Дене тәрбиесінен сыныптан тыс жұмыстар туралы түсінік
Халықаралық Туризм және Меймандостық университеті
Жоба
6В01401- "Дене шынықтыру және спорт"
Әмірбек Нұрсәуле, Абдраимов Бақдәулет, Өтебаев Мирас, Нұрмұхаммед Бейбарыс
Тақырыбы:Мектеп оқуышылары арасында салауатты өмір салтын қалыптастыру. Дене шынықтыру саласында сыныптан тыс жұмыстардың алатын орны
Түркістан,2021
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Халықаралық Туризм және Меймандостық университеті
"Қорғауға жіберілді"
"ДШ және БӘД кафедрасының"
Меңгерушісі
____________________
"_______"_____________2021жыл
ЖОБА
Тақырыбы: Мектеп оқуышылары арасында салауатты өмір салтын қалыптастыру. Дене шынықтыру саласында сыныптан тыс жұмыстардың алатын орны
6В01401-"Дене шынықтыру және спорт"
Орындаған: Әмірбек.Н Абдраимов.Б
Өтебаев.М Нұрмұхаммед.Б
Ғылыми жетекші,
п.ғ.к., доцент Есіркепов Ж.М.
Түркістан 2021
ЖОСПАР
I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
2.ДЕНЕ ТӘРБИЕСІ ҚҰРАЛДАРЫ АРҚЫЛЫ ОҚУШЫНЫҢ ДЕНЕ ҚАБІЛЕТІН НЫҒАЙТУ
2.1.Дене тәрбиесі құралдары арқылы оқушы жастарды зиянды әдеттерден сақтандыру
2.2.Дене тәрбиесі жаттығуларымен жеткіншектердің салауатты өмір салтын қалыптастыру
3.МЕКТЕПТЕ ДЕНЕ ТӘРБИЕСІНЕН СЫНЫПТАН ТЫС ЖҰМЫСТАРДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ
3.1.Дене тәрбиесінен сыныптан тыс жұмыстар туралы түсінік
3.2.Сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастыру және оның түрлері мен талаптары.
III.Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Зерттеу жұмысының өзектілігі: Болашақ көшбасшыларды адамгершілікке тәрбиелеу бүгінгі күн тәртібіндегі маңызды жағдай болып саналады: олардың отансүйгіштік сезімін, білімі мен біліктілігін, іскерлігі мен дағдысын, жоғары адамгершілік пен адамгершілік құндылықтарын, жаңа дүниетанымын, салауатты әдет-ғұрыптары - жағымды мінез-құлық рухани адамгершілік қажеттігін Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың Қазақстан - 2050 жолдауы негізінде көп қарастырған.[1] Бұл мәселе Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңында білім беру жүйесінің негізгі міндеттерінің бірі ретінде көрсетілген.[2] Атап айтқанда, Қазақстан Республикасының осы Заңы ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтарға, ғылым мен практиканың жетістіктеріне негізделген және адамдарды қалыптастыруға, дамытуға сондай-ақ кәсіби шыңдауға бағытталған білім алуға жеткілікті жағдайлар жасау жолдарын нақтылап көрсеткен.Ал Қазақстан Республикасының жалпы білім беретін мектептеріндегі білім беру мазмұнын ізгілендіру тұжырымдамасында ...[3] әр жеке адамның рухани жән күш қуат мүмкіндіктерін ашуы, салауатты өмір салт негіздерінің берік қалыптастыру,жеке тұлғаны дамыту үшін қажетті жағдай жасау міндеті айырықша біз қарастырып отырған мәселенің қоғам талабынан шығып отырғаны біздің тақырыбымыздың қаншалықты маңызды екендігін көрсетеді.
Қазіргі таңда қоғамның ізгілікке, руханиятқа бет бұруы студенттердің оқу-тәрбие жұмысында салауатты өмір салтын қалыптастыру қажеттілігін айқындап отыр. Халықтың салауатты өмір салтын қалыптастыру педогогика мен медицинаның көкейтесті, өзекті мәселесі болып келеді. Салауатты өмір салты өздігінен пайда болмайды, оған тәрбиелеп,жағдай туғызу қажет.Мемлекет тарапынан қолданылып отырған саясатқа сәйкес алдағы уақытта әркімнің жеке басының денсаулығын сақтау олардың жеке бас жауапкершілігіне жүктелетіндігіне көп адамдар көндікпей жүр. Осы айтылған дүиелердің түйініне келер болсақ бұлар оқушы жастардың және студенттердің салауатты өмір сүру мәселесіне тіреледі. Медицина саласы қанша жетілсе де бүкіл адамдарды сырқаттан сақтай алмайды. Адамдар өз денсаулықтарын өздері жасайды,сол үшін күресе білу қажет. Себебі адам дұрыс өмір сүрмесе, зиянды заттарға әуес болса, қозғалысы аз болса, шамадан тыс көп тамақтанса 20 жаста ақ түрлі жағдайларға тап болуы мүмкін.Сол себепті де адам баласы жеткіншек жастан салауатты өмір салтын ұстануы, гигенаға қаттырау мән беруі, барлық дүниелерді ақылға салып, денсаулықты нағыз үйлесімдікте ұстануға жағдай жасауы қажет. Денсаулық-адамның басты байлығы және де еңбекке деген қабілеттілігін білетін, жеке адамның жан-жақты дамуын қамтамасыз ететін, бірінші және маңызды қажеттілігі. Адамның бақыты мен өзіне деген сенімін оятатын,айналасын танып-білуінің алғышарты болып саналады. Өмір салты жеке адамға және бүкіл қоршаған ортаға өз әсерін тигізеді. Қарапайым сөзбен айтатын болсақ адамдардың жеке бас ерекшеліктері яғни тамақтануы, киім киісі, ортасымен араласуына тәуелді осы себептердің барлығының жиынтығы- салауатты өмір салты деп айтсақ болады.
Зерттеудің мақсаты мен міндеттері:сыныптан тыс жұмыстарда қазіргі уақыттағы балалардың адамгершілік қасиеттерін нығайтуда теориялық тұрғыдан негіздеп педогогикалық шарттарды тианақтап ұсыныс тастау.
Зерттеудің нысаны:жалпы білім беретін мектептердегі мектептен тыс және сыныптан тыс жұмысатры.
Зерттеу әдістері:жалпы білім беретін мектептердегі оқу құжаттарын зерттеп, сыныптан мектептен тыс істелінетін тәрбие жұмыстарын талдау, болатын іс-шараларға да алдау жүргізу, сыныптан тыс тәрбие жұмыстарында балаларға адами қасиеттерін қалыптастыруға қатысты тәрбиелік мәнінің мүмкіндіктерін анықтау оның нәтижелерін қорытындылау.
Негізгі бөлім
ДЕНЕ ТӘРБИЕСІ ҚҰРАЛДАРЫ АРҚЫЛЫ ОҚУШЫНЫҢ ДЕНЕ ҚАБІЛЕТІН НЫҒАЙТУ
2.1.Дене тәрбиесі құралдары арқылы оқушы жастарды зиянды әдеттерден сақтандыру
Оқушылардың дене тәрбиесін жетілдіру денсаулығы мықты, денесі жан-жақты дамыған, алуан түрлі дене және ақыл-ой еңбектерін орындауға әбден қабілетті ұрпақты дайындауды қажет етеді. Қазақстанның әрбір азаматын бла жасатн дене тәрбиесімен айналысуға тарту үлкен маңызы бар мәселе болын саналады. Адамадр жұмыс істеуіне, оқуына, кімлермен араласатынына, бос уақыттарында немен айналысатындары, қайлай киінетіні, немен тамақтанатыны және т.б себептерге байланысты бір-бірінен ерекшеленеді. Осы ерекшеліктер жиынтығы- өмір салты деген ұғымға ие болады. Өмір салты адамның өз денсаулығына деген көз қарасын да, ссондай-ақ қоршаған ортадағы өз қауіпсіздігін қамтамасыз етуге деген көзқарасын айқындайды. Егер өмір салты адамның денсаулығын сақтау мен нығайтуға көмектесетін болса. ондай болса өмір салтын Салауатты өмір салты деп атауымызға болады. Зиянды әдеттердің кең таралуы жекелеген адамдарға ғана емес, сондай-ақ тұтас қоғамға да орасан зор зиян тигізеді. Шамадан тыс сіресе арақ-шарап пен есірткіні теріс пайдалану жеке тұлғаның азғындауына, отбасының ажырауына және де өзгеде жағымсыз зардаптарға әкеледі. Жағымсыз әдеттер, әсіресе балаларға жеткіншектер мен жастарға елеулі зиян тигізеді, себебі олардың ағзалары дұрыс қатаймаған сол себептен зиянды заттардың құрамында болатын улы заттарға ағзалары қарсы тұра алмайды. Жастардың зиянды әдеттерден құтылуына дене тәрбиесі мен спорт үлкен жағымды роль атқарады. Өмірдің спорттық үлгісін, жастардың спорттық жеңістерге мақсатты ұмтылысын насихаттау пайдалы. Білім беру мекемелерінде "Спортты ал серікке, есірткіге елікпе" деген мағынада көп жұмыстар жүргізілгені жөн. Осы мақсатты дене тәрбиесі мен спорттың құндылықтарына жастардың көзқарасын өзгертуге, салауатты өмір салтына деген басым көзқарасты қалыптастыруына, дене шынықтыру-сауықтыру қызыметінің аясын кеңейтуге бағытталған бірінші кезектегі шараларды жүзеге асыру жолымен жетуге мүмкіндік ашады. Ол үшін:
1. Оқушы жастардың әлеуметтік жағынан қамтылу себептерін зерттеу
2.Психикалық тұрғыдан қатты әсер ететін заттарды қабылдауға бейімдеу оқушылардың дене және психикалық қасиеттерін анықтау.
3. "Қауіптілеу топтағы" жастардың жеке морфофункциядық және дене ерекшеліктерін сипаттайтын көрсеткіштерді бағалау өлшемдерін дайындау
4. Есірткімен әуестендірудің алдыын алу үшін қозғалыс белсенділігінің оңтайлы режімдерін, дене жүктемелерінің көлемі мен қарқындылығын қоса дене тәрбиесі мен спорттық қызметтің әдістерін, құралдары мен түрлерін сынақтан өткізіп, негіздеу.
5.Есірткіні қолдануға бейім жеткіншектермен жүргізілетін түзету-сауықтыру жұмыстары бойынша әдістемелік құралдар мен ұсыныстарды дайындау
6. Оқушы жастардың жеке тұлғалық ерекшеліктерін дене психикалық және функционалдық жағдайын үнемі анықтап отыруды қамтамасыз ету мүмкіндіктерін шешу қажет.
Оқушы жастарды спортпен айналысуға тартуды, оған себепті-бағалы көзқарасты қалыптастыруды сақтандыру жұмыстарының маңызды кезеңдері деп есептеу қажет. Есірткіден сақтандыруға бағытталған оқу-тәрбие процесіндегі ең маңыздысына төмендегідей әдістемелік тесілдерді пайдала отырып, оқушылардың психикалық-эмоцианалдық жағдайын түзетуді жатқызған жөн: 1. Қиын балалар қорқынышсыз сенімді түрде іс-әрекет жасайтындай педогогикалық жағдайларды жасау. 2.Дене тәрбиесі сабақтары мен спорт түрлеріне мықты қалыптасқан қызығушылық кезеңінде-жеткіншекетрдің әрекетіне бақылау орнату, мақтау, марапаттау, жарыстарға қатысу, қажет болса құқық қорғау органдарының есебінен шығару жөнінде ұсыныс жасау 3. Оқушының сенімсіз болған жағдайында, дербестігі мен еңбек сүйгіштігі мен мақтауды пайдалана отырып, тапсырмаларды орындаудың жеңілдеу гұсқаларын ұсыну. 4. Қызбалау келген оқушыларға эстафета өткізуде норма, сынақ тапсыруда, жаттығуды көрсетуде жетекші рөлдерін ұсыну.
2.2.Дене тәрбиесі жаттығуларымен жеткіншектердің салауатты өмір салтын қалыптастыру
В.К.Бальсевич пен В.А.Запорожныйдың пікірлері бойынша балалар мен жеткіншектер дене тәрбиесінің басты бөлігіне дене жаттығулары жатады, ал оның негізінде мақсатты-бағытты қозғалыстар енеді.[4] Қозғалыс-физиологиялыұ механизмдермен реттелетін және ағзаның морфологиялық және физиологиялық көптеген жүйелерімен қамтамасыз етілетн еттердің ұйымдасқан қызметі. Қозғалыстың мақсаты дене тәрбиесінің кезек күтпейтін ағымдағы және ұзақ мерзімді мақсаттарымен анықталады. Бір нақты жаттығу қажетті бағыт пен берілген көлемде күш жұмсауды дамытады. Дене жаттығуларымен ұзақ айналысу адамның жоғары дене мүмкіндігі жеңгейіне жетуге денсаулықты қалыптастыруға табандылықты, еңбек сүйгіштікті және өзге де маңызды қасиеттер мен мінезге тән еекшеліктерді тәрбиелеуге жәрдемеседі. Мектепке дейінгі жастағы балалардың жалпы білім беретін мектеп оқушыларының Қазақстандағы қолданыстағыдне тәрбиесінің мемлекеттік бағдарламасы бірінші кезекте сауықтыру міндеттерін шешуді көздейді.Қоғамдағы дене тәрбиесінің негізгі мақсаты денсаулықты сақтау әне нығайту. Көптеген еуропалық елдерде дене тәрбиесі мынандай міндеттерді алға қояды. Балалар дене тәрбиесі денсаулықтың жоғары деңгейіне және ағзаны шынықтыруға қол жеткізуге, сондай-ақ дене белсенділігінің жағымды бағыт ұстануын қалыптастыруды мақсат етіп қояды. Дене тәрбиесі міндеттерін шешу үшін дене шынықтыру құралдарын мақсатты пайдалану және халықты оқыту мен тәрбиелеу практикасы мемлекеттің қазіргі әлеуметтік - экономикалық жағдайын, Қазақстан аймақтарының климаттық және жағрафиялық ерекшеліктерін, тұрғындардың еңбек қызметінің сипаты мен демографиялық ерекшеліктері, сондай-ақ адам денесін жетілдірудің болашағын есепке алуы керек. Дене тәрбиесі құралдары арқылы Қазақстан Республикасы тұрғындарын сауықтырудың негізгі бағыттарына мыналар жатады:
- дененің қабілеттілігінің және мүмкін болатн деңгейін, денсаулықты нығайтуды қамтамасыз ететін, дене тәрбиесімен айналысудың мектеп жасына дейінгі және мектептік негізгі мазмұынын жетілдіру.
- мЕктеп жасына дейінгі балалардың аптасына 10-12 сағаттық қозғалыс белсенділігінің ғылыми негізделген көлемін орындауы
- мектептегі сабақтардың фундаменталды бөлімінің мазмұнын толықтыратыын дене тәрбиесін ұйымдастырулың мектептен тыс түрлерін жетілдіру және жастар үшін жаттығу бағдарламаларының қазіргі нұсқаларын дайындауа
-оқушы және студент жастардың сабақтан тыс және сыптан тыс жаттығу жүйесін жетілдіру, ісзденісті белсенділіктерін, дербестіктері мен белсенді демалыс құралдарын таңдаудағы ерекшеліктерін ұмытпау, 5 сыныптан бастап ер балалар мен қыз балалар үшін бөлек оқуды енгізу. Студент және оқушы жастардың аптасына 8-10 сағат қозғалыс белсенділігінің көлемін орындау. Осы айтылған бағыттарды дұрыс орындау өзіміз үшінде қоғам үшінде пайдалы.
3.МЕКТЕПТЕ ДЕНЕ ТӘРБИЕСІНЕН СЫНЫПТАН ТЫС ЖҰМЫСТАРДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ
3.1.Дене тәрбиесінен сыныптан тыс жұмыстар туралы түсінік
Сыныптан тыс жұмыстар және дене тәрбие жаттығулары сабағы сыныптан тыс уақытта ұйымдастыру жүйесі болып саналады. Сыныптан тыс жұмыстардың негізгі міндеттері, мазмұны және ұйымдатырылуы болашақ ұрпақ дене тәрбиесінің мақсаттары мен жалпы міндеттерін қарастыруға бағытталған. Мектеп жасындағы балалардың жалпы дене тәрбиесі жүйесінің құрамдас бөлігі ретінде сыныптан тыс жұмыстар оқу процесіне тәуелді жағдайда орындалып,оны айырықша мазмұнмен байытады және сабақты түрлі формада ұйымдастырумен және мақсатты бағытта бірегей тұтастықта болып,одан келесі ерекшеліктермен ажыратыладцы. 1.Сыныптан тыс жұмыстар ерікті бастамалық жағдайда ғана жүргізіледі.Сабақтың іске асырылу мазмұны мен түрі көпшілік оқушылардың қызығушылығымен және мектептің материалдық базасы мүмкіндігі ескеріліп айқындалады, яғни оқушыларға өз еркімен ұнатқан спорт түрінен сабаққа қатысуына жағдай істелінеді. 2.Сыныптан тыс жұмыс мектеп оқушыларының өздерінің кең көлемедегі қоғамдық белсенділік негізінде мектеп дене мәдениті ұжымының құрамында құрылып үнемі мектеп дерекцириясының , дене тәрбиесі пәні мұғалімдерінің,сынып жетекшісінің,басқа да мектеп педогогтарының тарапынан қадағаланып, олардың жұмысты іске асыруына т.б жұмыстарына басшылық жасалады. 3.Сыныптан тыс жұмыстар барысында педогогикалық басшылық ең көп дегенде әдістемелік ... жалғасы
Жоба
6В01401- "Дене шынықтыру және спорт"
Әмірбек Нұрсәуле, Абдраимов Бақдәулет, Өтебаев Мирас, Нұрмұхаммед Бейбарыс
Тақырыбы:Мектеп оқуышылары арасында салауатты өмір салтын қалыптастыру. Дене шынықтыру саласында сыныптан тыс жұмыстардың алатын орны
Түркістан,2021
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Халықаралық Туризм және Меймандостық университеті
"Қорғауға жіберілді"
"ДШ және БӘД кафедрасының"
Меңгерушісі
____________________
"_______"_____________2021жыл
ЖОБА
Тақырыбы: Мектеп оқуышылары арасында салауатты өмір салтын қалыптастыру. Дене шынықтыру саласында сыныптан тыс жұмыстардың алатын орны
6В01401-"Дене шынықтыру және спорт"
Орындаған: Әмірбек.Н Абдраимов.Б
Өтебаев.М Нұрмұхаммед.Б
Ғылыми жетекші,
п.ғ.к., доцент Есіркепов Ж.М.
Түркістан 2021
ЖОСПАР
I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
2.ДЕНЕ ТӘРБИЕСІ ҚҰРАЛДАРЫ АРҚЫЛЫ ОҚУШЫНЫҢ ДЕНЕ ҚАБІЛЕТІН НЫҒАЙТУ
2.1.Дене тәрбиесі құралдары арқылы оқушы жастарды зиянды әдеттерден сақтандыру
2.2.Дене тәрбиесі жаттығуларымен жеткіншектердің салауатты өмір салтын қалыптастыру
3.МЕКТЕПТЕ ДЕНЕ ТӘРБИЕСІНЕН СЫНЫПТАН ТЫС ЖҰМЫСТАРДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ
3.1.Дене тәрбиесінен сыныптан тыс жұмыстар туралы түсінік
3.2.Сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастыру және оның түрлері мен талаптары.
III.Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Зерттеу жұмысының өзектілігі: Болашақ көшбасшыларды адамгершілікке тәрбиелеу бүгінгі күн тәртібіндегі маңызды жағдай болып саналады: олардың отансүйгіштік сезімін, білімі мен біліктілігін, іскерлігі мен дағдысын, жоғары адамгершілік пен адамгершілік құндылықтарын, жаңа дүниетанымын, салауатты әдет-ғұрыптары - жағымды мінез-құлық рухани адамгершілік қажеттігін Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың Қазақстан - 2050 жолдауы негізінде көп қарастырған.[1] Бұл мәселе Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңында білім беру жүйесінің негізгі міндеттерінің бірі ретінде көрсетілген.[2] Атап айтқанда, Қазақстан Республикасының осы Заңы ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтарға, ғылым мен практиканың жетістіктеріне негізделген және адамдарды қалыптастыруға, дамытуға сондай-ақ кәсіби шыңдауға бағытталған білім алуға жеткілікті жағдайлар жасау жолдарын нақтылап көрсеткен.Ал Қазақстан Республикасының жалпы білім беретін мектептеріндегі білім беру мазмұнын ізгілендіру тұжырымдамасында ...[3] әр жеке адамның рухани жән күш қуат мүмкіндіктерін ашуы, салауатты өмір салт негіздерінің берік қалыптастыру,жеке тұлғаны дамыту үшін қажетті жағдай жасау міндеті айырықша біз қарастырып отырған мәселенің қоғам талабынан шығып отырғаны біздің тақырыбымыздың қаншалықты маңызды екендігін көрсетеді.
Қазіргі таңда қоғамның ізгілікке, руханиятқа бет бұруы студенттердің оқу-тәрбие жұмысында салауатты өмір салтын қалыптастыру қажеттілігін айқындап отыр. Халықтың салауатты өмір салтын қалыптастыру педогогика мен медицинаның көкейтесті, өзекті мәселесі болып келеді. Салауатты өмір салты өздігінен пайда болмайды, оған тәрбиелеп,жағдай туғызу қажет.Мемлекет тарапынан қолданылып отырған саясатқа сәйкес алдағы уақытта әркімнің жеке басының денсаулығын сақтау олардың жеке бас жауапкершілігіне жүктелетіндігіне көп адамдар көндікпей жүр. Осы айтылған дүиелердің түйініне келер болсақ бұлар оқушы жастардың және студенттердің салауатты өмір сүру мәселесіне тіреледі. Медицина саласы қанша жетілсе де бүкіл адамдарды сырқаттан сақтай алмайды. Адамдар өз денсаулықтарын өздері жасайды,сол үшін күресе білу қажет. Себебі адам дұрыс өмір сүрмесе, зиянды заттарға әуес болса, қозғалысы аз болса, шамадан тыс көп тамақтанса 20 жаста ақ түрлі жағдайларға тап болуы мүмкін.Сол себепті де адам баласы жеткіншек жастан салауатты өмір салтын ұстануы, гигенаға қаттырау мән беруі, барлық дүниелерді ақылға салып, денсаулықты нағыз үйлесімдікте ұстануға жағдай жасауы қажет. Денсаулық-адамның басты байлығы және де еңбекке деген қабілеттілігін білетін, жеке адамның жан-жақты дамуын қамтамасыз ететін, бірінші және маңызды қажеттілігі. Адамның бақыты мен өзіне деген сенімін оятатын,айналасын танып-білуінің алғышарты болып саналады. Өмір салты жеке адамға және бүкіл қоршаған ортаға өз әсерін тигізеді. Қарапайым сөзбен айтатын болсақ адамдардың жеке бас ерекшеліктері яғни тамақтануы, киім киісі, ортасымен араласуына тәуелді осы себептердің барлығының жиынтығы- салауатты өмір салты деп айтсақ болады.
Зерттеудің мақсаты мен міндеттері:сыныптан тыс жұмыстарда қазіргі уақыттағы балалардың адамгершілік қасиеттерін нығайтуда теориялық тұрғыдан негіздеп педогогикалық шарттарды тианақтап ұсыныс тастау.
Зерттеудің нысаны:жалпы білім беретін мектептердегі мектептен тыс және сыныптан тыс жұмысатры.
Зерттеу әдістері:жалпы білім беретін мектептердегі оқу құжаттарын зерттеп, сыныптан мектептен тыс істелінетін тәрбие жұмыстарын талдау, болатын іс-шараларға да алдау жүргізу, сыныптан тыс тәрбие жұмыстарында балаларға адами қасиеттерін қалыптастыруға қатысты тәрбиелік мәнінің мүмкіндіктерін анықтау оның нәтижелерін қорытындылау.
Негізгі бөлім
ДЕНЕ ТӘРБИЕСІ ҚҰРАЛДАРЫ АРҚЫЛЫ ОҚУШЫНЫҢ ДЕНЕ ҚАБІЛЕТІН НЫҒАЙТУ
2.1.Дене тәрбиесі құралдары арқылы оқушы жастарды зиянды әдеттерден сақтандыру
Оқушылардың дене тәрбиесін жетілдіру денсаулығы мықты, денесі жан-жақты дамыған, алуан түрлі дене және ақыл-ой еңбектерін орындауға әбден қабілетті ұрпақты дайындауды қажет етеді. Қазақстанның әрбір азаматын бла жасатн дене тәрбиесімен айналысуға тарту үлкен маңызы бар мәселе болын саналады. Адамадр жұмыс істеуіне, оқуына, кімлермен араласатынына, бос уақыттарында немен айналысатындары, қайлай киінетіні, немен тамақтанатыны және т.б себептерге байланысты бір-бірінен ерекшеленеді. Осы ерекшеліктер жиынтығы- өмір салты деген ұғымға ие болады. Өмір салты адамның өз денсаулығына деген көз қарасын да, ссондай-ақ қоршаған ортадағы өз қауіпсіздігін қамтамасыз етуге деген көзқарасын айқындайды. Егер өмір салты адамның денсаулығын сақтау мен нығайтуға көмектесетін болса. ондай болса өмір салтын Салауатты өмір салты деп атауымызға болады. Зиянды әдеттердің кең таралуы жекелеген адамдарға ғана емес, сондай-ақ тұтас қоғамға да орасан зор зиян тигізеді. Шамадан тыс сіресе арақ-шарап пен есірткіні теріс пайдалану жеке тұлғаның азғындауына, отбасының ажырауына және де өзгеде жағымсыз зардаптарға әкеледі. Жағымсыз әдеттер, әсіресе балаларға жеткіншектер мен жастарға елеулі зиян тигізеді, себебі олардың ағзалары дұрыс қатаймаған сол себептен зиянды заттардың құрамында болатын улы заттарға ағзалары қарсы тұра алмайды. Жастардың зиянды әдеттерден құтылуына дене тәрбиесі мен спорт үлкен жағымды роль атқарады. Өмірдің спорттық үлгісін, жастардың спорттық жеңістерге мақсатты ұмтылысын насихаттау пайдалы. Білім беру мекемелерінде "Спортты ал серікке, есірткіге елікпе" деген мағынада көп жұмыстар жүргізілгені жөн. Осы мақсатты дене тәрбиесі мен спорттың құндылықтарына жастардың көзқарасын өзгертуге, салауатты өмір салтына деген басым көзқарасты қалыптастыруына, дене шынықтыру-сауықтыру қызыметінің аясын кеңейтуге бағытталған бірінші кезектегі шараларды жүзеге асыру жолымен жетуге мүмкіндік ашады. Ол үшін:
1. Оқушы жастардың әлеуметтік жағынан қамтылу себептерін зерттеу
2.Психикалық тұрғыдан қатты әсер ететін заттарды қабылдауға бейімдеу оқушылардың дене және психикалық қасиеттерін анықтау.
3. "Қауіптілеу топтағы" жастардың жеке морфофункциядық және дене ерекшеліктерін сипаттайтын көрсеткіштерді бағалау өлшемдерін дайындау
4. Есірткімен әуестендірудің алдыын алу үшін қозғалыс белсенділігінің оңтайлы режімдерін, дене жүктемелерінің көлемі мен қарқындылығын қоса дене тәрбиесі мен спорттық қызметтің әдістерін, құралдары мен түрлерін сынақтан өткізіп, негіздеу.
5.Есірткіні қолдануға бейім жеткіншектермен жүргізілетін түзету-сауықтыру жұмыстары бойынша әдістемелік құралдар мен ұсыныстарды дайындау
6. Оқушы жастардың жеке тұлғалық ерекшеліктерін дене психикалық және функционалдық жағдайын үнемі анықтап отыруды қамтамасыз ету мүмкіндіктерін шешу қажет.
Оқушы жастарды спортпен айналысуға тартуды, оған себепті-бағалы көзқарасты қалыптастыруды сақтандыру жұмыстарының маңызды кезеңдері деп есептеу қажет. Есірткіден сақтандыруға бағытталған оқу-тәрбие процесіндегі ең маңыздысына төмендегідей әдістемелік тесілдерді пайдала отырып, оқушылардың психикалық-эмоцианалдық жағдайын түзетуді жатқызған жөн: 1. Қиын балалар қорқынышсыз сенімді түрде іс-әрекет жасайтындай педогогикалық жағдайларды жасау. 2.Дене тәрбиесі сабақтары мен спорт түрлеріне мықты қалыптасқан қызығушылық кезеңінде-жеткіншекетрдің әрекетіне бақылау орнату, мақтау, марапаттау, жарыстарға қатысу, қажет болса құқық қорғау органдарының есебінен шығару жөнінде ұсыныс жасау 3. Оқушының сенімсіз болған жағдайында, дербестігі мен еңбек сүйгіштігі мен мақтауды пайдалана отырып, тапсырмаларды орындаудың жеңілдеу гұсқаларын ұсыну. 4. Қызбалау келген оқушыларға эстафета өткізуде норма, сынақ тапсыруда, жаттығуды көрсетуде жетекші рөлдерін ұсыну.
2.2.Дене тәрбиесі жаттығуларымен жеткіншектердің салауатты өмір салтын қалыптастыру
В.К.Бальсевич пен В.А.Запорожныйдың пікірлері бойынша балалар мен жеткіншектер дене тәрбиесінің басты бөлігіне дене жаттығулары жатады, ал оның негізінде мақсатты-бағытты қозғалыстар енеді.[4] Қозғалыс-физиологиялыұ механизмдермен реттелетін және ағзаның морфологиялық және физиологиялық көптеген жүйелерімен қамтамасыз етілетн еттердің ұйымдасқан қызметі. Қозғалыстың мақсаты дене тәрбиесінің кезек күтпейтін ағымдағы және ұзақ мерзімді мақсаттарымен анықталады. Бір нақты жаттығу қажетті бағыт пен берілген көлемде күш жұмсауды дамытады. Дене жаттығуларымен ұзақ айналысу адамның жоғары дене мүмкіндігі жеңгейіне жетуге денсаулықты қалыптастыруға табандылықты, еңбек сүйгіштікті және өзге де маңызды қасиеттер мен мінезге тән еекшеліктерді тәрбиелеуге жәрдемеседі. Мектепке дейінгі жастағы балалардың жалпы білім беретін мектеп оқушыларының Қазақстандағы қолданыстағыдне тәрбиесінің мемлекеттік бағдарламасы бірінші кезекте сауықтыру міндеттерін шешуді көздейді.Қоғамдағы дене тәрбиесінің негізгі мақсаты денсаулықты сақтау әне нығайту. Көптеген еуропалық елдерде дене тәрбиесі мынандай міндеттерді алға қояды. Балалар дене тәрбиесі денсаулықтың жоғары деңгейіне және ағзаны шынықтыруға қол жеткізуге, сондай-ақ дене белсенділігінің жағымды бағыт ұстануын қалыптастыруды мақсат етіп қояды. Дене тәрбиесі міндеттерін шешу үшін дене шынықтыру құралдарын мақсатты пайдалану және халықты оқыту мен тәрбиелеу практикасы мемлекеттің қазіргі әлеуметтік - экономикалық жағдайын, Қазақстан аймақтарының климаттық және жағрафиялық ерекшеліктерін, тұрғындардың еңбек қызметінің сипаты мен демографиялық ерекшеліктері, сондай-ақ адам денесін жетілдірудің болашағын есепке алуы керек. Дене тәрбиесі құралдары арқылы Қазақстан Республикасы тұрғындарын сауықтырудың негізгі бағыттарына мыналар жатады:
- дененің қабілеттілігінің және мүмкін болатн деңгейін, денсаулықты нығайтуды қамтамасыз ететін, дене тәрбиесімен айналысудың мектеп жасына дейінгі және мектептік негізгі мазмұынын жетілдіру.
- мЕктеп жасына дейінгі балалардың аптасына 10-12 сағаттық қозғалыс белсенділігінің ғылыми негізделген көлемін орындауы
- мектептегі сабақтардың фундаменталды бөлімінің мазмұнын толықтыратыын дене тәрбиесін ұйымдастырулың мектептен тыс түрлерін жетілдіру және жастар үшін жаттығу бағдарламаларының қазіргі нұсқаларын дайындауа
-оқушы және студент жастардың сабақтан тыс және сыптан тыс жаттығу жүйесін жетілдіру, ісзденісті белсенділіктерін, дербестіктері мен белсенді демалыс құралдарын таңдаудағы ерекшеліктерін ұмытпау, 5 сыныптан бастап ер балалар мен қыз балалар үшін бөлек оқуды енгізу. Студент және оқушы жастардың аптасына 8-10 сағат қозғалыс белсенділігінің көлемін орындау. Осы айтылған бағыттарды дұрыс орындау өзіміз үшінде қоғам үшінде пайдалы.
3.МЕКТЕПТЕ ДЕНЕ ТӘРБИЕСІНЕН СЫНЫПТАН ТЫС ЖҰМЫСТАРДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ
3.1.Дене тәрбиесінен сыныптан тыс жұмыстар туралы түсінік
Сыныптан тыс жұмыстар және дене тәрбие жаттығулары сабағы сыныптан тыс уақытта ұйымдастыру жүйесі болып саналады. Сыныптан тыс жұмыстардың негізгі міндеттері, мазмұны және ұйымдатырылуы болашақ ұрпақ дене тәрбиесінің мақсаттары мен жалпы міндеттерін қарастыруға бағытталған. Мектеп жасындағы балалардың жалпы дене тәрбиесі жүйесінің құрамдас бөлігі ретінде сыныптан тыс жұмыстар оқу процесіне тәуелді жағдайда орындалып,оны айырықша мазмұнмен байытады және сабақты түрлі формада ұйымдастырумен және мақсатты бағытта бірегей тұтастықта болып,одан келесі ерекшеліктермен ажыратыладцы. 1.Сыныптан тыс жұмыстар ерікті бастамалық жағдайда ғана жүргізіледі.Сабақтың іске асырылу мазмұны мен түрі көпшілік оқушылардың қызығушылығымен және мектептің материалдық базасы мүмкіндігі ескеріліп айқындалады, яғни оқушыларға өз еркімен ұнатқан спорт түрінен сабаққа қатысуына жағдай істелінеді. 2.Сыныптан тыс жұмыс мектеп оқушыларының өздерінің кең көлемедегі қоғамдық белсенділік негізінде мектеп дене мәдениті ұжымының құрамында құрылып үнемі мектеп дерекцириясының , дене тәрбиесі пәні мұғалімдерінің,сынып жетекшісінің,басқа да мектеп педогогтарының тарапынан қадағаланып, олардың жұмысты іске асыруына т.б жұмыстарына басшылық жасалады. 3.Сыныптан тыс жұмыстар барысында педогогикалық басшылық ең көп дегенде әдістемелік ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz