Қауіпті өндірістік объектілердегі, өндірістік қауіпсіздік туралы

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 52 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті

География және табиғатты пайдалану факультеті

Тұрақты даму бойынша ЮНЕСКО кафедрасы

Нүсіп Арайлым Ақшатырқызы

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

тақырыбы: «Ұйымдағы кәсіби тәуекелдерді бағалау нәтижелері негізінде еңбек жағдайлары мен еңбек қорғауды жақсарту жөніндегі іс-шараларды талдау және әзірлеу»

Алматы, 2022

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті

География және табиғатты пайдалану факультеті

Тұрақты даму бойынша ЮНЕСКО кафедрасы

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

«5В073100-Қоршаған ортаны қорғау және өмір тіршілігінің қауіпсіздігі» мамандығы

Орындаған: А. А. Нүсіп

Ғылыми жетекші: Д. М. Акубаева

б. ғ. к, доцент

Алматы, 2022

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

: 1

КІРІСПЕ: ӘДЕБИ ШОЛУ

: 1. 1

КІРІСПЕ: Ұйымдағы кәсіби тәуекелдерді бағалау негізінде еңбек жағдайлары

: 1. 2

КІРІСПЕ: Тәуекелдерді (қауіпті және зиянды өндірістік факторларды) басқару

: 1. 3

КІРІСПЕ: Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі нормативтік құжаттарды әзірлеу

: 2

КІРІСПЕ: ЗЕРТТЕУ НЫСАНДАРЫ МЕН ӘДІСТЕРІ

: 2. 1

КІРІСПЕ: Еңбек жағдайларының (өндірісдік факторлардың) зияндылығын талдау

: 2. 2

КІРІСПЕ: «BI group» ұйымындағы кәсіби тәуекелдер және қызметкерлерінің еңбек шарттары

: 2. 3

КІРІСПЕ: «Bi group» қызметкерлеріне әсер ететін зиянды еңбек шарттары және қауіпсіздік талаптары

: 3

КІРІСПЕ: ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ТАЛДАУ

: 3. 1

КІРІСПЕ: Құрылыс жұмыстарының негізгі түрлеріне қойылатын қауіпсіздік талаптары

: 3. 2

КІРІСПЕ: Тұрғын үй құрылыстары кезінде еңбек қорғау және өндірістік қауіпсіздік талаптарын жақсарту іс-шаралары

: 3. 3

КІРІСПЕ: Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтарды әзірлеу бойынша әдістемелік нұсқаулар

КІРІСПЕ: ҚОРТЫНДЫ

КІРІСПЕ: ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ: ҚОСЫМША

КІРІСПЕ

Диплом жұмысымның өзектілігі: Бүгiнгi таңда адамның еңбек қызметінің басты басымдықтарының бірі -адамның өмірін және денсаулығын сақтау. Еңбек жағдайларын жақсарту, өндiрiстегі кәсiби аурулардың және жарақаттанудың алдын алу бойынша іс -шаралар жетекшiлердiң және мүдделi қызметтердің басты құралдары болып табылады.

Тәуекелдi бағалау және талдау еңбек жағдайы, тұжырымдамалық қағидаттардың негiзiнде оларды іске асыру бойынша кешенді шараларды жасау - елдiң ұлттық қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жүйесінің функционалдық құрамдас бөлiктерiнің басты арнауы. Қазақстандықтардың, барлық әлеуметтiк топтардың әлеуметтiк хал-жайын тұрақты жақсарту мемлекеттiк саясаттың ең алдында болуы керек.

Бүгiн өндiрiсте тәуекелдiң ең аз шектеулі деңгейiн анықтау мақсатында еңбек саласындағы отандық мамандар тәуекелге қатысты әр түрлi: техникалық, жеке, потенциалдық, қолайлы, ұжымдық (топты, әлеуметтiк), соның iшiнде кәсiби тәуекел терминдерді қолдануға мәжбүр. Кез-келген тәуекелдің шамасы бойынша, сондай-ақ өз табиғаты бойынша айырмашылығы болады. Сондықтан оны өлшеудегі мiндетке талдау, бағалау жұмыстарын жүргізу: бiрiншiден тәуекелдiң барлық мәндi түрлерiнiң ауқымдарын бағалау (өндiрiстiк жарақаттанушылықтың және науқастықтың жиiлiгi, соның iшiнде ажалдың болуы), екiншiден әрi зиянды және қауiптi факторлар салдарынан болған зияндыққа қатысты санын салыстырмалы бағалау кіреді.

Халықаралық тәжiрибеде «өндірістік тәуекел» еңбек процессінің және өндiрiстiк ортаның факторларынан қызметкерлердiң кәсiби ауруларының және жарақаттарының пайда болуы сандық заңдылықтары кең аспектiлік және ауқымды қаралады. Өндірістік тәуекелді талдау және бағалау жазатайым оқиғаларды болдырмауда негiзгi буын болып тұр және еңбек қауiпсiздiгiн басқаруға тәсiлдердi анықтаудың бастапқы буыны (кезеңі) болып табылады.

Өндiрiстегi тәуекелдердi нақты бағалаудың жоқтығы сақтандыру шараларын жоспарлауда уақытында емес және нақтылығы, сонымен бiрге шаралар тиiмдiлiгінің кері әсерінің салдарынан болу себептері бар. Осыған сүйене келе елде өндірістік тәуекелдерді басқару әдістерін, және оның жаңа талаптарын әзірлеу, қауіпсіздік критерийлерін әзірлеу, өндірістік тәуекелдерді бағалау мәселелерінің маңыздылығын белгілеуге болады.

Диплом жұмысымның мақсаты: Ұйымдағы кәсіби тәуекелдерді бағалау нәтижелері негізінде еңбек жағдайлары мен еңбек қорғауды жақсарту жөніндегі іс-шараларды талдау және толығымен әзірлеп талдап шығу.

Диплом жұмысымның міндеті: 1. Ұйымдағы кәсіби тәуекелдерді бағалау негізінде еңбек жағдайлары;

2. Тәуекелдерді (қауіпті және зиянды өндірістік факторларды) басқару;

3. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі нормативтік құжаттарды әзірлеу;

4. Еңбек жағдайларының (өндірісдік факторлардың) зияндылығын талдау;

5. «BI group» ұйымындағы кәсіби тәуекелдер және қызметкерлерінің еңбек шарттары т. б.

Диплом жұмысының құрылымы: Диплом жұмысы кіріспеден, үш тараудан, қорытындыдан және зерттеу соңында әдебиеттерге сілтеме көрсетілген. Әрбір жұмыс тараудың мазмұнын ашуға бағытталған.

1 ӘДЕБИ ШОЛУ

1. 1 Ұйымдағы кәсіби тәуекелдерді бағалау негізінде еңбек жағдайлары

Еңбек қауіпсіздігі- адамның еңбек үрдісіндегі жұмыс қабілеттілігін және адам денсаулығын сақтауды қамтамасыз ететін заң шығарушылық және құқықтық актілер және оған сәйкес әлеуметтік құқықтық, техникалық, санитарлы-гигеналық, ұйымдық, өртке қарсы, электр қауіпсіздігі мен емдеу профилактикалық құралдарының жиыны болып табылады.

Еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз етудегі негізгі мақсаттары өндіріс орындарының қауіпті жағдайларын анықтап, олардың кәсіби зиянды жағдайларын зерттеп, оларды алдын-алу немесе келеңсіз жағдайларды, кәсіби ауруларды, аварияларды және өрттерді болдырмауға әдістер жасайды. Сондай-ақ еңбекті қорғаудың шарты -максималды еңбек өнімділігінде, бір уақытта жайлы жағдайды қамтамасыз ете отырып, жұмысшының ауруы мен келеңсіз, адам ден саулығына әсер ететін жағдайлардың мүмкіндігінің ең төменгі шамасына келтіру.

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 182-бабына сәйкес жұмыс беруші кәсіптік тәуекелге бағалау жүргізуге және профилактика жүргізу, өндірістік жабдықтар мен технологиялық процестерді неғұрлым қауіпсіз түрлеріне ауыстыру арқылы оны барынша азайту және болғызбау жөнінде шаралар қабылдауға міндетті. Тәуекелдерді бағалауды жүргізу «Кәсіптік тәуекелдерді басқару қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 11 қыркүйектегі № 363 бұйрығы негізінде жүзеге асырылады.

Кәсіптік тәуекелдерді бағалауды жүргізу кезеңдері:

- зиянды және қауіпті факторларды (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық, психофизиологиялық) сәйкестендіру;

- кәсіптік тәуекелдерді бағалау (еңбек жағдайларының зияндылығы, жұмыс орнының жарақат алу қауіптілігі, жабдық қауіпсіздігі, жеке қорғаныш құралдарымен қамтамасыз ету және сырқаттану тәуекелі) ;

- нәтижелерді ресімдеу (Нысандарды, хаттамаларды толтыру және есепті дайындау) .

Кәсіпорындағы еңбекті қорғау бойынша жұмыс барларын анықтауға негізделуі керек тәуекелдерді басқару және басқару. Тәуекелдерді бағалау-бұл жоспардың негізін еңбекті қорғау. Еңбекті қорғауды тиімді басқару тек еңбекті қорғаудың қазіргі жағдайы белгілі және проблемалық орындар анықталған жағдайда. Еңбекті қорғаудың мақсаты еңбек қауіпсіздігін арттыру және жоспарлы жақсарту болып табылады жұмыс орындарындағы жағдайлар. Еңбекті қорғау бойынша жұмыс сіз мүмкін болатын шеңберді жасайды барлық осы әрекеттерді жасаңыз. Еңбекті қорғау жөніндегі жұмыс жоспарын жұмыс беруші өз қызметінде ескеруі тиіс. Бұл тұрғыда жұмыс беруші ұйымдастыру және жетілдіру жөніндегі іс-шараларды көрсетеді. Жұмыс орындарында еңбекті қорғау іс-шараларын ұйымдастыру. Мұндай жоспар тек мыналарды қамтуы мүмкін еңбекті қорғау саласындағы жалпы саясаттың шайқасы, бірақ егжей-тегжейлі және нақты болуы мүмкін жұмыс жоспарымен. Тәуекелдерді бағалау арқылы қорғауды дамыту қажеттіліктері анықталады жоспарға енгізілген Еңбек. Жұмыс жоспарына бұрын болған іс-шаралар жазылады жұмыс әдістеріндегі кемшіліктерді жою мәселелерін қамтиды. сондай-ақ дамудың негізгі бағыттары әзірленуде. Еңбекті қорғау жөніндегі жұмыс жоспарынан қамтамасыз ету талаптарын жүзеге асыру үшін нақты мақсаттар мен іс-шаралар орындалады қауіпсіздік және денсаулықты сақтау.

Тәуекелдерді бағалау бойынша жұмысты сауатты орындау оны нақты жоспарлаумен жеңілдетіледі мен жеймін, әсіресе егер тәуекелдерді бағалау кәсіпорын үшін жаңа мәселе болса. Жақсы жоспарланған тең бағалау оңай және жылдам орындалады. Іс жүзінде бірқатар бар екендігі байқалды сұрақтар, жауаптар алу қажет, бұрын кірісу тікелей тәуекелдерді бағалауды әскери орындау. Бұл нұсқаулықта "жоспарлау" сауалнамасы берілген мұндай жұмыс үшін негіз бола алатын" тәуекелдерді бағалау".

Кәсіптік тәуекелдерді басқару қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) 2015 жылғы 23 қарашадағы Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің (бұдан әрі - Еңбек кодексі) 16-бабының 41-2) тармақшасына сәйкес әзірленген және Қазақстан Республикасының аумағында жұмыс істейтін, құрамында өндірістік объектілері бар кәсіпорындарда еңбекті қорғауды басқару жүйесінде кәсіптік тәуекелдерді басқару тәртібін айқындайды.

Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) еңбекті қорғауды басқару жүйесі (бұдан әрі - ЕҚБЖ) - еңбекті қорғау жөніндегі саясатты іске асыру, еңбек қауіпсіздігі талаптарын орындау, кәсіптік тәуекелдерді басқару жөніндегі өзара байланысты іс-шаралар кешені;

2) жұмыс орны - жұмыскердің еңбек қызметі процесінде еңбек міндеттерін орындауы кезінде оның тұрақты немесе уақытша болатын орны;

3) кәсіптік тәуекел (бұдан әрі - КТ) - еңбек (қызметтік) міндеттерін орындау кезінде жұмыскердің еңбекке қабілеттілігінен айырылу (не қайтыс болу) тәуекелі;

4) кәсіптік тәуекелді бағалау (бұдан әрі - КТБағ) - ұйымдағы тәуекелдерді сәйкестендіру туралы ақпаратты талдау және науқастану мен өндірістік жарақаттану, ұжымдық және жеке қорғаныш құралдарымен қамтамасыз етілу туралы статистикалық деректер негізінде кәсіптік тәуекел дәрежесін айқындау;

5) кәсіптік тәуекелдерді басқару (бұдан әрі - КТБасқ) - кәсіптік тәуекелдерді сәйкестендіруді және бағалауды, түзету шараларын, кәсіптік тәуекелді бақылауды және оның мониторингін қамтитын, еңбекті қорғауды басқару жүйесінің құрамдас бөлігі;

6) өндірістік жабдық - жұмыс, өндіріс үшін қажетті машиналар, механизмдер, құрылғылар, аппараттар, аспаптар және басқа да техникалық құралдар.

Ұйымдағы еңбекті қорғау жөніндегі іс-шараларды жоспарлаудың мақсаты - алдағы кезеңге еңбекті қорғауды басқару жүйесінің әртүрлі деңгейлері үшін оларды қамтамасыз етуге бағытталған іс-шаралар кешенін әзірлеу, олар:

а) еңбек жағдайларының заңдар мен өзге де нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкестігін;

б) ұйымдағы еңбекті қорғауды басқару жүйесінің негізгі элементтерін;

в) еңбекті қорғау жөніндегі қызметті үздіксіз жетілдіруді қамтиды.

Жоспарлау тиісті нормативтік талаптардың орындалуына кепілдік беретін жабдықтарды техникалық күтіп-ұстауды, пайдалану мен жөндеуді қоса алғанда, мынадай:

а) еңбекті қорғау саласындағы тұжырымдамалардан, мақсаттар мен міндеттерден ауытқуларды болдырмауға бағытталған рәсімдерді белгілеу және қамтамасыз ету;

б) ұйым алатын және пайдаланатын жабдықпен жұмыс істеуге, пайдаланылатын шикізатқа, құрамдас бөлшектеріне, қызметтерге байланысты қауіп-қатерлерді анықтау (сәйкестендіру) және тәуекелдерді бағалау әдістерін айқындап, олардың пайдаланылуын қамтамасыз ету, жеткізушілер мен мердігерлерді тиісті талаптар туралы ақпараттандыру;

в) тәуекелді болдырмауды немесе оны тікелей болған жерінде бәсеңдетуді қамтамасыз ете отырып, эргономика талаптарын ескеріп, жұмыс орындарын, өндірістік процестерді, жарақтандыруды жобалау әдістерін, жабдықтарды әзірлеу және пайдалану жолдарымен анықталған қауіп-қатерлер мен тәуекелдерге байланысты қызмет процестері мен түрлерін қамтуға, сондай-ақ еңбекті қорғау саласындағы оның тұжырымдамалары мен мақсаттарына сәйкес келуі тиіс.

1. 2 Тәуекелдерді (қауіпті және зиянды өндірістік факторларды) басқару

Тәуекелдерді бағалау үздіксіз және жүйелі процесс болып табылады және бұрын анықталған қауіптерді ескере отырып, кезең-кезеңімен жүргізіледі. Жұмыс уақытында туындаған қауіптерді анықтау тәуекелдерді/кауіпті және зиянды өндірістік факторларды бағалау үшін негіз болып табылады. Егер бұл қауіптерді толық жою мүмкін болмаса, қызметкерлердің денсаулығы мен қауіпсіздігі үшін олардың тәуекелін/қауіпті және (немесе) зиянды өндірістік факторын бағалау керек. Бағалау негізінде қауіпсіздікті арттыру бойынша негізделген шешімдер қабылдауға болады. Жүргізілген тәуекелдерді бағалауды негізге ала отырып, басымдықтарды (дереу орындалатын, орта мерзімді перспективада және ұзақ мерзімді перспективада орындалатын) белгілеу қажет.

Табиғаттағы қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың адам ағзасына әcері келесі топтарға бөлінеді:

физикалық, химиялық, биологиялық, физиологиялық, психофизиологиялық.

Қоршаған ортаның қауіпті физикалық әсерлері әрбір құрылыс нысанында болады. Оған шулар, қоршаған ортадағы жоғары және төмен температурада, радиацияда діріл және барометрлік қысым жатады. Құрылыстық өндірістік жұмыстар кезіндегі жел болғанда, жаңбырда, қарда, тұманды түндерде төтнше және төменгі температура жағдайы болғанда, иондаушы және иондалмаған радиацияда сонымен қатар барометрлік қысымның төмендеуі нәтижесінде пайда болады. Пневматикалық балғалар және қолмен істеу құралдары, жер қазатын және т. б қозғалмалы машиналар мен механизмдер дірілді туырады.

Құрылыс нысанындағы көптенген жұмыстар ашық алаңда жүргендіктен негізгі қауіп көзі- күн өту мен суық өту болып табылады. Кровельщиктер көбінесе ашық алаңда жұмыстар атқарғандықтан сондайақ қорғаныс құралдарынсыз істеген жұыстар нәтижесінде күн сәулесінің өтуі әсерінен ауырады, осылайша олар өздерін тек радиацияны көп мөлшерде қабылдағандықтан ғана емес сондай-ақ басқа да жылу алмасу дұрыс жүрмегендіктен ауырады. Ауыр механизмдерде жұмыс істеу операторы көп уақыт қондырғы жанында ортыру сондай-ақ желдетусіз кабиналарда күн астында отыру нәтижесінде күн сәлесі өтіне ұшырайды. Қорғаныс комбинезонымен қауіпті қалдықтарды жинаумен айналысатын жұмысшылар арнаулы желдетусіз костюм кигендіктен және ауа өтпейтін талшықтан жасалғандықтан ауа алмасуы дұрыс жүрмеу нәтижесінде ауруға шалдығады. Ыстық өтумен қоса жұмыс аумағында су тапшылығы, көлеңке жерлердің болмауы себепші.

Химиялық өндірістік факторлар адам ағзасына әсер етуіне байланысты келесі топтарға бөлінеді: жалпы токсикалық, тітіркендіргіш, адам ағзасына берілу белгісі бойынша- тыныс мүшесі арқылы, ас қорыту мүшесі арқылы, тері арқылы беріледі. Химиялық қауіптер әсері ауада таралғандықтан ауадағы шаң, түтін, бу және газ түрінде адам ағзасына енеді. Инголияциялық жол арқылы енетін болғандықтан, ауа- тамшылары арқылы сау теріге шөгіп, тері астына енеді ( мысалы: пестицидтер және т. б органикалық қоспалар) . Сонмен қатар химиялық қауіптер сұйықтар немесе жартылай сұйықтармен әсерлесу нәтижесінде ( мысалы: желімдер мен смолалар) сол сияқты ұнтақтармен әсерлесу( мысалы: құрғақ цементпен) кезінде пайда болуы мүмкін. Химиялық қоспалардың терімен әсерлесуі қандай агрегаттық күйде болуы және бумен тыныс алу кезінде ағзаның улануы немесе дерматитке ұласады.

Психофизиологиялық қауіпті хәне зиянды факторлар шаршауды, ойға әсер етіп жұмыс қабілетін төмендетеді.

Адам ағзасына әсер ету дәрежесі бойынша қауіпті және зиянды өндірістік факторлар 4 топқа бөлінеді: аса қауіпті, жоғары дәрежелі қауіпті, өлу қаупін тудыратын, қауіпті.

Жұмыс аумағындағы қауіптілік дәрежесі рұқсат етілген концентрациясына (ШРК) байланысты болады( мг/ м 5 шаршы)

Құрылыс нысандарында жеке қорғаныс құралдарын пайдаланбау нәтижесінде жұмысшылар түрлі жарақаттар алады. [15]

Жарақаттану ол белгілі бір аймақта және белгілі бір уақыт аралығындағы жарақат алуды. Ол өнірістік және өндірістік емес болып бөлінеді. Өндірістік жарақаттануға өндіріс орны жауап береді. Оның ең басты себебі болып техникалық қауіпсіздіктің бұзылуы болып табылады. Көп жағдайда өндірісте ең басты келеңсіз жағдай көзі болып- жұмысшылардың ЖҚҚ-н қолданбауы енмесе дұрыс таңдамауынан орын алады.

Жарақат- (грекше жара, зақым келу) бұл адам ағзасының не ұлпаларының анатомиялық біртұтастығы немесе физиологиялық функциясының бұзылуын айтады.

Кәсіби аурулардың - еңбек етушінің денсаулығы мен оған зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары, сонымен қатар қолайсыз өндірістік жағдайыи әсерінен болатын аурулар жиынтығын айтады.

Аурудың шығу көзіне байланысты:

Механикалық (буын таю, сыну, кесіп алу )
Термиялық (жылулық күю және үсу)
Химиялық (химилық күю және улану)
Электрлік ( электрлік күю және белгілер, терінің металдануы, электроофтальді сал болып қалу )
Психиологиялық ( шошыну, жүйкенің бұзылуы)
Сәулелік( радиациялық күюлер)

Жарақаттанудың ауырлық дәрежесіне байланысты келесідей бөлінеді:

Микро жарақаттану- жұмыс орнында алдын алуға болады, жұмысқа қабілеттілік бір жұмыс сменімен жоғарыламайды;
Жеңіл - жұмысқа қабілеттілік оның толық жазылуына кететін көрсеткішімен анықталады.
Ауыр - үнемі жиі немесе толық жұмысқа қабілеттіліктің салдыққа алып келетін дәрежесі (дәрігердің ауру схмесы бойынша анықтаған өндірістегі келеңсіздіктер: сүйек сынуы және бас сүйегінің зақымдануы, кеуде қуысының және омыртқаның таюы) .
Өлімге алып келетін - жарақаттанушының келеңсіздік орын алған мезетте немесе белгілі бір уақыт аралығындағы (мысалы: емдеу процесіне) қайтыс болуға алып келеді[17] .

Таралуына байланысты жарақаттар көз, аяқ, бас, дене, саусақ, қол және т. б болып бөлінеді.

Кәсіби аурулар және уланулар өндірісте зиянды факторлардың нәтижесінде орын алады. Өткір кәсіби аурулар адам ағзасын көп мөлшерде зиянды заттар түсуімен, бір ауысу ісімен де алғандығымен түсіндіріледі. Клиникалық улар мен жұмыс істеу мерізімінде немесе белгілі бір уақыт бірлігінде (бірнеше сағат аралығындағы) . Сақталған кәсби аурулар немесе уланулар ақырындап, уақыт өте келе ағзаның көп бөлігін зақымдайды. Кәсіби улану немесе зақымданудың диагнозын қоюда дәрігерлер: сақталған шаңды бронхиттер, инфекциялық және паразитті аурулар жұмысшылардың жұмыс барысында жанасуы (бруцелез, туберкулез, құтыру және т. б), кәсіби жаңа ілімде (тері ісігі, тыныс мүшесінің ісігі және т. б. ), терінің өткір сақталған түрін тіркейді.

Соңғы сақталған аурулардың диагнозы бойынша кәсіби потологияның клиникалық негізі жұмысшының денсаулығы, аурудың медициналық картасының көшірмесі, уақытылы тексеру нәтижесі, тазалық - гигеналық еңбекті жағдайы және еңбек кітапшасының көшірмесі керек. Одан кейін орталық мамандары оған медициналық қорытында жасап, сәйкес тазалық - эпидемиялогиялық мемлекеттік органдарға жібереді.

Жұмысқа қабілеттілік зерттеулері нысандардың дәрежесі мен жұмыс режимінің жеңілету мерзімін және физиолого-гигиеналық шаршаудың, физиолого- гииеналық шаралары арқылы алдын алуға жол береді. [18]

Аяқты жарақаттуадың басты себебі келесідей:

ыстық беттерді басқаннан табанның жарақаты;
ыстық жерді, метал ұнтақтарының шашырауынан күю;
аяқ саусақтарына құралдар, құрылғылар және т. б заттар құлап жарақат алу, сонымен қатар статистикалық күштеу нәтижесіндегі жарақат;

Құрылыс нысанында сонымен қатар көптеген ауру түрлерінің адам ағзасында пайда болуына алып келеді. Мысалы:

силикоз- құммен жұмыс істейтін жұмысшылар, тунель қазушылар арасында;
асбезтоз- жылу оқшаулағыш қабат жасаушы техниктер арасында;
бронхит- дәнекерлеушілер арасында;
тері аллергиясы- қалаушылар және т. б цементпен жұмыс істеушілер арасында;
жүйке жүйесі қабынуы- малярлар және мырышпен жұмыс істейтін жұмыскерлерде;

Жұмысшылар арасында ой өрісі мен жүйке-эмоциялық күштеме, сонымен бірге зиянды өндірістік факторлардың әсерінен көптеген аурулар пайда болады.

Жұмыс орнын аттестациялауда тері аллергиясының аурулары(53-67, 6℅), тыныс алу мүшесінің қабынуы(13, 3-18, 9℅), бронхит-0, 95℅, бронхтық астма-3, 8℅.

Өндірістік жарқаттану және кәсіби аурулар, бірінші орында жұмыс орнының зиянды және қауіпті факторлардың алдын алу шаралары ол-ЖҚҚ-н тиімді пайдалану болып табылады.

Мемлекеттік статистикаға сәйкес өндіріс орнындағы сәтсіз жағдайлар-10℅, ал кәсіби аурулардың 40℅ ЖҚҚ дұрыс пайдаланбағандықтан болып отыр[19] .

Бүкіл Дүние Жүзілік дағдарысқа байланысты көп жылдық өндіріс орындарының техникалық құралдарының ескіруіне сәйкес( бүгінгі күні 80-90℅ құрайды), сонымен қатар еңбекті қорғаудағы бөлінетін қаржы аз болуына еңбек етуші жұмыскердің(еңбекті қорғау жөніндегі шаралардың төмен болуына байланысты) ЖҚҚ пайдалану бұдан да жоғары мәселе болып табылады.

Жарақаттануды бағалау протоколының нәтижесі бойынша және жұмыс аумағынан қорғаныстық каска, қорғаныстық щиттер, қоғаныстық көзәйнектердің қажеттілігін, олардың қорғаныстық қасиеті тексерілгендігін қарастыру керек. Сонымен қатар таратылған қолды, аяқты қорғайтын құралдар жұмысшыны тиісті жағдайда қорғай алатындығын тексереді.

Республикамыз бойынша адам басына шаққандағы өндірістік өнімдердің (12 доллар) 1, 9℅ еңбекті қорғауға арналады. әр қайтыс болған 3 адамның 1-уі еңбекке жарамдылық жасында қайтыс болады, ал ерлер арасында әр 2 адамның 2-уі зейнет ақы жасына жетпей қайтыс болады[20] . Мұның мәні-денсаулық сақтау және өндірістік жағдайдың нашарлығынан болады.

Бүгінгі күні Республикамыз бойынша өмірге келетін балалар санының қайтыс болғандар санынан көп болуына байланысты білікті кадрлар санын көбейтуге, мамандардың біліктілігін арттыру мәселесі Президентіміздің 2020 жылғы бағдарламасында атап айтылған.

ҚР-сы еңбек және халықты әлеуметтік жағынан қорғау министрлігі жыл сайын ЖҚҚ пайдалану жөнінде жиналыстар, ғылыми тәжірибиелік конференциялар өтуіне байланысты ЖҚҚ-ң базасын, жұмысшыларды қорғау жұмыстарын жеңілдетеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.