Альдегидтер мен кетондар - екі түрлі органикалық қосылыстар


Мазмұны
Кіріспе
Органикалық химия өте күрделі ғылым, бірақ қызықты. Өйткені, әртүрлі сандар мен дәйектемелер бойынша бірдей элементтердің қосылыстары түрлі қасиеттердің заттарын қалыптастыруға ықпал етеді. Кетондар-бұл сөз органикалық табиғат заттарының бүкіл класы үшін ортақ аталады, молекулаларда карбонил тобы (C = O) екі көміртекті радикалға байланысты. Өз құрылымында кетондар альдегидтер мен карбон қышқылдарына жақын. Дегенмен, олар бір уақытта C = O байланысқан екі C атомдары (көміртек немесе көміртек) бар.
Альдегидтер мен кетондар топтарының физикалық және химиялық қасиеттері өте ұқсас. Сондықтан олар жиі бір-бірімен араласады. Өйткені, альдегидтерде олардың молекулаларында карбонил тобы бар. Кетондарда тіпті формулалар өте ұқсас. Алайда, C = O қаралып жатқан заттардың 2 радикалына қосылса, онда екінші бір альдегид орнына - сутегі атомы: R-CO-H. Альдегидтер мен кетондардың химиялық қасиеттерімен жұмыс жасамас бұрын олардың физикалық сипаттамаларын ескеру қажет.
Кетондар - еритін қатты ерітінділер немесе құбылмалылығы бар сұйықтықтар. Осы сыныптың ең төмен өкілдері -де өте еритін және органикалық шыққан еріткіштермен жақсы өзара әрекеттеседі.
Спирттер мен карбон қышқылдарынан айырмашылығы, кетондардың молекулярлық салмағы бірдей жоғары құбылмалылыққа ие. Бұл қосылыстардың H-CO-R сияқты H байланыстарын құруға қабілетсіздігі арқасында мүмкін болады.
Альдегидтердің әртүрлі түрлері түрлі агрегаттарда өмір сүре алады. Сондықтан жоғары R-CO-H - ерімейтін қатты заттар. Төменгі - сұйықтықтар, олардың кейбіреулері -мен тамаша араласады, бірақ олардың кейбіреулері суда еритін, бірақ көп емес. Осы типтегі заттардың қарапайым түрі - формальды альдегид - бұл өткір иісі бар газ.
1 Негізгі бөлім
1. 1 Альдегидтер мен кетондардың номенклатурасы және изомериясы
Альдегидтердің құрамында карбонильдік топ бар, ол көміртектің “карбонеум” деген латынша аталуынан шыққан. Бұл қосылысты спирт молекуласынан дегидрогендеу арқылы алады. 1835ж неміс химигі Ю. Либих осы қосылыстарды альдегидтер деп атады. 1848ж неміс физиологі Л. Гмелин екі көмірсутек радикалымен байланысқан карбонил тобы бар органикалық қосылыстарды кетондар деп белгілеуді ұсынды.
Альдегидтер мен кетондар - екі түрлі органикалық қосылыстар. Олардың екеуін де жасанды түрде жасауға болады, бірақ бұлардың көптеген табиғи көздері бар. Екеуінің арасындағы шатасушылық олардың химиялық құрылымында пайда болған шығар. Олардың екеуінде де көміртек атомымен (C = O) екі есе байланысқан оттегі бар болса да, қалған атомдық орналасуындағы және көміртекпен байланысқан басқа атомдардағы айырмашылық (C = O) негізгі және жалғыз болады олардың арасындағы бастапқы ұқсастық. Айтпақшы, C = O техникалық түрде карбонил тобы деп аталады. Альдегидтерде (C = O) көміртегі тізбегінің соңында болады. Бұл (C) көміртегі атомы сутегі атомымен және басқа көміртек атомымен байланысады дегенді білдіреді. Кетондармен (C = O) тобы әдетте тізбектің ортасында болады. Осылайша, C = O құрамындағы көміртегі атомы екі жағынан екі бөлек көміртек атомымен байланысады.
Альдегидтердің бұл карбонилді тобы оны карбон қышқылдарына тотығу үшін жақсы қосылыс етеді. Кетондар үшін бұл қиынырақ, өйткені алдымен көміртектің бірін көміртегі (C-C) байланыстыру керек. Бұл сипаттама олардың арасындағы маңызды функционалдық айырмашылықтардың бірін айтады. Сонымен қатар, екі қосылыс белгілі бір реактивтермен араласқан кезде көптеген әсер етеді. Бұл процесс зерттелетін химиялық зат түрін анықтауға көмектесетін көптеген химиялық зерттеулер үшін негіз болып табылады.
Альдегидтерде карбонил тобындағы көміртек атомы сутекпен және бір көміртек атомымен, ал кетондарда басқа екі көміртек атомымен байланысады.
Альдегидтерде көміртегі тізбегінің соңында карбонилді топтар болады, ал кетондарда карбонил топтары әдетте тізбектің ортасында орналасады.
Альдегидтер мен кетондар химиялық реактивтермен біріктірілгенде әртүрлі нәтиже көрсетеді. Көбіне кетондар альдегидтермен салыстырғанда реакция бермейді.
Альдегидтердің жүйелі атаулары -аль жұрнағы жалғанған сәйкес көмірсутек атауына негізделген. Тізбекті нөмірлеу карбонил көміртегі атомынан басталады. Тривиальды атаулар альдегидтер тотығу арқылы айналатын қышқылдардың тривиальды атауларынан шыққан.
Алифатты және алициклды кетондардың атаулары негізгі көмірсутек атына -one немесе -дион (дикетондар үшін) жұрнағын қосу арқылы жасалады. Өзегінде кетон топтары бар хош иісті дикетондар көмірсутектердің қысқартылған атауы деп аталады, оған -хинон жұрнағы қосылады.
1. 2 Алыну жолдары
1) Спирттерді тотықтыру (дегидрлеу) арқылы біріншілік спирттерден альдегидтер, екіншілік спирттерден кетондар алынады.
-С -ОН+[O] →C СОН+ О
Этанол Сірке альдегиді
2) Органикалық қышқылдардың тұздарын қыздырып ыдырату (пиролиз) арқылы кетон алуға болады.
3) Органикалық қышқылдардың хлорангидридтерін сутекпен тотықсыздандыру арқылы:
1. 3 Физикалық қасиеттері . . .
1. 4 Химиялық қасиеттері . . .
Қорытынды
Қазіргі таңда егеменді еліміздің өркендеп, ғылыммен техниканың дамыған заманында болашақ қоғам иесі оқушыларға осыған лайықты жан-жақты білім беру және оларды дамыту мәселесі алға қойылып отыр. Мектеп қабырғасында орта білім саласының бір түрі химия пәні болса, бұл пәннің оқушыларға ғылыми ұғым беріп, оны іс-әрекетте қолдана білуге үйрету негізгі мәселелердің бірі. Зерттеу барысында бұл мәселені тиімді шешу үшін тек оқулық пен оқу құралының мазмұндық-құрылымдық тұстарын дидактикалық тұрғыдан саралап қана қоймай, осылардың байланысы арқылы білім берудің әдіс тәсілдеріне тоқталдық.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz