БАЛАЛАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫН ХАЛЫҚАРАЛЫҚ АРНАЙЫ ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚОРҒАУДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті

Әуе қатынастарын халықаралық-құқықтық реттеу мәселесі

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

5В030200 - «Халықаралық құқық»

Ғылыми жетекші: Жабелова Т. Е

Студенттер: Ахметова Айзат

Шаймуратова Жанерке

Мирзатаева Диана

Алматы 2022

Диплом жобаның орындаудың

КҮНТІЗБЕЛІК КЕСТЕІ

Тапсырма берілген күн «» 20___ж

Ғылыми жетекші: Жабелова Т. Е

Студент: Мұсақан Шамиль

Бейсенғали Айдана

Алмасбекқызы Бағлан

Негізгі әдебиеттер тізімі:

1. 1989 жылғы 20 қарашада қабылданған Бала құқықтары туралы Конвенциясы.
2. 2002 жылы 8 тамыздағы баланың құқықтары туралы заңы.
3. С. Н. Сабикенов. Проблемы борьбы с торговлей женщинами и детьми в целях сексуальной эксплуатаций в европейских странах, Сборник материалов международных конференций, Алматы, 2011 г. - С. 234-237.
4. Сабитова А. А. Международно - правовые аспекты защиты прав человека. «20 - лет кафедре международного права Казну им Аль - Фараби», Алматы, 2011 г. - С. 52-56.
5. Макеева А. А. Реализация международно-правовых норм в сфере защиты прав детей // Журнал. 2011. № 9 (177) . С. 100-106. [Электронный ресурс] .
6. Женевская декларация прав ребёнка 1924 года. // Гусева А. Д., Яскевич Я. С. Права человека: Учёбное пособие. Минск, 2002

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

1 ТАРАУ. ДИПЛОМАТИЯЛЫҚ ИММУНИТЕТТЕР МЕН АРТЫҚШЫЛЫҚТАРДЫҢ ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. Дипломатиялық иммуниттер мен артықшылықтар институтының дамуының тарихы

1. 2. Халықаралық балалар құқығын қорғауды қалыптастыру және дамыту

1. ТАРАУ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ БАЛАЛАР ҚҰҚЫҒЫН ҚОРҒАУ. Балалар құқықтарын қорғаудағы Қазақстан Республикасының негізгі алғысшарттары.

2. 2 Қазақстан Республикасындағы бала құқықтары және заңмен қорғалатын мүдделерін қорғау.

3 ТАРАУ. БАЛАЛАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫН ХАЛЫҚАРАЛЫҚ АРНАЙЫ ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚОРҒАУДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ

3. 1. Балалардың құқықтарын бүкіл әлемдегі зиянды дәстүрлі тәжірибелерден қорғау

3. 2. Әлемдегі балалар еңбегін қанаудың өзекті мәселелері

3. 3. Балаларды жыныстық қанаудан халықаралық қорғау

3. 4. Қарулы қақтығыстардағы балалардың құқықтарын қорғау мәселелері

ҚОРЫТЫНДЫ

КІРІСПЕ

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Балалар құқығының қорғалу деңгейі - кез-келген өркениетті қоғамның, мемлекеттік саясаттың әлеуметтік бағыттылығының басты индикаторы. Бала - бұл көпшілік жағдайда әлеуметтік-экономикалық тұрақсыздықтан жапа шегетін азаматтар категориясы. Қазіргі әлемдік қауымдастықтың дамуы балалар құқығы мәселесіне көбірек көңіл бөлу керек екендігін анықтап отыр. Адам құқығы мен

бостандығының заңдылық тұрғыда бекітілуі, олардың қамтамасыз етілуі саяси экономикалық, әлеуметтік, мәдени т. б. жүйелердің қалыптасып, динамикалық дамуының қажетті шарттары болып табылады. Адам құқығы, оның қамтамасыз етілуі - әлемдік тұрақты даму стратегиясының маңызды факторы болатын демократиялық, құқықтық құндылықтарға негізделген мемелекет дамуының түпкілікті мақсаты және басты нәтижесі. БҰҰ Мыңжылдық декларациясында балалар құқығын халықаралық қорғау үшінші мыңжылдықтағы алты жаһандық проблеманың бірі деп жариялады. 1989 жылы БҰҰ Бала құқықтары туралы конвенцияны қабылдады, ол басқа халықаралық құжаттармен салыстырғанда бұрын-соңды болмаған көбеюге ие болды. 2015 жылы Оңтүстік Судан мен Сомали Бала құқықтары туралы конвенцияға қосылды. Жаңа мыңжылдықта бүкіл балалардың 97% -ы тұратын әлемнің 195 елі Бала құқықтары туралы конвенцияны ратификациялады деп айтуға болады. Бір ғана мемлекет, БҰҰ мүшесі - Америка Құрама Штаттары қол қойды, бірақ бала құқықтары туралы конвенцияны әлі ратификацияламады. Барлық балалар қорғалуға құқылы. Олар өмір сүруге, қауіпсіз болуға, жеке тұлға болуға, естуге, қамқорлық жасауға және қауіпсіз ортада өсуге құқылы. Отбасы - балалар үшін бірінші қорғаныс желісі. Ата-аналар немесе басқалар үйдегі қауіпсіз және сүйікті ортаны қамтамасыз етуге жауапты. Мектептер мен қауымдастықтар баланың үйінен тыс жерде қауіпсіз және қолайлы орта құруға міндетті. Отбасында, мектепте және қоғамда балалар өмір сүруі, өсуі, білім алуы және толық мүмкіндіктері бойынша дамуы үшін оларды толықтай қорғау қажет. Дүниежүзілік қоғамдастық әлемдегі балалардың құқықтарын қорғаудың құқықтық құралдарын іске асыруға алаңдаулы. Біріккен Ұлттар Ұйымы балалардың құқықтарын халықаралық-құқықтық қорғауды қамтамасыз етуге бағытталған іс-шаралар үшін арнайы органдар құрды: БҰҰ-ның Бала құқықтары жөніндегі комитеті мен БҰҰ-ның балалар қоры (ЮНИСЕФ), қорғауды БҰҰ-ның басқа институционалдық механизмдері жүзеге асырады.

Зерттеу нысаны балалардың құқықтарын қорғаудың халықаралық тәжірибесінде туындайтын құқықтық қатынастардың кешені болды.

Зерттеудің міндеттері.

- халықаралық құқықтық қорғау тұжырымдамасын зерттеу

- балалар құқығын халықаралық қорғаудың қалыптасуы мен дамуын бөлектеу;

- халықаралық актілерді балалардың құқықтарын қорғаудың құқықтық механизмі ретінде қарастыру;

- балалар құқығын халықаралық қорғаудың институционалдық механизмін зерттеу;

- зиянды тәжірибеден халықаралық-құқықтық қорғау мәселелерін қарастыру;

- балаларды еңбекті қанаудан қорғаудың арнайы шараларын бөліп көрсету;

- қарулы қақтығыстардағы балаларды халықаралық-құқықтық қорғау проблемаларын бөліп көрсету.

Жобаны зерттеу барысындағы ұсыныстар:

1. Мемлекеттiк органдардың кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың, қадағалаусыз және панасыз қалудың, зорлық-зомбылықтың және қатыгездікпен қараудың профилактикасы, оларды әлеуметтік оңалту жөніндегі қызметін жетілдіруге бағытталған бағдарламалар мен әдiстемелердi әзiрлеу.
2. Кәмелетке толмағандарды зорлағаны және сексуалдық сипаттағы зорлық-зомбылық әрекеттері үшін бас бостандығынан айыру мерзімі арттыру және өгей әкесі мен өгей шешесінің жауаптылығы күшейтілуі. Қазір олардың балалар тәрбиесіне үлесі зор екенін ескере отырып жауаптылығы ата-анасымен теңестірілді. Осындай зомбылықтың ең осал жері - жәбірленуші мен агрессор үнемі бірге, бір шаңырақтың астында тұруы. Зорлаушының қабағына қарап, әр күнін қорқынышпен өткізген әлсіз жан әрдайым стресспен ғұмыр кешеді. Бұл жазаны ауырлататын мән-жай ретінде бағалануы керек.
3. Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алуы қажет

Дипломдық жұмыстың зерттелуінің әдістемелік негізі. Халықаралық-құқықтық, саяси-құқықтық, философиялық, әлеуметтік және т. б. балалар құқықтарын қорғайтын институты қолданатын басқа да ғылыми дәйектемелер, мемлекеттік және құқықтық құбылыстарды зерттеудің жалпы ғылыми және диалектикалық үйлестікке қазақстандық ғана емес, халықаралық едәуір толық және сыни тұрғыда қарастыруға мүмкіндік береді.

Дипломдық жұмыстың құрылымы. Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 ТАРАУ. БАЛАЛАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫН ХАЛЫҚАРАЛЫҚ-ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚОРҒАУДЫҢ ТҰЖЫРЫМДАМАСЫ ЖӘНЕ ДАМУЫ

1. 1. Балалар құқығын халықаралық-құқықтық қорғаудың түсінігі мен ерекшеліктері

Әлемдік қоғамдастық Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін балалардың құқықтарын қорғау проблемасының әлемдік деңгейдегі маңыздылығын түсінді, ал ХХ ғасырдың аяғында адам құқығын халықаралық-құқықтық қорғау барынша қарқынды дамыды. Таза ұлттықтан бастап бұл проблема халықаралық проблемаға айнала бастады, нәтижесінде барлық елдердің заңдары біртіндеп халықаралық стандарттардың ықпалына түсе бастады. Қазір балалардың құқықтары, қай елде болса да өмір сүреді, оның елінің конституциясы мен бүкіл заң жүйесі ғана емес, бүкіл әлемдік қауымдастық қорғалатындығы жалпыға танылды.

Баланың халықаралық құқықтарын қорғау адам құқықтарын халықаралық қорғаудың ажырамас бөлігі болып табылады, сондықтан оның барлық ережелері оған қолданылады. Сонымен бірге, адам құқығын халықаралық қорғау шеңберінде баланың құқықтарына байланысты мәселелерді тәуелсіз субъектіге бөлу, ең алдымен, объективті себептерге байланысты: біріншіден, бірқатар тарихи жағдайлар нәтижесінде әлеуметтік балалардың мәртебесі ересектерге қарағанда төмен, ал халықаралық құқық баланың құқықтарын қорғау ересектермен тең құқықтар мен мүмкіндіктерді қамтамасыз етуге бағытталған; екіншіден, физикалық және психикалық жетілмегендіктен балаға ерекше құқықтар мен қосымша қорғаныс қажет.

Балалар атынан халықаралық іс-әрекеттің жалпы бағыты - олардың эмоционалдық, физикалық және психологиялық осалдығын, ерекше күтімге мұқтаждығын моральдық-құқықтық тұрғыдан тану және олардың құқықтарын, соның ішінде олардың құқықтарын құрметтеу және қамтамасыз ету міндеттерін мойындау. пікір. Бұл мәселелер қоғамның балаларды ересек өмірге арналған алаң ретінде емес, олардың жеке басы үшін бағалайтын құндылығын көрсетеді. Сонымен қатар, біз балалық шақтағы барлық оқиғалар ересектерге, демек, бүкіл қоғамға үлкен әсер ететіндігін мойындауымыз керек. Балалардың құқықтарын халықаралық-құқықтық қорғаудың негізгі тұжырымдамасы - балалар - жеке тұлға ретінде - құқықтарға ие және олар тізімге енуі, заңды түрде міндетті және баланың дамуы үшін көрсетілуі керек.

Т. А. Титова, балаларды халықаралық-құқықтық қорғау тетіктерін әзірлеуде өзінің терең философиялық және гуманитарлық дәстүрлері болған жоқ. ХХ ғасырдың соңғы ширегінде ғылымда балалар құқығының мәніне қатысты тек екі қарама-қарсы теория болды - протекционизм және либерализм. Протекционизм немесе патернализм балалық шақты толық тәуелділік пен төтенше дәрменсіздік кезеңі, либерализм, керісінше, баланың тәуелсіздік кезеңі ретінде қарастырады.

Балаларды қорғаудың заманауи халықаралық-құқықтық механизмі бала құқықтарының ерекше тұжырымдамасын - либералды патернализмді көрсетеді. Либералдық патернализм балалық шақты баланың тәуелділікке (сәби кезінен) тәуелсіздікке (өсіп-өнуге) дейінгі кезең-кезеңімен даму процесі ретінде қарастырады. Ересек адамның міндеті - балаға ой мен іс-әрекетте біртіндеп тәуелсіздік алуға көмектесу. Сонымен, ата-аналардың және балаға қамқорлық жасайтындардың күші мақсатты сипатқа ие, яғни оның өзін-өзі тануы мен өзін-өзі анықтау қабілетін дамытуға бағытталған, содан кейін олар оны жоғалтады.

Балалардың жеке тұлға ретіндегі құқықтары басқалардың құқықтарымен тығыз байланысты. Адам құқықтарының көпшілігі ересектерге беріледі және жеке тұлғаның құқықтары мен міндеттері негізінде бағаланады. Балалардың жеке тұлға ретінде заңның субъектісі екендігін мойындай отырып, шын мәнінде баса отырып, сонымен бірге балалардың құқықтары өздері үшін маңызды басқа адамдардың құқықтарымен тығыз байланысты екендігін атап өткен жөн. Жалпы алғанда, бұл екі жолмен жүреді: Жалпы алғанда, ересектердің құқықтарын қорғау ересек адамның құқықтарды қорғауға әсер ететін шешімдер қабылдауға немесе өз көзқарасын білдіру қабілетіне ие болуын қамтамасыз ету тұжырымдамасына негізделген. Мысалы, Босқындар туралы конвенцияда әркімнің өз еліне оралуға құқығы бар, дегенмен, бұл құқықты пайдалану мүмкіндігі барлық қажетті ақпарат пен осы шешімді қабылдау үшін қажетті түсінігі бар босқынға байланысты. Бала мұндай шешімдер қабылдай алмайтыны және егде жастағы адамдарға тәуелді екені анық. Ересек балалар өздерінің жеке ерекшеліктеріне сәйкес және жас ерекшеліктеріне сәйкес шешім қабылдау мүмкіндігіне ие, сонымен қатар әртүрлі дәрежеде болса да, өз құқықтарын қорғауға ересектерге тәуелді. Кеңірек түрде, баланың құқықтарын тиімді қорғау және алға жылжыту көбінесе бала тәуелді болған ересектердің құқықтарын тиімді қорғау және ілгерілетумен тығыз байланысты болуы мүмкін. Мысалы, 3 балаға жауап беретін ересек босқын өз еркімен ұсталған кезде, ересек адамның құқығының бұзылуының тікелей салдары ретінде 3 баланың құқығы бұзылуы мүмкін.

Балалар көптеген құқықтардан пайдаланады, олар бір уақытта ата-аналарының немесе баланың басқа заңды өкілдерінің құқықтарымен қатар жүреді.

Бұл баланың мүдделері үшін шешім қабылдауда осы адамдар үшін маңызды рөлді қамтуы мүмкін. Сіз ересектердің құқықтарын бұзбай, баланың құқықтарын құрметтей білу және олардың мүдделерін алға жылжытуыңыз керек. Қатаң заңды мағынада ата-аналардың және балалардың басқа қамқоршыларының құқықтары баланың мүдделерімен шектеледі.

Ересектерден айырмашылығы, балалардың құқықтарына дәл осындай бұзушылықтар ауырырақ зиян тигізуі мүмкін. Балалардың дамуындағы кемшіліктер жағымсыз әлеуетке ие және оларға ересектерге қарағанда едәуір әсер етуі мүмкін. Қарулы қақтығыстар жағдайында өмір сүретін, үйінен қоныс аударатын, тұрақты жұмыс таба алмайтын және 4 жыл бойы тамақтанбау мен қорлықтан зардап шегетін ересек адам себептерін жойғаннан кейін өз өмірін әдеттегідей жалғастырады деп күтуге болады. оның қозғалысы үшін. Бала дәл осындай жағдайды бастан кешіреді: тамақтанбау және асыра пайдалану салдарынан өсудің артта қалуы мен ақыл-ойдың артта қалуынан өмір бойы зардап шегуі мүмкін; қозғалыс кезінде мектепке кіруге мүмкіндік болмаса, ол ешқашан жоғалған білім беру мүмкіндіктерін қалпына келтіріп, болашақта көптеген мүмкіндіктерден айырылып қалуы мүмкін. Ересектер мен балалардың бірдей құқықтарына бірдей қауіп-қатер әр түрлі әсер етуі мүмкін екендігі анық. Бұдан шығатыны, балалар қорғаудың және құқықтарды ілгерілетудің ерекше түрлерін қажет етеді.

Жас ерекшеліктеріне сәйкес балалар өз құқықтарының бұзылуынан қорғану қабілеті төмендеуі мүмкін немесе тіпті қолда бар қорғаныс шараларын пайдалана алады. Сонымен қатар, нақты жағдайлар немесе жағдайлар балалар үшін ересектерге қарағанда қауіпті болуы мүмкін. Шынында да, кейбір бұзушылықтар тек балалармен кездеседі. Педофилия және балаларды порнографияда қолдану, мысалы балаларға арналған арнайы әрекеттер. Әйелдердің жыныстық мүшелерін кесу қыздарға бағытталады, олардың жастығы осындай рәсімдерден өту немесе өтпеу туралы шешім қабылдағанда олардың пікірін ескеруді қиындатады. Белгілі бір жағдайларда балалар, егер олар ешқандай қылмыс жасамаса да, қылмыстық жауапкершілікке тартылуы мүмкін. Бұл кейде, мысалы, қала көшелерінде немесе вокзалдарда тұратын балалар үшін болады.

Балалардың көпшілігінің олардың құқықтарының қосымша бұзылуына осалдығын едәуір арттыратын бірқатар факторлар бар. Оларға білімге қол жетімділіктің жеткіліксіздігі; медициналық көмекке қол жетімділіктің қиын болуы; бала тұратын аймақтағы қарулы қақтығыс жағдайлары; халықтың қоныс аударуы; отбасының бұзылуы; және өте кедейлік. Атап айтқанда, бұл көбінесе ең үлкен осалдығын тудыратын әртүрлі факторлардың тіркесімі немесе дәйектілігі екенін ескеру қажет; мысалы, нашар білім мен халықтың қоныс аударуының үйлесуі АИТВ / ЖИТС-тің таралуын күшейтетін факторлар болуы мүмкін, бұл өз кезегінде отбасының бұзылуына ықпал етеді (ата-аналар ауырып, қайтыс болады) және балалар кедейлігіне әкеледі.

Балалардың құқықтарына қатысты кейбір қатерлер қыздарға ұлдарға қарағанда көбірек немесе керісінше болуы мүмкін. Мысалы, ер балалар көбінесе балалар сарбаздары ретінде алынады, ал қыздар көбінесе солдаттар немесе қарулы оппозициялық топтар тарапынан жыныстық қанауға ұшырайды. Қыздар ертерек ертерек мәжбүрлеудің құрбаны болу ықтималдығы жоғары. Алайда, тәуекелдерді жынысы бойынша жіктеу кезінде абай болу керек, өйткені қыздарды әскер қатарына тартуға және ұлдарды жыныстық қанауға мәжбүр етуге болады.

Халықаралық құқықтық қорғау балалар үшін арнайы жүзеге асырылады, әлемдік қоғамдастық осы арнайы құқықтық механизмді кеңейтеді. Осал қауымдастық ретінде балалардың ерекше қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін арнайы бағдарламалардың қажеттілігі танылады.

Балалардың құқықтарын қорғаудың халықаралық-құқықтық жүйесі - бұл балалардың құқықтарының бұзылуын болдырмауға, жауап беруге, тиісті қамтамасыз етілмеуге бағытталған өзара байланысты құқықтық тетіктердің жиынтығы (мысалы, халықаралық актілер) және институционалдық тетіктер (мысалы, халықаралық ұйымдар), қанау және балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың басқа түрлері.

1. 2. Халықаралық балалар құқығын қорғауды қалыптастыру және дамыту

Балалардың құқықтары бар немесе болуы керек деген идея салыстырмалы түрде жақында пайда болды. Тарихи тұрғыдан алғанда балалар әлеуметтік маңызды емес және қорланған жағдайда саналды. Балаларға мемлекет тарапынан ерекше қамқорлық көрсетілмеген. Балаларды саяси кепілге алу және қарыздың кепілі ретінде пайдалану Вавилон тарихында көрсетілген. Ежелгі әлемде балаларға жыныстық зорлық-зомбылық көрсету, құрбандыққа шалу және некесіз туылған әйелдердің нәрестені өлтіру сияқты құбылыстарға жол берілді. Қалаусыз немесе әлсіз балалар отбасын құрғатады деп есептелді, олар көбіне тастанды, құлдыққа немесе жезөкшелікке сатылды. Балалық шақ физикалық және психикалық жетілмеген маңызды емес өтпелі кезең болып саналды.

Ата-аналар балаларына қатысты абсолютті құқықтарға, мойынсұнушылыққа, қызметтері мен табыстарына ие болды, сондай-ақ 19 ғасырға дейін жеке адамдар мен мүлікті толық бақылауда ұстады, бұл Рим құқығы «Patria potestas» (әкелік билік) доктринасының кең таралған және тұрақты әсерімен байланысты болды. . Бұл латын фразасы Рим заңы бойынша әкесіне, оның әйелі мен балаларына қатысты отағасы ретінде тиесілі болатын осы өкілеттіктер мен құқықтардың жиынтығын көрсетті.

Тарихшылардың пікірінше, өмірдің жеке кезеңі ретінде «балалық шақтың» пайда болу тұжырымдамасы салыстырмалы түрде жақында пайда болды және бұл еуропалық қоғамдық құрылыс. Бұған дейін балалар мен ересектер арасында айырмашылық аз болған. Балаларға қатысты зорлық-зомбылыққа және олардың физикалық және эмоционалдық әл-ауқатына алаңдаушылыққа қарсы қоғамдық пікір 18 ғасырдың аяғы мен 19 ғасырда күшейе түсті. Балалық шақтың тұжырымдамасы жасалды: балалар барған сайын ересектер қоғамынан алшақтайды, балалар формальды білім беру жүйесіне белсене араласады және өндірістен шығарылады.

19 ғасырда балалардың құқықтық мәртебесі танылды. Балалардың құқықтары мен міндеттері бар деген ұғымды қабылдаудың маңызды шарты - балалардың әлеуметтік мәртебесін нығайту. Балалардың құқықтарын қорғау қозғалысының басталуын 19 ғасырдың ортасында, Жан Валестің француз төңкерісінен кейінгі балалардың құқықтарын қорғау лигасын құруға тырысқан кезінен бастауға болады. 1852 жылы Нидерландыда «Слогволк» журналы «Балалардың құқықтары» атты мақала жариялады.

Балаларды осал және тәуелді деп қабылдаудың өсуінің әсерінен мемлекеттер балалардың физикалық, психикалық және моральдық әл-ауқатын қорғау үшін арнайы заңдар шығарады. Бұрын заңнама, егер ол балаларды сыртқы әлемнің шешімдерінің қаталдығынан қорғауға тырысатын болса, бірақ ол ата-ана мен бала арасындағы қарым-қатынасқа минималды араласу саясатын жүргізеді.

Өнеркәсіптік төңкерістен кейін қабылданған балалардың әл-ауқатына қатысты заңнамада балаларға қатысты ата-аналық міндеттерін бұзудың төтенше жағдайларында қылмыстық санкциялар қолдану және ата-ана құқығынан айыру қарастырылған. Балаларға негізгі жалпы білім беру және кәсіптік білім беру үшін міндетті білім туралы заңдар енгізілді. Балалардың еңбегі жұмыс уақыты мен жұмыс жағдайына байланысты шектелді.

19 ғасырдың екінші жартысындағы медицина, тамақтану және психология саласындағы жетістіктер балалар жай ересек адамдар ғана емес, олардың өзіндік ерекшеліктері мен қажеттіліктері бар деген көзқарасты растады. 19 ғасырдың аяғында индустриясы дамыған елдерде балаларды ересек түрмелерден шығарып, балалар үйлері құрып, ақыл-есі кем балаларға жақсы емдеу жүргізілді. Мемлекет, керісінше, өзін бала мен отбасы арасында орналастырып, әкенің шексіз билігін шектеді. Бұл әке әрдайым балаларына қамқор болу керек деген ұғымның жойылуына және «баланың мүдделері» деген анықталмаған стандарттың пайда болуына түрткі болды. Екі ата-ана да баланы оқыту мен қорғаудың жалпы жауапкершілігін алды.

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс