Жел электр станциялары
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛТКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ "ҒҰМАРБЕК ДАУКЕЕВ АТЫНДАҒЫ АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ"
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Жел энергия тасымалдағыш ретінде . Жел электр станциялары
Орындаған: Орынбасаров Нұрсәт
Тобы: ЭЭк-21-1
Қабылдаған: аға оқытушы Агимов Т.Н
Кіріспе
Қажетті және жеткілікті эдергиямен қамтамасыздандырудың негізінде кез келген өндіріс орнының, жұмыс істеуі жатыр. Қазіргі кезде біз өмірімізді техникалық жетістіктерсіз елестете алмаймыз, бірақ осы жетістіктердің барлығы энергия көздерінің жаңа түрлерін меңгеру арқылы мүмкін болғандығы жайлы ойланбаймыз. Өз қажеттіліктерімізді қанағаттандыру үшін энергияны көп өндіргенде табиғи орта көп зиян шегетінін ескермейміз. Жылу электр станцияларының қалдықтары негізінен көмірқышқыл газынан тұрады. Көмірқышқыл газы булану эффектісіне және климаттың жылынуына әкеледі. Басқа қалдықтардың құрамына ауада сумен қосылғанда қышқыл жаңбырдың пайда болуына әсер ететін азот кіреді. Жердің қышқылдығының жоғарылауының әсерінен жердің құнарлығы және балық қоры төмендейді. Токсинді ауыр металлдар қышқыл суда жылдам ериді және ішетін суға, тағамдарға түсуі мүмкін. Атомдық электр станцияларды қолдану экологиялық тазалық мәселелерін шешпейді. Атом электр станциясының жұмыс істеуі барысында бір күнде бүкіл әлемде 26 тонна радиоактивті қалдықтар шығарылады.
Мәсее тек экологияға зиянды қалдықтардың бөлінуінде ғана емес. Басты маселе энергетикалық ресурстардың қорлары, яғни мұнайдың, көмірдің және газдың қорлары жылдан жылға төмендеп барады. Мұндай қорларды жаңартылмайтындардың қатарына жатқызады. Вашингтондағы Әлемдік табиғи қорлар институтының эксперіттік комиссиясының мәліметтеріне сай мұнайдың қоры 2007 жылдан бастап күрт төмендеп келеді. Кейбір шет елдік мамандардың мәліметтері бойынша әлемдік мұнайдың қоры 1800-2300 млрд.баррелді құрайды. Дәстүрлі емес энергия көздеріне төмендегілер жатады:
-күн энергиясы;
-жел энергиясы;
-геотермалды энергия;
-биомассаның энергиясы;
-су энергетикасы.
Қазақстанда осы аталған дәстүрлі емес энергия көздерінің қоры өте көп. Дегенмен су энергетикасынан басқа энергия қорлары қазіргі таңға дейін өз қолданысын тапқан жоқ. Қазақстандағы жанармайдың негізгі тұтынушысы болып жылу және электр энергетикасы саналады. Осы секторлар жылына шамамен 30 млн. тонна жанармайды тұтынады. Электр станцияларда пайдаланылатын көмірдің үлесі 75%-ды, ал газдың үлесі 23%-ды және мазуттың үлесі 2%-ды құрайды.
Қазіргі таңда Казақстанда электр энергиясының жетіспеушілігі байқалады. Электр станциялардың жалпы орнатылған қуаты 18,7 мың МВт құрайды. Энергияны өндіру саласында жылу электр станцияларының үлесі 87%-ды құрайды, ал су электр станцияларының үлесі 12%-ды және басқа электр энергиясының көздері 1%-ды құрайды.
1 Құрастырма электр жабдықтыру жүйесіне аналитикалық шолу
1.1 Жел-энергетикалық станциясы
Жел энергетикасы - атмосферадағы ауа массаларының кинетикалық
энергиясын электр энергияға, механикалық энергияға, жылу энергиясына және
басқа да өндірістерде, шаруа қожалықтарда пайдалануға ыңғайлы энергия
түріне түрлендіретін энергетиканың бір саласы. Осы түрлендірулер келесідей
құрылғылардың көмегімен жүзеге асырылады: жел генераторы, жел диірмені,
желкен. Жел генераторлары ауа массасының кинетикалық энергиясын электр
энергияға айналдыру барысында отынды пайдаланбайды. Қуаты 1 МВт
болатын жел генераторы 20 жыл ішінде 29 мын тонна көмірді және 92 мың
баррел мұнайды үнемдеуге мүмкіндік береді.
Қазіргі таңда Қазақстанда өндірілетін электр энергияның көлемі тұтыну
электр энергиясынан төмен. Қазақстанның энергожүйесінің негізгі мәселесі
болып энергожүйелердің бір орталыққа бағынбауы есептеледі. Солтүстік және
Батыс аймақтары біріккен Ресей энергожүйесімен байланысқан болса, оңтүстік
Аймақ Орта Азиялық энергожүйемен байланысқан. Оңтүстік аймақтарда электр энергиясының жетіспеушілігі байқалады. Өйткені осы аймақта үлкен өндіріс орындары, үлкен қалалар: Алматы, Шымкент орналасқан. 2-кестеде оңтүстік
аймақтағы энергетикалық жетіспеушіліктер көрсетілген.
Кесте 1.1
Қазақстандағы энергетикалық жағдай
Мерзімі
2005
2010
Қажетті электр энергиясы, млрд. КВт. сағ
12,5
14,7
Жергілікті электр станциялардың өндіретін электр энергиясы, млрд. кВт. сағ
7,75
7,7
Солтүстіктен тасымалданатын энергия көлемі, млрд. КВт. сағ
3,5
7,0
Жетіспеушілік, млрд. КВт. сағ
1,25
0,0
Келесі маңызды мәселелердің бірі электроэнергетика обьектілерінің
әсерінен қоршаған ортаға бөлінетін зиянды қалдықтардың көлемі жылдан
жылға өсіп келеді. Қазақстандағы электр станциялардан қоршаған ортаға
бөлінетін зиянды қалдықтардың концентрациясы халықаралық стандарттардан
бірнеше есе жоғары. Электр станциялардың атмосфераға бөлетін зиянды
қалдықтарының көлемі жылына 1 млн. Тоннадан асады, ал жалпы қоршаған
ортаға бөлінетін зиянды қалдықтардың көлемі жылына 11 млн, тоннадан асады.
Осы мәселелерді шешу үшін Қазақстан Республикасының Үкіметінің № 857
шешімімен арнайы бағдарлама қолға алынды. Осы бағдарлама бойынша жел
электр энергиясы арқылы өндірілетін электр энергиясының көлемін 2015 жылы
- жылдық өндіруден 0,6% -ға жеткізу, ай. 2030 жылы - 2,7%-ға жеткізу
көзделуде. Бұл шешім жел энергетикасының дамуына негіз болады. Осы
бағдарлама арқылы Қазақстандағы жел энергетикасының дамуына ең тиімді
аймақтар анықталды: Шелек коридоры, Жоңғар тауы, Ерементау, Қордай,
Жүзімдік және Форт-Шевченко. Бұл аймақтардың таңдалу себебі: осы
аймақтардағы желдің жылдық орташа жылдамдығының жоғары болып, өте
үлкен көлемде арқан электр энергиясын өндіруге мүмкіндік береді. Үкіметтің
ұсынған осы бағдарламасы оңтүстік жане батыс аймақтардағы электр
энергиясының жетіспеушілігін жойып, солтүстік аймақта электр энергиясының
бағасын төмендеуіне әсер етеді.
Бір немесе бірнеше ауылдық аймақтарды энергиямен қамтамасыз ету
үшін жел электр станцияларының құрылуы осы ауылдық аймақтарда электр
энергиясының бағасын төмендетіп, электр желілерде электр энергиясының
шығындалуын төмендетеді және телефон, интернет желілеріне қосылуды
жеңілдетеді. Осындай кішігірім желілердің жөндеу жұмыстары арзанға түседі,
жұмысшылар саны аз болады .
Қазақстан Республикасы өте үлкен жел ресурсына ие. Өзінің
географиялық орналасуына байланысты Қазақстан солтүстік жарты шардың
жел поясында орналасқан және Солтүстік-шығыс, оңтүстік -батыс
бағыттарында ауа массаларының қозғалысы өте жоғары. Қазақстанның
территориясының 50% бөлігінде желдің орташа жылдық жылдамдығы 4-5 мс
жетеді. Кейбір аймақтарда желдің орташа жылдық жылдамдығғы: 6 мс жетеді
және одан да жоғары болады, сондықтан осы аймақтарды жел энергетикасының
дамуына өте ыңғайлы етеді. Осындай аймақтарда орналасқан жел электр
станциялары арқылы өндірілетін электр энергиясының бағасы кВт сағатқа 7,3-
10,2 теңгені құрайды. Желдің орташа жылдық жылдамдығы 6мс және одан да
жоғары болатын Қазақстанның аймақтары: Каспий ... жалғасы
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Жел энергия тасымалдағыш ретінде . Жел электр станциялары
Орындаған: Орынбасаров Нұрсәт
Тобы: ЭЭк-21-1
Қабылдаған: аға оқытушы Агимов Т.Н
Кіріспе
Қажетті және жеткілікті эдергиямен қамтамасыздандырудың негізінде кез келген өндіріс орнының, жұмыс істеуі жатыр. Қазіргі кезде біз өмірімізді техникалық жетістіктерсіз елестете алмаймыз, бірақ осы жетістіктердің барлығы энергия көздерінің жаңа түрлерін меңгеру арқылы мүмкін болғандығы жайлы ойланбаймыз. Өз қажеттіліктерімізді қанағаттандыру үшін энергияны көп өндіргенде табиғи орта көп зиян шегетінін ескермейміз. Жылу электр станцияларының қалдықтары негізінен көмірқышқыл газынан тұрады. Көмірқышқыл газы булану эффектісіне және климаттың жылынуына әкеледі. Басқа қалдықтардың құрамына ауада сумен қосылғанда қышқыл жаңбырдың пайда болуына әсер ететін азот кіреді. Жердің қышқылдығының жоғарылауының әсерінен жердің құнарлығы және балық қоры төмендейді. Токсинді ауыр металлдар қышқыл суда жылдам ериді және ішетін суға, тағамдарға түсуі мүмкін. Атомдық электр станцияларды қолдану экологиялық тазалық мәселелерін шешпейді. Атом электр станциясының жұмыс істеуі барысында бір күнде бүкіл әлемде 26 тонна радиоактивті қалдықтар шығарылады.
Мәсее тек экологияға зиянды қалдықтардың бөлінуінде ғана емес. Басты маселе энергетикалық ресурстардың қорлары, яғни мұнайдың, көмірдің және газдың қорлары жылдан жылға төмендеп барады. Мұндай қорларды жаңартылмайтындардың қатарына жатқызады. Вашингтондағы Әлемдік табиғи қорлар институтының эксперіттік комиссиясының мәліметтеріне сай мұнайдың қоры 2007 жылдан бастап күрт төмендеп келеді. Кейбір шет елдік мамандардың мәліметтері бойынша әлемдік мұнайдың қоры 1800-2300 млрд.баррелді құрайды. Дәстүрлі емес энергия көздеріне төмендегілер жатады:
-күн энергиясы;
-жел энергиясы;
-геотермалды энергия;
-биомассаның энергиясы;
-су энергетикасы.
Қазақстанда осы аталған дәстүрлі емес энергия көздерінің қоры өте көп. Дегенмен су энергетикасынан басқа энергия қорлары қазіргі таңға дейін өз қолданысын тапқан жоқ. Қазақстандағы жанармайдың негізгі тұтынушысы болып жылу және электр энергетикасы саналады. Осы секторлар жылына шамамен 30 млн. тонна жанармайды тұтынады. Электр станцияларда пайдаланылатын көмірдің үлесі 75%-ды, ал газдың үлесі 23%-ды және мазуттың үлесі 2%-ды құрайды.
Қазіргі таңда Казақстанда электр энергиясының жетіспеушілігі байқалады. Электр станциялардың жалпы орнатылған қуаты 18,7 мың МВт құрайды. Энергияны өндіру саласында жылу электр станцияларының үлесі 87%-ды құрайды, ал су электр станцияларының үлесі 12%-ды және басқа электр энергиясының көздері 1%-ды құрайды.
1 Құрастырма электр жабдықтыру жүйесіне аналитикалық шолу
1.1 Жел-энергетикалық станциясы
Жел энергетикасы - атмосферадағы ауа массаларының кинетикалық
энергиясын электр энергияға, механикалық энергияға, жылу энергиясына және
басқа да өндірістерде, шаруа қожалықтарда пайдалануға ыңғайлы энергия
түріне түрлендіретін энергетиканың бір саласы. Осы түрлендірулер келесідей
құрылғылардың көмегімен жүзеге асырылады: жел генераторы, жел диірмені,
желкен. Жел генераторлары ауа массасының кинетикалық энергиясын электр
энергияға айналдыру барысында отынды пайдаланбайды. Қуаты 1 МВт
болатын жел генераторы 20 жыл ішінде 29 мын тонна көмірді және 92 мың
баррел мұнайды үнемдеуге мүмкіндік береді.
Қазіргі таңда Қазақстанда өндірілетін электр энергияның көлемі тұтыну
электр энергиясынан төмен. Қазақстанның энергожүйесінің негізгі мәселесі
болып энергожүйелердің бір орталыққа бағынбауы есептеледі. Солтүстік және
Батыс аймақтары біріккен Ресей энергожүйесімен байланысқан болса, оңтүстік
Аймақ Орта Азиялық энергожүйемен байланысқан. Оңтүстік аймақтарда электр энергиясының жетіспеушілігі байқалады. Өйткені осы аймақта үлкен өндіріс орындары, үлкен қалалар: Алматы, Шымкент орналасқан. 2-кестеде оңтүстік
аймақтағы энергетикалық жетіспеушіліктер көрсетілген.
Кесте 1.1
Қазақстандағы энергетикалық жағдай
Мерзімі
2005
2010
Қажетті электр энергиясы, млрд. КВт. сағ
12,5
14,7
Жергілікті электр станциялардың өндіретін электр энергиясы, млрд. кВт. сағ
7,75
7,7
Солтүстіктен тасымалданатын энергия көлемі, млрд. КВт. сағ
3,5
7,0
Жетіспеушілік, млрд. КВт. сағ
1,25
0,0
Келесі маңызды мәселелердің бірі электроэнергетика обьектілерінің
әсерінен қоршаған ортаға бөлінетін зиянды қалдықтардың көлемі жылдан
жылға өсіп келеді. Қазақстандағы электр станциялардан қоршаған ортаға
бөлінетін зиянды қалдықтардың концентрациясы халықаралық стандарттардан
бірнеше есе жоғары. Электр станциялардың атмосфераға бөлетін зиянды
қалдықтарының көлемі жылына 1 млн. Тоннадан асады, ал жалпы қоршаған
ортаға бөлінетін зиянды қалдықтардың көлемі жылына 11 млн, тоннадан асады.
Осы мәселелерді шешу үшін Қазақстан Республикасының Үкіметінің № 857
шешімімен арнайы бағдарлама қолға алынды. Осы бағдарлама бойынша жел
электр энергиясы арқылы өндірілетін электр энергиясының көлемін 2015 жылы
- жылдық өндіруден 0,6% -ға жеткізу, ай. 2030 жылы - 2,7%-ға жеткізу
көзделуде. Бұл шешім жел энергетикасының дамуына негіз болады. Осы
бағдарлама арқылы Қазақстандағы жел энергетикасының дамуына ең тиімді
аймақтар анықталды: Шелек коридоры, Жоңғар тауы, Ерементау, Қордай,
Жүзімдік және Форт-Шевченко. Бұл аймақтардың таңдалу себебі: осы
аймақтардағы желдің жылдық орташа жылдамдығының жоғары болып, өте
үлкен көлемде арқан электр энергиясын өндіруге мүмкіндік береді. Үкіметтің
ұсынған осы бағдарламасы оңтүстік жане батыс аймақтардағы электр
энергиясының жетіспеушілігін жойып, солтүстік аймақта электр энергиясының
бағасын төмендеуіне әсер етеді.
Бір немесе бірнеше ауылдық аймақтарды энергиямен қамтамасыз ету
үшін жел электр станцияларының құрылуы осы ауылдық аймақтарда электр
энергиясының бағасын төмендетіп, электр желілерде электр энергиясының
шығындалуын төмендетеді және телефон, интернет желілеріне қосылуды
жеңілдетеді. Осындай кішігірім желілердің жөндеу жұмыстары арзанға түседі,
жұмысшылар саны аз болады .
Қазақстан Республикасы өте үлкен жел ресурсына ие. Өзінің
географиялық орналасуына байланысты Қазақстан солтүстік жарты шардың
жел поясында орналасқан және Солтүстік-шығыс, оңтүстік -батыс
бағыттарында ауа массаларының қозғалысы өте жоғары. Қазақстанның
территориясының 50% бөлігінде желдің орташа жылдық жылдамдығы 4-5 мс
жетеді. Кейбір аймақтарда желдің орташа жылдық жылдамдығғы: 6 мс жетеді
және одан да жоғары болады, сондықтан осы аймақтарды жел энергетикасының
дамуына өте ыңғайлы етеді. Осындай аймақтарда орналасқан жел электр
станциялары арқылы өндірілетін электр энергиясының бағасы кВт сағатқа 7,3-
10,2 теңгені құрайды. Желдің орташа жылдық жылдамдығы 6мс және одан да
жоғары болатын Қазақстанның аймақтары: Каспий ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz