Абердин - ангус тұқымы төлдерінің өсуі мен дамуы
Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі
С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті
Мал шаруашылығы өнімдерін өңдіру технологиясы
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Абердин - ангус тұқымы төлдерінің өсуі мен дамуы
Қорғауға жіберілді
______________
Кафедра
меңгерушісі:___________ Бостанова С.К.
5В080200 - Мал шаруашылығы өнімдерін өңдіру технологиясы
мамандығы бойынша
Орындаған:
Ж.К. Темірғалиев
Ғылыми жетекші:
в.ғ.к., аға оқытушы
М.К. Сәденова
Нұр-Сұлтан 2022
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
I Негізгі бөлім
Әдебиетке шолу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.1 Етті мал шаруашылығының даму қиындықтары мен оларды шешу
жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.1.1 Ірі қара малдың жекелей дамуының негізгі заңдылықтары ... ... ... ...
1.1.2 Қазақстанда Абердин-ангус тұқымының дамуы ... ... ... ... ... ... ...
II Тәжірибелік бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.1 Төлен ШҚ сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.2.1 Зерттеу әдістемесі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.2.2 Зерттеу нәтижелері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.2.3 Абердин ангусс тұқымыьтөлдерінің өсіп дамуы ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
III Экономикалық тиімділігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
IV Қоршаған ортаны және еңбекті қорғау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ..
V Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
БЕЛГІЛЕУЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР
Дипломдық жұмыс бойынша келесі қысқарту белгілері қолданылды
Г - грамм
МГ - миллиграмм
КГ - киллограмм
МЛ - миллилитр
Л - литр
СМ - сантиметр
КМ - киллометр
ГА - гектар
АҚ - акционерлік қоғам
Т.Б. - тағы да басқа
С.І. - соның ішінде
ЛД - леталдық доза
°С - градус
% - пайыз
Кіріспе
Қазақ жері - мал шаруашылығы қалыптасқан ең көне аймақтардың бірі. Осыған орай елімізде мал шаруашылығы саласын дамытуда алда тұрған басты міндеттердің бірі сапалы өнім көлемін арттыру. Соның ішінде Қазақстанда сүт және ет өндірісін дамыту бүгінгі күннің басты назарында тұр, өйткені мемлекетіміздің индустриялды-иновациялық бағдарламасының ең бір басты мақсаты - бәсекеге қабілетті және экспортқа шығара алатын өнімдерді өндіру [1].
Қазіргі кезде Қазақстанда мал шаруашылығын дамытуға аса көніл бөлініп мемлекеттік қолдау көлемдері артып келеді. Соның ішінде, малдардың гендік қорын жақсарту жұмыстары жүргізілуде. Бұл жұмыстардан Қарағанды облысы қатардан қалмай келеді.
Ірі қара шаруашылығы - мал шаруашылығындағы ең маңызды сала, біріншіден- халқымызды ең жоғары сапалы тағамдармен қамтамасыз етеді, екіншіден, жеңіл өнеркәсіпті шикізатпен қамтамасыз етеді, әрі бұл сала маңызды органикалық тыңайтқыштарды да өндіреді.
Отанымыздың азық-түлікпен ( ет, сүт, сүт тағамдарымен) қамтамасыз ету үшін ірі қара шаруашылығының маңызы өте зор, себебі сүт өнімі оның 99 пайызын, ал ірі қара еті 40-45 пайызға дейінгі деңгейін құрайды. [27,28]
Ірі қара шаруашылығының нәтижелі дамытудың ерекше жолы, бұл саланы толығымен қарқынды технологияға көшіру, әрі әр табынның сапасын жақсарту, сұрыптау және жұп таңдау тәсілдерін молынан қолдану, мал азығын молайту, мал азығының сапасын Төлен ШҚ шарттарында өсірілетін абердин ангусс тұқымы төлдерінің өсіп дамуын зерттеу.
Қойылған мақсатқа жету үшін келесі міндеттерқойылды:
1. Төлен ШҚ-да өсірілетін 8, 12, 15 айлық Абердин-ангус төлдерінің өсіп-дамуын зерттеу;
2. Төлдердің күтіп-бағу және азықтандыру жағдайларына мінездеме беру;
3. Абердин ангусс тұқымы төлдерінің экономикалық тиімділігін есептеу.
Зерттеу объектісі: Төлен ШҚ-да абердин-ангусс тұқымының төлдері.
Әдебиетке шолу
Ірі қара мал төлдерінің өсуі мен даму барысы.
Елімізде бүгінгі күні селекционерлер жұмысының басты бағыттарының бірі отандық етті ірі қара малына әлемнің ең үздік генетикалық қорларын пайдалану арқылы жетілдіру болып отыр. Бұрын бұл жұмыстар импорттық бұқаларды немесе олардың ұрығын пайдалану арқылы шектеліп, он жылдап созылған. Қазіргі таңда ҚР АШМ бұл үдерісті 137 қарқындату және асыл тұқымды малдың үлесін арттыру үшін елімізге АҚШ, Канада, Австралиа және Франция елдерінен етті ірі қара малының 65 мың бастан астам абердин-ангус, семминтал, герефорд және обрак малының тұқымдары әкелінді [2,8].
Жануарлардың дамуын жеделдету елдің агроөнеркәсіптік кешенінің даму бағытының бірі, ал оның басты міндеті сүт пен етті өндірістерді дамыту болуы керек. Алыс емес ұйымдарда осы бағытта шығымды және ресурсты сақтаушы жоғары сапалы етті өндірістерде етті ірі қара малы маңызды рөлге ие (X. Амерханов, 2004).
Мал шаруашылығының басқа салаларымен салыстырғанда етті ірі қара шаруашылығы еңбек қабілеттілігі, энергия сиымдылығы мен материал сиымдылығы мен капиталды құрылыс пен өндірістік процестің механизациялануында салыстырмалы төмендігімен ерекшеленеді.
Асыл тұқымды жануарлардың көлемі және асыл тұқымды мал саны бойынша жүзеге асырылуының материалының анализі асыл тұқымдық базасы жақсы дамыған және бірінші кезекте асыл тұқыды заводтар сәтті құрастырылуынан етті мал тобына асыл тұқымды төлдер қарқынды жіберіледі(Н.Г. Гамарник, 2001; Р.И. Жожин, 2001; А. Ермилов, А. Волынцсв, 2004).
О.Бруззон, Д. А. Кастилло (2022) жүргізген зерттеулері бойынша құрғақшылыққа ұшыраған шөлейт жерлерде сиырлардың өнімділігі ерте емізу арқылы жақсартылуы мүмкін. Қазіргі өсу қисығы ерте емізілген бұзауларда жоғары адгезияға қол жеткізуге болатындығын көрсетеді, бұл ерте емізу Патагония сияқты шөлейт жерлерде өндірістік жүйелердің тиімділігін арттырудың өміршең баламасы екенін растайды. Азық концентраттары мен мал бағаларының арасындағы байланысты біле отырып, фермерлер ерте емізу тиімді балама ма, жоқ па, соны шеше алады. Алайда, жоғары адгезияға жету үшін салмағы 80 кг-нан аз сиырларды босату кезінде ерекше сақ болу керек.[3]
Етті ірі қара шаруашылығында етті өндіруді жоғарылату үшін жануарларды қайтадан ұрпағы мен түрін құрастыру маңызға ие.
Кез келген мақсатты құрылған кәсіпорындардың негізгі көрсеткіші экономикалық тиімділігі болып табылады. Ірі қара шаруашылығында ол жануарлардың өнімділік деңгейімен, сондай - ақ оларды шағылыстыру мен бордақылау кезіндегі материалдық шығынымен анықталады. Етті ірі қара шаруашылығының тағайындалуы - сауда орнына жоғары сапалы, арзан етті қою.
Ет сапасы жоғарыда айтылғандай арнайы малдың биологиялық ерекшелігіне қарай мамандандырылған. Өнімнің төмен өзіндік құны осы сала қатарындағы технологиясында ресурстарды сақтаушы элементтермен тығыз байланысты.
Сүттілік өнімділігі өз төлін азықтандыру үшін жеткілікті. Сиырлар өзінің коңдылығын сақтайды. Ағылшын таза тұқымды герефордтық өндірушінің тірі салмағы 900-1000 кг - ды құрайды, кейде одан да көп, ал ересек сиырларда - орташа алғанда 600 кг, ал жоғары саны -700-750.
Герефорд тұқымының асыл тұқымдық табыны жақсы көрінген етті формасымен ерекшеленеді: жақсы дамыған бұлшық еттері бар дене тұрқы, шабыс буынына жиі түспейтін үлкен сан еті, дамыған кеуде алқымымен мықты алдыңғы бөлігі, демек, аталған экстерьер етті бағыттағы тұқымда мамандандырылған.
Альберто Касал, Адриана Касина, Пабло Сока(2022) зерттеулері сиыр - бұзау жүйелерінде энергияны пайдалану тиімділігін арттыру сиыр етін өндірудің рентабельділігі мен тұрақтылығына ықпал етуі мүмкін екендігін көрсетті. Энергия тиімділігі митохондрия функциясымен байланысты болды, сондықтан бауыр митохондриясының қызметі және тотығу стрессі ет сиырларының энергетикалық тиімділігінде маңызды рөл атқаруы мүмкін.[4]
Соңғы уақыттарда етті ірі қара шаруашылығында қажетті түрдің дене бітімінің сырт келбеті тиісті өзгерген. Дене бітімінің қажетті түрі әрбір тұқым үшін өзінің ерекшелігімен де әртүрлі болады.
Қазақтың ақ бас сиыры мен абердин - ангусс тұқым түрінің өсуінің анализінің сипатамасы азықтандырудың орташа деңгейінде 1,5-2 жасқа дейін екі жануар түрінің де тірі салмағы іс жүзінде бірдей болады, бірақ үш жастан кейін ірі типтегі сиырлар шағын бола бастайтынын көрсетті. Бұл шағын түр өсудің қысқа кезеңімен сипатталатынын және құрылымы ерте аяқталатынын, ал осы кезде ірі тип өсудің ұзақ кезеңімен сипатталатынын көрсетеді.
Виктория Родес, Циара Джей Хайс (2022) жазған есепте Ирландиядағы сиыр етісүт соратын табындағы ірі қара малдың бесноитиозының алғашқы өршуі туралы тергеу сипатталған. Besnoitia besnoiti инфекциясы созылмалы зардап шеккен сиырды клиникалық тексеруден кейін және терінің қалыңдауы байқалады деп күдіктенген. Бесноитиоз диагнозын тері биоптаттарының гистопатологиясы негізінде кортекстің аймақтық ветеринариялық зертханасы растады. Серологиялық және клиникалық деректер арасында әлсіз сәйкестік байқалды. Серологиялық нәтижелерден айырмашылығы, 18 айлық қашарлар мен бұқалардың 83,8% - ында склероцисттер табылды. Бесноитиоздың жоғары таралуы мен таралуды бақылау проблемаларына байланысты бұл асыл тұқымды табынды фермерлердің жұмысын тоқтатты.[5]
Жеткілікті азықтандыру жағдайларында ірі және ұсақ жануарлардың генетикалық ерекшелігі ерте білінеді. Абердин - ангусс тұқымына жүргізілген тәжірибеде бұқалар мен сиырлардан алынған бұқашықтар 18 айлығында орташа тірі салмағын 440 кг, ал сиырлардан алынған бұқашықтар мен ұсақ типтегі бұқалар - 418 кг- ға жеткізді[9,10].
Дуглас Лэндблум, Стивен Пэйсли (2021) жүргізген зерттеулері бойынша кішкентай қаңқасы бар бұқашықтарды Кеудеден шығару кезінде сату кезінде рентабельділік төмендейді. Гипотеза меншікті сақтауды, кеңейтілген мал жаюды, бордақылау алаңдарын қысқартуды және союға сатуды қамтитын тігінен интеграцияланған бизнес-модельді пайдалану кезінде рентабельділік артады. Мамыр−маусым айларында ажырасқан Абердин-Ангус (Лоулайн) тұқымды сиырлардан бір жасар бұқалар (n = 288) x Қызыл Ангус x Ангус x Ангус және Қызыл Ангус тұқымды сиырлар x Ангус x Симменталь x Гельбви 3 жылдық зерттеуде кездейсоқ бөлінді (толық рандомизацияланған схема). өңдеу топтары бордақылау алаңын (FLT) және кеңейтілген мал жаюды (GRZ) бағалайды. FLT үшін кадрлардың орташа бағасы кіші кадр үшін 3,82 (SF) және үлкен кадр үшін 5,63 (LF), ал GRZ SF үшін: 3,77 және LF: 5,53 болды. Эффект деңгейлерін анықтау және Тьюка тестімен түзетілген отбасылық қатені бақылау үшін ең кіші квадраттардың орташа мәндері қолданылды. FLT бақылау бұқалары бордақылау алаңына орналастырылды және өсіп келе жатқан диеталармен, содан кейін 218 күн бойы жүгері негізіндегі жоғары қуатты диеталармен тамақтандырылды. GRZ бұқалары 212 күн бойы азық-түлік тізбегінде жайылып жүрді (жергілікті серуендеу, бұршақ пен арпа қоспасы және жүгері жиналмаған), содан кейін бордақылау алаңына ауыстырылды және 82 күн ішінде жүгері негізіндегі жоғары калориялы рациондар алды. SF GRZ бұқалары GRZ LF бұқаларымен салыстырғанда жергілікті жайылымдар мен жылдық жемшөптерді жаю арқылы баяу өсті, бірақ SF бұқаларын жаю шығындары 7,80% - ға төмендеді. Жайылып жүрген бұқалар толық генетикалық әлеуетіне жете алмады. Мал жаю кезінде баяу өсу LF және SF бұқаларының бордақылау алаңына кірер алдында құрылымдық өсуіне мүмкіндік берді, бұл бордақылау алаңының өсуін аяқтауға өтемақы реакциясын тудырды. Жалпы, жайылымдық бұқалардың өнімділігі FLT-ді бақылау кезінде бұқашықтардың өнімділігінен асып түсті, ал LF жайылымдық бұқалары ең жоғары өсу қарқынына және кг-ға аз азық шығынына ие болды. GRZ бұқаларын бордақылау алаңындағы күндер саны 136 күнге қысқарды, ал жалпы Жем тұтыну азайды, бұл LF және SF бұқаларына арналған азық-түлік шығындарының сәйкесінше 175,9 және 165,3% - ға төмендеуіне әкелді. Ұзақ мал жаю сонымен қатар LF және SF жайылымында жайылып жүрген бұқалардың массасы LF және SF бақылау бұқаларына қарағанда үлкен болды, ал SF жайылымында жайылып жүрген бұқалардың көбірек пайызы және мәрмәр мөлшері болды. Қаңқаның сапасы, еттің нәзіктігі және пісіру кезіндегі шығындар бірдей болды. Жайылымда жайылып жүрген бұқалар үшін жүйенің таза пайдасы ең жоғары болды, LF (911,58 АҚШ доллары) және SF (866,61 АҚШ доллары). Меншік құқығын сақтауды, жайылымдарды кеңейтуді және бордақылау алаңдарын іске қосуды кейінге қалдыруды үйлестіретін басқарушылық өзгерістер кірістілікті арттырып, нарықтық жағымсыздықты жойды.[6]
Абердин - ангусс пен Париждік коммунды жұптастыру кезінде бұқа мен сиырды іріктеудің тиімді қолданылуы ұсақ бұаны ірі сиырмен жұптастырғанда ұрғашы төлінің массасы 43,2 кг немесе 10 % құрады және осы кезде ұсақ бұаны ірі сиырды іріктеу ұрпағының тірі салмағының түсуіне әкелді. Ірі бұқа мен ірі сиырдан элита-рекорд класына тиесілі ұрпақалынды және элита 68 % - ды, ал ірі бұқа мен ұсақ сиырдан 62% құрады.
Ірі қара малдың жекелей дамуының негізгі заңдылықтары.
Жануарлардың дамуы жұмыртқалықтың орнауынан және зиготаның пайда болуынан кейін басталатыны белгілі. Ол өз алдына өсудің күрделі процесстерін және өмірдің әртүрлі кезеңдерінде клетканың мен ұлпаның дифференциасын қосады.
Дамушы ағза дене массасының шектен тыс және жасырын мөлшерінің өзгеруіне, пішін құрылу процессімен тығыз байланысты ішкі ортаның ассимиляциясының есебінен сапалық өзгеріске әкеледі. Осыған орай жаңадан құрылған бөліктердің арасында байланыс орнатылады, өз кезегінде алдағы уақыттағы дене құрылымы процессі анықталады.
Даму мен өсудің әртүрлі сұрақтарына жіберілген жұмыстар әлі аз болып табылады. Өсуді өлшеу үшін міндетті түрде жануардың салмағын сақтап қалуды дұрыс деген ғалымдар пікірі айтылды, бірақта тәжірибе жануарлардың даму мүмкіндігін және дене салмағының жоғарыламайтынын да көрсетеді.
Өсу мен даму - бұл екі бір - бірімен тығыз байланысқан ұғым. Өсуден дене массасы ,оның көлемі, ағзадағы активті ақуызды заттар жоғарылайды.
Өсу мен даму тұқымқуалаушылықтың және сыртқы орта әсерінен алға жылжиды. Әрбір ағза өзінің ата - тегінен белгілі бір даму қабілеттілігін қабылдау арқылы дамиды және сыртқы әрекетке бейімделуіне қабілеттенеді(Р.З. Вахитова, Д.К. Найманов, Т.Т. Тулеубаев, 2005).
Марио Ф. Зерттеулерінде (2020) Абердин-Ангус ірі қара тұқымының екі биотипі ресми түрде танылған, олар ескі түрі және жаңа түрі деп аталады, олар шығу тегі мен сиыр етін өндіруде ерекшеленеді. Колумбияда бұл тұқым шамамен 80 жыл бойы сатылып келеді. Колумбиялық табындарда осы тұқымның шығу тегі, туыстығы және генетикалық әртүрлілігінің деңгейі туралы зерттеулер аз, бірақ олар Крест және басқару стратегияларын жоспарлау үшін маңызды. Мақсаты: ескі типтегі колумбиялық екі табынның генетикалық әртүрлілігі мен құрылымын және Уила және Кундинамарка провинцияларынан шыққан Абердин-Ангус биотиптерінің жаңа түрін Өлшеу және митохондрияның басқа тұқымдармен интрогрессиясын бағалау. Әдістері: он микросателлиттер жиынтығы және митохондрияның бақылау аймағының реттілігі сипатталды. Популяцияның генетикалық әртүрлілігі мен саралануын бағалау популяцияның таралу сынақтарымен қатар қолданылды. Нәтижелер: ядролық локустар жоғары полиморфты болды, бұл полиморфты ақпараттың мазмұны (0,599) және сәйкестендіру ықтималдығы (1,896 10-08). Екі популяция да әр түрлі болды және ескі типтегі және жаңа типтегі фенотиптерге сәйкес келетін екі топқа бөлінді. Керісінше, митохондрия мәліметтері осы екі топты ажырата алмады және кең қоспаны көрсетті. Қорытынды: бұл зерттеу абердин-Ангус тұқымының шығу тегі мен популяциясын генетикалық зерттеу үшін қолдануға болатын он жоғары полиморфты ядролық маркерлер жиынтығын оңтайландырды. Бұл локустардағы генетикалық дифференциация ескі және жаңа түрлердің фенотиптік айырмашылықтарына сәйкес келеді. Алайда, митохондриялық деректер колумбиялық абердин-ангустың бірнеше еуропалық тұқымдарының пайда болуын көрсетеді. [7]
К.М. Джуламанов, Н.П. Герасимов (2021) зерттеулерінде етті мал шаруашылығында маса селекциясын ұйымдастыруда лептин генінің полиморфты нұсқаларына ерекше назар аударылады. Осыған байланысты олардың зерттеулерінің мақсаты лептин генінің c73tC528T гаплотипіне байланысты абердин-ангус сиырлары мен сиырларының ет өнімділігін сандық және сапалық бағалау болды. Зерттеу алғашқы төлдегеннен кейін сиырларға (жасы 32 ай, n = 30) және Абердин-Ангус тұқымының сиырларына (Жасы 20 ай, n = 49) бағытталған. Деректерді талдау көрсеткендей, тарату дәрежесі нақты комбинацияларда салқындатылған ұшалардың салмағы бойынша тасымалдаушылардың жас санаттары бойынша қайталанбады. Ең жақсы сапалы қаңқалар TTCC, CTCT және CCCT генотиптерінің комбинациясы бар сиырлардан алынды. Ең жоғары Санаттар (Prime және Top Choice) сәйкесінше 70,0; 69,2 және 66,6% құрады. Екінші экзондағы (C73T) және промоторлы (C528T) аймақтардағы лептин генінің генетикалық өзгергіштігі абердин-ангус сиырлары мен сиырларында ет өнімділігіндегі айырмашылықтарды анықтады. Гетерозиготалы CTCT генотиптерінің комбинациясы ет өнімділігін сандық және сапалық бағалау белгілерінің жиынтығы бойынша жыныстық жетілген табында таңдау үшін ең қолайлы деп танылды.[8]
Ольга Романенкова, Анна Зимина (2021) зерттеулерінде ірі қара малдағы миостатин гені (MSTN) бұлшықет массасының өсуіне байланысты бірқатар полиморфизмге ие екенін анықтады. Бұл зерттеудің мақсаты ДНҚ анализін қолдана отырып, Ресейде ет үшін өсірілетін ірі қара мал арасында f94l және nt821(del11) MSTN полиморфизм гаплотиптерінің жиілігін анықтау болды. As-PCR және PCR-RFLP әдістеріне негізделген бұрын құрылған тест жүйелерін қолдана отырып, алты Абердин-Ангус популяциясы (n = 684), екі Лимузен популяциясы (n = 54), бір симментал популяциясы (n = 55) және бір бельгиялық көк популяциясы (n = 137) Ресей фермаларына жатады, nt821(del11) және F94L MSTN полиморфизмдері бойынша генотиптелген. Қос бұлшықеттің генетикалық ақауымен байланысты mstn nt821(del11) мутантты аллельді Жануарлар бір Абердин-ангус популяциясында 2,18% жиілікпен табылды, бірақ Лимузен және симментал популяцияларында табылған жоқ. Алайда, Бельгияның көгілдір популяциясының 100% - ы nt821(del11) MSTN гетерозиготалы тасымалдаушылар болды. Лимузен популяцияларындағы өнімділіктің белгілері үшін қажет f94l MSTN аллелінің жиілігі ең жоғары болды және бірінші және екінші популяцияларда 0,97 және 1 болды, ал абердин - Ангус, симменталь және бельгиялық көк популяцияларда бұл көрсеткіштер айтарлықтай төмен болды және популяцияға байланысты 0,04-0,08 болды. Алынған мәліметтер ресейлік ет малының жоғары генетикалық әлеуетін көрсетеді және жануарлардың денсаулығын сақтау арқылы ет өнімділігінің артуына ықпал етеді.[9]
Жәнібек Есімбеков, Владимир Погодаев (2021) зерттеулерінде cиыр етін өндіру мал шаруашылығының ең күрделі және еңбекті қажет ететін салаларының бірі болып қала беретіні жайлы жазады. Бұл жұмыстың мақсаты американдық селекцияның абердин-Ангус тұқымының Карачай-Черкес республикасының табиғи-климаттық жағдайларына өнімділігі мен бейімделу қабілеттерін анықтау болды. Эксперименттік зерттеу Ресей Федерациясы, Карачай-Черкес республикасының Усть-Джегутинский ауданындағы "Хаммер Компани" ЖШҚ-да жүргізілді. Зерттеу нысаны АҚШ-тан әкелінген абердин-Ангус тұқымының малы болды (Додж-Сити, Канзас). Зерттеу ғылыми-техникалық эксперименттерді қою, зоотехникалық тіркеу деректерін жалпылау және талдау арқылы жүргізілді. Жануарлардың акклиматизациясы мен бейімделуінің ерекшеліктерін зерттеу үшін әрқайсысында 20 бастан бес тәжірибелік топ ұйымдастырылды. Топтар bulls Gar New Design 5050 (I топ) құрылды; Three Trees Prime Cut 0145 (II топ); Boyd Poundmaker 21 (III топ); Woodhill Foresight (IV топ); Vermilion Nebraska M404 (V топ). Американдық селекцияның абердин-Ангус ірі қара малы айтарлықтай жоғары бейімделу әлеуетін көрсетті, бұл қоршаған ортаның өзгерген жағдайларына тез бейімделуге және ұстау мен тамақтандыру жағдайларына бейімделуге әкелді. Жануарлардың жылу тұрақтылығының жоғары индексі 58,1-ден 74,3-ке дейін болды, gar New Design 5050 және Vermilion Nebraska m404 бұқаларында сәйкесінше 70,8 және 74,3 ең жоғары жылу тұрақтылығы болды. Бейімделу коэффициентінің ең жақсы көрсеткіштері gar New Design 5050 және Vermilion Nebraska M404 бұқаларынан да алынды. Барлық бес тұқымның ұрпақтары стресске төзімділіктің жоғары деңгейіне ие және ауырсыну тітіркенуіне оңтайлы реакциялармен сипатталады. Табиғи тұрақтылық тұрғысынан bulls gar New Design 5050 және Vermilion Nebraska m404 еншілес компаниялары өз құрдастарынан жоғары болды. I және V топтағы сиырлардың шаш құрылымы қоршаған ортаның өзгеруіне көбірек бейімделді. Ему кезеңінде I және V топтағы сиырлардан туылған бұқалар орташа тәуліктік тірі салмақтың едәуір жоғары өсуіне ие болды, бұл 6 айлық жаста бұқалардың тірі салмағы сәйкесінше 201,0 және 203,5 кг болды. [10]
Андрэ Л., Ана С. (2021) жүргізген зерттеулері бойынша мықты дене бітімі бар және қоршаған орта жағдайларына жақсы бейімделген және өсіру аймағында азықтандыру ет өнімділігін арттыру үшін өте маңызды. Олардың зерттеулерінің мақсаты c528t және c73t лептин генінің полиморфизмдеріне қатысты абердин-ангус сиырлары мен сиырларының морфологиялық сипаттамалары болды. Зерттеу нысандары лептин генотипі мен c528t және c73t полиморфизмдері бойынша топтастырылған алғашқы төлдеуден кейінгі сиырлар (n=50) және 20 айлық сиырлар (n=49) болды. Лептин геніне сәйкес абердин-ангус сиырлары мен сиырларының генетикалық өзгергіштігі жетілген табынның морфологиялық сипаттамасымен байланысты болды. Сиырлардағы Lep c528t полиморфизмі тірі салмақ пен дене мөлшерінің өзгеруіне айтарлықтай әсер етті. Гетерозиготалы нұсқа ет табындарының массивтілігі мен мөлшерін арттыруға бағытталған асылдандыру жұмыстары үшін қолайлы болды. [11]
Джордж (2021) зерттеуінің мақсаты ұзақ өмір сүру мен репродуктивтіліктің генетикалық параметрлерін бағалау және олардың іріктеудің ықтимал салдарын бағалау болды. Біз 1975-2012 жылдар аралығында туылған Абердин-Ангус тұқымды 10 517 сиырдың төлдеу жазбаларын қолдандық, көктемде алғашқы төлдеу, 5 немесе одан да көп ұрғашысы бар бұқалар, 25 немесе одан да көп бақылаулары бар табындар және 5 немесе одан да көп сиырлардың қазіргі топтарына жатады. Өмір сүру ұзақтығының өзгеруі өнімді өмір сүру ұзақтығы (LPL) және 5 жыл өмір сүру ұзақтығы (ST5) болды.; репродуктивті айнымалылар бірінші төлдеуге дейінгі күндер (1 Күн), екінші паритеттегі төлдеудің сәттілігі (CS2) және қатарынан алғашқы үш төлдеудің (S3) сәттілігі болды. CS2, S3 және ST5 екілік, ал days1 және LPL үздіксіз айнымалылар ретінде анықталды. Қазіргі заманғы топтық эффектілерден тұратын көп факторлы шекті-сызықтық модель қолданылды (табын-туған жылы; 1 Күн сонымен қатар Басқару тобын қамтыды), бірінші қонақүйдің жасы (ковариация) және жануардың генетикалық әсері. Параметрлерді ескере отырып, жыл сайынғы генетикалық прогресті болжаудың бес стратегиясы зерттелді: 5 немесе 15 ұрғашыдан тұратын ұрпақтар тобы бар аталықтардың 5% немесе 25% іріктеу (аналықтарда іріктеусіз) және аналықтарда 75% жаппай іріктеу (еркектерде іріктеусіз). Сондай-ақ, ST5, CS2 немесе S3 таңдау кезінде генетикалық тенденциялар мен корреляцияланған жауаптар есептелді. Ұзақ өмір сүру белгілерінің мұрагерлік бағалануы (постериоридің орташа +- стандартты ауытқуы) LPL үшін 0,08+-0,03 және ST5 үшін 0,11+-0,05 құрады; репродуктивті белгілер үшін бағалау days1 үшін 0,08+-0,02, S3 үшін 0,23+-0,04 және CS2 үшін 0,24+-0,04 болды. LPL мен ST5 арасындағы генетикалық корреляция қолайлы және үлкен болды (0,79); сонымен қатар репродуктивті сипаттамалары үшін қолайлы және үлкен болды (теріс, days1-S3 үшін -0,66 және days1-CS2 үшін -0,73 және S3-CS2 үшін +0,83). Өмір сүру ұзақтығы мен көбею арасындағы байланыс нөлден (ST5 және LPL-мен 1 күн) орташа деңгейден (ST5-S3 үшін+0,45) айырмашылығы жоқ айнымалылар болды. Іске асырылған жылдық генетикалық тенденциялар ST5 және LPL үшін шағын, бірақ маңызды қолайлы өзгерістерді және days1, CS2 және S3 үшін қолайсыз болып көрінді. Корреляцияланған жауаптар, тұтастай алғанда, қолайлы болды, бірақ тікелей іріктеу арқылы қол жеткізілген прогреске қарағанда аз болды. Бұл сипаттамаларды генетикалық жақсарту үшін кең мүмкіндіктер бар екені анықталды. [12]
М. Кампо, И, Ричардсон (2021) зерттеулерінде жалпы алғанда, 15 ірі қара малдың 436 жас малы тұқымның сенсорлық талдаумен анықталған ұзын аяқты бұлшықет сиырының сенсорлық қасиеттеріне әсерін бағалау үшін мүмкіндігінше ұқсас жағдайда өсірілді. Сенсорлық деректерді өңдеудің екі статистикалық әдісі салыстырылды. Пікірталасқа қатысушының әсерімен немесе онсыз дисперсиялық талдау нәтижелердің сенімділігі таңдалған әдіске тәуелді емес екенін көрсететін ұқсас қорытынды жасады. 4 ет дескрипторы (нәзіктік, шырындылық, сиыр етінің дәмі және жағымсыз дәм) бақыланбайтын жіктеуді (иерархиялық өсу классификациясы) қолдана отырып, тұқымдарды 5 топқа бөлді. Зерттелген бұлшықеттерде липидтердің мөлшері жоғары Абердин-ангус, таулы және Джерси басқа тұқымдардан сиыр етінің жоғары дәмімен ерекшеленді. Қос мақсатты тұқымдар мен рустикалық тұқымдар, симменталь, Казина және Маркигиана ет өндірісі үшін таңдалған тұқымдарға қарағанда едәуір аз шырынды және аз нәзік ет шығарды. Жалпы, бұрын Жануарлар, қаңқалар, бұлшықеттер және сиыр етінің белгілері бойынша анықталған айтарлықтай айырмашылықтарға қарамастан, көптеген тұқымдардың арасындағы сенсорлық айырмашылықтар шамалы болды, тек экстремалды сенсорлық профильдері бар бірнеше тұқымдардың арасында айтарлықтай айырмашылықтар болды (мысалы, симментал және Пиреней). [13]
Субихарта П; Судраджад және Р. Кусуманингрум (2021) зерттеулері бойынша әлеуетті етті малды алу үшін жергілікті малды сақтау жұмыстары маңызды. Сраген ауданындағы жергілікті мал -- Орталық Ява, әдетте Сасра малы деп аталады, дамитын ықтимал жергілікті малдың бірі. Бұл зерттеу бастапқы даму қадамдарының бөлігі ретінде Сасра ірі қара малының сипаттамаларын анықтауға арналған. 2017 жылы тарихи актерлер, жетекшілер, селекционерлер, ұрықтандырушылар, Sragen Regency мал шаруашылығы және балық шаруашылығы қызметінің офицерлері және Лембангтың жасанды ұрықтандыру орталығын шақыру арқылы тарихи деректерді, сипаттамаларды және фермер қауымдастығының жауаптарын алу үшін 2017 жылы фокус-топтық талқылаулар сериясы өткізілді. Сасра малы. Малдың өнімділігін көру үшін дене өлшемдері (яғни кеуде шеңбері, дене ұзындығы және иық биіктігі) алынды. Молекулярлық аспектілерге генетикалық шолулар да жүргізілді. Зерттеу нәтижелері тарихқа сүйене отырып, Сасра малы Абердин-ангус, американдық брахман және онгол тұқымды ірі қара тұқымдарының гибридтенуінен шыққанын көрсетті. Фенотипіне сүйене отырып, Сасра ірі қара малын олардың ата-тегімен салыстырғанда дене пішіні мен түсі әртүрлі болуымен сипаттауға болады, бірақ бір қарағанда дене пішіні мен түсі ангус сиырларына жақын. Сасра малының 10 ерекше сипаты болды. Сасра ірі қара малының сандық өлшемі Индонезиядағы басқа жергілікті малдармен салыстырғанда үлкенірек. Молекулярлық дәлелдер Сасра малының Bos taurus түріне қарағанда Bos indicus-қа ұқсастығы жоғары екенін көрсетеді, сонымен қатар Сасра малының Bos javanicus-тен шыққанын растайды.
Алсале, Мохаммад (2021) және басқалары жүргізген зерттеулердің мақсаты: мал тұқымдарының популяциялық-генетикалық сипаттамаларын анықтау үшін Аллель әртүрлілігіне салыстырмалы талдау жүргізу болды, атап айтқанда шами (SH), голштейн (HLS) және Абердин-Ангус (A-A). Материалдар мен әдістер: Сириядағы 39 бас Балықтан шаш фолликулалары бар жүнмен ұсынылған балық жануарларының генетикалық материалы жиналды. Сондай-ақ, американдық селекцияның HLS тұқымының (n = 55, HLS) және Ресейдің асыл тұқымды кәсіпорындарында өсірілген a-a тұқымды бұқалар мен сиырлардың генетикалық материалдары жиналды (n = 30, A-A). Ірі қара мал топтары арасындағы генетикалық айырмашылықтар 11 микросателиттік маркерлерді қолдану арқылы зерттелді. Нәтижелер: Сириядағы мал тұқымы жоғары генетикалық әртүрлілікпен сипатталды, 107 Аллель, микросателлиттік локусқа аллельдердің орташа саны 9,23 болды, бұл HLS (6,18) және A-A (5,00) жануарларына қарағанда едәуір жоғары. SH тұқымындағы жеке локус үшін генетикалық тепе-теңдікті талдағанда төрт локуста тепе-теңдіктен ауытқу анықталды: TGLA227, SPS115, TGLA122 және ETH225; HLS тұқымындағы бір локуста: SPS115, a-a тұқымы үшін: екі локуста, яғни TGLA122 және ETH225. Генетикалық шоғырлану деңгейін бағалау кезінде зерттелген үш тұқымның екеуінде гетерозиготалардың жетіспеушілігі байқалды: SH үшін 4,8% және A-a үшін 8,0%.HLS тұқымында гетерозиготалардың шамалы асып кетуі 0,2% деңгейінде анықталды. Барлық тұқымдар үшін 11 локус үшін әртүрлі популяциялардағы генетикалық өзгергіштіктің салыстырмалы көрсеткішінің орташа мәні 0,069 құрады, бұл жалпы өзгергіштіктің 93,1% - ы тұқым ішіндегі әртүрлілікке байланысты және тек 6,9% - ы тұқымдар арасындағы айырмашылықтарға байланысты екенін көрсетеді. Қорытынды: олардың тұқымына жататын жануарларды талдау 100% генетикалық үйлесімділікті және жеке жануарлардың тиісті тұқымдарға сәйкестігін көрсетті. Шағын үлгілерге түзетілген генетикалық қашықтықты зерттеу SH тұқымы мен HLS тұқымы арасындағы 0,107-ге тең ең аз генетикалық қашықтықты анықтады. Өзінің жеке шығу тегі бар және ешқашан Сирия Араб Республикасына әкелінбеген а-а тұқымы бұл кластерге тәуелсіз филиал ретінде қосылады. Микросателлиттер әртүрлі тұқымды ірі қара мал топтарының популяциялық-генетикалық сипаттамаларын (полиморфизм дәрежесі, гетерозиготдылық деңгейі, бекіту индекстері, генетикалық топқа жататындығы) бағалау үшін маңызды өлшем ретінде пайдаланылуы мүмкін екендігін анықтады.[16]
Киди С. М., Кин М. Г., Уотерс С. М (2021) компенсаторлық өсу (CG) - бұл шектеулі тамақтану кезеңінен кейін жануардың тез өсу қабілеті екендігін анықтады. Алайда, генотиптің CG реакциясына әсері туралы ақпараттың жетіспеушілігі бар, сондықтан бұл зерттеудің мақсаты екі қарама-қарсы жыныстағы CG реакциясын бағалау болды, атап айтқанда Абердин-ангус (AN) және бельгиялық көк (BB). Холштино-фриз тұқымының an x немесе голштино-фриз тұқымының bb x кесіп өткен бұқалар екі факторлы схемада (генотиптер) x екі (рацион) емдеудің екі тобының біріне таратылды. 99 күн ішінде бір топқа (11 AN және 12 BB) жоғары энергиялы диета (H-H) ұсынылды, ал екінші топқа (11 AN және 12 BB) шектеулі энергия тұтыну (L-H) диетасы ұсынылды. Сараланған тамақтандыру кезеңінің соңында (99 күн) жануарлардың екі тобына келесі 200 күн ішінде жоғары қуатты бақылау диетасы ұсынылды. Содан кейін барлық жануарлар 299-шы зерттеу күнінде сойылды. Азық-түлікті шектеу кезінде L-H DM (DMI) қабылдауды азайтты, Жем конверсиясының жоғары коэффициенті (FCR) және инсулин, IGF-1, лептин, глюкоза, мочевина, бетагидроксибутират және аз мөлшерде M. тәжірибе кезінде диеталар арасында DMI-де ешқандай айырмашылық болған жоқ; алайда, L-H бұқалары H-H бұқаларымен салыстырғанда тірі салмақтың көбірек өсуіне ие болды. L-H бұқаларымен салыстырғанда FCR жоғарырақ болды, тестілеу кезеңінің соңында плазмадағы метаболиттердің немесе гормондардың концентрациясында, дененің сызықтық өлшемдерінде, ультрадыбыстық сканерлеу кезінде майдың тереңдігінде, қаңқаның конформациясында, H-H және L-H бұқалары арасындағы май класында айырмашылықтар болған жоқ. Сою кезінде қаңқаның салмағына L-H бұқаларымен салыстырғанда H-H мәні жоғары диета әсер етті.Генотип дененің құрамына, оның ішінде жамбас ені мен бұлшықеттің де, майдың да тереңдігіне әсер етті (P 0,05). Жалпы алғанда, L-H CG (немесе қалпына келтіру) индексіне ие болды 0,52 және сараланған тамақтандыру кезеңінде өсудің жоғалуын өтемеді; дегенмен, M. longissimus thoracis et lumborum, жоғары экономикалық құндылығы бар мата толығымен қалпына келтірілді. [15]
Шахмурзов, Мұхамеда;Шевхужев, жүргізген зерттеу жұмыстарының мақсаты әр түрлі денелі бұқалардан шыққан жас абердин-ангус тұқымының өсу ерекшеліктерін, экстерьерін, тірі салмақ өсімі бойынша жемге ақы төлеуді анықтау болды. Тәжірибені Карачай-Черкестің Хаммер ЖШҚ жүргізді: Абердин-ангус тұқымды 4 ірі бұқа және 3 ұсақ бұқаның төлінен әр топта 14 бас бұқа іріктеліп алынды. Әртүрлі жас малдарды емізуден 18 айға дейін интенсивті өсіру бойынша жүргізілген зерттеу нәтижелері өсу қарқыны бойынша ірі тұқымды бұқалардың ұсақ тұқымды бұқалардан жоғары екенін және тірі салмақтың өсуі арқылы жемге жақсы төленетінін көрсетті. 18 айлығында үлкен тұқымды ата-аналардың бұқалары 442 кг, ал кішкентайлар 413 кг салмаққа жетті. Бұл айырмашылықтар ірі түрдегі бұқалардан шыққан бір жарым жасқа дейінгі кезеңдегі статистикалық маңызды (P 0,99) 1 кг өсімге 8,1 ЕФБ жұмсалды, ал шағын түрдегі бұқалардан шыққан бұқалар- 8.4 EFU. Мұхамед Шахмурзов және Анатолий Шевхужев жасалған жұмыстар бойынша абердин-ангус тұқымды бұқаларды дене түріне байланысты ет өндіру бойынша зерттеу нәтижелері берілген. Бірінші топ ірі биік типті бұқалардан шыққан бұқалардан, екінші топқа шағын жинақы типті бұқалардан шыққан бұқалардан құралған. 18 айлығында ірі ата-анадан шыққан бұқалар 442 кг, ал кішкентай ата-аналардан 413 кг салмаққа жеткені анықталды. Бірінші топтағы бұқалардың сойғанға дейінгі салмағы 31,4 кг, ал ауыр өлекселер екінші топтағы бұқалармен салыстырғанда 28,3 кг немесе 13,5%-ға жоғары болды (P 0,99). Бiрiншi топтағы бұқалар аяғы жоғары болғандықтан, сою кезiнде екiншi топпен салыстырғанда сүйек құрамы жоғары (4,08 кг-ға) ұшалар шығарды. Олардың ұшаларында 1 кг сүйекке 4,52 кг сүйексіз ет болса, екінші топтағы ұшаларда 5,03 кг болды. Алайда, жалпы бірінші топтағы жартылай ұшаларды сүйектенген кезде сүйексіз ет 9,9 келіге көбірек алынды. немесе екінші топпен салыстырғанда 11,72%-ға (P 0,99). [16]
О. Романенько (2021) мақаласында етті малдың генетикалық ақаулары мәселесі айтылды. Мақсаты - кейбір генетикалық ақауларды диагностикалау үшін ДНҚ тесттерін жасау, жануарлардың тасымалдаушыларын анықтау және олардың жиілігін уақытында қадағалау. Абердин-ангус (n = 701), герефорд (n = 385), симментал (n = 286) және бельгиялық көк (n = 118) ірі қара малдарынан алынған 1490 ДНҚ үлгісі жаңадан жасалған және бұрын жасалған ДНҚ арқылы генетикалық ақаулар бойынша генотиптелді. AS-PCR және ПТР-RFLP әдістеріне негізделген сынақтар. Абердин-ангус ірі қара малын генотиптеу кезінде 2,38 +- 0,31% AMC-сиыр және 1,67 +- 0,19% AMC-бұқа, 0,65 +- 0,07% DDC-сиыр және 0,90 +- 0,10% DDC- бұқалар анықталды. Герефорд тұқымды ірі қара малдар арасындағы жалғызбасты жануарлар MSUD және CWH (0,27 +- 0,05%), ICM және HY (0,16 +- 0,03%) тасымалдаушылары болды. Симменталь малдары ОС-дан таза болды. Барлық бельгиялық көк мал M1- және 0,84%-CMD1-тасымалдаушылар болды. Әртүрлі жастағы Абердин-Ангус малының генотипі кейінгі ұрпақтарда AMC- және DDC жиіліктерінің жоғарылау үрдісін көрсетті. 2015 жылы туғандармен салыстырғанда 2019 жылы туылған сиырлар популяциясының 1,17%-ға ҚДК-ның статистикалық маңызды артуы етті мал табындарында генетикалық аномалиялардың пайда болуын болдырмайтын ДНҚ талдау негізіндегі шараларды одан әрі дамытуды қорытындылауға мүмкіндік береді. [17]
Лебедова, Николея, (2021) зерттеулерінің мақсаты төрт ірі қарадан жиналған бес бұлшықеттің бұлшықет талшықтарының белгілерін сипаттау және салыстыру болды: longissimus lumborum (LL), semitendinosus (ST), бицепс femoris (BF), semimembranosus (SM) және psoas major (PM) тұқымдар (Aberdeen Angus, AA; Gascon, GS; Holstein, HO; Fleckvieh, FL) жетілу түрі (ерте және кеш пісетін) және өндірістік мақсаты (сиыр еті және сүт) бойынша ерекшеленеді, бірақ бірдей өсіру жағдайында ұсталады. Гистохимиялық сипаттамалар мен аспаптық ет нәзіктігі (Уорнер-Братцлер ығысу күші) арасындағы байланыстар бағаланды. Бұлшықет талшықтарының белгілеріндегі ең маңызды айырмашылықтар Абердин-Ангус және Гаскон ірі қара малдарының артқы бұлшықеттерінде байқалды, бұлшықет орналасуы да нәзіктікке үлкен әсер етеді. Қолданылатын бірдей өсіру тәжірибесінде бұлшықет талшықтарының құрамындағы айырмашылықтар тұқымның өндірістік мақсатына емес, бұлшықеттердің орналасуына және тұқымның жетілген түріне байланысты болды. Сиыр тұқымдарындағы жоғары құнды бұлшықеттерге олардың әсеріне сүйене отырып, тұқымдар генетикалық прогреске байланысты бұлшықет талшықтарының қасиеттерін және олардың ет сапасының әртүрлі белгілерімен байланысын үздіксіз бағалау қажет. Дегенмен, мұндай зерттеулерден нақты қорытындылар жасалуы үшін шаруашылық тәжірибесі сияқты әртүрлі ішкі және сыртқы факторларды бақылау қажет екенін жазды. [18]
Мувид Р. Чохан (2021) зерттеулерінің мақсаты бір жылдық бұқаларды канадалық эргот алкалоидтарының жоғары ұсынылған шегімен (~3 мгкг құрғақ зат қабылдау, DMI) азықтандыру шәует сипаттамаларына және плазмадағы пролактин концентрациясына әсер ететінін анықтау болды. Шәует концентрациясы мен дене салмағын блоктау арқылы бөлінген Абердин-Ангус бұқалары (12 - 13 айлық, n = 7топ) желатинді капсуладағы плацебо немесе эргот алкалоидтарымен қоректендірілді (күніне 60 мкгкг дене салмағы, 3,4 мгкг DMI) ) 9 аптаға. Шәует үлгілері апта сайын электроэякуляция арқылы жиналды және компьютерлік көмекші шәует анализаторымен (CASA) және ағынды цитометриямен 5 апта бұрын (экспозицияға дейінгі кезең), 9 апта (Экспозиция кезеңі) кезінде және 9 аптадан кейін (экспозициядан кейінгі) аралықта зерттелді. кезеңі) емдеу. Апталық плазма үлгілері радиоиммундық талдау арқылы пролактинге талдау жасалды. Плазмадағы пролактин концентрациясы бақылаумен (67,54 +- 21,47 және +- 41,59 м) салыстырғанда айтарлықтай төмендеді (орташа +- SEM, 16,74 +- 3,70 экспозицияда және 33,42 +- 3,08 нгмл экспозициядан кейінгі кезеңдердегі P 0,01). Емдеу (P = 0,17) дене салмағының артуына, сперматозоидтардың концентрациясына, сперматозоидтардың санынаэякуляциясына, қозғалғыштығына немесе тірі шәует пайызына әсер еткен жоқ. Экспозиция және экспозициядан кейінгі ұзақтығы бойынша орташа алғанда, ергот тобындағы ұрық шеңбері (P = 0,02) 2,7%-ға кішірек болды. Прогрессивті қозғалғыштық Бақылаудағы айтарлықтай жоғарылаумен салыстырғанда (61,42 +- 1,60% - 67,52 +- 1,47%; P = 0,02) әсер етуден кейінгі кезеңдердегі 59,61 +- 2,59% әсер етудегі 59,92 +- 2,31%-дан өзгеріссіз қалды. Бақылаудағы ұлғаюға (2,96 +- 2,17 мкмс) қарсы Эргот тобындағы (P = 0,04) экспозициядан кейінгі кезеңдерге әсер етуден түзу сызықты шәует жылдамдығы (−3,15 +- 1,53 мкмс) төмендеді. Ортаңғы бөлік ақаулары Бақылау тобындағы Экспозициядан кейінгі кезеңдерден азайды, бірақ Эргот тобында өзгеріссіз қалды (trt∗жасы, P 0,01). Эрготты азықтандыру орта митохондриялық потенциалы бар сперматозоидтардың аз үлесіне әкелді (Эргот: 22,65 +- 0,98%, бақылау: 24,35 +- 1,05%, P = 0,04). Қорытындылай келе, канадалық рұқсат етілген шекті 9 апта бойы эрготтарды тамақтандыру плазмадағы пролактин концентрациясының 4 есе төмендеуіне әкелді. Прогрессивті қозғалғыштыққа, ортаңғы бөлік ақауларына және митохондриялық мембрана потенциалына нәзік әсерлер болғанымен, шәуеттің соңғы нүктелері айтарлықтай әсер етпеді. Байқалған өзгерістердің клиникалық өзектілігі қосымша бағалауды қажет етеді. Нәтижелер ұзаққа созылған төмен деңгейлі ергот плазмадағы пролактинге теріс әсер етеді деген гипотезаны қолдады.[19]
М.Н. Бонин (2021) зерттеу жұмыстарының мақсаты мал бордақылау алаңында өңделген және Бразилияның Мату-Гроссо-ду-Сулының Жоғарғы Пантанал аймағының климаттық жағдайларына байланысты әртүрлі генетикалық топтағы ірі қара малдарды мінез-құлық, ұшаның өнімділігі мен сипаттамалары және жаңа піскен малдың сапасы бойынша бағалау болды. немесе ескі ет. Әрбір генетикалық топтағы сегіз жануар 84 күн бойы қамауға алынды, соның ішінде: Нелоре (NEL), Абердин Ангус х Нелоре (AAN) және Канчим х Нелоре (CAN). Жануарлар бас миын шайқау және мойын венасын кесу әдісімен сойылды, содан кейін тері мен іші тазартылды. Деректер PROC GLM арқылы толығымен рандомизацияланған дизайнда талданды, бұл 5% маңыздылықтағы Tukey сынағымен салыстырылған құралдармен. Мінез-құлық параметрлері бойынша тұқымның әсері болған жоқ (P 0,05). Температура мен ылғалдылық индексі (THI) мен суды тұтыну, зәр шығару және дефекация арасында теріс корреляция (P .0001) болды. Жалпы және тәуліктік салмақ өсімі мен азық тиімділігінің мәндері NEL жануарлары үшін төмен болды (P 0,05), AAN және CAN будандары арасында ешқандай айырмашылық жоқ. THI орташа тәуліктік өсіммен және жалпы салмақ өсімімен теріс корреляцияны көрсетті (P 0,05). Сойыс салмағы, ыстық ұшаның салмағы және ұшаның ұзындығы сияқты айнымалылар үшін AAN жануарлары басқа генетикалық топтарға қарағанда жоғары мәндерді көрсетті (P 0,05). Бағаланған сапалық айнымалылар өзара әрекеттесу әсерін көрсетпеді (P 0,05). Нәзіктік параметрлері (ығысу күші және миофибриллярлық фрагментация индексі) сәйкесінше Абердин-Ангус будандастыру жануарлары үшін төмен және жоғары болды (P0,05). Нелор жануарларының будандастыруына таурин гендерін енгізу Пантанал жағдайында бордақылау алаңын ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті
Мал шаруашылығы өнімдерін өңдіру технологиясы
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Абердин - ангус тұқымы төлдерінің өсуі мен дамуы
Қорғауға жіберілді
______________
Кафедра
меңгерушісі:___________ Бостанова С.К.
5В080200 - Мал шаруашылығы өнімдерін өңдіру технологиясы
мамандығы бойынша
Орындаған:
Ж.К. Темірғалиев
Ғылыми жетекші:
в.ғ.к., аға оқытушы
М.К. Сәденова
Нұр-Сұлтан 2022
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
I Негізгі бөлім
Әдебиетке шолу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.1 Етті мал шаруашылығының даму қиындықтары мен оларды шешу
жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.1.1 Ірі қара малдың жекелей дамуының негізгі заңдылықтары ... ... ... ...
1.1.2 Қазақстанда Абердин-ангус тұқымының дамуы ... ... ... ... ... ... ...
II Тәжірибелік бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.1 Төлен ШҚ сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.2.1 Зерттеу әдістемесі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.2.2 Зерттеу нәтижелері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.2.3 Абердин ангусс тұқымыьтөлдерінің өсіп дамуы ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
III Экономикалық тиімділігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
IV Қоршаған ортаны және еңбекті қорғау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ..
V Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
БЕЛГІЛЕУЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР
Дипломдық жұмыс бойынша келесі қысқарту белгілері қолданылды
Г - грамм
МГ - миллиграмм
КГ - киллограмм
МЛ - миллилитр
Л - литр
СМ - сантиметр
КМ - киллометр
ГА - гектар
АҚ - акционерлік қоғам
Т.Б. - тағы да басқа
С.І. - соның ішінде
ЛД - леталдық доза
°С - градус
% - пайыз
Кіріспе
Қазақ жері - мал шаруашылығы қалыптасқан ең көне аймақтардың бірі. Осыған орай елімізде мал шаруашылығы саласын дамытуда алда тұрған басты міндеттердің бірі сапалы өнім көлемін арттыру. Соның ішінде Қазақстанда сүт және ет өндірісін дамыту бүгінгі күннің басты назарында тұр, өйткені мемлекетіміздің индустриялды-иновациялық бағдарламасының ең бір басты мақсаты - бәсекеге қабілетті және экспортқа шығара алатын өнімдерді өндіру [1].
Қазіргі кезде Қазақстанда мал шаруашылығын дамытуға аса көніл бөлініп мемлекеттік қолдау көлемдері артып келеді. Соның ішінде, малдардың гендік қорын жақсарту жұмыстары жүргізілуде. Бұл жұмыстардан Қарағанды облысы қатардан қалмай келеді.
Ірі қара шаруашылығы - мал шаруашылығындағы ең маңызды сала, біріншіден- халқымызды ең жоғары сапалы тағамдармен қамтамасыз етеді, екіншіден, жеңіл өнеркәсіпті шикізатпен қамтамасыз етеді, әрі бұл сала маңызды органикалық тыңайтқыштарды да өндіреді.
Отанымыздың азық-түлікпен ( ет, сүт, сүт тағамдарымен) қамтамасыз ету үшін ірі қара шаруашылығының маңызы өте зор, себебі сүт өнімі оның 99 пайызын, ал ірі қара еті 40-45 пайызға дейінгі деңгейін құрайды. [27,28]
Ірі қара шаруашылығының нәтижелі дамытудың ерекше жолы, бұл саланы толығымен қарқынды технологияға көшіру, әрі әр табынның сапасын жақсарту, сұрыптау және жұп таңдау тәсілдерін молынан қолдану, мал азығын молайту, мал азығының сапасын Төлен ШҚ шарттарында өсірілетін абердин ангусс тұқымы төлдерінің өсіп дамуын зерттеу.
Қойылған мақсатқа жету үшін келесі міндеттерқойылды:
1. Төлен ШҚ-да өсірілетін 8, 12, 15 айлық Абердин-ангус төлдерінің өсіп-дамуын зерттеу;
2. Төлдердің күтіп-бағу және азықтандыру жағдайларына мінездеме беру;
3. Абердин ангусс тұқымы төлдерінің экономикалық тиімділігін есептеу.
Зерттеу объектісі: Төлен ШҚ-да абердин-ангусс тұқымының төлдері.
Әдебиетке шолу
Ірі қара мал төлдерінің өсуі мен даму барысы.
Елімізде бүгінгі күні селекционерлер жұмысының басты бағыттарының бірі отандық етті ірі қара малына әлемнің ең үздік генетикалық қорларын пайдалану арқылы жетілдіру болып отыр. Бұрын бұл жұмыстар импорттық бұқаларды немесе олардың ұрығын пайдалану арқылы шектеліп, он жылдап созылған. Қазіргі таңда ҚР АШМ бұл үдерісті 137 қарқындату және асыл тұқымды малдың үлесін арттыру үшін елімізге АҚШ, Канада, Австралиа және Франция елдерінен етті ірі қара малының 65 мың бастан астам абердин-ангус, семминтал, герефорд және обрак малының тұқымдары әкелінді [2,8].
Жануарлардың дамуын жеделдету елдің агроөнеркәсіптік кешенінің даму бағытының бірі, ал оның басты міндеті сүт пен етті өндірістерді дамыту болуы керек. Алыс емес ұйымдарда осы бағытта шығымды және ресурсты сақтаушы жоғары сапалы етті өндірістерде етті ірі қара малы маңызды рөлге ие (X. Амерханов, 2004).
Мал шаруашылығының басқа салаларымен салыстырғанда етті ірі қара шаруашылығы еңбек қабілеттілігі, энергия сиымдылығы мен материал сиымдылығы мен капиталды құрылыс пен өндірістік процестің механизациялануында салыстырмалы төмендігімен ерекшеленеді.
Асыл тұқымды жануарлардың көлемі және асыл тұқымды мал саны бойынша жүзеге асырылуының материалының анализі асыл тұқымдық базасы жақсы дамыған және бірінші кезекте асыл тұқыды заводтар сәтті құрастырылуынан етті мал тобына асыл тұқымды төлдер қарқынды жіберіледі(Н.Г. Гамарник, 2001; Р.И. Жожин, 2001; А. Ермилов, А. Волынцсв, 2004).
О.Бруззон, Д. А. Кастилло (2022) жүргізген зерттеулері бойынша құрғақшылыққа ұшыраған шөлейт жерлерде сиырлардың өнімділігі ерте емізу арқылы жақсартылуы мүмкін. Қазіргі өсу қисығы ерте емізілген бұзауларда жоғары адгезияға қол жеткізуге болатындығын көрсетеді, бұл ерте емізу Патагония сияқты шөлейт жерлерде өндірістік жүйелердің тиімділігін арттырудың өміршең баламасы екенін растайды. Азық концентраттары мен мал бағаларының арасындағы байланысты біле отырып, фермерлер ерте емізу тиімді балама ма, жоқ па, соны шеше алады. Алайда, жоғары адгезияға жету үшін салмағы 80 кг-нан аз сиырларды босату кезінде ерекше сақ болу керек.[3]
Етті ірі қара шаруашылығында етті өндіруді жоғарылату үшін жануарларды қайтадан ұрпағы мен түрін құрастыру маңызға ие.
Кез келген мақсатты құрылған кәсіпорындардың негізгі көрсеткіші экономикалық тиімділігі болып табылады. Ірі қара шаруашылығында ол жануарлардың өнімділік деңгейімен, сондай - ақ оларды шағылыстыру мен бордақылау кезіндегі материалдық шығынымен анықталады. Етті ірі қара шаруашылығының тағайындалуы - сауда орнына жоғары сапалы, арзан етті қою.
Ет сапасы жоғарыда айтылғандай арнайы малдың биологиялық ерекшелігіне қарай мамандандырылған. Өнімнің төмен өзіндік құны осы сала қатарындағы технологиясында ресурстарды сақтаушы элементтермен тығыз байланысты.
Сүттілік өнімділігі өз төлін азықтандыру үшін жеткілікті. Сиырлар өзінің коңдылығын сақтайды. Ағылшын таза тұқымды герефордтық өндірушінің тірі салмағы 900-1000 кг - ды құрайды, кейде одан да көп, ал ересек сиырларда - орташа алғанда 600 кг, ал жоғары саны -700-750.
Герефорд тұқымының асыл тұқымдық табыны жақсы көрінген етті формасымен ерекшеленеді: жақсы дамыған бұлшық еттері бар дене тұрқы, шабыс буынына жиі түспейтін үлкен сан еті, дамыған кеуде алқымымен мықты алдыңғы бөлігі, демек, аталған экстерьер етті бағыттағы тұқымда мамандандырылған.
Альберто Касал, Адриана Касина, Пабло Сока(2022) зерттеулері сиыр - бұзау жүйелерінде энергияны пайдалану тиімділігін арттыру сиыр етін өндірудің рентабельділігі мен тұрақтылығына ықпал етуі мүмкін екендігін көрсетті. Энергия тиімділігі митохондрия функциясымен байланысты болды, сондықтан бауыр митохондриясының қызметі және тотығу стрессі ет сиырларының энергетикалық тиімділігінде маңызды рөл атқаруы мүмкін.[4]
Соңғы уақыттарда етті ірі қара шаруашылығында қажетті түрдің дене бітімінің сырт келбеті тиісті өзгерген. Дене бітімінің қажетті түрі әрбір тұқым үшін өзінің ерекшелігімен де әртүрлі болады.
Қазақтың ақ бас сиыры мен абердин - ангусс тұқым түрінің өсуінің анализінің сипатамасы азықтандырудың орташа деңгейінде 1,5-2 жасқа дейін екі жануар түрінің де тірі салмағы іс жүзінде бірдей болады, бірақ үш жастан кейін ірі типтегі сиырлар шағын бола бастайтынын көрсетті. Бұл шағын түр өсудің қысқа кезеңімен сипатталатынын және құрылымы ерте аяқталатынын, ал осы кезде ірі тип өсудің ұзақ кезеңімен сипатталатынын көрсетеді.
Виктория Родес, Циара Джей Хайс (2022) жазған есепте Ирландиядағы сиыр етісүт соратын табындағы ірі қара малдың бесноитиозының алғашқы өршуі туралы тергеу сипатталған. Besnoitia besnoiti инфекциясы созылмалы зардап шеккен сиырды клиникалық тексеруден кейін және терінің қалыңдауы байқалады деп күдіктенген. Бесноитиоз диагнозын тері биоптаттарының гистопатологиясы негізінде кортекстің аймақтық ветеринариялық зертханасы растады. Серологиялық және клиникалық деректер арасында әлсіз сәйкестік байқалды. Серологиялық нәтижелерден айырмашылығы, 18 айлық қашарлар мен бұқалардың 83,8% - ында склероцисттер табылды. Бесноитиоздың жоғары таралуы мен таралуды бақылау проблемаларына байланысты бұл асыл тұқымды табынды фермерлердің жұмысын тоқтатты.[5]
Жеткілікті азықтандыру жағдайларында ірі және ұсақ жануарлардың генетикалық ерекшелігі ерте білінеді. Абердин - ангусс тұқымына жүргізілген тәжірибеде бұқалар мен сиырлардан алынған бұқашықтар 18 айлығында орташа тірі салмағын 440 кг, ал сиырлардан алынған бұқашықтар мен ұсақ типтегі бұқалар - 418 кг- ға жеткізді[9,10].
Дуглас Лэндблум, Стивен Пэйсли (2021) жүргізген зерттеулері бойынша кішкентай қаңқасы бар бұқашықтарды Кеудеден шығару кезінде сату кезінде рентабельділік төмендейді. Гипотеза меншікті сақтауды, кеңейтілген мал жаюды, бордақылау алаңдарын қысқартуды және союға сатуды қамтитын тігінен интеграцияланған бизнес-модельді пайдалану кезінде рентабельділік артады. Мамыр−маусым айларында ажырасқан Абердин-Ангус (Лоулайн) тұқымды сиырлардан бір жасар бұқалар (n = 288) x Қызыл Ангус x Ангус x Ангус және Қызыл Ангус тұқымды сиырлар x Ангус x Симменталь x Гельбви 3 жылдық зерттеуде кездейсоқ бөлінді (толық рандомизацияланған схема). өңдеу топтары бордақылау алаңын (FLT) және кеңейтілген мал жаюды (GRZ) бағалайды. FLT үшін кадрлардың орташа бағасы кіші кадр үшін 3,82 (SF) және үлкен кадр үшін 5,63 (LF), ал GRZ SF үшін: 3,77 және LF: 5,53 болды. Эффект деңгейлерін анықтау және Тьюка тестімен түзетілген отбасылық қатені бақылау үшін ең кіші квадраттардың орташа мәндері қолданылды. FLT бақылау бұқалары бордақылау алаңына орналастырылды және өсіп келе жатқан диеталармен, содан кейін 218 күн бойы жүгері негізіндегі жоғары қуатты диеталармен тамақтандырылды. GRZ бұқалары 212 күн бойы азық-түлік тізбегінде жайылып жүрді (жергілікті серуендеу, бұршақ пен арпа қоспасы және жүгері жиналмаған), содан кейін бордақылау алаңына ауыстырылды және 82 күн ішінде жүгері негізіндегі жоғары калориялы рациондар алды. SF GRZ бұқалары GRZ LF бұқаларымен салыстырғанда жергілікті жайылымдар мен жылдық жемшөптерді жаю арқылы баяу өсті, бірақ SF бұқаларын жаю шығындары 7,80% - ға төмендеді. Жайылып жүрген бұқалар толық генетикалық әлеуетіне жете алмады. Мал жаю кезінде баяу өсу LF және SF бұқаларының бордақылау алаңына кірер алдында құрылымдық өсуіне мүмкіндік берді, бұл бордақылау алаңының өсуін аяқтауға өтемақы реакциясын тудырды. Жалпы, жайылымдық бұқалардың өнімділігі FLT-ді бақылау кезінде бұқашықтардың өнімділігінен асып түсті, ал LF жайылымдық бұқалары ең жоғары өсу қарқынына және кг-ға аз азық шығынына ие болды. GRZ бұқаларын бордақылау алаңындағы күндер саны 136 күнге қысқарды, ал жалпы Жем тұтыну азайды, бұл LF және SF бұқаларына арналған азық-түлік шығындарының сәйкесінше 175,9 және 165,3% - ға төмендеуіне әкелді. Ұзақ мал жаю сонымен қатар LF және SF жайылымында жайылып жүрген бұқалардың массасы LF және SF бақылау бұқаларына қарағанда үлкен болды, ал SF жайылымында жайылып жүрген бұқалардың көбірек пайызы және мәрмәр мөлшері болды. Қаңқаның сапасы, еттің нәзіктігі және пісіру кезіндегі шығындар бірдей болды. Жайылымда жайылып жүрген бұқалар үшін жүйенің таза пайдасы ең жоғары болды, LF (911,58 АҚШ доллары) және SF (866,61 АҚШ доллары). Меншік құқығын сақтауды, жайылымдарды кеңейтуді және бордақылау алаңдарын іске қосуды кейінге қалдыруды үйлестіретін басқарушылық өзгерістер кірістілікті арттырып, нарықтық жағымсыздықты жойды.[6]
Абердин - ангусс пен Париждік коммунды жұптастыру кезінде бұқа мен сиырды іріктеудің тиімді қолданылуы ұсақ бұаны ірі сиырмен жұптастырғанда ұрғашы төлінің массасы 43,2 кг немесе 10 % құрады және осы кезде ұсақ бұаны ірі сиырды іріктеу ұрпағының тірі салмағының түсуіне әкелді. Ірі бұқа мен ірі сиырдан элита-рекорд класына тиесілі ұрпақалынды және элита 68 % - ды, ал ірі бұқа мен ұсақ сиырдан 62% құрады.
Ірі қара малдың жекелей дамуының негізгі заңдылықтары.
Жануарлардың дамуы жұмыртқалықтың орнауынан және зиготаның пайда болуынан кейін басталатыны белгілі. Ол өз алдына өсудің күрделі процесстерін және өмірдің әртүрлі кезеңдерінде клетканың мен ұлпаның дифференциасын қосады.
Дамушы ағза дене массасының шектен тыс және жасырын мөлшерінің өзгеруіне, пішін құрылу процессімен тығыз байланысты ішкі ортаның ассимиляциясының есебінен сапалық өзгеріске әкеледі. Осыған орай жаңадан құрылған бөліктердің арасында байланыс орнатылады, өз кезегінде алдағы уақыттағы дене құрылымы процессі анықталады.
Даму мен өсудің әртүрлі сұрақтарына жіберілген жұмыстар әлі аз болып табылады. Өсуді өлшеу үшін міндетті түрде жануардың салмағын сақтап қалуды дұрыс деген ғалымдар пікірі айтылды, бірақта тәжірибе жануарлардың даму мүмкіндігін және дене салмағының жоғарыламайтынын да көрсетеді.
Өсу мен даму - бұл екі бір - бірімен тығыз байланысқан ұғым. Өсуден дене массасы ,оның көлемі, ағзадағы активті ақуызды заттар жоғарылайды.
Өсу мен даму тұқымқуалаушылықтың және сыртқы орта әсерінен алға жылжиды. Әрбір ағза өзінің ата - тегінен белгілі бір даму қабілеттілігін қабылдау арқылы дамиды және сыртқы әрекетке бейімделуіне қабілеттенеді(Р.З. Вахитова, Д.К. Найманов, Т.Т. Тулеубаев, 2005).
Марио Ф. Зерттеулерінде (2020) Абердин-Ангус ірі қара тұқымының екі биотипі ресми түрде танылған, олар ескі түрі және жаңа түрі деп аталады, олар шығу тегі мен сиыр етін өндіруде ерекшеленеді. Колумбияда бұл тұқым шамамен 80 жыл бойы сатылып келеді. Колумбиялық табындарда осы тұқымның шығу тегі, туыстығы және генетикалық әртүрлілігінің деңгейі туралы зерттеулер аз, бірақ олар Крест және басқару стратегияларын жоспарлау үшін маңызды. Мақсаты: ескі типтегі колумбиялық екі табынның генетикалық әртүрлілігі мен құрылымын және Уила және Кундинамарка провинцияларынан шыққан Абердин-Ангус биотиптерінің жаңа түрін Өлшеу және митохондрияның басқа тұқымдармен интрогрессиясын бағалау. Әдістері: он микросателлиттер жиынтығы және митохондрияның бақылау аймағының реттілігі сипатталды. Популяцияның генетикалық әртүрлілігі мен саралануын бағалау популяцияның таралу сынақтарымен қатар қолданылды. Нәтижелер: ядролық локустар жоғары полиморфты болды, бұл полиморфты ақпараттың мазмұны (0,599) және сәйкестендіру ықтималдығы (1,896 10-08). Екі популяция да әр түрлі болды және ескі типтегі және жаңа типтегі фенотиптерге сәйкес келетін екі топқа бөлінді. Керісінше, митохондрия мәліметтері осы екі топты ажырата алмады және кең қоспаны көрсетті. Қорытынды: бұл зерттеу абердин-Ангус тұқымының шығу тегі мен популяциясын генетикалық зерттеу үшін қолдануға болатын он жоғары полиморфты ядролық маркерлер жиынтығын оңтайландырды. Бұл локустардағы генетикалық дифференциация ескі және жаңа түрлердің фенотиптік айырмашылықтарына сәйкес келеді. Алайда, митохондриялық деректер колумбиялық абердин-ангустың бірнеше еуропалық тұқымдарының пайда болуын көрсетеді. [7]
К.М. Джуламанов, Н.П. Герасимов (2021) зерттеулерінде етті мал шаруашылығында маса селекциясын ұйымдастыруда лептин генінің полиморфты нұсқаларына ерекше назар аударылады. Осыған байланысты олардың зерттеулерінің мақсаты лептин генінің c73tC528T гаплотипіне байланысты абердин-ангус сиырлары мен сиырларының ет өнімділігін сандық және сапалық бағалау болды. Зерттеу алғашқы төлдегеннен кейін сиырларға (жасы 32 ай, n = 30) және Абердин-Ангус тұқымының сиырларына (Жасы 20 ай, n = 49) бағытталған. Деректерді талдау көрсеткендей, тарату дәрежесі нақты комбинацияларда салқындатылған ұшалардың салмағы бойынша тасымалдаушылардың жас санаттары бойынша қайталанбады. Ең жақсы сапалы қаңқалар TTCC, CTCT және CCCT генотиптерінің комбинациясы бар сиырлардан алынды. Ең жоғары Санаттар (Prime және Top Choice) сәйкесінше 70,0; 69,2 және 66,6% құрады. Екінші экзондағы (C73T) және промоторлы (C528T) аймақтардағы лептин генінің генетикалық өзгергіштігі абердин-ангус сиырлары мен сиырларында ет өнімділігіндегі айырмашылықтарды анықтады. Гетерозиготалы CTCT генотиптерінің комбинациясы ет өнімділігін сандық және сапалық бағалау белгілерінің жиынтығы бойынша жыныстық жетілген табында таңдау үшін ең қолайлы деп танылды.[8]
Ольга Романенкова, Анна Зимина (2021) зерттеулерінде ірі қара малдағы миостатин гені (MSTN) бұлшықет массасының өсуіне байланысты бірқатар полиморфизмге ие екенін анықтады. Бұл зерттеудің мақсаты ДНҚ анализін қолдана отырып, Ресейде ет үшін өсірілетін ірі қара мал арасында f94l және nt821(del11) MSTN полиморфизм гаплотиптерінің жиілігін анықтау болды. As-PCR және PCR-RFLP әдістеріне негізделген бұрын құрылған тест жүйелерін қолдана отырып, алты Абердин-Ангус популяциясы (n = 684), екі Лимузен популяциясы (n = 54), бір симментал популяциясы (n = 55) және бір бельгиялық көк популяциясы (n = 137) Ресей фермаларына жатады, nt821(del11) және F94L MSTN полиморфизмдері бойынша генотиптелген. Қос бұлшықеттің генетикалық ақауымен байланысты mstn nt821(del11) мутантты аллельді Жануарлар бір Абердин-ангус популяциясында 2,18% жиілікпен табылды, бірақ Лимузен және симментал популяцияларында табылған жоқ. Алайда, Бельгияның көгілдір популяциясының 100% - ы nt821(del11) MSTN гетерозиготалы тасымалдаушылар болды. Лимузен популяцияларындағы өнімділіктің белгілері үшін қажет f94l MSTN аллелінің жиілігі ең жоғары болды және бірінші және екінші популяцияларда 0,97 және 1 болды, ал абердин - Ангус, симменталь және бельгиялық көк популяцияларда бұл көрсеткіштер айтарлықтай төмен болды және популяцияға байланысты 0,04-0,08 болды. Алынған мәліметтер ресейлік ет малының жоғары генетикалық әлеуетін көрсетеді және жануарлардың денсаулығын сақтау арқылы ет өнімділігінің артуына ықпал етеді.[9]
Жәнібек Есімбеков, Владимир Погодаев (2021) зерттеулерінде cиыр етін өндіру мал шаруашылығының ең күрделі және еңбекті қажет ететін салаларының бірі болып қала беретіні жайлы жазады. Бұл жұмыстың мақсаты американдық селекцияның абердин-Ангус тұқымының Карачай-Черкес республикасының табиғи-климаттық жағдайларына өнімділігі мен бейімделу қабілеттерін анықтау болды. Эксперименттік зерттеу Ресей Федерациясы, Карачай-Черкес республикасының Усть-Джегутинский ауданындағы "Хаммер Компани" ЖШҚ-да жүргізілді. Зерттеу нысаны АҚШ-тан әкелінген абердин-Ангус тұқымының малы болды (Додж-Сити, Канзас). Зерттеу ғылыми-техникалық эксперименттерді қою, зоотехникалық тіркеу деректерін жалпылау және талдау арқылы жүргізілді. Жануарлардың акклиматизациясы мен бейімделуінің ерекшеліктерін зерттеу үшін әрқайсысында 20 бастан бес тәжірибелік топ ұйымдастырылды. Топтар bulls Gar New Design 5050 (I топ) құрылды; Three Trees Prime Cut 0145 (II топ); Boyd Poundmaker 21 (III топ); Woodhill Foresight (IV топ); Vermilion Nebraska M404 (V топ). Американдық селекцияның абердин-Ангус ірі қара малы айтарлықтай жоғары бейімделу әлеуетін көрсетті, бұл қоршаған ортаның өзгерген жағдайларына тез бейімделуге және ұстау мен тамақтандыру жағдайларына бейімделуге әкелді. Жануарлардың жылу тұрақтылығының жоғары индексі 58,1-ден 74,3-ке дейін болды, gar New Design 5050 және Vermilion Nebraska m404 бұқаларында сәйкесінше 70,8 және 74,3 ең жоғары жылу тұрақтылығы болды. Бейімделу коэффициентінің ең жақсы көрсеткіштері gar New Design 5050 және Vermilion Nebraska M404 бұқаларынан да алынды. Барлық бес тұқымның ұрпақтары стресске төзімділіктің жоғары деңгейіне ие және ауырсыну тітіркенуіне оңтайлы реакциялармен сипатталады. Табиғи тұрақтылық тұрғысынан bulls gar New Design 5050 және Vermilion Nebraska m404 еншілес компаниялары өз құрдастарынан жоғары болды. I және V топтағы сиырлардың шаш құрылымы қоршаған ортаның өзгеруіне көбірек бейімделді. Ему кезеңінде I және V топтағы сиырлардан туылған бұқалар орташа тәуліктік тірі салмақтың едәуір жоғары өсуіне ие болды, бұл 6 айлық жаста бұқалардың тірі салмағы сәйкесінше 201,0 және 203,5 кг болды. [10]
Андрэ Л., Ана С. (2021) жүргізген зерттеулері бойынша мықты дене бітімі бар және қоршаған орта жағдайларына жақсы бейімделген және өсіру аймағында азықтандыру ет өнімділігін арттыру үшін өте маңызды. Олардың зерттеулерінің мақсаты c528t және c73t лептин генінің полиморфизмдеріне қатысты абердин-ангус сиырлары мен сиырларының морфологиялық сипаттамалары болды. Зерттеу нысандары лептин генотипі мен c528t және c73t полиморфизмдері бойынша топтастырылған алғашқы төлдеуден кейінгі сиырлар (n=50) және 20 айлық сиырлар (n=49) болды. Лептин геніне сәйкес абердин-ангус сиырлары мен сиырларының генетикалық өзгергіштігі жетілген табынның морфологиялық сипаттамасымен байланысты болды. Сиырлардағы Lep c528t полиморфизмі тірі салмақ пен дене мөлшерінің өзгеруіне айтарлықтай әсер етті. Гетерозиготалы нұсқа ет табындарының массивтілігі мен мөлшерін арттыруға бағытталған асылдандыру жұмыстары үшін қолайлы болды. [11]
Джордж (2021) зерттеуінің мақсаты ұзақ өмір сүру мен репродуктивтіліктің генетикалық параметрлерін бағалау және олардың іріктеудің ықтимал салдарын бағалау болды. Біз 1975-2012 жылдар аралығында туылған Абердин-Ангус тұқымды 10 517 сиырдың төлдеу жазбаларын қолдандық, көктемде алғашқы төлдеу, 5 немесе одан да көп ұрғашысы бар бұқалар, 25 немесе одан да көп бақылаулары бар табындар және 5 немесе одан да көп сиырлардың қазіргі топтарына жатады. Өмір сүру ұзақтығының өзгеруі өнімді өмір сүру ұзақтығы (LPL) және 5 жыл өмір сүру ұзақтығы (ST5) болды.; репродуктивті айнымалылар бірінші төлдеуге дейінгі күндер (1 Күн), екінші паритеттегі төлдеудің сәттілігі (CS2) және қатарынан алғашқы үш төлдеудің (S3) сәттілігі болды. CS2, S3 және ST5 екілік, ал days1 және LPL үздіксіз айнымалылар ретінде анықталды. Қазіргі заманғы топтық эффектілерден тұратын көп факторлы шекті-сызықтық модель қолданылды (табын-туған жылы; 1 Күн сонымен қатар Басқару тобын қамтыды), бірінші қонақүйдің жасы (ковариация) және жануардың генетикалық әсері. Параметрлерді ескере отырып, жыл сайынғы генетикалық прогресті болжаудың бес стратегиясы зерттелді: 5 немесе 15 ұрғашыдан тұратын ұрпақтар тобы бар аталықтардың 5% немесе 25% іріктеу (аналықтарда іріктеусіз) және аналықтарда 75% жаппай іріктеу (еркектерде іріктеусіз). Сондай-ақ, ST5, CS2 немесе S3 таңдау кезінде генетикалық тенденциялар мен корреляцияланған жауаптар есептелді. Ұзақ өмір сүру белгілерінің мұрагерлік бағалануы (постериоридің орташа +- стандартты ауытқуы) LPL үшін 0,08+-0,03 және ST5 үшін 0,11+-0,05 құрады; репродуктивті белгілер үшін бағалау days1 үшін 0,08+-0,02, S3 үшін 0,23+-0,04 және CS2 үшін 0,24+-0,04 болды. LPL мен ST5 арасындағы генетикалық корреляция қолайлы және үлкен болды (0,79); сонымен қатар репродуктивті сипаттамалары үшін қолайлы және үлкен болды (теріс, days1-S3 үшін -0,66 және days1-CS2 үшін -0,73 және S3-CS2 үшін +0,83). Өмір сүру ұзақтығы мен көбею арасындағы байланыс нөлден (ST5 және LPL-мен 1 күн) орташа деңгейден (ST5-S3 үшін+0,45) айырмашылығы жоқ айнымалылар болды. Іске асырылған жылдық генетикалық тенденциялар ST5 және LPL үшін шағын, бірақ маңызды қолайлы өзгерістерді және days1, CS2 және S3 үшін қолайсыз болып көрінді. Корреляцияланған жауаптар, тұтастай алғанда, қолайлы болды, бірақ тікелей іріктеу арқылы қол жеткізілген прогреске қарағанда аз болды. Бұл сипаттамаларды генетикалық жақсарту үшін кең мүмкіндіктер бар екені анықталды. [12]
М. Кампо, И, Ричардсон (2021) зерттеулерінде жалпы алғанда, 15 ірі қара малдың 436 жас малы тұқымның сенсорлық талдаумен анықталған ұзын аяқты бұлшықет сиырының сенсорлық қасиеттеріне әсерін бағалау үшін мүмкіндігінше ұқсас жағдайда өсірілді. Сенсорлық деректерді өңдеудің екі статистикалық әдісі салыстырылды. Пікірталасқа қатысушының әсерімен немесе онсыз дисперсиялық талдау нәтижелердің сенімділігі таңдалған әдіске тәуелді емес екенін көрсететін ұқсас қорытынды жасады. 4 ет дескрипторы (нәзіктік, шырындылық, сиыр етінің дәмі және жағымсыз дәм) бақыланбайтын жіктеуді (иерархиялық өсу классификациясы) қолдана отырып, тұқымдарды 5 топқа бөлді. Зерттелген бұлшықеттерде липидтердің мөлшері жоғары Абердин-ангус, таулы және Джерси басқа тұқымдардан сиыр етінің жоғары дәмімен ерекшеленді. Қос мақсатты тұқымдар мен рустикалық тұқымдар, симменталь, Казина және Маркигиана ет өндірісі үшін таңдалған тұқымдарға қарағанда едәуір аз шырынды және аз нәзік ет шығарды. Жалпы, бұрын Жануарлар, қаңқалар, бұлшықеттер және сиыр етінің белгілері бойынша анықталған айтарлықтай айырмашылықтарға қарамастан, көптеген тұқымдардың арасындағы сенсорлық айырмашылықтар шамалы болды, тек экстремалды сенсорлық профильдері бар бірнеше тұқымдардың арасында айтарлықтай айырмашылықтар болды (мысалы, симментал және Пиреней). [13]
Субихарта П; Судраджад және Р. Кусуманингрум (2021) зерттеулері бойынша әлеуетті етті малды алу үшін жергілікті малды сақтау жұмыстары маңызды. Сраген ауданындағы жергілікті мал -- Орталық Ява, әдетте Сасра малы деп аталады, дамитын ықтимал жергілікті малдың бірі. Бұл зерттеу бастапқы даму қадамдарының бөлігі ретінде Сасра ірі қара малының сипаттамаларын анықтауға арналған. 2017 жылы тарихи актерлер, жетекшілер, селекционерлер, ұрықтандырушылар, Sragen Regency мал шаруашылығы және балық шаруашылығы қызметінің офицерлері және Лембангтың жасанды ұрықтандыру орталығын шақыру арқылы тарихи деректерді, сипаттамаларды және фермер қауымдастығының жауаптарын алу үшін 2017 жылы фокус-топтық талқылаулар сериясы өткізілді. Сасра малы. Малдың өнімділігін көру үшін дене өлшемдері (яғни кеуде шеңбері, дене ұзындығы және иық биіктігі) алынды. Молекулярлық аспектілерге генетикалық шолулар да жүргізілді. Зерттеу нәтижелері тарихқа сүйене отырып, Сасра малы Абердин-ангус, американдық брахман және онгол тұқымды ірі қара тұқымдарының гибридтенуінен шыққанын көрсетті. Фенотипіне сүйене отырып, Сасра ірі қара малын олардың ата-тегімен салыстырғанда дене пішіні мен түсі әртүрлі болуымен сипаттауға болады, бірақ бір қарағанда дене пішіні мен түсі ангус сиырларына жақын. Сасра малының 10 ерекше сипаты болды. Сасра ірі қара малының сандық өлшемі Индонезиядағы басқа жергілікті малдармен салыстырғанда үлкенірек. Молекулярлық дәлелдер Сасра малының Bos taurus түріне қарағанда Bos indicus-қа ұқсастығы жоғары екенін көрсетеді, сонымен қатар Сасра малының Bos javanicus-тен шыққанын растайды.
Алсале, Мохаммад (2021) және басқалары жүргізген зерттеулердің мақсаты: мал тұқымдарының популяциялық-генетикалық сипаттамаларын анықтау үшін Аллель әртүрлілігіне салыстырмалы талдау жүргізу болды, атап айтқанда шами (SH), голштейн (HLS) және Абердин-Ангус (A-A). Материалдар мен әдістер: Сириядағы 39 бас Балықтан шаш фолликулалары бар жүнмен ұсынылған балық жануарларының генетикалық материалы жиналды. Сондай-ақ, американдық селекцияның HLS тұқымының (n = 55, HLS) және Ресейдің асыл тұқымды кәсіпорындарында өсірілген a-a тұқымды бұқалар мен сиырлардың генетикалық материалдары жиналды (n = 30, A-A). Ірі қара мал топтары арасындағы генетикалық айырмашылықтар 11 микросателиттік маркерлерді қолдану арқылы зерттелді. Нәтижелер: Сириядағы мал тұқымы жоғары генетикалық әртүрлілікпен сипатталды, 107 Аллель, микросателлиттік локусқа аллельдердің орташа саны 9,23 болды, бұл HLS (6,18) және A-A (5,00) жануарларына қарағанда едәуір жоғары. SH тұқымындағы жеке локус үшін генетикалық тепе-теңдікті талдағанда төрт локуста тепе-теңдіктен ауытқу анықталды: TGLA227, SPS115, TGLA122 және ETH225; HLS тұқымындағы бір локуста: SPS115, a-a тұқымы үшін: екі локуста, яғни TGLA122 және ETH225. Генетикалық шоғырлану деңгейін бағалау кезінде зерттелген үш тұқымның екеуінде гетерозиготалардың жетіспеушілігі байқалды: SH үшін 4,8% және A-a үшін 8,0%.HLS тұқымында гетерозиготалардың шамалы асып кетуі 0,2% деңгейінде анықталды. Барлық тұқымдар үшін 11 локус үшін әртүрлі популяциялардағы генетикалық өзгергіштіктің салыстырмалы көрсеткішінің орташа мәні 0,069 құрады, бұл жалпы өзгергіштіктің 93,1% - ы тұқым ішіндегі әртүрлілікке байланысты және тек 6,9% - ы тұқымдар арасындағы айырмашылықтарға байланысты екенін көрсетеді. Қорытынды: олардың тұқымына жататын жануарларды талдау 100% генетикалық үйлесімділікті және жеке жануарлардың тиісті тұқымдарға сәйкестігін көрсетті. Шағын үлгілерге түзетілген генетикалық қашықтықты зерттеу SH тұқымы мен HLS тұқымы арасындағы 0,107-ге тең ең аз генетикалық қашықтықты анықтады. Өзінің жеке шығу тегі бар және ешқашан Сирия Араб Республикасына әкелінбеген а-а тұқымы бұл кластерге тәуелсіз филиал ретінде қосылады. Микросателлиттер әртүрлі тұқымды ірі қара мал топтарының популяциялық-генетикалық сипаттамаларын (полиморфизм дәрежесі, гетерозиготдылық деңгейі, бекіту индекстері, генетикалық топқа жататындығы) бағалау үшін маңызды өлшем ретінде пайдаланылуы мүмкін екендігін анықтады.[16]
Киди С. М., Кин М. Г., Уотерс С. М (2021) компенсаторлық өсу (CG) - бұл шектеулі тамақтану кезеңінен кейін жануардың тез өсу қабілеті екендігін анықтады. Алайда, генотиптің CG реакциясына әсері туралы ақпараттың жетіспеушілігі бар, сондықтан бұл зерттеудің мақсаты екі қарама-қарсы жыныстағы CG реакциясын бағалау болды, атап айтқанда Абердин-ангус (AN) және бельгиялық көк (BB). Холштино-фриз тұқымының an x немесе голштино-фриз тұқымының bb x кесіп өткен бұқалар екі факторлы схемада (генотиптер) x екі (рацион) емдеудің екі тобының біріне таратылды. 99 күн ішінде бір топқа (11 AN және 12 BB) жоғары энергиялы диета (H-H) ұсынылды, ал екінші топқа (11 AN және 12 BB) шектеулі энергия тұтыну (L-H) диетасы ұсынылды. Сараланған тамақтандыру кезеңінің соңында (99 күн) жануарлардың екі тобына келесі 200 күн ішінде жоғары қуатты бақылау диетасы ұсынылды. Содан кейін барлық жануарлар 299-шы зерттеу күнінде сойылды. Азық-түлікті шектеу кезінде L-H DM (DMI) қабылдауды азайтты, Жем конверсиясының жоғары коэффициенті (FCR) және инсулин, IGF-1, лептин, глюкоза, мочевина, бетагидроксибутират және аз мөлшерде M. тәжірибе кезінде диеталар арасында DMI-де ешқандай айырмашылық болған жоқ; алайда, L-H бұқалары H-H бұқаларымен салыстырғанда тірі салмақтың көбірек өсуіне ие болды. L-H бұқаларымен салыстырғанда FCR жоғарырақ болды, тестілеу кезеңінің соңында плазмадағы метаболиттердің немесе гормондардың концентрациясында, дененің сызықтық өлшемдерінде, ультрадыбыстық сканерлеу кезінде майдың тереңдігінде, қаңқаның конформациясында, H-H және L-H бұқалары арасындағы май класында айырмашылықтар болған жоқ. Сою кезінде қаңқаның салмағына L-H бұқаларымен салыстырғанда H-H мәні жоғары диета әсер етті.Генотип дененің құрамына, оның ішінде жамбас ені мен бұлшықеттің де, майдың да тереңдігіне әсер етті (P 0,05). Жалпы алғанда, L-H CG (немесе қалпына келтіру) индексіне ие болды 0,52 және сараланған тамақтандыру кезеңінде өсудің жоғалуын өтемеді; дегенмен, M. longissimus thoracis et lumborum, жоғары экономикалық құндылығы бар мата толығымен қалпына келтірілді. [15]
Шахмурзов, Мұхамеда;Шевхужев, жүргізген зерттеу жұмыстарының мақсаты әр түрлі денелі бұқалардан шыққан жас абердин-ангус тұқымының өсу ерекшеліктерін, экстерьерін, тірі салмақ өсімі бойынша жемге ақы төлеуді анықтау болды. Тәжірибені Карачай-Черкестің Хаммер ЖШҚ жүргізді: Абердин-ангус тұқымды 4 ірі бұқа және 3 ұсақ бұқаның төлінен әр топта 14 бас бұқа іріктеліп алынды. Әртүрлі жас малдарды емізуден 18 айға дейін интенсивті өсіру бойынша жүргізілген зерттеу нәтижелері өсу қарқыны бойынша ірі тұқымды бұқалардың ұсақ тұқымды бұқалардан жоғары екенін және тірі салмақтың өсуі арқылы жемге жақсы төленетінін көрсетті. 18 айлығында үлкен тұқымды ата-аналардың бұқалары 442 кг, ал кішкентайлар 413 кг салмаққа жетті. Бұл айырмашылықтар ірі түрдегі бұқалардан шыққан бір жарым жасқа дейінгі кезеңдегі статистикалық маңызды (P 0,99) 1 кг өсімге 8,1 ЕФБ жұмсалды, ал шағын түрдегі бұқалардан шыққан бұқалар- 8.4 EFU. Мұхамед Шахмурзов және Анатолий Шевхужев жасалған жұмыстар бойынша абердин-ангус тұқымды бұқаларды дене түріне байланысты ет өндіру бойынша зерттеу нәтижелері берілген. Бірінші топ ірі биік типті бұқалардан шыққан бұқалардан, екінші топқа шағын жинақы типті бұқалардан шыққан бұқалардан құралған. 18 айлығында ірі ата-анадан шыққан бұқалар 442 кг, ал кішкентай ата-аналардан 413 кг салмаққа жеткені анықталды. Бірінші топтағы бұқалардың сойғанға дейінгі салмағы 31,4 кг, ал ауыр өлекселер екінші топтағы бұқалармен салыстырғанда 28,3 кг немесе 13,5%-ға жоғары болды (P 0,99). Бiрiншi топтағы бұқалар аяғы жоғары болғандықтан, сою кезiнде екiншi топпен салыстырғанда сүйек құрамы жоғары (4,08 кг-ға) ұшалар шығарды. Олардың ұшаларында 1 кг сүйекке 4,52 кг сүйексіз ет болса, екінші топтағы ұшаларда 5,03 кг болды. Алайда, жалпы бірінші топтағы жартылай ұшаларды сүйектенген кезде сүйексіз ет 9,9 келіге көбірек алынды. немесе екінші топпен салыстырғанда 11,72%-ға (P 0,99). [16]
О. Романенько (2021) мақаласында етті малдың генетикалық ақаулары мәселесі айтылды. Мақсаты - кейбір генетикалық ақауларды диагностикалау үшін ДНҚ тесттерін жасау, жануарлардың тасымалдаушыларын анықтау және олардың жиілігін уақытында қадағалау. Абердин-ангус (n = 701), герефорд (n = 385), симментал (n = 286) және бельгиялық көк (n = 118) ірі қара малдарынан алынған 1490 ДНҚ үлгісі жаңадан жасалған және бұрын жасалған ДНҚ арқылы генетикалық ақаулар бойынша генотиптелді. AS-PCR және ПТР-RFLP әдістеріне негізделген сынақтар. Абердин-ангус ірі қара малын генотиптеу кезінде 2,38 +- 0,31% AMC-сиыр және 1,67 +- 0,19% AMC-бұқа, 0,65 +- 0,07% DDC-сиыр және 0,90 +- 0,10% DDC- бұқалар анықталды. Герефорд тұқымды ірі қара малдар арасындағы жалғызбасты жануарлар MSUD және CWH (0,27 +- 0,05%), ICM және HY (0,16 +- 0,03%) тасымалдаушылары болды. Симменталь малдары ОС-дан таза болды. Барлық бельгиялық көк мал M1- және 0,84%-CMD1-тасымалдаушылар болды. Әртүрлі жастағы Абердин-Ангус малының генотипі кейінгі ұрпақтарда AMC- және DDC жиіліктерінің жоғарылау үрдісін көрсетті. 2015 жылы туғандармен салыстырғанда 2019 жылы туылған сиырлар популяциясының 1,17%-ға ҚДК-ның статистикалық маңызды артуы етті мал табындарында генетикалық аномалиялардың пайда болуын болдырмайтын ДНҚ талдау негізіндегі шараларды одан әрі дамытуды қорытындылауға мүмкіндік береді. [17]
Лебедова, Николея, (2021) зерттеулерінің мақсаты төрт ірі қарадан жиналған бес бұлшықеттің бұлшықет талшықтарының белгілерін сипаттау және салыстыру болды: longissimus lumborum (LL), semitendinosus (ST), бицепс femoris (BF), semimembranosus (SM) және psoas major (PM) тұқымдар (Aberdeen Angus, AA; Gascon, GS; Holstein, HO; Fleckvieh, FL) жетілу түрі (ерте және кеш пісетін) және өндірістік мақсаты (сиыр еті және сүт) бойынша ерекшеленеді, бірақ бірдей өсіру жағдайында ұсталады. Гистохимиялық сипаттамалар мен аспаптық ет нәзіктігі (Уорнер-Братцлер ығысу күші) арасындағы байланыстар бағаланды. Бұлшықет талшықтарының белгілеріндегі ең маңызды айырмашылықтар Абердин-Ангус және Гаскон ірі қара малдарының артқы бұлшықеттерінде байқалды, бұлшықет орналасуы да нәзіктікке үлкен әсер етеді. Қолданылатын бірдей өсіру тәжірибесінде бұлшықет талшықтарының құрамындағы айырмашылықтар тұқымның өндірістік мақсатына емес, бұлшықеттердің орналасуына және тұқымның жетілген түріне байланысты болды. Сиыр тұқымдарындағы жоғары құнды бұлшықеттерге олардың әсеріне сүйене отырып, тұқымдар генетикалық прогреске байланысты бұлшықет талшықтарының қасиеттерін және олардың ет сапасының әртүрлі белгілерімен байланысын үздіксіз бағалау қажет. Дегенмен, мұндай зерттеулерден нақты қорытындылар жасалуы үшін шаруашылық тәжірибесі сияқты әртүрлі ішкі және сыртқы факторларды бақылау қажет екенін жазды. [18]
Мувид Р. Чохан (2021) зерттеулерінің мақсаты бір жылдық бұқаларды канадалық эргот алкалоидтарының жоғары ұсынылған шегімен (~3 мгкг құрғақ зат қабылдау, DMI) азықтандыру шәует сипаттамаларына және плазмадағы пролактин концентрациясына әсер ететінін анықтау болды. Шәует концентрациясы мен дене салмағын блоктау арқылы бөлінген Абердин-Ангус бұқалары (12 - 13 айлық, n = 7топ) желатинді капсуладағы плацебо немесе эргот алкалоидтарымен қоректендірілді (күніне 60 мкгкг дене салмағы, 3,4 мгкг DMI) ) 9 аптаға. Шәует үлгілері апта сайын электроэякуляция арқылы жиналды және компьютерлік көмекші шәует анализаторымен (CASA) және ағынды цитометриямен 5 апта бұрын (экспозицияға дейінгі кезең), 9 апта (Экспозиция кезеңі) кезінде және 9 аптадан кейін (экспозициядан кейінгі) аралықта зерттелді. кезеңі) емдеу. Апталық плазма үлгілері радиоиммундық талдау арқылы пролактинге талдау жасалды. Плазмадағы пролактин концентрациясы бақылаумен (67,54 +- 21,47 және +- 41,59 м) салыстырғанда айтарлықтай төмендеді (орташа +- SEM, 16,74 +- 3,70 экспозицияда және 33,42 +- 3,08 нгмл экспозициядан кейінгі кезеңдердегі P 0,01). Емдеу (P = 0,17) дене салмағының артуына, сперматозоидтардың концентрациясына, сперматозоидтардың санынаэякуляциясына, қозғалғыштығына немесе тірі шәует пайызына әсер еткен жоқ. Экспозиция және экспозициядан кейінгі ұзақтығы бойынша орташа алғанда, ергот тобындағы ұрық шеңбері (P = 0,02) 2,7%-ға кішірек болды. Прогрессивті қозғалғыштық Бақылаудағы айтарлықтай жоғарылаумен салыстырғанда (61,42 +- 1,60% - 67,52 +- 1,47%; P = 0,02) әсер етуден кейінгі кезеңдердегі 59,61 +- 2,59% әсер етудегі 59,92 +- 2,31%-дан өзгеріссіз қалды. Бақылаудағы ұлғаюға (2,96 +- 2,17 мкмс) қарсы Эргот тобындағы (P = 0,04) экспозициядан кейінгі кезеңдерге әсер етуден түзу сызықты шәует жылдамдығы (−3,15 +- 1,53 мкмс) төмендеді. Ортаңғы бөлік ақаулары Бақылау тобындағы Экспозициядан кейінгі кезеңдерден азайды, бірақ Эргот тобында өзгеріссіз қалды (trt∗жасы, P 0,01). Эрготты азықтандыру орта митохондриялық потенциалы бар сперматозоидтардың аз үлесіне әкелді (Эргот: 22,65 +- 0,98%, бақылау: 24,35 +- 1,05%, P = 0,04). Қорытындылай келе, канадалық рұқсат етілген шекті 9 апта бойы эрготтарды тамақтандыру плазмадағы пролактин концентрациясының 4 есе төмендеуіне әкелді. Прогрессивті қозғалғыштыққа, ортаңғы бөлік ақауларына және митохондриялық мембрана потенциалына нәзік әсерлер болғанымен, шәуеттің соңғы нүктелері айтарлықтай әсер етпеді. Байқалған өзгерістердің клиникалық өзектілігі қосымша бағалауды қажет етеді. Нәтижелер ұзаққа созылған төмен деңгейлі ергот плазмадағы пролактинге теріс әсер етеді деген гипотезаны қолдады.[19]
М.Н. Бонин (2021) зерттеу жұмыстарының мақсаты мал бордақылау алаңында өңделген және Бразилияның Мату-Гроссо-ду-Сулының Жоғарғы Пантанал аймағының климаттық жағдайларына байланысты әртүрлі генетикалық топтағы ірі қара малдарды мінез-құлық, ұшаның өнімділігі мен сипаттамалары және жаңа піскен малдың сапасы бойынша бағалау болды. немесе ескі ет. Әрбір генетикалық топтағы сегіз жануар 84 күн бойы қамауға алынды, соның ішінде: Нелоре (NEL), Абердин Ангус х Нелоре (AAN) және Канчим х Нелоре (CAN). Жануарлар бас миын шайқау және мойын венасын кесу әдісімен сойылды, содан кейін тері мен іші тазартылды. Деректер PROC GLM арқылы толығымен рандомизацияланған дизайнда талданды, бұл 5% маңыздылықтағы Tukey сынағымен салыстырылған құралдармен. Мінез-құлық параметрлері бойынша тұқымның әсері болған жоқ (P 0,05). Температура мен ылғалдылық индексі (THI) мен суды тұтыну, зәр шығару және дефекация арасында теріс корреляция (P .0001) болды. Жалпы және тәуліктік салмақ өсімі мен азық тиімділігінің мәндері NEL жануарлары үшін төмен болды (P 0,05), AAN және CAN будандары арасында ешқандай айырмашылық жоқ. THI орташа тәуліктік өсіммен және жалпы салмақ өсімімен теріс корреляцияны көрсетті (P 0,05). Сойыс салмағы, ыстық ұшаның салмағы және ұшаның ұзындығы сияқты айнымалылар үшін AAN жануарлары басқа генетикалық топтарға қарағанда жоғары мәндерді көрсетті (P 0,05). Бағаланған сапалық айнымалылар өзара әрекеттесу әсерін көрсетпеді (P 0,05). Нәзіктік параметрлері (ығысу күші және миофибриллярлық фрагментация индексі) сәйкесінше Абердин-Ангус будандастыру жануарлары үшін төмен және жоғары болды (P0,05). Нелор жануарларының будандастыруына таурин гендерін енгізу Пантанал жағдайында бордақылау алаңын ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz
Реферат
Курстық жұмыс
Диплом
Материал
Диссертация
Практика
Презентация
Сабақ жоспары
Мақал-мәтелдер
1‑10 бет
11‑20 бет
21‑30 бет
31‑60 бет
61+ бет
Негізгі
Бет саны
Қосымша
Іздеу
Ештеңе табылмады :(
Соңғы қаралған жұмыстар
Қаралған жұмыстар табылмады
Тапсырыс
Антиплагиат
Қаралған жұмыстар
kz