Әдістер топтамасы
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті
Реферат
Тақырыбы: Стресстің психодиагностикасы мен
Орындаған: Нұртазина.Қ.Ж
Тексерген: Тленчиева.Н.С
Алматы қ. 2021ж
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
НЕГІЗГІ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ..
1. Стресс психодиагностикасы ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .
2. Әдістер топтамасы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ПАЙДАЛЫНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ...
Психологиядағы "стресс" ұғымы
Стресс (ағылш. stress - қысым; кернеу) - организмнің гомеостазын, сондай-ақ тиісті жай-күйін бұзатын әсерге (физикалық немесе психологиялық) тән емес (жалпы) реакциясы, дененің жүйке жүйесі. Бұл пcихoлoгиялық ыңғaйcыздықтың бip түpi, oл бacy, қыcым жәнe шиeлeнic ceзiмдepiнeн тұpaды. Шaғын дoзaлaрдa бұл пaйдaлы бoлyы мүмкiн, мыcaлы, спopт нeмece oқy үлгepiмi cияқты caлaлapда. Екiншi жaғынaн, eгep oл өтe көп мөлшepдe пaйдa бoлca, бұл бapлық физикaлық жәнe пcиxикaлық пpoблeмaлapды тyдыpуы мүмкiн.
Стресcтің ұзақ уақытта берер әсері туралы бірнеше зepттeулep көpceтeндей, бұл инфapкт, инсульт, жapa, дeпpeссия жәнe мaзacыздық cияқты психологиялық пpoблeмалapмен ауыpy ықтимaлдығын apттыpaды. Coндықтaн coңғы oнжылдықтapда психикaлық денсayлық caлacында бұл мәcеленi түсiнyге жәнe oны шeшyдiң жoлын iздeyге тырмысуда.
Медицина, физиология, психологияда стресстің оң (эстресс) және теріс (күйзеліс) формаларын бөліп қарастырады. Әсер ету сипаты бойынша нейропсихикалық (психологиялық) және физикалық стресс (жылу, жарық, дыбыс және т.б.) ерекшеленеді.
СТРЕСС - ағылшын сөзі, қаз. шамадан тыс зорлану, қысым жасау деген мағынаны білдіреді. Стрестің физиологиялық негізі - американдық физиолог У.Кенонның (1871-1945) гомеостазис (бұл терминнің мәні - ішкі ағза қызметінің бір калыпты жағдайы дегенді білдіреді) туралы ілімі мен Канада ғалымы Г.Сельенің ағзаның сыртқы күшті тітіркендіргіштерге өздігінен икемділігін
қорғануы жөніндегі зерттеуі. Мұндай тітіркендіргіштердің ағзаға әсерінің күштілігі сондай, олар адамның денесіне, жүйке жүйесіне, психикасына да күшті әсер етіп, сезімдікэмоциялық жағдайын шиеленістіреді. Стрестік жағдай адамның мінезқылығына да күшті әсер етіп, қалыпты жағдайларды ауытқуға ұшыратады, ол бейберекет қимыл-қозғалыстар жасайды. Адамның психикалық үрдістері - қабылдау мен ес, зейін әдеттен тыс қателіктер жібереді. Адам ашушаң, қызба болады. Мұндай жағымсыз көріністер дистресс деп аталады. Дистрестік күй адамның күш-қуатын, ақыл-ойын қожыратып, оған теріс ықпал етеді. Стрестік күйді жеңу үшін адам өзінің бойындағы ерік-жігерін шыңдап, табандылық пен ұстамдылығын, өмір тәжірибесін молайтуға машықтануы қажет. С. (титықтау) (ағыл. Stress күш) - кез келген күшті әсерден адамда пайда болатын психофизиологиялық күй. С. ұғымын 1936 ж. канадалық физиолог Г. Селье енгізді. Ол эустресс - қалыпты С. және дистресс - потологиялық С. деп бөлді. Патологиялық С. ауру симптомдарында көрінеді. Селье стресті тіршілік әрекетінің ажырамайтын атрибуты деп санады. Адамның сезім мүшелеріне тітіркендіргіштердің жеткілікті саны әсер етпесе, ол функциясын толық атқара алмайды. Егер бала кезден бастап адамның миына сенсорлық, эмоциялық және әлеуметтік тітіркендіргіштердің белгілі бір саны әсер етпесе,психикалық процестер үйлесімді дами алмайды,жеке адамның әлеуметтенуі болмайды. Әсіресе, бұл толық психикалық депривация мысалында айқын көрінеді. Қарқындылығы жоғары немесе шамадан тыс мөлшерде пайда болатын тітіркендіргіштер дистресс туғызуы мүмкін.Бұдан психика өзгеріске ұшырап, кейде адам өліп кететін жағдайлар болады. Дистрестік күй адамның күш-қуатын, ақыл-ойын қалжыратып, оған теріс ықпал етеді. Стрестік күйді жеңу үшін адам өзінің бойындағы ерік-жігерін шыңдап, табандылық пен ұстамдылығын, өмір тәжірибесін молайтуға машықтануы қажет.
Стресс психодиагностикасы
Стресс белгілері өте әртүрлі екендігі белгілі психикалық жағдайдың өзгеруі психиканың барлық салаларында көрінуі мүмкін. Эмоционалды салада бұл эмоционалды көтерілу сезімі немесе, керісінше, мазасыздықтың, апатияның, депрессияның, эмоционалды ыңғайсыздықтың күшеюі.
Когнитивті-қауіпті, қауіпті қабылдау, жағдайды белгісіз деп бағалау. Мотивациялық - күштерді жұмылдыру немесе, керісінше, тапсыру (болдырмау, стресс факторларынан аулақ болу), мотивация мен мүдделердің жоғалуы. Мінез-құлық саласында-белсенділіктің өзгеруі, әдеттегі қызмет қарқыны, көбінесе атқарушы қозғалыстарда "қысылудың" пайда болуы. Бұл өзгерістерге ортақ нәрсе тиісті саладағы процестер қарқындылығының өсу немесе азаю жағына ауысуы Е. П. Ильин әр түрлі психикалық күйлерде әртүрлі ішкі жүйелерден әртүрлі жүйелер қалыптасады деп санайды, бұл көбінесе реакцияның (күйдің) ерекшелігін анықтайды. Сондықтан, жағдайды диагностикалауды бастамас бұрын, олардың құрылымдық моделін анықтау қажет, барлық қажетті деңгейлер мен ішкі жүйелерді көрсететін функционалды жүйе: мотивация, эмоциялар, вегетативті н.с. қызметінің ерекшелігі және моторика. Стресс жағдайларын диагностикалау кезінде объективті және субъективті параметрлердің арақатынасы мәселесі қиын.
Объективті критерийлерге стресстің келесі көрсеткіштері кіреді
1. Физикалық белгілер (олар кез-келген стрессте бірдей және жеке қарқындылығымен ерекшеленуі мүмкін): биохимиялық реакциялар, жүрек-тамыр белгілері," стресс аурулары " - мысалы, ойық жара,демікпе, гипертония, арқадағы ауырсыну.
2. Мінез-құлық көріністері (жұмыс деңгейінің өзгеруі
жанжалдар мен дау-дамайлар, тамақтану әдеттерінің өзгеруі, темекі шегу, алкоголь, есірткі, дәрі-дәрмектерді қолдану).
3. Психикалық дисфункцияның белгілері ... жалғасы
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті
Реферат
Тақырыбы: Стресстің психодиагностикасы мен
Орындаған: Нұртазина.Қ.Ж
Тексерген: Тленчиева.Н.С
Алматы қ. 2021ж
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
НЕГІЗГІ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ..
1. Стресс психодиагностикасы ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .
2. Әдістер топтамасы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ПАЙДАЛЫНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ...
Психологиядағы "стресс" ұғымы
Стресс (ағылш. stress - қысым; кернеу) - организмнің гомеостазын, сондай-ақ тиісті жай-күйін бұзатын әсерге (физикалық немесе психологиялық) тән емес (жалпы) реакциясы, дененің жүйке жүйесі. Бұл пcихoлoгиялық ыңғaйcыздықтың бip түpi, oл бacy, қыcым жәнe шиeлeнic ceзiмдepiнeн тұpaды. Шaғын дoзaлaрдa бұл пaйдaлы бoлyы мүмкiн, мыcaлы, спopт нeмece oқy үлгepiмi cияқты caлaлapда. Екiншi жaғынaн, eгep oл өтe көп мөлшepдe пaйдa бoлca, бұл бapлық физикaлық жәнe пcиxикaлық пpoблeмaлapды тyдыpуы мүмкiн.
Стресcтің ұзақ уақытта берер әсері туралы бірнеше зepттeулep көpceтeндей, бұл инфapкт, инсульт, жapa, дeпpeссия жәнe мaзacыздық cияқты психологиялық пpoблeмалapмен ауыpy ықтимaлдығын apттыpaды. Coндықтaн coңғы oнжылдықтapда психикaлық денсayлық caлacында бұл мәcеленi түсiнyге жәнe oны шeшyдiң жoлын iздeyге тырмысуда.
Медицина, физиология, психологияда стресстің оң (эстресс) және теріс (күйзеліс) формаларын бөліп қарастырады. Әсер ету сипаты бойынша нейропсихикалық (психологиялық) және физикалық стресс (жылу, жарық, дыбыс және т.б.) ерекшеленеді.
СТРЕСС - ағылшын сөзі, қаз. шамадан тыс зорлану, қысым жасау деген мағынаны білдіреді. Стрестің физиологиялық негізі - американдық физиолог У.Кенонның (1871-1945) гомеостазис (бұл терминнің мәні - ішкі ағза қызметінің бір калыпты жағдайы дегенді білдіреді) туралы ілімі мен Канада ғалымы Г.Сельенің ағзаның сыртқы күшті тітіркендіргіштерге өздігінен икемділігін
қорғануы жөніндегі зерттеуі. Мұндай тітіркендіргіштердің ағзаға әсерінің күштілігі сондай, олар адамның денесіне, жүйке жүйесіне, психикасына да күшті әсер етіп, сезімдікэмоциялық жағдайын шиеленістіреді. Стрестік жағдай адамның мінезқылығына да күшті әсер етіп, қалыпты жағдайларды ауытқуға ұшыратады, ол бейберекет қимыл-қозғалыстар жасайды. Адамның психикалық үрдістері - қабылдау мен ес, зейін әдеттен тыс қателіктер жібереді. Адам ашушаң, қызба болады. Мұндай жағымсыз көріністер дистресс деп аталады. Дистрестік күй адамның күш-қуатын, ақыл-ойын қожыратып, оған теріс ықпал етеді. Стрестік күйді жеңу үшін адам өзінің бойындағы ерік-жігерін шыңдап, табандылық пен ұстамдылығын, өмір тәжірибесін молайтуға машықтануы қажет. С. (титықтау) (ағыл. Stress күш) - кез келген күшті әсерден адамда пайда болатын психофизиологиялық күй. С. ұғымын 1936 ж. канадалық физиолог Г. Селье енгізді. Ол эустресс - қалыпты С. және дистресс - потологиялық С. деп бөлді. Патологиялық С. ауру симптомдарында көрінеді. Селье стресті тіршілік әрекетінің ажырамайтын атрибуты деп санады. Адамның сезім мүшелеріне тітіркендіргіштердің жеткілікті саны әсер етпесе, ол функциясын толық атқара алмайды. Егер бала кезден бастап адамның миына сенсорлық, эмоциялық және әлеуметтік тітіркендіргіштердің белгілі бір саны әсер етпесе,психикалық процестер үйлесімді дами алмайды,жеке адамның әлеуметтенуі болмайды. Әсіресе, бұл толық психикалық депривация мысалында айқын көрінеді. Қарқындылығы жоғары немесе шамадан тыс мөлшерде пайда болатын тітіркендіргіштер дистресс туғызуы мүмкін.Бұдан психика өзгеріске ұшырап, кейде адам өліп кететін жағдайлар болады. Дистрестік күй адамның күш-қуатын, ақыл-ойын қалжыратып, оған теріс ықпал етеді. Стрестік күйді жеңу үшін адам өзінің бойындағы ерік-жігерін шыңдап, табандылық пен ұстамдылығын, өмір тәжірибесін молайтуға машықтануы қажет.
Стресс психодиагностикасы
Стресс белгілері өте әртүрлі екендігі белгілі психикалық жағдайдың өзгеруі психиканың барлық салаларында көрінуі мүмкін. Эмоционалды салада бұл эмоционалды көтерілу сезімі немесе, керісінше, мазасыздықтың, апатияның, депрессияның, эмоционалды ыңғайсыздықтың күшеюі.
Когнитивті-қауіпті, қауіпті қабылдау, жағдайды белгісіз деп бағалау. Мотивациялық - күштерді жұмылдыру немесе, керісінше, тапсыру (болдырмау, стресс факторларынан аулақ болу), мотивация мен мүдделердің жоғалуы. Мінез-құлық саласында-белсенділіктің өзгеруі, әдеттегі қызмет қарқыны, көбінесе атқарушы қозғалыстарда "қысылудың" пайда болуы. Бұл өзгерістерге ортақ нәрсе тиісті саладағы процестер қарқындылығының өсу немесе азаю жағына ауысуы Е. П. Ильин әр түрлі психикалық күйлерде әртүрлі ішкі жүйелерден әртүрлі жүйелер қалыптасады деп санайды, бұл көбінесе реакцияның (күйдің) ерекшелігін анықтайды. Сондықтан, жағдайды диагностикалауды бастамас бұрын, олардың құрылымдық моделін анықтау қажет, барлық қажетті деңгейлер мен ішкі жүйелерді көрсететін функционалды жүйе: мотивация, эмоциялар, вегетативті н.с. қызметінің ерекшелігі және моторика. Стресс жағдайларын диагностикалау кезінде объективті және субъективті параметрлердің арақатынасы мәселесі қиын.
Объективті критерийлерге стресстің келесі көрсеткіштері кіреді
1. Физикалық белгілер (олар кез-келген стрессте бірдей және жеке қарқындылығымен ерекшеленуі мүмкін): биохимиялық реакциялар, жүрек-тамыр белгілері," стресс аурулары " - мысалы, ойық жара,демікпе, гипертония, арқадағы ауырсыну.
2. Мінез-құлық көріністері (жұмыс деңгейінің өзгеруі
жанжалдар мен дау-дамайлар, тамақтану әдеттерінің өзгеруі, темекі шегу, алкоголь, есірткі, дәрі-дәрмектерді қолдану).
3. Психикалық дисфункцияның белгілері ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz