Еңбекті халықаралық - құқықтық реттеудің субьектілері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Нарықтық экономиканың қалыптасу процесіндеТМД мемлекеттерініңәр қайсысындажаңа өндірістер нысаны мен жаңа қапиталдық қатынастар дамыды.Халықаралық жеке құқықтағы шетелэлеентімен күрделенгенеңбек қатынастарын құқықтықреттеу Қазақстан үшін өте маңызды, себебі ҚазақстанРеспубликасының кәсіпорындарына шетел азаматтарынжұмысқа тарту кеңінен таралды және Қазақстан Республикасының азаматтары шетелдіктермен инвестицияланған Қазақстан кәсіпорындарындағыжаңа қатынасқа түсті. Кеңес одағының Еңбек құқығында шетел азаматтарының еңбегін реттеу қарастырылады, сондықтан Қазақстанның еңбек заңнамасы әлі күнгедейін ұл мәселені толығымен қамтымайды. Шетел элементімен күрделенген қатынастарда, бір еңбек қатынасын реттеуде екі немесе одан көп мемлекеттердің заңдары бәсекелестікке түседі. Сол кезде қай мемлекеттің заңын қолдану керек екенін айтамыз. Бүгінгі таңдағыдоктрина мен тәдірибебұл жағдайлардыколлизиялық нормаларды қолдану арқылы толық мәнінде шешілмейді, коллзиялық норма тек қолайлы мемлекеттің ұлттық заңнамаларындағыматериалдық нормаларға сілтеме жасайды.
Еңбек құқығындағыколизислық мәселені шешу үшін дүниежүзіліктәжірибеде келесібайланымдарқолданылады:
1. Құқықты таңдау еркіндігі (тарап еріктері - lexvountatis).
2. Жұмыс орнының заңы (lex losi laboris).
3. Жұмыс берушінің орналасқан жерінің заңы.
4. Ту елінің заңы (lex flagi).
5. Жұмыс берушінің азаматтығы (lex patrie, lex nationalis).
6. Талдау мәмілесін жасап отырған елдің заңы (lex losi contract).
Сонымен, жоғарыда аталып кеткен коллизиялық байланымдарды анықтайды.
Ресейғалымдарының пікірінше, еңбек құқығындаэксаумақтықолдану екі жағдайдарұқсат етіледі:а) арнайы келісімдіжасау арқылы
б)егер коллизялық норамлар тікелей шетел заңдарынада сілтеме жасаса, онда барлық жағдайларда шетел заңнамасы қолданылады.
Егер олар мемлекеттіңжария тәрітібіне қайшы келсе,кез келген мемлекет өз аумағында шетел заңдарынқолдануға тыйым салуға құқылы. Кейбірмемелекеттер өздерініңеңбек заңнамаларыныңэксамақтыәрекет етуін кеңейтуге ұмтылады. Мысалы, АҚШ - тың еңбек жағдайларының әділеттігі,мүгедек туралы заңдары. Бұл заңдар тек АҚШ аумағынада ғанаәрекет етпейді, сонымен қатаршетелде тұратынамерикандықтар мен америкакомпанияларына таралады. lex losi laboris кейде әмбебапбола алмайды. Сондықтан Чехияның халықаралықжеке құқығында lex losi laboris пен қатар қосымша коллизиялықбайланымды жұмыс берушінің кәсіпкерлікқызмет жерінің заңы.
2. Еңбекті халықаралық-құқықтық реттеу әдісі және қағидалары.
Контактімен неғұрылым жақын елдіңзаңы көптегендаулы жағдайлар тараптар өз құқықтық қатынастарын реттейтін құқықтық таңдау кезіндекеліссімге келмеуі нәтижесінде пайда болады.Бұл байланым факторлардыңжиынтығы немес бір басымдылыққа иефакторларды қарастырады. Мысалы, кәсіпорынның орналасқан жері, компонияның басшлығы,шарт тараптарының жалпы азаматтығы, жұмысшының өндірістікнұсқаулықтарды алатынқайнар көзі, жалақы төлеу қайнар көзімен валюта еңбек шартының типі т.б."тығыз байланысы осы мемлекеттің еңбек шартын жасасқан жерінемесееңбек қызметін орындап жатқан жер екенін дәлелдейді. Шартта құқықтық таңдау жөнінде тараптардың еріктігі болмаса,онда судья белгілі бірбайланыстырушы факторды негізге ала отырып, өз маңдауын жасайды.Бұл коллозиялық байланымдыангло - американдық құқықтың тәжірибесімен докторинасықалыптастырды. Кейбір ғалымдар осы байланымдар арқылы құқықты қолданумәселесі шешіледі деген пікірді ұстанса,ал басқалары оны өзмүддесіне қолданады деген пікірде. А. Лунцтың пікрінше, англо - американдық соттар бұл байланымғасүйенгенде өз елініңқұқығын қолданудағысубьектизімді көрсетеді.
Субьективтік теория - болжаулы ниет, ерік теориясы. Мәмледе көрсетілген мән-жайлардың жиынтығықолданылатынқұқықты нақтылайды. Тараптардың дауды қарауғатаңдаған сот қай елдің құқығы бойынша шешуге тікелей анықтайды.
Жұмысшының еңбекқұқығы, әрекет қабілеттігініңжеке заңы бойынша анықталады. Әлбетте, тұлғаның әрекет қабілеттілігі Лизарди ісінде сияқты мәміле жасағанжердің заңының пайдасына шешілуі мүмкін. Мысалы, Англия мен АҚШ заңнамасында шетел азаматы өз заңы бойынша әрекетке қабілеттігі жоқ болса да, шарт жасасқан жердіңзаңы бойынша әрекетке қабілетті деп танылса, онда lex losi contrastus қолданылады.
Еңбек туралы дау пайда болғанда әр мемлекет әр түрліколлизиялық формациялыр қолданылады. Мысалы, Франциядаталапкердің немесе жауапкердіңазаматтылығы басымдылық маңызға ие. Германия, Австрия, Швейцария, Нидерландта шешуші басымдылық маңызғажауапкердің тұрғылықты жері ие. Ұлыбританияда lex voluntatis шешуші болыптабылады, яғни талаптар өздері қай сот елініңзаңы қолданылатындығынтаңдайды. Неғұрлымжақын байланыстеорияда жұмысшықызметін орйындайтынсот елінің заңы істі қарайды.
3. Еңбекті халықаралық-құқықтық реттеудің субьектілері.
Алайда нақты бірмемлекеттің құқығыколлизиялықнормаларда жекелейдифференцияласа да, олар еңбекжағдайларының әр алуаныдығыменеңбекқатынастарыныңбар лық элементтерін қамти алмайды.Дегенменде, Қазақстанқұқығында халықаралықжеке еңек қатынастарына қатысты.Коллизиялықнормалардың жүйесін дайындағанда, осы саладағы шетелтәжірибесін пайдалануымыз қажет. Соңғы жылдарда әр түрлімемлекеттердің заң шығарушы органдарынормативтік актілердееңек аясында заң қақытығыстарыжағдайларының орын алуын көрсетеді. Дания, Венгрия, Испания, Австрия мемлекеттерініңхалықаралық жеке құқықтуралы немесе азаматтық кодекстердің сәйкес тарауларындаарнайы еңбек коллизиялықнормалары бар.Қазіргі Қазақстан Респулбикасызаңнамасында жәнебұрынығы Одақ мемлекеттерінде халықаралық еңбек қатынастарына байланыстыколлизиялық нормалар жоқ немесе бірыңғай нормативтік актіде жинақталаған коллозиялықнормаларбекітілмеген.Қаз ақстан Республкасының "Еңбек туралы Заңында"(10.12.99); АҚ-нің (Ерекше бөлімінде) еңбек қатынастарына қатыстыколлизиялық нормалар жоқ.
Қазақстан Респулкасының аумағында орналасқан құрылтайшылары немесеменшік иелері толығынаннемесе ішінара шетелдікзаңдынемесе жеке тұлғалар болып табылатын ұйымдардың қызметкерлерінеҚазақстан Респуликасының Еңбек туралы заңдары қолданылады.

Халықаралық банк құқығында төлемдегі қатынастар коммерциялық келісім-шарттар бойынша ақшаны төлеудің есеп айы - рысу міндеттемесі ретінде қарастырылады, оған мына төрт эле - мент қатысты: уақыт, тәсіл, орын және төлем валютасы. Бұл орайда халықаралық есеп айырысу міндеттемелері халықаралық жеке құқықтың дәстүрлі-құқықтық нормаларын, мемлекет ішілік нормаларын және банктер арасында қалыптасқан тәжірибедегі ережелерін есепке алу арқылы реттеледі. Олар бойынша есеп айырысу міндеттемелеріне жататындар: валюталық тәуе-келдердің сақтандыру нысаны, халықаралық қаржы есеп айырылысу нысандары және банктік кепілдік етудің типтері. Есеп айырысу нысаны дегеніміз төлемнің тәртібі, қолданылатын төлем құралдарының түрлері, сондай-ақ құжат айналымын рәсімдеу болып табылады. Әлемдік банктік тәжірибеде банктік аударым, құжаттамалық инкассо және құжаттамалық аккредитивтік кеңінен таралған. Қазақстанда төлем айналымы бойын - ша қатынастардың және оларды реттеудің өзіне тән ерекшелігі бар.
Қазақстанда ақшалардың төлемдері және аударымдары негізінен банктер арқылы жүзеге асырылады, сондықтан бұл қатынастар Қазақстан Республикасының банктік заңнамасымен реттеледі. Соның мысалы ретінде, Қазақстан Республикасындағы банктер және банктік қызмет туралы Заңы жеке және заңды тұлғалардың, оның ішінде банк-корреспонденттердің олардың банктік шоттары бойынша тапсырмасымен есеп айырысуды жүзеге асыру белгіленген және аударым операциялары банк операцияларын жатқызады. Сонымен қатар Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы Заңында Қазақстан Республикасында төлемдер мен аударымдарды жүзеге асырудың тәртібін, жүйесін және нысанын айқындайды, ұйымдасты-рады, сондай-ақ Қазақстандық теңге мен банктер арасындағы аударымдардың уақытылы және кідіріссіз жүргізілуін қамтамасыз ететін төлем жүйелерінің жұмыс істеуіне бақылауды жүзеге асырады, банктердің қолданылатын автоматтандырылған жүйелерінін сенімді әрі қауіпсіз болуын және банк ақпараттарының қорғалуын қамтамасыз ету бойынша ең төменгі талаптарды белгілейді.
Қазақстанда төлемдер мен аударымдарды жүзеге асырудың тәсілдері заңнама актілерімен және олардың негізінде қабылданған құқықтық актілермен, оның ішінде Қазақстан Ұлттық Банкі актілерімен белгіленеді. Қазақстан Республикасында ақша төлемдері және аударымдарын жүзеге асыру кезінде пайда болатын қатынастарды реттейтін заң актісі, пошта байланысы ұйымдарымен ақша аударуды жүзеге асыруға байланысты қаты-настардан басқа, ақша төлемдері және аударымы туралы Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 29 маусымдағы Заңы болып табылады. Аталған заң бойынша Қазақстан аумағында ақша төлемдері мен аударымын жүзеге асырудың төмендегідей тәсілдері қолданылады:қолма-қол ақшаны табыстау; төлемтап-сырмаларын көрсету; чектер беру; вексельдер беру немесе олар - ды индоссамент бойынша табыстау; төлем карточкаларын (оның ішінде микропроцессорлық төлем карточкаларын) пайдалану; банк шотын тікелей дебеттеу; төлемдік талап-тапсырмаларды көрсету; инкассалық өкімдерді көрсету; Қазақстан Республикасыньщ заңдарында белгіленген өзге де тәсілдер. Ақша төлем - дері және (немесе) аударымдарын жүзеге асырудың тәсілдерін қолданудың ережесі мен ерекшеліктері және нұсқаулардың мазмұнына ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.