Мұғалім мен оқушының конструктивті емес өзара әрекеті
Ш.ЕСЕНОВ АТЫНДАҒЫ КАСПИЙ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖӘНЕ ИНЖИНИРИНГ УНИВЕРСИТЕТІ
Туризм және тілдер факультеті
Қазақ филологиясы кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Пәні: Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі
Тақырыбы:
Тақырыбы: Сыныптан тыс жұмыстар: үйірме, факультативтер, семинар, үй жұмысын ұйымдастыру негіздері
Тексерген: Ә.Д.Қабылов,
Қазақ филологиясы
кафедрасының профессоры м.а
Орындаған: Муханова Жанаргул
КЯЛ-19-1 тобының студенті
Ақтау қ.
2021
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
I.Негізгі бөлім
1.1 Жеке тұлғаны қалыптастыру, тәрбиелелеу ... ... . ... ...6
1.2 Оқу процесіндегі тұлғалық өсу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
1.3 Оқушылардың тұлғалық дамуын зерттеу ... ... ... ... ... .11
II. Сыныптан тыс іс-шараларды ұйымдастыру
2.1 Сыныптан тыс әсер етудің тәрбиелік мәні, ерекшеліктері мен принциптері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...14
2.2 Қызмет түрлері және оларды басқару ... ... ... ... ... ... ... .16
2.3 Сыныптан тыс білім беру жұмысының тұлғаны қалыптастыруға әсер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...18
2.4 оқушы тұлғасын қалыптастырудағы Оқу уақытының рөлі ... ... ... ..19
2.5 білім беру қызметінің ұйымдастырушылық нысаны мен мақсаттары ... ... ... ... ... ..23
2.6 сыныптан тыс кезеңде шетелдік әдебиеттермен танысу ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .30
2.7 сыныптан тыс оқуды ұйымдастыру бұрышы. ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ..
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..36
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .37
Тақырыптың өзектілігі: Жас болашақ өскендердің сөз ғажабына деген бір ішкі сезімін оятуда, әдеби дүниетанымын кеңейтуде, өз беттерімен ажарлы шығармалар оқуға баулуда, оқырмандардың дағдысын қалыптастыруда сыныптан тысқары жұмыстардың маңызы, рөлі өзгеше боп келеді. Әдебиет сабағы, оқу процесіндегі жұмыстар бен сыныптан шеткері жұмыстар тонның ішкі бауындай қабысып, бірлікте жүріп отыруы қажет. Сабақ бағдарламасындағы оқып, талдауға ұсынылатын шығармалардың барлығын, оқу процесінде игеріп өну мүмкін емес бұйым. Қияпатты шығарманы оқудың ең басты кезеңдері сыныптан тысқары мезгілде жүзеге асырылады.
Курстық жұмыстың мақсаты: Кітаппен жұмыс істеуге үйрету, өз беттерімен оны тыңдай білу, оқығандарының ішіннен ең негізгі, басты мәселелерді еске ұстау дағдыларын қалыптастыру.
Курстық жұмыстың міндеті: а) Оқушы тұлғасын дамытудағы сыныптан тыс жұмыс орындары;
Б) Оқушылардың тұлғалық даму аспектілері бойынша мұғалімдердің психологиялық эксперименттік тексеруі.
Курстық жұмыстың зерттеу болжамы: Мектептегі оқу-тәрбие жұмысын ұйымдастыру, сол тақырыпқа сай жеке тәрбие жұмыстарын жүргізу.
Курстық жұмыстың құрылымы: кіріспе, негізгі екі тараудан тұрады, әрі қорытындыдан тұрады. Жұмыс соңында пайдаланған әдебиеттер тізімі. Дегенмен, білімге әсер ету дәрежесі мен сипаты негізінен білім беруді дамыту туралы заңнаманың қаншалықты ескерілгеніне байланысты.
I.Негізгі бөлім
1.1 Жеке тұлғаның қалыптасуы, тәрбиесі
Адамның биологиялық белгілері мен қасиеттері бір-бірінен ажыратылмайды және оған тиімді әсер етеді, яғни өзара байланысты. Жалпы тұлғаның әлеуметтік ерекшеліктері, оның мотивтері, мүдделері, мақсаттары анықтайтын белгілер болып табылады екен.
Жеке тұлға болу үшін психикалық дамудың белгілі бір деңгейіне айналатын және оның басқа адамдардан өзгеше екенін түсінетін толыққанды тұлға болу қажет.
Өмір бойы даму мен тәрбие нәтижесінде тұлғаның қалыптасуы мен жетілуі қалыптасу деп аталады екен.
Жеке тұлғаны қалыптастыру-бұл күрделі нәрсе, яғни қарама-қайшылықты процесс, оның ішінде дененің өсуі мен жетілуі, стихиялық әсерлер, мақсатты, ұйымдасқан тәрбие. Жеке тұлғаның қалыптасуы хабардарлық сәтінен басталады, жасөспірім мен жеке тұлғада пайда болады, ал жасөспірім жасына қарай оның аяқталуының белгілі бір кезеңіне жетеді екен.
Біз жеке даму тұжырымдамасын анықтаймыз.
Даму тұжырымдамасы ағзаның жетілу және даму процесін қамтиды. Бұл процестер психикалық дамумен тығыз қарым-қатынаста жүреді, бұған ықпал етеді, бірақ адамның тұлға ретінде қалыптасуын біріктіре алмайды.Жеке тұлғаның дамуы-бұл әр саладағы сапалы өзгерістер процесі, онда адам үшін оның рухани дамуы, оның іс-әрекетінде болатын жетілу процесі, айналасындағы құбылыстарға, адамдарға, білім процестеріне қатысты маңызды екен.
Тұлғаның дамуы мен жетілуі, әсіресе балалар мен жасөспірімдерде, ең алдымен білімнің әсерінен болады. Бірақ тәрбиелік әсердің дәрежесі мен сипаты көбінесе олардың білім беруді дамыту заңдылықтарын қаншалықты ескеретініне байланысты. Осылайша, білім беру мен Даму арасында екі жақты қатынастар бар.
Жеке тұлға мен әлеуметтік ортаның өзара әрекеттесуі философияда, психологияда, педагогикада және т.б. зерттеледі. Кейінгі жылдары жарық көрген философиялық, педагогикалық, психологиялық, этикалық, ұлтаралық қатынастарға арналған жұмыстардан басқа, П.I. Сластов, М. ф. Харламовтың педагогика (М. (1996-1997), Б. С. ГЕРШУНСКИЙДІҢ ХХІ ғасырдағы Білім философиясы (1993), г. К. Нұрғалиеваның әдістеме, тұлғаның құндылық бағдарларын қалыптастыру практикасы атты монографиялық жұмыстары жарияланды (а, 1995).
Адам материалдық және рухани өмір ортасында өмір сүреді және өзінің ақыл-ойымен, ерік-жігерімен, мінез-құлқымен өзі өмір сүретін қоғамның, ұжымның, ұлттың, ұрпақтың мүшесі ретінде көрінуге тырысады. Қоғамның барлық мүшелеріне ортақ бірыңғай мінез-құлық, сипаттамалар болмайды. Әр адам өз жолымен жеке.
Ерекшелігі тұлға болып табылады, оның жеке өзінің ерекшеліктеріне, мінез-құлқы, поступках, көзқарасы өзіне.
Әлеуметтік тұлғаларға қойылатын бірыңғай этикалық талаптардың болуына қарамастан, әр адам үшін өз идеяларын, қоршаған ортаға көзқарастарын тұжырымдау, көргендері туралы өз көзқарасы мен пікірін білдіру заңды. Мысалы, біреу басқаларға таңдануы және таңдануы мүмкін, біреу сынға, пайымдауға, сын айтуға болады.Адамдардың экологиялық құбылыстарды қабылдауы да әртүрлі. Бұл әр адамның жеке басына тән физиологиялық, психологиялық, биологиялық сипаттамаларға байланысты. Әрине, сананың толықтығы, адамның білім көлемі-бұл оның өмірге деген көзқарастарының өзгеруі, белгілі құбылыстарды бағалау. Бір анадан туылған егіз балалар бір-біріне ұқсас болса да, Мінез-құлық, іс-әрекет, өмірлік күш, қабілеттер бірдей болмайды. Сондықтан біз әр адамды өз білімімен дараланған тұлға ретінде қарастырамыз. Оның сана анықтайды, саналы, мінез-құлық бар. Сана санадан туады. Ол адамның ақыл-ойы үшін біркелкі дамымайды. Адамдар бір-бірін бағалауда да қателесуі мүмкін. Кейбір адамдар өздерінің жеке басын басқаларға қарағанда көбірек бағалауға тырысады. Адамның өзіне тән ерекшелігі-ақыл, есте сақтау, яғни өмірді бағалау, оны санаңызға жақсы қарау. Сондықтан өмірді тану-бұл сезім, миллиондаған адамдарды түсіну. Жеке есте сақтау қабілеті басқа адамдардың тәжірибесін жинақтауға негізделген. Әр адам оқу, көру, оқу, есту арқылы өз ойларына қол тигізеді, содан кейін оның іс-әрекетін, мінез-құлқын, санасын байытады. Адам өмірде өз қателіктерінен де, басқалардың қателіктерінен де үйренеді. Ол оны қайталамауға тырысады. Педагогикада бұл адамның өзін-өзі тәрбиелеу деп аталады. Басқалардың рухани іс-әрекетін зерттеу, оны өз қадір-қасиетіне айналдыру-бұл өмір заңы. Тұлға-мақсатқа жетудің нәтижесі, адамның ерік-жігерін жүзеге асыру, өзімен ойнау, еркін іске асыруға және оны жүзеге асыруға дайын болу. Ерік механизмі-адамға тән қасиеттерді жүзеге асыру. Адам өз ақылына кіретін әрекетті жүзеге асыруда ерік - жігерге жол береді. Бірақ адамға бизнесте бір нәрсені еркін интеллект шкаласында бірінші орынға қою және басқалардың оған қалай қатысы бар екенін түсіну керек пе? - бар, қалады. Ерік-жігерді жүзеге асыру ақыл мен санаға бағынады. Өмірде кейбір адамдар бір әрекетті орындауға өте байсалды және нәтиже қандай болуы мүмкін екендігі туралы мың, жүз ойлана бастайды, ал кейбіреулері олардың ойында не бар екенін бірден түсінеді, содан кейін асығыс тамақтанады. Мұның бәрі адамның еркінің түріне байланысты. Тұлға-бұл эмоциялар, әсерлер мен ішкі тәжірибелердің жинақталған көрінісі. Бірақ әр адамның өзіндік эмоционалды фоны бар. Біреу ашуды көріп, айқайлайды, айқайлайды, ішкі сезімді сыртқа шығаруға мүмкіндік береді, біреу ішінен буланып, Аспан мен тастарда қатып қалады. Бұл әр адамның эмоционалды жағдайы өзін-өзі бақылау еркіне байланысты болатын құбылыс. Бүгінгі таңда адамның дамуы мен қалыптасуы туралы әртүрлі пікірлер мен теориялар бар. Атақты грек философтары Платон мен Аристотель адамның дамуы оның тұқым қуалайтын табиғатына сүйене отырып, оның тағдырымен анықталатынын дәлелдеді. Аристотель құлдық немесе бағынбау табиғат заңы деп тұжырымдайды. Баланың дамуына және оның маңыздылығына әсер ететін факторлар. Даму-бұл жеке жетілдірудің өте күрделі және диалектикалық процесі. Баланың анасында туа біткен, жұмсақ немесе байсалды мінез туралы белгілі идеялар мен идеялар жоқ. Даму процесінде баланың адамгершілік, құмарлық, белсенділік және батылдық сияқты қасиеттері қалыптасады. Сонымен, оның өсуіне белгілі әлеуметтік тәрбие мен қоршаған орта әсер етеді. Баланың дамуы және оның әлем туралы білімі әртүрлі әлеуметтік жағдайларға байланысты.
1.2. Жеке тұлғаны тәрбие жолында дамыту.
Оқытудың мазмұны білім, сендіру, шеберлік, сапа және жеке қасиеттер ұғымдарынан тұрады, оларды оқушылар өздерінің мақсаттары мен міндеттеріне сәйкес игеруі керек. Ақыл-ой және еңбек және дене. Білім беру, ал адамгершілік, эстетикалық тәрбие тұтастай алғанда педагогикалық процеске байланысты, бұл бөлек тұлғаны жан-жақты немесе үйлесімді қалыптастыру ретінде білім берудің негізгі мақсатына қол жеткізуге мүмкіндік береді..
Білім беру процесі жеке дамудың бірнеше ерекшеліктеріне ие. Олар өздерін педагогикалық түсінбеушілік ретінде көрсетеді.
Біз білім берудің педагогикалық заңдылығын білім беру процесінде жеке тұлғаның тұрақты меншігінің объективті көрінісі ретінде қарастырамыз, ол өз еркіне сәйкес келмейді.
Жетіспеушілікті анықтау-бұл педагогикалық процесті мұқият жоспарлаумен (ең дұрысы) және оқу процесін ғылыми басқару жүйесін іс жүзінде қолданумен байланысты қызмет.
Тәрбие жұмысына мысалдар;
-тәрбие жұмысының қоғамның әлеуметтік-экономикалық талаптарына бейімделуімен тығыз байланыс, демократиялық принципті жүзеге асыру, кісі құқығын мақылдау.
Жалпы қазіргі тарихи ахуалдарға байланысты халықаралық қауымдастық әлемдік тарихтағы халықаралық стандарт болып табылатын әмбебап бағалылықтар пен негізі. Адам құқықтары мен бостандықтарын көрсететін және құжаттарды (адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы) . Олар білім берудің заманауи теориясы және әдіснамасын, идеалдар және білім беру құндылықтарының моделін дамытудағы жаңа бағытты анықтады. Яғни, Қазақстан Республикасының жетекші рөлі еліміздің білім беру саласындағы мемлекеттік саясатының негізіне айналды. Сондықтан білім беру мазмұнындағы негізгі проблема республика мен оның жекелеген өңірлері дамуының әлеуметтік - экономикалық факторларын есепке алу болып табылады. Бұл білім беру мазмұнына әсер етіп, әрбір ұлттың мәдени-тарихи құндылықтарын әлемдік мәдениет жетістіктерімен бірлікте және тұрақтылықта іске асыруға мүмкіндік берді. Студенттерді ана және халықаралық тілдерде оқыту осы білім беру моделін жүзеге асыру үшін халықаралық маңызға ие. Білім беру мақсатының тиімділігі оның ұйымы оқушыға қол жетімді және түсінікті болған жағдайда ғана жүзеге асырылады. Қазіргі білім беру процесі мақсат қоюмен, мақсатқа жету үшін оқушылармен мақсатты жұмыс жасаумен сипатталады. Бұл мақсатқа жетудің жолы-бір адамның іргелі мәдениеттің негіздерін игеруі. Бұл жеке тұлғаның негізгі мәдениеті болып табылатын білім мазмұнына сүйену қажеттілігін білдіреді. Ол ұлттық экономикалық және еңбек мәдениетінен, саяси-демократиялық және құқықтық мәдениеттен, моральдық-экологиялық, көркем-эстетикалық, дене тәрбиесінен тұрады. Оның негізі-отбасылық мәдениет, яғни ұлттық мәдениет отбасылық тәрбиеден шыққан.
Бүгінгі таңда нарықтық қатынастарға көшу кезінде жеткілікті моральдық құндылықтың болмауы білім беру жұмысының мазмұнын жақсарту қажеттілігіне алып келеді. Бұл оқушылардан құндылықтарды игеруді, ұлттық мәдениет пен әлемдік мәдениеттің озық үлгілерін игеруді талап етеді. Бұл жан-жақты жақсарту мен жеке өсудің қуатты құралы.
Оны құру диалектісі - бұл білім беру процесі. Бұл адамның үнемі дамып, өзгеріп, қозғалатындығына байланысты. Оқу процесінің негізі баланың жас ерекшеліктеріне байланысты дамиды және оның өмірінде кездесетін себептерге, сондай-ақ оның қалай дамып, өзгеріп, өсетініне байланысты өзгереді. Білім беру процесінің диалектикасы дамудың ішкі және сыртқы қайшылықтарының заңдарына бағынады. Яғни дамудың ішкі қайшылықтарының бірі белгісіз білімге деген құштарлықпен және жеке даму процесінде жұмбақ әрекеттердің корреляциясымен байланысты. Адамның өзінің надандығын білуге деген ұмтылысы оның танымға, белгісіздің іс-әрекетіне, белгісізді білу үшін тәжірибе жинауға негізделген іс-әрекеттегі белсенділігін тудырады. Бірақ білім беру процесінің қозғаушы күші сыртқы қайшылықтарды жандандыру мәселесі болып табылады. Мысалы, мектеп пен отбасы арасындағы білім беру жұмысын түсінбеушілік, ата-аналардың мұғалімдердің талаптарын білмеуі және қылмыссыздандыруы. Мұның теріс салдары бар.
Бұл үлгі тәрбие, тәрбие және жеке өсудің тұтастығы мен өзара әрекеттесуінің диалектикалық жағдайларында көрінеді. Жеке өсу оқыту мен тәрбие сапасына байланысты. Оқыту-жеке тұлғаны қалыптастыру құралы. Өз кезегінде оқытудың мазмұны, түрі және әдісі оқушылардың жалпы даму деңгейіне байланысты. Тәрбие теориясы әлеуметтік тәжірибені, білімді, дағдыларды игеруде тұлғаның дамуына ықпал етеді. Тұлғаның дамуы оның көрінісін, ең алдымен, адамның психикалық іс-әрекетіндегі сапалы өзгерістермен, ондағы жаңа қасиеттер мен кейіпкерлердің қалыптасуымен анықтайды. Жалпы білім беру процесінде оқушылардың іс-әрекетінің мазмұны олардың қажеттіліктерінің өзгеруіне және сұраныстың даму саласына байланысты айтарлықтай өзгереді.
Педагогикалық көмектің жоғары мақсаты және мәні бағдарлама, тиімділік, түр немесе әдістің жетістігі емес, баланың, жасөспірімнің, жігіттің өзі болуы керек. Өзіңіздің жеке басыңызды, өзіңіздің мінез-құлқыңызды, өзін-өзі бағалауды дамыту крек.
Бала адам болып саналса немесе оған еркіндік берілсе ғана, ол өз пікірін ашық айта алады, яғни шынайы құрмет, ересектердің балаға деген сүйіспеншілігі басқаларға деген сенімін арттырады.
Ересек адамның тәрбиесі іс-әрекетке қатысу процесіне, сондай-ақ баланың осы іс-әрекеттің субъектісі екенін немесе оны тудыратын қарт адамдармен бірлесіп жұмыс жасайтындығын білуіне байланысты.
Жеке тұлғаның қалыптасуының тиімді дамуы баланың қызметі жалғасқан жағдайда ғана сәтті болады. Тұлға құрылымындағы әлеуметтік-психологиялық өзгерістер олардың тиімділігін арттыру арқылы жүзеге асырылады. Бірақ белсенді әрекет процесінде физикалық және рухани аспектілердің өзгеруі баланың күш-жігерін жандандыруға мүмкіндік береді. Осыған байланысты оқу процесі үнемі өсіп келе жатқан сияқты емес, бірақ ол әлі де жаңа және көп күш жұмсауды қажет етеді.
Кез-келген білім беру міндеті жоғары белсенділікпен шешіледі. Осылайша, дененің дамуы физикалық міндеттер, рухани тәрбие, рухани тәжірибеге үнемі назар аудару арқылы жүреді.
Студенттермен бірге рухани-адамгершілік мәдениеттің керемет мысалдарын жүзеге асыру, онда жеке құндылықтар жинақталады, сондықтан білім беру жүйесінде оқушының жеке белсенділігі қалыптасады, мұғалім жұмысының мазмұнын қалыптастырады.
Ана болуға қатысу екі жақты болуы мүмкін: біріншіден, мұғалімнің оқушымен тікелей қарым-қатынасы арқылы жүзеге асырылатын іс-шаралар. Мұғалімнің қолында кері байланыс туралы неғұрлым көп ақпарат жиналса, тәрбиелік әсер соғұрлым белсенді болады. Бұл кемшілік мұғалім мен оқушының өзара әрекеттесуіне, сондай-ақ оқытудың тиімділігіне қатысты. Егер білім беру процесіне қатысушылар арасындағы қарым-қатынас конструктивті болмаса, онда білім беру процесі тұтастыққа ие болмайды. Бұл заңдылықтың шынайы көрінісі студенттерді онкүндікте оқытудың тиімділігі мен оқу нәтижелері арасында көрінеді: неғұрлым мақсатты тәрбиелік шаралар жүзеге асырылса, білім сапасы соғұрлым жоғары болады. Сондықтан білім беру процесі екі жақты қарым-қатынасты сипаттайтын мұғалім мен оқушы арасындағы үнемі өзара әрекеттесуді қажет етеді. Мұғалім мен оқушының конструктивті емес өзара әрекеті. Ол үшін мұғалім өз оқушысын жақсы көруі және оқушының жеке басын жоғары руханилықпен бағалай білуі керек.
Еріктілік және білімге шығармашылық көзқарас. Тәрбие процесі ізгі ниетті тудырады. Оқушылардың өзіндік ізгілігінсіз ол негізгі білім беру идеяларын жүзеге асырудың мысалы бола алмайды: даму идеялары (кедергілерді жеңу қабілеті, өзін-өзі жетілдіру), ынтымақтастық идеялары. Егер тәрбие процесі жүзеге асырылады, ынтамен, адамгершілікке тәрбиелеу ыдырайды мен бала және мұғалім. Оқушының еркіндігі мұғалім қыңырлығына, қиялына, азаматтық парызына, өз бетінше әрекет етуге деген ұмтылысына, баланың шығармашылығына сүйенген кезде ғана пайда болады.
Осы жетіспеушілікке сәйкес, мұғалім балаға Мен - ді басқа адамдармен күнделікті бөлшек саудада жүзеге асыруға, өз дағдыларын дамытуға, өз іс-әрекеттерін түсінуге және бағалауға және оның себептік әрекеттері басқаларға да, оның жеке басынақалай әсер ететінін көруге көмектеседі. Өзі сияқты, өз әрекеттерінің қорғаушысы ретінде.
Еріктілік және әсер етудің дәстүрлі әдісі қазіргі заманғы дамыған мәдениеттің өркениетті үлгілеріне өзара әрекеттесудің стильдері мен формаларын әкеледі, мұғалім мен оқушының өзара тәуелділігіне жақын болудың орнына, қарт адамдар үшін ессіз, оқушының міндетті түрде бағынуын (өмірге қауіпті жағдайларды қоспағанда) қоспағанда, студенттер үшін қатаң тәртіпті талап етеді., сондай-ақ оқуға шығармашылық көзқарас.
Білім берудің ұжымдық бағдары. Бұл сурет мектептің өмір сүру жағдайында өзінің маңыздылығын әлі жоғалтқан жоқ. Мектептің жаңа ұйымдастырушылық құрылымы, оқу процесінің мақсаты мен мазмұны оқушылармен жеке, топтық және ұжымдық іс-әрекеттерді қайта бастауды талап етеді.
1.3. Оқушылардың тұлғалық өсуін зерттеу
Тұлғаның шығармашылық, адамгершілік және физиологиялық қабілеттерін дамыту, рухани және салауатты өмір салтына берік бейімділік, жеке даму үшін жағдай жасау-біздің заманымыздың маңызды мәселелерінің бірі.
Тұлға ұғымы мен адам және адам ұғымдарының арасындағы айырмашылық көлемде емес, мазмұнында.
Тұлға-бұл саналы түрде ақыл-ой және сөйлеу дағдыларымен жұмыс істейтін, қарым-қатынас жасайтын, қоғамның мақсаттарына сәйкес рухани құндылықтарды жинақтайтын, тәрбие, білім, мәдениет, дүниетаным, рухани таным, мінез-құлық ерекшеліктерін көрсететін адам.
Педагогикалық қызмет төрт санатты қамтитын білім беру процесін жетілдіруге ықпал етеді: оқушылар, мұғалімдер, ата-аналар, басшылар.Мұғалім К. Д. Ушинскийдің болжамы: жан-жақты баланы тәрбиелеу үшін оны жан - жақты білу керек - педагогикалық іс-әрекеттің психологиялық іс-әрекетпен тығыз байланысын дәлелдейді. Баланың мектепте өзін жайлы сезінуі үшін оған зияткерлік, өзіндік энергия көздерінен қол үзбей, тиімді білім мен жан-жақты даму қажет:
* баланы жан-жақты тану;
* білім беру процесінің баланың нақты ерекшеліктеріне, қабілеттері мен қажеттіліктеріне бағытталуы;
* мектеп ортасында қарым-қатынас жасау және оқу үшін қажетті баланың ішкі психологиялық механизмдері мен әдістерін қалыптастыруға ықпал ету.
Осы мақсаттарды іске асыру педагог-психологтардың, мектептердің, әкімшіліктердің және ата-аналардың бірыңғай жүйедегі тиімді жұмысы мен өркениетті психологиялық дамуын ұйымдастыруға бағытталған. Оқушылар мектеп өміріне белсенді қатысып, жұмыс істеуі керек.
Адамның психикалық денсаулығының міндетіне байланысты, яғни өзін-өзі тану және қоршаған әлемді түсіну, оқушылардың жеке басын қалыптастыру, мектеп психологы келесі зерттеу түрлерін жүргізеді:
1. Сауалнама оқушылар арасында мұғалім оқушының көзімен өткізіледі, осылайша әр оқушы өз идеяларын, дағдылары мен бағалау қабілеттерін тұжырымдайды.
2. Социометриялық зерттеулердің мәртебесі мен байланысы анықталады.
3. Оқушылардың ақыл-ой қабілеттерін бақылау үшін оқушылардың білім деңгейі өлшенеді.
4. Әр оқушы үшін жеке карталар жасалады, оқушы, оның отбасы, денсаулық жағдайы, оқушылардың беделі мен шығармашылық қабілетінің даму деңгейі туралы жалпы ақпарат жеке карта бойынша топтық Жарлық әдісімен анықталады.
II. Бөлім. Сыныптан тыс іс-шаралар
2.1. Білім берудің маңызы, сыныптан тыс жұмыстардың ерекшеліктері мен принциптері
Сыныптан тыс жұмыстардың өзіндік ерекшеліктері бар. Бірінші аспект-сабақтан тыс іс-шаралар сабақтарға қарағанда ерікті түрде өткізіледі. Оқушылар өздерінің қызығушылықтары мен бейімділіктеріне байланысты өз беттерінде және әртүрлі үйірмелерде тіркеледі, жұмыстан тыс уақытта жұмысқа өз бетінше және жеке қатысады. Сондықтан еріктілік, ең алдымен, сыныптан тыс жұмыстарды еркін таңдауды білдіреді.
Сыныптан тыс жұмыстардың әрқайсысының өзіндік ерекше, бірақ жалпы принциптері бар:
1. Оқушылардың сыныптан тыс немесе сыныптан тыс жұмыс әдістеріне қатысуы ерікті негізде жүзеге асырылады. Сіз қандай жұмыс қабылдағыңыз келеді, қандай жұмыс қабылдағыңыз келеді, студент өзі таңдайды. Студенттерді сабақтан тыс жұмыстарға немесе сыныптан тыс жұмыстарға үйретіңіз (сауалнамалар, сұхбаттар және т.б.).) үйрету. Бөлу) жауап береді.), студенттер күн сайын оқуы керек.
2. Сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастырудың екінші ерекшелігі-бұл міндетті бағдарламалардың көлемімен байланысты емес. Оның мазмұны мен формасы көбінесе оқушылардың ынтасы мен қалауына, жергілікті жағдайларға байланысты.
Пәндік және басқа үйірмелердің бағдарламалары үлгілі, үлгілі жағдайда. Осы бағдарламалар мен әдістемелік ұсынымдардың негізінде үйірме жетекшілері оқушылардың нақты жағдайлары мен қалауын ескере отырып, оқу жоспарын жасайды. Бұл сыныптан тыс жұмыстың мазмұнын икемді етуге, оқушылардың талаптарын, ұмтылыстары мен тілектерін қанағаттандыруға мүмкіндік береді.
Қандай жұмыс болмасын, білім әлеуметтік бағытқа ие болуы керек. Студент не істейтінін, қоғамға пайдалы және адам өмірі үшін не қажет екенін білуі керек.
3. үшінші ерекшелігі-олар әр түрлі жастағы студенттерді қамтиды. Мектеп хорының немесе оркестрінің, көркемөнерпаздар клубтарының және әртүрлі жас көрсеткіштері бар спорт ұжымдарының құрамы сыныптан тыс іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге негіз бола алмайды.
Керісінше, әр түрлі сынып оқушыларын біріктіре отырып, сыныптан тыс жұмыстар бүкіл мектеп ұжымының бірлігіне ықпал етеді. Әр түрлі сынып оқушыларын біріктіретін үйірмелерде ересектер балалардың жасөспірімдерге өздері қарап, олардың өзара достық көмегіне сенуі үшін жақсы жағдай жасайды.
Мектептен тыс немесе сыныптан тыс жұмыстардың түрін анықтау кезінде оқушының бастамасы, ұсынысы, адамгершілігі мен ынтасын басшылыққа алу керек. Бұл принцип ерекше назар аударуды қажет етеді, әсіресе қазір. Себебі қазіргі халықтың белсенділігін талап ететін демократиялық аспект бұл талапты жас ұрпақтың өсуіне итермелейді.
4. Сыныптан тыс жұмыстардың төртінші ерекшелігі Тәуелсіздіктің басым болуында көрінді. Клубтарда, спорт секцияларында, көркемөнерпаздар ұжымдарында балаларға еркін жұмыс істеу үшін кең мүмкіндіктер ұсынылады. Ұйымдастырылған жұмыс тәсілі студенттерді белсенді қатысуға ынталандыру үшін болуы керек.
Жетекші мұғалім. Сыныптан тыс жұмыстарды басқару Тәуелсіздіктің бастамасымен және дамуымен байланысты. Өсу шамасына қарай оқушы, оның бастамашылығы мен дербестігі анағұрлым всеобъемлющими. Олар оларды әртүрлі үйірмелердің, клубтық қауымдастықтардың қатысушылары ғана емес, сонымен қатар сыныптан тыс іс-шараларды ұйымдастырушылар ретінде көреді. Жоғары сынып оқушылары үшін бастауыш және орта мектеп оқушыларын біріктіретін клубтар мен студиялар жұмыс істейді.
5. Мұндай зерттеулерде балалармен романтика мен ойын басым болуы керек. Негізінен қызығушылық пен эмоционалды әсерден.
6. Қазіргі жағдайда сыныптан тыс тәрбие жұмысының бесінші аспектісінің мәні-бұл әлеуметтік пайдалы қызметтің үлесін арттырады. Егер біраз уақыт бұрын сыныптан тыс сабақтарда өзара қарым-қатынас пен ойын-сауық түрлері басым болса, қазір олар қоғам үшін тиімдірек болады. Алтыншы ерекшелігі-формалар мен әдістердің әртүрлілігі. Бұл зерттеулердің тиімді болуы үшін сізде нақты күн, мерзім немесе нақты кесте болуы керек.
7. Тәрбие жұмысын кешенді жүзеге асыру талаптарын үнемі сақтау қажет. Яғни, орындалатын барлық білім беру жұмысында тапсырманы орындаудың толықтығын, бірлігін, мазмұнын және талаптарын қатаң сақтау қажет. Мұндай тұтастық пен бірлік баланың санасына, сезімі мен тәртібіне әсер етуге мүмкіндік береді.
8. Соңғы жылдары оқушылардың сыныптан тыс және сыныптан тыс зерттеулерге толық қатысу принципі енгізілді. Олар сонда және ол жақсы жұмыс істейді. Бұл ретте орындалатын жұмыстың мазмұны мен түрі балалардың түсінігіне, олардың жас ерекшеліктеріне сәйкес келетіндей таңдалуы тиіс.
9. Барлық жұмыс түрлеріне қызығушылық танытқан және қатысқан студентпен жұмыс жасау кезінде жас және жеке ерекшеліктерді ескеру қажет.
2. Сыныптан тыс жұмыстардың түрлері және оларды басқару
Мектеп өмірінде кең орын алатын сыныптан тыс жұмыстардың бір түрі-үйірме. Үйірме түрлері: пәндік үйірме-әдебиет, тіл, тарих, математика, биология және т.б. драмалық үйірме-көркем сөз, би, фотосурет, радио үйірме. Олардың астында мамандық бойынша, мұғалімдер немесе ата-аналар арасында біреу көрінеді. Декан. Кейде үйірмелер бөлімдер немесе клубтар, ал кейде Когалар деп аталады. Мысалы, Жас ақындар үйірмесі, Жазушылар клубы және т.б.
Сыныптан тыс жұмыстардың екінші тиімді түрі-тақырыптық кештер мен таңғы ас. Мұндай зерттеулер оқушының танымдық қабілетін кеңейтеді. Бұл белгілі бір тақырыппен жасалады. Мысалы, Пушкиннің ертегілері, Абай және орыс ақындары. Қайта құру кезеңінде оқушылардың адамгершілік қасиеттерін нығайтуда, қоғамдық пікірге деген сенімді арттыруда рухани мәселе бойынша кеш өткізудің маңыздылығына қол жеткізілді. Сұрақтар кешін өткізу және моральдық сұрақтарға жауап беру өте маңызды. Мектеп қонақтарды шақыруға немесе жиналыстарды ұйымдастыруға, сонымен қатар оны оқытудың керемет үлгісі ретінде ұсынуға үлкен мән береді. Кездесудің нақты мақсаты болуы керек. Кешке қонақ келе ме, жоқ па? - яғни, білім берудің мақсаты күн сайын анықталуы керек. Қоғамның білімі мен болашағына үлес қосқысы келетін жұмысшылар іскерлік біліктілік конкурстарын, түрлі ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Туризм және тілдер факультеті
Қазақ филологиясы кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Пәні: Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі
Тақырыбы:
Тақырыбы: Сыныптан тыс жұмыстар: үйірме, факультативтер, семинар, үй жұмысын ұйымдастыру негіздері
Тексерген: Ә.Д.Қабылов,
Қазақ филологиясы
кафедрасының профессоры м.а
Орындаған: Муханова Жанаргул
КЯЛ-19-1 тобының студенті
Ақтау қ.
2021
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
I.Негізгі бөлім
1.1 Жеке тұлғаны қалыптастыру, тәрбиелелеу ... ... . ... ...6
1.2 Оқу процесіндегі тұлғалық өсу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
1.3 Оқушылардың тұлғалық дамуын зерттеу ... ... ... ... ... .11
II. Сыныптан тыс іс-шараларды ұйымдастыру
2.1 Сыныптан тыс әсер етудің тәрбиелік мәні, ерекшеліктері мен принциптері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...14
2.2 Қызмет түрлері және оларды басқару ... ... ... ... ... ... ... .16
2.3 Сыныптан тыс білім беру жұмысының тұлғаны қалыптастыруға әсер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...18
2.4 оқушы тұлғасын қалыптастырудағы Оқу уақытының рөлі ... ... ... ..19
2.5 білім беру қызметінің ұйымдастырушылық нысаны мен мақсаттары ... ... ... ... ... ..23
2.6 сыныптан тыс кезеңде шетелдік әдебиеттермен танысу ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .30
2.7 сыныптан тыс оқуды ұйымдастыру бұрышы. ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ..
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..36
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .37
Тақырыптың өзектілігі: Жас болашақ өскендердің сөз ғажабына деген бір ішкі сезімін оятуда, әдеби дүниетанымын кеңейтуде, өз беттерімен ажарлы шығармалар оқуға баулуда, оқырмандардың дағдысын қалыптастыруда сыныптан тысқары жұмыстардың маңызы, рөлі өзгеше боп келеді. Әдебиет сабағы, оқу процесіндегі жұмыстар бен сыныптан шеткері жұмыстар тонның ішкі бауындай қабысып, бірлікте жүріп отыруы қажет. Сабақ бағдарламасындағы оқып, талдауға ұсынылатын шығармалардың барлығын, оқу процесінде игеріп өну мүмкін емес бұйым. Қияпатты шығарманы оқудың ең басты кезеңдері сыныптан тысқары мезгілде жүзеге асырылады.
Курстық жұмыстың мақсаты: Кітаппен жұмыс істеуге үйрету, өз беттерімен оны тыңдай білу, оқығандарының ішіннен ең негізгі, басты мәселелерді еске ұстау дағдыларын қалыптастыру.
Курстық жұмыстың міндеті: а) Оқушы тұлғасын дамытудағы сыныптан тыс жұмыс орындары;
Б) Оқушылардың тұлғалық даму аспектілері бойынша мұғалімдердің психологиялық эксперименттік тексеруі.
Курстық жұмыстың зерттеу болжамы: Мектептегі оқу-тәрбие жұмысын ұйымдастыру, сол тақырыпқа сай жеке тәрбие жұмыстарын жүргізу.
Курстық жұмыстың құрылымы: кіріспе, негізгі екі тараудан тұрады, әрі қорытындыдан тұрады. Жұмыс соңында пайдаланған әдебиеттер тізімі. Дегенмен, білімге әсер ету дәрежесі мен сипаты негізінен білім беруді дамыту туралы заңнаманың қаншалықты ескерілгеніне байланысты.
I.Негізгі бөлім
1.1 Жеке тұлғаның қалыптасуы, тәрбиесі
Адамның биологиялық белгілері мен қасиеттері бір-бірінен ажыратылмайды және оған тиімді әсер етеді, яғни өзара байланысты. Жалпы тұлғаның әлеуметтік ерекшеліктері, оның мотивтері, мүдделері, мақсаттары анықтайтын белгілер болып табылады екен.
Жеке тұлға болу үшін психикалық дамудың белгілі бір деңгейіне айналатын және оның басқа адамдардан өзгеше екенін түсінетін толыққанды тұлға болу қажет.
Өмір бойы даму мен тәрбие нәтижесінде тұлғаның қалыптасуы мен жетілуі қалыптасу деп аталады екен.
Жеке тұлғаны қалыптастыру-бұл күрделі нәрсе, яғни қарама-қайшылықты процесс, оның ішінде дененің өсуі мен жетілуі, стихиялық әсерлер, мақсатты, ұйымдасқан тәрбие. Жеке тұлғаның қалыптасуы хабардарлық сәтінен басталады, жасөспірім мен жеке тұлғада пайда болады, ал жасөспірім жасына қарай оның аяқталуының белгілі бір кезеңіне жетеді екен.
Біз жеке даму тұжырымдамасын анықтаймыз.
Даму тұжырымдамасы ағзаның жетілу және даму процесін қамтиды. Бұл процестер психикалық дамумен тығыз қарым-қатынаста жүреді, бұған ықпал етеді, бірақ адамның тұлға ретінде қалыптасуын біріктіре алмайды.Жеке тұлғаның дамуы-бұл әр саладағы сапалы өзгерістер процесі, онда адам үшін оның рухани дамуы, оның іс-әрекетінде болатын жетілу процесі, айналасындағы құбылыстарға, адамдарға, білім процестеріне қатысты маңызды екен.
Тұлғаның дамуы мен жетілуі, әсіресе балалар мен жасөспірімдерде, ең алдымен білімнің әсерінен болады. Бірақ тәрбиелік әсердің дәрежесі мен сипаты көбінесе олардың білім беруді дамыту заңдылықтарын қаншалықты ескеретініне байланысты. Осылайша, білім беру мен Даму арасында екі жақты қатынастар бар.
Жеке тұлға мен әлеуметтік ортаның өзара әрекеттесуі философияда, психологияда, педагогикада және т.б. зерттеледі. Кейінгі жылдары жарық көрген философиялық, педагогикалық, психологиялық, этикалық, ұлтаралық қатынастарға арналған жұмыстардан басқа, П.I. Сластов, М. ф. Харламовтың педагогика (М. (1996-1997), Б. С. ГЕРШУНСКИЙДІҢ ХХІ ғасырдағы Білім философиясы (1993), г. К. Нұрғалиеваның әдістеме, тұлғаның құндылық бағдарларын қалыптастыру практикасы атты монографиялық жұмыстары жарияланды (а, 1995).
Адам материалдық және рухани өмір ортасында өмір сүреді және өзінің ақыл-ойымен, ерік-жігерімен, мінез-құлқымен өзі өмір сүретін қоғамның, ұжымның, ұлттың, ұрпақтың мүшесі ретінде көрінуге тырысады. Қоғамның барлық мүшелеріне ортақ бірыңғай мінез-құлық, сипаттамалар болмайды. Әр адам өз жолымен жеке.
Ерекшелігі тұлға болып табылады, оның жеке өзінің ерекшеліктеріне, мінез-құлқы, поступках, көзқарасы өзіне.
Әлеуметтік тұлғаларға қойылатын бірыңғай этикалық талаптардың болуына қарамастан, әр адам үшін өз идеяларын, қоршаған ортаға көзқарастарын тұжырымдау, көргендері туралы өз көзқарасы мен пікірін білдіру заңды. Мысалы, біреу басқаларға таңдануы және таңдануы мүмкін, біреу сынға, пайымдауға, сын айтуға болады.Адамдардың экологиялық құбылыстарды қабылдауы да әртүрлі. Бұл әр адамның жеке басына тән физиологиялық, психологиялық, биологиялық сипаттамаларға байланысты. Әрине, сананың толықтығы, адамның білім көлемі-бұл оның өмірге деген көзқарастарының өзгеруі, белгілі құбылыстарды бағалау. Бір анадан туылған егіз балалар бір-біріне ұқсас болса да, Мінез-құлық, іс-әрекет, өмірлік күш, қабілеттер бірдей болмайды. Сондықтан біз әр адамды өз білімімен дараланған тұлға ретінде қарастырамыз. Оның сана анықтайды, саналы, мінез-құлық бар. Сана санадан туады. Ол адамның ақыл-ойы үшін біркелкі дамымайды. Адамдар бір-бірін бағалауда да қателесуі мүмкін. Кейбір адамдар өздерінің жеке басын басқаларға қарағанда көбірек бағалауға тырысады. Адамның өзіне тән ерекшелігі-ақыл, есте сақтау, яғни өмірді бағалау, оны санаңызға жақсы қарау. Сондықтан өмірді тану-бұл сезім, миллиондаған адамдарды түсіну. Жеке есте сақтау қабілеті басқа адамдардың тәжірибесін жинақтауға негізделген. Әр адам оқу, көру, оқу, есту арқылы өз ойларына қол тигізеді, содан кейін оның іс-әрекетін, мінез-құлқын, санасын байытады. Адам өмірде өз қателіктерінен де, басқалардың қателіктерінен де үйренеді. Ол оны қайталамауға тырысады. Педагогикада бұл адамның өзін-өзі тәрбиелеу деп аталады. Басқалардың рухани іс-әрекетін зерттеу, оны өз қадір-қасиетіне айналдыру-бұл өмір заңы. Тұлға-мақсатқа жетудің нәтижесі, адамның ерік-жігерін жүзеге асыру, өзімен ойнау, еркін іске асыруға және оны жүзеге асыруға дайын болу. Ерік механизмі-адамға тән қасиеттерді жүзеге асыру. Адам өз ақылына кіретін әрекетті жүзеге асыруда ерік - жігерге жол береді. Бірақ адамға бизнесте бір нәрсені еркін интеллект шкаласында бірінші орынға қою және басқалардың оған қалай қатысы бар екенін түсіну керек пе? - бар, қалады. Ерік-жігерді жүзеге асыру ақыл мен санаға бағынады. Өмірде кейбір адамдар бір әрекетті орындауға өте байсалды және нәтиже қандай болуы мүмкін екендігі туралы мың, жүз ойлана бастайды, ал кейбіреулері олардың ойында не бар екенін бірден түсінеді, содан кейін асығыс тамақтанады. Мұның бәрі адамның еркінің түріне байланысты. Тұлға-бұл эмоциялар, әсерлер мен ішкі тәжірибелердің жинақталған көрінісі. Бірақ әр адамның өзіндік эмоционалды фоны бар. Біреу ашуды көріп, айқайлайды, айқайлайды, ішкі сезімді сыртқа шығаруға мүмкіндік береді, біреу ішінен буланып, Аспан мен тастарда қатып қалады. Бұл әр адамның эмоционалды жағдайы өзін-өзі бақылау еркіне байланысты болатын құбылыс. Бүгінгі таңда адамның дамуы мен қалыптасуы туралы әртүрлі пікірлер мен теориялар бар. Атақты грек философтары Платон мен Аристотель адамның дамуы оның тұқым қуалайтын табиғатына сүйене отырып, оның тағдырымен анықталатынын дәлелдеді. Аристотель құлдық немесе бағынбау табиғат заңы деп тұжырымдайды. Баланың дамуына және оның маңыздылығына әсер ететін факторлар. Даму-бұл жеке жетілдірудің өте күрделі және диалектикалық процесі. Баланың анасында туа біткен, жұмсақ немесе байсалды мінез туралы белгілі идеялар мен идеялар жоқ. Даму процесінде баланың адамгершілік, құмарлық, белсенділік және батылдық сияқты қасиеттері қалыптасады. Сонымен, оның өсуіне белгілі әлеуметтік тәрбие мен қоршаған орта әсер етеді. Баланың дамуы және оның әлем туралы білімі әртүрлі әлеуметтік жағдайларға байланысты.
1.2. Жеке тұлғаны тәрбие жолында дамыту.
Оқытудың мазмұны білім, сендіру, шеберлік, сапа және жеке қасиеттер ұғымдарынан тұрады, оларды оқушылар өздерінің мақсаттары мен міндеттеріне сәйкес игеруі керек. Ақыл-ой және еңбек және дене. Білім беру, ал адамгершілік, эстетикалық тәрбие тұтастай алғанда педагогикалық процеске байланысты, бұл бөлек тұлғаны жан-жақты немесе үйлесімді қалыптастыру ретінде білім берудің негізгі мақсатына қол жеткізуге мүмкіндік береді..
Білім беру процесі жеке дамудың бірнеше ерекшеліктеріне ие. Олар өздерін педагогикалық түсінбеушілік ретінде көрсетеді.
Біз білім берудің педагогикалық заңдылығын білім беру процесінде жеке тұлғаның тұрақты меншігінің объективті көрінісі ретінде қарастырамыз, ол өз еркіне сәйкес келмейді.
Жетіспеушілікті анықтау-бұл педагогикалық процесті мұқият жоспарлаумен (ең дұрысы) және оқу процесін ғылыми басқару жүйесін іс жүзінде қолданумен байланысты қызмет.
Тәрбие жұмысына мысалдар;
-тәрбие жұмысының қоғамның әлеуметтік-экономикалық талаптарына бейімделуімен тығыз байланыс, демократиялық принципті жүзеге асыру, кісі құқығын мақылдау.
Жалпы қазіргі тарихи ахуалдарға байланысты халықаралық қауымдастық әлемдік тарихтағы халықаралық стандарт болып табылатын әмбебап бағалылықтар пен негізі. Адам құқықтары мен бостандықтарын көрсететін және құжаттарды (адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы) . Олар білім берудің заманауи теориясы және әдіснамасын, идеалдар және білім беру құндылықтарының моделін дамытудағы жаңа бағытты анықтады. Яғни, Қазақстан Республикасының жетекші рөлі еліміздің білім беру саласындағы мемлекеттік саясатының негізіне айналды. Сондықтан білім беру мазмұнындағы негізгі проблема республика мен оның жекелеген өңірлері дамуының әлеуметтік - экономикалық факторларын есепке алу болып табылады. Бұл білім беру мазмұнына әсер етіп, әрбір ұлттың мәдени-тарихи құндылықтарын әлемдік мәдениет жетістіктерімен бірлікте және тұрақтылықта іске асыруға мүмкіндік берді. Студенттерді ана және халықаралық тілдерде оқыту осы білім беру моделін жүзеге асыру үшін халықаралық маңызға ие. Білім беру мақсатының тиімділігі оның ұйымы оқушыға қол жетімді және түсінікті болған жағдайда ғана жүзеге асырылады. Қазіргі білім беру процесі мақсат қоюмен, мақсатқа жету үшін оқушылармен мақсатты жұмыс жасаумен сипатталады. Бұл мақсатқа жетудің жолы-бір адамның іргелі мәдениеттің негіздерін игеруі. Бұл жеке тұлғаның негізгі мәдениеті болып табылатын білім мазмұнына сүйену қажеттілігін білдіреді. Ол ұлттық экономикалық және еңбек мәдениетінен, саяси-демократиялық және құқықтық мәдениеттен, моральдық-экологиялық, көркем-эстетикалық, дене тәрбиесінен тұрады. Оның негізі-отбасылық мәдениет, яғни ұлттық мәдениет отбасылық тәрбиеден шыққан.
Бүгінгі таңда нарықтық қатынастарға көшу кезінде жеткілікті моральдық құндылықтың болмауы білім беру жұмысының мазмұнын жақсарту қажеттілігіне алып келеді. Бұл оқушылардан құндылықтарды игеруді, ұлттық мәдениет пен әлемдік мәдениеттің озық үлгілерін игеруді талап етеді. Бұл жан-жақты жақсарту мен жеке өсудің қуатты құралы.
Оны құру диалектісі - бұл білім беру процесі. Бұл адамның үнемі дамып, өзгеріп, қозғалатындығына байланысты. Оқу процесінің негізі баланың жас ерекшеліктеріне байланысты дамиды және оның өмірінде кездесетін себептерге, сондай-ақ оның қалай дамып, өзгеріп, өсетініне байланысты өзгереді. Білім беру процесінің диалектикасы дамудың ішкі және сыртқы қайшылықтарының заңдарына бағынады. Яғни дамудың ішкі қайшылықтарының бірі белгісіз білімге деген құштарлықпен және жеке даму процесінде жұмбақ әрекеттердің корреляциясымен байланысты. Адамның өзінің надандығын білуге деген ұмтылысы оның танымға, белгісіздің іс-әрекетіне, белгісізді білу үшін тәжірибе жинауға негізделген іс-әрекеттегі белсенділігін тудырады. Бірақ білім беру процесінің қозғаушы күші сыртқы қайшылықтарды жандандыру мәселесі болып табылады. Мысалы, мектеп пен отбасы арасындағы білім беру жұмысын түсінбеушілік, ата-аналардың мұғалімдердің талаптарын білмеуі және қылмыссыздандыруы. Мұның теріс салдары бар.
Бұл үлгі тәрбие, тәрбие және жеке өсудің тұтастығы мен өзара әрекеттесуінің диалектикалық жағдайларында көрінеді. Жеке өсу оқыту мен тәрбие сапасына байланысты. Оқыту-жеке тұлғаны қалыптастыру құралы. Өз кезегінде оқытудың мазмұны, түрі және әдісі оқушылардың жалпы даму деңгейіне байланысты. Тәрбие теориясы әлеуметтік тәжірибені, білімді, дағдыларды игеруде тұлғаның дамуына ықпал етеді. Тұлғаның дамуы оның көрінісін, ең алдымен, адамның психикалық іс-әрекетіндегі сапалы өзгерістермен, ондағы жаңа қасиеттер мен кейіпкерлердің қалыптасуымен анықтайды. Жалпы білім беру процесінде оқушылардың іс-әрекетінің мазмұны олардың қажеттіліктерінің өзгеруіне және сұраныстың даму саласына байланысты айтарлықтай өзгереді.
Педагогикалық көмектің жоғары мақсаты және мәні бағдарлама, тиімділік, түр немесе әдістің жетістігі емес, баланың, жасөспірімнің, жігіттің өзі болуы керек. Өзіңіздің жеке басыңызды, өзіңіздің мінез-құлқыңызды, өзін-өзі бағалауды дамыту крек.
Бала адам болып саналса немесе оған еркіндік берілсе ғана, ол өз пікірін ашық айта алады, яғни шынайы құрмет, ересектердің балаға деген сүйіспеншілігі басқаларға деген сенімін арттырады.
Ересек адамның тәрбиесі іс-әрекетке қатысу процесіне, сондай-ақ баланың осы іс-әрекеттің субъектісі екенін немесе оны тудыратын қарт адамдармен бірлесіп жұмыс жасайтындығын білуіне байланысты.
Жеке тұлғаның қалыптасуының тиімді дамуы баланың қызметі жалғасқан жағдайда ғана сәтті болады. Тұлға құрылымындағы әлеуметтік-психологиялық өзгерістер олардың тиімділігін арттыру арқылы жүзеге асырылады. Бірақ белсенді әрекет процесінде физикалық және рухани аспектілердің өзгеруі баланың күш-жігерін жандандыруға мүмкіндік береді. Осыған байланысты оқу процесі үнемі өсіп келе жатқан сияқты емес, бірақ ол әлі де жаңа және көп күш жұмсауды қажет етеді.
Кез-келген білім беру міндеті жоғары белсенділікпен шешіледі. Осылайша, дененің дамуы физикалық міндеттер, рухани тәрбие, рухани тәжірибеге үнемі назар аудару арқылы жүреді.
Студенттермен бірге рухани-адамгершілік мәдениеттің керемет мысалдарын жүзеге асыру, онда жеке құндылықтар жинақталады, сондықтан білім беру жүйесінде оқушының жеке белсенділігі қалыптасады, мұғалім жұмысының мазмұнын қалыптастырады.
Ана болуға қатысу екі жақты болуы мүмкін: біріншіден, мұғалімнің оқушымен тікелей қарым-қатынасы арқылы жүзеге асырылатын іс-шаралар. Мұғалімнің қолында кері байланыс туралы неғұрлым көп ақпарат жиналса, тәрбиелік әсер соғұрлым белсенді болады. Бұл кемшілік мұғалім мен оқушының өзара әрекеттесуіне, сондай-ақ оқытудың тиімділігіне қатысты. Егер білім беру процесіне қатысушылар арасындағы қарым-қатынас конструктивті болмаса, онда білім беру процесі тұтастыққа ие болмайды. Бұл заңдылықтың шынайы көрінісі студенттерді онкүндікте оқытудың тиімділігі мен оқу нәтижелері арасында көрінеді: неғұрлым мақсатты тәрбиелік шаралар жүзеге асырылса, білім сапасы соғұрлым жоғары болады. Сондықтан білім беру процесі екі жақты қарым-қатынасты сипаттайтын мұғалім мен оқушы арасындағы үнемі өзара әрекеттесуді қажет етеді. Мұғалім мен оқушының конструктивті емес өзара әрекеті. Ол үшін мұғалім өз оқушысын жақсы көруі және оқушының жеке басын жоғары руханилықпен бағалай білуі керек.
Еріктілік және білімге шығармашылық көзқарас. Тәрбие процесі ізгі ниетті тудырады. Оқушылардың өзіндік ізгілігінсіз ол негізгі білім беру идеяларын жүзеге асырудың мысалы бола алмайды: даму идеялары (кедергілерді жеңу қабілеті, өзін-өзі жетілдіру), ынтымақтастық идеялары. Егер тәрбие процесі жүзеге асырылады, ынтамен, адамгершілікке тәрбиелеу ыдырайды мен бала және мұғалім. Оқушының еркіндігі мұғалім қыңырлығына, қиялына, азаматтық парызына, өз бетінше әрекет етуге деген ұмтылысына, баланың шығармашылығына сүйенген кезде ғана пайда болады.
Осы жетіспеушілікке сәйкес, мұғалім балаға Мен - ді басқа адамдармен күнделікті бөлшек саудада жүзеге асыруға, өз дағдыларын дамытуға, өз іс-әрекеттерін түсінуге және бағалауға және оның себептік әрекеттері басқаларға да, оның жеке басынақалай әсер ететінін көруге көмектеседі. Өзі сияқты, өз әрекеттерінің қорғаушысы ретінде.
Еріктілік және әсер етудің дәстүрлі әдісі қазіргі заманғы дамыған мәдениеттің өркениетті үлгілеріне өзара әрекеттесудің стильдері мен формаларын әкеледі, мұғалім мен оқушының өзара тәуелділігіне жақын болудың орнына, қарт адамдар үшін ессіз, оқушының міндетті түрде бағынуын (өмірге қауіпті жағдайларды қоспағанда) қоспағанда, студенттер үшін қатаң тәртіпті талап етеді., сондай-ақ оқуға шығармашылық көзқарас.
Білім берудің ұжымдық бағдары. Бұл сурет мектептің өмір сүру жағдайында өзінің маңыздылығын әлі жоғалтқан жоқ. Мектептің жаңа ұйымдастырушылық құрылымы, оқу процесінің мақсаты мен мазмұны оқушылармен жеке, топтық және ұжымдық іс-әрекеттерді қайта бастауды талап етеді.
1.3. Оқушылардың тұлғалық өсуін зерттеу
Тұлғаның шығармашылық, адамгершілік және физиологиялық қабілеттерін дамыту, рухани және салауатты өмір салтына берік бейімділік, жеке даму үшін жағдай жасау-біздің заманымыздың маңызды мәселелерінің бірі.
Тұлға ұғымы мен адам және адам ұғымдарының арасындағы айырмашылық көлемде емес, мазмұнында.
Тұлға-бұл саналы түрде ақыл-ой және сөйлеу дағдыларымен жұмыс істейтін, қарым-қатынас жасайтын, қоғамның мақсаттарына сәйкес рухани құндылықтарды жинақтайтын, тәрбие, білім, мәдениет, дүниетаным, рухани таным, мінез-құлық ерекшеліктерін көрсететін адам.
Педагогикалық қызмет төрт санатты қамтитын білім беру процесін жетілдіруге ықпал етеді: оқушылар, мұғалімдер, ата-аналар, басшылар.Мұғалім К. Д. Ушинскийдің болжамы: жан-жақты баланы тәрбиелеу үшін оны жан - жақты білу керек - педагогикалық іс-әрекеттің психологиялық іс-әрекетпен тығыз байланысын дәлелдейді. Баланың мектепте өзін жайлы сезінуі үшін оған зияткерлік, өзіндік энергия көздерінен қол үзбей, тиімді білім мен жан-жақты даму қажет:
* баланы жан-жақты тану;
* білім беру процесінің баланың нақты ерекшеліктеріне, қабілеттері мен қажеттіліктеріне бағытталуы;
* мектеп ортасында қарым-қатынас жасау және оқу үшін қажетті баланың ішкі психологиялық механизмдері мен әдістерін қалыптастыруға ықпал ету.
Осы мақсаттарды іске асыру педагог-психологтардың, мектептердің, әкімшіліктердің және ата-аналардың бірыңғай жүйедегі тиімді жұмысы мен өркениетті психологиялық дамуын ұйымдастыруға бағытталған. Оқушылар мектеп өміріне белсенді қатысып, жұмыс істеуі керек.
Адамның психикалық денсаулығының міндетіне байланысты, яғни өзін-өзі тану және қоршаған әлемді түсіну, оқушылардың жеке басын қалыптастыру, мектеп психологы келесі зерттеу түрлерін жүргізеді:
1. Сауалнама оқушылар арасында мұғалім оқушының көзімен өткізіледі, осылайша әр оқушы өз идеяларын, дағдылары мен бағалау қабілеттерін тұжырымдайды.
2. Социометриялық зерттеулердің мәртебесі мен байланысы анықталады.
3. Оқушылардың ақыл-ой қабілеттерін бақылау үшін оқушылардың білім деңгейі өлшенеді.
4. Әр оқушы үшін жеке карталар жасалады, оқушы, оның отбасы, денсаулық жағдайы, оқушылардың беделі мен шығармашылық қабілетінің даму деңгейі туралы жалпы ақпарат жеке карта бойынша топтық Жарлық әдісімен анықталады.
II. Бөлім. Сыныптан тыс іс-шаралар
2.1. Білім берудің маңызы, сыныптан тыс жұмыстардың ерекшеліктері мен принциптері
Сыныптан тыс жұмыстардың өзіндік ерекшеліктері бар. Бірінші аспект-сабақтан тыс іс-шаралар сабақтарға қарағанда ерікті түрде өткізіледі. Оқушылар өздерінің қызығушылықтары мен бейімділіктеріне байланысты өз беттерінде және әртүрлі үйірмелерде тіркеледі, жұмыстан тыс уақытта жұмысқа өз бетінше және жеке қатысады. Сондықтан еріктілік, ең алдымен, сыныптан тыс жұмыстарды еркін таңдауды білдіреді.
Сыныптан тыс жұмыстардың әрқайсысының өзіндік ерекше, бірақ жалпы принциптері бар:
1. Оқушылардың сыныптан тыс немесе сыныптан тыс жұмыс әдістеріне қатысуы ерікті негізде жүзеге асырылады. Сіз қандай жұмыс қабылдағыңыз келеді, қандай жұмыс қабылдағыңыз келеді, студент өзі таңдайды. Студенттерді сабақтан тыс жұмыстарға немесе сыныптан тыс жұмыстарға үйретіңіз (сауалнамалар, сұхбаттар және т.б.).) үйрету. Бөлу) жауап береді.), студенттер күн сайын оқуы керек.
2. Сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастырудың екінші ерекшелігі-бұл міндетті бағдарламалардың көлемімен байланысты емес. Оның мазмұны мен формасы көбінесе оқушылардың ынтасы мен қалауына, жергілікті жағдайларға байланысты.
Пәндік және басқа үйірмелердің бағдарламалары үлгілі, үлгілі жағдайда. Осы бағдарламалар мен әдістемелік ұсынымдардың негізінде үйірме жетекшілері оқушылардың нақты жағдайлары мен қалауын ескере отырып, оқу жоспарын жасайды. Бұл сыныптан тыс жұмыстың мазмұнын икемді етуге, оқушылардың талаптарын, ұмтылыстары мен тілектерін қанағаттандыруға мүмкіндік береді.
Қандай жұмыс болмасын, білім әлеуметтік бағытқа ие болуы керек. Студент не істейтінін, қоғамға пайдалы және адам өмірі үшін не қажет екенін білуі керек.
3. үшінші ерекшелігі-олар әр түрлі жастағы студенттерді қамтиды. Мектеп хорының немесе оркестрінің, көркемөнерпаздар клубтарының және әртүрлі жас көрсеткіштері бар спорт ұжымдарының құрамы сыныптан тыс іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге негіз бола алмайды.
Керісінше, әр түрлі сынып оқушыларын біріктіре отырып, сыныптан тыс жұмыстар бүкіл мектеп ұжымының бірлігіне ықпал етеді. Әр түрлі сынып оқушыларын біріктіретін үйірмелерде ересектер балалардың жасөспірімдерге өздері қарап, олардың өзара достық көмегіне сенуі үшін жақсы жағдай жасайды.
Мектептен тыс немесе сыныптан тыс жұмыстардың түрін анықтау кезінде оқушының бастамасы, ұсынысы, адамгершілігі мен ынтасын басшылыққа алу керек. Бұл принцип ерекше назар аударуды қажет етеді, әсіресе қазір. Себебі қазіргі халықтың белсенділігін талап ететін демократиялық аспект бұл талапты жас ұрпақтың өсуіне итермелейді.
4. Сыныптан тыс жұмыстардың төртінші ерекшелігі Тәуелсіздіктің басым болуында көрінді. Клубтарда, спорт секцияларында, көркемөнерпаздар ұжымдарында балаларға еркін жұмыс істеу үшін кең мүмкіндіктер ұсынылады. Ұйымдастырылған жұмыс тәсілі студенттерді белсенді қатысуға ынталандыру үшін болуы керек.
Жетекші мұғалім. Сыныптан тыс жұмыстарды басқару Тәуелсіздіктің бастамасымен және дамуымен байланысты. Өсу шамасына қарай оқушы, оның бастамашылығы мен дербестігі анағұрлым всеобъемлющими. Олар оларды әртүрлі үйірмелердің, клубтық қауымдастықтардың қатысушылары ғана емес, сонымен қатар сыныптан тыс іс-шараларды ұйымдастырушылар ретінде көреді. Жоғары сынып оқушылары үшін бастауыш және орта мектеп оқушыларын біріктіретін клубтар мен студиялар жұмыс істейді.
5. Мұндай зерттеулерде балалармен романтика мен ойын басым болуы керек. Негізінен қызығушылық пен эмоционалды әсерден.
6. Қазіргі жағдайда сыныптан тыс тәрбие жұмысының бесінші аспектісінің мәні-бұл әлеуметтік пайдалы қызметтің үлесін арттырады. Егер біраз уақыт бұрын сыныптан тыс сабақтарда өзара қарым-қатынас пен ойын-сауық түрлері басым болса, қазір олар қоғам үшін тиімдірек болады. Алтыншы ерекшелігі-формалар мен әдістердің әртүрлілігі. Бұл зерттеулердің тиімді болуы үшін сізде нақты күн, мерзім немесе нақты кесте болуы керек.
7. Тәрбие жұмысын кешенді жүзеге асыру талаптарын үнемі сақтау қажет. Яғни, орындалатын барлық білім беру жұмысында тапсырманы орындаудың толықтығын, бірлігін, мазмұнын және талаптарын қатаң сақтау қажет. Мұндай тұтастық пен бірлік баланың санасына, сезімі мен тәртібіне әсер етуге мүмкіндік береді.
8. Соңғы жылдары оқушылардың сыныптан тыс және сыныптан тыс зерттеулерге толық қатысу принципі енгізілді. Олар сонда және ол жақсы жұмыс істейді. Бұл ретте орындалатын жұмыстың мазмұны мен түрі балалардың түсінігіне, олардың жас ерекшеліктеріне сәйкес келетіндей таңдалуы тиіс.
9. Барлық жұмыс түрлеріне қызығушылық танытқан және қатысқан студентпен жұмыс жасау кезінде жас және жеке ерекшеліктерді ескеру қажет.
2. Сыныптан тыс жұмыстардың түрлері және оларды басқару
Мектеп өмірінде кең орын алатын сыныптан тыс жұмыстардың бір түрі-үйірме. Үйірме түрлері: пәндік үйірме-әдебиет, тіл, тарих, математика, биология және т.б. драмалық үйірме-көркем сөз, би, фотосурет, радио үйірме. Олардың астында мамандық бойынша, мұғалімдер немесе ата-аналар арасында біреу көрінеді. Декан. Кейде үйірмелер бөлімдер немесе клубтар, ал кейде Когалар деп аталады. Мысалы, Жас ақындар үйірмесі, Жазушылар клубы және т.б.
Сыныптан тыс жұмыстардың екінші тиімді түрі-тақырыптық кештер мен таңғы ас. Мұндай зерттеулер оқушының танымдық қабілетін кеңейтеді. Бұл белгілі бір тақырыппен жасалады. Мысалы, Пушкиннің ертегілері, Абай және орыс ақындары. Қайта құру кезеңінде оқушылардың адамгершілік қасиеттерін нығайтуда, қоғамдық пікірге деген сенімді арттыруда рухани мәселе бойынша кеш өткізудің маңыздылығына қол жеткізілді. Сұрақтар кешін өткізу және моральдық сұрақтарға жауап беру өте маңызды. Мектеп қонақтарды шақыруға немесе жиналыстарды ұйымдастыруға, сонымен қатар оны оқытудың керемет үлгісі ретінде ұсынуға үлкен мән береді. Кездесудің нақты мақсаты болуы керек. Кешке қонақ келе ме, жоқ па? - яғни, білім берудің мақсаты күн сайын анықталуы керек. Қоғамның білімі мен болашағына үлес қосқысы келетін жұмысшылар іскерлік біліктілік конкурстарын, түрлі ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz
Реферат
Курстық жұмыс
Диплом
Материал
Диссертация
Практика
Презентация
Сабақ жоспары
Мақал-мәтелдер
1‑10 бет
11‑20 бет
21‑30 бет
31‑60 бет
61+ бет
Негізгі
Бет саны
Қосымша
Іздеу
Ештеңе табылмады :(
Соңғы қаралған жұмыстар
Қаралған жұмыстар табылмады
Тапсырыс
Антиплагиат
Қаралған жұмыстар
kz