Шәкен Аймановтың өмірбаяны

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Д. СЕРІКБАЕВ АТЫНДАҒЫ ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Гуманитарлық білім беру факультеті
Қазақ және орыс тілдері кафедрасы

РЕФЕРАТ
Шәкен Айманов - қазақтың әйгілі әртісі, режиссеры

Орындаған: 21-АР-1 тобының
студенті Искакова Карина

Тексерген: ҚжОТ
кафедрасының оқытушы
Есимжанова Г.Т.

Өскемен
2021

Жоспар:
1. Кіріспе. Шәкен Айманов деген кім?
2. Шәкен Аймановтың өмірбаяны.
3.Кино
3.1.Фильмография
3.2.Режиссерлік еңбектері
4.Театр
4.1.Актер ретінде шығармалар
4.2.Сценарийші ретінде шығармалар
5.Режиссер неге оқуын тастап кетті?
6.Шәкен Айманов жайлы естелік.
7. Шәкен Аймановқа берілген марапаттар мен жүлделер
8. Қорытынды

1.Кіріспе
Шәкен Айманов деген кім?
Шәкен Айманов қазақ өнерінің шоқтығы биік тұлғасы, талантты актері әрі режиссері. Ол ұлттық театр өнері мен кино саласының қалыптасуы мен дамуы үшін бүкіл ғұмырын арнады. Қазақ халқы осынау ардақты ұлымен мәңгі мақтана береді. Қазақ киносындағы ұлттық режиссураның дамуына өлшеусіз үлес қосқан төрт классиктің бірі, қалған есімдерді жалғастырсақ, әрине, Мәжит Бегалин, Абдолла Қарсақбаев, Сұлтан Қожықов болып шығар еді. Шәкен Айманов есімі бәрінен бұрын қазақ киносы тарихында тұңғыш рет ұлттық киноны түсірген адам ретінде және оны барынша биікке көтерген талант ретінде ел жадында мәңгілік сақталған.
Театрдың көптеген жанкүйерлері үшін Шәкен Айманов ең алдымен көрнекті актер болды. Бірақ қазақ ұлтының дамуы үшін оның ұлттық кино ісіне қосқан үлесі аса маңызды болды.

2.Шәкен Аймановтың өмірбаяны.
Шәкен Айманов -- актер, режиссер. Болашақ актер 1914 ж. 15 ақпанда қазіргі Павлодар облысының Баянауыл ауданында туған. Шәкеннің әкесі Кенжетай балаларына жастайынан домбыра үйретіп, өнер мен ән-күйге баулып өсіреді. Өзі саятшылығымен аты шыққан, өнерге құмар жан болған. Бала Шәкен әкесі мен жездесі Қали Байжановтың арқасында бойындағы әртістік дарынын ерте байқатады. Ойын-сауық, жиын-той өтетін жерлерден қалмай, барған жерінде өлең оқып жұртты аузына қаратқан. Сондай-ақ, ол бала күнінде қара жұмысты аса ұната қоймаған.

Ол кішкентай кезінен жездесі Қали Байжановтың әндерін тыңдап өскен. Ауыл мектебін бітіріп, (1928), Семейдегі педагогикалық техникумға оқуға түскен. Семей мұғалімдер техникумында оқып жүргенде 1932 ж. Алматыдағы Қазақ драма театрына шақырылады.
Айманов 1932 - 33 жылғы маусымнан театрға жұмысқа қабылданды. Ол алғашында бірқатар рөлдерді ойнады. Көп ұзамай классикалық пьесалар бойынша қойылған спектакльдерде басты рөлдерді шебер орындауымен көпшілік көзіне түседі. Әсіресе оның орындауындағы Ақан сері, Қобыланды, Сатин, Петруччо, Отелло рөлдері ұлттық театр тарихында өшпес із қалдырды. Айманов актерлік өнерімен қатар режиссерлік шығармашылықпен де айналысып, спектакльдер қояды.
1947 - 51 ж. қазіргі Қазақтың академиялық драма театрының бас режиссері болды. Абай әндері (1945), Жамбыл (1947) көркем фильмдерінде күрделі экрандық бейнелерді сомдады. 1953 - 70 ж. Қазақфильм студиясының көркемдік жағын басқарып, қазақ кино өнерінің өркендеуіне үлкен үлес қосты. Оның қойған көркем фильмдері: Махаббат туралы аңыз (1953), Алдар көсе (1965), Атамекен (1966), Найзатас баурайында (1968). Көрермен қауымның ой-талғамынан шыққан Біздің сүйікті дәрігер (1958) мен Тақиялы періште (1969) фильмдері ұлттық кино өнерінде комедиялық жанрды дамытудағы соны ізденістерімен ерекшеленді. Оның соңғы қойған Атаманның ақыры (1970) фильмі режиссер Айманов шығармашылығының биік шыңына айналды.
Айманов Қазақстан Кинематографистер одағын ұйымдастыруға қатысып, одақ басқармасының 1-хатшысы (1958 - 70) қызметін атқарды. КСРО Мемлекеттік сыйлығының (1952) және Қазақ КСР-і Мемлекеттік сыйлығының (1968) лауреаты.1970 ж. 24 желтоқсанда Мәскеу қаласында жол апатынан қайғылы қазаға ұшырады; Алматы қаласында жерленді. Алматы қаласының көшесі (1972) және Қазақфильм студиясы (1984) Айманов есімімен аталады. Ол тұрған үй мен киностудия ғимаратына мемориалдық тақта орнатылған.

3.Кино
1953 ж. бастап, өмірінің соңына дейін қазақ кино өнері саласында өнімді еңбек етті.КСРО және ҚазССР-інің халық артисі. Қазақ кино өнерінің негізін салушылардың бірі. Айманов режиссер ретінде Біздің сүйікті дәрігер, Атамекен, Алдар көсе, Атаманның ақыры және басқа фильмдерді түсіріп, Н. Ф. Погодиннің Мылтықты адам, Таланттар мен табынушылар, М. Әуезовтың Абай спектакльдерін театр сахнасына шығарды. Актер ретінде Абай әні, Жамбыл т. б. фильмдерде ойнаған. Абай әні фильмінде Абайдың шәкірті, жас ақын Айдардың бақталасы Шәріп бейнесін сомдады. Ол КСРО және ҚазССР-інің Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты.

Шәкен кино саласында да осы ұстанымдарын шебер пайдалана білді. Оның Махаббат туралы аңыз (1953), Дала қызы (1954), Біздің сүйікті дәрігер (1958), Алдар Көсе (1965), Туған жер (1967), Атаманның ақыры (1970) фильмдері қазақ кино өнеріне көркемдік төлтумалық дарытқан өміршең туындылар.

3.1.Фильмография:

1938 Амангелді -- эпизод
1940 Райхан -- Сәрсен
1943 Ақ раушан -- майдангер
1945 Абай әндері -- Шәріп
1948 Алтын мүйіз -- Жәкен Досанов
1953 Жамбыл -- Жамбыл
1956 Біз осында тұрамыз -- Бейісов
1957 Біздің сүйікті дәрігер -- эпизод
1961 Алдар көсе -- Алдар көсе
1969 Найзатас бөктерінде -- Бейсембай

3.2.Режиссерлік еңбектері:

* 1954 Дала қызы (К. Гаккелмен бірге)
* 1954 Махаббат туралы аңыз (К. Гаккелмен бірге)
* 1956 Біз осында тұрамыз (М. Володарскиймен бірге)
* 1957 Біздің сүйікті дәрігер
* 1961 Бір ауданда
* 1961 Әуен шақырады
* 1962 Жол торабы
* 1964 Алдар көсе
* 1966 Атамекен
* 1968 Тақиялы періште
* 1970 Атаманның ақыры

Шәкен Аймановтың кино әлеміне енуі - мен кинодраматургия атты қиын да күрделі жанр қазақ киносына көп қиындықтар тудырды. Бұл 1953 жыл болатын. 1945 жыл - дан 1952 жылға дейін Қазақстанның киноиндустриясы тоқтап қалды. Мықты режиссерлердің көбі Алматыны тастап, орталыққа кетті, бос қалған павильондар мен цехтарда жұмыс істейтін кадрлар жоқтың қасы еді. Кинодраматургияның дәмін татып үйренген режиссерге бұл әлем таңсық емес еді. Осылайша, болашақ режиссерге кино үйінің есігі айқара ашылды. Дарынды ұл қазақ кино әлемінде өшпестей ізі бар туындыларды дүниеге әкелді.
4.Театр
Театр өнерімен әуестеніп, 1933 ж. Қазақ драма театрының құрамына алынды. Осы театр сахнасында жиырма жылдай еңбек етіп, актерлік шығармашылығын шыңдады. Театрдың бас режиссері ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.