Бұқаралық коммуникация кеңістігіндегі мәдениет


СУЛЕЙМАН ДЕМИРЕЛ АТЫНДАҒЫ УНИВЕРСИТЕТІ
Жұмабеков Абылайхан
«Бұқаралық коммуникация кеңістігіндегі мәдениет»
СДУ журналистика мектебі
Кіріспе. Автор бұл жұмыста қазіргі кезде медиамәдениет үлкен маңызға ие болғандығы жөнінде жазады. Жалпы осы жұмыс бойынша айтылған мәдениеттердің ақпараттық мәдениет және медиамәдениет деген түрлері болады. Мәдениетті біздің айналамыздағы кез-келген қарым-қатынас құралдарына байқауға болады. Сонымен қатар өмірде әр нәрсенің өзінің әдебі, мәдениеті болады. Ал бұл шығармада бұқаралық коммуникацияның мәдениеті, оның қалыптасу тарихы және де пікір білдіруші, зерттеуші ғалымдар жайлы жазады.
Бұқаралық коммуникация құралдарының әлеуметтік саяси жағдайларға байланысты саяси релевантты сипаттағы түрлі функцияларға жіктелуі мүмкін. Осы тұрғыда Д. Макквейл БКҚ функциясының мынадай жіктемесін ұсынады:
1. Ақпараттық: елдегі, әлемдегі болып жатқан оқиғаларды хабарлау; оған әрекеттегі үкіметтің қарым-қатынасын белгілеу.
2. Корреляциондық: ақпараттық хабарламаларды түсіндіру және талдау; әрекеттегі үкімет пен үстемдік етуші нормалардың қолдауын қамтамасыз ету; әлеуметтендіру; жекелеген субъектілердің күшін үйлестіру; консенсусқа жету; әлеуметтік статус пен приоритетті белгілеу.
3. Континутивтік: басым мәдениетті трансляциялау; әлеуметтік құндылықтар қауымын қолдау.
4. Көңіл көтерушілік: көңіл көтеру құралдарын қамтамасыз ету, әлеуметтік ауыртпалықты жеңілдету.
5. Науқандық: саясат, экономика, еңбек және кейде дін саласындағы әрекеттерді (соның ішінде сыртқы саясат) қолдау науқанын жүргізу ( Сұлтанбаева, 2014 , 71 бет )
Негізгі бөлім.
Автор өз жұмысында мәдениеттің қоғамның барлық салаларында кездесетінін ретімен баяндап жазады. Ғалымдардың бұл туралы пікірін мысал ретінде келітреді. Мәселен автор бұл жұмыста В. И. Михайлковичтің: «Бұқаралық коммуникация құралдарының көрнекті тілі» атты кітабында « . . . өзіндік әлем мықты ақпараттық ағымдарсыз мүмкін емес», деген пікірін келтіреді. Яғни біз бұл пікір арқылы ақпараттық ағымдардың қазіргі таңда үлкен маңызға ие екенін көре аламыз. Сонымен қатар ақпарат алатын ресурстарды да бұл қатарға қоса аламы. Ал шығармада сол ақпарат алатын яғни бұқаралық коммуникация кеңістігіндегі мәдениет жайлы жақсы талданып жазылған.
Автор осы шығарманы жүйелі жазуы арқылы өзінің осы саладағы жоғары білім деңгейін көрсетеді. Біз оны коммуникация мен медианың тарихынан бастап, қалыптасу кезеңдері жайлы жазған жүйелі ойларынан байқай аламыз. Бұл мақалада мен үшін жаңалық болған нәрсе - алғаш рет байланыс құралдарына сілтеме жасау үшін, алғаш рет «медиа» терминін қолданған - Г. М. Маклюен екендігін білдім. Америкада жаңа медиа қарқындап дами түсті. Комикстер, кинематография әлемі, жарнама және т. б нәрселер. Ал бұл Маклюеннің жаңа медидағы мәдениетті одан әрі зерттеуіне жол ашты. Себебі медианың жаңа түрлері пайда болуда еді.
«Бұқаралық мәдениет» термині Ортега пен Гассеттің бұқаралық қоғам туралы еңбектері пайда болғаннан кейін көп ұзамай пайда болды. Осы процесті зерттеушілердің көпшілігі әлі күнге дейін сенетін классикалық анықтама француз әлеуметтанушысы Джордж Фридманның анықтамасы. "Бұқаралық мәдениет дегеніміз-бұқаралық коммуникация құралдарына техникалық өркениет аясында алғыс айту арқылы көпшілікке берілген мәдени құндылықтардың жиынтығы (сөздің кең мағынасында және табыс пен мамандық санаттарындағы айырмашылықтарға тәуелсіз) ".
Капиталистік елдердегі бұқаралық ақпарат құралдары, әрине, бұқаралық мәдениетті тарату үшін қолданылады. Алайда, бұқаралық мәдениеттің мазмұны үшін барлық жауапкершілікті тек бұқаралық коммуникацияларға ауыстыру үлкен жеңілдету болар еді. "Бұқаралық коммуникация "және" бұқаралық мәдениет " - бір-бірімен тығыз байланысты және бір-бірімен өзара байланысты құбылыстар. Бірақ егер бірінші тұжырымдама біз үшін оған салынған мазмұнның нақты көлеміне ие болса, онда екінші тұжырымдама туралы айту мүмкін емес.
Біз бүгінде бұқаралық мәдениет деп атайтын нәрселер адамзат қоғамы өмір сүргеннен бері болған. Біз көріп отырған бұқаралық мәдениеттің формалары, мысалы, спорттық ойын-сауық іс-шараларына бару, кино мен теледидар өнімдерін шығару, шын мәнінде, бұрын болған бұқаралық мәдениеттің түрлерін өзгерту ғана. Көптеген зерттеушілер бұл формалардың өзгеруі жаңа бұқаралық ақпарат құралдарының пайда болуына байланысты болды деп санайды. Біздің көзқарасымыз бойынша, бұқаралық мәдениеттің және оның формаларының өзгеруі К. Маркс атап өткен күрделі әлеуметтік процеспен байланысты. (Л. В. Петров. 1978 )
Осы шығарманы оқу барысында автордың Маклюен есімді ғалымды жиі атап өткендіктен, автор туралы зерттеп, осындай мәліметтер таптым. Канадалық социолог және публицист ғалым М. Маклюеннің зерттеуінде медиамәдениет тарихында төрт кезеңін анықтап береді.
- Жабайы жазба жұмыстары пайдал болған кезеңге дейін;
- Фонетикалық жазба жұмыстарының мыңжылдығы;
- «Гутенбергтік галактика» - баспа техникасының бес жүз жылдығы;
- «Маркони галактикасы» - қазіргі заманғы электрондық өркениет.
(Сұлтанбаева Э. С, 2014)
Медиамәдениенттің пайда болуы мен дамуы қазіргі уақытта бүкіл әлемде төртінші ақпараттық революция кезеңін өткізу үстінде. Медиамәдениет түсінігінің пайда болуы және ХХ ғасырдағы культурологиялық теорияның таратылуын бұқаралық ақпарат құралдарының пайда болуымен, сондай-ақ, бұл ақпараттық революциямен тікелей байланысты.
Қоғамдық сананы қалыптастырудың бір құралы ретінде ақпараттық технологиялардың елдің интелектуалды әлеуетін арттырудағы маңызы зор. Қоғамның барлық салаларында қолданыс табатын ақпараттық технологиялар арқылы елімізде орын алып отырған маңызды өзгерістер, жаңа бастамалар, халықтың ой-өрісін дамытуға бағытталған бағдарламалар қоғам санасына белгілі бір деңгейде еніп жатыр. Бұл әрине қазіргі ақпараттық заманға тән қалыпты жағдайдың бірі. (Л. В. Петров. 1978 )
Ресейлік зерттеуші Н. Б. Кириллованың «Медиакультура: от модорна к постмодерну» еңбегінде Ресейлік бұқаралық және медиамәдениеттің даму үдерістерін модерннен бастап постмодернге дейінгі шекарамен анықтауға болатындығын көрсетеді. Сонымен қатар, бұл уақыт көрсеткіш қана емес, әлеуметтік және эстетикалық ықпал етуші және қозғаушы күш. Постмодернистік өркениетті құраушылар болып: ғарыштық, ТД, видео, компьютер, интернет, электрондық пошта, ұялы телефон байланысы, СД-ромы - әлемнің барлық индивид, қоғамның бүкіл толықтырылып алмасып тұратын әлеуметтік жадын кеңейте түседі. Оларды негізгі іске асырушы болып табылатын медиамәдениет - «жаһандық» ойлау барысын қалыптастыратын үрдістің қозғаушы күші. Мысалы, әлемдегі миллиондаған адамзат үшін ықылым заманнан бері католиктік дін өкілдеріне Рим Папасы құдай символы іспеттес болып келсе, социалистік-коммунистік идеологияның негізін қалаушылар К. Маркс, Ф. Энгельс және В. И. Ленин бейнелері Ұлы көсем бейнелеріне айналды. Ал, басқа да кескін өнері, классикалық музыка және т. б өнер салаларының өз саңлақтары Леонардо да Винчи, композитор Бах, Адреа Бочелли бүкіл адамзат санасына сұлулықтың, білімнің, саясат парасатының ерекше пір тұтатын символына айналғанын еріксіз мойындаймыз. Қаншама ерекше талант иелері ғасырлардың тоғысында бұқаралық коммуникация құралдары арқылы медиамәдениетпен өзера әрекеттесе отырып медиасимволдарға айналды.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz