Химиялық ыдыстар және реактивтер

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе . . .

: 1

Кіріспе . . .: Әдебиеттік шолу . . .

3: 4

: 1. 1

Кіріспе . . .: Техникалық қауіпсізділік ережесі . . .

3: 4

: 1. 2

Кіріспе . . .: Химиялық ыдыстар және реактивтер . . .

3: 5

: 2

Кіріспе . . .: Эксперименттік бөлім . . .

3: 10

: 2. 1

Кіріспе . . .: Титриметрия . . .

3: 10

: 2. 2

Кіріспе . . .: Лабораториялық жұмыс . . .

3: 15

: 2. 3

Кіріспе . . .: Тұз қышқылың бейтараптандыру әдісі арқылы . . .

3: 15

Кіріспе . . .: Қорытынды . . .

3: 19

Кіріспе . . .: Қолданылған әдебиеттер тізімі . . .

3: 20

Мазмұны

Кіріспе

Оқу тәжірибесі химияны және жаратылыстану пәндерін оқып үйренуге қажетті химиялық білімнің негізін қалап кәсіби дайындық алуға мүмкіндік береді. Сондықтан химия курсының алдына мынадай міндеттер қойылады:

химияның ғылыми негіздерін, маңызды деректер, ұғымдар, химиялық заңдар мен теорияларды зерделеу;
қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып, химиялық тәжірибелерді жасау арқылы заттармен, құрал-жабдықтармен жұмыс істеу біліктілігін қалыптастыру және дамыту;
химиядан алған білімін өмірде іске жарата білу біліктілігін қалыптастыру;

Оқу тәжірибесінің негізгі мақсаты : болашақ химия мамандарын курстың жетекші идеясы-заттардың құрамы, құрылысы және қасиеттерінің арасындағы өзара тәуелділікті ашып көрсету, химияның өмірдегі және Республиканың халық шаруашылығындағы ролі, қоршаған ортаны сақтау ұғымдарын қалыптастыру, тұрмыста және еңбек қызметінде заттарды пайдалана білу мәдениетін қалыптастыру.

Химия-эксперименттік ғылым. Химиялық реакцияның, химиялық зат туралы білімнің қайнар көзі-химиялық эксперимент. Ол маңызды химиялық теориялар мен заңдарды түсіндіреді, маңызды химиялық үдерістер мен олардың жағдайларын көрсетеді, заттар мен олардың қасиеттерін зерттеуге жол ашады. Сондықтан химия пәні оқып үйренуде оқу тәжірибесінің маңызы зор. Онда білімгерлер жалпы кәсіптік пәндерді оқу-зерделеу барысында алған теориялық білімдерін тәжірибе жүзінде бекітіп және тереңдетеді. Себебі олар химиялық тәжірибелерді өз қолдарымен жасап, көздерімен көргеннен кейін есінде өте жақсы сақтайды және олардың логикалық ойының дамуына ғылыми тәжірибелік-ізденістер жүргізудің әдістемесін үйренулеріне үлкен әсерін тигізеді. Бұл 6В05314- «Химия» білім беру бағдарламасыны жоғары білімді Химия мамандарын дайындауға бағытталған.

1 Әдебиеттік шолу

1. 1 Техникалық қауіпсізділік ережесі

Алдымен әрбір орындалатын жұмыспен танысып, ондағы қолданылатын заттардың қасиеттерімен, құрал - жабдықтардың нақты өздерімен әрі не үшін қолданылатынын айқындап алу керек. Химиялық кабинетте жұмыс кезіндегі қауіпсіздікті қамтамасыз ететін дүниелердің: бастапқы көмек көрсететін дәріханалық қобдишаның, көзді жуатын айдалған судың, өрт сөндіргіштің, оттың бетін жауып кішігірім өртті сөндіретін жамылғыш пен құм салған ыдыстың, қан тоқтатқыш қоспаның, йод ерітіндісінің т. б. тұрған жерін дәл біліп алу керек. Кез келген жұмысты орындаудан бұрын оқушы үстіне арнайы жұмыс халатын киіп, қажет болса көзіне қорғауыш көзілдірік, тіпті газтұтқыш арнайы тұмылдырық киіп алғаны дұрыс. Аяқ киімнің де жан - жағы жабық болғаны жөн, қолға арнайы қолғап кию де қажет болуы мүмкін. Егер оқушының шашы ұзын болса, оны жинап қою керек. Реактив салынған ыдыстың сыртында жазылған заттың формуласы кем дегенде екі рет қарап, іздеп отырған заттың дәл сол ма айқындап алған жөн. Реактивтерді қолмен ұстауға, дәмін татып көруге болмайды. Егер газ күйіндегі заттың иісін сезгің келсе, оның ыдысын мұрыннан алысырақ ұстап, аздап желпіп көру керек. Оны дұрыс орындауды мұғалім немесе лаборант көрсетіп береді. Реактиві бар ыдыстың аузына үңілмейді, жанынан қарайды. Сынауықтың ашық аузын оқушы өзіне немесе жанындағы адамға қаратып ұстамауы керек. . Артық алынған реактивтің қалғанын қайтадантаза зат салынған ыдысқа салуға немесе құюға болмайды. Кабинетте тек қана таза зат пен таза ыдыс қолданылатынын үнемі есте ұстаған жөн. . Кабинеттегі компютерді, диспенсерді тоққа қосулы қалпында қалдырып кетуге болмайды. Өшіргендігіңе көз т. т. жеткізу қажет. Әсіресе қышқылдармен немесе сілтілермен жұмыс істегенде абай болыңдар! Егер реактив денеге немесе киімге тиіп кетсе, бірден суды көбірек пайдаланып, жуып жіберген дұрыс. Реактивтің әсерінен денедегі аздап күйіп қалған жерді суық ағынды сумен жақсылып шаю керек. Содан кейін барып тиісті дәрігерлік көмек көрсетіледі.
Кабинетте орынсыз жүре беруге, дауыс көтеріп сөйлеуге болмайды, өйткені басқаларға кедергі келтіресіңдер. Жұмыс соңында қолданылған құрал - жабдықты, реактивтерді, қыздырғыш құралдарды өз орындарына апарып қою керек. Реактивтердің қалдығын ережеге сай мұғаліммен не лаборантпен келісіп алып, аластау керек.

Химиялық реактивтер - зертханаларда анализ жасауда, ғылыми-зерттеу жұмыстарында түрлі қосылыстардың химиялық өзгерісін, қасиеттерін, алыну әдістерін анықтау, т. б. мақсаттар үшін қолданылатын химиялық препараттар. Химиялық реактивтер көбіне жеке заттар болғанымен кейбір заттардың қоспасы да (мысалы, петролейн эфирі) реактивтерге жатады. Тазалығына қарай Химиялық реактивтер ерекше тазартылған, химиялық таза, анализ үшін таза, аса тазартылған, техникалық өнім деп бөлінеді. Реактивтердің тазалығы Мемлекеттік стандартқасәйкес болуы керек. . Ауа әсерінен оңай бұзылатын реактивтерді жабық шыны ыдыстарда сақтайды.

Химялық ыдыстар

Зертханалық тәжiрибелер жоғары температураға төзiмдi мөлдiр түссiз шыныдан жасалған ыдыстарда жүргiзiледi. Мұндай ыдыстар көбiнесе құрамында 81% SiO2, 5% Na мен K оксидтерi, 13% B2O3 бар п и р е к с ш ы н ы с ы н а н жасалады. Пирекс шынысының температура әсерінен ұзару коэффициенті өте аз шама, сондықтан пирекс шынысынан жасалған химиялық ыдыстар жоғары температураға төзiмдi, температураның 150-180 0С-қа ауытқуына төтеп бередi, жарылмайды және химиялық реактивтердiң әсерiне де шыдамды болады.

Сонымен қатар зертханалық жұмыстар жасау үшiн ф а р ф о р ы д ы с т а р д а пайдаланылады. Жұқа фарфорыдыстар жоғары температураға төзiмдi, ал қ а л ы ң фарфор ыдыстар жоғарғы температураға төзiмсіз, мортжарылады.
Жұқа фарфор ыдыстар келесі мақсаттар үшін қолданылады:

- ерiтiндiлердi буландырып концентрлеу;

- ылғал заттарды құрғату;

-қатты заттарды күйдіріп қыздыру.
Жұқа фарфор ыдыстар температураның 150о-1800С-қа ауытқуына шыдайды, ал ауытқу бұл мәннен жоғары болса, жарылады. Жұқа фарфор табақшаға құйылған ерiтiндiнi тек құм моншасында, не асбест төселген плитка үстiнде буландыру керек, кәдiмгi плиткада (t0 ≈ 3000С) немесе спирт шамының жалынында (t0 ≈ 5000С) буландыруға болмайды. Судың қайнау температурасы 1000С болғандықтан, плиткада температураның ауытқуы 2000С шамасында, ал спиртовкада 4000С шамасында, сондықтан фарфор табақша жарылады.
Жұқа фарфор ыдыстарды муфель пештерінде 1С-қа дейiн қыздыруға болады. Ыстық фарфор ыдысты темiр қысқышпен ұстауға болмайды, жарылып кетедi. Сондықтан темір қысқыштардың ұщ жағына резина түтiкше кигiзiледi.

Сурет1 . Фарфор ыдыстар
а - жұқа қабырғалы: 1 - стакан, 2 - тиглдер, 3 - буландырғыш табақша, 4 - ожау;
б - қалың қабырғалы: 1 - күрiшкелер, 2 - үккiш, 3 -қатты заттарды алуға арналған қасық пен шпатель; в - қалың қабырғалы Бюхнер воронкасы.
Химиялық зертханада қолданылатын шыныдан жасалған ыдыстарға жатады:

- әртүрлi колбалар (сурет 2),

- цилиндрлер, мензуркалар, градуирленген пробиркалар (сурет 3) ;

- бюреткалар (сурет 4) ;

- пипеткалар (сурет 5) .

- өлшеуiш колбалар ( сурет 6) ;

- әртүрлi воронкалар (сурет 7),

- эксикаторлар (сурет 8) .
Шыныдан жасалған мына ыдыстар зертханада жиi қолданылады:
Сурет2. Колбалардыңтүрлерi
А - жұқа қабырғалы колбалар: 1 - дөңгелек түптi, 2 - жалпақ түптi, 3- дөңгелек түптi қос мойынды, 4 - конус тәрiздi (Эрленмайер колбасы), 5 - түтiкше бүйiрлi дөңгелек түптi колба (Вюрц колбасы) ; Б - қалың қабырғалы Бунзен колбасы.
Бұл ыдыстар көбiнесе жоғары температураға төтеп бере алмайтын шыныдан жасалады. Сондықтан цилиндрлердi, мензуркаларды қыздыруға, ыстық ерiтiндi құюға болмайды.

Сонымен қатар жоғары температураға қалың шыныдан жасалған ыдыстар да шыдамайды. Өлшеуiш цилиндрлердiң сыйымдылығы 10 миллилитрден 2 литрге дейiн болады (сурет 3) .

Сурет 3. Өлшеуiш ыдыстар
а, б - өлшеуiш цилиндрлер; в, г, д - мензуркалар; е, ж - градуирленген пробиркалар.

Сұйықтың дәл көлемiн өлшеп алу үшiн қолданылады:

- бюреткалар (сурет 4) ;
- пипеткалар (сурет 5) ;

Пипеткалардың екi түрi болады:
1. Сұйықтың әртүрлi көлемiн өлшеп алуға арналған градуирленген пипеткалар.

2. Сұйықтың белгiлi бiр көлемiн өлшеп алуға арналған шектелген сыйымдылығы көрсетiлген пипеткалар. Олар: 5, 10, 15, 20, 25, 50, 100 миллилитрлiк болады. Бюреткалар көбiнесе аналитикалық химияда титриметриялық анализде титрлеуге кеткен титранттың дәл көлемiн анықтау үшiн пайдаланылады.
Өлшеуіш колбалар (сурет 6) судың белгілі көлемінде заттың дәл массасын еріту арқылы титрі белгілі ерітінді дайындау үшін қолданылады. Өлшеуіш колбалардың бүйірінде олардың сыйымдылығы көрсетілген: 50, 100, 200, 250, 500, 1000 миллилитрлік. Өлшеуіш колбалар титриметриялық анализде стандартты ерітінделер дайындау үшін пайдаланылады.

Сурет 6 . Өлшеуiш колбалар
Химиялық зертханада шыныдан жасалған әртүрлi воронкалар (сурет 7) кең қолданылады:
Конусты воронкалар пайдаланылады:

- с ұ й ы қ т ы жiңiшке мойынды аузы тар ыдысқақ ұ ю ү ш i н;

- с ү з у ү ш і н, яғни ерiмейтiн затты сұйықтан бөлiп алу үшiн.

Ұнтақтарды аузы тар ыдысқа ұнтақтық воронкаларкөмегiмен көшiредi. Араласпайтын сұйықтар бiр-бiрiнен бөлгiш воронкалар көмегiмен бөлiнiп алынады

Сурет 7. Воронкалар

1 - конустық, 2 - ұнтақтық, 3 - тамшылатқыш, 4 - бөлгiш.

Химиялық ыдыстарды жуу әдiстерi

Зертханалық жұмысты орындағаннан кейiн пайдаланылған ыдыстар iшiндегi заттарды Қалдық ( с л и в) деп жазылған банкаға төгiп, iлезде ершпен жуып, бiрнеше рет дистильденген сумен шайып, кептiргiшке қою керек. Өйтпеген жағдайда ыдысты жуу қиынға соғады. Себебi ыдыстардағы ерiтiндiлердiң суы ұшып құрғайды. Құрғаған заттар шыны ыдыстың қабырғасына жабысып қатып қалады. Ыдысты жуу әдiсi оның қандай заттармен ластанғанына байланысты. Ластағыш заттар суда жақсы еритiн, суда ерiмейтiн, майлы және суда еру үшiн тотықтыру реакциясына түсiрудi қажет ететiн заттар болуы мүмкiн.
1 Жуу оңайға түседi, егер ыдыс суда ерiгiш затпен ластанса, онда ыдысты ерщпен жуып; дистильденген сумен 2 - 3 рет шаю керек. Ыдыс таза жуылған деп есептеледi, егер ыдыстың iшкi қабырғаларында су тамшылары тұрып қалмай, қабырғамен бiркелкi ақса.
2 Ыдыс майлы заттармен ластанған болса, 10 % Na2CO3, 5-10 % NaOH, не болмаса күнделiктi тұрмыста қолданылатын кiр жуғыш ұнтақтармен щеткалап жуып, жақсылап шаю керек.
3 Кей уақытта ыдыстарды тазарту үшiн ластайтын заттарды тотықтыру керек. Ол үшiн көбiнесе концентрлi күкiрт қышқылынан және калий бихроматынан тұратынөте күшті тотықтырғышқасиетке ие хром қоспасын қолданады. Хром қоспасын дайындау үшін 96% H2SO4-ның 100 миллилитрiне 10 г K2Cr2O7 ұнтағын (кристалдарын) қосып араластырады. Қоспаны қалың қабырғалы аузы жақсы жабылатын ыдыста сақтайды. Дайындалған хром қоспасы ыдыстарды тазартуға талай мәрте қолданылады. Тазартылатын ыдысқа хром қоспасын құйып 15-20 минутке қойып қояды. Көрсетiлген уақыт өткеннен кейiн тазартылатын ыдыстағы хром қоспасын кейiн өз ыдысына қайтарады. Осыдан кейiн ыдысты сумен тазалап жуып, бiрнеше рет шаяды. Кейбiр жағдайларда хром қоспасымен жуған ыдысты калий бихроматының тотықсыздануы нәтижесінде түзілген Cr3+-иондарынан тазарту қиынға соғады. Жасыл түстi Cr3+ -иондарынан арылу үшiн ыдысқа 1% трилон Б (комплексон ІІІ) ерiтiндiсiн құйып 2 сағатқа қойып қояды. Осы уақыт iшiнде Cr3+-иондары комплексонмен реакцияға түседi, осыдан кейiн ыдысты сумен бiрнеше рет шайып тазартып алуға болады. Тазартылып жуылған ыдыстар кептiргiш шкафта 100-1200С-та кептiрiледi.

2 Эксперименттік бөлім

2. 1 Титриметрия

Титриметрия ( көлемдік анализ ) - анықталатын заттың пипеткамен өлшеп алынған дәл көлемін титрлеуге кеткен титранттың көлемін анықтауға негізделген сандық анализ әдісі. Титрантты жұмыс ертіндісі деп те атайды. Титриметриялық анализ әдістерін іске асырудың бірнеше тәсілдері бар: тура титрлеу, кері титрлеу, орнын басып титрлеу.

Тура титрлеу. Өлшеуіш колбада анализденетін ерітіндініің көлемін дистилденген сумен шекті белгіге дейін жеткізеді. Осы ерітіндінің бір бөлігін ( аликвотасын ) пипеткамен өлшеп алып конусты колбаға көшіріп индикатор қатысында титрантпен титрлейді. Индикатор түсін өзгерткен соң титрлеуді тоқтатып титрлеуге жұмсалған титрант көлемін бюретка бойынша жазып алады.

Кері титрлеу. Еріген зат мөлшерін тура титрлеу тәсілі арқылы анықтауға мүмкіндік болмаған жағдайда ( сәйкес индикатор жоқ болғанда ; реакция өте баяу жүргенде ) қолданылады. Бұл тәсілде екі жұмыс ертіндісі, яғни екі түрлі титрант қолданылады. Анализденетін ертіндіге бірінші титранттың белгілі көлемі артық мөлшерде құйылады. Анықталатын затпен бірінші титранттың бір бөлігі түседі, ал реакцияға түспеген екінші бөлігі индикатор қатысында екінші титрантпен титрленеді. Қатарлас бос титрлеу, яғни бірінші титранттың барлық көлемін титрлеуге екінші титранттың қандай көлемі кететіндігі анықталады. Бос титрлеуге және анализденетін ертіндіні титрлеуге жұмсалған титрант көлемінің айырмашылығы бойынша анализ нәтижесі есептеледі.

Орнын басып титрлеу . Бұл әдісте анықталатын затты басқа затпен реакцияға түсіреді, нәтижесінде басқа қосылыс түзіледі. Түзілген қосылыс титрантпен титрленеді.

ТИТРЛЕНГЕН ЕРТІНДІЛЕР

Титриметриялық анализде титрленген ертінділер, яғни дәл моль-эквиваленттік концентрациялары немесе титрі белгілі ертінділер қолданылады. Титрленген ертінділердің екі түрі болады:

- стандарт ерітінділер;

- стандартталған ерітінділер (титранттар)

Стандарт ертінділер

Заттың дәл өлшенген массасын сыйымдылығы көрсетілген ө л ш е у і ш к о л б а д а еріту арқылы дайындаған ертіндіні стандарт ертінді деп атайды. Массасы дәл өлшеніп алынған затты өлшеуіш колбаға салып ерітіп көлемін дистилденген сумен белгіге дейін жеткізеді. Еріген заттың массасы m (г) және өлшеуіш колбаның көлемі V (мл) бойынша ертіндінің титрі Т (г/мл) есептеледі:

Т =

Әрі қарай титрі бойынша ерітіңдінің нормальдық концентрациясы анықталады:

Сн = ,

осындағы : Мэ - стандарт ертіндісі дайындалатын заттың эквиваленттік массасы.

Стандарт ертінді маркасы «химиялық таза» заттан даярланады. Ол зат келесі талаптарға жауап беруі керек: ұзақ сақтағанда құрамы өзгермеуі керек, құрамы химиялық формулаларына сәйкес болуы тиіс және суда жақсы еруі керек ( Кесте 2 ) .

Стандартталған ерітінділер

Титриметрияда қышқылдар мен сілтілер, калий перманганаты, натрий тиосульфаты сияқты реактивтерден титранттар ( жұмыс ертінділері ) дайындалады . Бұл реактивтердің дәл концентрациялы ертінділерін тікелей өлшенділерін ерітіп даярлауға болмайды, өйткені сақталғанда ерітінділерінің концентрациясы өзгеріп кетеді. Сол себептен титранттардың жуы қ концентрациялы ертінділері дайындалады. Титранттың нормальдық концентрациясы стандарт ертінді бойынша анализ жүргізер алдында анықталады. Мысалы, калий перманганатының дәл концентрациясы қымыздық қышқылының стандарт ертіндісі бойынша, тұз қышқылының дәл концентрациясы - натрий тетраборатының стандарт ертіндісі бойынша, натрий гидроксидінің концентрациясы - қымыздық қышқылының стандарт ертіндісі бойынша анықталады.

Стандартталатын ертінділердің концентрациясы стандарт ертіндіні титрлеу арқылы анықталады . Ертінді құрамындағы заттар бір-бірімен эквиваленттеріне сәйкес әрекеттеседі, эквиваленттік нүктеде олардың эквивалент мөлшерлері (n) бір-біріне тең болады. Ол математикалық түрде былай өрнектеледі:

n ₁ = n ₂ немесе

Сн ₁ ·V ₁ = Сн ₂ ·V ₂

осындағы:

Сн ₁ - стандарт ерітіндінің нормальдық концентрациясы;

V ₁ - стандарт ерітіндінің пипеткамен дәл өлшеніп алынған көлемі, мл;

Сн ₂ - титранттың нормальдық концентрациясы;

V ₂ - стандарт ертіндіні титрлеуге жұмсалған титрант көлемі, мл.

Титрантты стандарттау нәтижесі бойынша титранттың нормальдық концентрациясы жоғарыда келтірілген формула пайдалана отырылып есептеледі:

Сн ₂ =

Стандартталатын ерітінділер қақпағы бар қалың қабырғалы шыны ыдыста ( склянкада ) дайындалады.

Титрлеу тәртібі

Ең бірінші титрлеу құралы - бюретканы жұмысқа дайындау қажет. Ол үшін бюретканы кран суымен бірнеше рет жуып, дистилденген сумен шаю керек. Осыдан кейін бюретка титрант ерітіндісімен шайылады. Сонан кейін бюреткаға толтырып титрант құйып, төменгі жағындағы пипеткадағы ауаны ығыстырып шығарады да, шүмекті алып тастап нольді сәйкестендіреді. Осыдан кейін титрант құйылған бюретка титрлеуге дайын болады.

Титрлеуді реакцияның эквиваленттік нүктесіне жеткенде тоқтатады. Эквиваленттік нүктені анықтау тәсілі екі түрге бөлінеді::

- визуалды анықтау (индикатордың түсінің өзгеруі бойынша) ;

- ерітіндінің физика-химиялық қасиеттерінің өгерісін өлшеу арқылы.

Титрлеуді тоқтатқан соң бюретка бойынша титрлеуге жұмсалған титранттың көлемін жазып алады. Титрлеуді қатарлас (параллель) үш рет жүргізіп титранттың титрлеуге жұмсалған орташа көлемін есептейді. Титрлеуге жұмсалған титранттың көлемдерінің айырмашылығы 0, 1 мл аспауы керек. Егер айырмашылық үлкен болса, титрлеуді қайталау қажет.

Титриметриялық анализ әдістері

Титриметриялық анализ әдістері титрлеу кезінде жүретін химиялық реакция типіне қарай үш топқа бөлінеді:

- и о н д а р қ о с ы л у реакциясына негізделген әдістер;

- т о т ы ғ у-т о т ы қ с ы з д а н у реакциясына негізделген әдістер;

- к о м п л е к с т ү з у реакциясына негізделген әдістер.

Бірінші топқа бейтараптану реакциясына негізделген қышқылдық-негіздік титрлеу және тұнбаға түсіру арқылы титрлеу жатады.

Екінші топқа тотығу-тотықсыздану реакциясына негізделген редоксиметрия әдістері жатады.

Үшінші топқа комплекс түзілу реакциясына негізделген комплексонометрия әдістері жатады.

Қышқылдық-негіздік титрлеу әдістері екі түрге бөлінеді:

А ц и д и м е т р и я. Титрант - стандартталған күшті қышқыл ерітіндісі. А л к а л и м е т р и я. Титрант - стандартталған сілті ерітіндісі.

Редоксиметрия әдістерін титрант ретінде қолданылатын реактивтердің атымен атайды:

П е р м а н г а н а т о м е т р и я. Титрант - күшті тотықтырғыш калий перманганатының КМnО ₄ ертіндісі. Титрлеу қышқылдық ортада жүргізіледі.

И о д о м е т р и я. Әдіс иодтың J ^о ₂ оңай иодид-анионға J ^- дейін тотықсыздануына және иодид-анионның J ^- оңай иодқа J ^о ₂ дейін тотығуына негізделген. Йодометрияда тура титрлеу тәсілі қолданылмайды. Титрлеу орнын басып тирлеу және кері титрлеу тәсілдерімен жүргізіледі. Орнын басып титрлеу тәсілінде титрант стандартталған натрий тиосульфатының Na ₂ S ₂ O ₃ ерітіндісі болады. Кері титрлеу тәсілінде екі титрант қолданылады: йодтың және натрий тиосульфатының стандартталған ертінділері.

Д и х р о м а т о м е т р и я. Мұнда титрант ретінде күшті тотықтырғыш калий дихроматы К ₂ Сг ₂ О ₇ ертіндісі пайдаланылады. Титрлеу қышқылдық ортада жүргізіледі.

ҚЫШҚЫЛДЫҚ-НЕГІЗДІК ТИТРЛЕУ (БЕЙТАРАПТАУ)

Ацидиметрия және алкалиметрия

Қышқылдық-негіздік титрлеу негізінде ерітіндідегі сутегі ионы Н мен гидроксид ОН иондары арасындағы реакция жатыр, нәтижесінде аз диссоцияланатын су түзіледі:

Н + ОН = H O

Бұл әдіспен қышқылдардың ( Н SO , НNO , НCl, H PO ), күшті негіздердің (NаОН, КОН, Ва(ОН) ) мөлшерлерлерімен қатар, суда гидролизденетін тұздар (Nа ₂ СО ₃ , N Н ₄ Cl), сонымен қатар олардын қоспаларындағы мөлшерін де анықтауға болады.

Қышқылдық-негіздік титрлеудің екі негізгі әдісі бар: ацидиметрия - негіздерді анықтау және алкалиметрия - қышқылдарды анықтау.

Жұмысшы ерітінді ретінде көбінесе натрий және калий гидроксидтері мен күкірт және тұз қышқылдары ерітінділері қолданылады. Бұл кышқылдар мен сілтілердің ерітінділерін титрленген ерітінді ретінде бірден , алдымен жуықтау концентрациялы ерітінділерін дайындап, содан соң олардың дәл титрі мен нормальдығын бастапқы заттар бойынша анықтайды. Көбінесе 0, 1- 0, 5н ерітінділер қолданылады.

Қышқылдардың титрін анықтау үшін бастапқы заттар ретінде натрий тетрабораты немесе сусыз натрий карбонатын, ал сілтілердің ерітінділерінің концентрациясын анықтау үшін - қымыздық Н С О ∙2 H O, бензой С ₇ Н ₆ О ₂ немесе янтарь Н С Н О қышқылы қолданылады. Бұл заттардың барлығы жұмыс жасауға өте ыңғайлы және жақсы нәтижелер береді.

Қышқыл мен негіз арасындағы реакция кезінде ешбір сырттай байқалатын белгі болмайды. Сондықтан, мұндай реакцияның эквивалент нүктесін анықтау үшін арнайы индикаторлар пайдаланылады. Олар ерітіндінің рН мәні өзгеруіне қарай түсін өзгертеді, сондықтан оларды рН индикаторлар деп атайды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.