Көшпелілер рухани мәдениетінің ерекшелігі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Көшпелілер рухани мәдениетінің ерекшелігі
Адамзат баласы жасаған мәдениет екі түрге бөлінеді. Біріншісі - рухани мәдениет, екіншісі - материалдық мәдениет. Рухани мәдениетке музыка, әдебиет, сәулет өнері, сурет өнері, кескін өнері жатса, адам баласының шаруашылыққа байланысты күн көрісінен туған дүниелері материалдық мәдениетті құрайды. Зиялы қауым арасында, тіпті оқымысты ғалымдар арасында мәдениет және өркениет ұғымдарын шатастырушылық әлі де кездеседі. Осы арада олар шаруашылық жүргізу мәдениетінің, саяси мәдениеттің, экономика мәдениетінің тағы сол сияқты мәдениеттердің болатындығын ескермеді. Осыдан барып, мәселен, көптеген адамдар мәдениетті тек қана өнер туындылары құрайды деп ойлайды да, оны өркениетпен тең қойып, жаңсақ түсініктерге жол береді. Мәдениет тарихында күні кешеге дейін еуропалықтар Батыс дүниесінің ғана мәдениетін мойындап келді. Оларда мәдениет жасаушы тек еуропалықтар делінген кеудемсоқтық теория белең алды. Бірақ Шығыс өркениетін жасаған мәдени мұралардың ғажайып үлгілері оларды өздерінің менменсіген қисындарынан бас тартуға мәжбүр етті. "Мәдениет" деген ұғымның аясы өте кең. Сондықтан да болар, "мәдениет" ұғымының көптеген анықтамасы бар.

Қазақ мәдениеті
Қазақ мәдениеті - көшпелі халықтың тарихының көрінісі. Өзінің ерекше дүниетанымын қалыптастырған көшпелілер тайпасы көрші халықтармен және мәдениеттермен ынтымақтастық жасай отырып, өзіндік әдет-ғұрыптар мен дәстүрлерді құрды, қазақ даласына мыңжылдықтарға дейін созылды. ХІХ-ХХ ғасырларда көптеген қазақтар өздерінің көшпелі өмір салтын отырықшы өмірге өзгерте бастады, қазақ халқының жаңа мәдени аспектілері дамыды. Қазіргі кезде Қазақстан мәдениеті - бұл көшпелі өткеннің рухына қаныққан әр түрлі өнер түрлерінің, дәстүрлері мен өмірінің үлкен қабаты.
Киіз үй - көшпенділер үйі. Бұл оңай және тез жиналатын, содан кейін бөлшектеліп, жаңа жайылымдарға баратын аттар мен түйелерге тиелетін портативті үй. Киіз үй қазақтар үшін жайлылықтың, жермен және ғаламмен байланыстың белгісі, көшпелі өткенді еске салады. Ол бір-бірімен байланысты үш элементтен тұрады: киіз үйдің қабырғаларын құрайтын торлар (кереге); бағаналар (юк), киіз үй төбелері күмбездері; және төбесі (шаңырақ), ол жарық сәулесінің қызметін атқарады. Айтпақшы, шаңырақ Қазақстанның мемлекеттік елтаңбасында бейнеленген.
Ат ойындары
Ерде тұру қабілеті көшпенділер өмірінің ажырамас бөлігі болып табылады. Сондықтан шабандоздар өз шеберліктерін көрсетіп, ойнақы атын көрсете алатын түрлі ат спорты ойындары Қазақстанда ежелден танымал болды. Ең танымал ойын - Көкпар, ол Орталық Азияның басқа елдерінде де танымал және көк-бору (қырғыз), көпкари (өзбек), бузкаши (тәжік) деген атаулармен танымал. Бұл ойынның командалық түрі бар - Ұлақ. Бұл ойынның негізінде қошқардың ұшасы үшін күрес жүреді, оны қарсыластарына берместен жерден шаптырып көтеріп, белгілі бір жерге апару керек. Тағы бір танымал ойын - Аламан бәйге - 10, 20, 50, тіпті 100 шақырым қашықтыққа ат жарысы. Ережеге сәйкес мұнда тек жергілікті жылқы тұқымдарын қолдануға болады. Жігіт қызды қуып жетіп сүйуі керек болатын Қыз қуу ойыны да бар.
Ұлттық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.