Мойындату талаптары

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

СҮЛЕЙМЕН ДЕМИРЕЛЬ УНИВЕРСИТЕТІ

СӨЖ
Тақырыбы: Талап мағынасы мен түрлері.

Орындаған: Молдабеков Ерасыл Русланбекұлы
Мамандығы: Қолданбалы құқық(қазақ) 1B
ID: 210401015

Қаскелең қаласы 2021
ЖОСПАР
КІРІСПЕ
І. ТАЛАП МАҒЫНАСЫ
1.1. Талап түсінігі мен мағынасы.
1.2. Талап элементтері талаптың құрамдас бөліктері ретінде.
II. ТАЛАП ТҮРЛЕРІ
2.1 Талаптардың сыныпталу негіздері.
2.2 Мойындату талаптары.
Қорытынды.
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР.

Кіріспе

Азаматтармен заңды тұлғалардың құқықтарымен заңды мүдделерінің жүзеге асырудың ең басты кепілі ол Қазақстан Республикасының Конституциясы мен және басқа заңдармен берілетін сотпен қорғалу құқығы.
Азаматтық, отбасылық, тұрғын үй, еңбек және өзге құқықтармен заңмен қорғалатын мүдделердің сотпен қорғалуы, бұл мемлекеттің азаматтармен заңды тұлғалардың құқықтарымен заңды мүдделеріне қол сұққандарға қарсы мемлекеттің қолданатын шаралары.
Азаматтармен заңды тұлғалардың құқықтарымен заңды мүдделерінің сот арқылы қорғалуының маңызы зор болғандықтан осы мәселенің шарттары мен тәртібін анықтап зерттеу керек.
Сондықтан құқықты қолдаушы тұлғамен мүдделі тұлғаның жоғарыда айтылып кеткен мәселелердің мәні мен маңызын түсіну талап арқылы қорғалудың дамуына жол ашады.
Азаматтық сот өндірісінің негізгі түрі болып, талап өндірісі, ал оны туындатудың әдісі талап екені тәжірибеден мәлім.
Талап. Азаматтық іс жүргізу құқының өте күрделі және басты орын алатын институты талап болып табылады. Сол себептен талап арқылы құқықты қорғау түрлерінің теориялық мәселелері өте көп. Көптеген ғалымдардың талап түсінігі, оның элементтері, талап құқығы және талаптардың сыныпталуына байланысты бір - біріне қарама - қайшы көзқарастары көп. Сондықтан көптеген әдебиеттерде талаптың және оның элементтерінің әртүрлі түсініктері берілген, ал ол осы мәселені шешуді қиындата түседі.
Бұл жұмыста құқықтың талап арқылы қорғалуына байланысты сұрақтарға жауаптар берілген. Олар: Талап түсінігі, талап құқығы, талаптың құрамдас бөліктері, талап түрлері және тағы басқа.

І. ТАЛАП МАҒЫНАСЫ.
1. Талап түсінігі мен мағынасы.
Заңды және жеке тұлғалардың сотпен қаралуға байланысты конституциялық құқықтары олардың сотқа талапарызбен жолдануы арқылы жүзеге асырылады.
Талап бұзылған немесе дауласып жатырған субъективтік құқықты қорғаудың ең бір ерекше әдісі екендігі даусыз. Кез келген тұлға талап беру арқылы талап өндірісін қозғай алады. "Құқықты талап арқылы қорғаудың негізі мәселелері атты" Добровольский А.А. мен Иванова С.А. жазған еңбегінде талап дегеніміз - "нақты заңды фактілерге негізделген, даулы материалдық - құқықтық қатынастардан туындайтын сот немесе өзге де юристдикциалдық органға анықталған процессуалдық тәртіппен қарауға және шешуге берілетін материалдық құқықтық талап".
Добровольский А.А. мен Иванова С.А. талапты - материалдық - құқықтық және процессуалдық жақтарды өзінде үйлестіруші бір тұтас түсінік ретінде қарастырады. Осыған сәйкес бұл авторлар мынадай өз ой-пікірлерін келтірген: талапкердің жауапкер атына сот арқылы берген талабында материалдық - құқықтық талап көрсетілген болса, сот ол талапты қабылдамайды, себебі соттың бұл жерде қарап шешетіндей еш нәрсесі болмайды. Сондықтанда кез - келген сотқа жолдану материалдық - құқықтық талаптан тұруы керек. Бұл жердегі ойдың түйіні мынада деуге болады: талапкердің материалдық - құқықтық талабы процестің туындауына себеп болып табылады және ол сот қызметінің пәні болып табылады, себебі сот талапкердің жауапкерге берген материалдық талабының заңдылығын және негізділігін қарайды.
Жоғарыда аталып кеткен авторлардың пікірлеріне Гурвич М.А. мен Елесейкина П.Ф. ойлары өзгешелеу.
Олар талапты екі құқық саласына тән категория ретінде қарастырады, яғни материалдық, азаматтық және процессуалдық құқық салалары және олар талаптың басқа екі түрлі түсінігін береді - материалдық - құқықтық және процессуалдық тұрғыдағы түсінігі.
М.А. Гурвич пікірі бойынша - талап процессуалдық әрекет болып табылады. Гурвичтің "сот шешімі" атты кітабында талап ол сотқа жолданған адамның әрекеті болып табылады делінген бұл автордың пікірі бойынша, азаматтық субъективтік, құқықты бір тұлғаның мәжбүрлі түрде белгіленген әрекеті, орындалуы болып табылады. Құқықтың мұндай құбылыс түрінде қөрінуі азаматтық субъективтік құқықтың құбылысы болып табылады.
Гурвичтің пікіріне ұқсас пікір П.Ф. Елесейкинаның пікірі. Ол талапты материалдық құқықтық тұрғыда сотпен қорғалатын субъективтік құқық. Ал процессуалдық тұрғыда бұл субъективтік құқықты немесе заңмен қорғалатын мүдделерді қорғау үшін сотқа жолдану дейді. Ал басқа авторлардың К.С Юдельсон, К.И. Комиссаров, В.М. Семенов пікірі бойынша талап бұл процессуалдық деңгейдегі азаматтық іс жүргізу құқығының институты дейді. Олар субъективтік құқықпен материалдық игілікті талаптан бөлек тұрғыдан қарастырады. Мұндай құқық талаптың мазмұнын емес, мақсатын құрайды. Олардың ойы бойынша егер субъективтік құқық туындаса, ол сот процедурасынсыз - ақ жүзеге асырыла береді. Материалдық құқық нормалар соттың қатысауынсыз және талап бермей - ақ жүзеге асырылуы мақсатталған. Субъективтік құқықты талап беру тәртібінен қорғау мүдделі тұлғаға міндетті болып табылады. Соттың мақсаты материалдық құқықтық қатынастан қатысушылардың материалдық құқық нормаларын заңмен рұқсат етілген тәртіпте жүзеге асыруға рұқсат беру. Сондықтан да сот шешімінің жоғарыда аталып кеткен бұйырымы бөлімінде мәселе талапқа байланысты емес, ал керісінше субъективтік құқықтың өзіне байланысты.

1.2. Талап элементтері талаптың құрамдас бөліктері ретінде.
Талап элементтері талаптың құрамдас бөліктері ретінде ҚР АІЖК - нің 150 - бабына сәйкес талапкер өз талабында өз талабының негізін, сол талап негізін растайтын дәлелдемелерді және талап затын көрсетуі керек. Осы көрсетілген заңмен бекітілгеннен құрамдас бөліктері талап элементі де болып табылады. Талап элементінің арасында тығыз байланыс бар.
а) Талаптың заты. Талап заты болып материалдық құқықтық талаптар болып табылады. Яғни талапкердің жауапкерден талап етіп отырған материалдық игілік болып табылады.
Талап затының түсінігіне байланысты ғалымдардың бірдей ой - пікірлері жоқ деуге де болады. Себебі кейбір авторлар талап затын талапкердің жауапкерден талап етіп отырған даулы қатынастар және материалдық құқықтық талап. Ал кейбір авторлар жай ғана даулы құқықты қатынас ретінде қарастырады. В.К. Пучинский талап затын "даулы құқықтық қатынас" ретінде қарастырып сонымен қатар "кез келген фактілердің жиынтығы тек анықталған құқықтық қатынастар тыңдататынын дәлелдеп қарастырған".
А.А. Добровольский мен С.А. Иванов талапкерді мойындату талабында жауапкерге белгілі бір әрекеттерді істеуге бағыттамай өз талабын қанағаттандыруды керек етеді деп есептейді. Сот талапкердің қандай құқықтары бар екендігін анықтаса болғаны. Соттың, талапкер құқығын мойындауы билік сипатына ие болады және жауапкер сот шешімін бағынуын міндетті. Сот арқылы орындату талаптарында сот талапкердің құқығын анықтап қана қоймай, сонымен қатар жауапкерді орындатуға міндеттейді. Сот жауапкердің талапкер есебіне нақты қандай әрекеттерді орындауын жауапкерді шығаруға байланысты істерді сот талапкердің тұрғын үйге деген меншік құқығын белгілейді, яғни белгілейді, осыдан екінші құқық туындайды жауапкерді шығару құқығы.
Талап затын даулы құқықтық қатынас объектісі, яғни талаптың материалдық объектісінен ажырата білу керек. Осыған сәйкес жауапкерден жауапкер атына белгіленген ақша - сомасын сот арқылы орындатуға байланысты істерді ақша соммасы талаптың заты болып табылмайды, ал даулы құқықтық қатынастың, яғни материалдық объектісі болып табылады. Талап затының мөлшерін азайту немесе ұлғайтуға байланысты істерде ақша қаражатының ьмөлшерін өзгертуге байланысты болып табылады.
ә) Талап негізі.
ҚР ҚІЖК - нің 150-бабының 5-ші тармағына сәйкес талапкер өзінің талап арызында өз талабын қандай негіздерге және дәлелдемелерге сүйеніп отырғандығын көрсетуі керек.
Талап негізі құқық нормаларының нақты фактілерінің жиынтығынан тұрады. Н.И. Масленникова талап фактілерін 3 түрге бөліп қарастырады:
1. Құқық өндіруші фактілер, яғни талапкерді субъективті материалдық құқықтың бар екендігін растайды және оларды қорғау үшін сотқа жолданатын фактілер. Құкық өндіреуші фактілерді талапкер өз талабының негіздерінде көрсетеді. Талап негізі дегеніміз - талапкердің өз талабында құқық нормаларына сүйенуін айтамыз . Мысалы : Талапкер жұмысына қайта тұруы туралы талап қойған жағдайда ол еңбек заңдарының нормаларына сүйенеді.
2. Белсенді және белсенді емес легитимация фактілері, яғни талапкер мен жауапкердің материалдық - құқықтық дауларға байланысты ара қатынасы. Бұл талапты белсенді және белсенді емес етіп екіге бөліп талапкерді белсенді жақ етіп қарастыруға болады. Белсенді фактілерге субъективтік материалдық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.