде өлең, тақпақ, жұмбақ және ертегілерді оқып оқушылар өз сурет-шығармаларында аллегориялық ойлану арқылы көркем образды бейнелейді.

Л. Д. Лебедеваның пікірінше аллегория және метафора арқылы адамның эмоционалдық сферасына көңіл бөлуі оның эмоционалдық және жүріс-тұрыс паттернін іске қосады.

Жас өспірімдер үшін авторитет ретінде көбінесе педагог пен ата-ананың пікірі емес өз құрдастарының пікірі алға түседі. Сондықтан сурет салу дағдыларында объективті баға беру қиындыққа ұшырайды. Педагогтың мұндай жағдайдағы мақсаты баланың сабаққа деген қызығушылығын арттырып, өзін-өзі дамытуына үлкен мүмкіндік беру. Осыларды педагог орындай отырып арт-терапиядағы басты принцип оқушыға қауіпсіз қоршаған ортасын қалай алады.

Тематикалық-иллюстрациялық сурет салу процесі кезінде тәрбиелеушілік, дамытушылық, реабилитациялық, диагностикалық мәселелер шешіледі. Осылайша шығармашылық тапсырмада педагог оқушыға ішкі-жан мәселелерін шешуде көмегін бере алады. Көркем әдебиет шығармаларын өз бетінше иллюстрациялауда педагог оқушыға қандай да бір шектеу қоймай, оның жұмысын көптің көзінше барыша жарияламай (талқыламай) керісінше, оқушыға қысылу, ұялу, қорқу секілді факторларды ашып, көрсетуіне мүмкіндік беруі қажет.

Жалпы арт-терапевт пациентпен жеке жұмыс жасау барысында оның қорқынышын, оның өмір жолын бейнелеп беруін сұрауы мүмкін. Ал жалпы білім беру орталықтарындағы бейнелеу өнері сабағындағы тапсырмалар оқушыда көптеген негативтік реакцияларды: агрессияны, фрустрацияны, уайымшылдықты және т. б. сезімдерді тудыруы мүмкін. Мысалы, Нұр-Сұлтан қаласындағы ІВ Халықаралық мектебінің 10 сынып оқушысы дүниежүзілік пандемия жайлы эссені жазып, оған қатысты иллюстрацияны көрсеткен, сол уақытта мұғалім бұл балада қандай да бір мәселенің бар жоғын анықтай алды. Бала эссені өте негативті түрде, отбасында гендерлік проблема бар екендігін жазып, иллюстрацияда негативті түрде нашар суретті салып берген.

Мұндай жағдайда мұғалім оқушыға орынды позитивті кері байланыс беруге тырысуы қажет. Яғни бұл "нашар" "ұятты" жұмыс арқылы бала өзінің ішкі жан-дүниесіндегі жан-жал мен мәселесін көрсетіп отырғанын түсінуге болады.

ІВ Халықаралық Бакалавриат мектебінің 10 сынып оқушыларына бейнелеу өнері сабағында арнайы карантинге қатысты өз пікірлерін, ішкі жан-дүниесін, сезімдерін суреттей отырып эссе жазу ұсынылды. Сол эссеге сүйене отырып оқушы комикс жанрында графикалық сурет туындысын жасау керек болатын.

Эссені жазу барысында Е. өте ұят тақырыпта, цензурлы емес сөздерді қолдана отырып шығарма жазды. Бұл эссе ешқандай мектеп ұсыныстары мен ережелеріне сай емес болып табылады. Себебі, нашақорлық, алкоголь тақырыбы, секс, ұлт және дін тақырыбын қозғау мектеп политикасына қайшы, яғни ережені бұзу болып саналады. Кейін Е. -ң жұмысы кафедра және мектеп психологтары деңгейіне дейін көтеріліп, үлкен талқыға түсті. Сол талқылаудың нәтижесінде бұл балада жасөспірімдерде өсу барысында болатын горманалдық өзгерістер мінез-құлқына айқын әсер етіп, психо-эмоционалдық түрде бала оны сыртқа шығарып жатқаны анықталды. Яғни, Е. жұмысты орындау кезінде ішкі жан-дүниесіндегі мәселені осылайшы сигнал түрде жіберіп отырған.

Бұдан бөлек бейнелеу өнер сабағында балаларға төрт түрлі тақырыпта сурет салу ұсынылған: махаббат, қайғы, бақыт және еркін тақырып. Оқушылардың 80%-ы махаббат тақырыбын таңдаған. Оның ішінде ерекше көзге түскені - Ажар. Ол қайғы тақырыбын таңдап, иллюстрациялауды үлкен жүрек салып үстін қара түспен бояп тастаған. Оқушылармен өз суреттерін талқылау барысында бұл балада (Ажарда) отбасында ата-анасы ажырасқалы жатқаны анықталды. Яғни бала үй ішінде, не болмаса өзіне қатысты жеке мәселелерін тікелей сурет арқылы жеткізіп отыр. Осыдан біз толығымен еш күмәнсіз арт-терапия әдісінің сабақ үстінде міндетті қолдану арқылы оқушының психо-эмоционалдық күйін анықтап, онымен алдағы уақытта объективті түрде жұмыстарын бағалап, пәнге деген қызығушылығын арттыру үлкен септігін тигізе алады деп айта аламыз.

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ:

Лебедева Л. Д. Практика арт-терапии: подходы, диагностика, система занятий. СПб., Речь, 2003. С. 16.

2 Лебедева Л. Д., Никанорова Ю. B., Тараканова A. A. Энциклопедия признаков и интер- претаций в проектном рисовании и арт-терапии. СПб., 2006. С. 23.

SO, HOW TO DRAW THE HUMAN BODY?

If you want to draw the human body, you should follow this simple 6 step by step process:

Step 1: First you gotta draw the torso, with the rib cage and the abdomen. Do not focus on muscles and focus on general shape and form.

Step 2: Draw the hips. Again make it simple. You can draw this area of the body like an if it was a short underwear.

Step 3: Draw the shoulders and the arms. Simple shapes like an ellipse for the shoulder, tubes for the arms and squares for the hands will do the trick.

Step 4: Draw the legs. Use tubes for the thighs and the shins, and triangles for the feet.

Step 5: Draw the head. You can do it drawing an ellipse and dividing the different planes of the head.

Step 6: Draw the facial features. The eyes, the nose, the lips, ears, and hair. All on top of your dummy’s head.

Step 7: Draw the rest of the body on top of your dummy.

WHY PROPORTIONS ARE SO IMPORTANT?

Like I told you my objective here is to draw a well-proportion dummy. Teaching my students I realize for beginners is much easy if we focus on creating a dummy instead of going for muscle groups when drawing a person. Newbies tend to focus on drawing perfectly the biceps or the pecs and forget about the big picture: a well-balanced proportions.

Write what do you think about being "objective". Is it possible? Do you think that you are always objective? Or can your feelings and emotions affect your objectiveness?

Difficulties in our life help us

How do difficult things in life help us grow? -In dificult situations you must view in awareness, they force us become more loving, compassionate and wise versions of ourselves.

What do you have to know and remember all the time? That all things in our life is temporary, that after every rain sun rises. We must remember that we are whole and loved.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.